6 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1253 opwekken dat de koersen over het algemeen onbeduidend veranderd zijn. Die der Amerikaansche sporen zy'n onder deze omstandig heden over het algemeen wat afgebrokkeld. Een uitzondering maakt hierop de noteering der certificaten van 2de pref. anndeelen Florida Centraal & Penins die van 52 tot 58 J4 percent avanceerde. Op verzoek van het administratiekantoor opgericht door Hubrecht, had de heer Roelvink een onderhoud met den heer J. S. Williams, dat tengevolge had de bereidverklaring van dezen namens de Seaboard Air Line spoorweg om het bod van 16 dollars per 100 dollars gewone aandeel te herhalen en het vroegere aanbod van 55 dollars per 100 dollars pref. aandeel tot CO dollars te verhoogen. Tot den 15 Juli a.s. blyft het bod van kracht. Na dien datum wordt het onherroepelijk ingetrokken. Het administratiekantoor voornoemd meent het aanbod aan de houders zijner certificaten in ernstige overweging te mogen geven. Het deelt bovendien mede het besluit tot het op heffen van de afdeeling der certificaten van gewone en preferente aandeelen der Florida Centraal en Penins, met ingang van l September. Tot den 11 Juli kunnen de houders van certificaten die van het aanbod wenschen ge bruik te maken, hunne stukken by het admi nistratiekantoor indienen. Ter voldoening aan het slotwoord van de vorige kroniek een enkel woord uit het jaar verslag van de Passoeroean stoomtram mpij. De opbrengst van de exploitatie was by voor during toenemend al bleef de opbrengst be langrijk beneden het bedrag dat later verwacht mag worden. Het goederenvervoer nam op verblijdende wyze toe en steeg van 16 duizend tot byna 44 duizend. Houdt de stijging der verkeercijfers even geregeld als in het varieden aan en de ligging onzer lynen wettigt die verwachting dan kunnen in weerwil van alle doorgestane moeilijkheden, tijd en geldverliezen, zeer bevredigende financiëele resul taten verkregen worden. De winst en verlies rekening laat een dividend uitkeering van 4 pCt. toe. Mijnheer wat dunkt U van de ter beurze geïntroduceerde Cedulas van de Hypotheek bank der Provincie Buenos-Ayres? Niet moeilijk was het de vraagster een afdoend antwoord te geven. Het luidde kort en krachtig: afblijven. A'dam, ) Juni 1901_ D STIQTER. Bussum UMI i iTmimTimilll min IIIIIIIIIIIIIIIIIIIH "» Hit Aa UIL uu Een Hollandsch Kunstschilder in het Kunstverbond. Wie het Bcymans-museum bezoekt, en, in de wandelgang even stil staande, den blik verhtft naar het. allegorisch plafon, voorstellende "de tstad liotterdam, Beschermster van de fraaie Kunsten", uitgevoerd, in 1884, voor rekening van den hei'r C. E. Viruiy; en wie dan even in de voortreffelijke Notice deseriptive, tioor den Conservator, den heer P. Haverkorn van Rijswijk, onder No. 410, op blz. 331, de toe lichting raslaat van de toch tiet onduidelijke samenstelling; die leest daar dan de volgende biogrttbche aauteekening, welke wij zoo vrij zijn hier over te schrijven: sSiuïs. Jacob Smtts, peintre decorateur hollandais, néa Rotterdam, Ie 9 Juillet Ib55. 11 tudia a i'Académie des Beaux Arts et des Scieices techüques de Rotterdam; de 1872 ;\ 1876 a I'Académie des arts décoratift de Bruxelles; puis il su vit les lecons de l'Acad mie de Munich de 1878 a 1880; visita l'Autriche et l'Italie, se fixa en 1883 a Amsterdam, et en 1886 a Bruxelles." Laat mij nu vooraf de vraag stellen, of er nog wel velen in Noord-Nederland zyn, die, ik zeg niet, eenig werk bezitten van dezen geboren Hollander, maar eenïgs>zins op de hoogte zijn van zijn veelbewogen loopbaan als kunstenaar en als mensen sedert den dag, dat bij Amster dam verliet, om zich in het Zuiden te vestigen. Zouden er, buiten het zeer klein aantal schil ders en teekenaar?, die min of meer geregeld, kunsttentoonstellingen in Belgiëbezoeken en er dan ook meestal aan deel nemen, W. Mesdag, Israëls, Maris, Bauër, de Bock, Zilcken, Toorop, Nibbrig, Haveman, nog een paar ande ren misschien, zelfs onder de »geactre collega's" wel meer (lan een dozijn wezen, die er eenig besef van hebber, dat dezelfde Jakob Smits, van wien de Notice deseriptive van het Rotterdamsch muzeum gewaagr, hier, in het Zuiden, van 1884?1885 tot l'JUl. per asperaad astra aan n stuk door gewrocht en gezwoegd heeft als geen tweede, geleden en gestreden heelt voor het schoone, zooals de martelaars uit de eerste eeuwen van het Christendom leden en streden voor hun geloot', en zich ondanks aldoor nieuwe beproevingen, nauwelijks gesteund door een drietal overtuigde vrienden, bewonde raars n van zijn karakter n van zijn kunst, van lieverlede opgewerkt heelïtot een van de zuiverste personaliteiten in de kunbtbeweging van dezen tijrt ? Het is vooral sedert lb!).'i, dat Smits hier is bekend geworden. Terecht o t' ten onrechte nam hij, tot dat jaar toe, aan geen enkele ten toonstelling deel. Wat hij voortbracht, werd links en rechts verspreid, meest voor een i-potErijs, in Brasselsche verzamelingen, UK Konink :jke' Maatschappij can \Vaterte-ftchitden wat een titel, groote heraei! benoemde den nederiger, als een kluizenaar in een armzalig Kempisch dorp wonenden kunstenaar tot eotelid, buitenlandsch eerehd. En zie, groot was f!e verbazing, toen in de tenioonstellingen van 1896, 18',<7, 18i>8, deze overal elders clan te Brussel volstrekt onbekende Jlollandcr slag op slag de eereplaata innam met werken, die tegelijk' door oorspronkelijkheid van vinding en door buitengewone kracht van koloriet opge merkt werden. In 1SK O voor het eerst liet Smits zich er toe overhalen, in te zenden naar de Driej'Mrlykfdte. U'jn van zijn drie stukken, jammer genoeg niet het beste, werd aangekocht voor het Brusselsch Muzeum. Thans verzamelde de kunstenaar niet minder dan een 80-tal zijner werken in de tentoon stellingzaal van liet Kunstterbond, den ook in Nederland weibekenden kring, waar zoovele Hollandsche redenaars en schrijvers, als wijion de Veer, Ch. Bnissevain, Dr. Ritter, ten Brink, van Maurik, herhaaldelijk zijn opge reden. Verleden Zaterdag, 15 v.d.m., had de opening plaats, tegelijkertijd een mondaine en een artis tieke gebeurtenis. Niet alleen de heer Cogi'l-, gouverneur van do Provincie, de heer Mr. van Rijswijdf, Antwerpens populaire burgemeester, en do beste schilders en schrijvers uit de Vlaam'cho Scheldestad, maar tevens de heer Mr. Beernaert, Staa'sminister, de heer E. Verlant, de uitnemende refererdaris voor schoone kunsten bij het Ministerie van Landbouw, en verscheiden Brusselsche dagbladschrijvers, waren opgekomen. Van dien dag tot heden defileerden de be zoekers zonder ophouden, bij geheele scharen, vó.ir Smits' werk; aarzelend, dezen, verbijsterd bijna voor werk, dat zoo heel erg verschilt met wat men te Antwerpen zoo gewoonlijk te zien krijgt; vlak af vijandig gezind, gift uitsissend door boos op elkaar gesloten tanden, de aldoor zeldzamer wordende dwepers met... akademische of Antwerpsch-lokale overleveringen; verheugd en trotsch, dankbaar voor het ge smaakte genot, alle meer bevoegden, alle beter ingewijden, onder dezen de besten der hedendaagsche Vlaamsche artiesten, als Meunier, Meilery, C'aus, Lommen, Jul. de Vriendt, Mer ten, enz., en de groote meerderheid van de dagbladschrijvers nu ook. * * * Ik ben er trotsch op, te kunnen zeggen, dat ik niet behoor tot degenen, die thans des te luider ophalen van hun bewondering voor Smits' talent, als juist zij langer geaarzeld hebben, om dit talent te erkennen. Vóór zes jaren, reeds in 1«9.">, had ik het genoegen, m De Vlaamsche School en nog elders lucht te geven aan mijn zeer groote sympathie voor de wer ken, welke ik toen te Brussel, in de Galerij de Molder, Warmoesberg, van hem gezien hart, en zeker zal we! niemand het tegenspreken, dat, tot dan toe, de naam van den uitstekenden man in niet vele van onze Zuidnederlandsche tijdschriften en zelfs couranten ook maar een enkelen keer was gedrukt geworden. Het kan er al zeer zonderling toegaan met de waardeering, ik zeg niet: van het geachte publiek", maar van de schrandere heeren, die, en dan nog al vrijwillig, de taak op zich ge nomen heoben, dat publiek vóór te lichten. Het is nu eenmaal een feir, dat tot 1895?96 toe, de naam Jakob Sm.ts voor de meesten, die zich in dit land met kunstkritiek onledig houden", rauwelijks iets meer beteekende dan die van een van de vele Moerenhout's, van Luppeu's en Herbo's, die er altijd en overal bij zijn, en er na twintig en dertig tentoon stellingen nog steeds even onbeduidend of middelmatig uitzien als by hun eerste optre den. Hoe is het dan mogelijk, dat diezelfde artiest in zulk een kort tijdsbestek is kunnen worden tot een waar en heusch lion du jijtir, tot een man van den dag'', wiens portret de geïllustreerda bladen, Pet.it JUtu, liéforme, enz , mededeelen op hun eerste bladzijde, en van wiens nieuwste werken men zich heden met niet minder dan een kolom druks meer zau durven afmaken 1 Zeker ging de kunstenaar er zelf op vooruit sedert 1895; al geldt het bij hem ook niet als vaste regel, dat elk jongste schilderij het ba-te verdient genoemd te worden, dat hij tut dan toe voltooide '.' Ik bedoel, dat hij sedert pas gemeld jaar een niet gei ing aantal dingen onderteekende, welke die van vóór 1SÜ5 overtreffen. Op'den keper beschouwd, kan hier evenwel van niets anders sprakj zijn dan van een verschil in graad, namelijk in graad van intensiteit, en dan i.og veel meer wat de innerlijke waarde dan wat de uiterlijke behandeling aangaat. Wat die heeren, vijf en zes, ji, zelfs nog drie en twee jaar geleden deed aarzelen ; wat hen tot voorzichtigheid ttemde, dat was aan den eenen kant het ongewo:.e van Smits' werk, van den anderen de roep, die terecht overigens van hem uiigii'<; a!s van een, die zoekt, hardnekkig zoekt, en ? zóó toch verstond men dit zoeken nog lang nitt ge vonden he^ft. Dat hij wél gevon leu had, van dien tijd af al; wat nr.:er is, dat hij, die toch nog maar aldoor wikle blijven, zoeken", bereiken kon een hoogte van zuivere artiesticiteit, d:e de mcesten van hen, die no:>it zuchten of zullen zoeken, zeker wel omdat zij van den eersten dag af het briefje" gevonden hebben ! hem met het volste recht mochten benijden ; dat bewees hij, zegevii remt, reeds in het akwarellisten salon van IMtj, en dat bewijst hij nu. in zijn te Antwerpen geopende tentoonstelling ea wei juist met 'ie self'de v/erker, waarover ik destijds in hoogci be doelde kolommen gesproken heb. Niemand, voor.eker, die er zich hartelijker dan ik over verheugt, dat de bijval, zoo al niet een stoftelijke, een bijval in klinkende ppecie, dan toch een zedelijke! eindelijk te beurt valt aan een man, wiens eerlijkheid en overtuiging als kunstenaar wel velen van zijn confraters tot na te vo'gen voorbeelden dienden te strekken. Jaren lang waarom zou ik het niet zeg gen 'i heeft deze man te kampen gehad met de grootste ma'erietIe moeilijkheden. Arm, 6 niet schijnbaar, niet romantisch, niet gewild, maar heusch en werkelijk, maar geldeloos en bijna broodelocs arm; uitge lachen door het publiek; miskend door degenen, die hem eerst van allen hadden moeten steunen; niet begrepen door de minst verlichte kritiek van heel Europa, die van onze Belgische dagbladpers heelt hij, de door en door moderne, ondanks al wat de veilijnde maatschappij onzt-r grooio steden aan genie: ingen had kunnen opleveren voor zijn nerveus en uiterst teergevoelig g: «tel, deze maatschappij vastberaden dor rug toege keerd, en is hij gaan wonen, mijlen on mijlen ver van de Belgische hoofdstad, uren van elk intellektueel conti urn van eenige be'eekenis, op den eenzamen uithoek vsu het Kcmpische dorp Mol. Niet in non villa, niet in een Zwifscrsch c'-iitct ol ee-n comfortabel in-berichte Mi<iis:jii de, C'im()<i</H<>, neen, ia er-n do'.vl^-:woon boerend UK-, zonder verdieping, met, de-1 ijrls, in de vier of vijf lage, donkere vertrekken, die hot uitmaken, onder de voelen niets ai.'Iers dan een killen, zwart-aarden vloer Zijn mid delen zouden hun zeker niet gepermitteerd hebben, zich een ander, cenigszins wee! lerig nestje in te richten..... liet alleronoiitbeerl'.jkste bezat hij nu to !i: een dak, waaronder hij, mot weinig tevreden en blijde niet meet'', met zijn liev", hcldhattige eerste vrouw on zijn kinderen viij en 01 gedeerd kon leven; een werkplaats, die hij zou i richten en vooral verlichten naar eigen wensch en smaak, en dan tot buren Kempischc boeren on boerin nen, onwetiml, eenvoudig, natuurkinderen bijna, mït en oprecht tot in hun geveinsd en sluwheid toe. Wie Smits kent, komt al vrij spoedig, en niet zonder tr zicli over te verband, tot de ontdekking, dat deze artiesf, wiens S/nrut itnil Uran/j-ti^l dai; t. eb. samen is gevallen mot dia j bewegingen van allen aard, welke, om liet even l onder wat namen, van 1S.M) 'ot i.V.to «> veel l gse-.ten op hol Lobben gebracht, vu;/r al die ! ismen volkomen ontoegankelijk is gebleven. ! Het oordeel, dat Smits met de grootste vrijI moedigheid uitspreekt over het r.éo impre'siI onisme, het symbolisme, enz., is zoo kia-,.ia' meu hem haast niet red<;n eer-zijMiglü-id zo'i ten lus'e leggen. Zelts van lumirisme en in-oj>er.-lui-;itscbildering wil hij i.iets weten. All' rminst vr;or eigen werk l Wat hij poogt te teven is volkomen onafhankelijk van al die pro< óriés. Zijn licht, doodeenvoudig, ja, oudc-rwetsoh j atelier-licht, volstaat daartoe volkomen, ja. het [ is misschien wel het eenige, dat rnct :ijn personeele opvatting van de kunst zoo geheel en al overeenkomt. Van de werkelijkheid uit gaande, legt Smits er zich op toe, om wat hy daarin met bizondere aandoening heeft waargenomen, te vertolken in een of meer figuren, op zulke wijs, dat, bij terzydelating van alle bijzaken, het wezenly'ke, het werke lijk karakteristieke, met alle mogelijke inten siteit wordt uitgesproken. Zoo be^on hij met het in beeld brengen van zijn eigen huiselijk geluk, niet in goed burgerlijke binnenhuizen, maar in dekoratief behandelde tafereelen, waarin haast in elke ly'n een streven naar styl is waar te nemen, en die hy betitelde Mater amabilis, Mater admirabilis, Mater Dti, de Aan bidding der Herders, erz. Lattr koos hy tot onderwerpen zieletoestanden ea karaktertrek ken, opgemerkt onder de bevolking van de hoefjes en boeresteden in het rord. Zoo ont stonden dan talereelen als de Vlucht in Egypte van 1897, als de Pelgrims van Emmam, als Waar gij in mijn nac,m vergadeid, zult bidden, zal ik m uw midden zijn, als Pitta en Mater dolorosa. Wat by bij de heideboeren heeft gezien, heeft hem herinnerd aan de verhalen van het Nieuw Testament; in de eenvoudigen van harte van het Kempische platteland heeft hij, met dichters-vizie, een oogei blik de een voudigen eikend, die eer:s Jezus volgden ; en toen hij nu dezen of genen slaver of wroeter als model deed zitten voor zyn Jezus, zy'n Judas ol zijn discipelen van Emmaus, slaagde hij er in, door een wonder van observatie en van stijl tegelijk, die doodgewone landbouwers gezichten te doen leven, te doen stralen van het hoogste en meest intense gevoel. Wat Smits van de geheele geziene, eerst honderdmaal geziene werkelijkheid overhoudt in zijn schilderijen, is dan een minimum van vor men, lijnen, toetsen, welke er als het ware de geheele idealiteit, het wezen van bevatten. Om dit nog meer uitsprong bij te zetten, bepaalt hij er zich dan toe, het te verlichten, niet met ntt, naar hij zelt beweert, ruwe, on verschillige, domme toevalslicht van de werkelykheid, maar met eeu opzettelijk, by mid del van gordy'nen en ramen veibeierd", gewijzigd, verdichterlijkt licht; oen zeer sober licht, overigens, ar.eestal een chiarofcuro, dat hier en daar wei eens aan dat van Rembrandt doet denken, al is het ook geenzins het zelfde, en dat in zijn melancholische ge strengheid het zieleleven van zijn personages des te helderder laat u'tstralen. Nu en dan schildert Jakob Smits ook por tretten, meestal uit viijen aandrang en keus, portretten van boeren eu boerinnen, wier iyzionouiie hem bizondcr aantrekt, en die hij dan niet meer idealizeert, maar eenvoudig ont leedt tot in de minste Inzonderheid. Zoo is dan Jakob Smits, dien ik < rgens eens een Ilolland.-ch Vlaming noemde, omdat hij, NoordNederlander van geboorte en afkomst, zich, evenals de gebroeders Ovens, mevr. Kom.er, Lnyten en anderen zoo geheel en al in ons Vlaamsen wereldje het ft ingeleefd, dat bij het zeker niet gaarne voor eenig ander ruilen zou, een van die artiesten die, even wars van alle zoo door mo'.le als door traditie voorge schreven perken", schitterend bewijzen, dat ?men, te midden van de hoogst opgevoerde moderniteit, ook met de meest gewone, ja, ver ouderde procédés kan worden een gevierd artiest en een deur de alk'rbestcn erkend mee ter''. P. 't Is maar om u een idee te geven, hoe ellendig al die as is. Maar mopperen helpt niet veel, en we moeten ons maar troosten, dat we er zo zyn afgekomen. Anderen zullen er veel erger aan toe zyn, bijv. Blitar waar een hele modderstroom over heen moet zyn gekomen, die alles heeft mee gesleept, tot kinderen toe, zegt men. niMiiiiiiiiiimiillltlllll IIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIIIMIIIIHIItllllltllllllllMir ALLERLEI. Uit een brief uit Salatiga over de uitbarsting van de Kloet op 23 Mei j.1. De telegrammen over do uitbarsting van de Kloet zullen gisteren in Iloiiand ook al schrik en ontsteltenis gebracht hebben, maar ik weet niet ot' er veel bizonderheden overgeseind worden. Wij weten hier ook nog niet veel van buiten af, maar het schijr.t dat er niet heel erg veel men.-scheni 'ars bij de ramp gevallen zijn. Wij zitten hier op 2(10 paal (ruim 4~i uur gaans) van den vulkaan a*', toch hebben wij erg ons deel gekregen. Eergisteren nacht werden we telkens opgeschrikt, 't Leken eerst kanon schoten in de verte, maar toen het huis erg mee begon te rammelen en de deuren klep perden, zei N. dadelik dat het een van do vulkanen moest ?ijn. Om 4 uur was de grote uitbarsting, 's Mor gens was er een erg vreemd geelachtig licht, en in plaats van helderder werl het hoe langer hoe donkerder. 0:n 9 uur was het siikdonkere nacht. Men kon geen hand voor ogen meer zien en. er viel een asregtn zoo vreeselik zwaar, dat men niet dan met moeite zijn huis kon verlaten, en als men het deed kwam men van boven tjt beneden vol as terug. Er wa-; eoa doodse stilte ; alleen hoorde men hier en daar 't geïoei van koeien en 't geblaat van geiten, l'it anght voor aardbeving lieten we alle deuren opan, maar 't was bijna r.iet uit te houden van ril de as en da zwaveüuoht. Erg bar.g waren we niet, maar zoals u denkun kunt, was het toch verre van aant-enaam. Wa : wisten zo volstrekt ".iet welke berg werkte, en wat het volgende ogenblik ons zou kunnen brei'.gen. l!ai:n l uur kwam er een rossfi gloed door ? de dni--tyrnis heenbreken en o w halftwos zag.--:; wo alles als een winterlandschap runt rood ; Burganls licht. Lingzamerhaïul is Uet toen weer dng geworden, maar met recht een treurige dag. Al i. s zag er zj somber en verwordt uit. en ieders stemming wa-: zo gudruk', dat we ! 's avonds maar blij waren naar ons bed te : kunnen gaan. ? Gisteren kwa.aen '?ingzamethnp.il de berichten, maar veel weten w? ook nog niet. Menstin die hier gisteren terugkwamen, zeggen dat het er hier haast erger uitziet dan op aiidere plaatsen. Overal ligt de as duimen dik, alle tuinen zijn ! verwoest. Gisteren ben ik de hele dag be^ig geweest met mijn bloemer, maar van morgen is alles weer oi;dar de as. Mijn hele groentetuin is een groot asveld, i In huis is 't ook wanhopig, zo'n vuile boel, | en pas is 't er;;;ei\s schoon of alles ligt weer i vol as. Van daag waait het er nog bij en 't is i orgi lofnlik zoveel as ws krijgen. D-; keuken' meid staat wanhopig in de keuken, da wasmeid v/eet geen raad met 't natte goeu, en zo is 't met alles. En wat 't ergste i«, het kan nog 1 eer. largo tijd zo blijven. De rc>g>:n!ijil is ! voorbij, ea wie weet hoe larg we op een llir.ke bui zullen moeten wachten, die bomen en ! daken weer afspoelt: zolang de daken en bomen i niet schoon zijn zullen we wei in dis asboi.'l i blijven. liet Vele huis was juist scl'oor, n;aar 't znl j een vreoselike socsah zijn oni later alles waer j netjes te kiij^en ; ik vrees ook dat veel voor ! goed vuil en bedorven zal zijn. Men wordt l er bepaald akelig van dat alles zo vuil is. i I->n half uur geleden was cie vocrgalerij ] netjes, en r.u komt N:in mij wer-r roepen om i toch eei.s te kijken naar 't winterlandschap, ! dat stoelen en planten daar weer voorstellen. FiBancieele en Occonomisclie Kroniel Nederlands Afhankelijkheid van het j buitenlandsche broedmeel! »Jo, schryven moet toch moeilijk wezen" is de aanhef van uwe wekelijksche Kroniek in | de »Groene" van 2 Juni 1.1. Wanneer ik daar aan ooit getwijfeld mocht hebben, zou uw ver dere toelichting, dat zelfs uw journalistieke arbeid volstrekt nog geen ^Schrijven' mag ge noemd worden, allen twijfel in deze opgeheven hebben. Het werd me bepaald koud om 't hart, toen ik uit uwe vergelijking van een sOpenbriei" en Zola's ^J'accusB" moest ver nemen, welk stout stuk op literarische gebied ik ondernomen had! Acb, ich armer! Door uiting te geven aan myne overtuiging, dat de belangen van 's lands defensie in nauw ver band staan met een bloeiende maal industrie, moest ik mij de verdenking op den hals halen om, naast myne maatschappelijke positie van fabrikant, nog »auteur" te willen zijn ook. Geen wonder dat u mij daarvoor geducht :i f ie tracht te nemen! Bijna buig ik daarvoor myn schuldig hoofd en mocht het nog ooit voorkomen, dat omstandigheden mij nopen weer eens aan een «Openbrief" te denken, zal ik een Ilollandsche »Zola" zoeken om mijn gevoelen in een kleed te steken, een sOpenbrief meer waardig ! Ik mag mij echter verheugen, dat uwe verbolgenheid op mij als »auteur" zich opgelost heeft in een onverdiend complimentje aan mijn persoon, als koopman, en dit gaf me moed, r,u ik weer een oogenbiik lijd kan vinden u van repliek te dienen. . Gevoelig voor de eer, die eene groote vereeniging van industrieelen mij aandoet, door, zooals u zegt, het met belangstelling volgen van onze vriendschappelijke polemiek, spijt het mij, dat de tijd mij ontbreekt u op den voet te volgen, vooral waar u in »de Groene" van 9 Juni 1.1. zelfs een »vrie;id«lijken, gooitcheu financier-rentenier1' ten toone-ele brengt, met eene lange reeks quasi verwyten aan mijn adres! Het doei van mijn Openbrief was de oplos sing van het vraagstuk : »:la approvandeering van de versterkte linies" nader tot zijn doei te brengen. Ik vermeen te nebbe;; aangetoond, dat het land voor dat doe), hè: nu:ost gebaat is, zoowel nancieel als oecoromisch mul eene bloeiende maalindustrie, waardoor staotis be schikbare voonaderi van giahaa in het land zijn. Anderen raden weer aan om binnen de ver sterkte linies voldoende voorraden op ie slaan of ook; premieën uit te keeren voor iitt hebben van groote beschikbare voorraden. Ea welk nieuw gezichtspui.t geeft u in dczüzeer balangiijke kwe.-tie 'l Gi:ii.Ni: ! Ei kei raadt u het door mij aangegeven geneesandjei yf, ornaat het vorderen van gold, tot aeifs van de armstHi!, een krasse maatregel, een harde w t: t is. D<H klinkt heel lief, maar zoolaüg u g;-en middel aan de hand gei ft ora zonde" geldelijke i 'ers de approviandeenna; van de stelli;.g Amsterdam te; bewerkstelligen, biy'ft oris nirtt, a;,ders over, dan lit-t minst kostbare midiL-1 13 kieken. Wat zou b.v. het in voorraad houdun van j LIP. :JOUOO last granen aar, d n sta; tnieilosteL? Aan wie aniieis dan aan uo mt,e tdbriüautbu zou de staat eventueel prjnnes Kunnen aan bieden voor hut h )u.lan var. ,-;>:? me >' :orr,ideu 'l Bij een geJrukten tOJS'ai'nï, óouais nu in ds nuia!indu>tiie hetrscht, zou dit middel al even duur zijn als het eersta. Welnu, ik herhaal nogmaals, dat door een inkomend recht op meel, d-j i.K.alindusiriH en ook dj j graanhandel weer tot b;oei zouden komen. Door het »full speed" kunnende wer ken der fabrieken, heeft zoowel de fabrikant als du graanhandel weer belang bij bet aankoopen van yruote partijen tarwe, waardoor immer een groot overschot buien do directe behoi-fte zal gewaarborgd ?-ijn. Dit, vermeerderd met do vjorrnlen voort vloeiende uit een' bloeienden g a u,handel, zullen het rijuivalent leveren van de i:ehoefte onzer verdedigde linies. Xooaij ik onlangs op eon andere plaats met cijfers, aan da piaktijk ondoen;!, Leo bewezen, is bat onwaar, dat het brool door een matig inkomend recht, evenredig duurder wonif. Wat is nu het goedkoopste mijdei '.; Welk verband er tdger.iijk bestaat tusschen my'vio nationaliteit e;i J J j nor ir/ij aangehaalde fcitc.ii, is mij niet rociit duidelijk en ik vind hot voor PHU vTiichtoa.ir u"liat bopiald wanschalijk, persor.aliteiten achterwege tf laten, Evenwel zij u nog opgemerkt, dit hot mij werkelijk bavreenuit dat u i;i uw -."> jarigen loopbaan, niets gemerkt zoudt hebban van do inmiddels plaatsgegrepen verwisseling van toüstrinddn en u niet /oj:;l wetfci'. dat er nu meer Nederlanders ia Div.tschlarJ, dan Duitschurs in Xoderland zijn. /j:> ook. dat l)ir.tschl:i;:J's rijkdom vo.ii' diea van Neder land niet meer behoeft onder to doe", dank zij zijn oeco:uissh:3 wette:1, gedurende genoamti t ij 11 p e i k. L' laat mij Axi;i:i;iiA.\i. zsggen : »0rn bij gemis »\an de noudige toi'vou lijnen goed geappro-wiandi'ord ta zijn, iiiff'üi Oaitschland en Fnmk>rijk hoyge invoerrechten op granen en meel, etc." terwijl ik u reeiie in mijne vorige rpplibk er op heb moeten wijzan. dat ik dit J,iet heb gezegd, maar woordelijk schreef: s-Duitschland en Frankrijk, beiden faroriseercn »dour hunne hooge invoerrechten op granen »en meel, eigen ciiltmtr en industrie, en willen. ?>zich :wiri'el moi/t/ijk onafhankelijk maken van l ^een eventueeien zeetoevoer, etc." ! Dat klinkt heel anders. !i<jt ia voor mij ! o;:a:<ngor.aain, dat u herhaalde/ijk myne woorJer. | verdraait en daaruit cor.clasii'jïtrekt, die minst i genomen zeer onrechtvaardig zijn. | De boosheid van uwen vriendtlijken V gooil schrn linancier-rentenier laat zich uit 's man betoog goed begrijpen, liet is Jan ook een grove ondankbaarheid van de groot-industrieeien, dat zij de verndiensten van dergelijke vriendelijke financiers over het hoofd zie;i. Verberld u. zij wierpen ejus uit boosheid hun huisjar-j.'! uit, en werden fabrikant! Of nog erger, zij hielden de koorden hunnnr beurzen gesloten ! Edoch, de approviandeering van een groot gedeelte der Xederlandscha bevolking baart mij al genoeg zorgen, dus laat ik daar aan . niet denken, dat ware te veel voor n mensch ! Een kleine opmerking moet mij nog uit de pen. Uw gooische vriend vergist zich, wanneer hy denkt, dat de industrieelen van den Effectenhandel de dubbeltjes moeten kry'gen. Ik, zoowel als alle andere indnstrieelen komen bij den grooten geldbuidel, de Nederlandsche Bank te biechten. Ea het is rog niet zoo heel larg geleden, dat juist de Effectenhandel het disconto tot op 7 pCt en zelfs hooger heeft gevoerd. Het verheugt my echter u den oolyken financier weer in goed hum«nr hebt kunnen brengen door de hoogere koersen der Ameri kanen en ik vertrouw dat de goedmoedige rentenier, nu hij zijn overtollige gal geloosd heeft, u wel van uwe belofte zal ontslaan om mij nog eens geducht op den tabbaard te komen. U blyft om de kwestie heendraaien en ik heb tyd noch lust om mede te werken aan eene wekelijksche causerie. Ik laat dus gaarne aan u het laatste woord en sluit hiermede onze vriendschappelyke polemiek. Hoogachtend, M. ?ALEEEG. Middelburg, 14 Juni 1901. Het antwoord van den Hjer Stigter in een volgend nummer. Bed. CORRESPONDENTIE. Eenige artikelen moeten tot een volgend nummer blijven liggen. iUiilMiiiiiiiiiitiuiimiiititfMiimiiiuiiimtnmimiliiK!! tuit SNUIFJES. Zelden vond ik een onderscheiding: meer veniiend, dan (ie jhr. Victor de Stuers ontvangen heeft van het Anthropologisch Gei.ootir'cliap te .Florence. Gelijk men weet werd deze ge leerde benoemd tot lid van dat genootschap wegens zijn verdiensten jegens de, beoefening der Volkenkunde. Inderdaad wat de Stuers daarvoor gedaan heeft zal iiit t licht ten volle gewaardeerd, veel minder ooit vergeten worden; irouwens op hoe menig gebied was hij niet baanbreker en voorlichter ! /onderling, dat alweder juist het buitenland, in dit geval Italië, getn ff en werd door de degelijkheid zijner anthropo!ogische studiën en Nederland hem maar steeds vergat. D:jze week nog zag men aan de Uirechtsche Univeisiteit den heer Reiger tot doctor iri de rechten promoveeren, honoris causa, en ik zal de laatste zijn om ook maar n woon'je in 't midden te brengen tegen hetgeen prof'. d'Aulnis daarbij ter verheerlijking van 's mans weten schappe lijke voortn f lelijkheid heeft gesproken. Maav, zoo vroeg ik bij mijzelf, waarom Rriger alleen^ Nu, in deze dagen van de verkiezingen, iioe veel heldere koppen en geschoolde geesten zijn daar niet te voor schijn gekomen, die in het recht en de staats wetenschappen uitblonken, zonder ooit door eenigen Senaat met een bul te zijn bedeeld. En dan spreek ik nog1 maar van een docto ralen titel, die n.el eenigen goeden wil zeli's te verwerven is en ook verworven wordt, door personen, die tengevolge van hun hersenengestel er gedurende hun geheele leven niet lichter zullen komen, waar in Minerva.''j rijk Abraham de mosterd haalt. Waarlijk, men behoorde hiermee iets vrij geviger te zijn. Had men nu ook de Stuers te Utrecht bij diezelfde gelegenheid b.v. om een zijner studievakken te bedenken, niet tot doctor in de theologie kuiJiien maken ? Want men moge zeggen wat men wil, ik houd het er voor, dat De Stuers' geheele werkzaamheid haast nog even krachtig aan gaande '/.ijn godgeleerdheid als aangaande /ijn menschen- en volkeu-gi-leerdheid ge tuigt, al bb el' dan ook de HeidelbergFche (,'aleohismi s een gesloten boek voor hem. De heer de Steurs behoort tot die grooie mannen, welke te veleilei soorten van ver diensten hebben, om gemakkelijk op den juisteu prijs (e worden geschat. En het ieelijke van het geval is, dat de schittering van de eene Dualiteit, die der andere ietwat schijnt Ie veniooven. Zoo zou het kunnen gebeuren, dat zijn politieke deugden, thans behoorlijk erkend bij zij u verkiezing tot Tweedekamerlid, zijn theologische verdien sten voor de oogen van nitt al te scherpzin nige en onbevangen lieden in de schaduw stelden; terwijl op hunne beurt zijn god geleerde aan l e J en ontwikkeling af breuk zouden kunnen doen aan de bewondering van x.ijn politieke voortreffelijkheid of' van zijn anthropoioguche bekwaamheid Toch, die laatste, geloof ik, loopt het minste gevaar t« laag te worden gelaxeerd. In nieiischeukenni-s en volkenkunde heeft hij, voor zoo ver ik weet, zelfs de ernstigste studiekoppen achter zich gelaten. Wie herinnert zich b. v. niet hoe hij het exem plaar Bredius, zoo maar iu een interview, tot in zijn diepste verborgenheid voor een reporter en daardoor ook voor het ge heele Nederlandiche volk hei i't blootgt legd ; begaafd als hij is met een scherpte van blik, als ware zijn geestesoog gewa pend met een microscoop door nzeiievehecr zelt hem ter hand gesteld. De Stuers' menschenkennis gaat tot aan het wonder bare, maar zijn volkenkunde, als gevolg daarvan, is niet minder opmerkelijk. Wie in Nederland »kent zijn volkje' als hij? Zelfs van een zoo moeieüjk te doorgronden en naterekenen volk als Ministers, ontdekte hij de sterke en de zwakke zijde.... zoodut hij hen steeds naar zijn hand wist te zet ten, en een vierde deel eener eeuw in ons protestanlsche land de oiiiciecle bouwkunst beheerechte, op een manier, waar uit bleek wat (lat mopperende Nederlandsche volk nu eigenlijk wel was, n.l. een volk zonder ruggegraar. Deze ontdekking moet vooral op de Italiaansche geleerden diepen indruk hebben gemaakt; en mij is heleen genoegen het hier te mogen constateeren als de onvergaiikelijkste verdienste van onzen Victor, die: zelt' te bescheiden was om op haar te wijzen, of door haar wereldkundig te maken zich de plaats te verwerven, welke hem m ons geschiedboek toekomt.