De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1901 10 februari pagina 2

10 februari 1901 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1233 gevraagd en hoe het er eigenlijk met de maatschappij uitzag, die zulke vragen aan de orde komen deed. Een (ypisch voorbeeld voor Nederland is de Neder!. Vereeniging van Werkgevers, die werd opgericht met het uitgesproken doel de sociale wetgeving, de wetgeving ten bate der arbeiders, zooveel mogelijk te keeren, en dus als secretaris iemand verkoos, die van die sociale wetge ving op de hoogte, een studie gemaakt heeft van de staathuishoudkunde en haar middelen en gronden om deze te gebrul ken voor het door de werkgevers beoogde dotl. Hier is de wetenschap in directen dienst genomen als wapen in den strijd texen de arbeider?. Maar dat laat de we-tenschap zich niet altijd doen. Haar beoefenaars vormen een klasse op zich-zelf, die vaak de wetenschap om haar zelve dienende, feiten materiaal en duchtige bewerking ervan len besie geven, die aan beide strijdende partijen den weg tot begrijpen van de maatschappelijke ver houdingen gemakkelijk maken. Ea wanneer wij tegenwoordig over de economie spreken, dan denken wij aan dien enormen arbeid van feitelijken en htati«tischen aard, die ons langzamerhand inwijdt in het buitengewoon complex organisme, dat onze samenleving is. Daar is vooral van Duitïchen kant een massa consciëntieus werk gedaan, waarvoor ons Hollanders een groote eerbied past, ook al mogen wij voor onszelf van oordeel zijn, dat in conclusies en gebruikmakirg van dien ai beid, en vooral daar, waar men aan de theoretische uitwerking en filosofeering gaat, de onpar tijdige, onbevangen zin wt-1 eens ver te zoeken is. Waar onder den invloed van dien drang van anderen sociale arbeiden besiudeering van de sociale quaestie bij de enkelen volgt, daar breidt zich levens de kring dergenen uit, die niet direct tot diepe studie kun nende komen, toch deur een innerlijke be hoefte aan rustgevende kennis en evenzeer door welbegrepen belang, verlangen te weten de elementaire begrippen der staat huishoudkunde. Men moet tegenwoordig iets van de economie weten. Als men telkens gevoelig door de samenleving geduwd wordt of op de teenen getrapt, steekt een ver standig mensch de hand uit naar het boek, dat hem over die samenleving iets leeren zal. Zoo'n boekje nu is dat van Mr. Sloten maker. De bescheidenheid van den titel doet er niets meer van verwachten, dan wat het geeft, maar dit geeft het dan ook voldoerde: Zakelijk zonder droog, en syste matisch zor.der al ie uitvoerig te zijn ; en dit is, ook voor het onderwijsdoel, dat het in de eercte plaats beoogt, van nietgerings beteekem'?. Het heeft zijn fouten. Wel niet zooveel als het voor een paar jaar door Mr. Giel vertaalde boekje van den Amerikaanschen professor E'yv dat iets dergelijks wil', maar het heeit er toch. Dd voornaamste is wel en dit weegt vooral nogal wanneer men het beziet met het oog op het onderwijs dat het gedeelte: over/icht der geschiedenis der staat.tiuislioudkun la vél te kort en te oppervlakkig is. Het gebeele boekje had trouwens historischer gekund, maar hier had rnen tenminste kunnen doen gevoelen hoe de staathuishoudkundige stelsels samen hangen en dus wisstlen rnet den tijd en de omstandigheden, en zou vooral een overzicht, van den huidigen toestar d zeer nuttig hebben kunnen zijn. Graag had ik daarvoor de afdeelingen : munt- en geldwezen, credieten bankwezen, flink wat bekort gezien. Dit kan beter elders behandeld worden en wat men vraagt van de staathuishoudkunde is sociale, economie. Daarom deugt de kleine Pierson niet meer voor moderne behoeften en geven de meeste hoofdstukken van het boekje van mr. S , dat nog al goed is bij gewerkt, juist wat men wenscht. Een handleiding tot beoefening van de beginselen, zietdaar wat het is, maar daarom is 't dan ook niet genoeg als men hier blijft stilstaan. Den weg te wijzen om den beginner c/'onil/clon Sien, de ezel. 2) DCOK J. F. DE WITT. En r.iet alleen onzo oudste baarde soms zorgen. Geen van ons viertal was volmaakt, maar de kinderen hadden een groot ge'nk, zij bezaten een moeder, b j wie een hart vol liefde gepiard was aan een kracht!..en geest. Wat zij voorschreef, werd door ied.reen met blij gemoed gedaan, omdat men dan hoop had zich in ds zon harer liefde te mogen koesteren, en uit e'k voorschrift sprak een groot gevoel voor rauwgezeiheid en orde, voor eerlijkh'-id en goeden trouw, van eerbied voor het door den mer.sch gewrochte en van hoogerha'd gescha pene. l>at bleek tot in kleii i^heden toe. Toen de kinderen nog heel kl in waren, was moeder in het oprapen van gevallen speelgoed onvermoeid. Of het vroeg was of laat, er mocht geen speelgoed blijven slingeren. Moeder ruimde alles o;i en later zorgde zij, dat dit geschiedde. Moeder zorgde ook dat op de kinderkamer alles een vaste plaats had. Sien kon daar eik oogenblik onverwacht binnei komen, er zou geen kom met vuil water staan als er geen waschtijd was. En welk een groot voordeel geeft dit aan een gezin. Ik heb huishoudens ten gronde zien gsai, omdat ma zei; Och, het doet er i.iet toe, laat de kinderen spelen.'' Dan werd niet to?gezien op een gebroken soldaat, en de gebn ken soldaat werd een paard met diie pnoten vergeef me den overgang en dan volgde een pop zonder kop, een s:oei zonder rug, een bo k zocdtr omslag De kwaal k!om op tot de kopj .s en de schoteltjes, tot de schalen en d- ksels en tot het Delftsch porcelein op den schoorsteenmantel toe. Och, het doet er niet toe!'' kan een vloek worden van een gezin. Hier is de leiding en het gezag eener moeder van het grootste gewicht, omdat het kind met die leidirg en dat gezag het eerste kennis maakt. De man moet naar zijn werk, de vrouw die met haar kindje op den arm in huis rond gaat, het onschuldige snottje tegen haar warme wang geleund, die vrouw heeft de macht in handen om van het eerste oogenblik af dat het kind gaat begrijpen, de eigenschapp'.n te zaaien, welke later wellicht een richtsnoer aan zijn leven zullen geven. wat te orienteeren, dat kan dit bcr-kje echter slechts ten eleele, omdat er aau ontbreekt een, zij het ook maar zeer korte en beknopte litteratuur-opgave aan het eind van elk hoofdstuk of onderdeel. Dit ware voor mr. S. een kleine moeite geweest en zou zijn boekje nader gebracht hebben aan de wenscb. van de velen, buiien den kring zijner leer lingen, die het dus niet van hem hooren kunnen, en wier belang en last hen drijit in de richting van deze studie. Hier en daar is het o:>k bepaald o"mis baar. Namelijk waar de meer philosofische vraagstukken ter sprake komen, van de waarde en dergelijke, daar toch speelt, de beknoptheid den schrijver parten en verliest hij ook bedenkelijk dd or>j. ctiviteit, door j hem elders vrijwel gehandhaafd. E-n op- i gaafje van desnoods slech's de populaire l werken over de socialistische waardeiheorie moet en kan dit vergoeden. Z io zijn er nog enkele kleinigheden. Bjv. in wat over Marx gezegd wer.lt, is van het rneest kenmerkende weggelaten, en zijn bovendien een paar onjuistheden. Maar over het algemeen krijgen wij hier een Hollandsch boekje, dal voor hen, die meeneri dat het de plicht is van elk lid onzer samenleving, om iets te weten e>ver staathuishoudkunde en meer bepaald over sociale (conomie, werkelijk een bruikbare handleiding is ter orientt-ering in dit waarlijk moeilijk te overzien veld. En van de lezers, die wij het toewsnsche;!, horen wij dat er velen zullen zijn, die het niet bij deze opper vlakkige orienttering zullen laten, maar zich gedrongen zullen gevoelen om een weg te zoeken, waarlangs zij zelven en de samenleving gedreven worden naar een mooier toekomst en metr geluk. H. 't HerstelliDgsoord ?oor Onderwijzers te Lmitert Bij onderwijzers is erntt spel, en spel ernst geworden. Voor een wijle. Zij spelen om een doel te bereiken. Is dat doel bereikt, dan trekken zij zich hopen we weder terug als gezellen van spelen en keeren het dilettantisme den rug toe. Een goed onderwijzer is beter dan een »<juaet comediant". Maar nu gaan zij spelen. Onderwijzers uit Rotterdam komen Ziterdag lb' Kebruari a. s. te Amsterdam in een der schouwburglokalen in de Plantage eer.e voorstelling geven van een middeleeuwsch kluchtspel. Zij hopen, dat het Anasterdamsche publiek de vertooning in grooten getale zal komen bijwonen, opdat ie schatoewaarder zijnen schrijn kunne vullen met vele stukken van «gouden rood". E^nig en alleen om hel '!?(?:!. Want de Rjtterdamsche n ,iiei vijvers is het spel... middel; goud... duu. Gaud hebben zij noodig, veel gouel, dat eenig en aileen strekken zal ten bate van 't llcrstellingioord mor Onderwijzers te Lmdenn. Ieder zal den onderwijzer in dit nobele streven willen schragen eri steunen. In het schoon en op'ft'-rend loven der soholarchen komt het vaak voor, dat zij door ziekte, uit den aard hunner betrc-kkir.g ontstaande, bezocht worden. Als er dan voor de bejochten eene inrichting bestond, ver van school, ver van stad, in gezor.der lucht en welige landouwen, waar zij, zonder zorg voor den dag van morgen, nieuwe gezondheid, vroegere veerkracht en noodigen lust konden opdoen, om, hersteld, weder te keeren, de blijJs en lastige jeugd j nutte kennis en wetenschap toe te ienen en haar op te leiden tot alle christelijke en maatmMII'HMItltMIMIIII Mijn vrouw was op dit punt zeer krachtig van meening. Zij zou nooit toesta-in dat een boek, al wat het maar eea gewoon prentenboek, onachtzaam behandeld werd. Niemand zou hut wa^en in haar nabijheid een boak binnenstbuiten te vouwen om gemakkelijker te lezen, noch het aandurven bruoJ mtt boter en een courant tegelijk in handen te nemen. Als een der kinderen eens bij ma w.;u wezen, kon zij het kind op haar schout nemen en er de beeldjes van den schoorsteen mee bekijken als gold het de opleiding van een crriieus. Zij ! toOi.de hoe lij a het neusje gesneden wa^, w*t een moeite hut t.ekos.t moest hebben .ie oortjes zoo te vormen en zoo bracht zij naast kunst/in eerbied voor het door rn ;nsc!ieiiha: den ge wrochte aan. En wee hem ' die eenig natuurlijk voedings middel met onachtzaamheid aan va te. Als een der kinderen riurksch of' hangerig teg n broo.l | ot' groente, bah l zeidf, zette zy haa- oogen ! zoo groot mogelijk open en vro^: Weet jj l wal, dat niauand groente of graan kan laten | groc'ie:i dan CJjd alleen'/'' Er dat k'onk zoo | diep ernstig en strer.g, dat niemand het waagde tegen die zienswijze te zondigen. Altijd bletf zij zich zelve gelijk. Slordig geregen schoenen, ongenoegzaam gewasschen banden, een ruw of onrein woord zij stond steeds cp post om op de gejstelijk en sti '-;lijke belangen van heel het huis toezicht te houden. Ik heb haar wel eens gezegd, dat zij las iger was dan een surgeanc van de wacht, en toen begon zij gevleid te lachen. Z.j kon streng zijn en hoog, die flinke krachtige vrouw, maar wij, de kinderen en ik zorgden, niet uit vrees, maar uit liefde, haar niet te grieven. Kn als er een leed smartte, dan was de toevlucht voor groot en klein bij hair in het hoekje van de j canapéen als haar ernstige stem ons toesprak i en zij met haar trouwe oogen ons b moedigend i aankeek, dan viel van menig ernstig si lijnend i geval, de zwarte sluier, welke het tot een donker gekaarte maakte, en bisef er niets dan een klein onaangenaamheid}*1, waar men gemakke lijk over heenstappen kon. Het is de/:e soort vrouwen, die het meest met achting bainind worden. En al mocht ik eei.s glimlachen als mijn vrouw in allen ernst zeldp, dat een hond geen ras behoefde te hebbon om mooi te zijn, en dat men moest oppassen dat Sien, de ezel, zich niet overwerkte, de eerbied, die ik in mijn hart voor haar gevoelde, is met de jaren steeds gegroeid en toen er een verwijden ig tusschen ons dreigde te ontstaan, heb ik wel diep leed geled.-n, maar mijn a:hting is nooit gedaald. schappelijke deugden, zou een schoon ideaal werkelijkheid kunnen worden. Bijna is dit ideaal bereikt. Doch niet volkomen. Kr ont breekt nog het een. en ander aan. O.n dat ontbrekende aan te vullen, doen de onderwijzers een beroep op ieders steun. Zij vragen geen liefdegaven, al zoudon giften en schenkirgen hun niet onwelkom zijn. Zj bieden den inwoners van Amsterdam op den. reeds genoemde 10 len Februiri eene voor stelling aan, tot welk een iegelijk toegang heeft die een jrants koopt. De Ujtterdamsche onder wijzers bidden en hopen, d;it hoogleeraren, leeraren en onderwijzers, loeraresseri en onder wijzeressen, studenten, leeriing»n van gymna sium en hoogere burgerschool, roaar bovenal de rijke A.iisierdamsche kooplui, om strijd hun voorstelling komen bezoeken. De kooplui zullen geen kat in den zak koopen ; (ta kun stenaars «n geleerden, de klerken en scholieren zullen geen se! a gevoelen in hun jagen naar het hf-zit der vrije kunst on wetenschap. Want de onderwijzers geven eene zeer biz'jndere, eene hoogst belangwekkende vertooi, ing. Zj brengen ten tooneele een middeleeuwsea drama van \ójr GOU jaar, dat uitmunt door rumteit, door eene schoonheid, die het bewaard haeft als esne »rose van soeter roke". II -ft is een »abe!" (e.rrstig) spel van K inurett, itcuninci soi-'e vun CVe Hen. Als echt mid. inleen w.ich dra"ia vangt het aan met eeri gebed, ernstiger gez'gd dan het gebed in den gemeei ter. ad ; korter dan het gebed, waarmede in vroeger eeuw de beheerders van de Desolate boeJelkamer hunne werkza'inïheilen aanvirge", en met meerder eerbied uitgesproken dan Hoogvliet hai,d=lt over het gebed van Vader Abraham: il ij heelt ril is u.' . nunilijk l:nu' tlutuüop /ijll zani;1. Na het korte gebed begint terstond de vertooning. De fabel er van is hoogst roman tisch en geheel in den geest der middeleeuwen. Het stuk liai.delt over een te vondelirg gelegd koningskind, dat zoodoende aan den moord ontkomt van een zijner verwanten, die een verrader was. Dit kind, opgevoed en opge bracht door een koningsdochter, en gekomen tot den letfujd van te paren, wil niet huwen vóór en aleer het zijne moeder en vader gevonden heeft. ll«t ntreve:\ gelukt hem. Zijne moeder verlost hij uit de gevangenis, zijnen vader valt hij in de armen, de verrader wordt opgehangen en de tidre koningszoon huwt met da schoone dochter. Hat huwelijk voorspelt een geluk van vele juron. Kiinrircit heeft de lit ilijkheid van een sprookje, en is aandoenlijk om den eenvoud. Gebonden aan tijd en plaats is het evenmin als de latere stukken van Shakespeare zouden worden. Het motief K-mortit vindt men zoowel in S^akespearo's werken als in die van de ouden. Het zoeta en lielljke van J'^inorcit's taal is nog htttzelf-le als in ds huidige Zuid-Noderlandsche. K moreit lezende, hoort men eene hedendaa^sche Zuid-Nsderlandsche schoone in al haar beminnelijkheid de zoete taal spreken. In de »l'jefj-ineilenkelders" te Antwerpen en Brussel komt men nog drama's als Euiiortit vertoonen. E 311 gansch zeldzaam genet. Het teedere en lyrische, bovenal het aandoenlijke strefclt er hel hart des volks, en hef komische kittelt het zonderling. De volkshu.'iior dartelt er: Sire l Em !-'g.:r van honderd duizend man staat voor de poort van 't kasteel. L'.at ze boven komen, in 't salon. Derge lijke naivitait vindt men in 1^- moreit bij de lezing van de tooneelaaoiwijzing den verrader geldende: Robbreeltt Imnct men hier. Laten de onderwijzers die tooneel wijzers aai. wijzing niet versmaden, en Robbr-ecLt werkelijk ophangen. Het behoort bij de oude kunst. Den schijn van ophangen is niet zwaar na te bootsen. Als Robbrecht, die een verrader was, opge hangen if, i-preekt Esmorrfit eene sententie uit, waarop het middeleeuwsch publiek Amen placht te zeggen. Dan was het stuk uit, de menigte giüg de trap af, wat eten enej.rinken, III. Toen Sier, de ezel, nog een nieuwtje was, waren d.; k ndercn en de kinderen van de buren als een klomp vlieden om h«t beest heen, rnaar het duurde niet zoo heel lang, of zij ko -den zich met ezel en v/agen alleen niet meer ver genoegen. Pd of ma, liet'i. beiden, moesten er by komen om te zien hoc Sien liep, hoe hij i at, hoe hij J onk en zoo kregen wij optochten l van dm c/.elwagen vol kinderen, getrokken i door Su'n, van n, g meer kinderen, volgende i met pa, terwijl ma, die niet vrij van gezelheid i bleet, met i'ips, den aamborstige!! hond, achterI aan); WK in. i Wij palrim lieerden zoo d.ior het dorp naar h t dL'ii!jeni)0--cb, ot naar een zanderij in Je ! ht-id'. Dan gi.igen. de kinderen spelen, Sien j werd uitgespannen en vader en moeder zochten ! een inoi.1 plekje uit onder de dci.nenboomen l of aan den zo^,m van het kreupelhout. -Ma 1 had aliijd een handwerkje bij zich en pa een sigaar en in do suite van dm zi-merdag zagen w,j op hut t-pel toe, 'oosUidceiden de kinderen, i wier karaktertrekken juLst bij het ongedwongen spel het beste uitkomen. j Oi,ze oii'Sbte was altijd vooraan, gaf altijd j bevVuin, liet z'ch door zijn vriendin Truus een boefje acKireercn, a.aar was ouk altijd gocd1 harti,; geiten' om, als hij een goede plaats tad, ! voor een amur wat in te schikken; o. ze tweede ! was si eed-i op zijn post, maar maakte zich nooit 1 duik om, als hij uen. goede plaats had. ccn betere te. krijgen, kleine zus bleek een bij dehandje en diius, onze oudste dochter, kwam altijd met een klein kind achteraan sjouwen. Het waren in don eersten tijd heerlijke vrije dajen. Ook vcor mij. Ik keek elan naar het mo.itapijt, dat onze zitplaats als met fluweel bckie^duC en dan i aar de kinderen, ik wees rnija vrouw de bij.; >: derc vt'rnien van het mos aar. bt,«k s>/in^ <ip haar verzoek een hoeveel heid af orn thuis op bloempot:un te leggen; dan weer wisselden wij met gedempte stem onze opmerkingen. Dit mag een week ot drie ' geduurd hebben toen wij ons gezelschap ver meerderd za,;en met ceu paar dames, ook in het djip den zomer doorbrengende en die ons v. rkl vroegen zich bij het vroolijke troepje 'e n:oge-:i voegen. j l-t hal een toestemmend antwoord gegeven, maar had er la;er wat een spijt van. Mijn vrouw hield zich natuurlijk nog al bezig met de dames, waarvan de eene weduwe en de andere r.ooic g-. bir.vd geweest wa>; en zoo kreeg ik wel iets van een vijfde wiel aan een wagen. ! Wij konden ons r.iet niet onzen ezelwagen i vol jong goed vertoonen e,f de twee bedoelde 1 dames kwamen ergens te voorschijn en zij en kwam terug om zich eene gezondheid te lachen bij eene Sjtten ie. De onderwijzers verlaten echter bij de zot heid het middeleeuwsch tooneel. stappen drie a vier eeuwen verder, en komen aan met het kluchtspel van LingenJijk: D WixkunxtKnaurs. Da geestigheid van dit spel ia te algemeen bekend om er woorden aan te verspillen. Dit nog willen we zeggen: Ds avond van den l O Jen Februari in een der schouwburglokalen in de Piantage te Amsterdam, belooft veel. Meer dan goeds heeft men elders over de vertoonirg gezegd, zooJut men zich niet behoeft te troosten met het dichteiwoord: »En rekent den uitslag niet, maar telt het doel alleen." J. 11. R. Muziek in de Hoofdstad. Ean prachtig programma had de heer Mengelberg .'51 Januari 1.1 saaorses^eld. Ia het eerste deel Sühubert's»Unvollendete 'en Diepenbrock's »Iiy;nne an die Nacht" voor orchtst met alt-solo en in het tweede deel aCharfreitagszauber" uit Parsifal van VVagner, (waarom laat het program-boek Wanner in 1811 geboren worden in plaats van 1813 ?) en Diepenbrock's sAuferstehiings-l.yume" voor orchest met sopraan-s(do. Da beide Hymnes van Dippenbrock maakten wederom een grooten indruk. liet orchest was zekerder en ook nog schoener van klank dan bij do r-erste uitvoering. Vooral in de »Hy-ime an die Nacht'' wis alles zóó subtit-1, dat mevrouw de Haan M.-\nifarges thans zonder moeite en met groote duidelijk heid hare partij kon voordragen; alleen de lage noten werden misschien af en toe door het orchest i-twat overstemd. Ik verbeeldde mij echter ook dat in de orchestbeweiking enkele wijzigingen waren aangebracht, waardoor j:iist in die gedeelten waar de zangstem op treedt, het orchest doorzichtiger van klank is geworden, 't Is echter mogelijk dat ik mij hierin vergis en dat deze me ning alleen voortkomt uit een discreter spel van het orchest. Mevrouw de Haan zorg hare Hymne met heerlijk, warm geluid en magistrale voordracht. Datzelfde valt ook te zeggen van mevrouw Noordewier- Kcddii gius, die de AufVrstehungs hymne op waarlijk grandiose wijze vertolkte. l'iachtvol kloi.k haar machtig orgaan hoven de golven van bet orchett uit en trift^nd was het te bespeuren, hoe buitengt-woon schoon zij de van elkander afwijkende stemmingen der ver schillende stropht-n wist te karakteriseeren. Da voorlaatste strophe o a. met hare bewegelijke trioier figuren, gat'hiervan een schoon voorbeeld. De heer Mei gelberg dirigeerde ditmaal, zoodat de componist in de zaal zijne werken betft kunnen hooren. Het publiek rustte echter niet voordat Piepenbroek ra Mljop der »Auferstehungsl.yinne" op het podium verscheen om de hulde van de aanwezigen in ontvangst te nemen. Schubert's »Uiivollendete'' deed het ons thans nog eens te meier betreurer, dat. deze >y nphonie onvoltooid gebleven is. In Schubeit's hand schrift vindt, men nog negen uïate.n als aanvang van het Scherzo. Waarom de componist zijn werk onvoltooid gelaten heeft is mooi'ij k te ' gisssn ; misschien wanhoopte deze zoo smadelijk verguisde kunstenaar var; Gods genade aan oene J uitvoering. En dan had hij wel gelijk ! In het jaar 1822 zijn beide fragmenten gecomponeerd l en in . . . . ls05 werden zij voor het eerst uitl gevoerd. Is dit niet een onuitwischbare schande i voor het toen levende geslacht 't Nog zoo| veel te meer, daar men kon weten dat zij bestonden en op Schubert reeds genoeg zaam de aandacht gevestigd was door de uit voering zijner C-iur symphonie in 18.'!S (tien jaren na haar ontstaan) op instigatie van Schumann. In tegenstelling met deze zonnige en stralende C-dur symphor.ie is de «Unvollendete" vervuld van een zacht, weemoedig karakter, hetwelk zich vooral uit in de melodie i van het eerste thema. Het tweede thema, door .' de viülonceJJen ingezet en van een buitenge| woon edel melodische houding, geeft meer den indruk weer van resignatie. Hot Andante met liepen mee op en hielden ons gezelschap tot wij weer huiswaarts gingen. Een keer ef wa ha i ik ze ouk aangesproken, rnaar din waren zij zeer t nagetrokken. Eerst als ik bij den ezelwagt'ii t.ing loop"ii, geraakten de dames met mijn vrouw op dreef en kwamen de iongen los. Mij : to: d echter die achterafzetting riet zoo erg aan en toen het een paar malen voorgevallen was, dat ik, om zoo te zei'ge n, werd weggekekei), spr»k ik mijn vrouw er over aan. Kom," zei ze, r.ctm dat zoo hoog maar niet op. 't Zijn een paar goeJe zielen, die alleen elkaar hebben om toe te spreken. Laat mij maar een uurtje met ze bubbelen. Tehuis bemoei ik mij tocli weer niet jou en om je da waarheid te zeggen, j.; springt zoo aardii; niet al die kinderen om, dat iis best een !ue;J3 rnij'i rust kan nemen. Jij bent \oor je jiruu vee! vlugger dan ik.'-' Zoo hait gevlekl. half getroost, gaf ik toe. Het werd nu byi.a een gewoonte, dat ik met de groep kinderen voor uitging en ma met de dames aditeraai kwam. Krch ouk hierin kwam verandering. Do da-nes Vrachten voor mijn vrouiv boeken mede en i.iet alleen verdiepte zij zich daarin 's avonds, maar zij be-gi/n er over te [iraten dat Let toch wel wat mal was. dat wij altijd tezamen nu't dien eze-1 wagen u [trokken, liet voortdurend verblijf in de open lacht werd haar toch wel wat zwaar. Zy wilde, zeide zij, gaarne eens tluis blijven. ]>aa: was zoo.'ucl voor baar te duon, dat zij mij cent aiLion zou kien trekke". IK.eh als iüdan met do kinderen tchuin kwam. was m;t .veer ir; haar büek verdiept. Nu, ik had mijn vrouw steeds vertrouwd. Haar l rieven en boeien had ik altijd met rust gs'ia'.e:1. Al.- de kir.d>'rrn naar Lied waren, lazen wij voel. Zij Jas e-en boek en ik be.-uije< rde de couranten. V:oOt,or IAS ik mijn j>>pge '-,ri.uw wel ter.s voor, maar .ater l.ad :k i iel. jsri'gt-ld tijd cm dat te doev, óda las u ij xe l ten ge dtelte, dat mij dan bij het hervation ilcr lectuur vreemd was en zoo «aren wij er toe gekomen eik voor oi.s 2??.-.>f 'e itv.n. ;-o:;is \vas mijn vrouw zoo ftntuonM'ast over ecu boek, dat xij er mt:a naast mij kiiam zitten eu uaj \erzikcrde, dat ik tiit nu ook eens moest U;zjii eu als ik in c!e couranten iets erg belangrijks cpmcrkse. bracht ;k Laar er van np de hinkte. 1\V'a!. Zj overigens wens-.hle te lezen, liet ik geheel aan kaar over. Het viel mij echter op, dat zij mij i u geheel buiien haar gej'achtengang sloot. N.et dat ik nieuwsgierig wa.-, of er ook maar aan dacht na te gaan, wat voor boeken zij in huis kreeg, maar onz-i koperen bruiloft wa» reeds achler den rug en als je nu zooveel jaren niet alleen zijn wiegelende % maat heeft een eenigszins pastoraal karakter. Het is eveneens buiten gewoon welluidend. Ik vond het jammer dat de heer Mergelberg het tempo zoo langzaam nam. Voor mijn gevoel gaat dan een groot gedeelte van de bekoring verloren. Afgeschei den daarvan, was de uitvoering tot in het kleirste onderdeel met de grootste nauwkeu righeid verzorgd en schonk de klank van het orehest op zich zelf reeds een groot genot. E ver. een s zter schoon klonk het orchest in Wagner's Parsifal-fragment. Hier echter viel evenzeer het langzame tempo op. Vooral was dit te beepeuren bij den aanhef' met het l'arsifal-motief. Bij Wagner kan juist het sLeitmotiv" met zijn sterk uitgesproken karakter meestal als rorm gelden voor het tempo. Dit echter daargelaten kan mpn niet anders dan dankbaar zijn vcor het hoogst voorr ame pro gramma en zijn exquisite uitvoering. In den loop dezer week hebben zich nog twee Russische kunstenaars in de kleine concert zaal aan ons voorgesteld ; n.l. Alexander Siloti, een der laatste en tevens meest bekende leer40 cents per regel. TRADEMARK MARTELIS COGNAC, Dit beroemde merk is verkrijgbaai- bij alle Wijnkan delaars en bij de vertegenwoordigers Wünhandelaars te Amsterdam. II ooftl-Depöt VAN Dr. JAfGEfi'S ORIG, Honnaal-WÉrtih'eiL K. F. DEUSCHLE-BENCKR, Amsterdam, Kalverstr. 157. Eenig specialiteit in de; e artikelen in geheel Nede;J. EGHTr VICTORIAWATEft FR [O K E & C°. BlJSTE ADUES VOOIl PAAMüen FöRTÜK. WJM KEIZERSGRACHT IS, AMSTERDAM Fiaco-, Qrpl- en AEYBUOM 4 Arnhem, Koningsplein. VLEUGELS en PIANJNÖ'S in Koop en in Huur. Repareeren Stemmen Ruilen. mmmiimiiiiiii imiHiiiMitti gelukkig en eendrachtig als echtelieden hebt samengeleefd, doch elkaar ook s'eeds als goeds kameraden h: bt beschouwd, dun ontstemt het je als je vrouw met i uiten int gezin staande personen zaken behandelt, waarvan jo in 't geheel niet op de hoogte wordt gesleld. /(;0 ging het mij ahïian--, en ik vond, dat ik niet EK «r zoo'u pretlic.e i huUkomst had als vroeger. En hoe da ''ir gen in elkaar grijpen. De kinderen gevoelden ook. dat er iets bez:g was te veranderen. Mijn vrouw !ia-I mot al hun Fpelief jes in het bot-cli i.ooit iiui'yci'aan. Wij buiden zaten, zoohls ik verteld beii. gewoon,iuk toe te kijker, genoten \au de buitenlucht, van onze gezond heid en van elkaar's'ege'.'.woordigheid. Ki; toch, toen mijn vrouw thuu- bleef, was het alsof het voor (ie kinderen in het bosch niet nv:er zoo prettig was. Of mijn sten mir,g daarop invloed iiad, weet ik mut. Ik merkte op, dat do krr,deren in hun spreekwijze onaardiger werden. Liep er vroeger en gekleurde tor os er het mos, dan kwitiu iedereen kijken naar bet mooie b.cs'j.1, iui hoorde ik :'emar,d ze.ji.2n: Hé, daar kru'pt weer zoo'n akelig dier." Was liet in de. eerste weken warm, dan hut-tte het: (jatiw naar 't bo.-.ch, daar is hot koel,'' <n wij s'ap'en er il rik (.-p at; rui wtr<! er geklaag.l, dat m n. zeo'a eind in die afschuwelijke bi'te moest loopen, voor m n een boom zag. Keerden v.ij vroeger zingend te nu', zoodat wij t'nis waren voor «ij h'.-.t' wisten, nu werd er gekib beld om een plaats in den f/e-lwa,eii, en gingen vriei den of vriendinnetjes met lange ontevreden ge-zich 'jes naar huis. E a ik, arme bi'Ckeiiruan, ik miüte el en tact orn den oi7gewensciiten geest, die in ons cluljo drei^c'e binnen te dringen een tot h'er!oe en iiiec vorder toe te roepen. Eindelijk wendde ik mij fot mijn vro.iw, n:aar ;-.i\ antwoordde eenijj-zins dlirra,it: Do l'.irnjerciïzuilen t:.ch heusch motiten leeren wat op zich zeil te slaan. '/. j worden te groot ora alfijil l.ij ma tt- ^ijn. Kn ik wil o. k nog wel Avat aan mijn eigen leven hebben.'" i it antwoord kioi,k ndj uit den mond mijner vrouw zoo vreemd loe, dat ik zonder verder iets te zeggen na mijn kamer ging en n.ija schrijftafel gir.g ordenen. Ik miste eeu boek uit de boekeiibiandatrd, het was het Burgerlijk Wftljov'k. liort verbaasd was ik, toen ik van de meid, die ik vroeg of zij iets verlegd had, uurst verr.cmen dat het groene booi.j.; door mevrouw waa wegg< haald en op haar schrijfiafol was blijven liggen, fk begreep nu welko g< est over mijn vrouw was gekomen: het was da geest der >roLiwenbewè.ging en belde oude dames hadden dien aan haar medegcdeoL'. (Wordt ce volgd).

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl