Historisch Archief 1877-1940
Na. 1150
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
schrijnende tegenstelling tusechen den ernst
binnen de wanden van het theater, dat men
betreedt gehjk men een paardenspel binnen
gaat, en de kermisdrukte daarbuiten. De
Münchener Hühnerbraterei, de worstvuurtjes
met hun stinkenden walm, de Pschorrbiiiu, de
SauerkraiU-tent, de photograpMe-uitstalling, de
galanterie-winkel, de sigaren- toonbank, de
geldwüselaars ze komen ons voor als wanklanken
in een verheven symphonie. Doch ook over de
Ober-Amna-ergautrs heeft de tijdgeest zijn adem
geblazen: ze z\jn bezield door winstbejag. Van
eenvoudig vrome dalbewoners zjjn ze geworden
ordernemers van een godsdienstig-pubiieke
verraakalijkheid. Gelémaïen, al is 't dan niet
geheel «n al voor eigen beurs, is thans hun
streven .geworden, waar hun vroeger sltcate de
eer Gods en dankbaarheidsbetoon, plichtbesef
in 't vervullen eener oude gelofte voor oogen
stonden.
Toen dan ook in 't jaar 1890 in de pers
verhalen werden gelezen van den ontzaglijk' n
menschenstroom, die zich over 't Beiersch
Alpendorpje uitgoot, toen gewaagd werd van
den goudvloed die naar Ober-Ammergau vloeide,
van de wereldsche vermaken waarmede de
geestelijke stemming werd gemengd, wist men
óók te spreken van ontevredenheid die deze
profanie had gewekt bij de hooge geestelijkheid,
met name bjj den Paus. Men sprak zelfs van
een verbod tegen 1900. Sedert dien tijd werd
daarvan niet meer gerept. Of men heeft ingezien
dat een raken aan een oud, heilig gebruik een
krenking zou zijn voor al wat Beier heet, ook
al worden dezen verteerd door ijverzucht op de
Ober-Ammergauers? We weten het niet Maar
?wél weten wy uit de geschiedenis, dat een op
heffen van 't merkwaardig verschijnsel een
jammerkreet zou doen opgaan uit den moed
van allen, die oude volksgebruiken eeren en
in stand willen houden.
Men breekt geen brok leven straffeloos af.
Vooral want, eer dat zóó is eamengegroeid met
het bestaan van een volk.
In Ober Ammergau leerde ons de geschiedenis
dat meermalen.
April 1770. Een algemeen verbod had de op
voering van Passie-drama's verboden in 't ganscbe
n.
Kinderen en Dienstboden.
Wees niet bang vcor een //meidenpraatje"; ik
zelve vind dat, in zijn ouden vorm, iets af
schuwelijks. Waar ik 't dan wél over hebben
zal, nu ik hierboven: Kinderen en Dienstbo
den" als mijn onderwerp voor heden heb ge
plaatst? Je zult gauw genoeg merken, waar ik
henen wil.
Wij, moeders uit de hoogste of hoogere klas
sen der maatschappij hebben, behalve tegenover
onze kinderen, ook ten opzichte van den kring,
waarin wij leven, plichten te vervullen. Deze
laatsteu zijn de hoofdoorzaak, dat de kinderen
uit onzen stand, meer dau die van de kleine
burgerklasse, aan kindermeisjes, nurses of bonnes
worden overgelaten. Is dat wensctielijk? Nie
mand die dat, bevestigen zal. Maar ik wil er
bijvoegen: mits dat ,/over.aten" een
rtoevertrouwen" zij. en dat oordeelkundig geschiede
eji tot het minimum herleid worde, viiid ik nog
wel een lichtzijde aan die noodzakelijkheid. De
kinderen worden, doordien het niet altoos de
zelfde persoon is, die geleidt, minder eenzelvig.
Zijn beide invloeden goed eu werken zij homo
geen, dan is dat nog zoo kwaad niet, maar ik
herhaal toch: mits dat toevertrouwen" tot een
minimum worde gereduceerd.
Want: zelve is de vrouw", in dit geval de
moeder." Vóór de plichten tegenover de we
reld, gaan die tegenover de kinderen en daarom
mag het geen gewoonte worden, dat //moe"
's middags visites ontvangt < f bezoeken maakt
en 'a avonds uitgaat." Uitzondering moet dat
blijven zoolang... ja, zoolang de kinderen,
groote of kleine, thuis zijn. Die uithuizige"
plichten worden helaas maar iil te zwaar dik
wijls opgenomen, de plicht" is al te vaak het
masker voor eigen genoegen. Van welken aard
de positie zij, die de moeder inneemt, zij moet
m. i. voelen dat zij, zeker zoolang de kinderen
klein zijn, bij dezen, en niet in de balzaal thuis
behoort, de kinderen moeten niet alleen bij het
dessert mogen verschijnen, maar van hun tweede
jaar moet het regel zijn, dat zij aan tafel bij
de ouders eten. Is dat door omstandigheden
nu eenmaal niet mogelijk, zorg dau, moedertje,
dat gij bij het middagmalen vaii uw kleinen
tegenwoordig zijt en zooveel mogelijk bij hun
slapen gaan.
Toch zou ik niet graaj zien, dat de //vrouw" 1)
geheel opging iu de moeder, dat haar beste
levensjaren, juist die, waarop zij eerst recht
het oordeel des onderseheids" krijgt, zonder
vruchten zouden blijven voor haar eigen verdere
ontwikkeling, dat zij niet op de hoogte vau
haar tijd bleef. Maar niet in de balzaal, noch
op diners ??? tenzij ge in 't laatste geval een
biezonder bofje hebt zult gij meerdere ont
wikkeling op doen. Bezoek, als de kleintjes
slapen, af en toe het theater, vooral bij dege
lijke voorstellingen, ontvang eenige gezellige
intieme vrienden, mannen en vrouwen, die even
als gij het kapellenleveu" verafschuwen, geniet
van goede muziek, en zijt ge werkelijk begaafd,
en hebt ge uw talent ernstig geoefend, maak
vél muziek thuis, zorg dat de kinderen behoefte
daaraan krijgen.
Tegen dat alles heb ik niet alleen geen be
zwaren, ik vind dat hóógst-wenschelijk. Vóór
haar vijf-en-twiutigste, soms ook wM vóór haar
dertigste levensjaar is de vrouw, óók dus de
moeder, niet geestelijk rijp. Of dit, als de om
standigheden veranderd zullen zijn, anders zal
worden? Ik geloof het niet, watt... naar het
kijkje dat ik in de mannenwereld genomen heb,
is 't daar niet anders gesteld. Hoe treurig is
't nu met, als jonge vrouwen met goeden aan
leg en die geestelijk goed-onderlegd zijn, van
baar twee en-twintigste b. v. tot haar
vijf-endertigste opgesloten zijn in de kinderkamer en
zich zoo goed als niet met het leven daarbuiten
in contact kunnen stellen. Hebben die vrouwen
een hoog lot" uit de leveiislottrij" getrokken
en zijn zij gepaard aan een man, die, even ont
wikkeld, het een genot vindt, met zijn ^andere
helft" van meening te wisselen over alles wat
hem, die elk uur, met het groote, het algerneeue
leven in aanraking komt, interesseert, dan zon
zulk een vrouw al heel gauw niet meer den
gedachteugaag, het geestelijk leven van haar
man kunnen volgen en dat ware een misdaad
tegenover haar zelve, tegenover haar man, ja ...
tegenover haar kinderen.
l) Let wel, ik he'o 't oog altijd en alleen
op de geestelijk ontwikkelde vrouw.
Beiersche gebied.
De Ober-Ammergauers,die zich gereed maakten
hun spelen in dat door tien deelbare jaar te
vieren, waren getroffen in 't dierbaarste wat
een volk bezit, in hun volkstrots.
De klooster-rechter van hot nabij gelegen
Ettal, waartoe Ober-Ammergau behoorde,, bad
hun het bevel overgebracht om nicht ohne
ehevor erlangte gcadigster COL cession'' hun plan
ten uitvoer te brei'gen.
En er was reden waarom de Beiersche keur
vorst besloten had in sammtlichen Ober-landen"
in Stadt und Markten sowohl als durchgehrnds
auf dem Lande die Passionstragoedien gilnzlich
abzuschaffen."
Het Passie-spel toch was ontaard. Het had
elementen in zich opgenomen die niet konden
samengaan met zuiver godsdienstige gevoelens.
Door den aangroeienden smaak voor de opera,
drongen gezang en instrumentale muziek bij
zonder op den voorgrond, ook in de Passie
spelen. Politiek bleef evenmin vreemd aan de
vertooningen. En waar zich daarbij nog voegde
de platte, oud Beiersche humor van de lage
volksklassen, daar moesten de opvoeringen dak-n
tot ware caricaturen van het Hoog Heilige en
het Verhevene. In München bijv. werden de
vertooningen Overgelaten aan de
stads-muziekanten, de gerechtsdienaren en hunne vrouwen,
aan de koetsiers en de daglooners uit de voor
steden. Wanneer men nu verneemt dat het
geheele huishouden der medespelers op de planken
kwam: dat spiegeltjes, kasten, stoelen, familie
portretten der acteurs, stukken hui-raad aan
sommige toeschouwers bekend, met kreten van
bewondering en verrassing werden begroet, dan
kan men wel nagaan dat er te midden van den
hoogsten ernst te veel reden tot ergernis ge
geven werd. Bij een voorstelling van een
geestelijk stuk : De Zondvloed" werd de gansche
verdelging der menschheid bewerkstelligd door
't over elkander werpen van alle meubels, terwijl
eenige emmei s water de vernietiging moesten vol
tooien, en pauken en ketels door een
oorverdoovend gedruisch de illuzie moesten vergrooten.
Als onmiddellijk vervolg op deze klucht werd
in den vastentijd vertoond: Das bittere Leijden
und Sterben auf di>m offentlichem Tbeatro
zu sonderbarem Vergnügen und Auferbaulichkeit ,
des Adels und der Genieinde."
(Wordt vervolgd.)
N. J. SINGELS.
Tooneelwedstrrjd.
Ter gelegenheid van haar 25-jarig bestaan
schrijft de Leidsche Tooneelvereeniging »Jacob
Cats" een tooneelwedstrijd uit, waaraan alle
Nederlandsche
rederijkerskamers-tooneelgeschappen, reciteercolleges enz. kunnen deel
nemen, uitgezonderd die van Leiden.
II. M. de Koningin en H. M. de
KoninginMoeder hebben daarvoor de hoofdprijzen uitge
loofd. Tooneelspelers van beroep mogen niet
mededingen.
ledere mededingende vereeniging zal oproe
pen : a. Een drama of tooneelspel in drie of
meer bedrijven, van ten minste n daoiesrol
en vier spelende heerenrollen. b. Een blijspel
in hoogstens twee bedrijven, van ten minste
n damesrol en drie spslende heerenrollen.
Zes vereenigingen worden tot den wedstryd
toegelaten.
De wedstrijd vangt aan in November 1899
en eindigt in Februari 1900. De voorstellingen
zullen bij vooikeur op Zondag plaats hebben.
Het bestuur bestaat uit de heeren H. L. van
Nifterik, eere-voorzitter. A. J. den Hollander,
voorzitter, Th. J. Bouwmeester secretaris, A.
Livingston, penningmeester etc. etc.
iiiiiiiimiiiimimiiiiiiiiiiiiiijiiiim
Dc Tuin.
Tweede aflevering.
Het bestaan van dit tijdschrift is vrijwel
overbodig. De text is in deze tweede afleve
ring al even ongaar en brokkelig- van stijl als
in de eerste, en de platen, hoe fraai en zorg
zaam ook gelichtdrukt, zijn niet zóó gekozen
dat zij de oprichting dez. r periodiek tot een
bizondere verheuging maken.
De afl. opent met een beschouwing van den
VOO E DAMBS.
heer Alb. A. Plasschaert over »De kunst en
de kunstidée", welke ik niet getteel uit kon
lezen, daar zulks mij moeite noch tyd scheen
te loonen. De kritiek van den heer Carel
Hartse op »de Hollandsche schilderkritiek"
heb ik evenwel geheel gelezen, en bevonden
dat diens schrijfwijze, een kortaf vermoeiend
en onverteerbaar gehakkel, beïnvloed schijnt
door die van den heer Plasschaert, van wien
hierna eenige opmerkingen volgen over Vincent
van Gogh, wel goed van bedoeling, maar weer
ongenietbaar van vorm. Men zie slechts dit
proefje : «Vincent's werk kent geen tijen van
accent, en dan van leugen (accent in kunst
waarheid) wie schoon mensch vecht met 'n
te sterke, 't licht, wanhopig, om te winnen,
foeft niet." Een kritiek over Pulchri's keuze
tentoonstelling besluit het proza dezer afleve
ring, die voorts nog eenige onder Gorter's
invloed geschreven verzen van den redacteur
bevat.
De eerste der vijf platen is de fraaiste; het
is een reproductie, op de bekende
voortreffeIjjke wijze uitgevoerd door H. Kleinmann & Co,
te Haarlem, naar de «Binnenplaats" van Pieter
de Hoogh, uit de National Gallery te Londen.
Dan voleen een tweetal aardige krabbels van
Anton Mauve. Evenals in afl. I is hier een
reproductie naar een teekening van Johan
Thorn Prikker; het is de »Moine Epique",
bij het gedicht van Emile Verhaeren. Voorts
een straatkrabbel van Isaac Israëls en een
plaat naar een bevallig landschap van W.
Degouve de Nuncques.
Mij komt evenwel deze keuze, de fraaie
binnenplaats van De Hoogh uitgezonderd, niet
in voldoende mate belangrijk voor. Er zijn
toch waarlijk nog schoone zaken genoeg, en
men behopft zich heusch niet te behelpen met
de krabbels, hoe voortreffelijk ook, van Mauve
en Israëls, of, wat erger is, met de ongure en
krachteloos-slappe teekeningen van den vol
komen onbeduidenden (laten wij aannemen:
onbewusten) charlatan Johan Thorn Prikker.
Zoolang er nog die eindelooze schat van
schoonheid is uit alle tijden, zoolang er in de
oude landen nog monumenten zijn wier
af beeldii gen ons een denkbeeld konden geven
Wat een genot voor kinderen en moeder als
later, wanneer haar kroost den leeftijd van
achttien jaar bereikt heeft, zij in het onderwijs,
in alles wat dau de kinderen boeit., hun gedach
ten kan volgen, nuêkan leven, nuêkan voelen
al wat daar omgaat in dat frissche jonge leven.
Och, daar weet u niets van." O ! hoe pijn
lijk moet dat een moeder trtiïeD. De kindtren
zeggen het niet om te kwetsen ; volstrekt niet,
ze zegeen 't omdat... het zoo is en ze geven
daaruit een brevet van onvermogen aan de
moeder. Ook de best geaarde kinderen gaan
zich in dat geval de meerderen vau de moeder
voelen en... weg met elk u-ziju, met elk
heerlijk samen-leven zoodra de ue partij, zij
heete man en vrouw of moeder en zoon, zich
de meerdere der andere voelt. Daarom zou ik
alle ontwikkelde, serieuse, getrouwde-vrouwen
willen toeroepen: pas op, wacht u voor uit
huizigheid, voor ijdele domme prrt-jajagerij,
maar óók wacht u voor insluimermg bij het
huishoudboekje, of... in de kinderkamer. Een
verstandige vrouw zal de //juste milieu" weten
te bewaren. En zulk. een moeder zal dan ook
niet alleen in de keuze van haar, wie zij, tijdens
? haar afwezigheid, haar kleinen toevertrouwt
l wikken en wegen, maar ook overigens zooveel
mogelijk trachten een goed stelletje" te krijgen.
Wat ik daaronder versta? Iu de allereerste
plaats duld geen boosaardige ruziezoeksters, geen
praatjesmaakbters onder uw personeel. Zoek
flinke elementen i'it. Ga persoonlijk mliclitiugeu
inwinnen en ook persoonlijk, zoo ver dat moge
lijk is, zien uit welk //nest" uw aanstaande
dienstbode komt. Stamt zij uit eeu degelijk
gezin, maakt de moeder een goed-burgerlijken
indruk, en spreekt de omgeving van degelijk
heid, uu, dan moogt ge 't al voor drie-kwart
wagen. Uw goede behandeling stuit af op
onverbChilligDeid en onwil. £org dus dat uw
kinderen van geea dienstboden-iuzietjes kunnen
getuigen zijn. Gij weet niet hoeveel onkruid
er m de zieltjes uwer kinderen ontkiemen kan,
door die halt- of niet begrepen zmnen, maar
waarvan de kleintjes toch dadelijk voelen, dat
ze boosaardig zijn. Eu evenmin weet ge, hoe
soms een enkele zin kan blijven hangen, waar
door later, veel later, als het kind de beteekeuis
weet, kwaad wordt gedaau.
Dus ; een goed stelleljt', dat goed met elkaar
kan opschieten, maar toen . . . houd uw
kmderkamerdeur voor de grens van het overige per
soneel. Daar is het territoor van de
kiiiderjull'rouw" of vau het kinder?meisje." Daarbinnen
moet elk geklets" geweerd worden en op dat
punt... ga gerust met de meeste gestreugheiii
te werk.
Ik houd volstrekt niet van zoo'n
sentimerjteelwauwehgen omgang met kinderen eu het kiud
raakt even goed gewoon aan den uaam eugei"
als aan zijn eigeu, maar wuer hardheid eu boos
aardigheid zooveel 't iu uw macht is eu laat
hartelijkheid den grondtoon vormen. Daarom
herhaal ik: zie toe, tracht meuschen" orn je
heen te krijgen en //mensclieu" vmdt ge, geloof
me, in alle standen ; alleen maar . .. niet zoo
voor 't pakken.
Wat ik dau wel onder //menschen" versta?
Wezens niet een goed hait en goed-gezond
verstand, at kliukt heel eenvoudig ; toch t.loeg
Diogeues de plank niet zoo heelemaal mis, toen
de man een lantaarn nam om ze te zoeken.
Jou lautaarii heet; intuïtie. Gt-voel en verstand
zullen je leiden eu je net zoolang laten ruilen
tot je liet rechte gevonden hebt. Maar iu de
keuze van uw kindermeisje moet ge niets
//wagen" want hoogst nadeehg voor uw kinde
reu is dat verauderen telkens eu telkens weer.
Hebt ge werkelijk een geschikt meisje, dau be
hoeft die niet eerst een vakschool" bezocht te
hebben, om tact" te leeren -2) want zoo een
heeft dat bij haar geboorte als gave meegekregen.
Tact is n u11 te verkrijgen, wél te ontwikkelen.
Die ontwikkeling nu geschiedt vél beter, vél
natuurlijker iu het dagelijksch leven, door
dagelijksche ondervinding m de kinderkamer, als
assistente-kindermeisje, opgedaan, dau door de
//opgeschroefde" praktijk in opleidingsscholen,
tenzij die tevens kitiderbewaart-cholee. van de
goede moderne soort zijn.
(Sld L'ol'lt.) YllOUWKE.
Fleurig Lentegcdoe all the year ronM.
Lente. Weekblad voor Jonge Dames,
onder redactie van TINE VAN
BI:BKKX en EGUEHTA C.VAN DEK MANUELE.
H J. W. Becht, Amsterdam.
Het is nu bijna een halfjaar, dat dit blaadje
wekelijks een welkome gast is in allerlei ge
zinnen, waar jonge meisjes zich graag niet
lectuur diverteeren, en het is werkelyk aardig
op te msrken, hoe trouw de redactrices zich
hebben gehouden, aan wat z\j in het eerste
nommer hebben beloofd. Het is een frissche,
gezonde geest, die u uit dit werk tegemoet
komt, zooals ge niet anders verwacht, waar
een schrijfster als Tine van Berken de leiding
in handen heeft.
Maar ook in de keuze der medewerksters
en medewerkers, want ook het mannelijk
element is onder hen goed vertegenwoordigd,
is de redactrice blijkbaar zeer gelukkig ge
weest, en haar mede-redactrice, mevrouw de
Wijs?van der Mandele, weet, naar onze mee
ning, uitstekend den juisten toon te treffen,
den toon, die niet te lief en zoetsappig en
ook niet te meesterachtig klinkt; die niet
vleit, maar ook niet bruskeert, en die warm
blijft klinken, ook waar met 't kosle verstand
wordt geredeneerd.
En dit is niet zoo'n heel glad en gemakkelijk
terrein, om zich met de pen te bewegen. Er
liggen voetangels en klemmen van gemaaktheid
en oneenvoudigheid en zelfverheerlijking, ge
vaarlijke strikken, die de voorgangsters dezer
schrijfsters niet hebben kunnen vermijden. Zij
hebben ze tot nu toe uit den weg weten te
gaan en hartelijk hopen wij, dat het haar ook
? verder gelukke, er vrij van te blijven. Want
l zóó als dit blaadje nu is, kan het zeker veel
nut stichten. Het zal den blik verruimen van
eenvoudige lezeresjee, wier keuze van lectuur,
ongeleid als zij vaak is, soms niet al te goed
uitvalt en zich anders licht tot het
alleroppervlakkigste zou bepalen.
En er is hier eenheid in het werk, een
afronding, die aangenaam aandoet. Niet op
de ne bladzijde een getheoretiseer over veraf
liggende dingen en een jacht op effect door
een schrikaanjagende vooruitstreverigheid en
op de andere een laf dienen van verouderde
vormen of een sentimenteel liefdoen, dat tegen
staat. Ook waar de schrijfsters lastige onder
werpen behandelen, als vormen en gewoonten
en wellevendheid, zaken, die in zulk een
blaadje niet schijnen te mogen ontbreken, daar
hanteeren zij die sierlijk en vlug, zonder
all'ectatie en blijven zachtjes aansturen op
waarheid en eerlijkheid en eenvoud.
Op prettige fleurige manier worden verder
de rubrieken Hygiëne en Muziek behandeld,
de eerste door dr. Cornelia de Lange, de laatste
door den heer Jacques Hartog en onder het
hoofd sOnze Pleegkinderen'', lezen de abonnees
vrij wat wetenswaardig* omirent de verzorging
van bloemen en planten en huisdieren. De
heer C. van Son te Dubbeldam weet de ambitie
voor wielrij'len en gymnastie en zwemmen en l
tennis aan te moedigen en te leiden en Snze S. j
praat opgewekt over huishouden en huishoud- j
scholen, aan de hand van haar eigen ervaring,
op de Ilaagsche kook- en huishoudschool :
opgedaan.
De bellettrie heeft voorloopig nog niet veel t
anders gegeven dan den in elk nommer voort- l
gezetten roman van de redactrice, getiteld
»Mijn Roman", op haar eigen, aan Alcott
herinnerende manier de lotgevallen schilderend
van de aardige Rudi en haar twee zusjes, en
een paar als altijd frissche origineele schetsjes
van Truida Kok. Kieskeurigheid blijve in
dezen de leus ; 't kat zou hier heel gauw het
welbehagen der lezers in 't koren kunnen
bederven.
L o c h e m. F. J. VAN UII.HUIKS.
, 21 Mijns inziens kunnen de vak- of opleidings
scholen van haar wie 't aan bovengenoemde
facj toreu ontbreekt, al evenmin geschikte kinder
meisjes of andere dienstboden maken als de
vorming 111 het gezin of in den vre?mde zulkeu
tot //geschikte" la i kunnen omwerken. Wee
de bron, waar iu ''t water gedragen moet worden."
mimiiiiimiiiiiM
/Mintrmoile. Society pnjiers.
Vrouwencongres en rrouiceitraad.
Vrouwelijke tuh'oliaten. Keceji'en.
Evenals van Ascot wordt ook uit Parijs gemeld
dat er zooveel paarlencolliers en juweelen ge
dragen worden, wat anders bij zomercostuums
zoo weinig het geval was. Er wordt nog ge
dineerd en de garden-parties in de hotels aan
de Champs-Elysées en de verschillende avenues
daaromheen gaan ook voort, zoodat al de tulle
en gazen toiletten met incrustatiés van kant
op blauwzijden of rose transparants ruim ver
hunner pracht, zoolang de oud-christelijke
kunst er nog is en een uitgezochte collectie
reproducties daarnaar ons zeer welkom zouden
zyn, zoolang gaat het niet aan het publiek
te onthalen op de onrijpe proboeraelen van
een jongen man, die, vooral door de onge
motiveerde uitgave van een reeks brieven
waarin de vruchtelooze pogingen van zijn
onstandvastige!! geest maar al te duidelijk
zichtbaar zijn, door eenige
verstandelijkkortzichtige lieden en ontoerekenbare jonge
dames voor een bizonder wonder wordt aangezien.
Ongetwijfeld, dit tijdschrift, zooals het mi
is, heeft geen reden van bestaan; en evenwel
zou er heel wat begeerlijks van te maken zijn;
1. zouden redacteur en medewerkers hun
onbeholpen stijlgestamel moeten afleeren en.
den tekst beperken tot begeleiding van de
platen, die 2. met takt behoorden gekozen te
worden, onder het schoonste van al het schoone
dat op deze aarde in alle eeuwen werd voort
gebracht. Zal dit tijdschrift een toekomst
hebben, zoo zij het zuiver aan reproductie
gewijd; immers het formaat alleen duidt reeds
aan dat het niet geschikt is voor «letterkunde,
tooneel, muziek (daar zijn ook wel andere
gelegenheden voor), politiek, sociologische
wetenschappen en maatschappelijk werk",
gelyk de weidsche tiel vermeldt.
En dan: de redacteur wist toch wel dat
de heer Van Hoytema de man niet is om een
ornamentaal werk, een omslag, te maken.
v. M.
Inhoud van Tijdschriften.
Eigen Haard, No. 27 : Elisabeth Blaeu, door
M. W. Maclaine Pont, XL Heeswrjk, door
J. F. L. de Balbian Verster, met portretten
en afbeeldingen, waaronder die van het bezoek
van Ministers, leden der Eerste Kamer en
andere autoriteiten, in Juni 1898 aldaar ge
bracht. »Grootvader", door Truida Kok, II.
Apeldoornsche Causerie, door J Winkler
Prins, met afbeeldingen naar photografieën van
den heer R. Kerkhoven te Apeldoorn, I.
Feuilleton. m.
toond kunnen worden. Vooral de geelachtige
oude kant, point de venise, oude chantilly,
oude guipure op mousseline de soie is een
prachtige combinatie; het gedeelte van de stof
dat als strook of' quille te zien komt, wordt
in den vorm van bloembladen geknipt; ook
zijn er chiné-dessins van rose of lichtblauw of
hortensia op witten grond, die men met effen
wit combineert. De paarlen of diamanten col
liers worden veel wijder genomen dan vroeger,
zoodat ze den rand van het decolletage raken
en de inplanting van den hals dus vrij blijft;
hetzelfde is ook het geval met de ellenlange
kettingen van kleine paarlen, die verscheidene
malen heel los om de hals gelegd worden en
in een paar paarlenkwasten eindigen.
De avondmantels daarbij moeten meer be
schutten door het dichte fouillis van volants,
ruches, bouillonnés, waarin de dame als inge
wikkeld wordt, dan door de dikte; men maakt
ze meest van liberty zijde en kant; zij bedekken
het gansche toilet, maar zijn heel dun. De
kleuren zijn rose, lichtgeel, mauve, maar vooral
lichtblauw en wit, de lievelingskleuren ook
voor het toilet.
* * *
In Londen, nog meer bijna dan te Parijs,
wordt jacht gemaakt op de nieuwtjes uit de
uitgaande groote wereld. Er is een heele reeks
van Society papers", die er zich uitsluitend
mee bezig Houden, waar Mevrouw A of B,
gedineerd of gedanst heeft, wat zij bij die ge
legenheid aan had, en ook vooral waar het
gemaakt was. Deze bladen jagen niet naar
eigenlijk schandaal, maar toch kan men aan
de wijze van bespreking al heel spoedig zien,
welke gastheeren, gastvrouwen, gasten, en leve
ranciers in de gewoonlijk niet belanglooze
sympathie van het blad mogen verheugen. Als
curieus voorbeeld diene het volgend artikel
uit het weekblad Modern Society''. Waar
schijnlijk heeft de hertogin van Devonshire
zich te voornaam geacht om tegen den reporter
vriendelijk te zijn; misschien ook heeft zij
hem niet genoeg veracht om hem te durven
betalen. Het ariikel luidt:
De hertogin van Devonshire heeft een
enorme garden-partij gegeven op Devonshire
house, l'iccadilly. Maar een volkomen succes
was het niet. Reeds in het aanrijden was
vertraging door de slechte regeling der files. . .
De hertogin ontving haar gasten op het terras,
achter het huis, zoodat zij doelloos om het
kolossale paleis moesten heen wandelen, al
vorens de gastvrouw te kunnen vinden. Nadat
deze de gasten de hand geschud had, hoopte
Haar Genade natuurlijk, dat zij zich verder
zouden bewegen. In plaats daarvan echter
bleven de gasten om haar heen plakken, gaapten
de nieuwaankomenden aan, en vulden het terras
tot verstikkens toe. Daarenboven werden de
ververschingen ook op dat terras gediend,
aan een lang buil'et, zoodat de etenden zich
bij de llaneerenden voegden en er een alge
meen gevoel van ongemakkelijkheid ontstond.
De hertog van Devonshire had nu eens het
recht, zijn gewoon gezicht van onuitsprekelijke
verveling te laten zien, De tot de Society"
behoorende gasten waren gemengd met de
leden eener politieke vereeniging, en men moet
alle voorsteden afgezocht hebben, om zulk een
collectie vrouwelijke vogelverschrikkers en
onbesc aafde opdringende wezens bijeen te
krijgen."
In een ander blad, vriendelijk gezind, kan
men eene geestdriftvolle beschrijving vinden
van het welgeslaagde feest; maar 3/otZern
Society zal wel gezorgd hebben, dat de hertogin
haar exemplaar thuis kreeg.
* %
?xHet eerste internationale vrouwencongres te
Londen, waarvan de dagbladen geregeld verslag
geven, uitvoerig te bespreken, komt ons over
tollig voor; aan het einde hopen wij van een
der Hollandsche dames, die het bijwoonden.
eene bespreking te ontvangen. Het congres
werd geopend door Lady Aberdeen, de vrouw
van den vroegeren gouverneur van Canada,
eene imposante vrouw en uitmuntende spreekster
die zich vleit, met behulp der vrouwen in
Canada een aantal belangrijke hervormingen
te hebben ingevoerd, als: onderwijs in huis
werk in de openbare scholen in Ontario en
bevordering van hetzelfde in andere provinciën ;
de aanstelling van fabrieks-inspectrices in
yuebec en Ontario; de aanstelling van vrouwen
voor de inspectie van scholen in
New-Brunswick; wijzigingen in de behandeling van
vrouwelijke gevangenen ; invoering van stelsels
voor samenwerking bij het lenigen van armoede;
hospitalen ; onderscheidingsteekenen voor zie
kenoppasters, die zich bijzonder verdienstelijk
gemaakt hebben ; kookscholen ; verspreiding
van kennis over sanitaire beginselen; tegen
gaan van pornographische literatuur ; onderzoek
naar de voorwaarden, waaronder vrouwen
werken, en naar de wetgeving voor de be
scherming van vrouwen en kinderen; zorg
voor de bejaarde armen; bescherming van
dieren en vogels tegen nuttelooze wreedheden
en verdeiging in het belang der mode; beter
zorg voor vrouwelijke immigranten ; bevorde
ring van stelselmatig kunstonderwijs, enz.
Van 28 landen waren gedelegeerden
orjg£komen; interessante en minder interessante
mededeelingen werden gedaan, vooral werd,
zooals bij alle congressen kennis gemaakt,
onder anderen op de prachtige soiree, door
de hertogin van Sutherland aan de leden aan
geboden. Onder de reeks van onderwerpen,
in de afdeelirgen behandeld, waren zeer be
langrijk: hooger onderwijs, huisvesting, jour
nalistiek, tooneel, dienstboden, redding van
gevallenen, liefdadigheid, opvoeding, onderwijs.
Een andere, niet minder belangrijke bij
eenkomst, te Londen gehouden, is die van
den Internationalen Vrouwenraad, waarvan in
ons land mevr. Klerck de vertegenwoordigster
is. Deze raad behandelde de vraag, hoe men
het best den zoogenaamden handel in blanke
slavinnen kan beletten. In zijne laatste zitting
hechtte het zijne goedkeuring aan de voor
stellen eener commissie. Volgens deze, zal
in elk land een nationaal comitégevormd
worden, om dezen handel te bestrijden. Al
de nationale comité's te zamen vormen het
congres. Het congres is een internationaal
comité. Het bureau van het congres zal
bestaan uit 2 Engelsche afgevaardigden en
uit drie andere personen, aan te wijzen door
de National Vigüance Associution. ilet inter
nationaal comitékomt bijeen, wanneer het door
het bureau wordt opgeroepen en kan voorts
door correspondentie handelend optreden.
Voorts worden de volgende wenschen te ken
nen gegeven :
A. Dat eene overeenkomst tusschen de
verschillende Regeeringen tot stand kome om:
1. zooveel mogelijk met dezelfde straffen of
boeten te straffen het leveren van vrouwen
en meisjes door geweld, bedrog, misbruik van
autoriteit of andere middelen;
?2. tegelijkertijd onderzoek naar de misdaad
in te stellen als zij in verschillende landen
gepleegd is;
?>. jurisdictie te vergemakkelijken door de
plaats van het verhoor vast te stellen ;
1. in de uitlevering van beschuldigden door
tractaten te voorzien.
B. Dat eene overeenkomst tot stand ge
bracht worde tusschen philanthropische en
liefdadigheids-instelliiigen van verschillende
landen om aan elkander inlichtingen te ver
schaffen over de emigratie van vrouwen onder
verdachte omstandigheden en de bescherming
van emigranten na aankomst op zich te nemen.
C. Dat eene volledige lijst aangelegd worde
van alle genootschappen in verschillende lan
den, in staat en bereid om dit werk te ver
richten.
D. Dat deze lijst gezonden worde aan alle
Regeeringen en alle genootschappen.
* *
*
In de Fransche Kamer is nu eindelijk het
ontwerp aangenomen waarbij aan vrouwen het
uitoefenen van het ambt van advokaat wordt
toegestaan. De voorsteller was de afgevaardigde
Viviani; in het debat is weer allerlei gemengd
over emancipatie, vrije liefde, socialisme, dat
met de zaak niet veel te maken had, maar
Viviani wist met een schitterende verdediging
de Kamer mee te slepen, zoodat hij eene
meerderheid van 319 tegen 17-1 stemmen
verkreeg.
Nu moet het ontwerp nog in den Senaat
komen, die er waarschijnlijk tot den winter
mee wachten zal.
* *
Kaasnoedels. Van een pond meel, een liter
zoeten room, 100 gram boter en vier
eierdooiers met het ncoJige zout, bereidt men
een deeg en werkt dat goed dooreen. Men
snijdt het aan stukken, rolt die weer uit en
snijdt er strepen van ter breedte van een pink.
Deze kookt men een kwartier in kokende
melk, legt ze op een schotel, bestrooit ze dik
met geraspte kaas en overgiet ze met warme
gewelde boter. . % E?e.