De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1901 10 februari pagina 3

10 februari 1901 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

No. 1233 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. lirgen van Liszt- en A. Wisrzbilowicz. solovioloncellist van den Ruasischea C/.ar. Siloti heeft in de eerste jaren van zijn op treden te L->ipzig gewoond en daar rnet Arthur Friedheim, eveneens leerling van Lis-zt, veel gedaan voor de propaganda VEII Liszt's compositiën. Liter was hij woonachtig in Ant werpen en l'aiijs en thars is hij in Moskau benoemd tot Directeur der concerten, welke een paar jaren achtereen door Willem Kes zyn gedirigeerd. De ensemble-voordrachten van beide kunsteraars bestonden uit sonates voor piano en violoncel van Richard Strauss en Chopir, en voorts een groot aantal solo voordrachten. AXT. AVEKKAMI'. Miii'ikmimiiiiMitiinifiiiiiiimiiiiifiiin Tentoonstelling van moderne Franschen in Arti. Ze bevat slechts een luttel aantal schilderijen en enkele beeldhouwwerken, en dat is wel jammer, want bij een vollediger serie der voort brengselen van deze »oiodernen", zou de expositie als een trtff;nd vervolg kunnen beschouwd worden op de mooie tentoonstelling onlangs in Pulchri, en toen in dit blad besproken. De franschen, die Lier nu te vinden zijn, kwamen na hen, die ginds den grooten opbloei der kunst uit het laatste tijdvak vertegenwoor digden. Toch moet de aanwezigheid van deze tentoonstelling de belangstellirg worden aan bevolen, want al geeft ze dan ook maar een zeer beperkt overzicht van het werk der ultra moderne strevers, het is voor ons een cxceptionneele gelegenheid daarvan kennis te nemen. Wat deze werken zoo belangwekkend maakt, afgescheiden dan van hun kwalitatiuven aard, is, dat zij een kenmerkend verschijnsel te aanschouwen jeven in de veelbewogen stroo mingen van den lateren lijd, een kunstuiting brachten, die door de latere kunsthistorici in oorzakelijk verband tot het algemeen heerscheride karakter van een aj.lvak zal na te speuren zijn. Da hedendaagsche or.derkennfcrs hebben, OM die richting aan te duiden, kwaLihatie's ge vonden als neo-in:pressiun:.isüip, luiriinisme e. m., waarmee reeds is te kennen gegeven, dat deze groep, bij haar ijveren naar zelf standigheid, toch geen af chei.Jing in prineipielen zin van ten vorige bedoel ie Z-e wilden niet anders, maar verder. Van de overtuiging, uit erkennirg vsn hst realisme geboren, wilden ze sterker demonstratie door verheldering van beginsel, expansie van stelsel, verscherping van uitdrukking. Ze zijn d'! uiterste gevolgtrekkers van ten riohtiiig, het impressioni.isme, te noemen; rnanr de factor in hun bedrijven wordt reeds Dieer etnrdl'xbeweging van wat eens door spontane opstuwing ontstond. liet verstoute pogen tot wedergave van het reëc-le, aanvaardde ir. de techniek nieuwe middelen tot doeltrt ff in, trachtend tot uitbeelden* te geraken langs dezelfde voor waarden f.1) waarmede de natuur zelfstandig heid neemt. En doorspeurtrid tot de oorzaken der vibratie zelf van het leven, trachtten zij te doordringen het geënveloppeerde aanschijn der dii gen en te geraken tot inlicht der wetten, die dan samenhang van afzonderlijkheden regelen tot het bestaanbaar geheel. Zoo hebben zij bij voorkeur de natuur ge geven, bij middag in sterke zon, als er lichtgepulver is in de strakke lucht, en door den harden slag van zonlicht op alle voorwerpen, de schaduwen haast tastbaarheden worden van kleur, als de, in het felle schijnsel staande partijen druipende zijn van licht. En in toepassing van natuurwetenschappelijke regels, met de kennis van het reageerend ver mogen van complémentaire kleuren, geraakten zij er toe de uitvoering aan een stelsel te binden. Materialisten zijn ze dus bovenal, maar een overspanning door obstinatie van hun streven, door het strakke, afscheidend, beturen der dingen, heeft daar wel eens het nood lottig verloop genomen tot verdorde stelsel matigheid of uitzinnige afdwaling. Dat nu deze richting een kunstversebijning heeft gebracht voor de tijden, dat zij een opstanding beteekent Is net iiooie kMersterfle-cüfer te wijten aan de taeisbeziEbeilen ?an fle gehnwóe vrouwen? Dit is het onderwerp, dat miss Florence J. Greenwood, gezondheidsinspectrice te Saeffield, in een later te vervolgen artikel behan delt in het mij zoo even toegezonden Januari nummer van »The English Woman's Review", welk tijdschrift steeds lezenswaardig is. Miss Greenwood zegt al dadelijk, dat een bevestigend antwoord op bovenstaande vraag, met op feiten zou steunen. Weliswaar beweert miss Clara Collet in haar bekend rapport over den vrouwenarbeid, dat in steden als Barnley, Preston en Stockport, etc., waar nagenoeg al de meisjes berieden twintig en de helft der vrouwen tusschen twintig en vijf-en-veertig jaar oud buitenshuis arbeiden, óók de kindersterfte het hoogst is. Doch daar btaat tegenover, dat zij iets verder schreef, dat steden als Liverpool en Salford bewijzen, hoe een hoog cijfer van kindersterfte bestaan kan naast een laagcijfevan het aantal vrouwen in beroepen bezig. Terwy'l over het algemeen het sterf ecijt'er in het Britsche Rgk afnam tegelijk met het ge boortecijfer, is in de laatste 10 jaren de kinder sterfte niet minder dan 2") pCt. gestegen. En het is van belarg hierby op te merken, dat in de voornaamste fabrieksteden, het aantal gehuwde vrouwen in beroepen merkbaar ver minderend is. Door specialiteiten wordt het hooge sterftecy'fer van kinderen voornamelijk toegeschreven aan de onkunde en zorgloosheid der moeders. En aan deze oorzaken schrijft ook de medische gezondheidsir.spekteur van Shefti^ld, een stad met meer aan 3GO.OOO inwoners en betrekkelijk weinig gehuwde vrouwen buitenshuis werkzaam, den dood van minstens 1000 kii deren van de 2422 toe, die in 1899 beneden den ouderdom van n jaar stierven. Terwy'l in 1898 het gemiddelde sterftecijfer op elke 1000 geboorten, in Engeland en Wales 1G1 was, was het in Shetfnld 195 «n in Chesteifi^ld, een stad van ongeveer 25 000 inwoners, gelegen in het centrum van een mij,,dis-trict in de provincie Derby, niet minder dun ,228 Toch is in deze stad betrekkelijk weinig be roepsbezigheid van gehuwde vrouwen aan te wijzen. Ook in deze stad schreef de medische inspec teur dat abnormaal hooge sterftecijfer toe aan onkunde en verwaarloozing van de elementaire gezondheidswetten voor de kinderen door de moeders. Door dit hooge cijfer verontrust, richtte men te Chesteifiild, een paar jaren geleden, eer e vereeniging op ter bescherming van de kinderlevens. E>;n bevoegde dame werd aan gesteld otn de huizen te bezoeken wair een kind geboren of gestorven wis p" v:-1' b??*. doel de moeders in te lichten h'je het best de kinderen te verzorgen. liet succes hic-rvsn werd het vorige jaar al reeds duidelijk door eene d-ding van het sterftecijfer met 5 pCt. Ontwikkeling kennis , dat is wat vele moeders behoeven, zegt miss Greer.wood. Zy bezocht in hare omgeving gedurende haar beroep als gezondheidsinspektrice, meer dan 10.000 arbeidersgezinnen. Het is yccne zeldzaamheid, zegt ze, dat kin deren van enkele weken oud, gevoed werden met brooJ en water, biscuits, sago etc., of dat men in de zuigüesschen thee of gruttew t:r vond. Sommige moeders, hoewel daartoe o ij machte zijnde, weigeren absoluut hare kinderen koemeik te geven en sommigen achten zelfs ge weekt brood beter dan de moedermelk voor de kleinen. En waar de zuigelingen melk krijgen, achten velen het ttoh nog noodig dit voedsel aan- te vullen met God weet welke pappen. Miss Greenwood schryft: »IIet is droevig te ervaren de ontzettende verkwisting van jonge levens in deze streken." Vele kinderen sterven door dat zij half gekleed aan guur weder worden bloot gesteld bij de buurpraatjes. De moeders denken dat de kleinen het wel kunnen uithouden en zij worden onverschillig onder het veelvuldig sterven harer kinderen. Zij sprak eene moeder, die van de achttien kil.deren ter wereld gebracht, zeventien had van eene nieuwe generatie, zal wel niet zoo zijn. Maar ze is van zeer groot belang, en te weinig nog ingezien, als ten ii treerende kracht, tot verwijdering van al het onechte, waardoor toekomstige kunst weer tot zuiverder en krach tiger herleving kan opgaaf. Hiermede nu is een korte kenschetsing beproefd van den aard der thans in Arti geëxposeerde kumt, dis door zoovtlen in een weinig doorgroefd oordeel, als van eene bizarre soortel^kheid zijnd*1, wordt aangewczar. maar i iet bedoeld als een pleidooi voor de schoon heid van ieder werk afzonderlijk Integendeel, er zijn enkele bedroev-rde resultaten: voor de werken van Renoir in 't bijzonder, zou ik geen termen ter verdediging hiirner bastaar.srcden weien nan te voeren. Als proeven van zuiver bereiken echter, mag wei allereerst worden geweseji op het kanaaltje van Sislty, dat geheel van licht djortinteld is, p de schitterende kleurschets van M >net : deMmtalbar.storen, behalve r.og een vijver waarin vooral de struiken mpt hun weerspiegeling ii het water, een partij i?, die tot ratlij'ihei-1 van kleur werd uitgesponnen. Maar buiten deze werker, die ik hier kortelijk aanduid, is er r.og mper werk bij.-, van Moret, Mitifra. Loisenn, Pissart) met de num mers lö, 13, 5, 7, 8, 18, dat lij mi:.der bevooroordeelde aanschouwing den toe-chouwers misschien op minder kwetsende wij sa in de oog^n za) steken. 'A ', zullen dan niet een voorbarig oirdesl in een harde uitspraak geven, en tiij ver ier overwegen en in aandachtige vergelijking met hst doelloos drijven van zoovele j ingeren om ons heen, erkennen, dat hier althans de onversaagde pogingen zijn van karaktervasten, om de verbastering van een verledan lan tot een t-jokkerig gangetje, te stuiten. W. o. blauw, zijn draken van gouddraad vastgelegd, terwijl daürtusschen de wolken in veelkleurige 1 zij 'e geborduurd zijn. We kunnen hier niet alleen bewonderen de verbazingwekkende tech| riek, die doet vermoeden dat degeen die i ontwierp, het tevens zelf uitvoerde', zoodat, ; voor een deel, al arbeidende misschien het patroo^. tenminste de ti esses ervan ontstonden, i maar tevens de zeer juiste wijze van sameni stelling. Al mist de kunst der Chineezen, de eenvoud t er, vastheid d^r Japanners, daartegenover staat bare zeer groote rijkdom aan vormen en kleuren, l die, al ge«'it zij aan ons Westerlingen wel eens ! een indruk van verwarring, toch als geheel steeds een uitsteken:! harmonisch tfl'jct teweeg brengt. In kleinere, hier geëxposeerde friezen van j draken toonen zij zich meesters in de com! positie; ieder vak is hoewel verschillend van \ teeken;.ng ten naasten bij, toch even goed i gevuld en verdeeld. Prachtig is een geel zijden i jasjs met in blauwe nuanceering randen van bloemen en vlindertjes, dit is ook van techriuche behandeling een toppunt van volmaking. i Waarlijk onze dames kunnen hier in de leer | gaar, als zij weten willen wat borduurwerk is, en wat men er mede bereiken kan, en zich in stilte schamen voor de handwerkjes, die bij verj lardagen en dergelijken nog als «sigen werk'1 worden aangeboden. Ook het beoefenen van kunstnaaldwerk, moet men niet te gering schatten en is een zeer ernstige opvatting wei waardig. De eveneens in het museum tentoongestelde nuubelen van den heer Tn v. Hoytema be spraken we reeds vroeger. We kannen er aan toavoFgen dat ze bij weder terugzien ons r.og minder bevredigden. R. W. l'. Jr. miinitllituimtimniiiiiliiiiMiMiiiiiiiuiii Tentoonstel!! m Cbineescn borduurwerk, In het trapportaal van het Kuristnijverheids museum te Haarlem zijn thans tentoongesteld een aantal Chineesehe tempeldoaken die ons een denkbeeld geven van de, enorme kunstvaardigheid, en de zeer groote volmaking d?r textiele kunst in Caina. Op een fond van zijde, rood of Natnnr en Leven1). zien sterven. Van eene andere waren tien van de zestien zonen gestorven, en van de overlevende zes, konden drie niet loopen. En eene andere moeder zei op hare vraag hoeveel kindere.i zij had gehad: »Ik heb zóó,'ele gehad en begraven, dat ik ze moeilijk tellen kan." Ea al deze vrouwen hadden gedurende haar huwelijk niet buitenshuis gewei kt! v. J>. V. Een nerinnering aan Ginseppina strepponi en Ginseppe Verdi, Zij was de vrouw, die wellicht .meer dan eei.ige aidere ter wereld, reden h>i i ;>.n trotsc!i te zyn op haar echtgenoot. Wuike vorstin, welke krijgsmans-gade kan ooit, gelijk deze bescb.ei.len vrouw, gejubeld hebban over den roem van haar levensgezel een held in de artistieke wereld, een beheertcher des geest.es, wiens naam met eere genoemd wordt over de gansche beschaaf ie wereld ? Giuseppina VerdiStreppor.i kon met recht zeggen: van dezen man die zoo hoog staat, ben ik de eerste, waarachtige, vurige vertolkster geweest; deze man heef., mij ui verkoren, heeft mij liefgehad, mij zijn naam geschonken, een der grootste namen op de aarJe, hij maakte mij tot deelgenoote zijner aa .houdende triomfen, tot met gezellin van zijn langdurig leven, en ik leef naast hem, voor hem, en zal hem liefhebben iot aan nüjn laatsten ademtocht, Zeker, aan Giuseppina S repponi is bjkans het grootste geluk ten deel gevallen, dat aan een vrouw kan worden beschoren ! Men zag hen altijd samen, den forschen man, nog rechtstandig ah een eik, en die door de jaren gebogen vrouw, welke gedurende het laat-t van haar leven z!ch slechts met moeite bewegen kon. Doch Giuseppe Verdi, hoewel hij zelf r.og een veerkrachtiger, tred had, voegde dien naar den haren. ter,vijl hij haar behoed zaam met den arm ondersteunde. Zij vertoefden doorgaans te Sani' A.gata tijdens het gunstige seizoen; onder den beerlijken Genu lansehen hemel, aan de zee, g'durende don winter ; soms ook op de badp'aats Montecatini of wel te Milaan; doch overal, altijd met elkaar. Hoe eenzaam moet de oude man zich gevoeld heb;)..n na haar d..od! Welk een droefheid en ver latenheid, vooral in den avondstond, wanneer de behoefte aan huiselijke genegenheid zich dubbel doet gevoeie i en de herinneringen zich aan ons opdringt-n; welk een smart dan niet meer de zachte s'em te hooren, die ons met haar teidi-re tonen omwikkelt en afsluit van de wereld - ee:i wereld die ons dan zoo vreemd en zoo verre voorkomt en die wij ge heel zouden kunnen vergeten ! G useppina Streppj: i werd in 1815 in de klein'! p: ovinct^stad Lo.li geboren, eu was de dochter va" een a m inns'.vr-:, Fe! c'ino Slr-'pp:ni, die vier opera's geschreven heeft: Clii fa ('OM, fa te'1';'', .,Frave-ica <ia Rir;ini'', de lilinesi' en de l'ila di Bissora''. va i welke werken het laa!s genoemde, het beste wa-i. Zij bezocht het (Jonservatorium te Milaan, debu teerde in een klein theate- te Triest, en zou op den gedenkwaardige:! dag van Maa't 1842 optred -n in den Nabucco", het groote werk van den ma-?stro, wiens naam eerlang door de gansche wereld zou weerklinken. Verdi was toen kort te voren getroffen geworden door een van die bittere s-marten des levens, die s iemand sparen en juist bij de uitncmcndste geesten en de meest nob-ele karakters de diep-te won.len slaan. Hem waren in korten tijd gaïe en kind ontvallen en hij-ze;f worstelde in eerlyke, hooghartige armoede om een bescheiden bestaan, toen nu plotseling van uit die nevelen ren schitterende toekomst zich voor hem opende, en een jonge, bekoorlijke verschijning hem tegenstraalde, door zijn heerlijke tonen gei' .spireerd, die hem glimlachend de hand toestak en tot nieuwe ccheppingen aanspoorde. Het was Giuseppina Strepponi, die weldra zijn gade zou worden. Het huwelijk w.erd in alle stilte voltrokken te Col lange, een dorpje in Savoye, en Giusep pina nam tegelijkertijd afscheid van het tooneel. Zj had na baar optreden in den Sabucco" in de Italiaansche opera te Weenen gezongen, ook te Florence, Kome en Milaan, o. a. in opera's van Gaetam Donizetti, met wien zij bevriend was en die voor haar l' Vdelia" sch-eef, welke te R)me werd opgevoerd. Doch eenmaal de gade gewonien van Verdi, zegds zij het tooneel vaarwel, ten einde haar geheele leven aan den uitnemenden man te kunnen wijden. Zij deelde in zijn trioa.fen, luisterde opgetogen naar zijn uuiziek, t espiedde elke uitdru-king op zijn gelaat, trachtte zijn gedachten te raden en zijn wenschen te voor komen, terwijl zij zichzelve bescheiden op den achtergrond hield. Had Verdi Benige bladzijden gecomponeerd, dan was zij de eerste om er kennis van te nemen, de eerste om hem toe te juichen; doch, voorzichtig als zij was, liet, zij zich nim mer ie's ontvallen omtrent de nieuwe muzikale scheppingen, waarvan haar man hair de pri meur liet genieten. Ik zal nimmer een zakereu avond in 1893 in de Scala te Milaan vergeten, bij gelegenheid van een tweede opvoering van den Falstatt'. Ken mijner vrienden hal er op aangedrongen, dat ik de vcorstelling zou bijwonen van ui; een loge op het toonee', tegenover die waarin Verdi met zijn vrouw gezeten was. Het neergelaten scherm scheidde ons van het parterre, alsof wij ia een aparte wereld zaten; en wij hs.dden het oog op de coulisses en op hetgeen daarach'er voorviel. En dat was a!lcs dien avond van vroolijken aard! I.dereen kchte, iedereen had plezier; de uitvoerenden schertsttn onder elkaar en zelfs de tooneelbedienden schenen door de algemeerie opgewondenheid aangestoken te zijn. De opera hal aller bewondering go wekt, Fals'.afl viel in den smaak en beloofde dit te zullen blijven doen, zooals ook la^er ge bleken is. De vertolkers verheugden zich over het groote succes doch bovenal over de aan wezigheid van den Maestro, die zelf ook in zijn schik scheen te wezen. Voordat de op voering een aanvang nam, had hij zich met ons allen onderhouden en het zonderlinge ge rucht besproken, dat dien ochtend vrspreid was, n. 1. dat de Kegeering hem tot Markies wilde verhtft'en. . . . Hij was er iiiet veront waardigd over, doch lacbte er om, als on een grap van Falstafl Het scherm gsa1 op; de groote zaal van. den schouwburg vertoont zich in een schittering van licht, scioonbeid en bevallighiiil, en te midden tener ademlooze stiite, laat d3 muziek haar heerlijke Unen luoren. liet was oen gen,,t, gedaverde die geheele opvoering Verdi en zijn bcmini i-lijke m>:iw ga Ie te s'aa".: zij volgden met de grootste opmerkzaamheid iedere noot, iedere passage, i der gebaar van de ui*. voerenden, als hoorden en zagen fij iets daf hun geheel onbekend vas. . . . Verdi s-cbeen to vergeten dat h'j relt dit meesterwerk ge creëerd had, en vermaakte zich evenals een vreemde met de avonturen vai F, Istail': en zijn vrouw deeil de^cp'ijks. Wanneer zij tle oogen van het tooneel at<endde, m te op het gelaat van haar m in vestigde, las zij rtai.rop de voldoening waarmede hij het \roolijke stuk van een zekeren .. . Giuseppe Verdi zag op voeren, en die uitdrukking herhaalde zich op het gelaat van Signora Pepp'na. Het scherm viel onder direrend handgeklap en de kreten van Verdi! Verdi! en hij ver scheen op het tooneel, half vf-rscholen achter de zangers, die hem mede naar voren trokken, terwijl hij zelf den dichter van het libretto, Arrigo Boito, die zich met wilde vertoonen, voor het voetlicht bracht. alles onder ii",t toenemend gejuich van het opgewonden publiek, dat hem als een koning vereerde. En Giusep pina zag van uit haar loge toe en deelde in zijn triomf. Ongetwijfeld zal zij toen aai dien and.'ren avond van 9 Maart 'l >, gedacht hebben bij kans een halve eeuw vroeger waarop Verdi in dienze'fden schouwburg, op diezelfde plaa's. den gloriedoop ontving met zijn ..\abucco", waarin zij zelve op zoo schitterende wijze de rol van Abigaille" vertolkte ... In die dagen bloeide zij in al den glans van jeugd en schoon heid en haar heerlijke, omvangrijke stem bracht de toehoorders in verrukking; r u daalde zij stee.ls meer en meer af in de vallei der i iren," maar toch, was zij niet nog gelukkiger in dien avondjtond des levens, dan zij gedurende den dageraad geweest was ? En wér was onze literaire kunst in bleeker dagen kwijnende . . . De generatie van '80, als een vlam, ongevoed, d;e hocg en helder uit-laait korten tij'l, om dan plots ri<êr te slaan en in weinige licht-sehokj js weg te sidderen verbloeide reeds na haar tien jaren van hooge schoon heid . . . Hoog, niet diep, wai.t ongevoed door een innerlijkheid, die ze ontkende en verwierp, vermeten in haar blindend schoonen schijn, verstierf die dra. Eén was er innig, maar die had r,iet zóó vol-zuiver geluid: van Beden. Man weet nu toch wel langzamerhand, dat dit geen ijdele woorden zijn, rietwaar? Alle de oude zangers zwijgen, of zingen valsch ; en zij, die door hun hevig-ontroerde spreken de lage landen en steden, in hunne nevelen wég-gedommeld, sidderen deden en op-waken, fluisteren nu, heesch en bij tusschenpoozen DJ Xicinee Gids, dat schoone en schoondoorzongene huis, werd gesloopt en het burgermans wonir.kj*, dat verrees op de oude | heilige 11 iat«, werd betrokken door een orden telijke, teviejen familie, meneer en mevrouw . En die vertellen elkaar daar nu al maar door in heel zonderlinge bewoordingen soms , dat ze toch zooveel van elkaar houden.. . Nu, dat ia erg braaf, en we verwachten, naar Tollenschen trai.t, weldra: »op den eersten tand van mijn eerste zoontje" maar dit alles staat buiten de literatuur, is 't niet zoo? Eén slechts van de zangers van voorheen, zi: gt rog w-1 een zachte wijze, niet zoo g:óót en i-o,.oor als vroeger, maar toch met zuivere kalme stem: Albert Verwey. K imen geen nieuwe golven aanrollende by der vroegeren smoren in het vochtig strandzarid V Kwamen geen jongeren op-staan bij het verval der ouderen 't Zeker, maar verdienstelijke, geen uitstekende, en ook geen de ouderen evenarende, veel min overtreffende; het waren: in verzin: van 't Hoog en Bjutens, ia proza: Adriaan van Oordt en Coenen. Was da; nu de groote kunst, die de twin tigste eeuw zou hebben in te leiden? van 't Hoog, de eenig-taler.t-toonende beginner 2), door de kritiek aangezien voor een fenomeen; Boutens, de na-zinger van Gorter, maar zwak en on rhythmisch en vaag-van-visie bij den Meester, door van Deys<el ver boven z'n werk ;Jijke waarde verheven ? En van Ojrdt, terug-schouwende in vervlogen tijden ; Coenen Glusoppina Verdi-Sfrepponi ontsliep in den rauiidlag van l i November 1897 in de villa te Sant' Agata, waarheen ongetwijfeld het r.agesLcht ter bedevaart zal opgaan, met gelijken eerbied als waarm de het de woningen van Manzoni, va:i Shakespcare, van Schuier en Gje:he bezoekt. Zy stie f aan een korte, m^edoogenlooze ziekte: een acute longontsteking, weinige uren te voren opgedaan bij het ver toeven onder een prachtig 'n sterrenhemel, in het beschouwen waar.an zij en haar man bewonderaars van al wat schoon en heerlijk is, zich zoo gairne verlustigden. Van haar kon Verdi zeegen, wat Carly'.e van zijn gade getuigde: Zeldzaam groot was haar beminnelijkheid, de scherpzinnigheid van haar verstand en de trtuw van haar voo:trcffe,lijk hart/' Ho? nobeler een geniale man is. hèmeer bij een levensgezellin behoef", uiet lijn gevoel, met toewij lin; en geduld begiftigd. I)e gade van Verdi doet denken aan de uitnemende vrouwen van Manzoni, Goldoni, van Guixot en Gladbtone, en welke een schat zijn voor den man, di-e denkt en i-chept. Heerlijk is het genie, doch niot mind:r hecr'y'k de goedheid, welke voortspruit uit een geijiiuatig, beminnelijk karakter! I! A !?']?' -VEL I.n BA I! 111K U A. (JY«ar Jict Ituliaanach door J) Jonge inei>j"s run lf-i.30 en ran halen. lntKrtMtionui.il feminisme. G abt iele liditir Cittlierine Draw. Er is zoo oneindig veel verschil tusschen het jonge meii-j > van Ib3üen van heden, dat het een onmogelijkheid zou wezen, wanneer ook hare liefdesuitingen niet sterk gewijzigd waren ! Het jonge meifje van vroeger kende niet de hulpbronnen van de hedeiidaagsche »fl'.rt", zij wist niets van die duizend-erj-een geslepenheidjes die de tegenwoordige verweer middelen onzer meisjes zijn ; de j inge dume was toen noch dokter, noch advokaat, noch journalist ; zij was verzot op sentimc-nteele droomerijen in den maneschijn, op het gesuizel van den wind door het teere loover. op het kabbelend gemurmel van het beekj-e; haar leven lang. was zij een onschuldig bïank eendj-) vreedzaam haar kojjfl bukkend onder het despotisch gezag van den man . . . Andere tijden, andere zeden. Wij moeten ons i.u i.iet verbazen, dat de verstandelijk ontwikkelde vrouw een loopje neemt met sentimenteel gefeem, dat zij niet kun teeren op die w^ce kost. /ij heeft geen tijd om te droomen, om haar tijd te verheuzelen in wazig voor zich uitklaren ; de liefde kost baar minder hoofdbreken dan haar studies; zij doet een beetjs aan --flirt", zij bemint heel koelj-'s en oppervlakkig, zij kent het leven op haar duimpj?. Op haar twintigste jaar is zij sceptisch . . . Tó;}\ zijn. er nog enkele van die gsvoelsmenschjas, van die drocmstertjes, die gaarne een haarlok geven, aan den uitverkorene en in ruil een klein bo'-j-i van zijn haar zullen vragen; het zijn dezelfde meis-j»p,die bij het derde couplet van een romance in snikken zullen uitbarsten. * * * Het feministisch comitéFrauenwahl ' houdt zich onledig een algehede omwenteling teweeg-te-brengen in het onderwijs op de meisjesscholen. Met dit doel heeft de «l'Yauenwahl" een inrichting doen verrijzen, die waar schijnlijk aan geheel Duitschlar.d ten voorbeeld zal strekken. Deze school levert het groote voordeel op, klassiek onderwijs aan de meis-jes te geven, zonder het beoefenen van verschillende mo derne talen uit te sluiten ; het onderwijs wordt van meet-af-aan er op ingericht de meisjes in de gelegenheid te stellen te gaan studeeren tot het verwerven van een graad bij een door haar te kiezen faculteit Waarschijnlijk wordt deze school in April te Frankfort geopend, als men ten minste de ti lantieele moeilijkheden kan overwinnen en als een noodlottig geschil met een ander comitéde »Frauenvereiri" te Hamburg, zal zijn bijgelegd. ' -:{; Gahriele Ileuter, de knappe schrijfster van den bekenden roman »Aus guter Familie'', geeft in het F-ebruari-nummer van het L'tterurisclic E;ho een spiegelbeeld van zich zelf. Hoogst merkwaardig, bescheiden, guitig, handig en knap. »Man moge mij zeggen, wat men wil over objektiviteit, als hoogste streven in de kunst. . . Zeker l ik kan de onsterfelijke meesterwerken door haar ontstaan bewonderen, mij er over verbazen, maar slechts dat pakt mij, waarin een persoonlijkheid iets van haar zielsgeheimenissen openbaart". Erenals Alphonse Daudet, weet Gabriele Reuter niets te verzinnen. Alles wat zij schrijft heeft zij zelf meegemaakt, of de stof voor haar scheppingen is uit vertrouwbare bronnen tot haar gevloeid. »Ik gaf het finaal op, ooit meer tfl ^dichten" in dien zin, dien ik als dweepziek jong meii-js aan dat woord hechtte. Ik werd aangegrepen door een oneindige litfJe voor het werkelijke leven, in mij brandde een onleschbare dorst een hoofdstuk uit. dat leven plastisch weerte- geven, tot in zijn uiterste, tragische gevolgen. En ik wist, dat dit mij slechts kon gelukken door het schrijven van een stuk leven dat ik in al zijn melancolieke verborgenheden peilde." Zóó ontstond »aus guter Familie". Nu is weer een niauw boek van haar verschenen: FAlen van der Weiden, een dagboek. Omr Gabriele Rsuter's jongste werk oordeelt de kritiek zeer gunstig. * * Catherine Drew heeft het onbetwist voorrecht de di.y^nne te zijn der Engelsche, vrouwelijke journalisten. Reeds in 1871 schreef zij haar brieven in de »Belfast Nawsletter." Onder houdend en populair was haar stijl. Zij ver langde Ierland te verla'en en kwam als leerI linge bij haar broeder Sir Tuomas Drew, den ontwerper der restauratie van een oude stads poort in Dublin; een werk dat de groote bewondering verwierf van koningin Victoria en haar gevolg bij baar laatste bezoek aan Ierland. Vlug en bevattelijk wist Catherine ! Drew, onder leiding van haar bekwamen broer, j zieh een massa zaken op bouwkundig terrein eigen te maken. Toen zij voor het eerst in Londen kwam, waren vrouwelijke journalisten zoo goed als onbekend. Zij heet'c dappgr moeten strijden om te komen op de hoogte waar zij nu is. Met een rustig, zegevierend lachje kan zij thans spreken over de tallooze voetangels eri klemmen boosaardig op haar weg gelegd. CAIMCCE. Croiifei ilc fromuge glaa'es. Ingrediënten: HO gram geraspte parrnezaansche kaas. 00 gram geraspte gruyère, 2 deciliter slagroom, 2 deci liter geklopte cayenne zout, peper. Bereiding. Vermeng al de ingrediënten ; de room wordt eerst geklopt. Doe alles in een vorm en plaats deze op het ijs tot de massa i sti;f is; doe ze vervolgens uit den vorm en snijd alles in vierkp.nte stukjes die op cn.fitons geplaatst worden. Macaroni op Amenkaansclie manier. Ingre diënten: 250 gram macaroni, ;10 gram boter, 'M gram bloem, 2;i deciliter tomatensaus, i peper, zout, een weinig suiker. Bereiding. Kook de macaroni in kokend , water met zout ; plaats ze op een vergiet, i zoodra zij gaar is. Snelt de boter, voeg daarbij de bloem en de tomatensau^, laat dit koken tot de bloem gaar is, doe er-ook de kruiden i bij en stort de saus over de macaroni. i Dit gerecht moet zér warm gepresenteerd i worden; men kan er ook croiV.ons van gefruit l brood bij geven. * * | CORRESPONDENTIE. i J. II. te W. Men moet rauwe styfsel gebruiken om borsten van Engelsche hemden, boorden en manchetten te strijken. i ^Strijken is een moeilijk, ingewikkeld werk. Wenken of raadgevingen daaromtrent helpen niets. Men moet volkomen vertrouwd zijn met bizonderheden, hoeveelheid stijfsel, vochtigheid van het te strijken voorwerp, temperatuur en zwaarte der bouten. Wenscht u werkelijk in de fijne punfjes te leeren strijken, dan raad ik u: Ga u 2 maal in de week praktisch oefenen, onder leiding van een bekwame strijkster. :F*OÖOO, SL et n. g: o n. et et xxx -v o r fr issotLond© d r et n.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl