Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMERWEEKBI^AD VOOR NEDERLAND.
No. 1170
Armeniërs: dansen naar het pijpen van
den Turk. En dan het ergste: noch
Transvaal, noch Oranje^Vrijstaat uitgenoodigd
ter Tredesconferentie! Nu werd het dan
toch te kras. Nu «prak Dr. Kuyper naar
de ziel des volks toen hij beloofde den
Minister later, als de vreemdelingen ver
trokken waren, bjj eerste gelegenheid ver
antwoording te vragen.
De begrooting geeft die gelegenheid: ze
heeft haar reeds gegeven bij de schriftelijke
gedachtenwisseling. Daar is den Minister
op ernstigen toon om rekenschap gevraagd.
Zqn antwoord is verschenen. Wie hoop had,
dat het de redding van de eer des
moederlands nog kon benelzen; dat alleen ijzeren
noodzakelijkheid den Minister gedwongen
kon hebben te handelen als hij deed,
hoe bitter zal h\j zijn teleurgesteld. De
zaak is nog veel erger dan iemand had
kunnen denken.
»HET WAS AAN DE ?REGEERING BEKEND,
»DAT DE BEIDE REPUBLIEKEN ER PRIJS OP
»8TELDEN OP DE CONFERENTIE
VERTEGEN»WOORDIGD TE WORDEN."
Onnoozele Republieken l Hoe slecht ken
den ze hun eigen belang. Gelukkig dat er
in 't moederland een man was, die het beter
begreep en als een zorgzaam voogd er voor
?waakte:
>De besprekingen _omtrent de mogelijk
heid eener uitnoodiging met enkele
regee»ringen, in de eerste plaats de Russische,
'gehouden, bevestigden den Minister echter
>m zijne meening, dat in het belang
»der Republieken het zenden
»eener uitnoodiging onraadzaam
»was."
In het belang der republieken. Reden:
Engeland zou de eene niet hebben willen
toelaten zonder erkenning zijner
suzereiniteitsrechten, En de andere, de
OranjeVrijstaat? Neem een oogenblik aan, dat
het, werd de Zuid-Afrikaansche Republiek
niet uitgenoodigd, in haar belang was ook
de kleinere zuster thuis te laten. Maar
waarom was dat ook in't belang der laatste
zelve? Moest men 't niet aan haar zelve
overlaten te bepalen of zij komen wilde als
de Transvaal thuis bleef? Moest men aan
een zoo nauw verwanten staat, welker
spuvereiniteit door niemand werd in twijfel
getrokken, de beleediging aandoen van
nier uit, zonder haar oordeel te vragen, te
helpen bepalen, dat zij niet zou worden
uitgenoodigd, omdat dit tegen het belang
van een verbonden nabuur was, welker
onafhankelijkheid door eene groote mogend
heid bedektelijk werd ontkend ? Zou iemand
zich moeten verwonderen als de
OranjeVrijstaat later eens toonde, niets meer te
maken te willen hebben met een land,
waar ministers regeeren, die aldus haar
belangen behartigen, buiten haar om 'f
En nu de Zuid-Afrikaangche Republiek.
Hoe wringt zich de Memorie van Antwoord
in allerlei bochten, ja tot een onontwarren
knoop om te betoogen dat ook haar belang
met uitsluiting was gediend. Het comble
van deze redeneering, waaraan geen touw
is vast te maken, is wel dat de Republiek
eerst den minister had moeten verzoeken,
met Engeland te gaan onderhandelen over
de vraag of het haar als vrijen staat wilde
toelaten tot de conferentie. Niet de minister,
zoo schijnen we te moeten lezen, maar de
Republiek is in gebreke gebleven.
En ware Den Haag als_ conferentiezetel
geweigerd zonder uitnoodiging der
ZuidAfrikaansche broeders zoo lezen we
verder dan hadden we zelf ook in_ 't
geheel niet mee kunnen doen. Dit had niet
gestrookt met «onze waardigheid." Och
kom, zou die waardigheid ons zelf verboden
hebben, na afloop eener conferentie haar
besluiten te erkennen? En hoe is 't thans
met die waardigheid gesteld V Na dit laatste
Nederlandsche staatsstuk wordt het wel tijd
dit eens te overwegen.
Het woord is thans eerst aan de Tweede
Kamer; niet aan de woordvoerders van
eene partij, maar van alle zonder uitzon
dering. Zij spreken eerst. Tot zoolang
zullen de kiezers toezien.
R. J.F.N.
Van de Defensie,
in.
Het Vestingstelsel.
(Slot.)
Uit een algemeen oogpunt zijn aan stel
lingen en Jiniën groote bezwaren verbonden;
MIinmilllllimilllllllllllltllllllllllllimillllllllllllllimillllllllllM
tiimmii H i iintii nmnnnnmim 11 m utmiiiiitiHif iimui»
DejoistegoütttervaiiCatoeras.
DOOK
BEET HARTE.
in. (Slot).
Na verloop van tien minuten kwamen ze
weer te vooorschijn, wat bemodderd, wat
beklonterd, maar opgewonden van geluk. Er waren
twee verraderlijk-rose plekken op Florry's
koontjes, en in haar rood vuistje hield ze iets kramp
achtig verborgen.
Ziezoo," zei Johnny, zoodra ze weer op
het stroo waren gezeten, »pas nu op dat je 't
nooit verklapt."
Maar hier begon Florry's lipje te trillen, en
ze stiet een angstig gehuil uit.
Je bent toch niet door een schorpioen
of een ander insekt gebeten ?" vroeg Johnny
bezorgd. Wees toch stil l"
Nee-ee-ee! Maar "
Maar wat dan?" zei Johnny.
Moeder zei ik moest 't zeggen ! Moeder
zei dat ik uit moest visschen waar jij 't goud
van daan haalde! Moeder zei dat ik zorgen
\ moest dat jij 't me wees," brulde Florry ia
"een aanval van diep berouw.
Johnny snakte naar adem. Jou
roodhuid!" riep hij eindelijk.
Maar ik doe 't niet Johnny l" ver
zekerde Florry, zijn been krampachtig omvattend.
Ik wil niet en ik zal niet! Ik ben geen
roodhuid!"
Toen, afgebroken door snikken, vertelde ze
hem hoe hare moeder en ds. Staples haar had
den opgedragen, zoodra ze weer samen zouden
zijn, Johnny er toe te bewegen haar mee te
nemen naar de plek waar hij dat echte" goud
gevonden had, en hoe ze 't goed onthouden
zy zijn in strijd met een der eerste strate
gische beginselen n.l. om vereenigd te
strijden. Concentratie van strijdkrachten
op de meest gewichtige punten en op het
gewilde oogenblik van den slag is buiten
gesloten, en wel omdat men bij elke ver
dedigingslinie uit den aard der zaak ver
plicht is krachten en middelen min of
meer gelijkmatig te verdeelen; daardoor
verkrijgt de aanvaller de keuze van het
aanvalspunt, en niet alleen het punt van
aanval maar ook het tijdstip waarop deze
zal plaats hebben wordt hem overgelaten.
Met weinig moeite_kan hij den verdediger
physisch en psychisch zoodanig uitputten,
dat elke krachtige weerstand van te voren
wordt gebroken.
De strijdmacht daarentegen, zeer mobiel,
strategisch geconcentreerd, opgesteld in het
oosten des lan ds is eene aanhoudende be
dreiging der min of meer blootgestelde be
langen des vijands, die niet voorzien kan
wanneer er een slag vallen zal, en die
daarom gedwongen is, zjjne onder andere
omstandigheden mogelijke operaties te be
perken. De bedreiging en de macht om
toe te slaan, op het voor den verdediger
meest gunstige oogenblik is zyne groote
kracht, welk voordeel willens en wetens
wordt prijsgegeven door het bezetten van
stellingen meerdere honderden kilometers
lang. De kapitein Mahan zegt dan ook:
»Elk vestingstelsel, dat zoo uitgebreid is,
dat de mobiele strijdkracht op haar behoud
steeds moet acht geven, en zoodoende hare
bewegingen verlamt, is uit den aard der
zaak veroordeeld. Het groote nadeel van
versterkingen is dan ook dat ze alle
beweegkracht missen."
Wanneer men de verdediging van een
land zoekt door verspreiding der weermacht
over alle punten, zooals bij onze liniën het
geval is, dan is dit eene verdegingsmethode
waarin onwetendheid en domme vrees immer
hun heil hebbeu gezocht.
Het aannemen van eene strategisch ge
concentreerde positie is de juiste beschi kking
over mobiele kracht te land en ter zee,
bestemd om een aanval af te weren, van
welke men niet weet uit welke richting hij
zal opdagen.
De Spartaansche wet, welke elke bevesti
ging verbood, getuigde van een juist militair
inzicht.
* **
Uit bovenstaande beschouwingen blijkt
voldoende dat de drie groote deelen van
ons krijgswezen: de vloot, het leger en het
vestingstelsel, even zoovele op zich zelf
staande grootheden zijn welke hoegenaamd
geen verband met elkaar houden. Men
onderneemt reorganisaties der marine en
van het leger, elk op zichzelf, zonder het
geheel »de defensie" te overzien, zonder
vooraf de taak der weermacht, benevens
de wijze waarop zij deze zal moeten vervullen
en de verdeeling der strijdmacht over de
onderdeden, vast te stellen.
Daar de krachten en middelen welke
de weermacht van ons volk moeten uit
maken binnen de economische grenzen
bepaald worden door de staatkundige ver
houdingen waaronder wij leven, zoo zal de
weermacht steeds in een desolateri toestand
blijven, zoolang niet de persoon gevonden
is, welke met kloek beleid en groot verstand
vaste richting weet te geven aan onze
staatkunde; zoo lang deze zal blijven een
staatkunde van toegeven en schipperen, kan
bij haar geen sprake zijn van het vaststellen
van eene taak op te dragen aan onze weer
macht d.i. in zake der defensie zullen wij
steeds in het duister blijven rondtasten.
Zoolang de internationale verhoudingen
beheerscht worden door macht en niet door
recht, voelt men ook ten onzent de nood
zakelijkheid van strijdmiddelen, maar men
weet niet wat er mede aan te vangen, hoe
ze te benutten. Het is dan ook niet anders
mogelijk of alle onze vloot-, marine- en
legerorganisaties leveren stukwerk. Wij
hopen daarom dat de Staten-Generaal het
ontwerp-wet tot reorganisatie onzer land
macht, de vlootplannen van den minister
van Marine en de daarmede zamenhangende
maatregelen zullen nemen voor wat zij zijn:
voorstellen tot het aanbrengen van kleine
wijzigingen in zake onze
weermachtinrichting. Wij verwachten dat de volksver
tegenwoordiging gelet op de Europeesche
staatkunde, welke dreigt eene staatkunde
van egoïsme en eigenbelang te worden met
terzijdestelling van rechten van derden
de regeering met klem zal verzoeken om
duidelijk en scherp uiteen te zetten welke
i iHHiMHHliuiuiiiiimitiniiiiiMnniimu
moest en 't hun zeegen. Zij zou een nieuwe
pop krijgen en een groote homp koek. //Maar
ik doe 't niet ik wil niet!" riep ze hart
stochtelijk. Nu was ze weer erg bleek ge
worden.
Johnny was gerustgesteld ; maar zat in diep
gepeins verzonken. ? ^Zeg hun," bracht hij met
schorre stem uit zeg hun een dikke leugen !
Ze welen toch niet beter. Nooit zullen ze 't
raden." En hij deed haar een kort verslag van
de wijze waarop hij dominee gefopt had.
En toch de pop en de koek krijgen," sprak
Florry met oogen die glinsterden door haar
tranen heen.
Dat spreekt," zei Johnny. Ze zullen je de
pop weer afnemen, maar intusschen heb je de
koek opgegeten." Ze keken elkaar aan met
oogen die schitterden van voldoening over deze
zalige ingeving. Daarna trok Johnny haar de
kousen en schoenen weer uit, wreef haar koude
voetjes met z'n vuilen zakdoek, en zei: loop
nu als de drommel naar huis !"
Hij hielp haar door de opening in de om
heining, en wilde juist heengaan, toen haar
zwak stemmetje hem terugriep.
Johnny!"
Hij keerde zich om; zij stond aan gene zijde
van de heg met de armpjes naar hem uitgestrekt.
Met blijde oogen liep hij naar haar toe, tilde
haar op, en nam van hare brandende lippen
een teedere, maar noodlottige kus.
Want, geen uur later, vond mrs. Fraser Florry
in bed zich onrustig heen en weer wentelend
in een ijlende koorts. Ze had 't over Johnny"
en over goud", en ze had een stukje van het
edele metaal in haar kleine vuist. Er werd
onmiddellijk om ds. Staples gezonden, en toen
deze met de bezorgde ouders zich nieuwsgierig
over het bed heen boog, kregen ze op hun
begeerige vragen slechts ten antwoord, dat ze
een hoogen berg had beklommen, ver, ver weg,
en heel op den top lag er goud gestrooid, en
een blinkende gedaante schonk het weg aan de
menschen.
En wie waren die menschen, Florry.lief,"
vroeg ds. Staples met overreding; waren er
menschen onder die je kent ?"
staatkundige gedragslijn zij denkt te volgen
d. i. of zij wenscht te volgen de politiek
van neutraliteit of wel partij denkt te kiezen
bij conflicten tusschen andere staten als
daartoe bepaalde en gegronde aanleiding
bestaat. De door onze diplomatie te volgen
gedragslijn als basis aannemende, zal men
dan eindelijk eene wet tot reorganisatie
onzer levende en doode strijdmiddelen
kunnen ontwerpen, welke aan al de daaraan
te stellen eischen voldoet. De regeering zal
dan moeten aangeven onder welke omstan
digheden en op welke wyze zij denkt de
hulp der weermacht eventueel te moeten
inroepen, benevens de taak welke zij haar
zal opleggen. Men zal moeten aangeven,
welk gedeelte dier taak moet worden opge
dragen aan het leger, welk gedeelte aan
de vloot, en in hoeverre het bestaande
vestingstelsel de weermacht in het volbren
gen harer taak behulpzaam kan zijn of wel
dat een nieuw vestingstelsel moet worden
ontworpen. Verder zullen de noodige maat
regelen moeten worden genomen om de de
partementen van oorlog en marine om te
werken tot n departement van
landsdefensie en om leger en vloot n generalen staf
te geven. Zijn al deze strijdvragen principieel
opgelost, benevens de questie of wij zullen
hebben een leger in de trant van het
Zwitsersche of het Duitsche, dan eerst kan men over
gaan tot de bespreking van de détails d. i.
over de wijze waarop men de weermacht
zal organiseeren, over hare recruteering,
mobiliseering, oefening, kazerneering, bewa
pening, verdeeling in wapensoorten enz.
Mochten beraadslagingen worden gehou
den over de organisatie onzer landmacht
of marine, zonder dat eerst de hier gestelde
vragen scherp en duidelijk zijn opge
lost, dan zal de ondervinding leeren, dat
het pad dat wij reeds vele jaren volgen en
dat ons dwingt, elk jaar vele millioenen
uit te geven zonder ons een eeiiigszins
bevredigende uitkomst te schenken in zake
onze strijdmiddelen, ook dan weder zal zijn
ingeslagen.
* * *
Openlijk hebben enkele dagbladen als
een voordeel van een Duitsch-Nederlandsch
Tolverbond aangegeven de omstandigheid
dat dan eindelijk onze weermacht afdoende
zal kunnen worden, geregeld. Een directe
beschuldiging alzoo aan volk en regeering
van in deze zaak achterlijk te zijn gebleven,
eene beschuldiging van onwil en onkunde
om deze materie afdoend te regelen.
Slechts n antwoord is hierop mogelijk:
de hand aan den ploeg te slaan, onver
poosd en met on verdroten ijver, om in te
halen wat zoovele jarea is verzuimd.
R. V.
Europa en de oorlog in Zuid-Afrika,
Van de hand van den Franschen politicus
Etienne Grosclaude, die bij zijne lands
lieden voor een specialiteit in koloniale
quaesties doorgaat, en boren de meesten
van hen dit voorheeft, dat hij de streken
waarover hij schrijft, met name
ZuidAfrika, door eigen aanschouwing kent, is
dezer dagen bij den Parijschen uitgever
Flammarion eene vrij omvangrijke brochure
uitgekomen, onder den veel omvattenden
titel: »Une politique Européenne, La
Pranoe, la, Russie, l'Allemagne et la Guerre
au Transvaal." Volgens den schrijver is
voor Frankrijk de koloniale politiek, die
zich na 1870 in Tunis, in Toukin, in
Soedan en op Madagascar zoo krachtig
heeft doen gelden, een zegen geweest, niet
het minst omdat zij het prestige van
Frankrijk in de oogen van Europa heeft
verhoogd. Het is niet te ontkennen, dat
door die politiek de revanche-idee zeer
naar den achtergrond :s gedrongen. Frank
rijk heeft daarbij dan ook dikwijls
Duitschland aan zijne zijde gezien, maar tegenover
zich steeds Groot-Brittannië»dat de wateren
beheerscht, maar het allerliefst in troebele
wateren vaart." Daarom zou een ge
zamenlijk optreden van Frankrijk, Rnsland
en Duitschland tegen Engeland, zooals dit
reeds bij den oorlog tusschen China en
Japan plaats had, volkomen gemotiveerd
"?'l 1T
zijn, niet in den vorm von eene alliantie,
welke eene zekere intimiteit onderstelt,
maar in dien van een syndicaat,
waar
MiniiiiiMilimniiitiiiiiiiHilimiiiiimiHiiiiliiiiiiiiiiiiuiliiilllliuilllllw
't Waren engelen," zei Florry, angstig achter
zich oin ziende.
Het spijt mij te moeten getuigen dat onze
dominee nu juist niet die blijdschap toonde,
die men van hem zou verwacht hebben over
deze hemelsche verschijningen, en de arme mrs.
Fraser las ongetwijfeld datgene in 't gezichtje
van haar kind dat alle andere gedachten uit
haar hart verbande. Toch bleef ds. Staples
aanhouden.
/,En wie voerde je naar dien pracutigen
berg? Was het Johnny?"
Neen."
Wie dan?"
Florry opende de oogen en keek den spreker
strak aan. Ik geloof dat 't vader was," zei
ze, en toen sloten zich de oogleden weer.
Maar hier trad dr. Duchesne haastig
tusschenbeide; na een enkelen blik op zijn patientje
dreef hij ds. Staples 't vertrek uit. Want er
deden zich ernstige gecompliceerde symptomen
voor, die hem een raadsel schenen. Florry
bleek rustiger, kalmer te worden door zijn bij
zijn, maar ze sprak niet meer, en zoo langzaam
verminderende, ging ze ongemerkt dien nacht
over van den slaap in den dood. Den volgenden
dag was er te Burnt Spring een ware paniek,
en mrs. Medliker vluchtte met haar beide doch
ters naar Sacramento, Johnny, die oogenschijnlijk
gezond en flink was, achterlatend om op het
huis te passen tot zijn vader terugkwam.
Maar de terugkomst van den heer Medliker
werd alweer verschoven, en gedurende de epide
mie, die nu door de gansche nederzetting woedde,
verzonk Johnny's geheim ja ook de knaap
zelf geheel in vergetelheid.
Eerst toen mr. Medliker terugkeerde bleek
het hoe het kind, geheel alleen, gevaarlijk ziek
had gelegen in het verlaten huis. Met de hem
eigen terughouding en wilskracht had hij ge
zwegen en geleden, gezwegen zooals hij dat
gedaan had omtrent zijn ander geheim en
slechts de kleine uitgeputte gestalte, die met
zwakke hand de deur open deed om zijn vader
binnen te laten, getuigde van hetgeen hij ge
leden had.
Nauwelijks had ds. Staples dit vernomen of
door de belangen kunnen worden ver
eenigd zonder de betrokken partijen in het
algemeen te binden. »Men heeft (als leden
van een syndicaat) gemeenschappelijke
belangen, maar deze sluiten geenerlei ver
bintenis in zich wat de persoonlijke ver
houdingen betreft; de aandeelhouders in
het syndicaat behoeven elkaar niet eens
te groeten, wanneer zij elkaar ontmoeten.
En de leider van het syndicaat zou Rus
land moeten zijn. Want voor Rusland
heeft Engeland, en zelfs Engeland's
enfant terrible, Joseph Chamberlain, een
heilzaam ontzag. Dat blijkt ook uit de
overigens onhebbelijke uitlating van dien
Engelschen politicus, dat men een langen
lepel moet hebben om met den duivel te
eten, waarbij de rol van Zijne Helsche
Majesteit aan den Czar werd toegedeeld.
Tegenover Engeland is Frankrijk in zijn
koloniale politiek altijd jammerlijk zwak
geweest, van het oogenblik waarop de
heer de Freycinet Egypte aan Engeland's
willekeur overliet, tot op het noodlottig
Faschoda-incident, waarbij Frankrijk in
een soort van onverklaarbare paniek de
in Midden-Afrika -verkregen voordeelen
prijs gaf. Engeland heeft in dat laatste
incident eene aanmoediging gezien van
zijne brutale Afrikaansche politiek, die
zich in de bekende formule from Cape
lo Cairo laat samenvatten. De verovering
van de Transvaal heeft voor Engeland
drie elementen van overwegend belang:
vooreerst de vorming van een
Zuid-Afrikaansch rijk, even machtig als het
BritschIndische, maar minder blootgesteld aan
de begeerlijkheid der naburen ; in de tweede
plaats de vermeestering van onbereken
bare rijkdommen, waaruit de onkosten
eener zoo reusachtige onderneming kunnen
worden bestreden; eindelijk de
inbezitneming van de Delagoabaai, die in het
spel van Engeland een even kostbare troef
zal zijn als Gibraltar. Dit alles zal onver
mijdelijk in Engelands handen vallen,
tenzij zich nog een stem doet hooren, die
de vredelievende wereld aanspoort tot het
steunen van een ZuidAfrikaansch even
wicht, dat volgens eene wel wat zon
derlinge beeldspraak van den Franschen
auteur een tegenwicht zal moeten vor
men van het met zooveel inspanning
gezochte Europeesche evenwicht.
* *
*
»Heeft Frankrijk belang bij den
tegenwoordigen oorlog in Zuid-Afrika?" vraagt
de heer Grosclaude. Ongetwijfeld. Laat
men het Engelsen imperialisme in het
zwarte werelddeel vrij spel, dan wordt de
vreedzame en heilzame ontwikkeling van
Frankrijk's invloed daar ernstig bedreigd.
Maar niet alleen de Fransche belangen
staan op het spel, ook de Duitsche in
Oost-Afrika, de Belgische aan den Congo,
de Russische in Abesstnië. En bij de
mijnindustrie in de Transvaal is het
Fransche kapitaal voor 1500 millioen francs
betrokken, het Duitsche voor 800 millioen fr.
Een troostrijk vooruitzicht is het, nu reeds
door de Engelsche staatslieden te hooren
verklaren, dat de door hunne regeering
ter bestrijding van de oorlogskosten uit
gegeven schatkistbilletten slechts te be
schouwen zijn als een voorschot, dat na
het einde van den oorlog door de Trans
vaal zal moeten worden terugbetaald. Dat
wil zeggen : voor een zeer groot deel door
de TJitlanders, in wier belang de oorlog
heet te zijn ondernomen.
Wat het lot van de niet-Engelsche TJit
landers zou zijn na eene annexatie van
de Transvaal, heeft de heer Georges
Aubert, die langen tijd in Zuid-Afrika
heeft gewoond, duidelijk omschreven. Als
de Engelschen meesters zijn van het land,
zouden zij beginnen met alle inlanders
(Kaffers enz.) het stemrecht te geven.
Daar dezen in dienst zijn bij de mijnen,
zouden zij gewillige werktuigen worden in
de handen van de Engelsche
mijndirecreuren; de tot een syndicaat vereenigde
iÏHUIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIMIIMIIIMIIIHItlMIMMHIlUHIHIIIIIIIIIItlllllM
hij was, ouder gewoonte, ter plaatse aanwezig
om den heer Medliker behoorlijk in te lichten
omtrent Johnny's geheim, en den stervenden
Johnuy zelf opnieuw te kwellen met zijn vra
gen. En nu, Johnny," sprak bij zich over den
knaap heenbuigend, zeg ons nu alles." Er is
Eéu voor wien niets verborgen blijft. Vergeet
niet dat ook de lieve Florry, die nu bij de
engelen is, reeds bekend heeft.
Was 't omdat Johnny zelfs in zijn laatste
oogenblikken den man haatte; was 't omdat hij
Florry liefhad en haar vertrouwde, of wellicht
juist omdat hij zich toen dichter bij de groote
Waarheid gevoelle dan zijn ondervrager.. . hoe
't zij, hij antwoordde op gedenipten toon: Je
liegt!" Ontsteld en met vuurrood gelaat trok
ds. Staples zich terug, maar de lippen waren
pijnlijk opeengeklemd en getuigden hoe vast
besloten hij was hem het geheim te zullen ont
wringen. Maar, Johnny! zeg ons ten minste
waar... wh... ouw... ouw !" Deze onwellui
dende klanken die aan ds. Staples' eigen lippen
ontsnapten, waren toe te schrijven aan den
plotselingen druk door mr. Medliker's arm uit
geoefend op dominee's luchtpijp. De voerman
was opvliegend en had, dank zij zijn omgang
met muilezels, een losse hand; oai dezelfde
reden was zijn arm sterk en gespierd. Half
gewurgd werd ds. Staples de kamer uit gesleept,
en eerst buiten kwam hij bij, toen hij zich op
heeschen toon hoorde toevoegen :
Je bent een dienaar van Gods Woord,
dat weet ik; maar als je 't hart hebt nog n
woord tegen mijn Johnny te zeggen, zal ik dat
Woord uit, je ranselen, begrepen ! Ik heb meer
met muildieren te doen gehad!"
Daarop keerde hij terug naar 't vertrek. Je
behoeft geen antwoord te geven' Johnny hij
is weg." Maar dat was Johnny ook, want nim
mer heeft hij op die vraag eenig antwoord ge
geven in deze wereld noch zal hij dat
laat ons hopen in de volgende behoeven
te doen! Hij lag heel stil hij was dood.
"t Plaatsje sprak er schande van toen den vol
genden dag de heer Medliker naar Sacramento
zond om een anderen predikant die in plaats van
ds. Staples de lijkdienst voor Johnny verrichtte;
mijneigenaars zouden den geheelen handel
monoppliseeren, en alle andere takken
van nijverheid spoedig te gronde richten.
Zoo is het in Kimberley gegaan, waarde
bevolking, sedert de oprichting van De
Beers Company, tot de helft vermin
derd is.
Het bezit van de Delagoa-baai zou
Engeland niet slechts in staat stellen,
zich de steeds toenemende kolen-productie
ten nutte te maken, maar ook voor de
jongste der Fransche koloniën, Madagas
car, het allerbelangrijkste débouchéafslui
ten. Op een voortgezetten tegenstand van
Portugal valt, als de Engelschen in
ZuidAfrika eenmaal overwinnaars zijn, in het
geheel niet te rekenen.
Aan het slot van zijne brochure bespreekt
de Heer Grosclaude het bezoek van den
Duitschen keizer aan Engeland, dat vol
gens hem allerminst mag worden opgevat
als eene adhaesie aan Engeland's
ZuidAfrikaansche politiek. In tegendeel, hij
hoopt, dat de keizer aan koningin Vic
toria zal duidelijk maken, dat het de
vaste wil van geheel Europa is, het in
Afrika bestaande evenwicht te handhaven ;
dat hij er haar op zal wijzen, hoe
gevaar
(Zie verwig pag. 4.)
HiiiiiuiituimmiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiim
40 cents per regel.
iiiiiiiiiiiiii ........ iiuiiiiminii ...... HUM ......
Henneberg-Zijde
alleen echt,indien direct van mijn fabrieken
betrokken, zwart, wit en gekleurd van 45
ct.tot f 11.O5 per Meter effen, gestreept,
geruit, gewerkt, damast enz. (ca. 240 versch.
qual. en 2000 versch. kleuren dessins, enz.).
Franco en vr(j van i u voerrechten
In huis. Stalen ommegaand Dubbel brief
porto Jiwr Zwitserland.
G. Henneberg's Zijde-Fabrieken
(k. & k. Hofiever.), Zürich.
Hoofd-Depöt
VAN
Dr. JAEGER'S ORIG.
Normaal- Vohrttti.
K. F. DBUSCHLE-BBNGBB,
Amsterdam, Kalverstr. 157,
Eenig specialiteit in deze
artikelen in geheel Nederl.
TENTOONSTELLING TE PARIJS H «900.
Verblijf voor ne of meerdere weken in de
GraMs Hotels du Trocadero"
welke v»or die gelegenheid speciaal naby de
Tentoonstelling gebouwd zijn.
Bewgzjn voor verblijf van af 67.50 guldens
per Wfek, betaalbaar in maandehjksche of
driemaandelvjksche termijnen. In dezen prjjs is
begrepen: *
Vervoer lan reizigers en bagage in Parijs bij aan
komst en vertrek; Logies en S maaltijden per dag;
U tpegangibewijzen voor de Tentoonstelling;
OrienteeringstocU gedurende een dag per rijtuig; Bun*
voor verminderde prijzen in verschillendegroo'te maga
zijnen; Verzekeringspolis tegen ongelukken.
Het uitsluitend recht van verkoop dezer
bewijzen i toegestaan geworden aan de
Cle INTERSïTale DES WAttONS-LITS
Voor inte«kening wende men zich tot, en het
uitvoerige, jeïllustr. prospectus vrage men aan bij
LISSONE en ZOON, Singel 155, Amsterdam.
J. A. HOETING,
HOFJUWELIElï,
m KALYEESTRAAT194
SPECIALITEIT
DIAMANTEN
Gouden en Zilveren Werken.
? POimt'TÉ'S. 0
?BMmlflIMIIIIHIIIIIinmlIUIlnMIIIIIIHIIMHtllltMIIIIMtlllltlHtllIJJIIMt
daarna werd het heele geval vergeten.
Invloed e'enwel bleef Jobnny's verborgen
schat op geleimzinnige manier in den omtrek
uitoefenen. Voortdurend werden nieuwe
onderzoekingstochttn georganiseerd om de onbekende
claim op te sporen, maar steeds te vergeefs.
Men verhaald; zelfs hoe op zekeren nacht een
gouddelver dt kindergestalten van Johnny en
Florry hand lan hand had zien rondwaren op
den top van den heuvel; maar ze waren te
midden der s'erren verdwenen, juist toen hij
meende hun geheim te zullen ontdekken. En
langzamerhand stierf ook de herinnering weg.
De nu rijke mr. Medliker, thans hoofd eener
diligence-onderieming, verhuisde naar
Sacramento. Medlifcer's Ranch werd ingericht tot
stalling van visselpaarden; en later, nadat de
nieuwe spoorweg ook dit ouderwetsche vervoer
middel had veidrongen, verrees er een smederij
op diezelfde plek, nu een van de buitenwijken
der nieuwe stad Burnt Spring. En toen, op
zekeren dag, zes jaar later, was er nieuws dat
als een donderslag uit den hemel kwam vallen.
In de volgende bewoordingen stond het in 't
lokaal blad te lezen: Een zeldzaam buiten
kansje is den heer John Silsbee, den weibekenden
hoefsmid op de oude Medliker Ranch, te beurt
gevallen; men zegt, namelijk, dat hij een rijke
goudader op 't spoor is gekomen. Bij het schoon
maken der waterleiding die voert naar de bron
als Burnt Spring bekend, stuitte hij op een
goud-houdende laag van groote waarde vlak aan
den oorsprong der bron gelegen, een inzinking
in den bodem op korten afstand van den weg.
De waarde van het tot nu toe gevondene be
draagt reeds van acht tot tienduizend dollars.
Wat de ontdekking vooral eigenaardig maakt
en tevens aantoont hoe wisselvallig de kansen
van het goudzoeken zijn, is het feit, dat gedu
rende acht volle jaren deze rijke schacht geen
vijftig pas verwijderd lag van de plek waar mr.
Medliker's hut stond, en later de stallen van
de Pioneer-maatschappij, terwijl de inwoners er
niets van vermoedden! Voorwaar ik zeg u, de
werkelijkheid overtreft alle verdichting!"