DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1196 schikbaar te stellen en bovaadien voldoende afschrijvingen te ; deen. 'Welke regel wordt hierbij gevolgd? De afschrijving wordt toch niet in parhacd-gebraeht «et mindere winst? Madridsohe .Loten iets vaster. Volgens order ran den nieuwen burgemeester van Madrid «al, zonder wartfijl, ter voldoening aan den wensch van buitenlandsche bankiersauizen,.een algemeene staat der met premiën afgeloste lotery leening van 1868, waarvan tot nu toe 73 trekkingen ? hebben plaata 'gehad, worden opge maakt. Buitendien 'kunnen thans eiken dag coupons -worden aangeboden. Het is niet te vroeg. D.' SriGTjEK, H«nel«s»rtgd*g 1900. Singel 221. :Den lieer P. L Uw antwoord op mijne opmerking is niet overtaigead. Waar gy toch met evenzoovele woorden schreef t: »ée -bewoners van die streek zijn nagenoeg alle of socialisten of afgescheidenen", daar is uwe besrarifig, waar ik aantoonde dat de kern d«r bevolking op godsdienstig, gebied vrij zinnig en pp, politiek gebied, vooruitstrevend liberaal is, »ja, «oar'ik bedoel met bevolking de arfeeidertbevolking1', weinig anders dan met een «Jantje van Leiden" zich er aftemakeu. Ik heb uw artikel, gelezen .en herlezen en zio volstrekt niet, dat -door, het -verband blijk', dat gij met, bewoners, uitsluitend de arbeiders bedoeldet. Waar ik er .op wijs, dat de kern der bevalkiBg .op godsd. .gebied beslist modern is, d»n.ljjft gij BU maar de modernen by de socia listen in. -Bat #aat«ook niet. Onder de modernen zijn socialisten, zeker, m»ar ook vele, die van het ^socialisme geen heil v*r wachten. Uw verwijzen aa&r ds. Klein te Beetgam met nwe opmerking, .dat het zeker geen toeval is, dat deze (socialist) te Bselgum is beroepen, heeft .zeker alle waarde verloren, wanneer ik u-è«rinner, dat deze al voor twee jaar Baetgum heeft verlaten en dat het zeker geen toeval i?, dat zijn opvolger te Beetgum wel modern, maar geen socialist is. Mijne bewering, dat de keuze van den heer Lteftinek als kamerlid bewijat, dat de kern der bevolking op politiek gebied vooruitstre vend liberaal is, wordt zeer zeker niet weer legd, door uwe. optimistische verwachting, dat in 1901 een socialistisch afgevaardigde zijn plaats zal innemen. Wat gebeuren zal, went gij niet. Ik wees op den toestand, zooais die nu is, en ik meen recht te hebben m^ne be wering vol te houden: >gij zijt niet op de hoogte van den toestand". Uio dw. dr., Winsuni. R- »K HAAS. Weleerw. Heer! Het is opmerkelijk, dat mij, nog vóór ik uwe MIIIIHUIIIIHIIIIHUII Mus PpaCtehnan Broiameijer. Indien ik mij over iets bedroefd heb, dan is het wel over de werkstafeiog der lypo grafen, of zooals aat gespuis _ het nog het liefst noemt, de werk staking in de grafische vakken. Dat de.hebgterigheid en groot; heidswaan bij den mensch zelfs zoover zouden kunnen gaan, had ik mij waarlijk niet voorgesteld. Was mij ooit gevraagd.welk werk volk denkt ge, dat het meest te vertrouwen ia, als verkleefd aan ?ijn patroon en bewust van eigen gering heid .in vergejlijking met zijn werkgever, ik had zeker den zetter aangewezen, die wel weet, dat hij bij een minimum van kennis, hij behoeft te nauwernood te kunnen lezen en niet eens te kunnen schrijven, het voor recht geniet toegelaten te worden tot een vak, waarmee hij de gansche wereld ver licht en den dank oogst van ieder, die ook maar een beetje denkeu heeft geleerd, de Beurs, de Bocht en het Hof incluis. Het letterzetten is een van die bezig heden, welke niet de geringste vermoeienis met zich brengen. Eer gelijkt het op een spelletje, uitgevonden tot tijdpasseeritig en vermaak. De staafjes, die een voor een worden opgevat en geplaatst, zijn zoo licht dat ge ze wel zoudt kunnen wegblazen ; en hoe klein de deeltjes ook zijn, die hij te samenvoegt, bij eeriige geoefendheid ziet de typograaf den haak zich vullen met een opmerkelijke snelheid, zoodat hij telkens verrast is als hij weer een nieuw legkaartje klaar hetft. Daarbij wordt van zijn beeneii niet de geringste inspanning gevorderd. Hij staat, als hij niet is gaan schaften of borrelen, 's avonds nog precies op hetzelfde plekje als waar hij 's morgens begon; en heeft, voor zijn oogen tot heilzame afwisse ling, want op den heel langen duur zou alles vervelend kunnen worden, niet alleen zijn aangroeiend zetsel te bekijken, maar den blik te vestigen ook op de kopie, en dit ook al weer niet altoos op dezelfde; neen, de eene copie na de andere, en deze gevarieerd tot in het oneindige, met een ver scheidenheid van schrift, als kwam zij uit een wonderland, waar men elkaar alles in raadseltjes opgeeft. Zoo is op geheel eenige wijs het werk van den zetter, zoowel voor zijn oog als voor zijn hand, die beide om het hardst zich roeren en reppen, tege lijkertijd sport en spel. Zich daarbij te vervelen is volstrekt onmogelijk. Daarvoor hebben de kopie en het zetsel te veel van een dansend paartje, die zoo hand in hand, onder de vriendelijke leiding van den ballet-meester, telkens een pasje vooruitmaken, tot ze, als iu de poppenkast, op eens verdwijnen, opgevolgd door een ander duo. Wie ooit een typo aan den arbeid heeft gezien jawel, hij noemt dat nog ar beid! wat mij door mijn schrijven in De Groene wel eens is te beurt gevallen, vraagt zich onwillekeurig af, welke deugden er onder zoo'n blauwe kiel en papieren pet uitspraak over het Jantje van Leiden" te lezen kreeg, een ander oordeel gewerd over den nitleg, dat met bevolking arbeidersbevol king -bedoeld was. luidende: dat kan een kind begrijpen." Gij «iet"dus "dat de-meeningen ver schillen kannen. Maar in ieder geval heb ik niet m't de niteenloopende opvattingen van anderen te doen, maar met wat ik weet zelf geschreven te hebben. 'En dan lijkt het mij duidelijk--dat een geheele^bevoiking (dus ook de bourgeois niet als enkelingen, maar als klasse daartoe gerekend) voorloopig nooit en nergens uit socialisten kan bestaan en de betcekenis der uitdrukking dus zyn moet: de bevolking tot wie bet socialisme z;ch richt, d.w.z. da arbeidersbevolking. En even duidelijk dat waar sprake is van vertrouwden van P. v. Dijk (karrijderj, S Alberda (landarbeider) en A. Dijkstra (landarbeider); en ter toelichting iets over de politieke gezindheid der bevolking in die streek gezegd wordt, de bevolking be doeld worüt waaronder deze menscben hun dagelijbsehen omgang hadden «n niet eene, waarin geen vertrouwden van hen te vinden zouden zijn. De bpdoeling van het woord bevoiking blijkt m. i. hier uit het -zinsverband volkomen. Ziet gij hierin een Jantje van L»iden, dan ligt dit aan uw blik. Of de meerderheid der leden -van de Ne.l. Herv. kerk beslist modern" is, heeft met onze discussie nieta uit te staan. Ik sprak van Afgescheidenen" en deze hond ik natuurlijk noch voor volgelingen van ds. Klein noch van ds. Miedema. Dat er onder de arbeiders, die modern zijn niet-socialiBten kunnen voorkomen, acht ik zeer mogelijk, -maar hun aantal is dan toeïi zoo gering, dat ra, n ze bij eene generalisatie kan verwaarloozen. En de benoeming van ds. Miedema bewijst alleen het niet-socialist zijn van hen, die het benoemingsrecht hadden. Dit heeft in Beefgum eie kerkeraad, een lichaam van 6 a 8 personen. Hoe de politieke over tuiging van deze paar meuBchen,oie bovcneiien niüt als representanten der arbeidersbevolking kunnen gelden, iets bewijzen kan tegen de waarheid van mijn opmerking, vat ik niet. Ten slotte de keuzs van den heer Lieftinck. Tegen mijne den vorigen keer hieromtrent aanga oerde bedenkingen, brengt gij niets in. maar wel toont gij een zonderlingen ? blik te hebben op wat uit een verkiezing blijkt. Want nog afgezien van al die opmerkingen be perktheid van ons tegenwoordig kiesrecht, samenkoppeling met de stad Franeker enz. enz. kan eon bovolkirg voor een groot deel socialist zijn zonder een socialist^chen vertegenwoordiger te hebben. Dit had o. a. de verkiezing te Veendam u kunnen leeren. Langer dan tien jaar geleden was er in Sappemter, Oude en Nieuwe Ptkela enz. reeds een socialistische beweging vau beteekenis, die echter evenals op /ooveel andere plaatsen door het verwerpen der politieke actio haar sociaal democratisch karakter verloor en wier invloed zich bij ver kiezingen dus tiet deed gevoelen. To(h ;:ou iemand die lang voor de verkiezing van Schaper van die streken getuigd bad dat de bevolking mogen schuilen, die een gewoon aardpch wezen eenige aanspraak zouden kunnen doen maken op zoo'n uitgezocht bestaan. Welk een aangeboren geest van wrevel en ondankbaarheid moet iematds ziel verdor ven hebben, om niet tevreden zie;h te ge voelen bijeen zoo gemakkelijk, ontwikkelend en opvrooljjketid tijdverdrijf; waarbij je dan nog de satisfactie hebt, htt medium ie zijn tusschen de grootste geesten, die zichzelf en het men?chd'jni nog verder willen vol maken, door als lastdieren foliohandschrif ten naar de zetkasten te slepen, of als gieren te verslinden al dat heerlijke, waar van de drukpers z!c!i ontlast. Noem me n vak den mensch waardiger, iue«r in staat om hem te doen zwellen van zelfge voel en te doen bloeien in ingenomenheid rntt ziji: lot! Ah, zoo dacht ik dan som.", zou onzer aller voorvader, Adam. wel zoo ver hebben kunnen afdwalen, als hij het voorrecht had gehad in het paradijs voor een zetkast te fctaan ? tn, zonder mij te willen opwerpen tot een beeliller van het geen door hoogere macht eenmaal over ons feelacht werd besloten, had de Voorzienigeid, indien er d tin toch straf tevens als middel tot corrigeering eu beschaving over Eva's nakroost moest worden uitgesproken, niet kunnen zeggen, in plaats van dat »in het zwtet uws aaiischijns zult gij uw brood eten" als een blijmoedige zetter zuit ge dag aan dag, tien, twaalf, tot twintig uuru vermaken inethetlooden-alphabet spel? Kn toch.... daar werd door dit soort vati menscheu gestaakt. Gestaakt, op zoo'n manier, dat zelfs mijn kopie voor dn Groene i:itt kon worden gfzet, en wat da zaak nog erger eleed zijn, zóó dat Hare Majesteiten, jui.-t hier ter stede, en het Hot met, al die intelligente en heil begeerige dames en hceren, zich hebben moeten spenen aiin wat zij gewoon zijn te noemen: het geest es arnbrozijn uit de Bocht, wair ze zoo dikwijls oru vechten als du Tour afwezig is en de Vorstin het niet ziet. En dit niet alleen, maar ook de Van da>j tol da'j van Charles, de as-terikken van Kuyper, de advertenties van hef. Nieuws en de verinanifgen van do.uiuó Verkouteren, en al het andere, dat meer algemeen als vau den tweedon of derden rang wordt geoordeeld, moest absent blijven, zoodat er Z-iterdagavoijd en Zondagmorgen vóór kerktijd ten paleize een leegte viel waar te nemen, naar Dumonceau mij ver zekerde, als onder de Sabijnen ra den maagdenioof; een bet-ld, zooals hij er uitdrukkelijk bijvoegde, waarmee hij vol strekt niet iets bijzonders ten gunste van ele Maagd der Maagden, de Koningin der Aarde wilde zeggen, doch alleen maar wensehte duiJeüjk te maken, dat hare aan wezigheid, zoo vaak schijnbaar niet opge merkt en gewaardeerd, ze'fs niet metbchik gemist kan worden in een kring, waarin men zich nooit verveelt. Hoe ia het mogelijk, zei ik tot Charles dien ik op straat ontmoette, zich spoedende naarrfe Telegraaf, om nie-t den hoofdredacteur wiens Laam hij mij niet wilde zeggen, te overleggen, hoe is het mogelijk, dat mengchen zoo goed ais uitsluitend voor uit spanning geboren, d-jnuate van verstand misdeeld en vau goeds-ii wil ontbloot kuni en zijn, om het bijl'je er bij neer te leggen, als dat biiltjo toc'i eigeulijk n;e!s anders! is dan een tooverstaije, waarmee ze zich van de jeugd tot a.'ia de gnji-heid, haast zonder een voet te bewegen, op de aange naamste manier zich naar de andere wereld kunnen helpen ? Vergelijk hen eens met ons, met jou en met mij! Ja, antwoordde Charles, ik werk gemid deld minstens vijftien uur per dag, en als voor een groot deel uit socialisten bestond, gelijk hebben gehad. En een verwijzing naar Borgesius of Poelman of Smidt ware dan even dwaas geweest als een verwijzing naar Lkftinck thans voor Franeker is. En daarom is mijne optimistische verwachting" voor i 901 meer dan een schermen met de toekomst en is uw beroep op den afgevaardigde Lieftinck voor dekennis.van het aautp.l socialisten in het district zonder eenig belang. Wat mij dan ook in uw stukje wel het meest verbaasd heeft, is, dat gij meent iets te heöben aangetoond. De door u begonnen discussie moet juist daarom onvruchtbaar zijn, omdat in deze quaestie niets aan te toonen valt. Dit zou den »ij slechts kunnen doen cp grond van nauwkeurige tellingen, die geen van ons echter verricht heeft. Ik heb daarom in de bewuste noot niet het resultaat gegeven van becijferingen, die niet bestaan, maar slechts een indruk. Wel kreeg ik van verschillende zijden en van per sonen, die naar mijn meening de streek beter kunnen kennen dan gij, de verzekering, dat die indruk volkomen juist was. Uw indruk blijkt een andere te zijn. Welnu, laten wij daarmede tevreden zijn. maar nit-t denken door het vermelden van b> kende feiten, die in deze zaak niets afdo«n, zooals de richting van een predikant of een kamerlid, iets aan te toonen. Allerminst kan men nit een dergelijke verw\jzing naar niets ter zake doende omstandig heden het recht putten, zijn tegenstander apodrctisch toe te roepen : Gij zijt niet cp de hoogte." En herhaalt men dit zonder verdere argumentatie ten tweeden malf-, dan doet men wel wat al te veel aan het bekende woord uit den Fauet denken: Wer recht behalten will und hat nureine [Zunge, Bel iilt's gewiss. Uw dw. P. A. Breda, Mei 1900. Kon. Mil. Academie. Geachte Redacteur, Mede naar aanleiding van een stuijo op het gobied der ttenographie, dat onlangs in LTw weekblad was opgenomen, neem ik thana de vrijheid, U om plaatsing van het onder staande in den »groenen Amsterdammer" te verzoeken. »Zij, die de geschiedenis der stenographie, vooral in het laatbte tiental jaren, eenigs.irs hebben bestudeerd, en de verschillende nieuw tjes op Btcnographisch gebied hebben bijge houden, zullen het met mij eens zijn, dat een groot voordeel, dat met de stenographie bereikt kan worden, niet wordt lereikt. Gaan wij eens na, wat het doel geweest is van de baanbrekers voor de stenographie, toen zij hunne beste krachten int.pat.den, om da maatschappij te verrijken met een snelschrift, dat, zooals nu gebleken is, enorme diensten kan bewijzen .' Immers, dat het langzame, tijd- en plaatsroovende gewone schrift wordt vervangen door een korter alphabet, door de stenographie, die eveneens in geheel Nederland gangbaar en algemeen verspreid zal worden, voor iedereen leesbaar, evenals de Latijnsche letters. Maar wat is hiervoor noodig in de allereerste plaats ? Dat er n stelsel is, nietwaar, dat algemeen en door iedereen als het stelsel wordt erkend. Het moet niet alleen voldoende zyn, dat een stenograaf zijn eigen schrift behoorlijk -kan teruglezen, ook dat van anderen moet h\j ontcijferen. Hoe zou niet de uitgebreide correspondentie in de handelswereld worden vereenvoudigd, wanneer de eene of andere firma de stenographie niet alleen voor zich zelve, maar ook voor alle, met haar in ge meenschap staande handelshuizen, kon toe paasen. En wat ziet men in plaats daarvan in ons vaderland ? Tal van systemen, sommige oorspronkelijk Nederlandsch, maar de meesten door analogie met andere talen verkregen, worden hier be oefend; niemand weet met juistheid te constateeren, wat het beste is en toch: Iedereen verzekert, dat zijn systeem eer e vergelijking met alle andere kan doorstaan. Met groote ar'gstvalligheid houdt iedereen vast aan zijn stelsel, en verdedigt het hardnekkig, vaak tegen beter weten in, tegenover de andere. Gelooft gij, stenografen, eiat ge het gebruik van het kortschrift sterk zult bevorderen, door op deze wijze reclame te maker, ieder voor zijn eigen systeem ? Ik heb personen ge>-proken, die niet dadelijk tot het aanleeren van stenographie wilden overgaan, niet wetende, welk stelsel eigenlijk wel het beste was. Twij fel, uitstel en daarna afstel waren hiervan het gevolg: dat is hetgeen alls verdierstelijke uit vinders of invoerders van de verschillende stekels, met elkaar bereikt hebben ! Hun schoon doel is op deze wijze ontaard; in plaats van »vrije concurrentie" is een hinderpaal oi.tstaan, die het gebruik der Etenograpnie in de toekomst, meer dan eenige andere zaak, be nadeelt ! Ken beoefenaar van het i-ysteem Groote raadt een leek af, ooit het stelsel Kiënts Balt onder handen te nemer, vergetende dat hij, behalve bezwaren tfigen het ktelscl Kiënts Bilt, dien leek overtuigt van bezwaren tegen de stenographie in 't algemeen. Op het oogenbhk heeft de haat en da strijd tusschen de verschillende stelsel j in Nederland wel een toppunt bereikt, gelijk nooit te voren ! wte systemen, die toch werkulijk groote over eenkomst hebben niet eiktiar, z^'n ongeveer de felste tegenstanders. Het is als in een oorlog tusschen verschillende mogendheden, waarin de legers elkaar voortdurend verslaan en nederlagen doen lijden, zonder natuurlijk hun eigen gevechtskracht te verhoog«n. Zou het nie-t gewenscht zyn, a!s alle mogendheden den strijM bijlegden en zich voor goed, vast aaneen verbonden? Welnu, stenographen. gij verkeert in hetzelfde geval! Xou de tijd nog niet ;i:ir zijn, dat er n stelsel algemeen beoefand wordt in Neder land, opdat wij dan toch dat heel groote voordeel van samenwerking niet missen ? Zou er een Van dag tot dag aan elen winkel is, wordt het soms v.el achttien, en dan heb ik- daarbij nog altijd het verdriet mijn eigen ideeën, waarmee ik »uit den aard (Ier zaak ' zoo vertrouwüben als Nt-lis tiiet zijn melk vee, op te kalken, zoodat ik voor me zelf er soms wee van word ; maar zoo'n typo, voor wien van den ochtend tot den avond alles frisch, s-piksplintf-rnieuw is wat er komt; elie nooit een regel vooruit weet van heigeen je hem te zetten zult geven ; die van heel je lezerskring, al behoorden daartoe ook Zijn Heiligheid en Zijn Majes teit, het eerste snuifje krijgt, zoowel van je nieuwste openbaringen, als van je oudste herhalingen ; zoo'n typo, elie toch eigenlijk v;-el meer dan je zelf je gedachten tot het publiek brengt en die, terwijl ze u en mij raken, daar voor zijn letterkast staar,, be schermd tegen alle projectielen, zelfs van de (froene, i'.ls in een gepantserd fort! zoo'n kerel, die door het eeuwig gezet, van de dagen van Laurecz Jantz. Koster af. met zijn gilde al zooveel geletterstaafd heeft, (iüt je hem en zijn conf raters nu wel tot het einde der eeuwen zoudt kunnen laten doorzetten, zonder di.t iemaiid er iets van zou merken, dat hij geen regel van je zelf meer te dUtribueereii b ad, en voor wien je dan (och nog altijd maur weer bereid bent nieuwe kopie te maken ; zoo'n quasi-werkman, bevoorn cht aan wlle kanten, van waar je hem ook bekijkt, htt vet wende kind, Uromineijer, van onze wrochtende en zwoegende maatschappij, toont zich dan nog niet eens voldaan, a!s hij /.-aerdagsavouds met een behoorlijk gevulde beurs naar huis gaat; eischt meer looa nog, en God betere 't, minder werk Ik kan mej begrijpen, zei ik, dat je daar niet kalm bij kunt blijven ; ook voor mij is wat ik LU waarneem een rtiadfel; daar moet een duiveltje zijn, d^t den lieden het hoofd op hol heeft cebraeht, ze zijn ratuurlijk opgehitst. Maar uw dunkt,, die oproerige verblind!» id kan i,iet lang duren, daarvoor is hun positie te uitstekend. W;i je wel geiooven, dat ik zelf, uls ik nog jong was, en mijn beenen nog gaaf wnut nu met die aanvallen van p'jdagra gaat het niet ik \vil maar zeggen, als ik nog eens m do weield. kwam en do wereld was daii eveu aardig ing-.-richt u i,», dat ik e-r aau zou kunnen denken mij voer typograaf te bekwamen. Niet <-p een zeltevij, maar aan huis. En als ik dan heele'inaiil klaar wa?, werd ik drukker. .N'et c-m ze;f te kunnen drukken, want dat acht ik een te mechanisch vak, een te inferieur bedrijf. Neen maar om een zetterij te hebben, zoodat ik in de gelegenheid zou zijp, geheel op mijn eigen territoir dagelijks een tijdlang onder mijn personeel te vertoeven en getuige te zijn van dat ede-kardig schouwspel, dat elk centrum, vanwaar de wereldbeschaving uitgaat, oplevert, den zegen van de mentcl.elijke ontwikkeling verpersoonlijkt in elen typograuf. * Ik heb meermalen daaiafin gedacht en het verwondert me dat nog niemand, zelfs jij niet, op het idee daarvan is gekomen ; ik zou aan het eind van mijn zeittrij een verhevenheid luteu aar? b re» gei), g et-n troon, maar een trihur.e, waar ieder, die dat uit hoofde van zijn eigen beschaming waard is, nu en dan eens een poosjo zou kunnen zitten te ger.ieten door deze wondeivolle drie of vitrhouderel-handige bo chavingsmachiue aan het werk te zie;1. Hoe gemak kelijk zou je dat ia het Keizerrijk kunnen inrichten, of heb jei zoo iets a). .. . ? EI als je dan daar zelf als schrijver, dien toestel van vleesch en geest kondt waarnemen, waardoor je ons allen zoo dikwijls in verrukking brengt, me dunkt, je T.OU het gevoel moeten hebben van een God! Chailes, bijna niet gioeleud, rende_ bij mij vandaan. Ik moet naar de Sr,. Nico laas-straat, riep hij, op ee-n toon, aleof hij daaiht en door den Sint, zelf' geroepen was, en daar Mond ik, getroffen, door dat piotteling afscheid, maar tok door een onge wone beweging van drukkers, ccurar.ti'-rs en uitgevers op btraat, ai weinig minder dan (lie van de typografen zelf', welke posten uitzetten tegen de. ondei kruipeis. Op eens echt', r hoorde ik een zeer oiuï'rdauig «gt.ede morgen, mijnheerBrotumeijer'',eu zag het oi:tb!o:)te hoofd van liitter. Welk een boulevevsemeut! litp hij uit. ilet-ft u ook niet het gevoel alsof' tedeit gisteren de gedachtewereld is blijven ttihtaan; en wut (en ongewone arbeid voor ons betren p,itroonp,directeuren en hoofdredacteuren. Ver beeld u,collega rJoistevain en v.Waalwijk zijn door den pairconsbor.d aangewezen om op post te paan staan, ten einde te waken togen do or:dei kruipers in onze eigen geltden-n. Do oude leus: een man ( en mtni, een woord een woerd, wordt bij or:s bijna even wenug zeker geacht als bij dat ztitersvolk. Ziet u, i!c verdenk Boissevain ai even \veiiiig ais hij mij; ds)ar is maar n eerlijkheid en zedelijkheid zeggen wij beiden; en t<;ch heeft het bestuur vau elui Bond ons op gedragen, riet alleen op idle ledfn, maar ook op (ikpftr (e pu^e!.-. U b?&ri;pt bot1 tiiit wantrouwen u dj hindert, 't Is btrutden rfe waardigheid vun ons gild. Toen v ij patroons en elirecleuren er,7,. in M^ait be sloten voor elkaar te leven en desnoods te i-twen, rees plotseling de oude heer Holdert van zijn zetel, en terwijl het \v;is alsof zijn grijze baard, duor de vi nken van zijn profttti;oofj bespat, in vuiige vlammen uitsloeg, diy zijn gelaat al^ n;et hhki-eini-larigeti omlijstten, rie-p hij den ver gaderden toe: Mannen, plechtig ia_ dit oogenhlik ; de wereldgeschiedenis heeft ze maar weinig zoo gekend. Dat ei'een e< u\vig verbond tusschen ons allen gesloten worde, maar dat het dan ook zij in liet voile besef, van d<j heilige beyii.'selei), die wijtet-aujen belijden, os ze halten als in n slr.g klop pende voor de stoffelijke en zedelijke be; Jangen van den ivpogiufcf! Ovtrwe-< g't \vti waait/ï' gij u v-: r bil den gaat -- en t]m\r< tn, voor gij mede het contract teekent: Z't'eert... /icecïl'bij de humaniteit van den drukker en uitgever.... Wie volgt mij na? Maar, toen Koldert juist zijn vingers wilde opsteken, kwam de bode binner, ntet een groot blad met krakeliugen en beschuitjes», pin te vragen wat de Het-reu gebruiken wilden : wijn, punch, bier, cognac, koffie, thee of chocolade, en waarschijnlijk tengevolge van dereactie na de hooge t-pai> r;ing der geesten, ontstond daarover zoo'n geschil, dat het niet Inngeluuule of H bner s-ioeg met het presenteerblad Van Waalwijk om de oor en, en Wonaser en Boissevain werden bijna handgemeer, zoodat er van eenig verder overleg niets komen kon. lloldert verbleekte en zakte in zijn stoel, de tooverkring was gebroken, de wijding vervlogen, de eed b'etf uit. En zoo zijn we van elkander gescheiden., tcet het gevoel alsof wij geen twee dagen zeker van elkaar zouden kunnen zijn, al teekenden wij alle ehin ook eiat on bezworen contract. Dat is waailijk interessar.t, zei ik; everwel wat jullie patroons aangaat, dat zal terecht komen.; maar die staking van de zetters intrigeert me. Wat kan toch.de oorzaak zijn van dat verzet ? Het vak is te genoeglijk om er niet liever twaalf dan tien uur per dag in bezig te zijn; zou er dan eeuige waarheid kuncen liggen in het jongere geslacht dan niet veel eerder ge neigd en gedwongen zijn, de stenographie aan te leeren en toe te passen ? Zouden er dan nog Hoogere Burgerscholen bestaan, waar de stenographie niet als verplicht leervak wordt ingevoerd ? Laat ons doel niet langer zijn, ons stelsel te verspreiden en te bevorderen laten wij de stenographie algemeen doen invoeren ! En daartoe zijn wij in staat, wanneer wij allen ndracht g te zamen werken en kleingeestige vooroordeelen en beschouwingen ter zijde stellen! Of zouden wij nog geen voldoende keuze hebben? Is het aantal »voorhanden" systemen nog niet groot genoeg ? nog niet te groot ? En is het niet «volkomen" waar, wat de heer Pont orlangs opmerkte: »Het practisch nut der stenographie is omgekeerd evenredig met het aantal beoefende sfelsels!" Het grooto bezwaar, dat wij zullen te over winnen hebben, is de vasthoudendheid van velen aan het een of ander stelsel, waarin zij reeds eene betrekkelijke vaardigheid verkregen hebben. Maar juist dit bezwaar zal grooter worden, naarmate wij langer wachten. Er zijn genoeg bekwame mannen op het gebied van stenographie in ons vaderland, die met elkaar willen uitmaken, welk systeem den voorkeur verdient boven de andere; laten dan de beoefenaars der overige s'elsels zich eene op offering getroosten en zoodoende de schoona overtuiging met zich dragen, dat zij op krachtig» wijre hebben meegewerkt tot het bereiken ran zulk een grootsch doe!, waarvan dealgemeete verspreiding van de stenographie door geheel Nederland noodzakelijk het gevolg moet zijn. Directeuren van verschillende stenografenvereerigingen en overige toonaangevende per sonen op het gebied der stenographie, neemt gij de noodiga stapper, om werk te maken van eenp, algemeene vergadering, waarop door u dit onderwerp zal worden ter sprake gebracht. En laten de uitvinders van systemen hun volgelingen het voorbeeld geven en eigen eerzucht stellen beneden de zucht tot mede werking aan het groote doel, dat wij, stenografen, knmen en zuüen bereiken: het invoeren van n algemeen Nederlaridsch stenographiscb. Fysteem! E. W. B. VERKLARING. Ik vind mij genoopt te verklaren dat ik met tïe regelen .Drum, mag auch noch im falschen Leben Die Lüge ihre Tempel l aa'n, Und n-ögen goldne Schurken beben, Und sicb vor Kraft und Tuger.d grau'n, Und mit der Feigheit Schwindeldrehn Vor dern erwachten Voike stehn ; gér.e voorspelling bedoeld heb van de houding; der Nederlanijsche regeoring in zake ZuidAf rik a. THKOD. KOKKER, Dichter in ruste. Holikor, 18 Mei 1900. de klacht, omtrent het loon ? Er zijn toch geen patroons, die daarop beknibbelen. lliitt-r schudde driftig het hoofd. Dat is tut de me e-t lieleedigend* vraag-, die u doen kunt. Denkt u dan dat je beste drukkers, je fatsoenlijkste uilgevers, je fijnste publi cisten e.en verbond zouden gevormd heb ben me:t lui die den werkman bestelen, en dat wij on ze mach t lichtzinniglijk gebruik t zouden hebben, om zulke booswich:en te steiken in hun roof? Wsar 2-iet u ons voor aan? U begrijpt le/ch, vóór wij ons verbonden, hadden wij nauwkeurig eikaars loo itsirieven aan de billijkheid getoetst, en bij geen enkele on/.nr werd eenige oneerlijkheid of onzedelijkheid emtdekt. Ook zonder den eed, waartoe Holdert ons uitr.oodigde, kan ik dit bezweren: wij hebben e>ns alle gecombineerd, omdat alle even zuiver waren op eie graaf, en in 't voorbijgaan wil ik dat wel zeggen, mijnheer, dat wij dit konden doen, het is een eer voor Amsterdam! Maar, vtrcolgde Ritter min of meer warm, wat is het geval? Bij het gemis aan zedelijke principes, aan beschei denheid, nede.ngi-.eid en zelfverloochening, zouden niet allen, daar zijn ook braven or.der maar verscheidene lypografen een heerenlevemjs willen hebben, en zooals u en ik, nog hel, liefst readeeren in de Bocht of bij het Vondelpark. Nu dat gaat natuur lijk n-et, zoolang de woningwet nog moet won'en nipe-:,eid en de fciad riiet is uit-gei-reiid tol, tienmaal haar omvang van tep.erwoordir. Maar is dat ook noodig? zou ik willen vragen. Ik ken ze ; in allerlei wijke-n betrekken zij wel geen groote. maar tc.ch heel lieve, riante beneeien- en hovenwonir.-gen. Een b.v. weet ik er op den hoek van een gracht, vlak bij een brug, water voor (Ie deur, met een olra aan den stoep, drie geraniums in hèt raam kozijn en een kooitje met een vii.k tegen den muur; een idylle, een idylle zrg i ir, wasrmte u en ik zouden kunnen dwepen. Maar htt evenwicht, in de begeerie is ver broken ; ware1 dat niet zoo, ze zouden huri lot prijzen, »1 was 't enkel maar, omdat de fiscus 'hun bijna in't geheel niet lastig valt, n n zij de eenif.:e mensche n klasse in onzen bediüieken tijd rijn, wier fouter, al maken 7p er ook hordere! op een dag, dadelijk Hoor arderen gecorrigeerd worden, zonder dat er verder een wooid over wordt geepmken ... IS'og \óór ik mijn warme instemming kon betuigen tiachtte ook Putter in groote haast te verdwijnen. Hij zsg \Voimser naderen, die op een afstand hem toeriep: weet je ook waar Boissevain zit? Heb je hem in 't oog gehouden ? En toen ik daarop zei, dat "hij naar de Telegraaf was gegaan, voegde Wormser Ritter toe: dan moeten ook wij naar de St. N i col aa? straat. Kom iiiee op post! 't Zou gevaarlijk wezen als we een van ons allen vet trouwden. Later hoorde ik van Charles, dat zij hem geheel zonder reden verdacht hadden. Hij had zich aan de afspraak gehouden. Maar 'i Nieuws .... Enfin ik heb die zaak nog nie-t be hoorlijk onderzocht, en matig mij dus geen oordeel aan; alleen durf ik dit nu wei zeggen: die typografen zijn boeven of dwazen en "als ifc iemand_ zou moeten prijzen in deze geheele beweging, dan zou het, de directie van de Brakke Grond zijn, die geen enkele van die onverlaten weer op haar zetterij zal toelaten, tenzij hij voor zijn pekelzor.de als boeteeen bijdrage heeft gestort in het Politiefocds, het eenige fonds, dat ook volgens mij nooit vet genoeg kan worden.