De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1899 20 augustus pagina 2

20 augustus 1899 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR N E D E R L A N D. 1156 blikken niet uitsluitend op de «belangen dea boekhandels" te richten, doch voor haar ditmaal, ook buiten het gebied van dien handel te verdeelen en in 't bijzonder te richten op de belangen der boekhandelsbedienden. Het was fle heer J. A. Fortuyn, de be kende amsterdamsche sociaal-democraat, tevens boekbandelaar, die deze gelegen heid, zoo vele vakgenooten vereenigd te zien, aangreep, om ook hun sociaal geweten eens wakker te schudden door in het reg lement der vereenigïng een nieuw artikel in te voegen, dat aldus zou luiden: »De leden verbinden zich hunnebedienden in lot ndienst 's avonds na G uur geen arbeid meer te doen verrichten, 7uet uitzondering van de tijdvakken tusschen 15 Augustus en 15 September en tusschen 15 November en 15 Januari, .als wanneer de werktijd te 8 uur des avonds eindigt. Overeenkomsten, in strijd hiermede aan gegaan, zijn van rechtswege nietig."_ Dat de heer Fortuyn niet te optimistisch dacht o>ver de aanneming van zijn voorstel blijkt .wel daaruit, dat bjj voor het geval yan verwerping een tweede had voorbereid, dat aldus geiedigeerd was: »Het bestuur wordt opgedragen een com missie te benoemen, dia in overlee1 en met medewerking van den Bond van Boekver'koopersbedienden.een onderzoek rnsteltnaar de loonen en den arbeidstijd van de bedien den in den boekhandel in Nederland,-deze commissie -brengt voor de volgende algemeene vergadering schriftelijk verslag uit, dat ter kennis der leden wordt gebracht; de kosten worden door de vereeniging ge dragen." En de heer Fortuyn had blijkbaar goed gezien. Door verschillende sprekers, waar onder de voorzitter, bestreden, als zjjnde de :BluitmgPuren- kwestie van te sterk plaatselijken aard en niet voor algemeene op lossing vatbaar, werd het eerste voorstel met 68 tegen 18 stemmen verworpen, niettegen staande door den heer Robbers nog was voorgesteld het sluitingsuur instedevanop 6, op 8 uur te bepalen, met welk amendement de heer Fortuyn zich vereenigd had. Dat eae verwerping voor den voorsteller echter geen onverwachtte teleurstelling was, werd door dezen ter vergadering nog eens uitdrukkelijk geconstateerd, toen hij zeide, «zich volstrekt geen illusies te hebben gemaakt, dat zijn voorstel zou worden aangenomen". Doch ook roet het tweede voorstel was hij niet gelukkiger. Waarschijnlijk wijl de vergadering de door den heer Boele van Hensbroek uit gesproken meen in g deelde »dat het verza melen van feiten meer op den weg ligt van de bedienden, en dat deze het dus zelf maar moeten doen", werd ook dat tweede voorstel-Fortu\jn verworpen. Hiermede was het sociale program_ van deze vergadering echter nog niet ten einde. Onder de ingekomen voorstellen ter behan deling behoorde er ook een van het bestuur, hetwelk bedoelde »het voornemen van den Bond van Nederlandsche Boekverkoopersbedieuden tot oprichting van een peneioenfonds zedelijk en financieel te steunen. Machtiging werd gevraagd om bij het tot stand komen van het fonds : lo. het salaris van den administrateur onder nadere voorwaarden door de vereeni ging te doen bekostigen; 2o. zoodra het aantal verzekerden tot een honderdtal gestegen is, een som van f 1000 ineens als bijdrage der vereeniging in het fonds te storten". Ook dit voorstel werd evenwel door verschillende leden krachtig bestreden. De heer de Jager o. a. achtte het «voor barig!" De heer Fortuijn daarentegen stelde zich natuurlijk ervoor in de bres o. a. met het wel aan eenigen twijfel onderhevige argument, dat eene krachtige organisatie der bedienden in het belang der patroons is en dat deze organisatie door een f on.ds kan worden verstrekt. iiiiiiiiiwiiiiiiHitiliiiiiiiiiiiiniiiui MMunnMiimttiittiifMiHiiiiiiiiiiiiiiitiiiniiiiiiiiiiiuiniiiiiiiiiliililuuiin De millioenen van Lord Venetia. DOOK MAARTEN MAARTEN S. Hij was een groot bankier, maar ook een groote schurk. Tot zijn verontschuldiging diene, dat 't een erfelijke eigenschap was. Zijn grootvader had die buitengewone bekwaamheid aan den dag gelegd van anderen op groote schaal hun geld te ontstelen, die de wereld somtijds met een adellijk kroontje beloont. De wereld dan, zag hem aan met een goed keurenden blik, hem en zijn heele familie, die even rijk of rijker was dan hij, en die het geld op even nuttipe wijze gebruikte, voor verzame lingen van curio-iteiten, of om ieder mogelijk denkbaren vorm van kostbaar vermaak te onder steunen, of om aan de armen te geven. .Iedereen hield van hem, en hij hield van alles en iedereen. Hij was een Engelsch edel man zooals zijn Tader voor hem geweest was, en diens neen. Hij had zijn opvoeding ge noten te Eton. Hij bad overal rondgereisd, en alles gezien, wat de moeite waard was gezien, en alles geleerd, wat, de moeite waard was ge leerd te worden. Hij had de mooiste verza meling wapenrustingen en oude waaiers in 't heele land, en hij had de beste keukenmeid, en hij zou de be*te serres gehad hebben, als zijn broeder er nog niet betere had. Hij was zeer gelukkig en genoot van zijn leven bij was even veertig en ^ijn gezondheid liet niets te wenschen over. 's Ochtends zat hij op zijn kantoor en verdiende geld zonder er eenige moeite voor te doen erfelijk; de avonden bracht hij door in gezelschap en hij onthaalde prinsen, pairs, priesters, schilders, dichters^ alsof 't niets was'. Hij had een allerliefste vrouw getrouwd, zijn nichtje. Hij aanbad haar. Meer dan eens, als hij haar aanzag, zooals ze daar zat aan het hoofd van zijn tafel met de wereldberoemde diamanten van zijne moeder aan, hadden zijne zachte blauwe oogen zich met tranen gevuld. Zoo zat hij haar ook nu weer aan te zien, op dezen bitter kouden Decemberavond, dien zij met hun beiden alleen een ongewoon ver schijnsel doorbrachten in 't boudoir van 't prachtige huis in Berkeley Square. Zij waren ia Londen gekomen voor de opening van een op groote schaal ingericht tehuis voor verarmde Doch te vergeefs ook dit bestuursvoorstel onderging hetzelfde lot als de beide hierboven genoemde: het werd verworpen of eigeniyk, men besloot »de besli-siug nog een jaar uit te stellen, hetgeen vrijwel het zelfde zeggen wil". Alvorens echter op deze wijze aan boven staand drietal voorstellen het doodvonnis was voltrokken, had nog een ander in dezen kring buitengewoon drbat plaats gehad, ditmaal niet op zuiver sociaal, doch op politiek gebied. Bij de beraadslaging over de handelingen >van het bestuur kwam de heer Fortuyn op tegen de deelneming van de vereeniging aan een huldeblijk ter gelegenheid van de troonsbestijging der Koningin. Het bestuur had daarmede naar zijn oordeel, het zuiyercommercieele stand punt, dat de vereenising behoort in te nemen, verlaten. De heer Fortuyn betwistte aller eerst, dat de troonsbestijging een gewichtige gebeurtenis was, gelijk zij in het verslag er vereeniging werd genoemd. Uit een han delsoogpunt achtte hij het van veel meer belang, als er een nieuw ministerie optreedt, een feit waarvan de vereenigins nochtans nimmer officieel notitie nam. De interpellant keurde daarom de deelneming aan het huldeblijk af. Zonder het vraagstuk van het nut van het koningschap te willen aanraken, dat m. i. met het feit in kwestie ook weinig of niets te maken heeft, wil het mij voor komen, dat des heeren Fortuyns standpunt volkomen juist was en het antwoord van den voorzitter »dat de heer Fortuyn toch zeker de politieke meening van de meer derheid van het bestuur zou willen eer biedigen" volstrekt misplaatst. De heer F. toch gat met zijne af keuring hoegenaamd gi en bewijs van niet-eerbiediging van de politieke nifening zijner mede leden: immers heeft hij hun nitt verweten persoonlijk te hebben deelgenomen aan de kroningsfeesten en vf el minder nog te heb ben bevorderd de vtrkiezing van kandidaten voor Gemeenteraad of Tweede Karoer, die niet zijne sociaal-democratische beginselen deelden, doch hij verweet het bestuur uitslui tend en mijns inziens volkomen terecht de Vereeniging, die toch niets anders beoogt dan de «bevordering van de belangen des boekhandels", zooals haar naam ondubbel zinnig aanduidt, op politiek terrein te heb ben gesleept, terwijl zij zich ten opzichte daarvan absoluut onzijdig behoorde te hou den. Indien er al sprake mocht zijn van ?eerbiediging der politieke overtuiging" van een deel der leden, zoo was het zeker niet aan de minderheid tegenover de meerder heid, doch veeleer aan het meerendeel der leden tegenover de minsten in aantal onder hen, dien eerbied te betoonen. In eene ver eeniging »ter bevordering der belangen des boekhandels" heeft echter het eene lid als lid, nimmer te vragen naar de politieke over tuiging van het andere, d. w. z. vraagstuk ken van politieken aard, welke ook, behooren streng uit den boezem der ver eeniging te worden geweerd. Het bestuur beging derhalve wel degelijk een fout, door de vereeniging officieel te doen deel nemen aan een huldeblijk aan de Koningin ; het bestuur heeft daarmede de politieke overtuiging van den hter Forttüjn en mis schien ook wel van andere leden gekwetst, eene behandeling waarvoor de leden met recht eischen kunnen, gevrijwaard te blijven. Waar zou het heen, indien de minder heid der leden van eene vereeniging, welke ook, steeds moesten buigen voor de over tuiging van de meerderheid ten opzichte van een of ander vraagstuk ? Of deze over tuiging eene politieke is of niet, doet niets ter zake. Indien de stelling van den voor zitter der »V. t. B. v. d. B. d. B.", in zijn antwoord aan den heer Fortuyn juist ware, zoo zoude deze zich even zeer moeten buigen voor de overtuiging der meerderheid, indien deze tot geheelonthouding, tot vegetarisme of tot het gebruik van margarine instede van natuurboter beeloot, als in het onderiiiitiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniHimuii vrouwen uit den dfftigen stand, en Lady Venetia was een der voornaamste patronessen. En zoo zaten zij dan nu alleen, in 't rijke boudoir, waarvan het geringste bibelot een som vertegenwoordigde, die een der verarmde vrouwen" in staat, kon stellen, een geheel jaar ruim te leven. Hij zag haar aan en dacht bij zichzelven, dat, hoewel zij nu reeds vier jaar getrouwd waren, zij nog even mooi was en hij nog evenveel .van haar hield, als toen de ver pletterende tijding van hun huwelijk bekend was gemaakt aan een gausche horde van aan bidders en aanbidsters Gt durende 't middagmaal was ze heel stil geweest ; den geheelen dag reeds had hij haar afgetrokken gevonden. Hij zou gedacht hebben, dat de morgen haar vermoeid had, als zij er al niet, zoo moe had uitgezien, vóór de plechtig heid begon. Ze staarde in 't vunr en ze was zoo blond, zoo f iele, veel te doorschijnend in 't tif<m witte satijn van haar kleed. Die lustelooze buien namen hoe langer hoe meer toe; hij zou nog eens trachten haar te overreden, om Sir Henry Parsons te consulteerer, den laatsten tijd had ze er zoo dikwijls uitgezien als een vrouw wier heel droeve gedachten ver weg dwaalden. Wat heb je toch? zeide hij, onrustig in zijn fauteuil, vreezend dat zijn vragen nutteloos zou zijn. Niets," antwoordde zij onbewegelijk. ^Maar dat zeg je me altijd", vervolgde hij, en ik gelcof je niet. Niemand zou je eeiooven. Misschien weet je 't zelve niet -eens. Ik wilde, dat je Sir Henry ..." Zij haalde ongeduldig de schouders op. Hij zweeg. Een looden stilte daalde neer, slechts even gestoord nu en dan door 't knetteren van het vuur. Maar eindelijk trachtte hij hardop een andere richting aan hunne gedachten te geven. Je hebt van avond in 't geheel geen juweelen aan," zeide hij. Niets dan je trouwring." ,Neen", stemde zij toe, peinzend, en keek naar haar hand. Niets dan mijn trouwring." Ik geloof, dat je ze hoe langer hoe minder draagt." Ja." Als de oude je vervelen," bij lachte, zal ik zien, dat ik er nieuwe voor je krijg." Zij antwoordde niet. Een oogenblik later met een snelle handbeweging, wees ze op een avondblad, dat tegen zijn voet was gevallen. Dat is een vreeselijke brief," zeide zij. Welke brief? Lieveling, je bent ziek; laat me...'' Ga weer zitten. Ik ben niet ziek. Die brief in St. James," van een verarmde vrouw uit den deftigeu stand, die vertelt, hoe zij alles wat zij gespaard harl, bij een van die zwendelarijen verloren heeft." havige geval en zou hii dan ook gedwongen zijn nimmer alcohol, vleesch ofnatuurboter te gebruiken evenals hij thans tegen ziin wil gedwongen werd, hulde te betuigen aan de Koningin. De .eenige uitweg, welke hem in zulke gevallen zou open staan, zou dan 7.ijn voor zijn lidmaatschap te be danken. Evenmin echter als meergenoemde vereeniging iets met drankbestrijding of vegetarisme te maken heeft, heeft zij zich ook met ;de troonsbestijging te bemoeien, hoe gewichtig dit feit ook voor zeer velen der leden ook zijn moge. Voor deze laatsten toch heeft er waarlijk te veel gelegenheid bestaan, van hunne ver knochtheid aan ons vorstenhuis blijfe te geven, dnn dat de »V. t. B. S. B. S. B." daarvoor behoefde te worden gebruikt, ten koste van de politieke overtuiging van andere leden. De heer Fortuyn en zijne geestverwanten, medeleden der vereeniging, zullen zeker nimmer weigeren zich aan een besluit der meerderheid te onderwerpen, wanneer dit besluit inderdaad de «belangen des boek handels" betreft. Waar het echter politieke toestanden beüeft mag het bestuur eener politiek neutrale vereeniging die onderwerpirg niet van hen eischen en handelt het in Mrijd met de belangen zijner verfenigirg, indien het desniettegenstaande dien eisch stelt. Ten zeerste heeft het mij daarom verwon derd, dat geen enkel der aanwezige leden (althans volgens de verslagen der dag bladen) zich voor den interpellant, den heer Fortuyn in de bres stelde, dat integenrUel de verslaïgevers gelegenheid vonden door het simpele, als gewoonlijk in haakjes geplaatste, woordje applaus" achter de woorden van den voorzitter, de algemeene stemming der vergadering weer te geven. Van velen der leden bad men althans eene andere houding in deze kwestie mogen verwachten. Delft. Dr. J. C. E. IIIIMlIIIIIIIIIHIIIIIIIIUIIIIIIIUlMHinillllllllMMIIinttHUIIIIMIIIIIMII MüzietoorteeliDp. J. H. KOK, op. 12. Ofchifleein-Wuls voor piano. A. A. Noske, Middelburg-. J. M. J. JACOBS, Valse Imprnmptu. J. H. van Eek, 's Gravenhagp. ULFEKT SCHULTS, op. 20. Nieuwe Voordrachtstukjes, voor klavier. Alg. Muziekh. Amsterdam. Jou. WIJSMAN, Préludes voor piano. Alg. Muziekharidel, Amsterdam. Rl.'D. J. LOMAN, 26 Ofyelvoorspelen op bekende koraal melodiën. W. i\ Lichtenauer, Rotterdam. De begaafde componist J. H. Kok, van wien k ook het vorige jaar enkele compositicn in dit, blad besprak, heeft een kleurrijkeu bouquet orchideeën saamgebonden en die aan onze jeug dige, bevallige koningin opgedragen. De inleiding dezer walsenseriëis door hem genoemd Koningiune-zang, terwijl in de vijf afdeeliugeu met coda, waaruit zijn werk bestaat, het koninginne-leven muzikaal wordt gephantaseerd. De walsen van den Heer Kok zijn van de fijnste, nobelste soort en zeer t xquis in de bewerkii'g. Het is geen dansmuziek in optima fofnia, maar het zijn gracieuselijk wiegelende rhythmen van voon.aam melodisch gehalte vol afwisseling in klankkleur eüvol variëteit in de stemming. Nu eens met de melodie in den discant, dan weder in den bas, trots de rijkdom van bewerking nooit overladen, acht ik dezen «mimimtiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiuiHiuiiiniiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiminiimtm Welke zwendelarij ?" «Dat weet ik niet, doet het er iets toe?" Neen, die dingen gebeuren dagelijks, 't Is treurig, maar zulke menseden moesten zich bij de staatfpapieren houden. Waarover schrijft ze?" «Verarmde vrouwen uit den deftigen stand." Ja, ja, natuurlijk. Zij is dankbaar, dat spreekt vanzelf, 't Is ook een prachtig werk." Dankbaar!" Er klonk verachting maar ook oneindige wanhoop in Lady Venetia's stem. Zij zegt, dat 't niet meer dan billijk is, dat de huizen gebouwd worden door hen, die de bewoners er voor aanbrengen." Wat ter wereld bedoelt ze?" «Zij bedoelt mij." «Jou? Angela, je spreekt in raadselen. Spreekt de schrijfster van den brief ook in raadselen?" O neen, zij is klaar genoeg. Haar helder heid laat niets te wenschen over. Haar vader, zegt ze, heeft bijna alles wat hij bezat, verloren, niet in speculaties, maar door ongelukkige geld beleggingen in Zuid-Amerikaansehe waarborg maatschappijen, enz. Alles wat zij na twintig jaar Gouvernante te zijn geweest, gespaard heeft, is verloren gfgaan bij 't bankroet van een bank." Je zeide daareven, dat 't een zwendelarij was." Ja? 't Was een bank." Welke bank?" Dat zegt ze niet. Doet 't er iets toe?" Natuurlijk niet." Waarom vroeg je 't dan?" Nieuwsgierigheid vau een deskundige. Maar ik verzeker je, dat het me niet schelen kan." Mij ook niet, niet veel. De Zuid-Ameri kaansche leening was natuurlijk van ons. 't Bankroet van de bank was van ons" Van ons?" De oudergang van de heele familie," ver volgde zij, zonder acht op hem te slaan, is onze schuld." Zegt zij dat? Zij liegt," Zij rees op van haar stoel, en zag hem vlak in 't gelaat. Ze liegt? Gave God, dat zij 't deed!" Eensklaps werd het hem heel klaar, dat een groot leed hem dreigde, dat de smart a! vóór hem stond de eerste, de opperste ramp van zijn leven. Hij werd getroffen in 't eenige wezen, dat hij met geheel zijn ziel liefhad. De geestvermogens van zijne vrouw w areu gekrenkt. Zij was zitk, en hoewel misschien Sir Hemy... Stil," riep hij uit, en er klonk angst in zijne stem. »Stiï, liefste, je bent te zacht, te meewarig. En je verwart de dingen. De beschuldiging vau die vrouw is sterk over dreven. Wij zijn geen van beiden ook maar eenigszms verantwoordelijk voor haar on voorzichtige geldbelegging, ledereen die gtld verloren lieeft, geeft, onveranderlijk de schuld aan de bankiers. Jij, als de vrouw vau een walsen-cyclas van uitnemend gehalten, een be langrijke aanwinst pp het gebied der salonmuziek. Ik meen te weten, dat de Heer Kok deze walsan ook geïnstrumenteerd heeft en dat zij in de stad zijner inwoning door het Arnhemsche orchest uok reeds zijn uitgevoerd. Daar ik weet hoe tff.-otarol en met hoeveel zin voor goede klankcombinatiëu de Heer Kok verma» te instrumenteeren, ben ik er van overtuigd dat zijne walsen voor f-ymphonie-orcbest gezet :nog ,meer .zullen -voldoen. Ook de valse impromplu van J. M. J. Jacobs mag men rangschikken tot de goede klaviermuziek. Aanmerkelijk verschillende in stijl met het zoo even besproken werk, heeft het toch zijne goede eigenschappen, als daar zijn, virtu ozen glans en geschikte klaviertechniek. Het zal zeker zijn weg wel maker. De nieuwe vjordrachtstukjes van Ulfert Schults zijn van geheel anderen aard. Instruc tieve doeleinden staan voorop; toch zijn er onder het viertal nummers enkele, zooals No. 2 Scherzo en No. 4 [n 't Circus, die reeds een tameliik ontwikkelden techniek vereischen. Ook No. 3 Klokkenklank verlangt verschillende manieren van aauslag. Het eerste vii,d ik het minst belangrijke; anders kan men van het bundeltje met gerustheid constateeren dat ze allen blyk geven van fijnen muzikalen zin en zooveel artistieke waarde als bij het bekende doel slechts mogelijk is. Het werkje van Joh. Wijsman is voor mij het eerste wat ik van dezen jongen componist leer kennen. Is betrok inderdaad een opus l? In dat geval mag men den heer Wijsman geluk wenschen, want er zijn vele goede eigenschap pen in zijne Préludes waar te nemen. In de eerste plaats een uitstekenden Klaviersatz", hetgeen dan ook bij hem niet te verwonderen valt, uitstekend klavierspeler als hij is. De stukjes zij a van verschillenden aard. Zoo vindt men in No. l een Allegro resoluto, in No. 2 een Lento, in No. 3 een allerliefst melodisch getint Allegretto; in No. 4 een virtuozen stukje in Presto-tempo, in No. 5 een Allegro maëstoso in het karakter vau een marche fubèbre", in No. O een schitterend /«^ie/'o-phantasiestuk en in No. 7 een gracieus Allegretto. Men ziet bet, er is variëteit; ieder vindt er iets in van zijn gading, doch er wordt een tamelijk ontw kkelde virtuoziteit verlangd om de stukjes goed tot hun recht te doen komen. Over de koraal-voorspelen van Loman kan ik kort zijn. Men apprecieert er in de degelijke bewerking, uit den aard der zaak veelal in imitatie, en de gemakkelijke wijze waarop de heer Loman voor orgel weet, te schrijven. Het pedaalspel is niet zwaar, zoodat deze voorspelen voor organisten, die ze zelf niet vermogen te phautaseeren, een goede uitkomst zijn. * * * M. H. VAX 'T KRUIS, Feeënxtacht. operette in drie bedrijven, tekst vau Y. Hoogslacr. J. B. Wolters, Groningen. II. W. G. v. NIEUWENIIOVEN, Acht kinder liederen voor ón zangstem met klavierbegeleiding op. 3. W. P. Lichtenauer, Rotterdam L. ADR. v. TËTTERODE, Oud-Ncderlandsehe Liederen uit Bellerophoa op. 2é. Nieuwe Muziekhaudel, Amsterdam. In de voorrede van de operette van Van 't Kruis zegt deze dat schrijfster en componist dit wer-k ondernamen met de bedoeling eene gemakkelijke, vloeiende operette samen te stel len, zoowel door kinderen, als door jonge dames uit te voeren. Het mocht dus niet moeilijk zijn, en iets origineels te schrijven lag eveneens niet in de bedceling van den componist. Door deze laatste zinsnede maakt de compo nist het den criticus zeer moeilijk en wordt dezen als het ware het wapen uit de hand gesla gen, ledere opmerking te dien opzichte moet dus achterwege blijven alszijndeinstrijdmet.de onbegrijpelijke bedoeling vau den compinist om niet origineel te willen schrijven. De heer Van 't Kruis zal toch niet gemeend hebben dat hij van originaliteit moest, afzien, omdat het, riïet moei lijk mocht zijn? Ook in een eenvoudig zangspel (dit woord geeft m.i. beter het karakter weer vau Fetëumacht" dan operette), kan men zeer liifinilnlliuiii n nimimiiiiiiiiiniiuiiuiliiMiitimtll bankier, de dochter van een bankier, moest te verstandig zijn om naar zulkeu onzin te luisteren." Zij zonk in haar stoel terug, zonder te antwoorien. Wij zijn rijk." vervolgde, hij, zijn best, doende zijn ergernis niet te laten klinken in zijn stem, en je zult hard werk hebben voor je al onzen lasteraars het zwijgen hebt opgelegd." »Ja, hard werk," zeide ze en werd nog bleeker. Vooral als geen aanklacht te onzinnig voor je is om op te letten." Weer zag zij hem vlak in de oogen. Over die aanklacht," zeide zij langzaam, de onzin nigste van alle, heb ik onophoudelijk gedacht sinds ik, eenige maanden geleden, ze inbracht .. . tegen mijzelve." Hadt je mij gezegd .. ." Zou je mij dan geholpen hebben om te komen tot mijn besluit . . .':" Ja, waarlijk." Dat zij waar is," Angela!" Neen, niet Benige maanden geleden ! Jaren geleden kwam de gedachte voor het eerst bij me op, even maar: ze kwam terug van tijd tot tijd, als een kille schaduw tegen den zonneschijn van mijn leven. Ik zette ze eerst van me af, met goed gevolg, als een dwaasheid, juist zooals jij, ik dacht, dat 't een overdreven idee was, ik, een jong meisje, met al de tradities van mijn huis, van mijn familie, met de autoriteit van mijn vader en met uw voorbeeld, met de goedkeurende be wondering van de heele wereld. .." zij hield op, om adem te scheppen. Wel, en is dat alles veranderd?" Maar verleden voorjaar kwam 't weer terug en 't bleef: 't hield me tegen, 't stond in 't midden van mijn weg, en wilde niet op z'j gaan. Ik herkende 't dadelijk, en ik wist, dat, dit keer, 't ontkomen onmogelijk was. En daarom heb ik 't aangezien; ik heb 't in alle bijzonderheden bestudeerd, ik ken 't van buiten l" Dit is dus de oorzaaak van je lusteloosheid, je melancholieke buien! Je hebt je arme hoofdje vermoeid met vraagstukken, die je onmogelijk kondt begrijpen." Totdat ik ze begreep." Dwaasheid, je matigt je te veel aan, Angela." Zij zag op, en kwam tegenover hem staan, een vorstin. Ik matig mij aan," zeide zij, het recht, vau te blijven lijden, 't recht van te blijven luisteren naar een stem, waarvan ik de folterinseu niet kun doen ophouden." Hij kromp ineen ouder haar blik, maar er was groote teederheid in zijn hart, en smeekend wel oorspronkelijke gedachten niten, wanneer Einem uur 'was einlallt." Laat ik echter dadelijk zeggen dat het niet zoo sliui gesteld is met des schrijvers originaliteit, als hij het zelf wel zou doen vermoeden. Natuurlijk zijn er in eene d r,'elijke partitie van ruim 200 bladzijden wel eens gedeelten, die sen ietwat vluchtigen indruk maken ; ook die in andere op zichten minder gelukkig geslaagd zijn. Zoo vind ik op pag. 18 zoowel den tekst als de muziek minder goed getroffen op de woorden : die lief devol me in de oogen zag", waarbij op iedere lettergreep een achtste noot valt; zoo echt ik op pag. 80 de walsvorm misplaatst, op de woor den: Ach ja, zijn bloemen, hoe kon ik 't ver geten! Zeer aardig gevonden daarentegen, vind ik het losse en luclitige motiefje op de woorden : Lichtjes en luchtigjes" (koor van Fetëij), en verschillende andere fragmenten, met het 'oog op de beperkte plaatsruimte, te vetl om hier op te noemer. Het is jammer dat, het werk niet gestoken" is. De duidelijke en fraaie muziekdruk, waaraan wij 'in den laatsten tijd gewend zijn, doet ons weinig meer geve elen voor den verouderden druk waarin dat werkverschenen is. Ongetwijfeld zal dit, zangspel zijn weg wel maken, vooral in gezelschappen of vereenigicgen, waar uien over voldoende krachten kan be schikken. Reeds vroeger maakte ik kennis met een bundeltje kinderliederen van den heer H. W. G. v. Nieuwenhoven. Thans, nu zijn opus 3 voor mij ligt, gevoel ik mij versterkt, in mijne meening, dat de heer v. Nieuwenhoven met zeer veel tact den kindertoon weet te treffen. Reclames. 40 cents per re.gel. Henneberg-Zijde alleen echt,indien direct van m\jn fabrieken betrokken, zwart, wit en gekleurd van 45 et. tot f 14. 0. 5 per Meter effen, gestreept, geruit, gewerkt, damast enz. (ca. 240 versch. qual. en 2000 versch. kleuren dessins, enz.). Franco en vry van Invoerrechten In hui*. Stalen ommegaand Dubbel brief porto naar Zwitserland. G. Henneberg's Zijde-Fabrieken _ (k. je k. Hoflever.), Zürich. Hoofd-Depót VAH Dr. JAEGER'S ORIG. normaal- WarMen. K. F. DEUSCHLE-BENSKB, Amsterdam, Kalveritr. 167. Eenig specialiteit in deze artikelen in geheel Neder!. TENTOOASTELLING TE PARIJS \\ (900. Verblijf voor ne of meerdere weken in de Grands Hotels du Trocadero" welke voor die gelegenheid speciaal nab\j de Tentoonstelling gebouwd zyn. Bewyzen voor verblyt van af 67.50 guldens per week, betaalbaar in maandelyksche of driemaandelykbche ternujnen. Ia dezen pr\js is begrepen: Vervoer van reizigers en bagage in Parijs 6y' aan komst en vertrek; Logies en S maaltijden per dag; toegangsbewijzen voor de Tentoonstelling; OrienteeringstocM gedurende een dag per rijtuig; Buna voor vermindertJe^trijzen in verschillendegroote maga zijnen; Verzekeringspolis tegen ongelukken. Het uitsluitend recht van verkoop dezer bewijzen is toegestaan geworden aan de Cie INTEKNTale DES WAfiOJVS-LITS Voor inteekening wende men zich tot, en het uitvoerige, gtïllustr. prospectus vrage men aan bij LISSONE en ZOON, Singel 155, Amsterdam. OMERVERBLIJF Hastières/M.,by Dinant (België). Hotel d'Hattière, E. BhOUET. Pr. ligging. Mooi Park Bijtuigen Garage v. fietsen.WanneenMaasb.Vuchv. Bootjes. z inlltlllll IIIIUIUIIIIMIII IIIIIIIIIIIIHIIIImlIIIIIMIIHHIHl» zeide hij: Lieveling, laten wij hier samen over spreken. Laat ik je helppn. Wat is het, dat je hindert:1 Wat zou je willen r" Zij wierp zich op de knieën naast, hem, en barstte in tranen uit. O, lu lp mij," riep ze. Laten we elkander helpen.'' Zij greep een zijner handen en kuste ze. »We zullen el kanders hulp zoo noodig hebben. Maurits, ik kan niet voortleven op deze manier. Ik kan 't niet, ik kan 't niet. 't Voedsel, dat ik eet, blijft in mijn keel zitten. De juweelen, die ik draag worgen mij. 't Goud, waarop 't mij schijnt, dat ik loop, brandt onder mijn voeten. Stil, stil, ik zul kalm zijn. Ik ben volmaakt wel, even helder als jij. Ik bid je, vlei er je niet mee, dat dit eeue ziels- of een zenuwziekte is, die een dokter genezen kan. Ik heb er over gedacht, honderde malen, telkens en telkens weer, Maurits, we zijn dieven, plunderaars, roovers. O, kijk me niet zoo vreemd aan! Ik ben geen socialist, of een communist, of een radicaal. Ik heb me nooit met de poli tiek bemoeid; ik weet er nietn van af, evenmin als van 't sociale vraagstuk. Ik weet niet, wat ze daar mee bedoelen. Ik begrijp wel, dat er rijken en armen moeten zijn, en dat er rechtmatige weelde en eerlijke tandel bestaat. Maar de onze niet... de Kerk heeft, gelijk l" O," barstte hij los, ik had wel kunnen denkei), dat de een of andere dweper . .." Zij viel hem in de rede. Neen," zeide zij, wat hebben ie i j met, kerken te doen ? .Maar kort geleden kwam ik deze stelling tegen, dat de Cb-ristelijke kerk, alle eeuwen door, geweigerd heeft den handel in geld te erkennen als een wettig middel van verdienste. Dat begrijp ik. De Roomsche kerk, heb j-e me altijd gezegd, is zeer ttreng in wat zij goed- en wat zij afkeurt. Heb je mij dat niet altijd gezegd ?" Ja, maar ..." Ze heeft, door alle eeuwen heen, onze ban ken afgekeurd als oneerlijk, als een wijze van handeldrijven, den christen onwaardig. Wat hebben wij daarmee te doen, zeg je. Je hebt gelijk, 't is niet voor ons. 't Is maar een argument, dat ik in 't voorbijgaan aanhaalde. Ik heb 't niet noodig als argument. Mijn argumenten zijn hie/:" Zij wees op haar borst, en legde toen hare beide handen op zijn knie. Haar blik was n smeekbede. Laat mij ze hooreu," zeide hij wanhopig en zag een anderen kant uit. Ik weet, dat er tot op zekere hoogte geld moet geleend en gewisseld worden, dat er crediet moet zijn en deposito en wissels en al | die soort diagen. Ben ik niet een Rialto, even1 als jij ': Ik hen opgevoed te midden van dit ? alles, dat weet ik. Maar 't is niet onze manier." i (Mot volgt.J

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl