Historisch Archief 1877-1940
No. 1234
DE AMSTERDAMMER W E E.K B, L A D V O O R NEDERLAND.
IVI A. I 8 O N
H IR S C H &
Du Lundi 18 au Samedi 23 Février
SEMAI1TE DE BLAUC
Articles frais et nouveaux a des prix qui feront sensation.
Lingeries
Hatinées
Sauts de Idts
ouchoirs
Cravates
Collerettes
C'heniisettes
Jabot*
Plastroiis
Blouses
Peignoirs
Sorties de Bal
Douillettes d'E u fan t s
Robes d'Eiifants
Paletots d'Kntants
Blouses d'Eni'ants
Corsets
Jupons.
Rentree d'un choix admirable de nouveaux modèles de Costumes et Confections de Printemps.
iMiiiiiiHimimMlililiiiMimiii
belangen ernstig overwegen of de plaats, waar
naar gy dingt, naar behooren door u bezet
kan worden.
3. Gy zult verzoeken om keuken
enslaapkamertje te mogen zien, dan kunt gij weten
of de inrichting is, zooals gy rechtmatig ver
langen kunt.
4. Gij zult de taak die gij weet dat uwe
krachten niet te boven gaat, met lust en toe
wijding vervullen, om 't vertrouwen in uw
gesteld, u waardig te betoonen.
5. Gij zult bij u zelf de
verantwoordelijkheid levendig houden, dat het welzijn van het
gezin, waarvan gy lid zyt, ook voor een groot
deel van u afhangt.
6, Gij zult er de aandacht uwer meesters
op vestigen, wanneer ge niet hebt, waarop gij
naar aard en inrichting der huishouding meei.t
aar spraak te hebben, opdat gij niet in ver
zoeking komt misbruik te maken, waar alleen
gebruik gewettigd is.
7. Gy zult steeds bedenken, dat gy u slechts
vrij kunt voelen en aanspraak kunt maken,
als lid van 't gezin geacht te worden, waar gij
u stevig gebonden voelt aan uw plicht.
8.. Gij zult de buitensporigheden en bande
loosheid van onzen tijd verachtende, kennis,
ontwikkeling en algemeene beschaving zoeken,
omdat elk mensen naar beter en hooger moet
streven.
9. Gij zult uit besef van eigenwaarde, als
ordelijk, degelijk meifje zorgen, dat gij in het
gezin van eene plicntverzakende huisvrouw
niet slecht wordt.
10. Gij zult, wanneer gij u werkelijk van
het kwade weet te onthouden, waarvoor gij
ongelukkig maar al te veel in verzoeking
komt, u zelfbewust zijn, dat, waar tegenwoordig
zoo dikwijls eene hulp gevraagd wordt, die
zelfstandig kan optreden, zoo eene ook dubbel
loon mag eisehen,opdat zaakkundige dienstboden
haar lot kunnen verbeteren.
B.-K.
* *
Vergeet nooit, dat het toeval is, dat gy,
mevrouw, geen dienstbode zijt, en uw dienst
bode geen mevrouw is.
Bedenk steeds hoe heerlyk gy het vondt,
toen gij een vrijer hadt, dat gy hem kondt
ontvangen, wanneer gy woudt.
Sta even vroeg op als uw dienstmeisje om
te bewijzen dat vroeg opstaan geen scoande
is en vooral ga vroeg naar bed, want dat
is voor dames en meisjes beiden zoo gezond.
Wees vooral niet minder goedgeefsch voor
de armen dan uw dienstmeisjes; zorg, al is dat
ook een groote kunst, haar de bazin te blijven
in barmhartigheid.
Geloof ten allen ty'de, dat een dienstmeisje
evenveel van iets lekkers houdt als gijzelf, en
dat de hemel ze snoeplustig heeft geschapen,
om u te oefenen in mededeelzaamheid en
geduld.
Breng tot haar geruststelling haar deugdelijk
aan het verstand, dat zy, daar zy veel meer
brekende waar behandelt dan gijzelt', ook veel
meer breken mag dan mevrouw.
Maak u zelf nimmer wys, dat een dienst
betrekking, hoe goed ook betaald, beantwoordt
aan hetgeen een normaal mensen in dit leven
begeert en behoeft.
Wees tevreden, wanneer de ydelheid van uw
dienstbode de uwe niet overtreft, eu begrijp
dat ze, ten gevolge van haar gebrek aan ont
wikkeling, tienmaal meer recht heeft over de
slechte mevrouw te praten, dan de mevrouw
over de slechte dienstmeisjes; beider gepraat
beschouwd als dagdieverjj.
Wil niet minder werkzaam zyn dan uw
dienstbode, want arbeid adelt juist hen die er
niet toe gedwongen zyn, en cmtadelt dikwyls
hen die er toe gedreven worden door dwang.
Maak van uw dienstbode een huisgenoot en
bedenk dat al uw opvoedende praatjes niets
beteekenen, zoolang ge haar niet zult ver
heffen, door ze te dulden aan uw disch.
D.
Waarschijnlijk zullen de dienstboden en hare
meesteressen nu vooreerst voldoende aangaande
haar plichten zyn ingelicht, zoodat we dit
onderwerp verder met rust kunnen laten.
RED.
Koningin Victoria's vrede-willen.
De bekende vredeapostel, W. F. Stead, wijst
in de Daily News van 6 Febr. op eenige voor
beelden van den invloed nu en dan door de
overleden koningin aangewend om oorlogen, te
voorkomen.
In het geschil met Amerika, ter gevolge van
de arrestatie van de afgevaardigden en
geconfedereerden, heeft zij werkelyk, door wyziging
van het telegram dat de Eigelsche regeer ing
daarover verzenden wilde, een bloedigen oorlog
met de Republiek voorkomen.
Merkwaardiger nog was haar handelen tijdens
Lord Palmerston's regeering, toen door de
kwestie Sleeswyk-Holstein, de meerderheid der
regeering en de natie geneigd waren om voor
Denemarken tegen Duitschland het zwaard te
voeren.
In het begin van het jaar '64 was de toe
stand kritiek. Lord Salisbury, toen nog lord
Cecil, schreef een geweldig oorlogzuchtig artikel
in de Quarterly Review eu de minister-president
verklaaide, dat, waar de oppotitie naar alle
waarschynlykheid lord Cecil's gevoelen deelde,
de rcgeenng t tot oorlog t' tot aftreden had
te besluiten. Vicioria wist, dat lord Palmerston
niet liever dan het eerste wilde en dat een
beroep op hém niet zou baten. Zij besloot
daarop tot het ongewone middel haar toevlucht
te nemen, den leider der oppositie, lord
Derby, bij zich te noodigen. Zy deelde hem
haar afkeer van een oorlog mede en het gevoelen,
dat deze het Rijk zou ruïneeren. Het gevolg
was dat, tot aller verbazing, lord Derby in
het parlement een gloeiende rede tegen den
oorlog hield.
Ljrd Palmerston legde haar kort daarop een
oorlogszuchtige openingsrede voor, die zij
rondweg van den hand wees, zeggende daarmede
niets te maken te wilde hebben. Gevolg: in de
troonrede werd de zaak zeer neutraal behandeld.
Lord Palmerston gaf het echter niet op;
Victoria evenmin. In het voorjaar van '64 be
dreigde hij den Oostenrijkscfle gezant, dat,
wanneer de vloot van zyn land in de
Middellandsche Zee mocht verschijnen, deze daar de
Engelsche zou ontmoeien. En hij droeg lord
Russeh op, de Oosteuryksche regeering daar
van te verwittigen. De papieren werden tchter
door lord Granville aan dezen terug gestuurd
met de koninklijke boodschap, dat noch het
gesprek met den Oostenrijkschen gezant, noch
de verwittiging aan diens regeering, haar
aanstond. En er zat voor den minister-president
ten slotte niets anders op, dm toe te geven.
Bij de onlusten in Indië, begin van de
tweede helft dezer eeuw, toen in Engeland,
volgens di.n hter Stead, een gelijke geest van
ruwrieid en bloeddorstigheid hterschte als thans,
heeit Victoria tegen bet gevoelen der natie in,
tegenover de Indische volken zich zeer ver
zoenend getoond.
Toen na de onderdrukking van den opstand
haar de proclamatiën werden voorgelegd, ver
klaarde zy de uitdrukking, dat Zy en de
regeering de macht hadden om de Indische
godsdiensten te (Ondermijnen, een onwaardige,
en stond zij er op, dat de proclamaties opnieuw
opgesteld werden. Zij verzocht Lurd Derby dit
eigenhandig te doen in zyn gewone meesterlijke
taai en in een volkomen vrcdelievendeu en
verzoenenden geest. liet gevolg was, dat ze
geheel naar haar gevoelen werden opgesteld.
En ze ter teekeniug ontvangende, nog niet
tevreden, schreef zij er eigenhandig onder:
Moge God ons en onze Regeering de kracht
geven om deze onze weiibchen voor het welzijn
van ons volk uit te voeren."
De ge=chiedenis met de bedkamerdames, in
den aanvang harer regeering, weei er alreeds
op, dat Victoria een eigen oordeel had.
Hadde zij de kracht en moed gehad, om
Chamberlain in zijn oorlogszucht te
wederstaan zooals ze Lord Paimerston wederstond,
duizenden vrouwen in Zuid-Afrika en in de
geheele wereld, zouden Hare nagedachtenis
met meer reden gezegend hebben.
V. D. V.
De rouw der natie doet sterlings
rollen.
Wie in Engeland in deze dagen over slapte
mogen klagen, de modewerksters voorzeker niet.
En al had het bestaande aantal werksters in
dit vak, tien in plaats van twee handen, dan
nog waren de magazijnhouders niet te voorzien
naarmate de clientèle voor rouwkostumes komt.
Er is kort na den dood der Kunii gin letter
lijk een paniek geweest in de groote maga
zijnen van het West-end. Geheele zwermen
dames kwamen rouwstofl'en en zwarte costumes
aanschaffen. Sommige groote magazijnhouders
waren reeds tijdens de ziekte der Koningin
gaan inslaan, doch de meesten zijn des mor
gens na het bekend worden, van Haar dood,
onmiddellijk het Kaïaal overgestoken en
beuben in Parijs zoovele koffers vol zwarte stoffen
ingekocht als ze maar bij machte waren te
koopen. Doch hun aaLbod woog by lange na
niet tegen de vraag op, en nog heden is zwart
het eenigste wat men ziet koopen en
verkoopen in de fraaie magazijnen''van Regent Street
of de meer gewone in St. Pauls Yard.
Meer dan 700 telegrammen zyn naar Parijs
gezonden aan modisten en modejournaal om
patroons en modellen voor rouwcostuums. En
daar eene Engelsche dame van goeden doen,
het met een, twee of drie nieuwe coatuums
niet stellen kan, beteekent de rouw voor haar
een uitgave niet zelden van 150 of 250 p. st.
Waar men gaat of waar men ziet, het is
zwart en niets dan zwart, dat het oog ontwaart
in Londen.
V. D. V.
Vereeniging: Nationale
Tentoonstelling van Vrouwenarbeid.
De vereeniging Nationale Tentoonstelling
van Vrouwenarbeid" zal op l,Juli e.k. ophouden
te bestaan. Zij werd aangegaan voor den tijd
van 5 jaar, te beginnen inftt.l Juli 1896.
Het financieel resultaat, jVan hare werkzaam
heid is een baf'g saldo , xan, .ruim'? 2U.0^0,
voor .de bestemming waarin*de leden der
vereeniging gelegenheid hebb.eft-gehad plannen
in te dienen.
Van de 83 die inkwamen, .voldeden er 25
aan de door de statuten gestelde einchen er
van deze trokken het meest de aandacht van
het Bestuur, het plan van de presidente mevr.
de Jong van Beek en Donk en dat van het
vroegere medebestuurslid mej Marie Jungius.
Dit gaf het bestuur aanleiding, deze twee
plannen tamen te vatten in een nieuw voorstel,
hetwelk als N°. 26 gelijk met de andere aan
de leden ler inzage en ter beoordeeling werd
toegezonden.
Op de algemeene vergadering van 22 Sept.
19(Ju bleek duidelijk, dat de meeste sympathie
was weggelegd voor het plan van Marie Jungius
en het besiuursvoorstel. Verscheidene
inzendsters trokken daarop hare plannen in, ten einde
de stemmen zoo min mogelijk te verdeeien.
En nadat ook de dames de Jong van Beek
en Donk en Marie Jungius dit hadden gedaan,
bleef dus alleen het bestuursvoorstel ter nadere
bespreking over, hetwelk dan ook zij het
eenigszins gewijzigd alle stemmen op een
enkele na, op zich vereer.igde.
Zoo werd dan besloten tot de oprichting
eener vereeniging, zou nauw mogelijk verwant
aan die van de Nationale Tenttonstelling van
Vrouwenarbeid, welke zich evenals deze ten
doel zal stellen, de uitbreiding van den werk
kring der vrouw en als middel om dat doel te
bereiken zal aangeven: de oprichting van een
arbeidsbureau voor vrouwen.
Om het batig saldo der tentoonstelling zonder
bezwaar aan de nieuwe vereeniging te kunnen
overdragen, moet deze zijn opgericht en dus
de koninklijke goedkeuring op haie statuten
hebben erlangd, vóórdat de oude vereeniging
te niet gaat.
Daarom is aan een commissie van voorbe
reiding die tevens het voorloopig bestuur der
nieuwe vereeniging vormt, opgedragen daarvoor
statuten te ontwerpen.
Deze nieuwe vereeniging heeft een uiterst
belangrijke taik te volbrengen. Erfgename van
het batig saldo der tentoonstellingen, aanvaardt
zij met deze erfenis ook de verplichung, om
veel tot stand te brengen van wat de tentoon
stelling van vrouwenarbeid slechts met enkele
lijnen heelt kunnen aanduiden.
Zij moet derhalve zij het -in nieuwen
vorm en onder een anderen naam het werk
door dtze begonnen, zoo getrouw mogelijk
voortzetten.
Zal zy dit met frissche kracht maar toch
van denzelfden geest doordrongea kunnen
doen, dan is daarvoor noodig, dat allen die
met belangsselling het werk uer oude vereeni
ging hebben gadegeslagen, ook thans weer hun
zoo gewaardeerden steun verleenen.
Deze kan op dit oogenblik worden gegeven
door het toetreden als lid der nieuwe vereeni
ging, waarvoor het bestuur zich in de aller
eerste plaats wendt tot allen, die als mede
werkster, lid, donateur, contribuant of abonné(e)
op de congressen, hebben bijgedragen tot het
welslagen van de Nationale Tentoonstelling
van Vrouwenarbeid.
liet vertrouwen is zeker gerechtvaardigd,
dat onder hen velen zullen worden gevonden,
die met evenveel sympatie het ontstaan en de
ontwikkeling der nieuwe vereeniging zullen
helpen bevorderen.
Allen die zich thans als lid daarvan opgeven,
zullen nog invloed kunnen oefenen op 'ie statuten,
waarvan het ontwerp hun ter beourdeeling zal
worden toegezonden, te gelijk met de convocatie
voor de vergadering, waarin de statuten zullen
worden vastgesteld en waarbij de termijn zal
worden vermeld, binnen welken evei tu> el in
te dienen amendementen worden ingewacht.
Hoewel het juiste minimumbedrag van het
lidmaatschap rog nader mnet worden bepaald,
meent het bestuur toch wel reeds de verzeke
ring te kunnen geven, dat dit de som van ? l
'sjaars niet te boven zal gaan, vooral wa> neer
zij, die meer kunnen missen een hoogere
bijdrage toezeggen.
Nog een andere wijze van hulp verleenen,
dan door zich zeif als lid aan te melden is,
dat zij die deze circulaire ontvangen, anderen
opwekken dit voorbeeld te volgen.
Tot allen, die geen circularen ontvingen en
die toch als lid der nieuwe vereeniging wenscben
toe te treden, richt het bestuur zicli met het
beleefd verzoek zich daarvoor te willen aan
melden voor 21 Februari bij mevr.
PekelharingDoijer, Melkweg 6, Groningen.
Bestuur van de vereeniging tNationale Ten
toonstelling vin Vrouwenarbeid":
C. de Jong van Beek en Donk,
C. G. Pekelharing-Doijer,
II. H. Scholten-Commelin,
M. L. W van Dijk,
T. Westermann-Sinithuysen,
H. M. R. M. Dull en
M. Gallé.
Hygiëne in de vrouwelijke kleederdraelit.
Modes. Mevrouw Crawford Het
keizer Frans Jozef slicrstellmgsoord voor
wouwen.
Op een congres gehouden te Rome, hebben
de meest bekende geleerden zich ernstig bezig
gehouden met het vraagstuk »de
Vrouwenkleeding".
Eenparig hebben zij de lange japon ver
oordeeld, in naam der
gezondheids-voorbehoedings-leer.
Een geneesheer, dr. Casagrandi, heeft boven
dien op doorslaande wijze met eenvoudige
middelen aangetoond, hoeveel gevaar dit
kleedingstuk oplevert.
Hij heeft het denkbeeld gehad, een aantal
dames gedurende een wandeling een japon te
doen dragen met lossen sleep van 20 centi
meter breedte, die afgenomen kon worden
welke slepen na de promenade in de stads
straten, door de dames aan zijn laboratorium
zijn gedeponeerd en direct aan een
micrograpbisch onderzoek onderworpen. Op elk dier
slepen constateerde dr. Casagrandi de aanwe
zigheid van talrijke koloniën microben en
bacillen. Influenza-, tering-, typhus-besmettirg
enz.; zoodanig zijn de dreigende onheilen die
de moeders, na een wandeling, aan de wieg
hunner kindertjes kunnen brengen.
Met deze wetenschap kunnen de hygiënisten
toch niet anders dan het dragen van den sleep
als het ware verbieden.
(Maandblad, gewijd aan Hygiëne en Indu
strie, redactie dr. van Hamel RJOS en Ilarmeus).
*
.« *
Een nieuw modeblad les Modes wordt in
Parijs uitgegeven door Manzi, Joyant en Co.,
opvolgers van Goupil en Co. Allicht het
mooiste en meest artistieke, dat op dit uit
gestrekt gebied verscheen. De volmaaktheid.
In dit blad heeft rnen zich losgemaakt van
die onzinnige mode-plaatjes dames voorstellend,
zooals wij ze nooit te zien krijgen. Iedereen,
die in mode-bladen gesnuffeld heeft kent het
onmogelijke, nooit gewijzigde type. Vrouwen
met een lange, slanke gestalte, een middeltje
van miniatuur-omvang, een klein kopje, een
haardos onnatuurlijk door zijn weelderigheid
en onveranderd golvend en gekruld; een uit
gerekte hals, voeijes die onmogelijk een lichaam
zouden kunnen dragen, en ha jes zoo snoezig
klein, dat ze onzichtbaar worden. Natuurlijk
staat elk toilet verrukkelyk aan deze doddige,
onnatuurlijke poppetje». Men wil het aan
gegeven toilet copieëren en nu komen uit alle
hoeken hoogst onaangename verrassingen op
duiken ! Een vrouw met normale afmetingen
en natuurlijke proporties ziet er uit als een
paskwil in het kleedje, dat zich sierlijk en
smaakvol plooide om de stereotype juffrouw
uit het mcdoblad.
Les Modes geeft reproducties van
photografieën, ontleend aan de werkelijkheid. Het
blad heeft zich in verbinding weten te stellen
met gevierde en bewonderde vrouwen uit de
eerste kringen en met de meest toegejuichte
actrices, bekend om haar goeden smaak en
de voorbeeldige wijze waarop zij zich kleeden.
In le< Modus is een prachtig kopje van de
hertogin Graziola, naar een crayon teekening
van Buldini.
Allerliefste en verrukkelijke afbeeldingen
van de dames Cécile Sorel, Dorziat, Nimidoff
en Suzanne Avril.
Met opzet heb ik het waarschuwend bericht
aangaande de onheilen die veroorzaakt kun
nen worden door het dragen van lange rokken
op straat, doen voorafgaan aan de mededeeling,
die ik u niet onthouden mag en die rechtstreeks
ontleend is aan het nieuwe fransche modeblad.
ledere vrouw moet ten slotte voor zich zelf
weten of zij ijdelheid hooger stelt dan hygiëne
en in hoeverre zij verantwoord is tegenover
zich zelf en haar gezirt, door booze kiemen
van kwaadaardige ziekten in haar huis te
«sleepen".
Boven en voor alles is de mode er op uit,
de vrouw zooveel mogelyk te doen winnen aan
lengte en slankte.
Gedragen worden dunne stoffen, die in weeke
plooien de vormen van het lichaam mouleeren;
de rok nauwsluitend om déheupen en van
onderen zeer wijd; losse corsages bijvoorkeur
met boléro.
De rok moet noodzakelijk langer zijn dan
de persoon die het kteedingstuk draagt. Veel
stof, ruim voor de voeten neervallend, zoodat
de draagster van zulk een rok grooter lijkt
dan zij is. In zulke rokken krijgt de gang
der vrouw iets kwijnends; deze mode eischt
van haar het ontwikkelen van een eigenaardige
gratie ; een speciale voetbeweging om lichtelijk
het van voren sleepend gewaad op te wippen ;
beweginkjes, die los en natuurlijk moeten zijn
als vorderden zij niet de minste inspanning
Grand bien vous fasse !
Dit is mijn wensch, die niet in les Modes
wordt geuit.
*
* *
In het hartje van Parijs, in de Rue du
Quatre Septembre, is de werkplaats van de
kranigste vrouwelyke journaliste uit onzen tijd.
Zy is niet jong meer, mevrouw Crawford. Zij
is de type van een mooie matrone met haar
golvend, grijs haar, en prachtige wenkbrauwen,
met haar rechten, geestigen neus, haar schalke
denk-oogen, haar grooten, goedigen, eerlijken
mond. Mevrouw Crawford is de Parysche cor
respondente van de Daily Ntws. Glas-helder
zijn haar inzichten in de meest
uit-een-loopende zaken, aan haar onkreukbaar eerlijk en
verstandig oordeel hecht men de grootste
v/aarde. Mannen en vrouwen houden van haar
en stellen prijs op haar omgang. Zij zelf,
hoewel zij er trotsch op is een vrouw te zijn,
verkiest den omgang met mannen, omdat haar
recht-door-zee geaardheid soms pijnlijk wordt
getroffen door vrouwelijke valschheidjes,
onbetrouwbaarheidjps, streekerigheidjes.... en
andere leelijkheidjes, die ik terwille van my'n
sekse liever verzwijg.
De geest en arbeidskracht van mevrouw
Crawford zijn nog lenig en frisch. Zy is niet
altijd in n kringetje blijven ronddraaien;
zij heeft zich dikwijls verplaatst en daardoor
h«eft zy wereld- en menschen-kennis opgedaan.
Mannen wier ramen klinken als een klok,
stelden hoogen prijs op haar vriendschap, o. a.
Bismarck, Garibaldi en Gambetta. Haar dochter
v/as zelfs een petekind van den vurigen
Zuiderling Gambetta.
In het regelen van zaken, in het organiseeren
en plannen ten uitvoer brengen ontwikkelt
mevrouw Crawford een mannelijke kracht.
Door haar jarenlang verblyf in Frankryk
spreekt zij de fransche taal zeer vlug en
vloeiend maar met een lersch accent.
Een model-inrichting van philantropischen
aard is het Keizer Frans Jozef» herstellingsoord
voor vrouwen, te Weenen?Hüttelsdorf. In den
omtrek der Donaustad, in een bergachtige streek
gelegen, wordt het groote huis omringd door
een park, 20 000 vierkante meter groot. De
luchtige, hooge, geheel in wit gehouden slaap
kamers, de doelmatige bad- en wasch ruimten,
het gezellige lees- en conversatie-vertrek en
de groote, fleurige eetzaal zyn zeker geschikt
het herstel der vrouwen in-de-hand te werken.
Schilderachtig mooi is de ligging van het ge
bouw, dat gesticht werd door een
philantropenvereeniging genaamd «Vriendschap". Het her
stellingsoord staat onder het patronaat van
vrouwen behoorende tot den hoogen
Oostenrykschen adel. Dit gezegend oord Hütteldorf,
verleende in de laatste jaren aan ongeveer 600
arme, zieke vrouwen zijn heerlyke hulp.
Het kan nooit genoeg herhaald worden dat
de inrichting eener geordende maatschappy,
op onderling dienstbetoon berust. Wie zich
aan die sociale taak onttrekt, kan met het
volste recht aangewezen worden als een
nonval eur.
CAPRICE.
F8 O SC O,
ver f iris JE* oliondo d ir £t 12.