De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1900 25 maart pagina 8

25 maart 1900 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

D E A M S TE R-D A M M E R W E -E K B L A D VOO R- NEDERLAND. No. 1187 pets. bnitenlandsche schuld in 31A pets. aroortisabdle te veranderen, heeft goedgekeurd. Ouder de buit-en-europeesche Staatsfondsen verzoeken de Brazilianen de vermelding van verdere verbetering. Maart Braiiliê' 15 22 Oblig. 1895 5 pCt: 69% 711A dito jonden '83, 4^ pCt. . . 60% 62^ dito Leening '88, 4 K » . . 62 K 63% dito dito '89, 4 » . . 61K 61 FundinR Leening 1898, 5 pCt . 85% 87% Minas Games 5 pCt .... 10% 1VA Beduidende verbetering. De yerhooging in de laatste zes maanden loopt voor de ver schillende soorten van 5 tot 9 pCt. Zie vorige kronieken. De Venezuelanen sprongen van ZblA tot ? 29/4 vrooly'k vooruit in verband met de mededeeliug van de groote Londensche bankiersfirma Robert, Lubtapk & Co. dat op coupon No. 34, verscheneWlöFebr. 1898, 11A pond sterling zal worden uitbetaald. De afbetaling zal op de coupon worden afgestempeld. Het ia nog niet veel maar het pleit althans voor den goeden wil. Men vergete evenwel niet, dat de gelden voor de bedoelde uitbetaling noodig, in 7 verschillende remises tusschen Aug. '97 en 28 Febr. zyn overgemaakt. In de groep der koloniale cultuuronderneraifigen vraagt de noteering der Badasaandealen de aandacht door ry'zing van 45 tot 51 M. De vorige week gaf de kroniek hierover eenigszin» uitvoerige mededeelingen. In de rubriek der Scheepvaartmpijen zie ik eenige afbrokkeling 170 tot 169 voor de aand. Stoomvaartmpy' «Nederland". Op de den 10 April te houden algem. vergadering zal 4e uitkeering van 13,1 pCt. worden voor gesteld. Het vorige jaar werd het dividend op 14 pCt bepaald. Petroleum-waarden. Hooger: aand. Arnhemsche van 66 tot 70, Java van 55 tot62K, Elzas van 96 tot 97, Moeara-Enim van 133% tot 134, Russian van 280 tot 300 De directie der Arnhemsche heeft bemoedigender mededeelingen verstrekt omtrent de productie der 6 laatste maanden va a 1899 en van de eerste 2 van het loopende jaar. De directeur der Java-petroleum heeft de machtiging voor het aangaan van een obligatieleening van de vergadering verkregen. Dat ?was te verwachten; dit schreef ik reeds voor 14 dagen maar... of de uitgifte der leening zal gelukken. Hoe zou de koersverhooging verkregen zy'ü? Voor de Elzas wordt dit jaar wellicht voordeelig door de grootere productie waartoe de nieuw aangeboorde bron in s aat stelt. Zou dit jaar meer dan 5 pc. verdiend worden ? De houders van Russian Petr. & Ltq. Fuel aand. werden verheugd met het directiebericht dat de productie in het laatste half jaar 18 millioen pud. bedroeg tegen 12 millioen pud. in het vorige semester ! Och, mocht da Koninklijke ook eens zulk een gelukkig bericht kunnen geven ! lis sont passé, ces jours de fête? A m s t., 22 Maart 1900. D. STIGTER. SmilllllllllllllllltlllHllllltllllllllUtlllllHlllltHIIIIIUIIMIIIilllllHHWIUUIt CORRESPONDENTIE. Wegens plaatsgebrek kunnen wij het antwoord van den heer Rensburg aan den heer Donsen eerst in het volgend nummer opnemen. RED. Sll IIIIHIHIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIII mllllll Illllllll MfoorJ. Naar het Frunsch van ALFKED CAPUS. Eerste Tooneel. In de studeerkamer van den schrijver. Batifol, een jong schrijver. Ue dokter. B at i f o 1. Onderzoek m'j nauwkeurig-, dokter, en geef op ieder symptoom acht. Sedert eenigen tijd gevoel ik rrirj onverklaarbaar onplezierig. "Voor zes maanden ben ik begonnen aan een roman: Oi, aanwijzingen van hét hart," en ik heb pas 41!/3 regel geschreven ---- Ik ben geheel moedeloos. . . Dikwijls heb ik lust, met het hoofd tegen den muur te loop^n. - . . Z 10 heb ik gis teren den geliei len dag naar een bijwoord gezocht, zonder het te kunnen vinden. ... Is liet u ook wel eens gebeurd, dat u een bijwoord niet kon vinden? Ach, het is een verschrikkelijke toesland!" De dokter. ,Wij hebben in oiis beroep geen bijwoorden noodig." Batifol. ,U bent een gelukkig meusch! Wel, u kent nu al mijn kwalen ---- Wat zegt u er van?" Ue dokter. «Hm, het zou mij niet ver wonderen, als wij in dit geval met overspanning te dosn bidden ____ op welken leeftijd bett u begonnen, u met de letterkunde bezig te houden?" Batifol. jrOp mijn dertiende jaar!" De dokter. En nu bent u?" Batifol. Negen en twintig! En weet u, wat ik in die zestien jaar heb voortgebracht? Driehonderd elf versregels, drie novellen, achttien courantenartikelen, een drama in twee bedrijven, om nog iji^t eens te spreken van losse gedachten, iutieine brieven en de een en veertig rejels, ik u al beb verteld. Is dat, niet verschrikkelijk? Ja, het schrijversberoep wordt steeds erger. Wij zullen allen in het gekkenhuis sterven. Als ik bedenk, dat het vroeger bijvoorbeeld in de zeven tiende eeuw, volkomen voldoende was, drie of vier kleine werken zooals de Misanthrope of de Femmes Savantes of een paar portretten zooals de Caracicres van La Bruyore te schrijven, om een voor eeuwig beroemden naam na 1e laten!" De dokter. Ja, dat was een goede tijd .'" Batifol. //Maar hij zal helaas ni^t weerkeerea. Al mijn werken hebben mij nu neg niet esns beroemd gemaakt; tenauweruood kent mij de lhe. En daarbij sloof ik mi.i af en plaag mij zelf, ik martel mijn hersenea. Kom mij te hulp, dokter, als het nog niet te laat is." De dokter (hem onderzoekend). «Het is nog niet te laat. Sta mij toe, u een paar vragen te doen. Hoe staat het met den eetlust?" Batifol. ^Uitstekend, Drie maaltijden per dag." De dokter. U hebt nooit hoofdpijn ?" Batifol. Nooit!" Dedokter. Wat drinkt u bij de maaltijden?" Batifol. Ilooden wijn met water!" De dokter. En geeu alcohol P" Batifol. //Een half glaasje na de koffie." De dokter. Dat is niet te veel. Eet u rauw vleesch'r1" Batifol. lederen morgen." De dokter. Wanneer gaat u naar bed ';" ol. //Om 10 uur. Om 12 uur'smidd»gs sta ik op." De dokter, //Veertien uur slaap : hm ! zooveel heeft een sc'irijver wel coodig in onzen tijd vaa overwerken. Ea u werkt. ... ?" Batifol. «Geregeld 20 minuten per daj, van 4 uur 55 tot 15 uur 5 minuten." De dokter. Hm! Die indeeling is niet kwaad. Het eenige, wat, u ontbreekt, is wat hygiëne. Onthoud dit: talent is hygiëne. Ik zou w'illen wedden, dat u sport, schermen, massage en hydrotherapie verwaarloost." B a t i f o 1. »Mijn God, daarvoor heb ik geen trjrt." De dokter. Werk een paar minuten minder, maar neem geregeld een flinke donche." Batifol. Ik zal nog van morgen ermee beginnen. Gelooft u, dat ik mijn bijwoord tegen den avond zou hebben gevonden?" De dokter. Ik sta er voor in.'1 Batifol. ,Het is namelijk niet te doen om het eerste, beste bijwoord. D<! zaak is zoo: Ik wil uitdrukken, dat mijn heldin, de gravin, bleek wordt, als zij een bepaald woord hoort." De dokter. Drommels! Dat is niet ge makkelijk." Batifol. jrOeh dokter, u kent de moeilijk heden van de taal niet! U begrijpt, ikkautoch niet schrijven: //De gravin werd bleek! Dat zou niets zijn.... Ea nu zoek ik en zoek!" Maar niets.... niets.... het is verschrikkelijk!.... U meent dus, met een douche.. -. De dokter. Vóór alles schermles; eerst moet u scbermles nemen..., dan massage en hydrotherap e.... Ik z.ou zeer verwonderd zijn, als u het oijwoord daa niet vond." Tweede Tooneel. Een groote zaal, waarin schermoefeningen worden gehouden. Op den achtergrond een doucheapparaar. De schermmeester (breBgt maskers, handschoenen, n fretten). Zoo, en nu en garde!" Batifol. Voorwaarts! neem u m acht! (vah uit). Touche^, maar dat beteekent niets !.... Raak mij, zooveel u wilt.... ge troffen ! bravo! geneer u niet.'.... Maak mij maar moe l.... Ik moet zweettn .... Quart! Terts i Prime ! Des te beter! (stoot een krijasgefehreeuw uit, terwijl hij HU uitval doet, houdt, plotseling op). »Gauw, iets om te schrijven ! het kom*." De schermmeester. Wat komt 't" Batifol. Gauw, wat drommel! ik wil iets hebben, om te schrijven .... Gauw, gauw, een pen en i-ikt.... of een potlood.... eeu gewoon potlood .... (Dd schermmeester snelt weg en komt terug met een potlood en een stuk papier). Batifol (zijn vechthandschoen uittrekkend). ,Zou ik liet weer vergeten hebbsn? O neen! (hij schrijft). «,De gravin werd verschrikkelijk bteek. ... Dat is toc'i nkt het ware.... De gravin werd afschuwelijk bleek.... Hm! hm!.... De gravin werf* onverwachts bleek... Dat is het ook nog niet?neen.... maariklioop " De schermmeester. »Nog eens begin nen, mijnheer 't" Batifol. //Dank u, voor dezen keer heb ik genoeg.... Ik zal mij laten masseeren .... Breng mij nog een stuk paper.... (Hij kleedt zich uit en gaat op een bank liggen, hij neemt liet stuk papier en zijn potlood en geeft zich over aan deu masseur, een sterken neger). De neger. Hard of zacht 'f' Batifol. //Hetl hard. (De neger begint hem te massaeren) Vooral op de heupen.... krachtig op de heupen .... Zoo is hot, go.d .... (Schrijlt). Plotselicg werd htt gezicht der gravin door een bleeke kleur bedekt...." Pljtseling is zulk een stupide biJHO.irJ.... Masseer mij fliök, Joseph.... Hei dwr! pas op mij n been !" De n e g P r. Wil mijnheer nu op zijn rug gaan liggen ?" Batifo], Dat is niet heel reunkkelijk om te sc'iiijven .. .. Is bet büpaa'd nojd'g, dat ik op mijn rug ga liggen ?" De neger. Ik mot t; toch het grhee'c lichaam masseeren, miJLheer .. .. An-lers zou het teen doel hebben .... Mijnheer kan immers schrijver, als hij gemasseerd is . . .. Het is de torste maal, dat ik een patiënt gedurende het masseeren z:e schrijven.... Draai u wat op zijde.... Zoo .... Met ds noodige gewoonte kan men de «e bewegingen ten slotts geheel werktuigeüjk maktii." Batifol (-lait met, de land tfgen het hoofd). Werktuigtlijk ! Je htbt werktuigciijk gezegd, neaer! Je weet nitt, wat js gtdaan hebt! Je h'b1- mijn bijwoord gevonden ! Hier heb je tien francs .... drommels, als ik het uu maar niet vergeet .... (laat dan neger ophouden met masseeren en schrijft, werktuiiehik" op liet papier). *Werktuisfelijk verbleekte de gta vin .... Dikwijls is een kleinigheid noodig, om de juiste werking te voorschijn te roepen .... een kleinigheid .... en a's ik nu etn douche neem.... Ja, jt, het toeval.... Het toc.val speelt een groote rol iii liet leven ! Hait! Dat is immers weer een gedachte !" (hij schrijft de gedachte op). Wat, joa betreft, neger, ik dank j«, ik zal je ecu ixtmplaar van mijn ronr-au sturen .. . ." De n e s; e r. Ik geloof dat een flinke douche mijnheer gosd zal doen .. . ." Batifol. Je hebt gtlijk," (g»at voor het toestel staan). De neger. Be«t u klaar ?" Batifol. Ik zal mijn papier daar lalen liggen, anders wordt het nat. Zoo!" (hij krijgt zijn douche en loopt plotseling druipend weg). Ik ht-b het! ik heb het!' (-chrijft) : .Werk tuigciijk begon de gravin te Vfrbleckeii begon, da1, is ecnvoud:g ongehoord, nos nooit, gezegd.... werktuiaelijk .. .. o, prachtig ! Ik heb het gevonden, ik heb mija bijwoord gevoaden ! Ik zal hier driemaal in de week komen ! (kleedt, z:f'i weer aan). «Misschien vind ik n o.; m^er bijwoorden !" (verdwijnt onder het uiteu van triomfkreten). Maatschappij zouden bevooi'deelen er tegen op} zouden zien, hunne goederen bloottestellen aan schade, welke door het overladen zou kunnen aangericht worden, hetgeen daarbij veel tijd zou kosten, en ook omdat Daitsche en Engelsche maatschappijen gelegenheid aanbie den om goederen direct in Holland te laden en die regelrecht naar Z.-Afrikaansche havens overtebrengen. De reis zou voor passagiers van en naar Holland veel tijd nemen, hetgeen vooral bij verlofgangers een groot bezwaar zou opleveren. Is het nu niet mogelijk, dat een reeds be staande Stoomvaart-Maatschappij, b.v. de Ned. Am. Stoomv. My. een directe lijn'opent op Zuid-Afrika, niel door 't Suezkanaal maar via Kaapstad en tevens in verbinding met Amerika, dat na den oorlog eene zeer uitgebreiden han del op Z.-Afrika zal hebben? Zulk een dienst zou direct na den oorlog kunnen geopend worden. De behoefte, aan goederen van allerlei aard en werkkrachten zal na den oorlog zoo ont zettend groot zijn, dat er geen booten genoeg zullen zyn om in de dringende behoeften te voorzien. De tijd is nu voor het Nederlandsche volk gekomen om de handen uit de mouw te steken en het kan dit mijns inziens slechts doen op commercieel gebied. Immigratie van landbouwers zal op den duur niet betalen en zou den Boaren zelfs onwelkom zijn. De toestanden zijn hier zoo geheel anders dan in Holland, evenzoo de grond en de weersgesteldheid. Voorbeelden van immigratie van landbouwers zijn hier aan te wyzen zonder succes. Degelijke kooplieden en flinke jongelui, die niet bang zijn om te wer ken, kunnen hier beter terecht en het is wel een treurig verschynsel, dat niettegenstaande de groote Hollandsche bevolking er zoo weinig groote en degelijk bestuurde Hollandsche fir ma's zijn, welke iets in te brengen hebben; de Engelschen en de Duitschers zyti ons verre weg de baas. Een zeer groot gedeelte van Hollanders te Pretoria en Johannesburg doen hunne inkoopen bij Engelscae firma's, omdat zij daar beter en goedkooper terecht kunnen en er meer business-lik«" behandeld worden. Dat weten die firma's ook heel goed en nemen Hollandsche jonge dames en jongelui in dienst, oin de Hollanders te trekken. Hot ligt niet aan 't personeel, maar meestal aan de chefs zelf, die eene ie groote wir.st willen maken, doch hierin meestal niet tlagen. Daarbij ont vangen ze te weinig finantieelen steun uit Holland. Dd Nederlandsche kooplieden hadden reeds na den vrijheidsoorlog van'80?'81 eene prach tige kans om hier hunne zaken te vestigen of uittebreiden laten voorbij gaan, en na dezen oorlog (natuurlijk als die in bet voordeel der republieken beslist wordt) zullen zij die kans weer krijgen; laten zij daarom daar in Hol land niet stil zitten, maar van de gelegenheid gebruik maken. Amerikaansch, Duitsch en Fransen kapitaal zal het land na den oorlog binnen stroomen; laten wij daarbij niet achter slaan en toonen wat Holland op commercieel gebied doen kan. De spoorwegen zijn reeds grootendeels in Hollandsche handen en als eene directe Hol landsche Stoomvaartverbiuding tot stand zal komen, zijn wij al een heel eind op weg. Als wij wachten, zy'n wij te laat. Hoogachtend Uw Dw. Dr. D. B. VAN VLELIÜX. HollaM-Afrila, Johannesburg, 8,2 1900. Geachte lieer Redacteur. Onder dit hoofd zijn reeds zoovele artikelen in de Hollandsche bladen geschreven, dat ook ik mij verplicht gevoel eenige opmerkingen daarover te maken. Uit vreec, dat een directe verbinding met havens in '/,.-Afrika voorloopig niet zou kunnen komen, wegens groote finantieele kosten, is bet voorstel gedaan voorloopig een dienst te openen tusschen Aden of Port Said en de Delagoa-Baai. Goederen en reizigers uit Europa zouden dan per maatschappij «Nederland" of »llotterdamsche Lloyd" tot die haven moeten vervoerd worden en aldaar overgaan op de booten der nieuw op te richten Maatschsppij. Dit zal dunkt mij groole bezwaren opleveren, daar kooplieden hier, die gaarce eene Hollandsche Dc Koloniale Reserve. Onder dezen ti:el verscheen in dit weekblad den Hen Februari ji., eeu schrijven vau mijn tiaud, dat door ^miiiige andere bladen geheel ol gedeeltelijk werd overgenomen. Veider werd betreffei.de dit onderwerp niets meer gehoord totdat het Algemeen Handelsblad van "A) dezer (avondblad) aan miju tehryven een be-preking wijdde. De. Kedactie van dat blal herinnert eraan dat ze nooit erg gedweept heeft met de op richting van de Koloniale Reserve", en geeft het verlangen te kennen naar een nauwkeurige statistiek van de resultaten iu verhouding tot de kosten. Hierop zij al terstond aangemerkt dat ineu 't wel zal laten zou'n statistiek te publiceeren, tenzij g-dwongen door katesorische vragen van onze Jr'arleaienisleden. Docli wie wil weten wat de lleserve eigenlijk beteekent, hy iez-j en overwege de onderafdeeling 51« en 51e der Indische begrooting voor het dienst jaar 1900 (hoofdstuk I), scnaffe zich baarbij aan de vourloopige rejji ling gevoegd bij het koninklijk betlmt van 'j-1 Augustus Ibi)), nr!8 en het aantal andere besluiten wairlnj die regeling werd gewijzigd en aangesud, zegge: nog verwarder gemaakt werd dan ze reed* was. Hierbij nog de verzameling dagorders voor het Indische leger over de laatste acht jaren en al de gegevens die administratie en legeibestiuir zoo in Nederland als in Inliëter besc'aikking hebben gesteld van meiijchen die veel houdeu van uitpluizen en bijwerken va.n orders en reglementen. Hiermee komt men, gebruik makend van eenige speciale kennis, een heel eind ver om over de Koloniale; Keserve te kunnen oordeelen en zelfs een tamelijk volle dige statistiek te maken, v'er een en ander hoop ik binnen kort de volledige beschikking te hebben. Mijn. schrijven, deu Hen der vorige maand in dit lilad geplaatst, «as niet gebaseerd op dj genoemde gegevens ; ik bezat ze toen nog niet. Hut werd gegeven als afschr.lt van een particulieren brief en billijkerwijze moet men 't niet voor meer achten. Dit wil niet zeggen dat bij een particulier schrijven men 't niet zoo nauw behoefc te nemen met de waarheid, integendeel. Doch zelden wordt zoo iets rnet de angstige zorgvuldigheid behandeld \Mn een stuk, ter publiceering. Dat het schrijven later toch gepubliceerd werd, dit ligt aan omstandigoeden die hier niet besproken behoeven te worden. Is er veel in dat gepreciseerd moet worden geen woord behoef ik ervan terug te nemen, ook niet r.a al heigeen de llandclMaAredactie tegen hot schrijven meent, te berde te kunnen brengen.... op grond van wat ze meent te kunnen beoordeelen. Welnu, gelijk zoo dikwijls, wanneer die Redactie betreffende indische zaken haar meening ten beste geeft, stelt ze ook thans hierin haar volslagen onkunde ten toon. Des niettegenstaande acht ik mij toch jegens haar verplicht, want dit doende, geelt ze me aanleidirg om mijn mededeelingen, die kant noch wal raken," nader toe te lichten. Sinds 18!):i kent de liandelMad schrijver toch een statistiek van de Koloniale ResTve. Hij zou mij en vele anderen verplichten met aan (e wijzen waar die verkrijgbaar is. Dit zou ons veel moeite besparen. Volgens die statistiek dan waren tot l Juli lb'J!> van do reconvalctcecten overleden 4fi man gepensionneerd, leze: gegageerd" 5f>7 gedeserteerd 102 gepasporteerd 104 weder overgegaan bij het valide gedeelte 575 nog aanwezig 350 Samen . . 17';-:4 man Ziedaar de zuivere cijfers van den statisticus door wien de HandelMad- redactie zich laat voorlichten. En wat heb ik geschreven ? Ben ik goed ingelicht, dan mag de Kolo niale Reserve zich berotrnen (!) tijdens haar nog maar kort bestaan op eene kleine 1700 deserteurs en misschien niet minder veroor deelden door den militairen rechter; ook het aantal van hen, die met een briefje van ont slag als vagebonden de poort uitgezonden zijn en nog dagelijks worden, is legio." Dat klinkt zeker heel anders, en.... het ly'kt vrijwat beter op de waarheid d«i do conclusie, waartoe de gedienstige schrijver komt, die in arrenraoede duift beweren, dat het aantal deserteurs maar 102 bedraagt en dat der gepasporteerden (waaronder de gevonnisten en de vagebonden") 101. De auditeur-militair te Arnhem en de minste schrijver op het korps-bureau te Nijmegen zou hem beter hebben kunnen inlichten. Wij kunnen de uitkomsten van de recon valescenten-compagnieën niet zoo ongunstig vinden!" juicht de sct,rij>er van het Handels blad. Dus 10:2 gedeserteerden en 101 vervallen verklaarden en weggfjaagden op 1734 oud gedienden, dat ziin dua meer dm J5 percent moreel en materieel verongelukten! zoo iets is no^ niet zoo ongunstig! Het is natuurlijk de totale onkunde d:e hier aan het woord is, anders .. . welken naam zou men aan zoo'n redeneering moeten geven 'i l Men vergete niet, dat het hier geldt een | soort van napretje op den indischen dienst. i Hoe groot zou het aantal deserteurs en weg| gejaagden wel moeten worden voor geheel het j Indische leger, indien de in het Handelblad geschetste verhouding «Ie ware was? Zoo erg is :t gelukkig nog niet. Maar nog eens: da in het Jlandtl-blad gege ven cijfers zijn niet juist. Ze betreffen slechts de aantallen en ze zij a daarvoor bij lange nog niet te vertrouwen der reconvalescente,!. Inderdaad heb ik, sprekend van 1700 deserteurs, bedoeld de Koloniale Keserve in haar geheet", dat zijn de op grond van paragraaf '2 artikel I der voorloopige regeling opger.chte vijf com pagnieën, die bij koninklijk besluit van i' Januari Ib'Jti, nr. 17, tot 6 werden uitgebreid. O.;der de weggejaagden met een briefje van ontslag en ver,allen verklaarden door den militairen rechter behoorden zeer veel validen, die eertijds reconvalescent waren Hoeveel dit weet ik nog niet heel juist, doch deze dienen geteld te worden bij de 101 -f- 102 van den Handehbladstatisticus, zoodu ook het aantal der bedoelde ongelukkigen inderdaa.1 r.eds veel meer dan 15 pereent van 1734 oud-gedienden bedraagt. Nu zullen we het getal 1700 voor de deser teurs eens daarlaten. Misschien zijn er maar KJ99 geweest, ot 1702 kunnen het ook geweest zijn. Wanneer het regent teilen we de druppels niet zoo precies schoon we heel goed weten, ook zonder de statistiek der druppels of het stoi(regent dan wel maar een klein beetje druppelt. Ik maak me echter sterk, dat geen enkele der autoriteiten er op gesteld zou zijn, het juiste aantal deserteurs, gevonniste!), gedé^radeerden, weggejaagden enz. want er zijn nog meer sterk compromitteerende cijfers te bedenken ! op te geven. Ea dat men wel een weinig respect had voor mijn opmerkin gen die kant no3h wal raken'', het is me onder meer andere zaken gebleken uit het. feit, dat sinds 11 Februari j L niemand meer is weggejaagd ais vagebond'1, aithan" iiïet bij de Reconvalescenten-AtJeeling. De ILmddMadredae-lie die zich MO goed op de hoogte waant, moest ook dit geweten hebben, dan had men afdoende kunnen antwoorden op de Aristoteiesvraag;, waarbij ze een denkbeeldigen lezersprekend opvoert. Waren de door die Rt'da tie verstrekte op gaven zoo juist ais ze eerlijkheidshalve dienen te zijn, ook viel er niets op af te ding?n, dan nog zou ik hebben mogen schrijven dat de schijn bestaat -want dat uien 't daarvoor doet heb ik in 't geheel niet bewe rd. en mocht ik ook niet beweren, daar ik nooit heb det-1genomen aan de gezellige onderonsjes'' waarin de zaken betreffende Reserve werden beklon ken, en dus niet weet welk tïosl daar voorop gesteld werd dat. de schijn bestaat, zeg ik, aisof men het erop toelegt, do schatkist te bevoordeelen door het wegzenden van lieden die bereids gratificaties van eeii'ye honderden guldens, en p-iiMoen on gagrraenten te goed hadden"; dat men er naar streeft op een goi'dkoope ma; ier af te komen van lieden, wien hm land pensioen c f gagement schuldig is"; ha'i ik het recht te spreken van een rooltysteern." Want 15 percent .... 't is waar achtig ge.'n p >u schilletje. Het golirek aan de noodige egards hij ont vangst, de gi-lykenis met een ,,straf.:urs,us'' waarvan ik sprak, daarvan z-gt de redactie vau het Handelsblad, dat ze daarover niet kan oordeeien Natuurlijk niet' Duch zo baderft weer terstond deu gooden indruk, die haar bescheidenheid maakt door er toch weer hst een ea ande? over te zeggen, dat inderdaad kant noch wal" raakt. .. . Al.s het y/aar is, za! hst wol een «evolg zijn van de omstandigheid, dat, vooral in het militaire, de goeden ondur de kwaden moeten lijden." Wanneer er enkelen zijn, die misbruik maken van de vrijheid moet men deze wel beperken. Maar wij kunnen ons niet wel voor stellen dat het te Zutfon zoo ellendig zou zijn, als wij nagaan dat de officieren en het kader geheel of grootendeels van het indische leger afkomstig zijn on dus wel weten wat den indischen soldaat toekomt; en te minder, als wij z:en dat o ;k de geneesheeren niet haneLlen zooals de heer Van der Pol zou wenschen ... Als die streng optreden, zou dat dan niet zijn oindit het volgens hunne ondervinding noodig is ?" Men zou bijna gaan gelooven, dat hier voor keHikenprincessen geschreven is. Iets niet weten en er toch het fijne van verklaren... het wordt een rebu?, die ik ter oplossing laat aan de getrouwe lezers van het Handehltlad." Veel zou naar aanleiding van een en ander te zeggen zijn, doch 't zal beter zijn dit tot later uit te stellen. Het onderwerp is een betere bchandelirg waard, dan er met onwetenden over te krieuwen. Ten slot;e. De 7/KH(/cW),'«(?-redactie releveert, dat 't ook al een grief van mij is, dat do dienst bij de Koloniale Reserve in Nederland niet telt als Indische dienst, wat haars inziens nog al logisch is mijns inziens ook dat men bij de Reserve niet de Indische administratie volgt, die ik beter vind" voor een stukje Indisch Leger, natuurlijk, dat sinds de spil geworden is waarom-dat Leger draait. Maar zy laat al deze zaken over aan beFoegd.-r beoordes aren"... dan zij zelf is, zal ze wel meenen. Dit laatsfeis zeer verstand g gezegd, maar tamelijk over bodig hoop ik. De vraag wie hier de b n-oegde beoordeelaar» zijn heeft eenig praktisch nut. En daii meen ik er aan te mogen herinneren, dat men de bevoegde beoordeelaars niet in de eerste plaat» moet zoeken onder hen, die gedurende het dienstjaar 1900 voor een weivoorziene ruif staan, waarin voor luim drie-en-«en-halve ton is geladen, (vide onderafdeeling 51« van hoofd stuk I der Indische bcgrooting) en waar nog W' l een extra hapje bij zal komen (vide koninklijk besluit van 5 Februari 19(0, nr. 2 ). Onder deze, grootendeels koninklijk bevoorrechtebelanghebbenden, zullen aJlich; velen zijn van wie geldt: Cbacun j.iêche pour sa paioisse." Punten a, u en c van de meerbedoelde* onderafdeling f>l der begrooting geven heel wat s'of tot denken en vergelijken, vooral in verband met de bes'aande organisaties ea voorschriften, alle bij koninklijke besluiten vast gesteld. Dit materieel te bewerken hfb ik me tot taak gesteld en wanneer een en ander door mij gepubliceerd zal worden, dan verbouw ik dat zeirs een redacteur vau hut HandelMad erkennen zal: de heer Va a der Pol heefr, gelijk; bij hem was de meening betreffjiide de Kolo niale Reserve iets anders d^n het product van een benauwenden droum, waarom later gelachen moet worden. C. V AS DER POL. Zutphen, den 20n Maart 1900. Het Spoza-MnseDi, Mijnheer de Redacteur.' In uw laatste nummer lees ik, dat door den heer J. II. R. wordt aanbevolen een KembrandtSpinoza-Vondel-Museum op te richten. Dit noopt n)ij u te verzoeken in herinnering tebrengen wat door u verleden jaar hij de opening is medegedeeld, dat er natnelyk reeds een Spinoza-huis of museum te lüjnsburg bestaat. De sympathie daarvoor is tot nog toe ge bleken wel sterk, maar niet van grooten om vang te zijn. Wie zich aansloten bevorderden de zaak op waarlijk ongeëvenaard krachtige wijze, maar nog altijd bleven velen terug, die men als leden zou verwachten en wenschen. Daaronder behooren de heer J. H. R. en al degene die nog mochten verlangen naar een Ra inbrandt-Spinoza-Vondel-museum. Hun zou ik willen verzoeken zich by den ondergeteekende ais leden van de Vereeniging »IIet Spinoza-huis" aan te melden. Waar de Duitschers en vele Hollanders met hen zich vereenigen tot de vereering van Gjethe, daar ligt het toch voor de hand, dat de laatsten niet minder waardeering en hoog achting zullen gevoelen voor den man, die Goethe's leermeefetar is geweest; voor Spinoza, wiens gedachten door al diens gedichten zijn heengeweven, en die blijkens oethe's eigen ge tuigenis meer dan eeiiig ander denker zijn ziel heeft vervuld. Of zou men zich ook hier weer willen wijs maken dat men alleen den vorm en niet dan inhoud der poëzy bewondert, of liever den buitenlander eeren da$ den landgenoot? Het staat ons niet vrij zulks te vooronder stellen en daarom schryven wy veler gemis aan belangstelling liever toe aan onbekendheid met hetgeen reeds verricht is, hen tevans uitnoodigeiide dezen zomer zelf eens naar Rijasburg te gaan om te zien op weike wijze mmi aldaar heeft getracht de i agedachteni» van onzen eenigen wijsgeer in eere te houden, U dankzeggend voor de opname dezer regelen, verblijf ik gaarne, Hoogachtend, Uw Dw., AV. MEI JEU. 's Gravenhage, Weiraarstraat tö. Aan de Redactie. Beleefd neem ik de vrijheid u voor het na volgende een plaatsje in uw blad te verzoeken. Uit verschillende omstandigheden, weike zich in den laatstun tyd aan mij voordeden, meen ik de gevolgtrekking te moeten maken, dat vele verbruikers van hulpineststoffjii in ons land, de door ons in JuLuari j.l. bij circulaire bekend gemaakte prijzen, verge lijkende met die welke in 1809 door hen betaald werden, in de meening verkeeren dat de prijzen voor Thomasphosphaatineel door ons te hoog zijn genoteerd. In het belang uer zat,k die wij voorstaan, acht ik het noodzakelijk hier mtt nadruk te verklaren, dat men zich in deze meeuing ten. zeerste vergist Dooi- de gezamenlijke Duitscbe Thomasphosphaalfabrieken werden de prijzen van het Thoiuiisphosphaataieel in verband met die vau erts en sieei.kolen en ook om andere redenen verhoogd, vóórdat het Centraal-Bureau nog was gevestigd, en do door die fabrieken vast gestelde prijzen zijn zoowel voor de handelaren in ons lai.d als voor ons Centraal-Bureau dezelfden. Waar nu het Centraal-Bureau levert zonder berekening van extra winsten en met toepassijig der daarvoor toegestane reductiën. daar is als vanzelf de mogelijkheid buiten gesloten, dat waren van dezelfde kwaliteit en herkomst (Duitschland) door niemand goed kooper kunnen worden geleverd. Behalve de reeds gefloten contracten met do Thomasphosphaatfabrieken te Berlijn, de kaliwerken te Stassfurt en eenige kalkovens in België, hebben wy thans ook eene zeer voorüeelige overeenkomst gesloten voor de leverantie van Superpbosphaten en Guano. Gaarne verklaar ik mij bereid op aanvrage van belanghebbenden, de prijzen en voor waarden, de leverantie betreffende, nader mede te deelen. U beleefd dank zeggende voor de verleende plaatsruimte, heb ik de eer te zy'n Ed. Dw. Dienaar W. NlJKAMI' II.G/.V, Directeur van het Centraal- Jiurcan uit het Nederlandse!», Landbouw-Comit voor den aankoop van landbouwIjenoüditidheelen voor (fcliecl ISiderland, Enschedé, :> Maart 19ÜO.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl