DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1240 De bruidstijd van Annie de Boogh, door HERMAN ROBBERS. Er is heelemaal geen theorie in dit boek en maar een beetje ^gevoel", en daarom juist maakt het in den tegenwoordigen stroom van publi caties zoo zeer den indruk van een technisehjüist voortpebrachten toon in een concert v'an ontstemde instrumenten. Onze zielsharpen, waaruit verzenbundels na romans in onafgebroken vloed voortkomen, zijn wel een klein beetje ontstemd; en, wat nog erger is, als het getokkel der vingers niet in staat meer is tonen voort te brengen van voldoend klankgehalte, dan gaan we bewegen met onze armen en sentimenteel doen met onze oogen en die pantomime noemen we dan «gevoelig zijn". We zijn zoo gevoelig! We beminnen, in son netten, onze geliefden zoo zeer en als 't avond wordt, smachten we zoo dreeperig caar de sterren! We gevoelen zoo'n enthousiasme in ons voor deugd en reinheid, zoo gaarne draaien we ons leven op tot een hoogte, van waar we ons vertoonen, als de veel bewonderde Hindoesche wajong-poppen, met gekke ge/.ichten en »verlangerige" armen; gaan we nog een beetje verder, en zijn we dat stadium van hoogheid voorbij gestreefd, dan voeren we het beginsel der panto mime nog wat door, nemen een boeddha-houding aan en doen aan pailosophie. Lfat bewonderen en beminnen en hoogvinden in woorden, is eigenlijk de dood van de literatuur, want met hoe meer lawaai we den aard onzer //levensgebaren" beschrijven, hoe meer onze oogen smachtend van bewondering, lodderig van liefde of staalblauw van levenshoogheid zijn, hoe meer achter dit levendig gedoe de literatuur zwijgt, en onze boeken ophouden te beant scoorden aan de voorwaarden, uit wier complex de kunst" gevormd is. Zoo veelal, niet op het gebied der kunst is het spreekwoord: wie't dichtst bij het vuur zit, warmt zich't best," waar; integendeel, hoe meer een mensch van gevoel en hoogheid en 'dergelijke zeepbelwoorden vrijblijft, hoe eerder hij kans heeft kunst te vervaardigen, die dien naam niet ten onrechte draagt. In de woorden, als zoodanig, is de kunst niet gelegen; leer een papagaai gevoelig", teer", rein" zeggen en de vogel zal u de woorden honderden malen per dag reciteeren; maar wordt ge daardoor ook maar uQ oogenblik verheven uit de sfeer van uw boterham met leverworst of de likdoorn op uw linkertoon? Evenmin zal de permanente gedachte aan het gevoelige, teere en reine, uw geest zoo danig adelen, dat hij in staat wordt de kunst te dienen; die adel komt van elders en om pro ductief te worden heeft hij, noch de woorden, noch de begrippen: gevoel, teerheid en reinheid van noode. Maar van Frankrijk is het overwaaid .... de kunst om de kunst", weldra natuurlijk overgezet in het gevoel om het gevoel" en sinds dien tijd denkt men manoeuvreerend met sentimenteeligheidjes, kunst te maken. »De bruidstijd van Annie de Boogh" is een wanhopig ongevoelig boek. De liefhebbers van Borelsche lectuur zullen bepaald een kleur van verontwaardiging krijgen: er komt een dame meisje in voor, maar de schrijver heeft kaas aan haar zeventien jaren en teekent haar als een ondeugend nest. En dan die schilder, van huis uit in onze literatuur althans, het pleroma van alle gevoeligheidjes, de plaatsvervanger van de middeleeuwsche ridders, de redder, de schaker, niet uit den burcht van een wreedaardigen reus, maar uit den poel van banaliteiten, waarin //teere bloem gegroeid enz".... elke maagd tegen woordig dient verzwolgen te zijn. De schilder van Annie de Boogh schaakt niet, maar redt; en dit volharden bij een traditie is eigenlijk 't eenige, wat we hem en zijn maker Herman Robbers te verwijten hebben ; een oogenblik zelfs gaat hij zich te buiten aan lin-de-siècle po terigheid en draagt zijn bruid een uur lang over de Brabantsche hei. 't Is bar, maar, gelukkig, als hij daarna voor den vader van zijn bruid en haar ex-bruigom komt te staan, gedraagt hij zich gewoon, heelewaal niet zooals het een boeken-schilder betaamt. En ook te voren is hij heel gewoon geweest; heelemaal niet die langharige dweeper, die onmiddellijk maar beantwoordt aau den hartewensch van een sentimenteel juffertje, gegroeid in de bedorven atmosfeer van liet warrig hoofd eens schrijvers. Feitelijk met allen eerbied voor Annie de Boogh's smaak zien we de voor treffelijkheid van den schilder Paul niet zoo heel goed in: hij is een beetje een suffer, erg onhandig voor zijn jaren, en laat zich door iedereen, die met hem in aanraking komt, al bekent hij zelf en evenmin de schrijver het, op zijn kop zitten; veel van die zwakheden vergoedt hij wel op dien feestavond, waar hij, half-dronken door ergernis en verveling, een toost, houdt, die eindigt met een hartelijk verdomd", waarna hij, het feest en de feestvierenden, op n na aan zijn laars lappend, een flinke wandeling gaat doen in en rond Rotterdam. Met dien schilder, die, de Heer zij gedankt, niet miskend is en waarschijnlijk dus ook niet zulke heel gekke schilderijen maken zal, heeft Herman Robbers ons een grooten dienst bewezen. Hij is, zooal geen frappante, dan toch een z> er tast bare tegenstelling met de tradit.ioneele figuur, die met zijn lange haren en fliiweelen jas een aroma van onze drukpersen heeft doen gaan, als waren daar niet anders dan kappersbediendeu aan den arbeid. Dat de man verliefd is, nemen we hem niet kwalijk en hij is 't, dan ook op zeer waardeerbare manier; hij smacht niet te veel, zegt eigenlijk niets, maar heeft alleen, omdat het voorwerp zijner liefde de bruid van zijn broer is, 't land, gloeiend 't land. En dit laatste weer niet door op zijn tanden te knersen, zijn vuisten te ballen en lange redenaties te houden over ziele-adel" en andere geestelijke familie-relaties met zijn beminde; maar eenvoudig door al die dingen te doen, die hij anders toch óók gedaan zou hebben, alleen au maar wat op een andere manier. Hij gaat zoo nu en dan een cafébinnen, praat er met kennissen, en, vooral, loopt veel alleen door de stad, waar hij, tegenwoordig moetende zijn bij zijn broers huwe lijk, voor eenige dagen verblijft. Dat Joopen doet hij als schilder, natuurlijk; maar zonder, als schilder, te veel te theoretiseeren over kunstscholen en toekomstplannen. Dat schilder-zijn van Paul ligt hem niet op zijn lippen; liefst praat hij er niet over, en als zijn qualiteit telkens weer blijkt uit den loop van zijn ge dachten, dan komt dit, omdat ze deel uitmaakt van zijn gemoed. Hij heeft geen schetsboek bij zich, waarmee hij Arabbels" maakt, en zijn vingers zijn behoorlijk gewasschen, zoodat nie mand aan hem ruiken kan, welk beroep hij uit oefent ; en zoo is er in Robbers' boek, van dat bekende populair-artistieke, dat veel zieltjes nog als je ware" beschouwen, zoo goed als niets aanwezig. Toch gaan we gelooven, zonder dat Robbers het ons ook maar n enkele maal zegt, dat Paul's werk wel goed zal wezen, dat er diepte in zal zitten en constructie en natuur liefde; dat gelooven we zoo van zelf, evenals zooveel andere dingen, die ons evenmin worden gezegd. En juist dat spontane geloof in dingen, die ons niet worden meegedeeld, maar die we van zelve in ons gaan kweeken tot waarheden, pleit zoozeer voor den arbeid van Robbers, die verwaat moet zijn -aan dien van Paul Holman. Zooals er in diens schilderijen diepte zit, zit er ook diepte van waarneming in dit boek. Er ligt niets in aan de oppervlakte, geen enkele uitspraak vinden we erin, die we, omdat de schrijver het zegt, maar moeten gelooven; de schrijver zegt niets, richt geen enkele maal direct het woord tot ons. Hij beweert niet, dat Paul Holman zoo'n sympathieke man is en zoo'n kaap schilder, en ook niet dat Annie de Boogh zoo'n aardig meisje is; 't kan hem niet schelen, schijnbaar, hoe we over hen beiden denken; hij vertelt maar van die twee, en, terTrademark THEE - E. BRANDSMA. Traiemarlc KOLDÏIEIJ & CORBIÈBE, ?ft L, K l D 8 C H K S T K. <» f\ Groot Beddenmagazijn. Telephoon No. 1752. Groote collectie Wiegen, Kinderledekanten, Luiermanden Babytafeltjes, Babybascnles, etc. etc Vraagt geïllustreerde catalogus, Handels- en Fabrieksmerken. Alle formaliteiten gevorderd bij het deponeeren van Handels- en Fabrieks merken worden kosteloos door ons ver richt, wanneer wjj met de drukwerken der verpakkingen en Etiquetten mede worden belast. JOS. V AS DUS & Go. Lithograpnen, AMSTERDAM. J. F. CDYPERS, Westeinde 37, DEN HAAG.Piano's, Amerik. Harmoniums. Franco levering. Telephoon 571. Verzekering-Maatschappij HOLDA". Damrak 74, Amsterdam. Werkkracht verzeker i n g. De eenige verzekering die in ieder geval van ongeschiktheid tot werken, uitkeering geeft, zoolang die ongeschiktheid voortduurt. Omvat alle ZIEKTEN, ONGELUKKEN, ORGANISCHE GEBREKEN. P1IIL1PPONA ktll LAAII, fottrnisseur de la Cour. K A I- V E B W T R A A T 166, AMSTERDAM, GRANDE SPECIALITE POUR Trousseaux & Layettes. Sur demande envoi franco de Devis et de modèles. A. Sehröder & Go. AMSTERDAM. 32 Leidschestraat 34. Specialiteit ? ^ * %» **>*r *dfc**^^v**i Vraag Pr\j»coiiraut. Galerij 14. Spédalité(Jliocolats. W. KTTIJK. Parfumerieën ^V* *^* WK T«.-31 ?"! ~BB 1 Arnhem. Wed. F. KUTGERS, firma T. d. BERGH & Cie. WETKHIXG, Weteringschans 2Oc, Amsterdam. Familiepension Ie rang-. Fraaiste gedeelte der stad. Onmiddelijk bij Rijks Museum, Opera en Vondelpark, Pension p. dag, p. week of p. maand. Desverkiezende Bediening in eigen salons. HENRY J. BRÜCE. Kraepelien en Holm's SaliatPastillBS. algemeen erker d als het beste middel bij Hoest en Verkoud heid. Het is een slijmoplcssend en verzachtend middel bij uitne mendheid. Verkrijgbaar bij de meeste Apothekers en Drogisten. Prijs per tiescbje '20 Cts. Alleen echt in vierkante flescbjes, voorzien van etiquet, waarop de handteekenirig van KRAEPELIEN & HOLM, /eist, Hofleveranciers. SIMPLEX RIJWIELEN tnel Nederlandsch fabrikaat. gevestigd te '«-GravenJiasre. Het Dividend over 1900, in de Gewone Algemeene Vergadering, gehouden op 29 Maart 1901, vastgesteld op 14 pCt. of ?3.1» per Aandeel en op ?8.44 per Oprichtersbewijs, is, tegen intrekking van het Dividend bewijs No. 7 en het Oprichtersbewijs No. 6, van heden af betaalbaar ten Kantore der Bank, Lange Houtstraat 10 en bij de AssociatieCassa te Amsterdam. De llirectie: J. HOOFT G8AAFLAND. J. A. VAN ERPERS ROIJAARDS. 's-Gravenhage, 30 Maart 1901. TANDARTS. Plantage Middenlaan 86. CACAO EN CHOCOLADE is PRIMA Amsterdam. Loeser & Wolff, Berlijn Bremen Elbing Braunsberg. dezer firma in de beste winkels verkrijgbaar. Delicieuse Muisjes Rookvleesch. 8CIIOWIS & C0., Amsterdam. Rijtuigen van 5 tot 12 Pk, voorradig, SNEL - STERK. - ELEGANT. Hoofdagent voor Nederland en Koloniën JOHN D. DISHLE Jr., Jan van Biebeekstraat 98, 's-Gravenliage. Kuime keuze in diverse merken en modellen. fèranur fêapetier de la t§eiaa. 733 Keizersgracht 733 AMSTERDAM. Eerste Nederl, 's Gravenhage, Lange "Vijverberg- O. De Directie bericht, dat het Dividend over 1900 bedraagt 5X pCt. of ? 11 per Aandeel der Ie Serie en ? 5.50 per Aandeel der 2e Serie, en van heden af, tegen intrekking van het Dividendbewijs No. 3 (Ie Serie) en No. l (2e Serie) betaalbaar is: Te 's Gravenhage, ten Hoofdkant. der Bank, Lange Vijverberg 9; te Amsterdam, by de Heeren Cramerus en Theyse ; te Rotterdam, by de Heeren Marx & Co.; en verder bij hare Correspondenten. HFKHI.I.IK l ZIJN DE LIKEUREN | Anisette, Curagao, Chartreuse, l Citroen, Marasquin, Persico, enz. i CiieurijK en friscli I DE LIMONADES l Ananas, Chinaasappel, Citroen, l Frambozen, Vanille, etc. | Zuiver en goedkoop i DE DRANKEN I als Arac, Cognac, Rum, Kirsch, i Meiwijn, Bisschop, e. a. | eenvoudig en gemakkelijk l bereid met Hebe Essences, j a 30 <jt. per flescbje, by 5 fl. franco, i Zendt tot proef postw. ? i.50of l meer aan de fabriek i HEBE" te Deventer. I Verkoopers rabat. Geen depots, i Succes buitengewoon. f