Historisch Archief 1877-1940
No. 1147
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
DAMEjS.
Olynje de Gups,
(Slot).
Na een inleiding, in welke züverklaart dat
een ontkennen, vergeten of verwaarloozen van
de rechten der vrouw de oorzaak is
vanmaatschappelyke ellende en zedelyk bederf, schryft
Olympe de Gouges verder:
Dfl vrouw is vrjj geboren en van rechtswege
aan den man gelijk. Het doel van iedere wet
gevende gemeenschap is de bescherming van
de onveranderlijke rechten der beide geslachten,
n.l. de vrijheid, den vooruitgang, de veiligheid
en den weerstand tegen onderdrukking. De
uitoefening van de rechten, die de vrouw van
nature toekomen, is echter tot nu toe zeer
beperkt gebleven.
Uit de gemeenschap van mannen en vrouwen
bestaat de maatschappij op welke de staat
berust; de wetgeving moet dus den wil uit
drukken van die algemeenheid. Alle burgeressen
moeten evenal alle burgers, persoonlijk of door
eigengekozen vertegenwoordigers deelnemen
aan haar vorming. Zy moet voor allen gelyk
z\jn. Daarom moeten alle burgeressen en alle
burgers, naar gelang hunner bekwaamheden,
tot alle openbare betrekkingen en beroepen
worden toegelaten en in aanmerking komen
voor alle onderscheidingen. Slechts de ver
scheidenheid hunner deugden en talenten mag
de maatstaf zijn voor hun verkiezing.
De vrouw heeft het recht het schavot te
bestijgen, met hetzelfde recht moest z\j ook
de tribune kunnen bestijgen.
De rechten der vrouw moeten echter de
welvaart der gemeenschap ten doel hebben, en
niet slechts het voordeel van haar eigen ge
slacht beoogen. Evenals de man draagt de
vrouw tot het vermogen van den staat b\j:
zij heeft dus hetzelfde recht als de man,
rekenschap te vragen over bet gebruik van
dat vermogen. Een wetgeving is ongeldig, als
niet de meerderheid van alle individuen, uit
welke de natie bestaat, meegewerkt heeft aan
haar samenstelling... Ontwaakt, güvrouwen]...
de fakkel der waarheid heeft de wolken der
dwaasheid en tyrannie gebroken; wanneer zult
ge ziende worden ? Vereenigt u; stelt tegen
over de kracht van het ruw geweld, de kracht
van het verstand en der gerechtigheid. En
spoedig zult ge zien, dat de mannen niet meer
als smachtende aanbidders aan uwe voeten
liggen, maar, trotsch er op, met u de eeuwige
rechten der menschheid te deelen, hand in
hand met u gaan..."
Deze hartstochtelpe verklaring bleef niet
zonder gevolg. Talrijke brochures vóór en tegen
de rechten der vrouwen verschenen. Uit het
modetijdschrift: Journal des Femmes ontstond
het eerste orgaan der vrouwenbeweging:
J/'Observateur Féminin.
De nationale vergadering werd bestormd
met verzoekschriften, die politieke en sociale
gelijkstelling der vrouw verlangden. In het
ne heette het: Ge hebt juist de privileges
afgeschaft, laat dan ook die van het mannelijk
geslacht vervallen!" in een ander: Het volk
verkrijgt zijn rechten; de negers worden be
vrijd ; waarom bevrijdt men de vrouwen dan
ook niet ?"
Olympe de Gouges was het ook, die de eerste
politieke vrouwenvereeniging oprichtte. Aan
haar schitterende werkzaamheid werd echter
vroeg een einde gemaakt. Zy veroordeelde
iedere wreedheid, ze was verontwaardigd over
de wijze, waarop het proces des konings werd
gevoerd en sprak dat openlijk uit; zoo schreef
zg na z\jn terdoodveroordeeling pamfletten tegen
Robespierre, enz. Dat was in die dagen^ na
tuurlijk voldoende om haar te beschuldigen
van royalistische neigingen en op het schavot
te brengen. Op den 3en November 1793 viel
haar hoofd onder de bijl. Ze was toen 40
jaar oud.
Frau Lily Braun, die in het uitstekend
geredigeerd tijdschrift Archiv für Soziale
Gesetzgébung und Statistik geschreven heeft over
Die Anlange der Frauenbewegung," vat haar
oordeel over Olympe de Gouges op de volgende
wijze samen:
Mocht zij ook in haar avontuurlijk leven
de grenzen der zedelijkheid nog zoo dikwijls
overschreden hebben, mocht haar excentrieke
persoonlijkheid nog zoo weinig in overeen
stemming zyn met de in zwang zijnde opvatting
van ingetogen vrouwelijkheid, de vrouwen
beweging kan, niettegenstaande dat, trotsch
op haar voorgangster zijn. Het oordeel over
de openbare werkzaamheid van eenen mensch
wordt voornamelijk bepaald naar den invloed,
welke hij door zijn optreden op den socialen
vooruitgang heeft uitgeoefend. Van dit stand.
punt uitgezien, komt Olympe de Gouges de
eer tee, de vrouwenbeweging het eerst geor
ganiseerd, tot een belangrijken factor in het
maatschappelijk leven gemaakt te hebben.
Daarbij typeert haar optreden in 't algemeen
de houding der toenmalige vrouwen en harer
vereenigingen."
Na den dood van Olympe de Gouges was
de vrouwenbeweging spoedig ten einde. Dat
is niet de schuld van de vrouwen zelve ge
weest, maar zij stonden in haar strijd geheel
alleen. Afgezien van eeiige gunstige uitzon
deringen, hadden zelfs de radikaalste staats
lieden niet het minste begrip van haar streven.
Zoo ontstond en wies aan een zekere antipathie
tegen de in het openbaar optredende vrouwen,
welke juist in het sterfjaar van Olympe de
Gouges haar toppunt bereikte. Toen hief de
nationale conventie alle vrouwenverenigingen
op, en de vrouwen, tot op 't uiterste weerstand
biedend, moesten eindelijk voor het geweld
zwichten.
Men verdreef de vrouwen ook van de tribunen
der conventie, ontzegde haar de deelname aan
openbare vergaderingen, enz. en daarmede
se been de vrouwenbeweging der revolutie zonder
resultaten te eindigen.
Maar het ging de vrouwenbeweging als alle
andere sociale bewegingen. De eerste pogingen
en menige latere mislukt, omdat de tegen
standers nog te talrijk, of liever de nieuwe
ideeën nog te nieuw zijn, om door een vol
doend aantal hersenen opgenomen te worden.
Mocht de vrouwenbeweging toenmaals ook
teniet gegaan zijn, de denkbeelden, waarop zy
berustte, werkten verder, hielden groote denkers
bezig en werden het gemeengoed van een steeds
meer aangroeiende massa. De eersten, die
het vrouwenvraagstuk wetenschappelijk behan
delden, waren de Franschman Condorcet, de
Engelsche Mary Wollstonucraft, en de
Duitscher Hippel. Dit drietal behoort nog tot de
vorige eeuw.
De philosoof Condorcet eischte de vrijmaking
der vrouw, in den naam der gerechtigheid, de
leerares Wollstonecraft in den naam van het
moederschap en de dichterlijk aangelegde
bureaucraat Hippel in den naam van den
vooruitgang der menschheid.
Na dien tyd is de literatuur over het
vrouwenvraagstuk enorm aangegroeid, en als
de practische gevolgen der vrouwenbeweging
in gelijke rede daarmee stonden, zouden er al
heel gauw geen vrouwenkwesties meer bestaan.
Ondertusschen staat de vrouw nog menige
strijd te wachten en ieder wapen, dat haar
aangeboden wordt, moet welkom geheeten
worden.
Een bijdrage tot de grondvesting van het
recht der vrouw, tot het hooger onderwijs te
worden toegelaten (gelukkig is dit voor ons
land niet meer noodzakelijk) levert in het
bovengenoemd orgaan Archiv für Soziale
Gesetzgebung und Statistik, professor Herkner,
met zy'n uitstekend opstel over: Studie der
vrouw in de sociale economie." Dit artikel,
ontstaan uit een voordracht, behandelt drie
vragen. Op de eerste vraag, wat de vrouw
tot nu toe op het gebied der sociale economie
geleverd heeft, antwoordt Herkner met te wijzen
op een lange lijst van beroemde namen, zooals
Mrs. John Stuart Mills, Mrs. Webb, Mrs.
Marshall en vele anderen. In Duitschland,
zegt Herkner, is op dit gebied nog geen vrouw
zoo groot geweest als Mrs. Webb, maar het
ontbreekt niet aan goed werk. Wat wy aan
den arbeid dezer vrouwen te danken hebben,
kenschetst Herkner als volgt -.
,Wy zijn de vrouwen reeds een tal van
werken verschuldigd, die wy niet uit den keten
der sociaal-economische onderzoekingen kunnen
haken, zonder gewichtige schakels te moeten
prijsgeven, zonder den stand van ons weten
ingrijpend te benadeelen.
Ge)y'k het fabriekstoezicht vrouwelijke be
ambten noodig heeft, om tot volkomenheid te
geraken, wanneer de zegening der arbeids
wetgeving zich ook zal uitstrekken over de
huisindustrie, zoo is de medewerking van
ontwikkelde vrouwen noodzakelyk by' het
sociaal-wetenschappelijk onderzoek van het
dagelyks grooter wordend gebied van
vrouwely'ken fabrieksarbeid. Hier kunnen vrouwen
kennis van zaken machtig worden, die aan
manlijke vorschers ongetwijfeld verborgen zullen
blyven. Maar niet slechts in deze bizondere
gevallen, is de medewerking der vrouwen te
begroeten. Mr. en Mrs. Webb verklaren, dat
naar hun ervaring, vrouwen over 't algemeen
gemakkelijker toenadering ondervinden en het
vertrouwen winnen, waar beide den man, als
mogelijk concurrent en politiek tegenstander,
instinctief niet gegeven worden."
Het tweede vraagstuk, dat het opstel wil
oplossen, is:
Wat heeft de vrouw van de sociale economie
te verwachten?
Wordt zy als broodstudie aangewend, dan
zal zij voor de vrouw nieuwe betrekkingen
scheppen: in het fabriekstoezicht, op het ge
bied van armenzorg, in dienst der
arbeidsstatistiek, in vrouwenvereenigingen, in de
journalistiek (in Engeland zy'n ruim 800 vrou
welijke journalisten, in Parijs verschijnt het
bekende dagblad La Fronde, dat uitsluitend
door vrouwen wordt geredigeerd) in het on
derwijs, enz.
Van veel grooter beteekenis dan de brood
studie acht Herkner echter de sociale economie
als element der vrouwelijke ontwikkeling,
waarvan hy' zegt:
De bedendaagsche vrouw is zich, door haar
gebrek aan sociaal-economisch inzicht, in de
meeste gevallen nog volkomen onbewust van
den ontzettenden invloed, dien z\j door de
wy'ze, waarop zy haar behoeften en die van
haar huishouding bevredigt, op de geheele
warenproduktie en -circulatie uitoefent. Zy is,
als 't ware, de afneemster, en als deze zich
allen vereenigen, worden zy tot een souvereine
macht. Van haar hangt uitsluitend af, wat
geproduceerd wordt en op welke wijze de
waren van de voortbrengers tot de verbruikers
komen. De anarchie en de gruwelijke huis
houdelijke verkwisting, die de oorzaken zy'n
van de verbrokkeling van den kleinhandel, de
heillooze crisen, welke door de wisselende
luimen der mode te voorschy'n worden ge
roepen, de droevige positie van de seizoen
werksters in de confectiemagazijnen, aan al
die treurige toestanden kan de vrouw gemak
kelijk reeds nu een einde maken, als zy er
toe kan besluiten tot coöperatie over te gaan,
zooveel mogelyk in het groot te koopen, dwaze
weelde af te schaffen, de mode niet meer
blindelings te volgen en vóór alles niet in 't
laatste oogenblik haar bestellingen te doen.
Door zulk een handelwijze zouden aan onze
staathuishoudelijke organisatie vele verbete
ringen worden aangebracht, welke zeer zeker
iedere privaathuishouding ten goede zouden
komen.
Men moet de beteekenis van deze denk
beelden niet geringschatten, evenmin als men
verwachten mag, dat de vrouwen, na een paar
sociaal-economische boeken gelezen te hebben,
dadelyk ingrijpende maatregelen op dit gebied
zullen nemen. Maar zelfs, als men daar geheel
van afziet, is dan niet het zich bezighouden
met de wereld in beweging brengende sociale
vraagstukken geëigend, de innerlyke leegte aan
te vullen, die de beter aangelegde vrouwen
der hoogere kringen diep moeten gevoelen,
voor zoover ze dit gevoel niet verstikken door
babbelen, kunstliefhebberen, dansen,
weldadigheidsfeesten, enz. ? En is het niet een be
schamend leit, dat de eerste de beste
proletariërsvrouw meer kennis en inzicht heeft van
dien de wereld in roering brengenden klassen
strijd, dan de meeste dames ?
In antwoord op de derde vraag: Welken
invloed zal de zich met de sociaal-economische
wetenschap bezighoudende vrouw op de maat
schappij uitoefenen ? zegt Herkner :
Als de vrouwen kennis en inzicht zullen
krygen van de plichten van het maatschappelijk
leven, zal een machtige, tot nu toe latente
energie voor den raaatschappelyken vooruitgang
vrijkomen, terwijl hij met mathematische ze
kerheid durft te beweren, dat iedere gezonde
vrouw, die de sociale vraagstukken flink heeft
durven aanzien, wordt tot een overtuigde
verdedigster der sociale hervorming.
Auguste Comte's geniaal voorgevoelen van
het verbond tusschen de wetenschap, de arbei
derswereld en de vrouwen, als priesteressen
der menschheid, begint tot werkelijkheid te
worden . . .
Zooals Herkner denken velen. Men ziet, in
dezen tyd ontbreekt het niet aan mannen, die
het streven der vrouwenbeweging naar waarde
weten te schatten. Niet meer, zooals ten tijde
van de geniale Olympe de Gouges, staan de
vrouwen in absolute onbegrepenheid tegenover
de mannen. Maar de vrouwen zelf en in 't
bijzonder de politieken, staan elkaar in den
weg. Aan haar beweging ontbreekt nog te
veel doelbewustheid en eenheid . . . haar ont
breekt, om het ronduit te zeggen, meer dan
iets anders . . . een Olympe de Gouges.
SUZB S.
Gesluierde Schetsen.
Op Goudgrond, door A. PEAUX. Met
een inleidend woord door J" DE VRIES,
Haarlem. H. D. Tjeenk Willink en
Zoon.
Er is weemoed in dit boek en teederheid,
maar een weemoed, die niets met naargeestig
heid, en een teederheid, die niets met senti
mentaliteit te maken heeft. Niettemin komt
iets melancholieke u uit de bladzijden te gemoet,
een stille, vage treurnis, die u doet vragen,
of er in de zeer gelukkige inleiding van J" de
Vries niet een heel klein beetje teveel is ge
zegd, toen daar beweerd werd, dat deze schetsen
de dingen zagen met schildersoogen »aan wie
niets ontgaat."
Neen, deze oogen ky'ken te ernstig, richten
zich al te zeer op de droeve zijde des levens,
dan dat hun niet een deel van 's levens lichte
en blijde tinten zou ontgaan. Zoowel de beide
langste der acht-en-twintig schetsen, »0p goud
grond" waarmee de bundel opent, en «Een
zaamheid", waarmee hy' wordt gesloten, als
de meeste kleinere, vertellen van leed en mis
kenning, van liefde en zorg, die niet gedeeld,
van wenschen en verlangens, die niet begrepen
worden.
Zy°vertellen daarvan in mooi eenvoudig
Hollandsch, dat smy'dig zich.voegt naar den
wil van wie de pen hanteerde. Men voelt,
dat de eenvoud geen onvermogen is, en nu
en dan breekt dan ook de ingehouden kracht
zich baan in een ry'ke dichterlijke schildering.
En dan, wat deze schetsen mee iets zoo
aantrekkelijks geeft, het is juist dat vluchtige
en schetsmatige, dat ze misschien uit het
oogpunt van kunst schaadt. Gesluierde schetsen
ly'ken het; ze vertoonen OUB slechts omtrekken,
aanduidingen vaak maar, van veel, dat onze
eigen gedachten er zullen hebben by te voegen.
Soms ligt de pointe in een eigenaardig gekozen
situatie, soms in een aandoening of gewaar
wording, waarvan de auteur by ons de bewust
heid wekt, zonder dat de fictieve persoonlijkheid
uit het schetsje zelf zich rekenschap geeft van
haar gevoel, en een andere maal treft niets u
zoo zeer dan 't gelukkig gebruik van kleine,
schynbaar onbeteekenende bijzonderheden, die
toch blykbaar het bedoelde effect krachtig
versterken.
Men zou van dit alles voorbeelden willen
aanhalen, maar 't zou niet gaan zonder lange
citaten, en wy mogen niet te veel van deze
ruimte vragen. Het bovenstaande zy als in
troductie by de lezers van het Weekblad vol
doende, alleen nog even ter karakterizeering
dit, dat de schetsen, gedurende de laatste j aar
of tien in Eigen Haard verschenen, u in hun
kleine welgeslaagde greepjes nu eens aan
Hollidee's Etsen doen denken, en dan weer
aan de beste oogenblikken van Werumeus
Buning en Truida Kok en van Nievelt. Neder
landsen werk dus, maar waaraan Fransche
gratie niet ontbreekt en dat hoe vaderlandsch
ook van tint, toch gerust de vergelijking kan
doorstaan met enkele der beste kleine schetsen
van Daudet en de Maupassant.
L o c h e m. F. J. VAN UILDKIKS.
llliiiiliilllllliiiiillllllllliiiiiiiMilmitiiii
Wit. De boa.
Wit is ook dit jaar weer een der hoofd
kleuren van de mode; er zal weer heel wat
wit zépbyr, coutil, piquégedragen worden;
met een plastron van een geruite stof, groen
en wit, een cravate van wit en een ceintuur
van groen taf heeft men een frisch costuum,
dat, op het ceintuur na, telkens
gewasschen en verfrischt kan worden. Evenzoo
met costumes van lichtgekleurd linnen, licht
blauw, licht groen, licht grijs; men maakt deze
aardig gekleed met een witte cravate, wit
saty'nen revers, een witte satijnen ceintuur.
Omtrent wit saty'n maakt een damesblad
een aardige opmerking. Het staat gedistingeerd,
maar is kostbaar. Voor een wit satynen cein
tuur heeft men breed lint noodig, van goede
qualiteit, sterk en van mooie witte kleur, dat
is duur. Men kan het een of tweemaal met
benzine schoonmaken, maar moet dan nieuw
nemen. Een middel daartegen is, het met een
wit guipure entredeux te bedekken; men kan
het dan een saizoen lang wasschen en stry'ken
zonder dat er aan guipure of satijn iets te
merken is. Het best is, daarvoor geborduurde
tulle te nemen, met guipure-figuren en relief
daarop.
Eene versiering voor ieder licht zomertoilet,
en een aardig cadeau om te geven,
vormen een stel van vier of vijf heel mooie
knoopen met stiften; in het coatuum maakt
men dus alleen de knoopsgaten. In die knoopen
is een heele luxe; porselein, ivoor, cameeën,
alle metalen, goud met echte of valsche steenen,
alles is er goed voor; met oordeel aangebracht
vervormt zulk een stel knoopen met wat gui
pure en een mooi ceintuur het eenvoudigst
japonnetje tot een elegant toilet.
Verwonderlijk is het, dat de halskragen, die
reeds buitengewoon hoog waren, nog hooger
schijnen te klimmen; ze raken de ooren.
Waarom is men voor den zomer niet tot den
tagen hals teruggekomen; een paar jaar ge
leden is er een poging toe gedaan, maar mis
lukt. Dit was eigenly'k ook een thema voor
de kleedingher vormer s.
* * *
De boa is voor den zomer minstens even
goed in de mode als voor den winter. Hy
is altoos een duur accessoire voor het toilet,
omdat hy geen eigenly'k kleedingstuk is. Van
tulle, mousseline, gaas, komt hy ? al licht op
25 gulden; van veeren op 30, waarby' dan
komt dat er minstens eens per saizoen vijf
gulden kosten op zyn voor het opkrullen en
het by'vullen van de uitgevallen veeren.
Als iets nieuws en minder duurs wordt nu
aanbevolen een zeer gevulde boa van
geplisseerd taf, omboord met dikke fluweelen chenille.
De chenille, ondersteund door heel fijn soutien
draad, houdt den rand van het taf open in
groote golvingen als van bloembladen; het doel
van de boa, het gezicht encadreeren, het profiel
aardig afwerken, wordt er door bereikt, vooral
wanneer men ze in het midden heel gevuld
en heel breed maakt, en naar het ceintuur
afloopend. Deze boa's kan men van zwart,
wit, grijs, mauve, blauw nemen; de ingrediënten
zy'n 4 meter taf, een stukje chenille van 25
meter en de kosten van het plisseeren; samen
ongeveer 12 a 13 gulden.
E?e.
iiiiiiiHiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinniii
Het is hier te lande nog niet algemeen
gebruikelyk dat kleinhandelaars, winkeliers en
magazijnhouders aan hun clientèle voor de
contante betaling hunner inkoopen geregeld
een zeker rabat, een percentage toestaan en
toch is juist een flinke korting voor contant
een prikkel voor den kooper en een middel
voor den verkooper om steeds bedrijfskapitaal
te houden.
»DE NEDERLANDSCHE
SPAARBONSVEREENIGING" onder directie van de heeren
Klingenspoor en Herfst, gevestigd in de
Winkelgalery der Raadhuisstraat, heeft daarom sedert
kort hier een spaarsysteem ingevoerd dat in
't buitenland, en vooral in Duitschland reeds
gedurende eenigen tyd zeer in zwang is. Dit
systeem werkt als volgt:
De directie sluit met winkeliers en handelaars
in allerlei artikelen een overeenkomst die hen
in staat stelt aan hun clientèle voor de contante
betaling hunner inkoopen spaarbons uit te
reiken en wel voor iedere 20 cents van het
betaalde bedrag n spaarbon.
Deze bons nu worden in een boekje, dat
daarvoor ingericht is, verzameld en in de
vakjes geplakt.
Heeft men nu een of meerdere boekjes
gevuld, dan begeeft de houder zich naar het
magazijn der Vereeniging in de Raadhuisstraat
om diliir de bons in te ruilen voor een of meer
artikelen, die daar in ruime keus aanwezig zy'n.
Iemand die dus zijn inkoopen uitsluitend
doet bij winkeliers die spaarbons uitgeven kan
kosteloos en op gemakkelijke wy'ze in 't bezit
komen van fraaie en nuttige voorwerpen, die
hij anders niet zou hebben gekocht. Voor
den winkelier is er een voordeel in, omdat
iemand die een spaarbonboekje van hem ont
ving steeds by voorkeur in zyn winkel zal
blyven koopen, zoodat zy'n omzet grooter wordt.
Meermalen komt het voor, dat winkeliers
n, soms meermalen per week hun clientèle,
bij wijze van reclame, kleine geschenken aan
bieden, b.v. sigarenwinkeliers die des Zaterdags
den koopers een doosje lucifers of een sigaren
pijpje aanbieden.
Hoewel zulke kleine geschenken in deze
niet zoozeer de vriendschap, dan wel de nering
onderhouden, zullen de klanten door 't ont
vangen van spaarbons meer gebaat zijn en
zullen zeker veel sigarenhandelaars er hun
voordeel in zien, zich bij de vereeniging aan
te sluiten.
Ook voor kinderen biedt het magazijn in
de Raadhuisstraat verschillende aardige voor
werpen, zoodat een met spaarbons gevuld
boekje een geschikt geschenk voor kinderen
kan worden geacht. In het magazyn is dagelyks
gelegenheid voor een ieder om zich te komen
overtuigen welk een ruime keus van voor
werpen daar aanwezig is en dat de prijzen
zeer laag zy'n gesteld.
Tal van winkeliers hebbon zich reeds by
de vereeniging aangesloten en weldra zal men
dus de spaarbons als rabat voor contante
betaling bij velen ontvangen.
voor H<f>tels,
TJitsterpjes on
ZANDVOORT.
Hotel d'OBANGE.
Tramverbinding m/h hoofdstation.
WIJK AAN ZEE.
\EREEMGDE BADHOTELS.
Tramverbinding met Beverwijk.
In beide Hotels Restaurant gedurende den
geheelen dag. Tabled'Hote en Pension.
Te Amsterdam,
| Haarlem en 's Gravenhage
(Hollandsche Spoor).
bestaat in de restauraties der stations
gelegenheid tot dlneeren per couvert
van ?1.50 af.
Plat du jour ?0.60.
iHotel <§oyal en ^aglischer jlof.
Ie Rang.
Electr. Licht. Lift. Eigen grof wild jachtterreinen,
* O. ALSCHLIMANN, Directeur.
Een uitstapje met de Noord-Holl. Tramweg-Maatschappij.
Een reisgids langs bare l ij n e n,
door C. PROVILY.
Versierd met vele platen. Prjjs 4O cents.
Rothenfelde
Teutoburger Woud.
Spoorstation Dissen?Rothenfelde. Duur van het seizoen van
midden Mei tot midden October. Sterke koolzuurhoudende zouten,
voortreffelijk tegen alle soorten rhumatiek en verlamming, scrofuleuse
neus- en oorziekten in hunne menigvuldige ziekteverschijnselen.
Inhalatorium. Alle gewenschte informaties geeft de Badeverwaltung",
Baddocters: Dr. KANZLER en Dr. GALISCH.
AMSTERDAM.
POLEN.
Hotel-Café-Rostaurant.
Kalverstraat 15?17.
AMSTERDAM.
American-Hotel.
Leidscheplein 16?18.
AMSTERDAM.
?SUISSE.»»
Hotel- Cafi'-Restaurant.
Kalverstraat 22?34.
AMSTERDAM.
AMSTERDAM.
fèchinkelhavea, - tQntspaaaingsooid
waarheen de tram u van af den Dam
brengt voor 10 cents.
BIEBRICH a/d Rijn by Wiesbaden.
Pensionaat, en Meisjes H. B.school
van ELISE STEINORTH. Grondige en
veelzy'dige opvoeding, zorgv. en liefd.
behandeling. Uitat. get. o. a. van den
burg.VoGi en den comm.-rathDYCKEEHOFP
te Biebrich.
Krasnapolshy.
Hotel-CafoRestaurant.
Warmoesstraat.
HILVESSUM.
\ranje (Hotel.
Meisjespensionaat PHILIPPSBURG, te
'Braubach a/d Rijn, bij Coblenz. Veel
zijdige opvoeding, Fransche en Engelsche
leerares, evenals eene
huishoudschoolonderwijzeres. Zorgvuldige verpleging.
Uitstekende getuigschr. Pensionpr. 750 M.
M. BUSSE, Hoofd der school, H. BÜSSE,
muziekonderwijzeres v/h conservatorium.
Wandelkaart van Gooiland. Prijs 6O cent.
Wandelkaart van Baarn en Omstreken. Prijs 6O cent.
Wandelkaart-van Haarlem's Omstreken. Prijs 6O cent.
Uitgave van VAJf HOLKEMA & WARENDOBF, Amsterdam.
AMSTERDAM.
PALAIS ROYAL.
Hotel-Café-Eestaurant.
Paleissstraat &.
i Alom voorhanden:
AMSTERDAM.
TOLHÜIS over het IJ.
Fraai Ontspanningsoord.
BLOEMENDAAL.
Hotel Restaurant & $&
$& $& Duin en Daal.
AMSTERDAM.
Ruime Billardzaal. Fraaie Kegelbanen.
Korte Nieuwendfjk 25.
SCHOLLENBRUG.
Ontspanningsoord.
Weesperzijde. - Amsterdam.
LOCHEM.
Familie Hotel Stad Lochem.
«elegen op het fraaiste punt even buit en Lochem.
Pension.
Table d'bote te 5 ure.
H. N. PILGER.
Het Geuldal
In- en om Valkenburg*
Wandelgids v. Valkenburg's
Omstreken
DOOK
ZEI "WITTE.
Derde, geheel omgewerkte druk.
Met Platte Grond van Valkenburg, groote
gekleurde Wandelkaart en gezichten
naar zelt opgenomen fotografiën.
Gebonden in linnen bandje prijs ? l .25.
Zakformaat.
Uitgave Boekhandel en Drukkerij,
voorheen E. J. BRILL. Leiden.
Belgiëin Vogelvlucht,
Gids voor Toeristen,
met 130 illuslratiën,
DOOK
ALFRED CASTAIGNE.
Pi-ijs ? l.OO.
Naar het Eiland Harken,
Dagelijks (Mei Octo- no p?w*orLai|o naac* ,|o Ifnttmnhnnt 's
ber) vertrekt van de e nUyierKalie llaaSl 06 neilingDOOl 31
morgens tO uur een
STOOMJACHT naar MARKEN
via BROEK IN WATERLAND en MONNIKENDAM; de terugreis over de Zuiderzee. Aankomst
Amsterdam circa 4.30 n.m. DE HAVEN STOOMBOOTDIENST. (Interc. Teleph. 684.)