Nb. 1216 DE AMSTERDAMMER WEEK.BLAD VOOR NEDERLAND. SOEPEN IN TABLETTEN. CAPSULES. Onder Zwitsersche Staatscontrole; tevens onder voortdurende controle van Dr. VAM" HAMEL ROOS en HARMENS. Onderzoekingen voor afnemers gratis. De MACrCJl's Soepen, houdende van 8 tot 24 pCt. eiwitstoffen, zyn smakelijk, gemakkelijk en vlug te bereiden, prak tisch en zindelijk verpakt, kunnen door lood niet vergiftigd worden en zyn zeer bevorderlijk voor de spijsvertering. om te kruiden in Placons voor uwe gerechten. DE KONINGIN DERSOEPEN SOEPEN ^_ i ?* f «^BOUILLON Concentrépur: Aux flnes herbes: Mogen in geen keuken en op geen tafel ontbreken. Slechts eenige druppels te gebruiken, te veel schaadt den goeden smaak. Deze IIA G G I's Capsules zyn daarom zeer praktisch voor reizigers, sportliefhebbers, enz. enz,, omdat zy alleen een grooten kop kokend water behoeven te bestellen om zieh een smakelijken drank te verschaffen, die hen lichamelijk en geestelijk opwekt. Voor Engros PAUL HORN, Amsterdam. EXTRA VERPAKKING VOOR TROPISCHE LANDEN. DAME$. Bescherming der mi De N. O.-P.-C. roept den steun in van alle Opvoeders in Nederland, den steun dus óók van qns, moeders. De N. O.-P.-C. ? Ja, de Nederlandsche Onderwijzew-Propaganda-Club (voor drankbestryding). fly kent haar niet? Laat my dan een en inder omtrent baar meedeelen. Zooals de naam aanduidt, is de N. O.-P.-C. «ene onderwyzersvereeniging. 't Is eene vereenigïhg van drankbestrydende opvoeders, zooals zy zichzelven b\j voorkeur noemen, daarmee willende te kennen geven, dat zij niet in de eerste plaats drankbestrijders zyn, maar aller eerst opvoeders ; opvoeders evenwel, die als een integreerend deel van hunne taak zijn gaan beschouwen de drankbestryding, den strijd tegen het gif, dat een deel van hun ontwikkelingsen beschavingswerk reeds van te voren tot onvruchtbaarheid doemt, van een ander deel de vruchten later onherroepelijk zal vernietigen. De N. O.-P.-C. is eene vereeniging van onderwyzers, die hebben ingezien, dat zy krachtens hun onderwijzerschap, krachtens hun opvoederschap vooral, hebben te stry'den den stry'd tegen den machtigen domper, den grooten karakter- en zedebederver, die alcohol heat. Uit een verslagje, in het laatste Cluborgaan", dat een overzicht geeft van het werken der club, nemen wy het volgende over: Een groot aantal artikelen in de bladen verscheen voortdurend, honderden vergaderingen werden gehouden, duizenden brochures ver spreid, tienduizenden tot nadenken gebracht en uit onwetendheid gerukt. Het oordeel over 't drankgebruik door kinderen werd totaal gerevolutionneerd door een aantal rapporten, houdende het oordeel van kinderartsen in Amsterdam, Rotterdam, Deventer, Twente en elders. Menig ouder is daardoor voor goed bekeerd". Forsch werd de aandacht gevestigd op mis standen in de schoolliteratuur en in kinder leesboeken. De auteurs werden allen aange schreven. Meermalen werd er rekening met het gevraagde gehouden". De gewoonte om kinderen alcoholische dranken te geven by' feestjes en op reisjes kreeg een geweldigen knak door een uitnemende protest-beweging in de hoofdstad, 5 jaar ge leden, en door een vóór de kroningsfeesten aan alle gemeentebesturen gezonden brochure. Thans zyn alcoholvrye dranken voor kinderen schier algemeen. Vóór 't werken der club was 't omgekeerde het geval". De onderwijzers werden op de hoogte ge bracht door 't gratis gebruik van twee biblio theken. De eerste, de clubbibliotheek, bevat kleinere en propaganda-geschriftjes, de tweede, de Centrale bibliotheek, staat voor ieder open (is ook clubeigendom) en bevat honderden werken in de moderne talen, waaronder schier alles wat er van belang geschreven is en bereik baar was". Apart moeten genoemd worden de verslagen over de werkzaamheid der clubleden in de school, opgenomen in de jaarboekjes van '97 en '98. Men vrage die ter lezing. Ze bevatten overvloed van stof en veel goede wenken". Reeds onder 't ministerie Van Houten vroeg de club om verplicht onderwas op kweek- en normaalscholen. Van de huidige regeering werd dit verkregen. In afwachting dat het komen zou werden echter reeds aan sommige oplei dingsinrichtingen door clubleden de leerlingen vast in kennis gesteld niet het voornaamste uit het alcoholvraagstuk". Een ty'droovend onderzoek naar't lyden der kinderen door 't alcoholgebruik der ouders wordt thans door 't hoofdbestuur ingesteld " Het verslagje eindigt met eene opwekking aan alle collega's, om mede te werken. Aan alle collega's, dus: ook aan ons, moeders. Want ook wy zyn hunne collega's voor wat aangaat het schoonste gedeelte van de onderwyzerstaak, het moeielykste, het belangrijkste: de zedelijke vorming, nietwaar? Waar de onderwijzers onze medewerking komen vragen ten behoeve van .... onze kin deren, daar willen wij niet achterblijven! Wat de club op dit oogenblik van ons wil? Zy vraagt onze handteekeningen onder een adres, door haar aan de Regeering te zenden. Zy wil n.l. onze kinderen beschermd zien beter dan ze het op dit oogenblik zyn, tegen de publieke drankverleiding. Bij de thans vigeerende drankwet toch staat: l o. de bier verkoop in 't geheel niet onder controle, zoodat aan kinderen van eiken leefty'd bier mag worden getapt; en 2o. is de leefty'd, waaronder geen sterke drank mag worden getapt, gesteld op 16 jaar! terwy'l hoeveelheden, grooter dan 2 L., als valleude niet onder den kleinhandel, aan kinderen van eiken leefty'd mogen worden verkocht. Zoo staan de zaken op dit oogenblik en zóó zullen ze blyven, tenzy' er krachtig gewerkt worde, om er verandering in te kry'gen : het nieuwe ontwerp-drankwet toch, zal, zoo het onveranderd wordt aangenomen, dezen toe stand bestendigen. De N. O. P. C. nu vraagt in haar adres aan de Eegeering: 1. het onder controle stellen van den bier verkoop. 2. de bepaling, dat de houders van localiteiten met vergunning tot verkoop van alcohol houdende dranken (zoowel gegiste als gedis tilleerde) gehouden zyn: a. niet toe te laten dat personen beneden 18 jaar zonder geleide van ouderen in hun lokalen aanwezig zyn; 6. niet toe te laten, dat personen beneden de 18 jaar, onder zulk een geleide in hun lokalen aanwezig, alcoholhoudende dranken gebruiken ; 3. de bepaling, dat geen personen beneden 18 jaar als werkkracht in bedoelde lokalen mogen gebruikt worden. De memorie van toelichting bij het adres wy'st er op, dat tal van jongelieden van even boven de 16 jaar veelvuldig de drankhuizen bezoeken, en dat vele jonge levens zooal niet geheel verloren gaan, dan toch reeds de kiem in zich opnemen voor een later drankmisbruik." En deze schepen zonder roer op den oceaan des levens," die zooveel gevaar loopen van te stranden, het zyn niet alleen de jongens uit de volksklasse; neen, ook onder de gym nasiasten, de hoogere burgerscholieren, de kweekelingen van kweek- en normaalscholen voor onderwijzers, komt drankgebruik niet alleen veelvuldig voor, maar zelfs zyn gevallen van ergerlijk en betreurenswaardig misbruik by hen geene uitzonderingen. *) Verder herinnert de memorie aan de omstandigheid, dat groot is het aantal kinderen, dat, in hun eigen belang en in dat der gemeenschap beslist behoefte heeft aan de bescherming door de wet tegen de onver schilligheid of de onwetendheid hunner ouders". Ook tot de gegiste dranken en de verkoopplaatsen daarvan moet het verbod zich uit strekken", zoo luidt het verder, want nog in sterker mate dan van de gewone vergun ningen"" gaat de verleidende kracht op onze jongelieden uit van de bierhuizen, met name van die talryke bierhuizen met damesbe diening"", waar, naast de gewone reeds zoo geduchte alcoholvergiftiging nog komt de ver ontreiniging der verbeelding, de besmetting van den gezonden levenslust; waar alles medewerkt, om van onze vroolyke, open jongens te maken dat steeds talrijker wordende ongure ras van cynische, vroegrijpe oudemannetjej; waar de grond gelegd wordt voor menig later exces in Baccho et Venere". De memorie eindigt met te verwy'zen naar verschillende Noord-Amerikaansche staten, waar de leefty'dsgrens op 18 jaar of hooger (zelfs 21 jaar.1) is gebracht, waar het verbod van verkoop aan personen beneden den bepaalden leefty'd eiken alcoholhoudender! drank, dus ook bier geldt en waar elke overtreding wordt gestraft met 25 a 50 dollars boete of l a 2 maanden gevangenisstraf. (De Nederlandsche wet straft deze overtredingen met eene geld boete van .... minstens vijftig centen l of gevan genisstraf van tenminste eenen dag). Tot het verkregen dezer gunstige bepalingen hebben onze Noord-Amerikaansche zusteren zeker enorm veel bygedragen met hare prachtige georga niseerde moederliefde", zooals miss Willardde World's Women's Temperance Union noemde. *) Wij dachten, by het lezen van dit ge deelte der memorie, nog weer met ontzetting terug aan dat bericht, eenige jaren geleden in de pers circuleerende, omtrent jeugdige Rotterdamsche gymnasiasten en (of ?) hoogere burger scholieren, die ter gelegenheid van een voetbal wedstrijd te Middelburg, op ergerlyke wijze hadden huisgehouden in kroegen en bordeelen l Denken dan ook wy', Nederlandsche moeders, aan het Noblesse oblige". Dat de wensch der N. O. P. C. in vervulling ga en duizenden volksopvoeders zich laten hooren." En dat onze stemmen luide weer klinken in dat machtig koor l BEBTHA VAN 'T STICHT. Naschrift. Nog een tweetal mededeelingen: 1. Wie het adres wenscht te hebben, om er mee te werken, om handteekeningen te verza melen, vrage een' afdruk er van aan by den heer Th. W. v. d. Woude. 99 Houtmankade, Amsterdam. Wie het slechts zelf even wenscht te teekenen, vindt hiertoe stellig wel gelegen heid by' elk hoofd der school. Aan alle scholen in Nederland toch zyn afdrukken verzonden. Jammer, dat de circulatie onder het personeel" nog op zoo hél veel scholen zooveel te wensctien overlaat! 2. Wie, niet in de termen vallende om lid der N. O. P. C. te worden; d. w. z.: wie niet de bevoegdheid bezittende tot het geven van onderwijs, tóch de N. O. P. C. wil steunen, ook stoüfelyk, geve zich op als voorbtander(ster) by de algemeene penningmeesteres mej. E. Bieren, Marnixkade 16, Amsterdam. Minimum bijdrage ? l per jaar. 2 Oct. 1900. Aan »Jacob van Leiden". Wy hebben ons, ingevolge uw verzoek, om nadere inlichtingen" vervoegd aan het door u opgegeven adres. Wy' hebben aldaar inzage gekregen van alle stuk ken op de zaak betrekking hebbende, daar aanwezig. Hoe gy' van dit onderzoek kondet verwachten, dat het ons aanleiding zou geven, om op onze veroordeeling terug te komen, is ons een raadsel. Wel heeft zoowel dit onder zoek als het onderhoud daar ter plaatse by ons het vermoeden gewekt, dat de persoon in quaestie al meer dan genoeg moet hebben geboet voor zyn optreden; en wy' voor ons wenschen dan ook niets liever, dan hem verder leed te besparen, door in 't vervolg over de quaestie te zwy'gen. Maar iets terugtrekken van wat wy' geschreven hebben, dit is ons beslist onmogelijk. 26 Sept. 1900. B. VAN 'T ST. Jome-meisjBslectnnr. School-idijllen, door TOP NA.EW. Met 8 platen naar teekeningen van C. KOPPENOL. Amsterdam., H. J. W. Becht. De lieve, de vroolyke, de gezonde Tine van Berken, ze heeft veel navolgstertjes gevonden in meisjes en jonge vrouwen, die aardig ver telden en er slag van hadden, een meisjesverhaal in elkander te zetten. Het is geen heksentoer, om in dat genre iets dragelyks voor den dag te brengen, maar meer dan dragelyk zijn die verhalen dan ook vaak niet, en het is zeer de vraag, of er eenig goeds van uitgaat voor de vorming van het opgroeiend vrouwely'k geslacht en of de uren, besteed aan de lectuur van lange reeksen jonge-meisjesboeken, niet even prettig en oneindig veel doeltreffender op andere wijze konden worden gevuld. Namen willen we hier niet noemen, maar wie een fondscatalogus van den uitgever van deze School-idyllen inziet, kry'gt eenig denk beeld van den stortvloed van meisjeslectuur, uitgegoten over de hoofden van bnrgerscholieren en kostschoolmeisjes. Ze schieten uit den grond op als de mooie zwammen tegenwoordig in het bosch, maar ze zyn lang niet zoo ver schillend van tinten en vormen, ze bieden in de verste verte niet de ry'ke verscheidenheid aan, die den weelderigen paddestoelengroei kenmerkt. Want deze «inktzwammetjes" zyn maar al te dikwyls op wat mageren grond gegroeid, en al is de echte inktzwam op 't punt van zyn groeiplaats niet kieskeurig, de welig opschietende geestesproducten, die ons als meisjeslectuur worden voorgezet, zyn dat wél. Zy moeten, om te slagen, gegroeid zyn op een degelyk voorbereiden bodem, anders werken ze maar al te licht de neiging tot oppervlak kigheid in de hand en de zucht om by zoetely'k tydverdry'f de uren zich aan elkander te laten ry'gen. Het zyn niet allen Tine van Berkens, die in de voetstappen van deze schry'fster heb ben trachten te gaan, en haar buitenlandsche collega's, van wie we hier vertalingen in menigte zien verschynen, kunnen op enkele uitzonderingen na niet in haar schaduw staan. Om de oude quaestie van 't geroepen en het uitverkoren zy'n, eens even te pas te brengen, 't is ook hier waar, dat velen geroepen schenen, en dat weinigen zyn uitverkoren. En het middelmatige werk in dit genre doet vooral kwaad, omdat het genre zelf naar onze meening niet recht van harte toejuiching ver dient. Onze jonge meisjes van zestien a achttien leeren op school goede klassieke dingen ken nen in uren van letterkunde; men moet aannemen, dat haar smaak er gevormd wordt voor de waardeering van het wezenlyk mooie, laten ze dan ook in de uitspanningsuren profiteeren van wat er goeds voor groote menschen is geschreven. Ze doen dat trouwens, zooals wy allen weten, en 't gevolg is, dat die zoogenaamde jonge darnesboeken in handen komen van veel jonger kinderen. Een twaalfjarige hoorde ik dezer dagen zeggen, dat ze Driftkopje verloofd had gekregen, en zoo gaat het met by'na alles in het genre, 't geen werkelyk dikwyls jammer is, omdat veel van het echt gevoelde en mooie erin nog buiten het bereik ligt van kinderen van dien leeftijd. Het zou te wenschen zyn, dat het etiket »voor jonge meisjes" maar verdween, en men kan er gerust op wezen, dat wie wezenlyk iets goeds kan leveren, zeer wel tot uiting zal komen ook zonder dit noodbruggetje. Top Naeff heeft met haar tooneelwerk De Genadeslag reeds getoond, wat zy' vermocht, en zonder twy'fel zal zij later meer en ander werk leveren dan dit meisjesboek. Konden haar »Schoolidyllen" als hekkensluitertje dienen, wat zouden ze een waardig slot vormen van de serie l Het doet ons genoegen, het op verzoek der redactie te mogen aankondigen, want het is waarljjk een juweeltje in zyn soort. Het is zoo vlot en prettig geschreven; er zit pit en leven digheid in en gloed, en de karakterteekening van het viertal leden van de »kransv is uit stekend geslaagd. Kostely'ke sehoolgrappen worden er in verteld; de guitige schry'fster levert op 't randje af van gevaarly'ke lectuur, zulke uiige ondeugendheden verzint ze, haast te uitlokkend voor onze schoolmeisjes, om niet eens in praktyk te brengen. En de nadrukly'ke, pittige manier van zeggen geeft een aar dig cachet aan de eenvoudigste dingen. Zoo by voorbeeld: »'t Was handwerkles; alle meisjes waren bezig aan een klein hemdje, te groot voor een pop en te klein voor een kind, nonsenswerk, waar geen sterveling plezier van had volgens Noes, die beweerde, liever den hongerdood te willen sterven, dan met naaien den kost te verdienen. Dat van Jet lag meer onder de bank dan erop en zag als roet! Alleen Jeanne had 't hare al af, keurig schoon en werkte nu aan een dito broekje." Jet, die van het zwarte hemdje, is eigenlyk de hoofdpersoon, en een innig sympathiek heldinnetje is het; bij haar ziekte en haar dood weet de schry'fster zonder sentimentaliteit ons diep te ontroeren, zooals zy de lezers in het hart weet te gry'pen by de beschry'ving van den concertavond met dat eenvoudige, maar zoo treffend tragische slot. Oudere menschen zullen niet verzuimen, met deze schoolidyllen kennis te maken, wan neer zy ze toevallig in handen kry'gen. Wie het boek opslaat, om het te keuren qua lectuur voor een jeugdig nichtje of vriendinnetje, zal lezen en bly'ven lezen; de stroom van frissche opgewektheid voert hem mee of hy wil of niet, en wie door Koppecols goedgeslaagde illustra ties gelokt, meent, dat hy 't wel by' prentjes ky'ken zal laten, is, voor hy' 't weet, naar den tekst afgedwaald en wordt langs 't zoete ly'ntje meegenomen. F. J. VAN UlLDRIKS. Huishoudelijke wetenswaardigheden. Vroolyke vrouwtjes in Biarritz. Jaarlyksche tentoonstelling te Parijs. Bekroonde schoonheid.?Uit werking van chloroform op planten. Veel dames klagen over het geel worden van witte zijden sakdoekjes, dassen enz. zoo dra die artikelen gewassehen zyn. De klacht is overbodig, mits men het wasschen der witzjjden voorwerpen, op de volgende wy'ze ver richt : Zeepsop maken met heet water en Sunlightzeep. Zooveel koud water by'voegen tot het zeepsop laaw is. Hierin de witte zijden arti kelen wasschen ; nooit zeep op de zy'de smeren. Spoelen en droogen tusschen schoone doeken; half vochtig stryken onder een onberispelyk scboonen doek. De zjjde niet aanraken met het heete y'zer. Op die wf ze behandeld wordt witte zijde niet geel. * * * Verlakte schoenen en laarzen barsten wan neer men ze in zeer koude kasten wegsluit. Het schoeisel van verlakt leer dat in den regel niet dagelyks wordt gedragen, moet men in smeren met een beetje vaseline en in vry' warme kasten wegsluiten. * * Om parelen haar zuivere melk-witte tint te doen behouden, moet men zorgen dat ze nooit vochtig worden en de preciosa zooveel mogely'k aan de lucht blootstellen. De minste vocht kan de prachtige turkoise ook doen verkleuren. » * * Aan kinderen en menschen die levertraan moeten maar niet kunnen innemen, geeft men tegenwoordig met de gunstigste gevolgen zoete room. Op alle badplaatsen krioelt het van dames die groote diamanten en ruime harten bezitten. Zoo ook in Biarritz. Tot niet geringe ergernis van eerzame huis vaders en huismoeders die hun volwassen dochters gaarne in de gelegenheid stellen in 't Casino een dansje mee te maken werd te Biarritz het aantal lichtzinnige dames, die ook ten dans kwamen, onrustbarend. Klachten aan den directeur van 't Casino. Verzoek dames te weren met wie men liever niet in aanraking kwam. Benarde toestand van den directeur die beide partyen te vriend wilde houden. De slimmert bedacht er iets op: «Dames zonder mannelijk geleide zouden in de danszaal niet meer worden toegelaten". «Alsof wij ooit om cavaliers verlegen waren"! hoonden en lachten de dames die men on gaarne zich zag mengen onder de dansende paartjes. De meesten traden de danszaal in met n ridder ter linker- en n ter rechterzy'de. Verontwaardiging, woede, opstootjes. geroep om den directeur. De arme man werd uitgelachen en met waaiers en parasols geslagen. Hulp der politie werd ingeroepen. Toen die verscheen, werden de klachten van beide par tyen aangehoord. Het hoofd der politie verklaarde, dat men niet voorzien behoefde te zyn van een bewy's van goed en onbesproken gedrag om te dansen op een publieke plaats. Daarop pakten de vaders der bedreigde familie-moraal y'lings met vrouwen en dochters hun biezen. De gladde parketvloer bleef het onbetwist ten ein der luchthartige dametjes, die in blijde onbe zorgdheid met hun geleiders ronddwarrelden. * * * Uitgaande van de «Union des femmes" wordt thans te Parys de negentiende jaarlijksche tentoonstelling van schilderessen en beeldhouwsters in de Oranjerie der Tuilerieën ge houden. Booze tongen verhalen dat veel kunste naressen zich van de «Union des femmes" losmaken, zoodra haar werk door publiek en mannelyke critici naar waarde geschat wordt. Het esprit de corps zou zich hy haar alleen doen gelden zoolang zy nog als onbekenden rondspartelen. Het is een feit, dat men ook nu op deze tentoonstelling namen mist die men er gaarne f-K f^ «3* fS ^-^ f *?^ S9 ^-^ ^^y 'm v o r ±"r issoliondo d r et n.