Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1239
Boet en TflJsclirift,
Tweemaandelijkse!} Tijdschrift.
Van Stijn Streuvels een schets In de Weide",
over jongens in 't graasland, niet zoo bijster
hoog gestemd, niet zoo bizonder breed, maar
zuiver en gaaf, werk van eerlijk-nucblere obser
vatie en beschrijving, de gaven bij Streuvels in
zoo rijke mate voorbanden en waar binnen hij
zich niet altijd weet te beperken.
Van J. Everts Jr. zagen we hier en daar,
in weekbladen, al mooi proza. Nu is hier een
beschrijving van een onweer, misschien nog te
veel als geletterd mensch gezien, om het te
vergelijken met het werk van Streuvels, maar
daarom niet minder waarde-vol. Soms ook zijn
enkele uitdrukkingen te sterk als hard neerpletsen
waar het enkele regendruppels betreft.
Van Aug. Peaux mooi-oogewoae verzen. Zoo
b. v. deze veraanschouwelijking van een avond:
De hoornen die in dezen avond staan
bewegen alleen hun dunne twijgen,
zij raken den avond niet aan,
die zoo hoog blijft zwijgen.
Een boom vangt een ster in /ijn donker loover
en wolken vangen sterren,
de wilde wind danst over
de beek en 't water lokt maanglans van verre.
Kinderspel is het in een groote zaal
van avondeeuzaamieid
en tot den avond dringt met hem kindertaal
en het gedruiseh van hun vroolijkheid.
Deze avond is zoo stil geweest,
van zoo vochtigen dauw bedropen,
zoo eenzaam en zoo verweesd
met zoo wijde oogen open."
Van Adriaan v,Oort een gedicht. «April" breed,
rijk en krachtig, April, de maand als nog de nij
dige winden vlagen, de menscu loopt in winterpij
en toch de jonge spruiten botten, duizend bloe
sems OBtkuoppen, de lucht verrassend glemert
in wisseltonen.
Albert Verwcy bespreekt en verklaart ons
nader eenige Europetsche dichters: met ver
heuging en verwachting Stefan George, de
komende dichter der nieuw?, Duitsche geluiden;
Ernest Dowsön, de weggegane, verlatene, niet
meer passend in Eügeland's brutalen,
huichelachtigen, dichterloozen tijd; Henri de Régnier,
de OLstoffelijke, op zich zelf al een uitdaging
tegen mateneele strevingen en die het dichter
schap van zijn vaderland handhaaft over de
grenzen van een nieuwe eeuw, dus: het dagende
in Duitschland, bet weggegane in Engeland, het
blijvende door alles heen in Frankrijk.
Prederik van Eeden publiceert de kern van
zijn rede gehouden voor het Socialistisch Lees
gezelschap te Amsterdam, later nog in ver
schillende plaatsen, de rede, die, naar ik meen,
nog al is aangevallen, door sommigen zelfs
geridiculiseerd.
Van Eeden weergevend de kern van deze rede,
heeft er aan toegevoegd wat door de ervaringen
dier voordrachten hem nog werd geleerd, dus
een door kritiek-gezuiverd stelsel van zijn be
kende binnenlandsche kolonisatie, 't Is altijd
aandacht-wekkend wat een man als Van Eeden
schrijft, al zal 't wel voor de meesten blijven
een stem a!s van den roepende in de woestijn.
Van Deijssel bespreekt; G. van Hulzen Ge
trouw," Louis Couperus «rLangs Lijnen van Ge
leidelijkheid" en ȟe Stille Kracht"; van Doctor
Juris Tobias Boldermaii," Herman Heijermans
Het zevende Gebod."
Het is belangrijk, zegt v. Deijssel over deze
tooneelstukken, het goede kunstwerk van Cyriel
Buysse en Heijermans te beschouwen naast het
goede tooueelwerk van Doctor Juris.
Driekoningenavond en Ghetto zijn bewegende
schilderijen, wier verdienste ligt in de kracht
van het afbeeldingsvermogen hunner makers;
zij geven met sterke kunst levenstafereelen,
terwijl de eigenlijk dramatische compositie tot
het strikt noodig-technische bepaald blijft, terwijl
in Tobias Bolderman de uit verschillende gegeven
menschenkarakters en levensomstandigheden
refulteerende gemoedsbewegingen en de daaruit,
voortkomende handelingen en gedragingen, tot
een met kunst saamgestelde psychologische
compositie.
Naar dit grond-verschil gaat dan v. Deijssel
na, waar deze tooneelwerken gunstig en ongunstig
moeten beoordeeld worden.
Verder nog een zeer fijn-detailleerende be
schouwing over Ary Prins' proza: Een Koning,"
tezamen een veertig bladzijden kritiek.
Ook nog een boekbeschouwing of liever
eenige aanteekening op de rede, nu in druk
uitgegeven, van Dr. W. Vogelsang, als privaat
docent in de kunstgeschiedenis.
Nederland.
Cyriel Buysse opent deze afl. met een paar
zuiver-geschreven, gezellig vertellende schetsjes
over zijn beestjes; een leelijke poes en een interes
sant vogelnest. De lezers zullen van dat onopge
smukte werk zeker naar waarde genieten. Toch zou
ik ze liever gezien op een plaats, waar ze onge
twijfeld in hoogere mate zouden gewaardeerd
worden, in een natuurtijdschrift, b. v. in de
Levende Natuur". Misschien kunnen ze daar
toe uit Nederland overgenomen worden.
Volgt deroman van Mevr. La Chapelle-Roobol,
dat nog een vervolg krijgt en een opstel,
een soort reisbeschrijving met een brok religieuse
historie van den heer M. A. Perk over
TorrePellice, drie uur sporens van Turijn, een
Protestandsch land der Martelaren, een vrijplaats
tusschen een Katholieke omgeving.
Verder eenige gedichten van Marie S. Roetman
en de Kroniek van Mr. Van Loghem, waarin
besproken wordt: Henri Borol's Vlindertje De
Bruidstijd van Annie de Boogh" van Herman
Robbers Het Lintje" van Fabius?Reijding, S of
Z" van Justus Van Maurik en schetsen van
het Haagsche Binnenhof door Augur.
De Hollandsche Revue.
De Hollandsche lïevue rehabiliteert zich na
zijn leelLjk Kitchener-nummer.
Dit keer staat op de eere-plaats een man,
die er blijkbaar staan mag: oaze Voorzitter der
Tweede Kamer, Mr. J. G. Gleichman. Netscher
heeft nu ook maar niet gemakshalve uit een
of ander boekje geput, maar is zelf weer aan 't
werk getogen, 't Is een lust om te zien hoe
alles weer in elkaar gewerkt zit, zelfs geheele
statistieken komen er in voor en het aardigst
dat ze niet hinderen. Een origineel idee was om
de drie socialistische kamerleden hnn meeuing
over Mr. Gleichman te vragen en deze meening
bleek onverdeeld gunstig. Gunstiger getuigenis
kan al niet.
Ia de boekbeoordeeling is de heer Netscher
ook aan 't herstellen gegaan. Wie zich geërgerd
heeft over het onbeperkt gunstig oordeel uit
gesproken over Zwervers", kan zich nu wat
kalmeeren bij de bespreking van Getrouwd".
De geïrriteerde lezer zal het geschokte even
wicht hier terugvinden.
Boek van de maand" werd nu het al vroeger
verschenen werk «Scheiding van Kerk en Staat",
door Otto Schriecke, voor de a. s. verkiezingen,
door den redacteur als een actualiteit aange
kondigd.
Onder het ge-reviewde deel kan vermeld
worden portret en beschrijving van den nu
in-eens vermaard geworden schrijver Henri
Sienkiewicz.
Een flatteerend portret van mevr.
MarxKoniiig, de jonge en sympathieke sprookjes
vertelster staat vooraan m de aflevering.
De Vlaamse School.
De Vlaamse School" schijnt gevonden te
hebben, wat het noodig had; een mede-uitgever
in Nederland, een man die er eveneens zijn
schouders onder kan zeilen, het, tijdschrift in
ruimeren kring brengen. Het, vertrouwen op den
boekhandel, die maar slof-slof werkt, als 't niet
van zelf, niet, gesmeerd gaat, geeft al te weinig
resultaten. En dat de uitgever voor Nederland,
het ernstig meoit, het maar niet, als een
agentuurdingetje beschouwt, iels wat, men
neeiieemt, is te hopen, te wensche», mag men ook
afleiden uit het, feit, dat de twee uitgevers,
Buschmann te Antwerpen en L. J. \een te
Amsterdam, voor deze uitgaven een gezamenlijk
Ex-Libris aannamen, het stempeltecken van
ernstig willen. Zal er werkelijk iet* komen van
herbloei in taal, in kunst, in 't tas, dan dienen
enge grenzen te vervallen en al wat
dezelfde spraak heeft, onverschillig in welk deel
der wereld levend, niet maar alleen in naam,
doch ook metterdaad samen te gaan. De deelen
van hetzelfde ras bleven lang genoeg geschei
den, versplitterden zich, hokten ieder afzonderlijk,
met partikuliere begripjes, dat het meer dan
tijd wordt hiermede te breken en gezamenlijk
te handelen.
De Vlaamse School aldoor keurigst verzorgd,
nog keuriger gedrukt en nu verstevigd, vaster
geleid op 't kruispunt, waar litteraire kunst
en kunst van pen-verbeelden elkander raken,
heeft recht op waardeering, ook bij ons. Hoe
meer we dit tijdschrift steunen, te beter zal de
inhoud kunnen beantwoorden aan doel en strek
king. Zooals 't nu wordt opgesteld, staat het
buiten dadelijke mededinging met een der andere
tijdschriften, ook al mocht, door de verkloeking
van Elsevier" voor een oogenblik gedacht worden
aan gelijke wegen, maar wel bezien richt zich
Elsevier meer tot de algemeenen, ook tot het
burgerlijke, het nijverheidspubliek, terwijl de
Vlaamse School zich meer beperkt en een ge
heel eigen plaats inneemt. Ze kunnen elkaar nu
niet deren, vullen elkaar zelfs aan en zoo
is 't wel goed!
Afl. l en 2, eea dubbel-nummer in een om
slag tezamen gebracht, heeft een zeer uitgebreid
opstel over Boekwerken, een opstel, uit vorige
opstellen van dien aard door Pol de Mont,
nu saamgelezen, vermeerderd, aangevuld en
veraanschouwelijkt door een zoo groot mogelijke
verscheidenheid van ontwerpen.
Het opstel werd geschreven naar aanleiding
van een tentoonstelling, die werd ingericht,
o, groote verbazing l door de konferentie van de
jonge Antwerpsche Balie; advokaten dus in 't
rijk der kunsten!
Vati Guido Gezelle, een zeer mooi,
artistiek-fotografisch portret is erbij, een viertal
nagelaten verzen waaronder een zeer mooi en
bijzonder Nevelduisternis" geheeten.
Over Hans Baldung Grien, een der krachtigen
die ouder de vleugelen van Dürer geleefd heeft
en waarvan in het Rijks-Museum een groot aan
tal hout-gravures aanwezig zijn, spreekt A. W.
Sanders van Loo in mooie vereering. Dan verder
de boekbeoordeelingen.
Trademark
THEE - E. BRANDSMA.
Trademarlc
KOLDMIJ & CORBIÏRÏ,
l\ JL, iG J D » C H K S T «,. .»/k
Groot Beddenmagazjjn.
Telephoon No. 1752.
Groote collectie Wiegen,
Kinderledekanten, Luiermanden
Babytafeltjes, Babybascnles, etc.
etc Vraagt geïllustreerde catalogus,
J. F. ClYPERS,
Westeinde 37,
-DEN
HAAG.Plano'N, Amerth.
Harmoniums.
Franco levering. Telephoon 571.
Verzekering-Maatschappij HOLDA".
Damrak 74, Amsterdam.
Werkkrachtverzekering.
Omvat ZIEKTEN, ONGELUKKEN, ORGANISCHE GEBREKEN.
In 1898 werd door de Maatschappij uitgekeerd o. a. voor infec
tie, influenza, blindheid, zenuwoverspanning, longontsteking, verlies
of breuk van ledematen etc.
PHILIPPONA KETELAAR,
KAIiVERSTRAAT 166, AM8TERÖAM,
SPECIALE INRICHTING voor h«t mvurdigen van volledige
Uitzetten en Luiermanden*
Op aanvraag worden prijsopgaven «n modellen franco toegesondan.
Eerste Nederl. Verzekering-Maatschappij op het Leven, tegen Invaliditeit en Ongelukken,
gevestigd te 's-Qravenhage, Kneuterdyk n. Directeur: Jhr. Mr. W. SIX. Adjunct-Directeur: P. DEURINK,
Bijkantoren: te Amsterdam, Utrechtschestraat hoek Rembrandtplein; te Rotterdam, Gelderschestraat, Plan C No. 4.
Volteekend Maatschappelijk Kapitaal ? 1,500,000.
waarop 20 pCt. is gestort.
Verzekerd Kapitaal op het Leven, uit. 1899. . . 17,633,647.19
Verzekerde rente 511,543.30
Ontvangsten over 1899 1,656,578.86
Reserven en Zekerheidsfondsen ultimo 1899 ... ? 5,740,138.70
Bezittingen ultimo 1899 6,005,342.08
Tegen ongevallen met doodelijken afloop, ultimo 1899 32,945,696.19
invaliditeit, gevolg van ongevallen, 36,741,943.28
SIMPLEX RIJWIELEN.
Nederlandsch fabrikaat.
wegens op handen zijnde;
verplaatsing.
Am. Cylindre Bureau
Eiken gepolit. 128X77 cM. f65.
Am. Bureau Ministre
Eiken gepolit. 137X76 cM. f54.
Pitch-pine Linnenkast
130X200X48 cM. f40.
Eiken bijzettafeltje f 2.75.
Riddertafeltje f 4
Foto's op aanvrage.
Firma J. S. J. DIE T Z,
Afd. Meubileering,
329 Prinsengracht, Amsterdam.
Delicieuse
Muisjes Rookvleesch.
SCHOWE «i? C0., Amsterdam.
THE GRESHAM.""
Levensverzekering-Maatschappij te LONDEN.
OPGERICHT IN 1848.
Nederlandsche Afdeeling: AMSTERDAM SPUI 23?27.
Directeur: M. J D E L L.
Stand 31 December 1899.
Actief ? 88,465.977,
Jaarlijksche inkomsten 15,40,746.
Uitbetaald aan de verzekerden. ; 191,757,672
de Cologne
Arnhem.
Wed. F. RUTGERS,
flrma T. d. BERGH & Cie.
Zie de
Galerij 14.
Spédalitéde Cliocolak
W. KUIJK.
zal U bevaüei
Huisbewaarders.
BOEKBINDERIJ
Album- en gortefeuillefabriek.
" KERKSTRAAT 53, AMSTERDAM.
SPECIALITEIT IN
Kantkussens voor Kant borduren.
EU4S P. VAN BOMMEL.
zoodanig bieden zich
aan een ecbtpaar zonder
kinderen, de man zijn
bezisbedeii buitenshuis hebbende.
Groot salaris geen vereiat'hte.
Brieven onder L, S aan het
bureau van «Ut Weekblad.
fêapetier di
la eine,
733 Keizersgracht 733
AMSTERDAM
A. chröder & Co,
AMSTERDAM.
32 Leidschestraat 34.
Specialiteit
Vraag Prijscourant.
Kraepelien en Holm's
Saliniat-Pastillos.
algemeen erker d als het leste
middel bij Hoest en Verkoud
heid. Het is een slijmoplosaend
en verzachtend middel bij uitne
mendheid. Verkrijgbaar bij de
meeste Apothekers en Drogisten.
Prijs per fleschje 20 Cts.
Alleen echt in vierkante
flescbjes, voorzien van
etiquet, waarop de
handteekening van
KK1EPELIEN & HOLM, Zeist,
Hofleveranciers.