De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1899 5 november pagina 6

5 november 1899 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1167 Wereldkampioen" van Sinus (vroeger ver scheen van hem in denzelfden trant «Hanepen" niet te verwarren met «Kippeveer" van Cosinus) is geen litteratuur, is lektuur. Het boek laat zich vlug en vlot lezen, behandelt de over maat in de wielrennerij en als lektuur be keken, lang niet onverdienstelyk. Vaak is het of er een eerste-klas auteur aan het pennen ging, die zonder bedenken of doorvoelen in n race zy'n penvaardigheid maar liet afspurten, nu eens prachtig-raak de dingen zegt, dan geen been er in ziet, de leelykste, de goed koopste zinwendingen laat staan, goed of kwaad, zoo het er by hem uitschoot. De sportrennery nu is in de dagbladen reeds zoo herhaaldelijk besproken, de overdrijving zoo algemeen gelaakt, gekend en erkend, dat als in zoo'n werk de machtige adem van een kunstenaar ontbreekt, die de sensatie ons zon kunnen aanblazen groot en overweldigend, het geraamte voor ons staat naakt en ijl, zonder groote bevrediging, by'na als onnut werk. Toch, er zyn in die vlot-geschrevene ylheid pakkende gedeelten, gedeelten die meeslepen, aandoening geven. Zoo het moment als het zusje, haar broer voor 't eerst ziet rennen, denkt dat hy verliezen zal en dan naïevelyk gaat roepen, schreien. Zoo ook de ziele-vermeestering van mannen by een triomf of debacle. Goed zy'n ook in climax gebracht de verschil lende rennen. Daarentegen bestaan zulke groote gapingen in de psychologie, dat het boek van dunheid en jjlheid wel moet tuimelen. Als wy' in ons laad ooit feuilleton-schry'vers noodig hebben, zoo zal de auteur Sinus daar voor gerust kunnen meedingen. Al ontbreekt hem, om in sporttaal te spreken, de lange adem, waardoor zy'n boek lykt een spurt op de kleine baan, de vaardigheid en techniek om met beperkte hoedanigheden veel te bereiken, ont breken hem niet. Voor onze leesgezelschappen is »WereldKampioen" een aanwinst. My' dunkt het mag daar niet ontbreken, is er geheel op zijn plaats, * * * Van Geluk dat Waan is.... door FKIT R.YANDERFIJI,. Uitgave vanN.Veenstra, 's Gravenhage. Vele schrijvers hebben hunne eerste op wellingen in poëzie geschreven, en de minne was dan de inspiratie, de vonk, die tot vlammen sloeg. Ontelbaar is het aantal dichters, die be ginnen, en slechts enkelen behouden de vaart, waarmee ze omhoog wiekten. De aandrang vermindert, verdwijnt, naarmate die vonk in hen verdooft. Enkelen, zooals Couperus, wor den ondanks die onvoldragen gedichten, goede prozaschrijvers en als zy dit bereiken, is het gevoel voor klank en kleur niet hunne minste eigenschap. In >Metamorfoze" beschrijft Couperus die ommekeer. 't Is zeker een studie waard, te weten of met poëzie beginnen de juiste weg is. Het zal individueel zy'n, al is, logisch gedacht, de observatie en beschrijving der omringende dingen een betere leerschool dan het dwar'len in den borrel der woorden-wellen. »Van Geluk dat Waan is " heet het eerste gedicht, wat Fritz R. Vanderpyl in druk liet verschynen. De beste kritiek erop zy'n wel de eigen woorden die hy vooraf laat gaan, als: »Ga gij treure-melodieën | die goen weeld' er waden wilden ; l ga gy droeve fantasieën | die mijn ziele-harp ont-trilden; ga gy arme eerstgeboor'nen ] veel te vroeg in wreede vree zen ; | ga .... en mogen 's levens doornen | om uw jeugd u g'nadig wezen. | Vanderpyl weet dus dat het te vroeg werk is. Waarom liet hy het dan verschynen ? Jonge schryvers, jonge dichters bly'ken moeielyk te kunnen wachten. Zy willen de vrucht van hun woord-verhit brein voor zich op het papier gedrukt zien, alsof dit het doe' is, terwijl de aandoening de onvermy'delyke oorzaak, de druk, slechts een gevolg kan zy'n, aller minst het doel. Dit verandert eerst by een geposeerd auteur, dan wordt helaas de pro ductie maar al te vaak doel. Hier mag men vragen: Wat kan men er aan hebben zyn teerste gewaarwordingen onder de oogen te brengen van onverschillige of spotzieke menschen ? My wil het voorkomen dat men met zyn emoties wat subtieler moest omgaan, ze niet te grabbel gooien als men er niet allerhoogste kunst van kan maken. Ongetwijfeld, Vanderpyl heeft een felle gewaarwording ondergaan; hy kan ook wel dichten, althans hy heeft er 't gevoel, soms ook de techniek voor, maar daarmee is zijn arbeid geen werkelyk gedicht geworden. In plaats van zyn gewaarwordingen lang aan te houden, ze dan te laten opgolven in diepe stroomen, zy'n eigen kleine driftjes er buiten te houden, als minder waardig, voor hem zelf misschien niet, maar wel \»or het kunstobject, waarom bet toch te doen is als men laat druk ken, heeft hij maar onbeteugeld, ongebreideld zy'n spontaan gevoel laten gaan, ruwheid en heftigheid van woorden nu zelf aanziende voor passie en diep gevoel. Wat had kunnen worden een menschelyk mooi gedicht, indien by hem de kunstenaar boven den persoon had gegolden, verwerd nu tot een wondenval van een zeer alledaagsch gemoedsgevoel, zonder veel diepe klank of klaarheid van zang. Er zyn grove-goedkoope dichtregels in, maar ook gedeelten die wel wat doen vorwachten, indien Vanderpyl zich beperken wil, tot het zuiver-gevoelde, geen bombast en groote trom-geluiden, ter wille van het effect, gaat bazuinen. G. VAN HULZEN. NIEUWE UITGAVEN. De Versierende Kunsten in Nederlandsch Oost-Indie, door E. A. VON SAHER, Directeur der school voor kunstnijverheid te Haarlem, Architect voor de Hindoe monumenten der Ned. Indische afdeeling op de wereldtentoon stelling te Pary's in 1900, afl. I. Haarlem, de Erven F. Bonn. Bescherming der Oogen bij den Arbeid in Werkplaatsen, door D. J. BLOK, oogarts, overgedrukt uit de Hygiënische bladen 1899 No. 4 Aangeboden aan h.h. werkgevers door de Eerste Rotterd. Maatsch. van verzekering op het leven tegen ongelukken en invaliditeit te Rotterdam. Handleiding voor het Notaris-ambt, in het byzonder ten dienste van hen, die zich voor bereiden tot het notarieel examen, door W. C. DE BOER, oud-notaris, afl. 11. Medenblik, K. H. Idema. De, Zelfmoovd, een Sociologische Studie, door Dr. C. J. WIJNAENDIS FEAXOKEN. Den Haag, Martinus Ny'hoff. Zonnestralen in School en Huis. Vertellingen door HENRI DIETZ en KATH. LEOPOLD. Tweede Bundel met 8 platen naar teekeningen van B. BUENINCK. Tweede druk. J. B. Wolters te Groningen. BOTS, Herinneringen van een hondt door ' M. J. SALVERDA DE GRAVE?HEEDKKSOHÉK. j Utrecht. W. de Haan. l E. L. VOYNICFI, de Ilorzel, uit het Engelsen, door LOUISE ZAALBERG, 2 deelen. Haarlem, de Erven F. Bohn. J. BE MEESTER, Zeven vertellingen. Amster dam, S. L. van Looy. W. P. KOPS, Vit Grootouders tijd. Haarlem, de Erven Loosjes. Uit het Wonderland. Vertellingen uit de 1001 nacht voor de Jeugd, bewerkt door H. J. KHEBBERS, met medewerking door J. STAMPERIUS, geïllustreerd door W. F. A. J. VAA.BZON MOKBL. Amsterdam, C. A. J. v. Dishoeck. Onze Grondwet in populaire schetsen, door H. M. J. WATTEL, met tekst der Grondwet en alphabetisch register. Amsterdam, C. A. J. van Dishoeck. Verklaring van de beteekenis der geslachts namen van de Phanerogamen en Vaatcryptogamen beJioorende tot de flora van Nederland door C. A. J. A. OUDEMANS. Amsterdam, C. A. J. van Dishoeck. «Bibliotheca Historico-Neerlandica". Catdloque de livres anciens et modernes concernant l'histoire des Pays-Bas. 2e partie (Histoire depuis 1G48 jusqua 1900) en vente aux prix marqués chez Mariinus Nyhoft' a la Haye. Inhoud van Tijdschriften. De Mentor Oct. 1897 bevat, behalve den gewonen inhoud, Het Zilveren Feest van de levensverzekering maatschappy: de Dordrecht, met tal van zeer goed uitgevoerde illustraties. Rrelaye's Bloemhof geill. maandb. voor bloemenliefhebbers, bezitters van tuinen, enz.: Perken (met 32 fig.) Vaste planten V. De Reuzenvuurpyl. Darwir.tulpen (met een afb.) Twee Ridders van den arbeid (met 2 portretten). Notities: De Chileensche Crocus. De eerste vorst. Najaaarsanemonen. Personalia. Correspondentie. De Tuin: Het Woud, door Sty'n Streuvels (vervolg en slot); Japanse Verzen, door J. K. Rensbnrg; Levenslust, Em. Verhaeren; Trois pitaphes d'un moraliste, d'une jeune h'lle, d'un tailleur. Platen: F. Khnopff, l'offrande, Floris Verster, hut, W. Degouwe de Nuncques, het Uilenhuis, Hans Memling, Martin van Newenhoven. Eigen Haard No. 44 : Elisabeth Blaeu, door M. W. Maclaine Pont, XXVIII. Twee bouw werken van Hendrik de Keizer te Deventer, door mr. M. E. Houck, met afbeeldingen. Voedster met kind, naar de schilderij van Frans Hals, in het Museum te Berlyn. Het kind en de voedster, van Frans Hals (bij de plaat). De Zuster-Republieken in ZuidAfrika, door J. A. Wormser, met portret en afbeeldingen, III. Overwinteringen, door L. Nooter. Een merkwaardige moment opname, met afbeelding. Feuilleton. Wetenschappelijke Bladen. Nov.: Alcoholisme en drankverkoop in Rusland; Wat is de taak der «nieuwerwetsche vrouw" ?; Drie socialisten ; Montenegro en zijn vorst; Emile Faguet; De briefwisseling van Renan en Berthelot; De nieuwe bestanddeelen der dampkringslucht. iniiiiiiiiHiiiiHiin HtTSJES Muur! Naar het Fransch van HENRI MAIIN. eens aan, Valuche! Dat is een toe vallige ontmoeting !" De spreker heette Boudaine en was een groot, forsch man van ongeveer 30 jaar, met een vol, rond gezicht en de uitdruk. kine: van iemand, die met zijn bestaan tevreden is. Valuche was-klein en zag er zwak u't. Hoe wel hij ook niet ouder was dan hoogstens 30 jaar, waren zijn wangen ingevallen en keken zijn oogen uit zij a bleek gezicht treurig en angstig de wereld in. Toen hij Boudaine zag, werd zijn gezicht plot seling rood. * * Zij waren samen op kostschool geweest. In de vrije uren blufte hij op zijn kracht, hij hield met uitgestrekten arm een stoel in de hoogte, tilde met zijn tanden een medescholier op en ging de onzinnigste weddenschappen aan, om de aandacht te trekken. Van het begin af had hij den armen Valuche tot zijn slachtoffer, zijn slaaf gekozen. Eerst sloeg hij hem om de nietigste voor wendselen en bedwong hem met zijn vuisten, daarna plaagde hij hem met allerlei flauwe grap pen, verstopte zijn boeken, trok de dekens van zijn bed weg, en strooide zand in zija soep. Nadat Valuche zich vergeefs verzet had en allen tegenstand als gevaarlijk had moeten op geven, dwong hij zich, om Boudames streken te lachen, omdat hij hoopte, op die manier van zijn kwelgeest te worden verlost; maar zijn [ pogingen bleven zonder uitslag. Hij moest zich Boudaine's ruwheden laten welgevallen en was spoedig niets meer dan zijn ondergeschikte, zijn bediende en slaaf, die Boudaine als een hond volgde, en daarom door de andere jongens ,Médor" werd genoemd. Valuche verwaarloosde zijn werk, om dat van Boudaine te maken, en deze leende geld, boeken, knikkers, kortom alles wat hem begeerenswaard toescheen, van Valuche, zonder ooit aan terugTrademark THEE - E. BR ANDSM A. Trademark Slaapkamer-Ameublementen in Pitch pin-, Noten-, Eiken- en Mahoniehout. W GELAKTE MEUBELEN Eng: genre. Franco levering door geheel Nederland. KINADRUPPELSvanDr. DEVRÜ, Het krachtigst werkend middel tegen Malaria (binnenkoortsen) algemeene zwakte, bloedarmoede en bleekzucht. Vraagt overal de Q verzegelde flacons a ? 1.?, voorzien van nevensstaand fabrieks merk. Men lette daarop. Bjj overmaking van een postwissel a ? 1.15 volgt franco toezending door de Chemische Fabriek H. NANNING, Den Haag Portretten-Bogaerts in Olieverfïslenren. De grootste waarborg: Onze Portretten mogen niet behouden worden, indien de gelykenis niet volkomen bevredigt. Uitvoering in moderne Kunst-richting op verlangen. W\j leveren een onvergankelijk, volkomend genjkend, in olieverf geschilderd Portret naar elke photografie. BV H.H. Kunstschilders, die hunne Portretten, naar de natuur afwerken in hun eigen Kunst-richting, besparen tyd door ons te belasten met de eerste uitvoering naar photografie. Pryscourant gratis op aanvraag. H. BOGJAERTS & Co., Boxtel. van Verzekering-Maatschappij HOLDA". Damrak 74, Amsterdam. Werkkracht verzeker i n g. De eenige verzekering die in ieder geval van ongeschiktheid tot werken, uitkeering geeft, zoolang die ongeschiktheid voortduurt. Omvat alle ZIEKTEN, ONGELUKKEN, ORGANISCHE GEBREKEN. A. SINKEL. AMSTERDAM, l\i c u tve tul ij k 194. Telephoon »3S. HO TT Unit AM, Groote Markt. Uitgebreide sorteeringen in Lingeries EXPOSITIE OP DE SALONS. Uitzetten en luiermanden in alle prijzen. EIGEN ATELIERS. Cadeaux pour Corbeilles de Mariage. Garnitures do toilette, ivoire en crin. Boites a main. Eventails dentelle blanche et plumes d'autruche. Sachets a gants et a mouchoirs. Riticules. Boites & byoux & dentelle. Sacs garnis etc. VVE W. VAN DER HULST, M69 Kalverstraat MG9 PHILIPPONA KETELAAR, Fournisseur de la Cour. KA I, VERSTRAAT 166, AMSTERDAM. GRANDE SPECIALITE POÜR Tronsseanx & Lavet t es. Sur demande envoi franco de Devis et de modèles. Genre LIBRE AESTHÉTIdUE. = Behangselmagazijnen C. B. SCHNEIDER, Leidschestraat 79. = Men leze de recentie in dit blad van 7 Mei en in het Handelsblad van 7 Mei, 1= blad. KLIMAAT-KUUROORD in Zuid-Duitsch Tirol. Seizoen: September-Juni. / Doorgaande (Slaap-) wagens van Weenen, München Leipzig, Berlijn en Budapest. ^ Uitstekende Herfst-, Winter- en Voorjaars verblijfplaats. ^ Heerlijk gelegen. Vooral voor ziek&>/ ten van de ademhalingswerktuigen, ? /' der zenuwen-en huidziekten. OEBTL'V sche Terrainouren. ? Pneumatische kamer. Inhaleeringen van geperste lucht naar MATHIEU. Soolenzerstaubungen, Mine raalwater en Medicamenten-inhalatie. Ozonen Lignosulfit inhalatien. Compl. badinrich\iff ting. Koolzure baden, Traubenour, Molken- en y Mineraalwaterkuren. Strenge handhaving van alle bevolen hygiënische en prophylaktische maatregelen. Goede scholen. Godsdienst: k&tholiek, luthersch, russisch, engelsch en Israëlitisch. Theater, concerten, sportvelden, rijclub, heerenclub, wandelwegen. Bezocht door: 12.000 kurgasten, 10.000 touristen. Prospectus gratis. HET BESTUUR V/H KUUROORD. CATZ SUPRA FIJNE fienna-Olie, de FIJNSTE BESTE Geen beter, solider en goedkooper adres dan bij J. ELSENBURC, N. Z. Voorburgwal 177. TELEFOON ADRES No. 2699. Pas beginnend acteur: Ik heb vandaag zoo goed gespeeld, dat men my teruggeroepen heeft. Moeder: Nu, dat 's 'n heele eer. Leentje, ga eens voor 'n stuiver laurier bladen halen bij den drogist en leg die om je broer 'a bord heen. Geheele pflnlooze verwijde ring van Likdoorns. Voor belanghebbenden aanbevelingenter inzage. Spreekuur lederen werkdag van 9 tot 12 uur en van 2 tot 5 uur. WILLEIYI BIJLMER, PEDICUBE. Singel 159. Afl« en in Financiëele- Handels- en Parti culiere Administratie. D. STIGTER, Amsterdam, Alexanderkade 4. Sunlign zal U bevallen. KEAEPELIEN & HOLM'S Speciaal voor Kindervoeding, alom verkrygkaar by HH. Apothekers, Drogisten en Comestibleshandelaren, in bussen & V2 Kgr. ?0.90, & '/< Kgr. f O.ÖO, il V» Kgr. f O.25. Men vrage uitdrukkelijk KRAEPELIEN & HOLM's Melksuiker en eische op de Etiquetten nevenstaand fabrieksmerk en de handteekening van * H O LM, Hofleveranciers, Zeist. iris and Gebattikte Gordijnen, Portières, Tafelkleeden. Stoelzittingen, Kussens, Eéticules en Teacosy's, volgens teekeningen van <Hollandsche (Artisten. Speciaal ingericht tot levering van Arts and Crafts - den Haag. l

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl