Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1167
Wereldkampioen" van Sinus (vroeger ver
scheen van hem in denzelfden trant «Hanepen"
niet te verwarren met «Kippeveer" van Cosinus)
is geen litteratuur, is lektuur. Het boek laat
zich vlug en vlot lezen, behandelt de over
maat in de wielrennerij en als lektuur be
keken, lang niet onverdienstelyk. Vaak is het
of er een eerste-klas auteur aan het pennen
ging, die zonder bedenken of doorvoelen in
n race zy'n penvaardigheid maar liet afspurten,
nu eens prachtig-raak de dingen zegt, dan
geen been er in ziet, de leelykste, de goed
koopste zinwendingen laat staan, goed of
kwaad, zoo het er by hem uitschoot.
De sportrennery nu is in de dagbladen reeds
zoo herhaaldelijk besproken, de overdrijving
zoo algemeen gelaakt, gekend en erkend, dat
als in zoo'n werk de machtige adem van een
kunstenaar ontbreekt, die de sensatie ons zon
kunnen aanblazen groot en overweldigend, het
geraamte voor ons staat naakt en ijl, zonder
groote bevrediging, by'na als onnut werk.
Toch, er zyn in die vlot-geschrevene ylheid
pakkende gedeelten, gedeelten die meeslepen,
aandoening geven. Zoo het moment als het
zusje, haar broer voor 't eerst ziet rennen,
denkt dat hy verliezen zal en dan naïevelyk
gaat roepen, schreien. Zoo ook de
ziele-vermeestering van mannen by een triomf of debacle.
Goed zy'n ook in climax gebracht de verschil
lende rennen. Daarentegen bestaan zulke groote
gapingen in de psychologie, dat het boek van
dunheid en jjlheid wel moet tuimelen.
Als wy' in ons laad ooit feuilleton-schry'vers
noodig hebben, zoo zal de auteur Sinus daar
voor gerust kunnen meedingen. Al ontbreekt
hem, om in sporttaal te spreken, de lange adem,
waardoor zy'n boek lykt een spurt op de kleine
baan, de vaardigheid en techniek om met
beperkte hoedanigheden veel te bereiken, ont
breken hem niet.
Voor onze leesgezelschappen is
»WereldKampioen" een aanwinst. My' dunkt het mag
daar niet ontbreken, is er geheel op zijn plaats,
* *
*
Van Geluk dat Waan is.... door FKIT
R.YANDERFIJI,. Uitgave vanN.Veenstra,
's Gravenhage.
Vele schrijvers hebben hunne eerste op
wellingen in poëzie geschreven, en de minne
was dan de inspiratie, de vonk, die tot vlammen
sloeg.
Ontelbaar is het aantal dichters, die be
ginnen, en slechts enkelen behouden de vaart,
waarmee ze omhoog wiekten. De aandrang
vermindert, verdwijnt, naarmate die vonk in
hen verdooft. Enkelen, zooals Couperus, wor
den ondanks die onvoldragen gedichten, goede
prozaschrijvers en als zy dit bereiken, is
het gevoel voor klank en kleur niet hunne
minste eigenschap. In >Metamorfoze" beschrijft
Couperus die ommekeer.
't Is zeker een studie waard, te weten
of met poëzie beginnen de juiste weg is.
Het zal individueel zy'n, al is, logisch gedacht,
de observatie en beschrijving der omringende
dingen een betere leerschool dan het dwar'len
in den borrel der woorden-wellen.
»Van Geluk dat Waan is " heet het eerste
gedicht, wat Fritz R. Vanderpyl in druk liet
verschynen.
De beste kritiek erop zy'n wel de eigen
woorden die hy vooraf laat gaan, als: »Ga gij
treure-melodieën | die goen weeld' er waden
wilden ; l ga gy droeve fantasieën | die mijn
ziele-harp ont-trilden; ga gy arme
eerstgeboor'nen ] veel te vroeg in wreede vree
zen ; | ga .... en mogen 's levens doornen |
om uw jeugd u g'nadig wezen. |
Vanderpyl weet dus dat het te vroeg werk is.
Waarom liet hy het dan verschynen ? Jonge
schryvers, jonge dichters bly'ken moeielyk te
kunnen wachten. Zy willen de vrucht van
hun woord-verhit brein voor zich op het papier
gedrukt zien, alsof dit het doe' is, terwijl
de aandoening de onvermy'delyke oorzaak,
de druk, slechts een gevolg kan zy'n, aller
minst het doel. Dit verandert eerst by een
geposeerd auteur, dan wordt helaas de pro
ductie maar al te vaak doel.
Hier mag men vragen: Wat kan men er
aan hebben zyn teerste gewaarwordingen onder
de oogen te brengen van onverschillige of
spotzieke menschen ? My wil het voorkomen
dat men met zyn emoties wat subtieler moest
omgaan, ze niet te grabbel gooien als men er
niet allerhoogste kunst van kan maken.
Ongetwijfeld, Vanderpyl heeft een felle
gewaarwording ondergaan; hy kan ook wel
dichten, althans hy heeft er 't gevoel, soms
ook de techniek voor, maar daarmee is zijn
arbeid geen werkelyk gedicht geworden.
In plaats van zyn gewaarwordingen lang aan
te houden, ze dan te laten opgolven in diepe
stroomen, zy'n eigen kleine driftjes er buiten
te houden, als minder waardig, voor hem zelf
misschien niet, maar wel \»or het kunstobject,
waarom bet toch te doen is als men laat druk
ken, heeft hij maar onbeteugeld, ongebreideld
zy'n spontaan gevoel laten gaan, ruwheid en
heftigheid van woorden nu zelf aanziende
voor passie en diep gevoel.
Wat had kunnen worden een menschelyk
mooi gedicht, indien by hem de kunstenaar
boven den persoon had gegolden, verwerd nu
tot een wondenval van een zeer alledaagsch
gemoedsgevoel, zonder veel diepe klank of
klaarheid van zang.
Er zyn grove-goedkoope dichtregels in,
maar ook gedeelten die wel wat doen
vorwachten, indien Vanderpyl zich beperken wil,
tot het zuiver-gevoelde, geen bombast en
groote trom-geluiden, ter wille van het effect,
gaat bazuinen.
G. VAN HULZEN.
NIEUWE UITGAVEN.
De Versierende Kunsten in Nederlandsch
Oost-Indie, door E. A. VON SAHER, Directeur
der school voor kunstnijverheid te Haarlem,
Architect voor de Hindoe monumenten der
Ned. Indische afdeeling op de wereldtentoon
stelling te Pary's in 1900, afl. I. Haarlem,
de Erven F. Bonn.
Bescherming der Oogen bij den Arbeid in
Werkplaatsen, door D. J. BLOK, oogarts,
overgedrukt uit de Hygiënische bladen 1899 No. 4
Aangeboden aan h.h. werkgevers door de
Eerste Rotterd. Maatsch. van verzekering op
het leven tegen ongelukken en invaliditeit te
Rotterdam.
Handleiding voor het Notaris-ambt, in het
byzonder ten dienste van hen, die zich voor
bereiden tot het notarieel examen, door W. C.
DE BOER, oud-notaris, afl. 11. Medenblik,
K. H. Idema.
De, Zelfmoovd, een Sociologische Studie,
door Dr. C. J. WIJNAENDIS FEAXOKEN. Den
Haag, Martinus Ny'hoff.
Zonnestralen in School en Huis. Vertellingen
door HENRI DIETZ en KATH. LEOPOLD. Tweede
Bundel met 8 platen naar teekeningen van
B. BUENINCK. Tweede druk. J. B. Wolters
te Groningen.
BOTS, Herinneringen van een hondt door
' M. J. SALVERDA DE GRAVE?HEEDKKSOHÉK.
j Utrecht. W. de Haan.
l E. L. VOYNICFI, de Ilorzel, uit het Engelsen,
door LOUISE ZAALBERG, 2 deelen. Haarlem,
de Erven F. Bohn.
J. BE MEESTER, Zeven vertellingen. Amster
dam, S. L. van Looy.
W. P. KOPS, Vit Grootouders tijd. Haarlem,
de Erven Loosjes.
Uit het Wonderland. Vertellingen uit de
1001 nacht voor de Jeugd, bewerkt door H. J.
KHEBBERS, met medewerking door J.
STAMPERIUS, geïllustreerd door W. F. A. J.
VAA.BZON MOKBL. Amsterdam, C. A. J. v. Dishoeck.
Onze Grondwet in populaire schetsen, door
H. M. J. WATTEL, met tekst der Grondwet
en alphabetisch register. Amsterdam, C. A. J.
van Dishoeck.
Verklaring van de beteekenis der geslachts
namen van de Phanerogamen en
Vaatcryptogamen beJioorende tot de flora van Nederland
door C. A. J. A. OUDEMANS. Amsterdam, C.
A. J. van Dishoeck.
«Bibliotheca Historico-Neerlandica".
Catdloque de livres anciens et modernes
concernant l'histoire des Pays-Bas. 2e partie
(Histoire depuis 1G48 jusqua 1900) en vente aux
prix marqués chez Mariinus Nyhoft' a la Haye.
Inhoud van Tijdschriften.
De Mentor Oct. 1897 bevat, behalve den
gewonen inhoud, Het Zilveren Feest van de
levensverzekering maatschappy: de Dordrecht,
met tal van zeer goed uitgevoerde illustraties.
Rrelaye's Bloemhof geill. maandb. voor
bloemenliefhebbers, bezitters van tuinen, enz.:
Perken (met 32 fig.) Vaste planten V. De
Reuzenvuurpyl. Darwir.tulpen (met een
afb.) Twee Ridders van den arbeid (met
2 portretten). Notities: De Chileensche
Crocus. De eerste vorst.
Najaaarsanemonen. Personalia. Correspondentie.
De Tuin: Het Woud, door Sty'n Streuvels
(vervolg en slot); Japanse Verzen, door J. K.
Rensbnrg; Levenslust, Em. Verhaeren; Trois
pitaphes d'un moraliste, d'une jeune h'lle,
d'un tailleur. Platen: F. Khnopff, l'offrande,
Floris Verster, hut, W. Degouwe de Nuncques,
het Uilenhuis, Hans Memling, Martin van
Newenhoven.
Eigen Haard No. 44 : Elisabeth Blaeu, door
M. W. Maclaine Pont, XXVIII. Twee bouw
werken van Hendrik de Keizer te Deventer,
door mr. M. E. Houck, met afbeeldingen.
Voedster met kind, naar de schilderij van
Frans Hals, in het Museum te Berlyn. Het
kind en de voedster, van Frans Hals (bij de
plaat). De Zuster-Republieken in
ZuidAfrika, door J. A. Wormser, met portret en
afbeeldingen, III. Overwinteringen, door
L. Nooter. Een merkwaardige moment
opname, met afbeelding. Feuilleton.
Wetenschappelijke Bladen. Nov.: Alcoholisme
en drankverkoop in Rusland; Wat is de taak
der «nieuwerwetsche vrouw" ?; Drie socialisten ;
Montenegro en zijn vorst; Emile Faguet; De
briefwisseling van Renan en Berthelot; De
nieuwe bestanddeelen der dampkringslucht.
iniiiiiiiiHiiiiHiin
HtTSJES
Muur!
Naar het Fransch
van
HENRI MAIIN.
eens aan, Valuche! Dat is een toe
vallige ontmoeting !" De spreker heette Boudaine
en was een groot, forsch man van ongeveer 30
jaar, met een vol, rond gezicht en de uitdruk.
kine: van iemand, die met zijn bestaan tevreden is.
Valuche was-klein en zag er zwak u't. Hoe
wel hij ook niet ouder was dan hoogstens 30
jaar, waren zijn wangen ingevallen en keken
zijn oogen uit zij a bleek gezicht treurig en
angstig de wereld in.
Toen hij Boudaine zag, werd zijn gezicht plot
seling rood.
* *
Zij waren samen op kostschool geweest.
In de vrije uren blufte hij op zijn kracht, hij
hield met uitgestrekten arm een stoel in de hoogte,
tilde met zijn tanden een medescholier op en
ging de onzinnigste weddenschappen aan, om
de aandacht te trekken.
Van het begin af had hij den armen Valuche
tot zijn slachtoffer, zijn slaaf gekozen.
Eerst sloeg hij hem om de nietigste voor
wendselen en bedwong hem met zijn vuisten,
daarna plaagde hij hem met allerlei flauwe grap
pen, verstopte zijn boeken, trok de dekens van
zijn bed weg, en strooide zand in zija soep.
Nadat Valuche zich vergeefs verzet had en
allen tegenstand als gevaarlijk had moeten op
geven, dwong hij zich, om Boudames streken
te lachen, omdat hij hoopte, op die manier van
zijn kwelgeest te worden verlost; maar zijn
[ pogingen bleven zonder uitslag. Hij moest zich
Boudaine's ruwheden laten welgevallen en was
spoedig niets meer dan zijn ondergeschikte, zijn
bediende en slaaf, die Boudaine als een hond
volgde, en daarom door de andere jongens
,Médor" werd genoemd.
Valuche verwaarloosde zijn werk, om dat van
Boudaine te maken, en deze leende geld, boeken,
knikkers, kortom alles wat hem begeerenswaard
toescheen, van Valuche, zonder ooit aan
terugTrademark
THEE - E. BR ANDSM A.
Trademark
Slaapkamer-Ameublementen
in Pitch pin-, Noten-, Eiken- en Mahoniehout.
W GELAKTE MEUBELEN Eng: genre.
Franco levering door geheel Nederland.
KINADRUPPELSvanDr. DEVRÜ,
Het krachtigst werkend middel tegen
Malaria (binnenkoortsen) algemeene
zwakte, bloedarmoede en bleekzucht.
Vraagt overal de Q verzegelde flacons
a ? 1.?, voorzien van nevensstaand fabrieks
merk. Men lette daarop.
Bjj overmaking van een postwissel a
? 1.15 volgt franco toezending door de
Chemische Fabriek
H. NANNING, Den Haag
Portretten-Bogaerts
in Olieverfïslenren.
De grootste waarborg: Onze Portretten mogen niet behouden
worden, indien de gelykenis niet volkomen bevredigt. Uitvoering in moderne
Kunst-richting op verlangen. W\j leveren een onvergankelijk, volkomend genjkend,
in olieverf geschilderd Portret naar elke photografie.
BV H.H. Kunstschilders, die hunne Portretten, naar de natuur afwerken
in hun eigen Kunst-richting, besparen tyd door ons te belasten met de eerste
uitvoering naar photografie. Pryscourant gratis op aanvraag.
H. BOGJAERTS & Co., Boxtel.
van
Verzekering-Maatschappij HOLDA".
Damrak 74, Amsterdam.
Werkkracht verzeker i n g.
De eenige verzekering die in ieder geval van ongeschiktheid
tot werken, uitkeering geeft, zoolang die ongeschiktheid voortduurt.
Omvat alle ZIEKTEN, ONGELUKKEN, ORGANISCHE GEBREKEN.
A. SINKEL.
AMSTERDAM, l\i c u tve tul ij k 194.
Telephoon »3S.
HO TT Unit AM, Groote Markt.
Uitgebreide sorteeringen in Lingeries
EXPOSITIE OP DE SALONS.
Uitzetten en luiermanden in alle prijzen.
EIGEN ATELIERS.
Cadeaux pour Corbeilles de Mariage.
Garnitures do toilette, ivoire en crin. Boites a main. Eventails dentelle
blanche et plumes d'autruche. Sachets a gants et a mouchoirs. Riticules.
Boites & byoux & dentelle. Sacs garnis etc.
VVE W. VAN DER HULST,
M69 Kalverstraat MG9
PHILIPPONA KETELAAR,
Fournisseur de la Cour.
KA I, VERSTRAAT 166, AMSTERDAM.
GRANDE SPECIALITE POÜR
Tronsseanx & Lavet t es.
Sur demande envoi franco de Devis et de modèles.
Genre LIBRE AESTHÉTIdUE.
= Behangselmagazijnen C. B. SCHNEIDER, Leidschestraat 79. =
Men leze de recentie in dit blad van 7 Mei en in het Handelsblad van 7 Mei, 1= blad.
KLIMAAT-KUUROORD
in Zuid-Duitsch Tirol.
Seizoen:
September-Juni. /
Doorgaande (Slaap-)
wagens van
Weenen, München
Leipzig,
Berlijn en
Budapest.
^ Uitstekende Herfst-,
Winter- en Voorjaars
verblijfplaats.
^ Heerlijk gelegen. Vooral voor
ziek&>/ ten van de ademhalingswerktuigen,
? /' der zenuwen-en huidziekten.
OEBTL'V sche Terrainouren. ? Pneumatische
kamer. Inhaleeringen van geperste lucht
naar MATHIEU. Soolenzerstaubungen, Mine
raalwater en Medicamenten-inhalatie.
Ozonen Lignosulfit inhalatien. Compl.
badinrich\iff ting. Koolzure baden, Traubenour, Molken- en
y Mineraalwaterkuren. Strenge handhaving van alle
bevolen hygiënische en prophylaktische maatregelen.
Goede scholen. Godsdienst: k&tholiek, luthersch,
russisch, engelsch en Israëlitisch. Theater, concerten,
sportvelden, rijclub, heerenclub, wandelwegen. Bezocht
door: 12.000 kurgasten, 10.000 touristen.
Prospectus gratis.
HET BESTUUR V/H KUUROORD.
CATZ
SUPRA
FIJNE
fienna-Olie,
de FIJNSTE
BESTE
Geen beter, solider en goedkooper
adres dan bij
J. ELSENBURC,
N. Z. Voorburgwal 177.
TELEFOON ADRES No. 2699.
Pas beginnend acteur: Ik
heb vandaag zoo goed gespeeld, dat men
my teruggeroepen heeft.
Moeder: Nu, dat 's 'n heele eer.
Leentje, ga eens voor 'n stuiver laurier
bladen halen bij den drogist en leg die
om je broer 'a bord heen.
Geheele pflnlooze verwijde
ring van Likdoorns.
Voor belanghebbenden aanbevelingenter
inzage.
Spreekuur lederen werkdag van 9 tot
12 uur en van 2 tot 5 uur.
WILLEIYI BIJLMER,
PEDICUBE.
Singel 159.
Afl« en
in Financiëele- Handels- en Parti
culiere Administratie.
D. STIGTER, Amsterdam,
Alexanderkade 4.
Sunlign
zal U bevallen.
KEAEPELIEN & HOLM'S
Speciaal voor Kindervoeding,
alom verkrygkaar by HH. Apothekers, Drogisten en
Comestibleshandelaren, in bussen & V2 Kgr. ?0.90, & '/< Kgr.
f O.ÖO, il V» Kgr. f O.25.
Men vrage uitdrukkelijk KRAEPELIEN & HOLM's Melksuiker en
eische op de Etiquetten nevenstaand fabrieksmerk en de handteekening van
* H O LM, Hofleveranciers, Zeist.
iris and
Gebattikte Gordijnen, Portières,
Tafelkleeden. Stoelzittingen,
Kussens, Eéticules en Teacosy's,
volgens teekeningen van <Hollandsche (Artisten.
Speciaal ingericht tot levering van
Arts and Crafts - den Haag.
l