Historisch Archief 1877-1940
No. 1239
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Een memorandum van w\ Sewall.
Op 10 en 11 April zal te Amsterdam weder
de jaarvergadering worden gehouden van den
Nederlandschen Nationalen Vrouwenraad."
Daar zal verslag worden uitgebracht over wat
deze Bond in het afgeloopen jaar oo al niet
deed, dan toch trachtte te zijn: twee en dertig
verschillende vereenigingen, in onderlinge ge
meenschap brengende: en binnen den korten
tijd van zijn eerst tweejarig bestaan reeds bij
machte om onderlinge waardeering te wekken
bij vrouwen, ieder op zichzeLe voor bepaalde
doeleinden werkzaam en elkanders streven B!H
lijnrecht tegenover gesteld beschouwend, tot de
Nationale Raad haar beter leerde, zooals onze
presidente mevrouw douairière Klerck van
Hogendorp dezen zomer te Parijs meende te
mogen getuigen.
Maar de Nederiandsche Nationale Vrouwen
raad heeft eigenlijk alleen reden van bestaan
als lid, als onderdeel van het groote geheel,
van den Internationalen Vrouwenraad. Daar
nu op de komende jaarvergadering wel het
meeste licht zal vallen op het werk hier te
lande verricht, is het niet van belang ontbloot
vooraf nog eens afzonderlijk na te gaan, wat
de Internationale Raad in het afgeloopen jaar
tot ttand bracht en trachtte voor te bereiden.
Van de hand van mrs. May Wright Sewall,
de bezielde oprichtster en ijverige presidente
van den Internationalen Vrouwenraad is weder
een memorandum verschenen, een rondschrij
ven, zooals ook reeds ten vorige jare door haar
werd gericht aan de presidenten der verschil
lende Nationale Vrouwenraden, die te samen
den Internationalen Raad vormen. De
hoofdinhoud daarvan is wel waard in wijden kring
te worden bekend g maakt.
Het jaar 1900 was blijkens mrs. Sewall's
memorandum een jaar van groote beteekenis
voor den Kaad. Zyn hoofdbestuur vergaderde
in de '2de helft der maand Juni te Parijs en
vond in de tentoonstelling met hare congressen
en groote samenkomsten een vruchtbaar veld
voor verspreiding zijner denkbeelden en ver
meerdering van zijnen aanhang. Zijn besluit
om gedurende de drie zomermaanden een
permanent bureau te openen voor inlichting en
propaganda, een besluit, welks uitvoerii g moge
lijk werd door den krachtigen steun van de
regeering der Voreenigde Staten, die in haar
paviljoen op het tentoonstellingsterrein de
noodige localiteit beschikbaar stelde, droeg rijke
vruchten. Voornamelijk wel deze, dat in het
eind van den zomer dank aan de talrijke
samenkomsten en congressen in Frankrijk een
Nationale Vrouwenraad werd opgericht. Een be
gin daartoe bestond reeds in 1892, maar ging
weder te niet, daar in Frankrijk de
moeielijkbeden om te komen tot aaneensluiting buitenge
woon groot zijn. De FranscheNationale Vrouwen
raad heeft zich nog niet bij den Internationalen
Vrouwenraad aangesloten, maar dat is slechts
eene vraag van tijd; zoodra hij zich voldoende
heeft gevormd en levensvatbaarheid blijkt te
bezitten, zal hij zich in den steeds aangroeienden
kring doen opnemen. Eene aanwinst daarvoor
is reeds nu de toetreding van den Italiaarischen
Vrouwenraad, die eenige maanden te voren werd
opgericht; terwijl er alle hoop bestaat, da! de
Zwitsersche en de Oostenrijksche vrouwen binnen
een niet al te lang tijdsverloop dit voorbeeld
zullen volgen.
Van de vier verschillende afdeelingsbesturen
(standing-committees) viel weinig te melden.
Het internationale pers-comitévan den Raad,
zijn comitévoor de flnantiën en zijn comit
voor de wetten betreffende de vrouw en het
huisgezin, werden eerst kortelings opgericht
en zijn nog bezig zich te organiseeren. Het
afdeelingsbestuur voor vrede en arbitrage stuitte
door de jongste politieke verwikkelingen op
groote moeieiijkheden.
Onder de punten van behandeling op de
vergadering van het Hoofdbestuur was dan ook
wel het voornaamste: de verhouding van den
Raad tot het groote werk van vrede en arbitrage.
Natuurlek, schrijft mrs. Sewall, is dit de vraag.
waarin de meerderheid der leden het leven
digst belangstelt, en het is er ook eene, waarbij
het publiek gerechtigd is hulp en steun te
verwachten van den Baad. Van den beginne
heeft deze het beginsel van internationale
arbitrage trachten te steunen. Op de laatste
vijfjaarlrjksche vergadering te Londen werd
warme instemming betuigd met het streven
der Haagsche vredes-conferentie. Toen kort
daarop de oorlog uitbrak tusschen Engeland
en de Zuid-Afrikaansche Republieken, oniving
de presidente, wat deze zaak t.etrof, meer op
roepingen tot handelen, meer aanmaningen tot
trouw, meer verwijtingen over ontrouw dan
over alle andere onderdeelen harer bemoeiingen
te samen. Dit al deze geschriften sprak eene be
treurenswaardige eenparigheid van meening, dat
de Internationale Vrouwenraad zicb niet houdt
aan de besluiten op de laatste vijfj'aarlijkscbe
vergadering genomen. Het meest dnrgend
was een schrijven van mevrouw B. Waszklewicz
van Schilfgaards, voorzitster van den Neder
landschen Vrouwenbond voor Internationale
arbitrage en afgevaardigde voor Nederland van
het afdeelingsbestuur voor vrede en arbitrage
van den Internationalen Vrouwenraad. Deze
wenschte, dat het Hoofdbestuur van den
Internationalen Vrouwenraad, bestaande uit de
presidenten der Nationale Vrouwenraden van
elf natiën, sprekende uit naam van verscheidene
honderden vereenigingen, gesamenlijk
vertegenwoor.iigende zeven millioen vrouwen, zoude
protesteeren tegen den oorlog door
Groot.Brittanniëin Zuid-Atrika gevoerd; zich zoude
vereenigen met den Nationalen Vrouwenraad
van Nederland ten einde Nederlands Koningin
te verzoeken haar bemiddeling aan te bieden,
of wel zoude besluiten een verzoek om be
middeling te richten tot alle groote mogend
heden achtereenvolgens."
Algemeen echter was men in het hoofdbe
stuur van meening, dat aldus door den Inter
nationalen Vrouwennad niet kon worden ge
handeld, daar door hem geen stap mag worden
gedaan zonder overleg met en instemming van
alle aangesloten Nationale Vrouwenraden. Voor
de leden van het hoofdbestuur was het boven
dien zonneklaar, dat een dergelijk optreden,
wel verre van den socialen vrede en de inter- j
nationa'e arbitrage te bevorderen, slechts dienen |
kan om verdeeldheid en scheuring te brengen j
in eigen kring. Alle invloed der vrouw moet j
worden dierstbaar gemaakt aan de bevordering j
van den vrede; maar het afdeelingsbestuur
voor arbitrage is niet bevoegd tot eigenmachtig
handelen noch om zijne meening aan het
hoofdbestuur op te driegen.
Het onderwerp is uiterst teeder en van de
grootste beteekenis voor het behoud onzer be
schaving en voor de verdere geestelijke ont
wikkeling van het menschetiras. Een der
voornaamste punten van behandeling op iedera
nituwe vergadering van het hoofdbestuur zal
steeds blijvi n de vraag : hoe zal de Internationale
Vrouwenraad zijnen invloed aanwenden om
werkelijk handelend werkzaam te zijn in het i
belang van den vrede en van internatior ale i
arbitrage: hoe zullen vrouwen, die geloof' heb '
ben in de leer van vrede en ontwapening en
in de mogelijkheid van eene bijlegging van
internationale geschillen door arbitrage in plaats
van door wapengeweld en die begeeren het tot
stand komen van een permanent scheiasgericht,
bij het publiek kunnen wekken een verlangen
naar deze dingen, waardoor hare wenschen
eenmaal werkelijkheden kunnen worden. Moge
ieder afzonderlijk lid van iedeien Nationalen
Kaad zich zelve geroepen voelen tot ernstige
overweging van deze groote vraag: niet alleen
ais eene gevoelszaak, als een ideaal; maarniet
het oog op de practische volvoering. Dan zal
de Raad een sterke macht worden in het ver
zachten van tegenwoordig lijden en het voor
komen van dreigende gruwelen.
Maar waar de Raad op dit punt al moest
doen door laten, op andere punten: verspreiding
zijner beginselen, opwekking tot aanénsluiting,
was hij zooveel te ijveriger werkzaam. De zaal,
waar de Raad zijne iittingen hield, was steeds
bezet; een aandachtig luisterend publiek van
mannen en vrouwen volgde de voordrachten
van lady Aberdeen, van Frau Stritt, van me
vrouw Klerck van Hogendorp, van mll. Monod.
Plet informatiebureau op het tentoonstellings
terrein was dagelijks geopend tot het geven
van inlichtingen, het inwinnen van gegevens,
het verstrekken van adressen, het bevorderen
van onderlinge kennismaking dóór introductie.
Dit laatste vooral acht de Raad van groot be
lang. Want het mag nimmtr worden vergeten,
dat zijn hoofddoel is het aa:;kweeken \a-i ver
broedering. Maar verbroedering is niet mogelijk
zander bekendheid met elkander, en daarvoor
is eene gelegenheid tot een wederzijdse!! ont
moeten noofiig. Gelegenheid nipt? aijeen tot de
tormeele ontmoeting tusschen redenaar en pu
b.iek, maareene persoonlijke.imiividuëele kennis
making, waarbij de sprekers van den dag, de
olticieele vertegenwoordigers van d.-n Raad, de
genoodigde gasten, elkander kunnen ontmoeten
tot vrije, ongedwongen gedachtenwisseling en
ter onomwonden bespreking van de toepassing
der groote gedachten van internationale
gcmeenschapsoefening. Dit laatste was steeds het groote
punt van behandeling. Telkens weder, op het
spreekgestoelte en in het intieme mondgesprek
rees de groote vraag: hoe kunnen vrouwen het
hare doen tot bevordering van de internationale
gemeenschap. De aangeprezen middelen waren
nog talrijker dan de nationaliteiten der aan
prijzers; maar op een punt waren sprekers en
toehoorders volstrekt eenstemmig. Het was het
ernstige, diepgevoelde bewijstzijn, dat de eerst
volgende stap voorwaarts in de ontwikkeling
onzer beschaving moet zijn een k',:< i.iig be.-,et
van de groote waarheid, dat de hoog. to belangen
der natiën voor allen r. en dezelfde zijn, dat
zij volgens het woord van den grooten Apostel,
allen leden zijn run nzelfde lichaam, en ,dat,
als n lid lijdt, al de leden mede lijden, en
dat als n lid verheerlijkt wordt, stch al de
leden mede verblijden,
De Internationale Vrouwenraad, zoo besluit
mrs. Sewall haar memorandum, is thans der
tien natiën sterk en uit al de verslagen, die
inkwamen, blijkt, dat in alle landen, waar het
denkbeeld van den Raad wortel schoot, niet
alleen het interi ationale medegevoel werd ge
wekt, maar dat het nationale bewustzijn \verd
gesterkt in dezelfde mate als verdeeldheid en
verbittering van partijen onderling verflauwde.
Een dieper gevoel van broederschap en et-ne
steeds ruimere toepassing daarvan blijve steeds
de vrucht van het werk van den Raad.
JOHANNA W. A. NABKK.
Afgevaaidigde voor Nederland
v/h Pers-comitévan den Inter
nationalen Vrouwenraad.
Wat Chamberlain voor heeft met
Engelsche vrouwen.
De groote imperator van liirmingham, Zijne
Excellentie Joseph Chamberlain, sprak 14
Maart in de jaarvergadering van de (British
Women's Emigration Association» die in de
laatste '20 jaren de emigratie van ongeveer
7000 vrouwen had bevorderd. Hij o: twikkelde
daar een nieuw plan om Zuid-Afrika voor
goed voor Inion Jack te veroveren. Met
wapengeweld gaat dat niet. Dat schijnt OOK
Joseph duidelijk te zijn geworden. Xu wil hij
een speciaal fonds zien gesticht ore, zoodra du
oorlog geëindigd is. duizenden vrouwen r.risr
de veroverde landen te zei,den. in vereeniging
met mannen, die Zuid Afrika r.ls een nieuw
vaderland aanvaarden en door hare invloeden
de «loyaltv> van het land aan zijn <jr!orioMs
Empire», voor eeuwig verzekeren. Hij v.as
kinueriijk verheugd te denker., dat "de neigii.;;
van net Kngelsche volk. om zijne trailnii-;-,,
wetten, taal en godsdior.st overz>!e;-ch te voe
ren» toer.am. Die domme Joseph om zuu zijn
tong voorbij te praten en opei.l'jk te verkon
digen waarom hij de«en oorlog ^'provoceert!
heelt. Wanneer de oorlog ever v, as, wat ruwt
meer lang zou uuren, dan -uu Enyelan.1 van
zijn meest energiekste mannen daarheen
zenden «bij tienduizenden, neen bij honderd
duizenden». En het hing van ca vrouwen
af om hen te volgen en hun aldaar eer
tehuis te bereiden, dat hen voor goed aan
het veelbelovende land zou binden. Wel
had de regeering geen geld om deze vrouwe
lijke emigratie te bevorderen, doch bij dacht
het mogelijk om duizenden rouwen te tra,
sporteeren met de schepen die uitgezonden zouden
worden om de troepen terug te brengen. Op
de Britsche eilanden zijn een millioen vrouwen
meer dan mannen en deze oorlog van
Joseph heeft van de laatsteri weder een goede
portie weggemaaid. Daarom is de strijd om
het bestaan voor de vrouwen hier zoo zwaar.
En zouden zij zoowel zich zelf' als Joseph's
»giorious Empire", een groote weidaad be
wijzen door deze emigratie die zoowel een
sociale als een politieke beteekenis heeft.
Naast een rassenstrijd tusschen mannen, wil
de groote man nog wekken een rassenstrijd tus
schen vrouwen in liet door hem geruïneerd land.
v. D. V.
Modes. - - l-.Ki'i, wonderkind.?Een vrou
welijke detective. Een nieuw maand
schrift. (fabriek d'Annniizio.
--Invloed der zoryen op ome hersens.
J'iil>iergaarder.
De mode kiest op 't gebied van
voorjaarshoeden, haar modellen uit lang vervlogen tijden.
Naast den grooten. kranigen Bubenshoed,
zien wij het guitig steekje, waarmee de «olie
Fritz" zijn kruin tegen weer en wind schutte;
den grooten, breedgeranden hoed dateerend
van de Fransche revolutie, hoeden, die de fijne,
weemoedige trekken eener prinses de Lamballe
en van andere schoone vrouwen, geestig tot
hun recht deden komen; de baret van den
edelknaap, nu bij voorkeur gegarneerd met de
sierlijk neerhangende struisveder. Zelfs de zoo
bekende »petit chapeau" van Napoleon I bedelt
om een plaats; de groote, woelig-druk ver
sierde hoed Marie Antoinette, komt hoe langer
hoe meer op den voorgrond. Eén bepaalden
modevorm schenkt het aanstaand voorjaar dus
niet; alle mogelijke modellen zal men te zien
krijgen. XTu komt het er maar opaan, voor zich
zelf een juiste keuze te doen. Een slimme
vrouw zal wel met het noodige en gepaste
ijdelheids-overleg zorgen, dat haar hoedje
harmonieert met haar leeftijd, met de kleur
van gelaat en haar en met haar kapsel. Wat
de garneering der hoeden betreft, die is meer
beperkt en niet zoo rijk afwisselend als de
modellen op zich zelf. Als bloemen voor het
nieuw ontloken seizoen kiest men bij voorkeur
rozen, viooltjes, hortensia's en papavers. Rozen,
zeer grootfi exemplaren en in alle denkbare
tinten worden op de hoeden gezet; een lange
bladeren-guirlande wordt nog steeds aan de
rozen toegevoegd; de guirlande wordt naar
verkiezing gedragen los over den hoedenrand
afhangend, of luchtig aan de hoedenbol ge
hecht. Voor groote hoeden gebruikt men ook
wel uitsluitend een guirlande van bladeren,
die de heele kleuren-gamma doorloopen van
het teer groene tot het verdorde blad.
In plaats van rozen worden ook reusachtige
kokarden en rosetten van ijle, zijden stof
op de hoeden geplaatst. Een modegrilletje,
dateerei:(t uit den zoo juist verstreken Car
nevalstijd, zijn rozen uit goudstof gemaakt
met zwarte harten en meeldraden, die rozen
worden niet vereenigd met groene bladeren,
maar met strikken van zwart fluweel.
Lint wordt over 't algemeen weinig gebruikt,
tenzij voor het aanbrengen van strikken onder
den hoedenrand; strikken die even als bloemen
en de uiteinden van struisveeren op het kapsel
vallen en die.,st doen als »cache-peigne".
Witte o;i ei ,TJe tulle met kant heeft veel
aftrek op hoeden van Engelsch model, die
garneering wordt ook gebezigd met razen en
struisveeren. De hoeder, worden gemaakt van
stroo met paardenhaar of'paarden haar met goud;
ook komt het bekende, mooie Italiaanscbe stroo
weer in de mode.
De zoogenaamde «pleureuse" of' kopveer, de
struisveer met omgebogen uiteinde handhaaft
zich op de toque en capote.
Een voorjaarsnieuwtje is de veeren en bonten
boa aan de uiteinden te versieren met frissche,
natuurlijke rozen, die in. tin; met het te dragen
toilet moeten harmonieeren.
? '* * *
/ Marietje LeguichèY-4s het dochtertje van
Leguicheux in Buckinghamshire. Marietje werd
in 1891! in Eastbourne geboren en is dus acht
jaar oud. Marietje is in het bezit van haar
diploma voor stenografie en type-writing !
Wis- en meetkunde en eiectriciteit zijn de
lievelingsvakken van het merkwaardige kind,
hoewei zij zich ook met hart en ziel toelegt
op" muziek, leekenen, schilderen, talen, gym
nastiek en dansen. Voor alles heeft zij aanleg ;
alles lukt haar; wat zij in zich opneemt ver
werkt zij met de kracht en volharding van
een volwassene.
- Marietje zit kranig op het rijwiel en maakt
in gezelschap van haar vader groote tochten.
Zij heeft veel oog en gevoel voor de natuur;
allerhandigst springt zij om met haar camera,
neemt met smaak en overleg «kiekjes" op
baar uitstapjes en ontwikkelt thuis gekomen,
eigenhandig de platen. Zij heeft een aange
boren tact om te onderwijzen, want, professor
Leguicheux heeft Marietje nu aangesteld als
onderwijzeres van haar vierjarig zusje. Marietje
spreekt vlot Fiansch; zij was reeds drie maal
met haar vader in Frankrijk en vertoefde dan
eenigen tijd in diens geboorteplaats, !e Mans.
In Parijs zijnde, klauterde zij naar den top
van den Eiffeltoren. Zij is een zeer merk
waardig wezentje, niet net minst voor theo
sofen en spiritisten : ondanks haar veelzijdige
ontwikkeling is zij tegelijkertijd in
merg-enbeen het doodgewone kleine meisje, dat dol
graag winkeltje speelt^en met groot animo
baar poppen uit- en aankleedt, drilt, beknort
en lietkoost.
(>r;iol. for.-eh. breedgeschouderd is mevrouw
Moi-'Hr, de ei geladie vrouwelijke detective. Van
iiünr gant uu eun sugj^stie van iemand, uie
;:.'tel! s v;eot wat /ij vvii; de iiit'.lrukking liurtr
oogi.'ii, '.]?'. iij:,(>u o;;: i;aii: slimmen mond, ijaar
bri'C'dn t'tid!-! k.ikou verraden wilskracht, vast
heid v::.- karakter, o:.vc."/!;-;tteiijkheid. Het doel
waar zij o,, ;it wil b:i>;iL:i 'ij altijd : zij is met
uit haar koers te .sb.au. Tui.'ii ine:i mevrouw
Mo:-er o:-Ti:i viocy oi' ?.i> liet vv';'rk v;'.u dutecüvu
woorüue zij zerr beslist: A\tlstrda niet! bet
werk van een detective :ip«lt aai,leiding tot
allerlei vout vallen en vei wiükeinij/tn. die men
schromelijk kan overdrijven en de aangeboien
neiging tut overdrijven van iedere VTJUW wordt
hier een groot bezwaar. Daarbij, zouden vrou
wen van allerlei kaliber zich gaseuikt wanen
voor werk waarvan zij gee1: llauwu notie bebben.
E«n ijzeren gezondheid is iioodig om uren
lang den i; viood te ;r;i seerei. van kou en
hitte, van regen en wii.d : lichamelijke kracht
is onmisbaar oio ontzag in te boezemen en
bij voorkomende gelegenheden zich ztdt ts
veidedigen. ledere vrouw beschikt niet over
een koei verstand en niet te schokken z'ii.uwen.
Bij uitzor.uc'i'ing en slechts wanneer al deze
factoren aanwezig zijn. zou mevrouw Moser
het werk van detective aan een vrouw toever
trouwen, maar dan ook gaarr.e en met volle over
tuiging, want, zegt /.ij, een vrouw is altijd ge
steund door haar intuïtie en heeft ook daarom
een geheel anderen kijk op de dingen dan een
man. Toen de beer Moser ais hoofd der politie
optrad, stelde hij zijn» ecbtgenoote, met wie
bij veel over zijn werk gesproken bad, als
detective aan. Haar schranderheid om licht te
brengen in de duisterste zaken, deden hem
dikwijls versteld staan. Mevrouw Moser deelt
ook nog mee, dat baar man en zij in dezelfde
zaken dikwijls tot dezelfde resultaten komen,
maar, dat die altijd verkregen worden langs
geheel verschillende wegen.
Dieven, zegt mevrouw Moser, zoek ik niet
altijd buitenshuis. Ik verdenk de geheele
familie en zij die van kostbaarheden beroofd
zijn, houd ik dikwijls met den besten uitslag
voor den dief zelf. Ik onderwerp die personen
aan een martelend uithooren, ik laat hen on
gemerkt talloos veel kleine bizonderheden ver
tellen, tot ik voel, hen geheel in mijn macht
te hebben en dan vallen zij naar korter of
langer tijd door de ben. Soms roep ik op het
alleronverwachtst: Ik weet wie de dief is!....
en » weet het ook! u wét het ook ! '. n is
het zelf!"
Tegon zoo'n schrik zyn zij in den regel niet
bestand en belijden schuld.
Onder den naam »Cyrano de Bergerac" is
in Rome een nieuw maandschrift verschenen.
Het blad wordt geredigeerd door mevrouw
Lina Centa?Tartarini.
Gabriele d'Annunzio heeft in verschillende
steden van Italië, ten bate van socialistische
arbeidersvereenigingen lezingen gehouden. Zijn
onderwerp was het derde gedeelte van zijn
»Canzone di Garibaldi". Overal werd d'An
nunzio daverend toegejuicht.
* * *
De moderne wetenschap geeft ons op bijzonder
klare en leerzame wijze een begrip, hoe zorgen
dooden kunnen. Vele bekende physiologen die
nauwgezet alle ontdekkingen met betrekking
tot de ksnnis der hersenen hebben gevolgd,
verzekeren dat twintig percent van de sterf
gevallen welke aan verschillende oorzaken
worden toegeschreven in werkelijkheid door
zorgen ontstaan.
Onbemerkt doch zeker, woekert het kwaad
voort, blijft zonder verpoozing de hersenen
bezig houder;, onder den vorm van een idéa
fixe, waarvan men zich niet kan ontdoen en
zooals een geregeld ter zelfde plaatse neer
vallende druppel ten slotte een steen doorboort,
zoo verwoesten de zorgen met onbarmhartig
langzame zekerheid, de machtige hersencellen,
de heerlijke organen die in gezonden staat,
gezondheid aan lichaam en geest schenken.
Zorgen veroorzaken steeds een zekere opge
wondenheid, doch ais ze tijdelijk zijn of slechts
nu en dan voorkomen, werken ze niet zoo
schadelijk. De hersenen kunnen voorkomende
niet al te hevige schokken wel verdragen,
doch zijn niet in staat aan doorloojiende onrust
weerstand te bieden.
De werking van voortdurende zorgen op de
hersenen kan niet beter worden voorgesteld,
dan een aanhoudend zacht en zeer geregeld
hameren op den schedel. Een pijnigende ge
dachte waarvan men zich niet kan losmaken,
doet het weerstandsvermogen der gevoelige
cellen allengs verminderen en verwoest die
organen welke zoo oneindig lijn en teeder
zijn, dat alleen een beschouwing onder den
microscoop ons daarvan een denkbeeld kan
geven.
Dus in ieder geval geen onnoodige zorgen
zich scheppen, zooals velen geregeld doen, en
vooral dei.'ken aan: Mensch eiger je niet.'
(Maandblad gewijd aan lli/gii'ne en Indus
trie, onder redactie van dr. van Hamel Boos
en Ilarmens).
* *
*
De >papiergaarder" is een heerlijk geschenk
aan ordelijke huismoeders, die er prijs op
stellen alle paperassen betrekking hebbende op
haar huishoudelijk bewind, bijeen te houden.
Een bezit van onschatbare waarde is de papier
gaarder voor studie-menschen, voor onderwij
zeressen, voor schrijfsters, die tallooze be
schreven en gedrukte papieren in handen
krijgen. Een vast plaatsje om al die »fiiegende
Biatter" te vergaren, is dat niet een genot ?
In den vorm van een portefeuille worden die
praktische en keurige voorwerpen in ver
schillende formaten gemaakt uit stevig
reekleurig karton, waarop de donker gebrande
motieven goed tot hun recht komen. Het werk
wordt gemaakt door ervaren en artistieke
vrouwenhanden, want de papiergaarders zijn
bij de vereeniging Tesselschade verkrijgbaar.
Aangezien het een Duitsch bedenksel is, wordt
dit artikel verkocht onder den naam
»Sammelpappe". Mijne beslist Hollandsclie voorliefde
verzet zich tegen het gebruik van uitheemsche
benamingen. Ik bedacht het woord papier
gaarder.
Wie weet een beteren naam 'i
vnazzonbcn.
Vergun me in 1111: blad iets te zeggen, naar
aanleiding van het vermelde in het laatste
nummer van Vrede door R«cht": Dat ik
namelijk vervalschte stukken zou hebben
rondge/.iii.den.
Waar ik openlijk word aangevallen, daar
mag ik niet nalaten een ai.twoord te geven
aan het hoofdbestuur van den Xed.
Vredevrouvvenbond, en daarna aan de pres. in het
<>l»;>dit(ar eenige vragen te stellen, v/eike zij
in eiüi imrtici/licr schrijven aan haar gericht,
niet heeft willen beantwoorden.
Ten eerste moet ik mededeelen, waarom ik
het lidmaatschap van den Vrouwenvredebond
heb opgezegd:
Door de leden der vereeniging op de
Algemeene Vergadering gekozen, tut lid der Com
missie voor het opstellen van het Huishoudelijk
Reglement, en weder door die Commissie tot
bare secretaresse benoemd, werd het me door
de pres. die nicl in die Commissie was ge
kozen, zóó lastig gemaakt met bet telkens en
telkens inzenden van allerlei onmogelijke
amendementen, dat ik er eindelijk genoeg van
kreeg, mijn ontslag nam als secretaresse en
tevens als lic! van den bond bedankte.
Toen ik nu in het najaar uit Parijs
terugkeerde, in hot bezit van authentieke uit het
archief van den Internationalen bond gelichte
stukken, gat ik aan de _!de secretaresse, op
haar verzoek, de nu circuleerende papieren en
brieven ter inzage.
Ik kreeg ze terug, vergezeld van een officieel
schrijven, waarin o. a. het volgende voorkwam :
»Ik heb het bijgaande op de Hoofdbestuurs
vergadering ter sprake gebracht. Het bestuur
heeft menige onnauwkeurigheid er in gevonden !"
Daarop verzocht ik de 2de secretaresse mij
die »menige onnamvkeurigliederi' te willen mede
deelen, omdat ik dan naar Parijs daarover
wilde schrijven !
Daarop kreeg ik geen officieel, maar een zeer
officieus antwoord. Blijkbaar zat men er een
beetje mee in !
Er werd iets in verteld van een brief die
heette weggeraakt te zijn, en die toch uit het
archief alhier te voorschijn was gekomen !
maar verder wist men niet te zeggen l Deze
brief had echter niets met de bewuste zaak
uit Parijs te maken en behoort ook niet bij
de rondgezonden papieren.
Men vroeg de papieren nog eens ter inzage
om de menige onnauwkeurigheden te kunnen
opschrijven! Het briefje eindigde met de vol
gende tirade:
»Er was een tijd, dat u mér apprecieerend
ten opzichte van den bond te werk ging!"
Nadat ik een particulier schrijven onder de
oogen had gekregen, waarin de pres. meldde,
dat ik allerlei dingen van haar vertelde, die
den toets der waarheid niet konden doorstaan,
schreef ik :
»Zuike dingen zegt of schrijft men niet,
zonder de deugdelijke bewijzen daarvan te
kunnen leveren en ik tart u dit te doen!
Ik wil in uw bijzijn alles herhalen wat ik van
u heb gezegd !" Tot eenig antwoord kreeg
ik mijn eigen brief terug.
En nu stel ik de volgende vragen aan de
presidente van den Nat. Vredebond, die ik
hoop, dat zij zal willen en kunnen beantwoorden:
Met welk recht hebt u in No. 1217 van dit
blad geschreven: »De Fransche ligue, die zoo
genaamd door prinses Wisznieuwka is opgericht,
de ware stichteres is mevr. Flammarion."
Terwijl ik hier een brief heb, van diezelfde
mevrouw Flammarion, gedat. 18 April 189G,
waarin deze dame schrijft aan de prinses :
»Je suis enthousiasmée de votre noble idee,
Ie rêve si cher non seulement des pouses, des
mères, des soeurs et des fiancées, mais aussi
celui d'un savant, qui admire l'humanité, Flam
marion, Ie cher astronome !
Je m'inscris donc avec amour comme membre
de la ligue et fiere tri't fiere d'en faire partie.
Je vous assure, madame la presidente, de mon
zèle a vous envoyer des prosélytes et de mon
dévouement absolu, pour cette oeuvre atdmiralile
et si utile."'
Dat mevrouw Flammarion later de partij van
mevrouw Selenka heeft gekozen, toen deze, in
een ziekelijke opgewondenheid ten tijde van
de Vredesconferentie ieder die deze dame
heeft ontmoet, zal hebben bemerkt hoe nerveus
zij wa'i in een minder aangename verhou
ding tot prinses Wisznieuwska stond, is zeer te
betreuren !
Maar dit doet hier niets ter zake, waar het
geldt de stichting van de Ligue.
Verder meldt mevr. Waszklewicz dat -de
Nederlandsche Bond eerst door haar werd ge
sticht, nadat de namen der vreemde
vicepresidente haar vertrouwen in de zaak hadden
ingeboezemd ! Is mevr. W. dan geheel vergeten,
dat die Ned. Bond reeds bestond met Mej.
Lagerweij als vice-presidente?
Wat de inhoud der hierboven bedoelde
papieren aangaat, zij zijn hier niet aanwezig,
zoodat het me onmogelijk is punt voor punt
het daarin geschrevene aan de waarheid te
toetsen. Maar ik vraag nogmaals zwart op
wit, de bewijzen, dat die papieren vervalscht
zijn ! Kunnen die bewijzen niet gegeven worden,
dan zal of het Jloofdbestuur wil of niet
op de Algemeene Vergadering het volle licht
in deze zaak worden ontstoken; en dan zal
de presidente wel gedivongen zijn, te antwoor
den op de gedane vragen naar aanleiding van
het door haar geschrevene en gesprokene.
Het staat me tegen in een nrrfezaak aldus
tegen aangedaan onrecht te moeten strijden,
maar ik achtte mij verplicht openlijk tegen
verdachtmaking te moeten optreden !
II. VAX ])!?; Mol.K CVnii.v).
Den Haag, 10 Maart 11)01.
Ik dien hier nog bij te voegen, dat dit schrij
ven tevens een uitvloeisel is van een opdracht,
mij gedaan door Lina Morgenstern uit Berlijn
en Marya Chélaga te Parijs, Tvar aanleiding
van de handelwijze van mevrouw W. ten op
zichte van de presidente van den Internationalen
Vredebond, tellende 5 millioen leden !
Aan den lieer J-\ II'. Drijcur.
(ieachte Heer,
Een enkel woord naar aanleiding van uw
schrijven in dit blad.
Uw wilt menschenliet'Je naunt vaderlands
liefde plaatsen en noemt mijne bewering eene
ongerijmdheid. Xu, ik voor mij vind juist uwe
bewering eene ongerijmdheid. Vaderlano.sliutde
kan eenmaal niet samengaan met
menschenliefde volgens mijne opvatting, en hartelijk
hoop ik. dat er velen zullen zijn of komen
mogen, die dit met mij zóó inzien.
Dat in ieder mensch vaderlandsliefde huis
vest, gaf ik in mijn vorig schrijven reeds gaarne
toe; (int valt niet 'e 01 tkehnen, dat is de littde
tot het ouderlijk buis, de geboorteplaats en
meer, zoo Js u dat uit Wagner's werk aan
haalt; maar ik v/il juist die liefde r.iet aan
gewakkerd zien, omdat daaruit niet anders
komen kan, dan het opnemen der wapenen ter
verdediging van eigen grond, eigen bezitting
en zoolang wij van plan en gereed zijn te
verdedigen, zal de hebzucht van andere, van
krachtiger zijde altijd komen om ons te ont
nemen, wat toch niet genoeg te verdedigen is.
Vaderlandsliefde brengt dus van zelf het
oorlogvoeren, bij die aaneenschakeling van.
gruwelen, waar menschen ten slotte ais dieron
moeten worden hoe kan daar als een «twee
lingzuster" de menschenliefde gaan 't - - een
onmogelijkheid !
Alleen dan wanneer menschenlief Je algemeen
boven vaderlandsliefde heerschen zal en heb
zucht de grondtoon der «beschaving'1 niet meer
wezen zal alleen dan pas kan onze efate
wensch »geen oorlog" vervuld worden.
En dus blijf ik bij mijne bewering: «laten
wy, vrouwen een kloek en vast besluit nemen en
menschenliefde boven vaderlandsliefde stellen.
Breuk el en, 14 ii liHll.
GOK ScltlI'l'KKv
O S C O, a, GL n gj- o .10. GL SL JOOL -vöjrf.:riLSSo]o.o]o.cIo d ir £t 23.