DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No, lijsten, door de vereeniging uitgegeven, welke ten doel hebben aan de daarop voorkomende magazijnen de klandisie barer leden te bezorgen, vermelden slechts namen van winkeliers, wier bedienden zich in eeue goede behandeling mogen verheugen, waarbij aan zekere door den bond gestelde mmimura-eischen moet zijn voldaan. Ook wordt controle uitgeoefend op de naleving der arbeidswetten, die op het winkelpersoneel betrekking hebben, eene controle welke te m=er reden van bestaan heeft, waar die wetten zich niet schijnen te mogen verbeugen in de goed keuring . der thans met de handhaving daarvan belaste autoriteiten, iets wat in Amerika vrij wel gelijk staat met een aanmoediging tot ont duiking. Voorts wordt propaganda gemaakt voor het beginsel, dat ieder kooper mede ver antwoordelijk is voor de wij ÓP, waarop de door hen gekochte goederen zijn vervaardigd, en door middel van brochures, voorlezingen en dergelijke, wordt getracht dit verantwoordelijkheidsbesef zooveel mogelijk te ontwikkelen. E'i eindelijk k een poging b°proefd, om door middel van een etiket kenbaar te maken, welke goederen uit bet oogpunt van dit beginsel bij voorkeur moeten worden gek och'. Met die laatste han deling, die echter nog nauwelijks in het stadium der proefnemingen schijnt te verkeeren, betreedt' de bond een veld van werkzaamheden, waarop hij zijn grootste kracht m iet weten te ontwik kelen, wil er althans een principieel verschil beslaan tusschen zijne handelingen en die van eenige andere humanitaire vereeniging, die zich de verwijdering van eenigen raaa' sohapp;lijkeu misstand ten doel stelt. Immers, al is onge twijfeld de positie der winkelbedienden ook ten enzent in menig opzicht voor verbetering vat baar en verdienen pogingen, om daarin verbe tering te brengen, aU zoodanig toejuiching, toch kan hierin moeilijk iets anders gezien wor den dan een pressie op de patroon P, om geen misbruik te maken van bun macht, bij d; vast stelling der arbeidsvoorwaarden van hun p>r.soneel. Feitelijk ia de kooper in die arbeids overeenkomst geen partij; zijne inmenging heeft een beschermend karakter, dat. n voor de pa troons ca voor de bedienden een minder aan gename zijde hebben kan. Geheel anders wordt «ebter de verhouding, wanneer de koooer eischen stelt ten opzichte van de vervaardiging der door hem gekochte goederen. Niemand zal het h-m euvel du d -n dat hij er belang in stelt,, uit welke materialen deze zijn vir'aardigd ; waarom zou hij dan niet evenzeer kunnen handelen ten opzichte van de arbeidskracht, die daaraan is besteed. Te Nttw-York schijnt de league op de vraag, of fabrikanten geneigd waren zulk een etiket in te voeren, ten antwoord te hebben bekomen; ja, zoodra bet publiek er r,air vraagt. In di antwoord ligt inderdaad de erkenning van bet beginsel, waarop de geheele beweging berust. Had het anders geluid of liever bad het anders kunnen luiden, dan zou deze daarmede tevens veroordeeld zijn. Zij, die de voorwerpen ver vaardigen aan déeene zijd ?, zij die ze verbrui ken aan de andere, zijn de werkelijke partijen in de loinovereenkomst en wat die partijen willen, moet nageleefd worden door de talrijke tusschenpersonen, onverschillig of zij den naam van fabrikant, van koopman of van winkelier draden. Maar met de erkenning van het be ginsel is men niet geholpen, men moet het ook weten toe te passen en al kan men aan de Americaanscbe beweging den lof niet ont houden, daaraan een begin van uitvoering te hebben gegeven, zoo kan toch evenmin ontkend worden, dat bet einddoel nog lang niet is be reikt. Slaagt echter deze poging, tot invoering van een etiket, dan is ongetwijfeld de eerste schrede op den goeden weg afgelegd. Dat het onmogelijk is dit te doen ten opzichte van alle ten verkoop aangeboden artikelen, behoeft na? tuurlijk geen reden te zijn om dit na te laten in die gevallen, waar de mogelijkheid wel be staat, dat wil zeggen waar de vervaardiging geschiedt in fabrieken en werkplaatsen, die door of van wege den afuemersbond kunnen worden gecontroleerd. Die controle zal echter altijd een groot bezwaar blijken, ook al neemt de bond daartoe gesalarieerde beambten in dienst, als bijv. te Ne*-York, waar een gewezen fabrieksinspeotrice daartoe hare hu'p verleent. 0)khet vaststellen van de arbeidsvoorwaarden, waarna de bond door middel van het etiket ijn sanctie zal verleenen, eischt voor de verschillende arti kelen een detailkennis, die bij geen enkel uit particulieren samengesteld bestuur kan worden verondersteld. Ei toe1! staat of valt de geheele maatregel met eene behoorlijke regeling dezer beide aangelegenheden. Wordt misbruik van het etiket gemaak*, hetzij door niet naleving van overeengekomen voorwaarden, lietzij door het sluiten van niet oordeelkundige contracten, dan gaat spoedig het vertrouwen verloren en bestaat er kans dat meer nadeel dan voordeel zal worden toegebracht aan de belangen, waar voor men strijdt. Hoe nu daartegen te waken? Eenvoudig door de wederpartij in de overeen komst te betrekken. In America is het reeds geen zeldzaamheid dat vak vereen igingen etiketr<n ten hunnen name doen regi-itreeren. waar mede dan aangeduid kan worden, dat bepaalde goederen onder overeengekomen voorwaarden zijn vervaardigd. Hierbij, is contiöle zeer ge makkelijk, daar de lidei dier vakvereenigingen als arbeiders werkzaam zijn in de fabrieken, waar die "goederen vervaardigd worden, zoodat ontduikir g der vastgestelde bepalingen, zonder hunne medewerking niet kan geschieden. Waarom zou nu een afnemersbond niet een voudig met dergelijke vakvereenigingen een overeenkomst kunnen sluiten, in stede van z Ifstandig een etiktt in te voeren, met al de bezwaren daaraan verbonden? D.t zou ook nog het groote voordeel geven, dit de kring der bij zulk een bond geinteress -erden er in niet geringe mate door werd ver wijd. Want zoolang men zich beperkt tot de meer gegoede kringen der samenleving, zullen He resultaten nimmer afdoende kunnen zijn. Niet deze, maar de massa der arbeiders zijn de mac'itigste consumenten, getuige de wanhopige pogingen der industri», om de prijzen harer producten zoodanig te verlagen, dat zij onder het bereik dier massa konen. En deze goedkoope producten zijn het, die in de eerste plaats aanleiding geven tot bemeltergende misstanden, al volgt daar nog volstrekt niet uit dat hoogere prijzen altijd den vervaardigers ten goede komen. Een bond van afLemers moet, wil er een on weerstaanbare kracht van uitgaan, in de eerste plaats gerecruteerd worden nit de arbeiders en deze moeten daarbij gewezen worden niet. alleen op hun plicht, maar ook op hun belang. Nacht arbeid in bakkerijen zou al lang tot de ge schiedenis behoord hebben, wanneer de grootste afnemers, de werklieden, eenvoudig hun klan disie hadden onttrokken aan inrichtingen, waar deze wordt toegepast. Hongerloonen voor con fectie arbeid worden gevoed door de afnemers der daarvoor verv ardigde kleedingstukken en r.ouden geen oogenblik langer bestaan, wanneer die afnemers, de werklieden, hun steun daaraan onttrokken. En zoo zou men kunnen voortgaan. Een bond van afnemers, in verbinding met vakvereenigingen werkende en liefst grootendeels uit de leden daarvan samengesteld, zou een machtig werktuig kunne; worden ter bestrijding van misstanden en er zou een opvoedende kracht van kunnen uitgaan, die niet te hoog kan wor den geschat. Niar verluidt worden te Amster dam pogingen aangewend om tot de oprichting van eene vereeniging in den geest der Americaansche bonden te geraken. Het is te hopen dat deze pogingen zullen gelukken, maar tevens dat men zich niet, tot slaafsche navolging zal bepalen en aan het levenaaubrengeu.de element de plaats < zal inruimen, die voor een goede volvoering der te volbrengen taak, onmisbaar moet worden geacht. Rotterdam, Dec. '99. C. VAN DORP. Muziek in de Hoofdstal Daar ik geene gelegenheid had tegenwoordig te zijn bij de «uitvoering" van Arti et R'tligioni, heb ik een gedeelte der generale repetitie bijgewoond en deel ik gaarne daarover my'ne indrukken mede. Het was Handel's oratorium »Josua'' dat tot uitvoering kwam en waarmede dus de vereeniging een greep had gedaan in de werken van den oratoriumcomponist by uitnemendheid, den Hallenser meester, die nog steeds het type vertegenwoordigt van den echten oratoriumsiyl. Of nu zoo'n oratorium nog in staat is in zijn geheel een hedendaagsch muzikaal ont wikkeld publiek te boeien ? De ty'd en de verschijnselen van de laatste jaren geven er het antwoord op. Nicmind minder toch dan de beroemde Haadel-kenner Dr. Friedrich Chrysander heeft van enkele werken van Handel en naar wy' hopen, zullen zy' weldra allen aan de beurt komen, eene bewerling genaakt, waarin met groote piëteit voor du geweldige kunst van den ft r cben meester de taal in overeenstem ming is gebracht met de eischen van den tegenwoordigen tijd (zooals da IPZW waarschynlyk weet heeft Handel zy'ne oratoria oorspronkelijk op eng> lichen tekst geschreven, welke tekst later in tamelijk ee rekkig duitsch is overgezet) Voorts heeft Chrysander zooveel mogelyk het drama in eere hersteld ; d. w. z. hy' heeft de verschillende gebeurtenissen, die in het gewade onderwerp behandeld worden, zooveel mogelyk tot een vloeiend en vlot ge heel ingericht. Ten gevolge daarvan heeft hy verschillende nummers moeten schrappen, het geen aan de beknoptheid en den beteren gang van de geschiedenis slechts ten goede komt. Aanvankelijk zal men wellicht meenen, dat door dit schrappen van eenige nummers reeds op zeer bedenkelyke wy'ze gezondigd wordt tegen de piëteit; men vergete echter niet, dat Handel zelf hiermede voorgegaan is en dat het lang geen zeldzaamheid i s, d a t hij een of ander numner uit de eene compositie ingelascht heeft ia eene andere, zoodat het met zy'ne werken niet zoo gesteld is als met die, welke in den lateren ty'd zy'n ontstaan en die meer bedoeld zy'n als geheel in conceptie. Ten slotte heeft Cdrysander zooveel mogelyk weder de vroegere instrumentatie ingevoerd van Handel; n.l. |heeft hy het sterke obocnensetnble in eere hersteld, en nevens het orgel ook het ?cymbalo" zyne plaats terug gegeven. Tot dusver zjjn op die wy'ze Messias, Debora, Herakles en enkele andere werken herboren en nadat Mainz met zy'n y'verigen directeur Fritz Volbach voorgegaan is en modeluitvoerin gen bteft gegeven van deze werken, z jn verschillende andere duitsctw steden met Let meeste succes gevolgd. Zooals men dus ziet, openbaart zich allerwege de behoefte aan een anderen Ha idtl, dan die wy kennen. Bjj het aanhooren van den »Josua" in Arti kwam de gedachte bij mij op boe nuttig en goed het zou z.ijn, ala, die herlevingskunr ook óp dat werk z'óu,zy'n'toegepast; wan t waar l y'k de taal is* zWak*; het verhaal verward en on duidelijk, de'^opeenvolging der nummers vaak onsamenhangend en zoo, dat tamelijk onbe duidende nummers naast ware prachtstukken staan en de wyze waarop het instrumentale gedeelte tot uiting kwam, maakte den indruk dat ook hierin verbetering dringend noodza kelijk is. Zooals men ziet, dus juist de cardinale wonden, waarop Chrysander den vinger gelegd heeft. Ik zou te uitvoerig worden wanneer ik in dm breede ging aantoonen welke num mers als offer van het er oei mes moeten vallen; misschien is er weldra gelegenheid met een der Chrysandersche bewerkingen kennis te maken en dan zal er van zelf gelegenheid zy'n de verdiensten van die wijzi gingen uit te meten. Ik wil echter niet p al aten te wtyzen op het prachtvolle, majestueuse koor met tenor-solo »Ehre sei Gott'' het schoone lyrische »D«in Segen war mit uns am. Nirr en het liefelijke «Wie bald die stolze Hbffiiung sehwand". Voorts de verrukkelijke sopraan-solo »Wie Sonnenlicht'1 do stemmingsvolle alt-solo »V&lker die den Ruhtn erstreben" en de fraaie bas-aria »Soll ich in Mamre's Segensaun". (De hier gebruikte uitgave der Handelgesellschaft w\jkt in den tekst' belangrijk af van de meer geijkte der Peters-uitgave; alle veranderingen zy'n hier geen verbeteringen !> Inderdaad, dat is muziek, die voor de eeuwen is geschreven. Het kwam mij,voor,.dat het koor minder sterk bezet was dan vroeger; het vermoeden ligt voor de hand, dat de ziekte van den dag hier ook zy'n offjra geëischt heeft; gaarne erken ik echtor dat het mannenkoor aeer schoon klonk en flii.k attaqueerde; dit laatste mag ik niet in toepassing tirengen op de dames. Maar ik schrijf over eene repetitie, op de uitvoering zal dit alles beter geweest zy'n, even als naar ik hoop, de begeleiding van bet orgel, (vooral bij de soli,)) die b\jna steeds iets te laat kwam en het geheel daardoor iets wankelends gaf in rhythmiseh opzicht. Is het nu nog noodig te vermelden dat Mevrouw Noordewier hare sopraan-soli heerlyk schoon en in den stijl zong? Men weet hoe juist liach en Hinde! baar aan het hart gegroeid z(jn !: Hnre voordracht van de aria »Wie Sonnenlicht die Blum' erquickt" blyft onvergetelijk evenals van de bekende Vogel-aria. Niet minder is Rjgmans Handel-zanger bij uitnemendheid. Z^jn helder, klankrijk tenor geluid en gemakkelijke coloratuur praedestineeren hem voor dergelijke partyen. Mej Blt-yanburg heeft een ongemeen sym pathiek orgaan, meer mezzo-sopraan dan alt, mtt warme en smaak/olie voordracht. MPJ. Bleyenburg teachte echter den toon meer vast heid en haren zang meer legato te verleenen, De Heer Sistermans kon slechts op de uit voering zingen,;, in z\jne plaats zong toen op de repetitie de heer Jan Sol, een baszanger met schoon, omvangrijk geluid, die een benijdens waardige gemakkelykheid bezit in de coloratnurpassages. en daardoor een voortreffelijk Hil .del-zanger blijkt te zijn. Thans was by hier en daar nog wat onstuimig, vooral in de recitatieven. Bjj meerder optreden zal dit van zelf wel langzamerhand plaats maken voor de noodige klassieke rust! De heer Jan Dijker zong zy'ne kleine soli zeer mooi en met duidelijke uitspraak. Ik was het in de opvatting niet altijd eens met den directeur, den heer Philip Loots. Zoo had ik den Tenor-solo met koor Bhre sei Gott" en het koor Die Vö:ker beben" iets, vlugger gewensc'at, en enkele aria's zouden m.i. iets meer rast hebben kunnen verdragen; echter de dirigeerwijze van den heer Loots is mij zeer sympathiek, omdat zy levensvol, warm en vol rhytbmische afwisseliug is; daardoor wordt zy' nooit monotoon een gevaar dat by' de massieve koren van Handel ilcht kan ont staan. Tot mjjn leedwezen kon ik den Beethovenavond onzer kamermuziek vereeniging nog steeds wegens ongesteldheid niet by wonen. Naar ik vernam werd het het s'tryk-trio in G. en het pianotrio in Es pracht vol gespeeld en was Messchaert heerlijk bij stem in den cyclus An die ferne Geliebte." Wanneer nu dit het ge val if, dan is het ge ot groot, want schooner ver tolking van dezen cyclus dan door Messchaert en Rüntgen is niet denkbaar; dat weet ik van vroeger. Tot my'n leedwezen noemde ik in myn vorig verslag slechts den naam van den heer Orelio zonder er by te voegen, dat hy met juiste uitdrukking en gehoon»' stem de ver schillende bas-soli in »le chant'de la (üloefae" zooals »le doyen. Dietrich- Lehrsobwulst" enz. zong. De heer Orelio gafaan al dezeondankbere partijtjes, als echt kunstenaar,.veelirelief. Het komt zeker niet dikwijls voor, dot een exemplaar van een Russisch prentenboek zrjn weg vindt naar Nederlands. En nog grooter zeldzaamheid mag het heeten, wam eer een westerling, met groote moeite de Russische letters van het titelblad ontcijferend,, een Nederlandschen naam als dien van den teeke naar ontdekt. Zulk een boek is Biboesj/fa' Jjatj^na/, tekst van professor Wiskowatof, verlucht door tor. H. J. van Nifirik, dit jaar uitgegeven door Devrient te St. Petersburg. De schryver heeft onder den titel' «Grootjij Tatjana" Rlissiscfce kinderrvjmen, waarbij vele, die reeds-verschei dene eeuwen oud zy'n,. verzameld; de beer van Niftrik maakte daarhy teekeningen, die zóó sprekend zy\i, dat zelfs wie van den Ki>ssischen tekst niets begrypty.tooh dadelyk ziet wat bedoeld werd. Op de eerste prent ziet- men de hanen kraaien by groot moeders-huis. Daarna vraagt de vos de eendjes met hem te gaan wandelen, doch deze bedanken daarvoor en noodigen hem uit tot een zwemparty,. waarin hy' bltykbaar geen zin heeft. Een verdere teekening illustreert het »ude Russische volksliedje- van de kreeften en de visschen, die op de keukentafel dansen als grootje nit is, terwy'l de-> wortel en, en schorse neren overeind gaan staan. Weer een ander volksliedje »na- oelitsèdw koerittè'' behandelt de geschiedenis- van twee kippen, die met een baan ongenoegen krygen. En dan komen verscheidene aardige vertelsels, van het ongehoorzame gditje,. van den dooden haan, van de diefachtige ekster, van de vrijende katten en van de al te luidruchtige kikvowchen. De heer van Niftrik heeft het karakter der dieren uitstekend wetea te vatten; vermoedelijk zy'n de origineele teekeningen nog beter dan de lithografiën. Alles speelt natuurlijk in Rus land, en de blokhuizen,.de interieurs, de land schappen zy'n dan ook zeer eigenaardig voor den westerscben beschouwer: Een Nederlandscha uitgave van dit prenten boek zou ongetwy'feld succes- hebben. A. W. WBISSMAN. eens: Hetiiajeft w Aisterto. Die Kunst der alten Herolde wird trotz ihrer vielseitigen und mannigfaltigen Verwertung namer.tlich auf kunstgewerblichen Geblete von unserer modernen Künstlerwelt im aJlgemeinen recht stiefnmtterlioh. behandelt. Sie wird zwar so viel als- thunlichi aatgenützt, zum Dank dafilr aber ia aller Gemütsruha durch stilistische und historische Sottisen beleidigt.. so- dass sioh die Arme, «aresie nicht so eime alte, wetterfeste Krafcnatur,. schon lüngst aus Ueberdruss uber dieses sinnlwe Gethue zu inren in Stahl und Eisen rubenden Valera zur ckgezpgen halte." H. G. STEÖHL. Met groot» ingenomenheid nam ik kennis van het artikel van den heer A. J. Flamsnt te Maastricht, in het vorig nummer van dit Weekblad,, afgedrukt waarin deze heer zy'n in stemming betuigt met de meeningen omtrent hete Amsterdamsche wapen, door den ZeerEerw.heer Pastoor & H. Elönne in diens bekende bro chure neergelegd en ontwikkeld, en waarin hy' tevens welverdiende woorden van lof over heeft voor het fraaie, kloeke, heraldische teeTrademark THEE - E. BRANDSMA. TrademMk KCLimiJ & «URE, ft L.E1DSCH E M T K. <» ft " AMHIMdtUAM. «»W Groot Beddenmagazgn. f ^ Groote collectie Wiegen, KInderledekanten, Luiermanden, Babytafeltjes, Babybascules, etc. etc. Vraagt geïllustreerde catalogus, Wacht, jou kwaaie rekel, zei een vader tot zy'n zoon, die z'n moeder brutaliseerde, ik zal jon eens leeren, je moeder met wat meer eerbied te be handelen. En hy gaf hem een paar flinke klappen om z'n ooren en sloot hem daarna een uur lang in den kelder op. Geheele pg'nlooze verwijde ring van Likdoorns. Voor belanghebbenden aanbevelingen ter inzage. Spreekuur lederen werkdag van 9. tot 12 uur en van 2 tot 5 uur. WILLEM BULMER, PED1CURE. Singel 159. IslreJlóeïries TA.NnA.RTS. Plantage Middenlaan 86. 167 KALVERSTRAAT 167. WED. w. VAN DER HULST, Hofleverancier. UITC; KIBHKI1IH COLLECTIE Luxe en Fantaisie Artikelen. Engelsche en Weener Lederwaren. Struisveeren en Fantaisie Waaiers. 167 KALVERSTRAAT, AMSTERDAM, Verzekering-Maatschappij HOLDA". Damrak 74, Amsterdam. Werkkracht verzeker i n g. ZIEKTES, ONGELUKKEN, ORGANISCHE GEBREKEN. Uitkeering reeds voor ziekten van langer duur dan drie dagen. Speciale tarieven ter verzekering tegen levenslange ongeschiktheid. HELMERS, SCHIPPERHEIJN & C*. l ijselstraal MOS, Atntiterdain, leveren onder garantie rood koperen Geijsers met geémaill, Badkuipen tegen scherp concurreerende pry'zen. BOFFOTOGRAAF. Galerij 48, achter het Paleis voor Volksvlijt DAGELIJKS gelegenheid tot photografeeren. VERGROOTINGEN NAAR OUDE PORTRETTEN ZEER BILLIJK. PHILIPPONA KETELAAR, Kalverstraat 166. Van af Ulaandag 15 tot en met Zaterdag 27 Januari a.s. Buitengewoon Voordeelige Aanbieding eener groote partij onfrissche modellen en onparige getallen Ondergoederen, Restanten Ser vetgoederen, Lappen Linnen enz., tot uiterst lage prijzen & contant zonder eenige korting. BILJARTS. Geen beter, solider en goedkooper adres dan hij J. ELSENBURC, N. Z. Voorburgwal 177. TELEFOON ADRES No. '2699. Mevr. Jonker: Ik wou dat ik er toch wat op wist, dat baby niet alty'd zoo op zy'n duim ligt te zuigen. Ongetrouwde oude oom: O, daar is gemakkelijk wat op te vinden, doe je jongen een muilkorf voor ' Eerste Nederl. Verzekering-Maatschappij op het Leven, tegen Invaliditeit en Ongelukken, gevestigd te 's-Qravenhage, Kneuterdük n. .Directeuren: Jhr. Mr. W. SIX en Mr. A. F. K. HARTOGH. Adjunct-Directeur: P. DEURINK. By'kantoren: te Amsterdam, Ucrechtschestraat hoek Rembrandtplein; te Rotterdam, Gelderachestraat, Plan C No. 4. Volteekend Maatschappelijk Kapitaal .... waarop 20 pCt. is gestort. Verzekerd Kapitaal op het Leven, uit. 1898. Verzekerde rente Ontvangsten over 1898. ? 1,500,000. , 16,717,290.28 469,260.01 , 1,519,902.59 Reserven en Zekerheidsfondsen ultimo 1898 . . . ? 5,083,683.57 Bezittingen ultimo 1898 5,371,226.81 Tegen ongevallen met doodelijken afloop, ultimo 1898 38,171,666.59 invaliditeit, gevolg van ongevallen, , 41,984,463.28 ui U Men.