DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Na 1244 dito pref. 43-% M3A dito c. v. pref. 43'4 45 ^ St. L en Southw. 4 pet. oblig. . 95 K 96 Francisco c. v. a 43 44% dito c. v. 2de pref. 67!^ 67% Miss. K Texas c. v. a. . . . 29^ 31 Ji dito pref. 62 65 dito 21e hyp. 4 pet 80 8LX Norfolk c. v. a 52 K 53 M South. Pac. commons 45 52 Raading c v. a 36% 37M dito 2de pref. 52 K 52 K South. Rail w. commons. . . . 28% 29% dito pref. 83 83% Union Pac. c. v. a 92 105 Omtrent de combinatie met de B irlington' die vorige week vermeld, zyn nog geen stellige berichten gekomen; wel wordt by geruchte meegedeeld dat de directeuren van de Great Northern het voorstel tot uitgifte Collaieral Trust bouda, noodig VOT den aankoop der Burlington- en Quincy-aandeelen, hebben goed gekeurd. Voorts komen nog steeds vele berichten omtrent fusie's en combinaties. De beursmannen beleven inmiddels voordeelige dagen. Da beursorders zyn talrijk. De Twentsche Bank heeft over 1900 eene bruto-winst gemaakt van / l 713 057 32, tegen / 1.39050096 in 1899. Daarvan «prooi voort uit: provisie- en effectenrekening/530.236 ll'j-i tegen/ 51026337; vreemde wissel «n arbi tragerekening/ 315.862 56, tegen f 299 791.92 en renterekening f 866 958 04 'j-i tegen / 580 445 67. Het gemiddelde bedrag v-in het kapitaal in geld was in 1900 f 971787373 tegen / 7.769 445 77','2 in 1899 Het j*ar 1901 wordt aangevangen met 982 commanditaire vennooten en een maatschappelijk kapitaal (inbegrepen de stortingen van besturend» vennooten) van f 8.969550 in g«ld en ? 1339300 ineff-nten, totaal f 10 308.850, terwijl er nog f 59.400 te storten blyfc. De waarde der eff ctien in |nendepöt bedroeg op uit. Dec. 1900 / 9 703.118, gedeponeerd door 222 commanditaire vennoo ten voor een bedrag van / 9 308 920, waarvan f 4147 650 met zes maanden opzegging en f 5161.270 met een jaar opzegging De winst- en verliesrekening sluit met een batig saldo van f l 393 753 58 Daarvan gaat f 12 210 22 als onverdeeld saldo over op de nieuwe rekening, terwijl als dividend wordt uitgekeerd 7a,« pet. over het in geld en 2% pet. over het in gedeponeerde effecten gefourneerde kapitaal. Ook voor de Rotterdamsche Bank was het jaar 1900 een tijdvak van gestadige uitbreiding harer werkzaamheden. De hoogere geldmarkt stelde haar in staat de gelden, door vergrooting van het aandeelen-kapitaal verkregen, voordeelig en toch steeds dadelijk beschikbaar te beleggen. De reserverekeningen werden niet onbeduidend verhoogd. Daze wijzen reeds 19 'A \ pet. van het kapitaal aan; wellicht zal op het : einde van het jaar het maximtim-bedrag der reserve, door de statuten op 20 pet. bepaald, bereikt worden. Evenals het vorige jaar zal den aandeelhoudeis 7 pet. dividend worden uitgekeerd. Het jaarverslag van de Disconto- en Effjctenbank alhier wyst ook, hoewel niet zonder uitzondering, op gunstige uitkomsten. Da balans en winstrekeningen wekken, door de onderteekening van twee Instituut-Aceountants 1ste klasse, groot vertrouwen op. Voor de aandeelhouders is 6% pet. verdiend. Onder de hyp. bank vind ik een belangrijke ?verhooging voor de 5 pcta pandbrieven van de Ned. Z. Afr. Het laatste bericht van der boeren oorlogsveld was wederom bemoedigend. Zon hiermede ook niet in verband staan de verbetering van 2 a 3 pet voor de oblig. Ned. Z. Afr. spoorweg mpij ? ' Met belangstelling heb ik kennis genomen van de jaarverslagen der Westlandsche Hyp. l Bank, van de Hyp Bank voor Ned«rland en j de Algemeeno Waarborgmpy, van de Mpij voor ' Hypothecair Crediet te 's Gravenhage en van de Oranje-Na?sau Hyp te 's Gravenhage. Onder de scheepvaartmpynn vraagt d« notee ring voor de stoomvaartmpij Nederland de aan dacht door verbetering vari den koers van 149 tot 151. De prijs van 149 der vorige week, zes percent lager dan die der daaraan voorafgaande, stond in verband met de dividenduitkeering die evenwel 8',.-, pCt, bedraagt. In den petroleumhoek wat vastere koersen. De groep zal weldra vermeerderd wrden met de aandeelen in de «Moesi Ilir", onlangs opge richt. Naar de prospectus, en naar de namen der commissarissen te oordeelen, schijnt dit petroleum-papier goede kansen aan te bieden. SNUIFJES. Daarom kan zulk papier voor vermogende mensehen aantrekkelyk zijn tot een gering bedrag van hun vermogen. Da Enim knort 9 pCt. dividend uit. P*r aandeel van ?250 is das beschikbaar ? 22 50 terwijl voor elk oprichtersaandeel ? 30 wordt betaald. Da gerezen moeilykheden met de Holl?Rum. petroleum-mpij zullen wellicht op minnelyke wijzs worden weggenomen. De houders van Maxwells zyn in de laatste veer tien das;en heel wat rijker geworden; in (die tijdruimte steeg de koers der 6 pOs Prior. Csrt. van 61 tot 71 pCt.; de noteering der afgestempelde eert v. atmd. ginsen in die periode van 5% tut 9 vooruit. Mr. S v Houten, in de politieke meer dan in de financieele wereld bekend, heeft in zyn hoedanigheid van president der Maxwell Land Grant- Gompany bericht ontvargen dat de Colorado Portion van de Grant is verkocht. Ik breng in herinnering dat. volgens vroegere berichten, die verkoop zou gedaan worden voor 50 duizend dollars in goud en 750 duizend dollars in 5 pets obligatiën van de Colorado Fuel Ci). Was de kranige schryver van »G.>d, Eigendom en Familie" waarin de invloed van de wetgeving op den oeconomischen toestand in aantrekkelyken vorm wordt aangewezen in financieele zaken niet veel gelukkiger dan in de grillige politiek 'i D. STIGTER 2G l 190L illlllllllllUllllllllllllIltllllllllllllllllllllllllllllIlllllllllllllllllIlIIIIIIMIIIIIII NIK U WE UITGAVEN. Volharden bij het ideaal. Openingswoord ter Deputatenversadering, van 17 April 1901, door dr. A. KUYPER. Amsterdam, Pretoria, Boek handel voorneen Ho 'eker & Wormser. G lluntreerd Weekblad voor fotografie No.lö. Apeldoorn, Ltiure;:S Hansma. Dwepers! Een beschouwing over Tolstoy en zyn geestverwanten, door Lou VAN MIEROP. 's Gravenhage, Drukkerij «Vrede". Bi/jdrayen en mededtelingen van het Historisch Genootschap, 22e deel. A(nsterdam,.-Johannea Muller. Op glad ijs, blijspel in drie bedrijven, door LOUEWIJK MULDER. Den Haag, J. W. N Koch. In eigen >-feer. door JOHANSA VAN DE HEIDE. Den Haag, Drukke;ij »Vr«'te". Idylle, door J. EIGENHUIS. No. 135 van Warenüorf's Novellen- Builiotneek. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf «Maatschappij tot Nut van 't Algemeen". Votkstveerbaarheid, door W. E. VAN DAM VAN ISSELDT. Amsterdam, S. L, van Looy. Inhoud van Tijdschriften. Vereeniging: Moederland en Koloniën. I. Mededeehngen; II. De beiLOjnrgen der vereaniging met de Jaudsverkiezingen. Eigen Haard No. 17: «Pastei", door L. E. (Sloi). Voor onzt! Amateur-futograien, door Dr. J E. Il imbouts, met afbeeldingen, I. Da Banda- eilanden, dour Bintang Dj looh, met afbeeldingen. (Sloi). De Hengeiaars, door Frans Hulleman. (Slot) T «ree Contrasten, met afbeeldingen raar phot. van Dr. E. Neuhauser. H. C. Buuir.g, met portret. Feuilleton. geacht kunnen worden tot den werkkring van het museum te behooren ; c. het zoo mogelyk aankoopen van zeldzaamheden of curiositeiten, of van datgene, hetzy in natura, b«eld of geschrift, wat wenschelyk mag geacht worden in het mus -urn opgenomen te wordei ; d. het periodiek of geregeld tentoonstellen dnr be zittingen van net museum en van hetgeen aan deze instelling in bruikleen is afgestaan. Voor dit museum is een voorloopige localiteit gehuurd in het gesticht voor gehuwde oude lieden, Muiderstraat, Amsterdam, terwijl ook reeds een vitrine is aangekocht. Voorzitter van het dond^bestuur is de heer J D Ketelaar, Amstel 120, te Amsterdam; «secretaris G. H. Philips. Ceintuurbaan 261 te Amsterdam. ALLERLEI. Museum van Tüdnieetkunde. Bij bat tot stand komen van den «Nederlandschen bond van Horlogemakers", 24 Mei 1900, is besloten een Museum van tijdmeetkunde op te richten, dat zich ten doei stilt: »een verzameling aan te leggen en te onder houden van al wat, in den meest uitgebreiden zin behoort of behoord haef't tot hut gebied van tydmeetkunde, uurwerken, uurwerkmakerskunst en aar-.verwanta vakken, of betrikking heeft op bedrijf en handel, leven en streven der tijdmeetkundigen en uurwerkmakers uit alle tijdperken". De N. B v. II. bedoelt dus niet alleen te verzamelen wat uit een artistiek oogpunt waarde heeft, rnaar naast deze kunstvoorwerpen ook alles by een to brengen, wat een historisch beeld kan geven der tydmeeikunde van de vroegste tijden tot de hedendaagsche. De middelen die aangewend worden of zullen worden orn tot het beoogde doel te ge; aken zijn ; a. het aanvaarden van schenkingen ; b, het in bruikleen nemen vari voorwerpen, diii iiiimimimiiiiiiH san RaiffÉemMen. Zeer geachte Jledact-te! Vergun my in 't kort even op te komen tegen een gedeelte van het zeer lezenswaardige artikel van dr. G W. B. in uw blad van de vorige week, betrttfdnde bovenstaand onderwerp. De geachte schryver schy'nt te veronder stellen, dat ik in zeker opzicht geen vriend ben van R-iiff'isenbanken. Ik haast mij te verklaren, dat het tegendeel waar is. Na eene breedvoerige correspondentie met den Inspecteur dier banken te Utrecht en informaün ingewonnen by eenige directeuren van Boerenleenbanken, moet ik verklaren, dat Riiffiisenbanken uitmuntende, geniale instel lingen zijn, die ten platte lande een hulp voor den credietbehoevende en sparende lanitbouwer genoemd kunnen worden zooals er geen andere is. Juist omdat die zaak zoo goed is, moet men oppasser, dat zij niet be dorven wordt. En hiermede is men druk bezig, ook wat betreft het laten varen der coöpe ratieve vorm, tp.rrninstti in het Zuidelijk gedeelte van ons land. Dadr heeft de Roomsch-Katholieke geestelykheid, naar men beweert door een pauselyke encycliek daartoe aangespoord, zich aan het hoofd der beweging gesteld en men moet erkennen zy is daarin schitterend geslaagd, zoodat, binnen een niet al te lang tijdsverloop het geheele geldverkeer te", platten lande aldaar onder den invloed conti ulo vau de Centrale Bank te Eindhoven zal zijn eene instelling die, met een geestelyke als inspec teur, geheel op katholieken leest geschoeid is, hetgeen nooit de bedoeling van Rvffeii-en geweest is en in vele opzichten eene verkeerde uitwerking kan hebben. Ik wil hiermede nu niet beweren dat het verkeerd is geweest dat de R K. geestelijkheid zich aan het hoofd daar van heeft gesteld, o neen, zonder haar zouden er hier te lande misschien geen Riiiï-iisenbanken bestaan; onze domicé's zyn niet gewoon zich met zaken van afgemeen belang als deze bezig te houden en hebben er bovendien geen macht of invloed genoeg voor, maar ik heb alleen willen wijzen op het feit dat de zoo nuttige R'iifMsenbanken in Noord-Brabant, Limburg en in den laatsten tijd ook rog in andere streken van ons land, zuiver Katholieke credriet-instellingen zyn geworden, welke alleen overtuigde Katholieken helpen en andersden kenden uitdrukkelijk uitsluiten. En dat de Staat de oprichting van dergelijke balken niet door subsidie mag steunen is dunkt mij. zoo helder als krisiral, vooral als men na_aat dat van deze banken »met f xclusief karakter" een politifke macht of kracht kan uitgaan, waar van wij tot dusverre wel is waar geen onder vinding hebben, (>le bui ken bestaan pas sedert een paar jaren hier te lande) maar waarover we mettertijd wel anders zullen praten en welke zelfs geen verder artikel harer S:atuten zou kunnen belemmeren, wanneer daartegen voorzien zou moeten worden. En daarom ben ik het volkomen met mr. Koning een?, wanneer hy Z' gt dat men in de toekomst met deze banken rekening zal moeten houden en dat zij. met do Statuten voorgeschreven door de Centrale Bank te Eindhoven, broeinesten kunnen worden van geloofshaat en onverdraag zaamheid en we moeten pater v. d. E. dank baar zijn, dat hij ons dit onlungs in de Tijd, zoo duidelijk heeft doen zien, zij het dan ook tegen zijne bedoeling in. E !n strikte waarborg voor de neutraliteit zoowel der Centrale als der locale banken, moet dan ook een voorwaarde zijn. waaronder Staatshulp kan worden gegeven, al is die hulp, ik be:i het volkomen met dr. B. eens, gering. Ik heb het altijd wel gedacht, maar het nooit, zoo onomwonden durven uitspreken. De Nederlandsche ? militaire macht, in 't bijzonder de Staf, ging minstens al veertig jaar lang gebukt, in de overtuiging, dat zij wel als een defensiemacht gekleed en ge wapend was, maar hoe vuurvreterig ook van uiterlijk, nauwelijks in staat zou zijn, als het er toe kwam, de kinderen naar bed te jagen. Het leger zoo weten we van Kooi zelf, dus uit de beste bron, was een ding van niks, al kostte het jaarlijks dan ook zoowat twintig raillioen, m. a. w. al verslond het in veertig jaar tijds een half h driekwart milliard van het kapitaal, dat wii gelukkig te veel hadden. Inderdaad, de toes'and waarin het leger verkeerde, afgezien nog van het gevaar, dat dientengevolge het vaderland steeds be dreigde, heeft mij menigmaal een oogenblik van droefgeestige stemming bezorgd Ik heb nog al vrienden onder de zonen van Mars; wat ik meen te mogen toeschrijven, zoowel aan mijn snuifdoos als aan myn gestreng en gezagvol gezicht, om van mijn correct militaire pas en mijn gedisciplineerd gedrag niet eens te spreken; maar het waren tot dusver allerminst mijn vrienden niet de gouden knoopen on kwasten, die mij het leven vervroolijkten, gelijk dat nog het geval was, toen ik als kind achter een j parade aanstapte, in den pas. om onder het ? Wilhelmus hel regimentsvaandel nu c naar i de bovenverdieping te brenjyn, w-iar de kolonel of' de generaal het in zijn kleeren- j kast wegsloot. ! Vóór ik mondig werd kwam de malaise '' al, en eigenlijk heb ik na mijn jnnüensü'd achter den stevigsten snor en onder de dikste epaulet en in de zwaarste stern. waarmee een officier een sojd-iat of een burgerman wist ,-eürik a:iM te j-u/rn, nlnid iets weekelijka en iets bevengs ontdekt, dat mij het builen na.'ier d:in hei lachen bruc-ht. Natuurlijk heb ik in 'i openbaar daaiover niet willen handelen. Wat, had het publiek er mee noodig! Mawr ondi-r vier oogen mocht ik (ie zaait meermalen met de bestt-n bespreken. En een van die hoogen, een generaal, hij beeft nu al het loodje, ge legd, gelukkig zonder dat hei lood er ann is te p'.s gekorne-; behoorend-! tot, de meest melancholische van ons ueheele heldengeslacht, heb ik weieens h >orvn zuchten en zien schreien als een kir.d. Och /.ei ik eens bij zoo'n gelegenheid tot hem: w->t is dat nu toch ? Als ik u op een afstand waarneem voor den troep, zou ik zwere-i, dal ge alle mogelijke oorlogen, waarin een van de partijen het gewonnen heeft, nis iriumphat.or hadt meegemaakt - en hier n ij me, vertolkt uw aangezicht een moedeloost,,.;,!, aN kondt ge geen veer van voor .(? r mond weg blazen. Maar toen schudd" hij /,rjn hoofd en riep: Mijn beste smii'j staan, welk een toestand! Wij X : :>> latiders zijn van oudsher gewoon te overwinnen, 't was om zoo Ie zeagen ons Ivoep, maar .. . maar... Doch hij vviide ru-t dat »;uaar1' eerst niet dooi1 gaan; 'i. was duidelijk, dij had het gevoel, als verk!.-iic hij, door nog meer los te laten er-r: lü'^il^jeheim ; maar... zoo kreeg ik dan ioch uit hem: maar... als morgen de l'rui-en komen... en wat ik ook deed. meer sprak hij niet. Toch eens ging hij. zo'i Ier zelfs van de Pruisen, te reppen n o,'-r iets verder. Op een goeden dag kwam hij met drie hoofdofficieren, een van 't Mditaire huis, ja zelfs belachelijk gering, als msn nagaat wat in naburige KI,dun hiertoe gedaan wordt. Maar ook deze hulp zal wel groqtfir worden en wanneer h"t voornemen der R'igeering, zonals da heer B. medsdeelde, werkelyk bestaat, om den landhouw met gelden van de Rijkspostspaarhank ter hulp te komen, dan zullen de Centrale Riiff.-»isenbanken de aan gewezen tusschsr personen hiervoor zijn en zal zeker eene organisatie in neutrale geest, zoowel van het lichaam als der ledematen, eene conditio fi«« qua non zijn die de Regeerit g zal steil?. En op het oogenblik is de Centrale Bink te Utrecht de eenige die, voor zooverre mij bekend is, aan dezen eisch beantwoordt, als zijrde werkelyk eene instelling die in het algemeen belang werkt en blijkens hars samenstelling en organi satie neutraal kan genoemd worden het geen in een land als het onze dan ook noodzakelyk is. E ? hiermede geachte Redactie. heb ik mijn laatste woord in deze quaestie gezegd en verblyf U beleefd dank zeggend voor de genoten plaatsruimte Hoogachtend U. W. d. w. Amst., Il April 1901. H. W. Geachte Redactie! Daar de heer Bruiiisma in het vorig nummer my beschuldigt, hem met opzet eene dwaze meening te hebhen onde.rgeHchoven, ben ik genoodzaakt nogmaals eenige ruimte te vragen, ten einde mij van dien blaam te zuiveren. De schrijver maakt my dit rog al gemak kelijk, want ik zal daarvoor kunnen gebruik maken van de toelichting, die hij tot staving van zy'ne beschuldiging geeft. 0:n die toelich ting goed te kunnen overzien, zal ik datgene, waarop het aankomt in zyn betoog in het kort herhalen en ik verzoek den lezer wel te willen contióleeren of ik den zin der gebezigde woorden niet volkomen juist weergeef. »De woordvoerders" van «handerdeaankoopvereenigingen uit alle oorden van het land,'' »de afgevaardigden", »de bestuursleden", dij de «oprichting van het Catitraalhureau te Utrecht" tegenwoordig, bleken een »sterk vertrouwen' *) in bet gtmeen?chap?(/evoel te bezitten, daar niet een hunner het noodig achtie deze vereenigii gen «wettig' te »constitueeren", omdat zij wisten, »dat »aan gezameidyke bestellingen der landbouwers nog nooit iemand was te kort gekomen" en vertrouwden, dat »dit evenmin m het vervolg zou geschieden." Hjt vertrouwen was dus aanwezig bij de woordvoerders, die wettige constitueering onnoodig oordeelden, niettegenstaande zij bij eventueele «bestellingen" aan het Centraal bureau, door hunne handteekening »de ver antwoordelijkheid der betaib g op zich zouden nemen". Het gcmccntch'tp'geroet schuilt in het feit, dat nimmer het geval zich heeft voorgedaan, dat iemand daarbij was te kort gekomen of m. a. w., dat het nimmer is voorgekomen, dat iemand liet door hem bestelde niet heeft betaald. Wie lezen kan, zal naar mijne meening dit uit de toelichting van den heer Bruinsma moeten lezen. Ook radat de schrijver zijne bedoeling heeft verduidelijkt, blijkt du?, dat ik zijn eerste artikel goeil heb gelezen en dat ik hem geene dwaze rneening heb oridurfie clfiren. Mocht de heer Bruinsma zijne bedoeling verkeerd hebben neergeschreven en juist het gemeenschapsgevoel van die bestuursleden, die, zonder aarzelen, door hurjie naamteekenirg zich voor anderen aansprakelijk durfden stel len, zijne aai daohr hebben ge'rokken, dan meen ik, dat dit feit op zich zelf volstrekt geen voorbeeld is van sterk sprekend gemeenschapitgevcel, want dio personen hebben door eigen ervaring, door vele voorbeelden uit hunne omgfmi.g geleerd, dat betaling in zulke gevallen nooit achterwege blyft. IIjel iets anders is bet tijd en geld te ott'.iren en allerlei werk te verrichten, voor aiideren, zonder voldo^ialo betaling. Ik be') nimmer bpwfi"H, dat er geen mensehen te vinden zijn, die iets met ij .-er willen doen, zonder met duhhel'j^s te worden betaald. Er /ijn ook op dit g«Me() vele uitzoi.derirgKP. Ili'el dikwijls worden daarbij evenwel door den man de belangen van het huisgezin verwaar loosd ten behoeve van net algemeen belang, en het komt ook dikwijis voor, om van andere minder onschuldige drijf veeren niet te spreken, *) De cursiveering is van mij. IIIMIIMIIMIUIMIIIHlmlIj een van den 8taf' en een schout bij nacht bij me, om een onderhoud, 't Zal nu een jaar of tien geleden zijn. Och, mijn waarde vriend, zco begon hij, na de heeren te hebben voorgesteld, ik weet dat niemand met r belang-telt in krijgszaken dan u, ik wees even op mijn wapenrek en mijn fchuttersshako en nu is t r in 't. leger een beweging ontstaan, waarvan ik u niet onkundig; wil lalen, ma^r waarover wij besloten hebben eenige der voornaamste burgers van dit, land te raadplegen. U behos-ven wij wel niet te zeggen, dat het Jegf-r ten j.ui boel is en ons vlooi je daarbij .. . een instrument beneden de waardigheid zelfs van .J:in Kap en Jan Maat. Komt er een oorlog - niet Duit^clilai.d viel ik hem in de rede 't doet er niet toe mei welke mogendheid, die de kunst van vechten ver staat, dan kunnen wij onmogelijk die diensten bewijzen, welke het land van ons verwacht ui waarvoor het ons bt taalt. Daarom het leger en de vloot, wetend dat al vele jaren lang . .. zoowel leger als vloot, en zoowel vloot als leger, een mystificatie zijn, willen bedanken... wij en al onze wapenbroeders leggen er eerstdaags't bijltje bij reer. 't Zou eenvoudig de plundering van de natie in vredestijd zijn, als wij ons traktement bleven opstrijken. Meedoen aan zulk eeri roof is veire bereden onze krijgsman seer. 't Spreekt van zelf, dat ik niet weinig ontstelde, toen ik bemerkte hoe ver het al hier te lande gekomen was, r.u deze drk; de vertegenwoordigers bleken te zijn van een officierscorps, dat in een hoog besef vaünioreele verplichting, hun opinie deelde en gereed stond hen te volgen; en ik had heel wat te doen om hun aan het verstand !e brengen, hoe wi;. .Nederlanders, in de uitvoerit.g van hun Insluit slechts een nieuwe ramp zouden zien, die \vij gaarne met de belofte van een opoffering van goed en bloed, tot op de laatste cent en den laatsten man, zouden willen helpen af wenden. Wat er destijds door mij en zoo als ik weet, ook door anderen gesproken is, om het leger en de vloot van d:e wanhobopige daad af te houden en aan beiden moed in te spreken, het past mij niet dit hier te herhalen; alln'ii «'il ik '.?u'drdeeiei), d it het moreele bezwaar, waardoor onze krijas lieden gi drukt werden, nog het metst wv-rd opgeheven door de opmerking beschei denheid verbiedt me te zeggen door ui'n ze gemaakt werd dat <ic hèren van l -gei en vloot in hun groot;- onschuld een ge heel avereehtsche vooi>t 'lui g /ich vorm den van hetgeen de nut i; va ; het) ver wachtte. Hoor eens, \\e>d hun toegevoegd, daar leeft in Nederland sreen enkel man met gezond verstand bedeeld, die nu meent dat ors leuerlje als een V!-n "i tejen ?':?: vi;i DuitM'hland r;'s eet' va" 5(1 /"P /ijn opLTwasseii, of' dal t-r bij ten duur nui'S'.'h.l.ii.d uit Ie lokken oorlog van ((.? mobili>ai'e \~\ 't O>.-len en Zuiden v; ei tiiechl zou kun nen komen; niemard ziet, dus iets anders van u te, gemo» t dan een terugtocht, tot achter een fort. een sloot of e n dijk. Maar wat gij in ieder iHH'a.1 toch met eenigesi goeden wil wel zult ku'-^en doen, is een heel groot aantal tnyi'schtn in den pan te laten hakken, en e, u u;ïne te in'era'en ovei' een aanne i i- elvjk «fel van h't, land, met of zonder ; e:.ig Wiipeti'ucces. Wij wi ten zoo goed al" gil zelf. ilat een landje gelijk het onze. d.it n> minder d-in geen tijd door een reu/.eK'ger kan worde') be/et et ingesloten, allee- in staat, zal zijn inscltija zich te verd< digex ... en als gij nu maar voor dien scl/ijii, v. i 11 zorgen, wij be talen u eraag... uw tr.ic'e^'eet. Ik her inner me (ieze zaken met ten zeker ge noegen, thans', nu die !i'-"!i?e toestanden zoo ten gunste veranderd zijn. Ware mijn generaal niet al ter zl-.-le, h-e zou hij nu de borst, hoog dragen, zijn -eor en y.ijn stem opzetten, en mij een kijkje geven in win militaire hart, dat hij toen voor mij. als niet eeti grafzerk bedekt, jiff'ot hermetisch sloot, Daar is etn nieuwe peiinde aaegebroker;. en wij praten in en buiten de kamer weer over onze defensie, die nu weldra,, op de hoogte harer taak, volkomen toerei kut d zal zijn. Zeven duizend man meer per jaar en wij zeggen, ronduit: laten nu de Pruisen maar komen! Onze weerkruch.t is verhoogd en ons leger de moeite waard; «Onze troepen in het buitenland gerespecteerd, een leger van voldoende sterkte" vraag dat de kans op belooning in ard«ren vorm, b.v. een haanij^, rle dryfveer is, terwijl ook de zucht om IMS t^ betenkenen, zyn invloed hierhy sterk lunt uelden. Zoolang o-eiwel de belooning alleen uit eer of iets dergelijks bestaat, hebben de man met gold "f met veel vry'wn tyd en rle man, die zijn bedrijf of betrekking niet m«t ernst waarneemt, een voorsprong hoven rien man, die zijn tyd en arbeidsvermogen volop noodig heeft om te wnk«n voor de belangen van zyn huisgezin, en zijn het niet altyd de geschiktsten aan wie de eer of onderscheiding te beurt valt en aan wie de belangen van velen worden toevertrouwd. Er zyn besturen van vereenigingen en col leges waar aan de leien of afgevaardigden of aan andere pernor en, die iets doen, wel eene geldelyke vergoeding wordt gegeven voor hun tydverlies en onkosten (soms in den vorm van een geoieenschappeiyken maaltijd), en hot komt geloof ik, ze fs hij den rijkste, zelden voor, dat een deruelijke belooning met wo'dt aangenomen. D« meeste meLschen stellen zich dus niet uit vrijen wil, zonder geldeiyke be looning, voor net «en of andere baanije beschikbaar, dat offir wordt hun door de samenleving opgedrony n Of de heer Bruinsma recht heeft, «geld leenen en niet terugbetalen", »hrutaal oneer lijk" te noemen, tvcnze'r als het rdet (contant) betalen van c< operatief bestelde goederen, en te beweren, dat my'ne argumenten door dr. Pitsen zyn weerlegd, laat ik aan den lezer ter beoordeeling over. Schagen, 15 April 1901. C NOBEL. Het zou waarlyk misbruik maken zyn van het geduld der lezers, indien ik wtder op> bovenstaande stukken ging antwoorden. Dat er in ons land Ruffnisankassen zi.in, die alleen voor katholieken werken en als leden «anders denkenden uitdrukkelijk uitsluiten", zooals H. W. vermeldt, was my onbekend en is zeker in stry'd met de centrale bank te Utrecht, waar volgens de oproepingsbrief op de vergadering van 20 April juist twee protestanten als leden der c< mmissie van toezicht werden gtïnstalieerd. De platte insinuaties van den heer C. Nobel zal ieder gevoegelijk ter zijde kunnen leggen. doch het is eigenaardig deze heer te zien op komen tegen myi.e bewering van «onderschuiving" en in hetzelfde oogenblik hem in een der laatste regels het woordje «contant'' te zien invoegen om weer met opzet mij een dwaze meening toe te dichten. Dr. G. W. B. Teteringen, 18 April 1901. Europa, Met belangstelling werden natuurlijk de circulaires 1) van den heer W. Gosler gelezen, met belangstelling zonder twijfel en eeri ver langen tevens partij te kiezen en te heoordeelen den willekeur van de firma Biu".só, daarvoor is echter ook nog noodig de ver dediging van die firma, rni vooral. Vooral nu, omdat onderaan in de tweede circulaire van den heer Gusler staat vermeld dat zijn uittegeven tijdschrift niet tot titel zal hebben Nieuw Europa, zooals eerst zyn plan was, maar eenvoudig Europa, zonder meer, gelijk de uitgave van de firma Bluste. De heer Gosler is gekrenkt, diep gekrenkt, de heer Go|ler is beleedigd, dat tot zijn eer strekt, bij verdedigt zich met klem, manr daar behoort heelemaal niet bij, en de heer Gosles moest dat begrijpen, te handelen zooals hij nu doet, te plegen een unfaire daad. D.; heer Gisler had met «Europa" zonder twijfel een doel voor oogen, het streven naar dat doel werd door de firma tegengehouden, aangenomen, maar dit mag voor den heer Gosler niet een reden zyn een onusrlijl"? daad uittevoeren, zij'i doel kan hij immers met het zelfde sucnes nastreven zonder het tijdschrift nu juist «Europa" te heeten, oj.erJs) : praktijken, uittevoeren. Ik schreef het reeds: met belangstel!''^ lazen wij de circulairen van den heer W. Gosler, in gedachte stonden we reeds aan d ; zij ie van den heer G. de mededeeling van een oneerlijke daad bracht ons aan het w.'inkelen, dat doet een oneerlyke handeling altijd. Amsterdam. Jon. J. LOUEWIJK 1) Ds Amsterdammer van 7 en 14 dezer. het Kool, y. Vlijmen, en de rest rnaar: Ij'effmek niet. te vtrgeten! Lieve hemel, wat een hervorming! een paar millioeii voor recruten en kazernes, nog een paar voor de vloot meer per jaar, en wat ruim geld voor vestingen of'forten, en dan om allf:tegelijk te voltooien een nieuw pak voor de oude en nieuwe landverdedigers . . . en | we zijn weerbaar weerbaar, al hadden Engeland en Duitfchland een afsp<';ial-je ! geniaaKt. om onze koloniën te verdeelen ; j onze koloniën alleen, of onze havens daarbij incluis! \ Ab, nu zal dan toch eindelijk ons klein | land groot wezen, zelfs op dat gebied, waarin j het zoo moeilijk groot kan zijn... r-.-.-nri y.ins in den schijn, maar in het meien van j verdedigingsvermogen door Kool . .. eii zonder kool. Een millioentje of' wat, en eenige duizenden soldaten, meer wo»dt cv ! niot tof! gevorderd... en dan veilig ae'iter i zijn kanonnen en bajonetten wordt bet in de geleger heid gesteld, voor zoover dat nor; . noodig mocht zijn, de sociale hervormingen j tot stat.d te brengen. Gelukkig, dat dit da'i l eindelijk toch is gekomen, al hebben wij ! ^r op gewacht als degenen die. geen hooo hadden! Eo, zonderlinge gril van het Noodlot, daar wordt het ons deel, juist op het moment, dat wij het waar.-chijr1,Jyk niet e n-s meer noodig hebben. DuitscL! land, de eenige mogendheid, waartegen wij ons zoo lot de, tanden wapenen ... omheh-t ons steeds dierbaarder als zijn h* sten vri'nd En welk een vriend! Pas heeft rh j keizer te Bonn zichzelf en zijn volk weder | nauwer aan den Heiland verbonden ! Is In t ! niet haast onbeleefd van onze Kamerleder, ! op zulk een moment, elkaar toe te fluisteren : ? maar wij zulion nu eens een leger vormer, | waar zelfs Wilhelm, als hij kuren in ] 't hoofd mocht krijgen ... van opschrikt..,? l Nietwaar, op %ulk een moment... en d:-r, noemt nu iemand als Kuyper, ter verkrijging van meer soldaten... het psijeholoriiwli \ moment; ja 't is sterk, als had er nooit, een Heiland geleefd en bestond deze voor keizer Wilhelm en de Standaard gansche i lijk niet.