De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1901 19 mei pagina 4

19 mei 1901 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. : 1247 en maatschappelijk leven. En dit is het juist waar aan de toekomstige kunstenaar behoefte heeft. Bouwkunstenaars moeten zichzelven opvoeden te midden van het moderne leven, en niet in achterafgelegen plaatsjes. Amsterdam is juist groot genoeg voor hen die zoeken naar een omgeving waar zjj toestanden kunnen vinden die voldo'en aan de dingen waaraan hun gemoed behoefte heeft, maar in een provinciestadje als Delft is een toekomstig kunstenaar niet thuis. De aan doeningen die hy noodig heeft om zich te ont wikkelen moet hy telkens buiten Delft gaan zoeken, wat op die ontwikkeling geen gunstigen invloed heeft. Daarby' komt dat de omgang van aanstaande kunstenaars met aanstaande civiel-, werktuig kundig- of scheepsbouwkundig ingenieurs, de eersten terugzet in plaats van hen te steunen. De aanstaande ingenieurs zy'n by'na zonder uitzondering ambtenaarsnaturen. Hunne talen ten zitten in het hoofd, maar hun gemoed is onontwikkeld, is inert. Het zy'n de jongens die zonder tegenpruttelen het burgerschoolonderwys genoten hebben en die, door de richting waarin dit onderwy's geleid wordt, de wis- en natuurkunde beschouwen als de hoogste uiting van 't menschelyk vernuft. Deze gaan dan aan de P. 3. de exacte wetenschappen verder studeeren, benevens hare toepassingen op technische vraagstukken om na volbracht eindexamen te kunnen optreden als indus trieel, als bureaucraat, by' de waterstaat, by de nporen, by fabrieken enzoovoorts. Gedurende hun geheele studie is de hoogste lof die men hen kan toez waaien, is het ideaal waarnaar zy' streren: het hebben van een «wiskundekop". Deze wiskundekoppen worden mettertyd meerendeels goede technische ambtenaars. Denkt men zich tusschen deze jongelieden, den aanstaanden bouwkunstenaar, d. w. z. den gemoedsman, die om wiskunde niets meer geeft dan om elke andere hulpwetenschap die hem zy'n vak beter leert doorgronden en die aan de alleenzaligmakende kracht der wis- en natuurkunde nooit anders kan denken dan meesmuilend en schouderophalend, dan bly'kt reeds daaruit hoe hier twee groepen naast elkaar studeeren die onderling gescheiden moesten zy'n. De ingenieur als hy' ten minste geen bureaucraat wordt, want in dat geval ontwerpt hy heelemaal niet ontwerpt met zy'n hoofd. Zy'n gemoed uitstorten in een constructie kan hy' niet. De architect ontwerpt met zy'n gemoed, en met zy'n hoofd controleert hy de constructies die zijn gemoed hem ingeeft. Ziedaar het soortelyk verschil tusschen de wiskundekoppen en de gemoedsmannen. En nu beweer ik dat de omgang met aan staande ingenieurs niet de ware is voor aan staande architecten. Door de kleinte van het aantal architecten dat te Delft studeert, wordt het ou mogelijk dat dezen zich afzonderen en slechts onder elkaar voortleven. Men kry'gt vrienden onder de ingenieurs en die omgang heeft tengevolge dat het gemoed der aanstaande kunstenaars py'nly'k getroffen wordt doordat het in botsing komt met den meestal aanmatigenden geest die uitgaat van hen, die met hun toekomstig amb tenaarstemperament de studie der exacte wetenschappen voor alles op den voorgrond willen stellen. Hierin zit voor den bouwkun stenaar een groot gevaar. Juist die aandoeningen die by' hem reeds verzwakt, verburgerlijkt, gedeukt, ja soms reeds onherstelbaar gekwetst zijn, dank zy' het onderwy's aan de H. B. 3, hadden ontzien, beschut en gesterkt moeten worden. Wat dit onderwy's nog in hem onaangeroerd liet, wordt aangevallen door den medestudent, die on toegankelyk voor hoogere gemoedsaandoeningen, zy'n leven inricht naar het weten, het koude, droge, harde weten. Ik ken architecten die aan dien invloed nooit meer ontkomen zullen. Na volbracht examen hadden zy' trouwplannen, of moesten hun brood verdienen, en door de toen komende materieele zorgen was de periode van studeeren, van zich zelf beproeven en opvoeden voor goed voorby'. De tijd om al den rommel die zich in hun hoofd had opgehoopt er weer uit te werpen en zich nieuwe, frissche begrippen eigen te maken ontbrak; want vereischt het aanleeren veel ty'd, het afleeren vordert, helaas, nog meer ! Men heeft by' de wet op het M. O. gedacht bouwkunstenaars te kunnen kweeken, zooals men het ambtenaars kan doen, en dat is een valsch begrip geweest. Wat men doen kan, is hen in de gelegenheid stellen hunne gaven zoo gemakkelijk en geleidelijk mogelyk te ont wikkelen, en dit geschiedt niet en kan niet geschieden aan de P. S. Daarvoor is noodig dat de aanstaande archi tect omgaat met zy'n gely'ken, met andere gemoedsmenschen, met schilders, beeldhouwers, letterkundigen en musici. En om de studie langs dien weg te bevorderen zon men haar moeten verbinden, in plaats van aan de P. S., aan een inrichting als b. v de Ryks-Academie van Beeldende Kunsten te Amsterdam. Daa> zou de gelegenheid opengesteld moeten worden om er de bouwkunst te bestudeeren. De twee fouten die onze tegenwoordige P. S. aankleven de kleinsteedschheid van Delft, en de om gang met aanstaande ingenieurs zouden dan vermeden zy'n. En wat zou er nu eigenlijk anders dan een geldargument tegen aan te voeren zy'n om in Nederland twee plaatsen te hebben waar men een diploma als architect kon verkrijgen ? Aan de P. 8. zouden zy kunnen gaan studeereu die meer bizonder er zich op wenschen toa te leggen om als ambtenaar op te treden in betrekkingen, waarby' een bouwwetenschappelyke kennis vereischt werd. En aan de Academie zou gelegenhuid zy'n te studeeren voor hen, wier aanleg er hen 'toe dry'ft als bouwkunstenaar door het leven te gaan. Ik zie niet in dat het, by' een herziening der wet op het M. O., niet daarheen geleid zou kunnen worden. Hillegom, 25 April 1901. J. E. v. D. PEK. Trademark THEE - E. BRANDSMA. Trademarlc KOLDEfEIJ & CORBIÈBE, *|| L. K l D HO H KHTK,..»|k *v AJV1WTH:K,UA.M.. «W Groot Beddenmagazijn. Telephoon No. 1752. Groote collectie Wiegen, Kinderledekanten, Luiermanden Babytafeltjes, Babybascnlex, etc. etc Vraagt geïllustreerde catalogus, J. F. GI1YPERS, Westeinde 87, DEN HAAG.Piano's, Amerih. Harmoniums. Franco levering. Telephoon 571. Verzekering-Maatschappij HOLDA". Damrak 74, Amsterdam. Werkkracht verzeker i n g. Omvat ZIEKTEN, ONGELUKKEN, ORGANISCHE GEBREKEN In 1898 werd door de Maatschappij uitgekeerd o. a. voor infec tie, influenza, blindheid, zenuwoverupanning, longontsteking, verlies of breuk van ledematen etc. PHILIPPONA KETELAAR, KAL.TEB8TRAAT 166, ASISTEBDJLM. SPECIALE INRICHTING voor h«t Ttrrurdlgen nm ToUtdlgt Uitzetten en Luiermanden. Op aanvraag worden prijsopgaven «n modellen franco toegaiondcn. Eerste Nederl. Verzekering-Maatschappij op het Leven, tegen Invaliditeit en Ongelukken, gevestigd te 's-Gravenhage, Kneuterdyk u. Directeuren: Jhr. Mr. W. SIX en Mr. Dr. W. P. J. BOK. Adjunct-Directeur: P. DEURINK. Bijkantoren: te Amsterdam, Utrechtschestraat hoek Rembrandtplein; te Rotterdam, Gelderscheatraat, Plan C No. 4. Volteekend Maatschappelijk. Kapitaal .... waarop 20 pCt. is gestort. Verzekerd Kapitaal op liet Leven, uit. 1899. Verzekerde rente Ontvangsten over 1899 ? 1,500,000. , 17,633,647.19 511,543.30 , 1,656,578.86 Reserven en Zekerheidsfondsen ultimo 1899 Bezittingen ultimo 1899 f Tegen ongevallen met doodelijken afloop, ultimo 1899 invaliditeit, gevolg van ongevallen, , 5,740,138.70 6,005,342.08 32,945,696.19 36,741,943.28 TA.NDA.RTS. Planlage Middenlaan 86. DE HANDIGSTE en DUIDELIJKSTE Wielrïjderskaarten zijn: TflELRIJDERSKAART voor Zuid Holland, met het gedeelte van Noord Holland, waar Amsterdam en Haarlem op voorkomen. WIELRIJÜERSKAART der Provincie Utrecht, met Amsterdam en't Gooi. W1ELRIJDERSKAART voor Gelderland, met het Westelyk gedeelte van Westphalen Op de kaarten z||n alle berijdbare wegen duidelijk aangegeven. De kaarten zQn gevonwen op zakformaat In linnen etui. De pry's van elke kaart is op papier ? 0.40, op linnen ? 0.60. CAMILLE FLAMMARION, Zijn de Hemellichamen bewoond? Populaire Sterrenkundige en Wijsgeerige Beschouwingen. Naar de 34e Fransche uitgave. Bewerkt onder toezicht van en met eene inleiding voorzien door Dr. H. BLINK. Tweede herziene druk. Prijs: Ingenaaid ?1.50, Gebonden ?1.90. Verschenen De laatste der Oempah's DOOK j ir s T u s v\\ m A u RIK. No. 133/134 \AN WAREMORF'S NOVELLEN-BIBLIOTHEEK, prijs 20 cl. Amsterdam. YAN HOLKEMA & WARENDORF. Handels- en Fabrjeksmerken. Alle formaliteiten gevorderd bij het deponeeren van Handels- en Fabrieks merken woi den kosteloos door ons ver richt, wanneer wij met de drukwerken der verpakkingen en Etiquetten mede worden belast. JOS. V AS DIAS & Go. Lithographen, AMSTERDAM. A. L. WK, ds t la dns. 733 Keizersgracht 733 AMSTERDAM. ^j^^|^.^Bga^g^^i!B^^^ HET IDEALE Kraepelien en Holm's Saliak-PastiilBS. algemeen erker d als bet leste middel bij Hoest en Verkoud heid. Het is een slijmoplossend en verzachtend middel bij uitne mendheid. Verkrijgbaar bij de meeste Apothekers en Drogisten. Prijs per fleschje 20 Cts. Sjy Alleen echt in vierkante fleschjes, voorzien van etiquet, waarop de handteekening van KRAEPELIEN & HOLM, Zeist, Hofleveranciers. THE GRESHAM. Levensverzekering-Maatschappij te LONDEN. OPGERICHT IN 1848. Nederlandsche Afdeeling: AMSTERDAM SPUI 23?27. Directeur: M. J D E L L. Stand 31 December 1899. Actief f 88,465.977, Jaarljjksche inkomsten 15,40,746. Uitbejaald aan de verzekerden. . . 191,757,672. de Cologne WILLEIVI BIJLIYIER, t*étUcure, S I j* G K L, 159. MTnUUllfMMPfl IMPÏPHTIMf MlMUlJMluii IMilDllnu. Spreekuur ie leren Werkdag van 2 tot 3 uur. RUSSISCH L e e r a a r, Hollander, die eenigen tjjd in Rusland studeerde, geeft onderricht, j Fr. br. let. W 2697 aan ALLERT DE i LANGE'S Ann. bur., Daouak, Amsterd. Arnhem. Wed. F. firma r. d. BERGH & Cie. Meubileer-InrichliBg Spuistraat AMSTERDAM. Groote Magazijnen voor compleete Meubileering. Prijscourant op aanvrage. Zeer vnordeelige prijzen netto a con tant zonder korting. Centrale Hypotheekbank K » TTJt J» nA JH. Kantoor: Witte Huis. De Bank sluit op billijke voorwaarden seldleentngen onder eerste hypothecair verband. Nadere inlichtingen te bekomen ten Kantore der Bank. De Directie, B. S. EDERSHEIltt. M. G. F. LA^CiLOIS VAN DEN BEUG M. Delicieuse Muisjes Rookvleesch. SCB10WE & C0., Amsterdam. SIMPLEX RIJWIELEN tnel VUelbanden. Nederlandsch fabrikaat. De Dresdener Ne nesten Nachrichten in No. 108 van 19 April 1901 schrift: De uitwerking in het leven, Wanneer we de wrreldgeschiedenis door bladeren, om te doorgronden wat groote mannen als Theruistokles, Caesar, Napoleon, Bismarck enz. tot groote" mannen gemaakt heeft, dan vir;den we, dat zij bij een buitengewoon talent allen ook over eon uitstekend geheugen beschikten, dat inderdaad hun uitnemend geheugen esn wezentlijk bestanddeel van hun genie was, een. zekere voorwaarde voor hunne verbazende daden. En wanneer we bedenken, dat het geheugen, de grond van alle wetenschap is, dan lijkt het ons als een satire, dat voor de ware ontwikk. ling ervan, dm de eerste voorwaarde voor wat te weten, in het leerplan van staats en stad^scholen niet opgenomen is. Kan het ons verwonderen, wanneer we jong en oud steeds over een slecht geheugen hooren klagen, dat onder zulke omstandigheden zoo weinigen zich boven het niveau van middelmatigheid kunnen verhftt'en 'i Wat de ech( ol verzuimd heett, moeten we zelf inhalen, zoo goed het gaat en we kunnen inhaien, wanneer we getrouw de lessen volgen, welke Chr L. Poehlmann te München in zijn voortreö'elijke geheugenleer geschreven heeft. Dc^e leer is ii de Duitsch sprekende landen sinds lang bekend, maar ook in Engeland en zijn koloniën is hij snel verbreid, want de praktische geest der Engelschen neimt vlug aan, wat hem voor zijn handel helpen kan en spaart daar niet, waar de rente honderdvoudig zal zijn. We gelooven daarom, onzen lezers een dienst te bewijzen, wanneer we hunne opmerkzaamheid op ds ze nuttige leerwijze vestigen, die door de zekerheid, die ze geeit ook weldadig op de zenuwen werkt. Prospectus met talrijke getuigschriften en recensies gratis van L. POEHLMANN, Mozartstrasse 9, te München A. 87. GESTERILISEERD 11 VlTOSv{s:.een5smakèlyk-<wthijt:^ri:f^? BEREID UIT DÉBESTE TARWEÏ,P ' ?''?''' : ''?" ?'?' ' 'V ' ':;' '?'?;' '^???d^^^.Z:^ 'rt:,V_L "^l.:^^! W17 Naïf dienstmeisje aan het post kantoor : Zijn er ook brieven voor ! meneer Jessen ? Poste restante ? Nee, katholiek ! Jantje (by het ontbijt): Opoe, vergrooten die brilleglazen erg van u. Opoe: Ja, Jan en heel erg ook ! Jantje Zoudt u dan uw bril even willen afzetten voordat u een stukje sintniklaas koek op mijn boterham doet?

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl