Historisch Archief 1877-1940
8
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
1255
En wordt er daarom gevreesd voor onteigening
ten algemeene nutte tegen schadeloosstelling
in het beschikkingsrecht over consumtie-goe
deren'? Zijn er vermoedens ontstaan, door defi
nitieve berichten bevestigd, omtrent fraude in
de comptabiliteit, of wel, zijn de
ontvangstc\jfers plotseling verminderd ? Niets van dat
alles. Een paar Banken schorsten hare- be
talingen of tuimelden omver. Van groote
beteekenis was dat niet. Maar nu door de vele
beursvacantiedagen, door de drukkende hitte
vraag en aanbod onder abnormale omstandig
heden werkten en de gewone overdreven
ongunstige berichten aangaande den oogst
werden verspreid, nu konden de baissiers uit
kleine oorzaken, groote gevolgen doen ontstaan.
De kalme, behoedzame financier, die altijd
tracht om op zijn qui vive te zijn, die zal
van z\jn kant het succes der baissiers te zijnen
voordeele niet ongemerkt laten voorbijgaan.
Dergelyke tijdelijke en ongemotiveerde in
vloeden laten de soliditeit der werkelijk solide
papieren ongerept.
Met het oog op de daling van de commons
Louisville, behoort de aandacht gevestigd te
worden op de annonce van de directie waarbij
een halfjaarlijksch dividend van2>£ pCt. wordt
genoemd. Daar de ontvangsten over het
afgeloopen semester bijna 1,'i' millioen in bruto's
en in netto's by'na 700 duizend dollars hooger
zy'n dan het vorige half jaar, hadden velen op
een extra dividend durven hopen.
Den belanghebbende lezers breng ik in her
innering, in verband met het slotbericht van
de vorige Kroniek, dat tot op den 15 dezer
uiterlijk, de gelegenheid by de Associatie-Cassa
bestaat tot inlevering van dividend-bewijs No. 7
der eert: van 2de pref., van No. 9 van eert.
v. 1ste pref. en van No. l der eert. van ge
wone aandeelen Sint Louis & San Francisco
om in te schryven op de 4 pets. Rtfunding
hyp. oblig: en Prpferred Stock Trust
certificates van Kansas City Fort Scott. By elk divi
dend-bewijs van 1000 dollars moet f 312.
in geld op rekening van de eerste storting ad
12/4 pet gevoegd worden.
Bovendien z\j den houders van O pets. Louis
San Francisco 1ste byp. Missouri and Western
division oblig., 6 pets. algemeene hyp. oblig.
6 pets. Louis Wichita and Western 1ste hyp.
en voorts van 4 pets geconsolideerde Sint Louis
en San Francisco bericht, dat de gelegenheid
tot conversie tot consolidatie der oblig. schuld
van de San Francisco, tot 20 Juli a. s. geopend
blijft.
Een ongunstige koersvergelijking wordt ook
opgeleverd door de noteeringen van de vorige
en deze week van de Zuid-Amerikaansche
fondsen:
Juli.
4 11
Mexico 5 pers. oblig. kl. stukken 4014 39 J4
Argentiniëbuiten!. 1896 . . . 72V'i 05%
Brazilië1895 5 pet 82 ";i 80X
dito 1888 ilA pet To'A 72
dito 1889 4 pet GS-7iS ijö'/s
Funding Leening 91 92
Minas Gereas 74 M 73 K
Venezuela kleine stukken, , , 33 .'UJa
dito groote ..... 3:37» 317i
Venezuela heeft, aan zijn agent te Londen,
opdracht gegeven met betrekking tot de
gecoBSolideerde schuld van 1888 om den Oden
Juli het saldo van 5 shilling per honderd uit
te betalen op coupon No. 31, die reeds den
15 Februari 1898 vervallen is, alsmede 15
shilling per honderd op rekening van coupon
No. 35, die 15 Augustus 1898 reeds betaalbaar
was. Op coupon No. 35, die bij de stukken blijft
behooren, zal de uitkeering worden afgestem
peld. Daar de overgemaakte sommen een
hoogere uitkeering toelaten, wekt het eenige
bevreemding dat niet reeds nu wat meer wordt
betaald.
In Columbia is het maar weer eens oproer.
opstand, revolutie.
De groote overvloed van beschikbaar kapi
taal, vooral ook na het incasseeren der zeer
talrijke Juli-coupons, mocht, in oorzakelijk
verband, voor de 1ste klasse staatspapieren
een ietwat hoogere noteering doen verwachten.
De 2X pets N. W. S. dan ook, overschreed
zelfs de 80; de 3 pets oblig. stegen tot 0-lJ-ï.
Wie volgens het advies van de Groene, eenige
maanden geleden N. W. S. kocht, die vindt
zyn bezit reeds wat vermeerderd.
Ook de 3 pets. Duitsche Rijksleoning
1890 1901, waarop vroeger ook de aandacht
werd gevestigd, is van 87 M tot 89 % geavanceerd.
4 pets. Hongarije 1881 93 en 4 pets. '92
avanceerden ook wat. Eveneens zijn voor enkele
Russische staatsfondsen fractioneele verbete
ringen te constateeren.
In enkele couranten werd bericht dat het
bestuur van de vereeniging voor den Effecten
handel alhier, het plan zou hebben om op de
publieke noteering geen russisch fonds meer
toe te laten tenzij afgerekend wordt mc-t da hou
ders van Ilel;'iuatcn Kuss Z. W. spoor. Ik geloof
er niets van. Da russische rcgsoring is immers
niet onwillig, maar er bestaat nog steeds ver
schil omtrent het bedrag dat de-n houders
behoort te worden uitgekeerd. Laat ook hier
de arbitrage worden toegepast.
In verband met den gunstigst] stand van de
geldmarkt kornt de gemeente 's G.'avcnha^e
met de ','j/4 pets. obli^.-leening op een goeden
tijd. Maandag a. s. kunnen da iitfhebbers hun
koersc fl'erte bij de heeren Wurt'bain & Zn.
alhier en bij den gemeente-ontvanger te !s Gra
ver, hage indienen.
Op dien dag is ook dj gelegenheid open
gesteld tegen den koers van 98 pet. in ta
schrijven bij de wed. Gerbert Rebel alhier,
lij de heeren Opperiheirn en van Till te 's
Gravenhage en bij de heeren Mulders &
Gleichmann te Rotterdam, op / 750 (M.M) 5 pets. oblig.
naaml. venn. vKoelii", voorheen Bruomer ^ O.
Wie solider papier verlongt, :lie kan Dinsdag
a. s. inschrijven op 4 ijCts. oblig. ten laste
van de Samarang- Jnana stoomtram en wel
tegen den koers van 100 |Ct. De storting moet
plaats hebben op den 31 Juli. Huizen voor
de inschrijving: de Amsterdamsche Bxr.k,
Jolles & Co., II. Oijans & Z;,., Werthaim &
Gomperts, Wurf bain & Zn , ailen alhier ; voorts
bij de heeren A. van Hoboken te Rotterdam.
Da llandelsvereeniging te Arastèrdun heeft
met. hare uitgifte van 2 millioen 5 pCls. obli'*.
veel succes gehad. 30 ;i 35 pCt. zal van de
groote inschrijvingen worden toegewezen ;
voer de kleinere inschrijvingen zal een hooger
percent beschikbaar worden gesteld.
D: inschnjvir-g op de nieuwe aandaslen Afr.
handelsvennootschap worden ten voile toege
wezen.
Ik wersch de geldvragers vee] succes.
Dn pt.'troleumpapieren wat zwakker genijïaerd.
T-Tli km ovrr d-3 productie, in het ;il;;.'n:ften,
r:iet geklaagd worden. [nU'^n-hel. Do jjrooh!
vepjüeerderh'g van productie, ook van rn-^Keh.;
zijde-, bedreigt het prijt-nivL-aii, ;x! = do vraag
tiet in gelijke mate toeneemt. Daii 1= t> '.ntij
slechts op lager peil te verkrijgen. Ook hier:
geen rozen zonder doornen.
A'd a m,
B u ss u m,
11 Juli 1901. D. STIGTEE.
BiHiiiimiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiimiiimiiHiiiiiiiiiiiiHiniiiiiiiiiiiiiiiHH
Ziekenverpleging in het huisgezin, door P.
H. VAN EDEN, geneesheer-directeur van
het stads-ziekenhuis te Leeuwarden.
Met 47 afbeeldingen in den tekst en
alphabetisch register. Te Groningen bij
J. P. Wolters, 1901.
Dit in keurigen omslag gebonden boekje,
my ter recensie toegezonden, komt my voor
inderdaad in eene bestaande behoefte te
voorzien. Immers indien men als geneesheer
jarenlang in de gelegenheid is geweest, waar
te nemen, hoe in de meeste gezinnen lijders
van allerlei aard op de meest onoordeelkundige
wijze, door huisgetooten, zelfs in de meest
beschaafde kringen, wordenverpleegd en hoe daar
door dikwijls veel last en nadeel aan de zieken
wordt berokkend, dan moet men zich verheu
gen, dat er eindelijk eens iemand is opgestaan,
om te trachten aan dezen staat van zaken,
gewoonlijk gevolg van onkunde, een einde te
i maken. Het is nu eenmaal niet voldoende een
zieke te verplegen met het hart" alleen ; het
verstand dient daarbij eea woord mede te
spreken. Kennis van het »hoe" en het
»waarom". is een noodzakelijk vereischte bij dat
verplegen, zelfs zóó dat in de laatste jaren de
verplegingskunst zich als een afzonderlijk deel
der geneeskunde heeft ontwikkeld. Dit laatste
eischt echter van hem of baar, die zich aan
die tak van wetenschap geheel en al willen
wyden, bizondere studie ; maar aangezien het
slechts voor enkelen is weggelegd, de zieken
verpleging als levensdoel te kiezen, zullen er
altijd nog zeer velen overblyven, dia in dit
opzicht voor het dageljjksch leven te weinig
weten. Voor deze laatsten is de groote reeks
boeken en geschriften, welke op het gebied
der ziekenverpleging in da laatste jaren is ver
schenen, van weinig waard?, omdat deze slechts
te gebruiken zijn voor hen, die tevens
practische opleiding in ziekenhuizen ontvangen
of ontvangen hebban en in den regel te veel
zaken bevatten, voor da leergierige menigte
van weinig direct nut.
Geheel iets anders is het met het thans vóór
mij liggend boekje. Hier vindt iedere huis
vrouw, iedere dochter des huizes datgene, wat
haar in het dagelijksch leven telkens te pas
kan kooien en waarmede zij haar goede wil
om te helpen, op uitstekende wijze tegemoet
kan komen. In een viertal hoofdstukken is
hier bijeengebracht, wat iedere beschaafde
vrouw dient te weten, om zich en hare
huisgenooten in voorkomende omstandigheden te
helpen, zonder vrees van iets ten nadeele van
den lijder en zeer dikwyls met de zekerheid
van iets in zijn belang te verrichten. Om dit
aan te toonen, zou een aanhalen van tal van
zaken noodig zijn en derhalve een overschrijven
van nagenoeg het geheele hoekje moeten
volgen. Ik acht dit echter overbodig, daar ieder
het zich gemakkelijk kan aanschurl'jn (de prijs
bedraagt slechts / 2 50).
Terwijl we dus hopen, dat dit werk weldra
in geen enkel gezin mog-3 worden gemist, geef
ik den geachten schrijver in overweging bij
een tweede druk, die dan waldra noodzakelijk
zal blijken, zich wat meer loe te leggen op
het gebruik van Nedorlandscha woorden. Het
veelvuldig gebruik van vreemde namen, die
gewoonlijk zeer goad in het IIoHandsch zijn
weer te geven, is opmerkelijk en. soms zelfs
storend. Reeds b. v. op de eerste bladzijde
tel ik op de 30 regels 1(3 uitheemscha woor
den, hetgeen bij onze rijke taal toch zeker
niet noodzakelijk en voor den lezer niet aan
genaam zijn kan.
Door -duidelijke plaatjes, door heidere druk,
door keurige uitvoering beveelt dit boekje
zich mede zeer aan tot eene eereplaats in iedere
damesb;b!iotheek. Schrijver en uitgever wensch
ik er veel succes mede.
Den II a a g.
Dr. KooiT.nr.ERG.
Met ingenomenheid zullen velen in de nieuwe
Finantieile Courant van Zaterdag "2 Februari
jl. en vo'gende, aan hoofdartikel getiteld
>Prospectusdwang" gelezen hebben, in zooverre n.tn.
daarin wordt bedoeld da aandacht ta vestigen
op de zoo terecht gebrandmerkte
«gewetenlooze-maatschappijsn-makers". De aangegeven
middelen tot verbetering echter zijn thans
onvoldoende omdat het kwaad reeds te zeer
is ingeworteld. Wat toch is het geval V Ten
gevolge van do orieerlijkheden door de
Europeescha staten tegenover hunne schuldeischers
gepleegd, door het niet of slcelit* tin dcelc
betalen der overeengekomen rente, door de.
conversies der zoogenaamde soliede staten tot
lageren rentevoet nadat eeivt bij de wet
de bc-lesjgirg en onverwisselbaarheid voor
weuu>veri, weezen en liefdadigheidsinstellingen,
verplichtend ia gestel l (he-iadeelin,; dus
met voorbedachten rade van weerloozer), door
den zwendel i;i naamlooze vennootschappen
die reeds failliet waren ?? ó-'ir de oprichting en?.,
hetft de uiuivlschappe'ij'<e eerlijkheid ontzettend
geleden. Zij, die dupe werden, nemen het
uit den aard der zaak ook niet meer zoo nauw
met de eerlijkheid als vroeger. Zij toch zien,
dat het rocvende gedeelte der s;;n:e;ileving
heel wat «beter af is dan de andare helft :
de slaehtdi'-irs ; en van lieverlede trachten de
laatsten ook een plaatsja ta veroveren in de
gelederen dor eersten.
De leuze is : trachten binnen den kortsten tij l
het ontriX'/de terug te krijgen. liet beginsel
is zeer zeker niet goed, doch mensciieiijk.
Ik kan mij best voorstellen, dat een bep:\aM
er-ri lijk en weldenkend man, die b. v. onder de Kaf
fers in Afrika verzeild is geraakt en eigan.aar is
geworden van buifj's of ander vee, nadat ham
dit is ontstolen, door nood ged'.vor.gen i p ?ijna
beurt vliet"'" wordt en zijn vee ier;:::Vi iU,
ook al zijn die bi.ll.jls niet juist de hem ont
vreemde. Stellen wa bv.: Portugal vindt goed
slechts l .'! van da verschuldigde rente ta
voldoen (de staatsfor dsen worden hierdoor tot
l ',> der !;un-proiikelijko w;:arue teruggübraeht),
w;a moet nu -de geldgever d^r-n, dia :;eh?;-d
w; i''."lco< : t;ut teg-'-r.ovi-T dien
Hij v,''.>rdt p i;-oieuf!]s:h-;<:it
maker :??-. hoihiunbre: ger' m w:i;>r'.!-}!.voz:
cultuur- 0:1 tuIiaksohdtirnaTïiiiiiïe!",, bij wordt
groi. il '?'<;?? t r-, r van spore:1, di:- n:'-t bi'st\:ri, wordt
emittem van lüijnen zo:', d u1 ir ;n I, koiti':- '>!' t;:-,
en d;;t .ilifl.-i -leelsts t'^ ;;i ,:rer *'r-;-\? !)el ^?.-..'?:\^,
uitsluiiend uit pl.i'aiitrvipio e., :;m do
;:ien,-chi
heid door die ondernemingen gelukkig te
maken. Aan zyn eigen zaak verbindt zoodanig
philantroop ook nog een paar finantiëele orga
nen. Neemt men eene zes procents obliga
tie in zijne zeer gunstig bekende zaak, dan
ontvangt men, behalve die prachtige rente,
ook nog gratis zoo'n blad; de aandeelhouders
krijgen het geheel gratis bij wijze van
voorloopig dividend. Gaat de zaak nu na een
paar jaar «op de flasch", wat door niemand
was te voorzien en wel allerminst door den
eigenaar zelf, wat nood! de geldgevers hebben
dan toch gratis een flnantiëel blad gelezen en
gebruik kunnen maken van de daarin verstrekte
adviezen. Wie rekent dat nu voor niemendal!
Het kleine verlies bij het faillissement telt
niet in verhouding tot de groote voordeelen
bij opvolging der gegeven adviezen. De be
trokken bankier -gaat een jaar of tien op reis
(naar Afrika of zoo), krijgt dan heimwee, keert
terug met verrijkte tinantiëele kennis en ruimen
blik en «beg'ückt" zijne vroegere medeburgers
terstond met eene schitterende naamlooze
vennootschap, zich hartgrondig met zijne
collegas verheugende in een land te wonen
waar men zich zoo gemakkelyk en vooral »zoo
vrij'' beweegt.
Het slechte voorbeeld van boven gegeven,
werkt tot in de onderste lagen der maat
schappij en juist de omstandigheid dat de
eersten in den lande zich niet schamen om
hun naam te leenen aan de grootste
zwendelmaatsehappijen, maakt de positie der
maatsehappelyk lager geplaatsten sterker: zij be
roepen zich op het gegeven voorbeeld. Wil
men het kwaad uitroeien, dan dienen er nu
Jcra',se maatregelen te worden genomen.
Nu erken ik gaarne, dat aan het nemen
van wettelijke maatregelen bezwaren zyn ver
bonden en we!, dat ten gevolge van «beper
kende" of wil men 't zoo noemen «belem
merende" bepalingen, soms eene werkelijk
goede zaak niet tot stand zal komen, edoch
dit nadeel staat in geene verhouding tot het
groote positieve voordeel, dat het maatschap
pelijk kapitaal ophoudt eene prooi te zijn van
eene geweterilooze rooverbende, die zelf
niets bezittende niets heeft te verliezen,
doch alleen kan winnen door do toepassing
der bovenaargehaald?, terecht gelaakte, prak
tijken. Heftig zou de tegenstand zijn wan
neer de regeering werkelijk het bestaande
kwaad wilde bestrijden, want bij voorkeur
worden /loof/geplaatsten in den lande uitge
zocht om hunne namen aan allerlei
laaygeplaatsta maatschappijen te verbinden ; uit
waarborgt straffeloosheid aan de oprichters en
vooral deelname van de zijde van het publiek.
Het voorbeeld tot oneerlijkheid wordt meer
malen van boven af gegeven, en waar de
staten zelve hunne verplichtingen en beloften
niet nakomen en zich langs allerlei omwegen
daarvan trachten los te maken iï)et een schijn
van recht, cadr mag men den minder hoogge
plaatste zeer zeker niet al te hard vallen wanneer
hij ook eens de gelegenheid aangrijpt om zich
ten koste dier samenleving, die tegenover hem
zoo ruim van geweten i?, te bevoordeelen,
wanneer de leemte in de wet hem zoowel
als die anderen straffeloosheid waarborgt.
Wie geeft een goed middel aan ter
bestiijding van de boven genoemde iiiautscli<ii'i> lijke
Qnccrlijkheid '?!
Bergen op Zoom, Juni 1901. C.
IIIHIIItllllllllllltlltllllllllllllllllllllllllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIMIIllllllllUI
spraakklanken als psycho-physische reflexen.
(Zie Steinthal e. a)
Het schermen met den naam van een dik
boek is goedkoop, zooals hier in navolging
van den heer Knuttel blijken kan:
Sayce, Introduction to the science of
language, 1890.
Sievert, Grundzüge der phonetik, 1893.
Technur, Internationale Zeitsehrift für
algemeine Sprechwissenschaft, enz.
Het is my niet bekend, of de kritiek van
den heer Kn. zijne eerste uiting is na zyne
promotie; maar ik raad hem, in gemoede,
voortaan meer bezadigd op te treden, dan zal
men de aanwijzing van mogelijke onjuistheden
met graagte accepteeren.
Arnhem, Fans VAX KAALTE.
Antwoord aan den heer Van Kaalte.
De heer v. R. weerlegt mij op geen enkel
punt, gaat op de meeste en voornaamste be
zwaren zelfs niet in. Weerleggen is dan ook
onmogelyk, daar het hier niet gaat over
quaestie'c, waarover verschil van opvatting
kan bestaan. De heer v. R. meent linguïs
tische quaestie's te kunnen oplossen buiten
de indo-germanistiek om en dat is eenvoudig
absurd. Dat ik, als niet-linguist, zijn stuk
bestreed ligt voor de hand : een vakman zal
doorgaans slechts voor een ernstig debat zijn
tijd overhebben ? een dilettant slechts kan
het de moeite waard vinden op minder dan
dilettantenwerk in te gaan.
Waar ik mij echter wel bizonder op meen
te hebben toegelegd, dat is studie der
IIollandsche literatuur, waarover ik ook een en
ander schreef, zij het in de studiepers. Al
klinkt het onbescheiden, op dat pui t neem
ik van iemand dia Couperus naast Kloos en
Van Deyssel noemt, geen let-jcs aan.
De conclusie dat ik geen taalgevoel zou bezit
ten is bepaald vermakelijk waar de heer v. R.
r.iets van mij weet, dan dat ik, wat alle auto
riteiten ook zullen doen, hem het recht ont
zeg, uit zijn fantasie dingen te conciudeeren,
die tegen alle regels strijden. Daar het
Hollandsch geen oer-taal is, hebben, behalve in
enkele nieuwe klanknabootsingen, de
spraakklanken y,en psycho-physische r<fl xen. Dit
s'ait als een paal boven water. In geven is
geen spoor van w, als da heer v. R. het niet
gelooft, vrage hij 't prof. UMenbock.
Pankriet is een zeer teckenende vergissing,
die toont hoa betrekkelijk vreemd dergelijke
namen den schrijver nog zijn. Het obscure
Duitsche botk noemde hij zeifs als hoofdbron.
pjsn anderen zin van >verrasspi;d'' heb ik nog
niet ontdekt. Da heer v. U. rukt mijn woorden
wel en zelfs zeer kinderachtig uit hun ver
band.
Ten slotte dit : Had ik den heer v. R.
ijccrititferd, ik zou het gedaan hebben, zooals
ik zelf zou wenschen gecritiseerd te worden.
Doch ik heb hem {erccWfjt wezen voor zijn
brutaliteit te schiijvtn over een vak waarvan
bij niets weet (nu ,veer toont hij den verschil
lenden aard van v en w niet to kennen !). Dat
bij, 23-jarig autodidact of niet, er niets van
weet, ik zal de laatste zijn het kwalijk ta
nemen, doch laat hij düi zwijgen.
Delft. J. A. N. KNUTTEL.
(doctorandus, geen l- r )
Hos iiifii autodidacten aanmoedigt,
»Dc lie.tr Knuttel heeft zich nooit bijzonder
0)> i-eryelijk'-nde tualxtiulie toe,) legd". Waarom
oefent hij dan kritif.k uit over een opstel, dat
daar eei.ig verband mede houdt V Zijne kritiek
l.e;U dan ook »ijccn diepen zin,'' te minder,
daar hij laf insinueert met een >ob^cnnr Du>t>ch
we'l'ji', ('f) waaruit blijkt, dat bij in 't geheel
niet op de hoogte is. P.iukricl moet natuurlijk
zijn ptiikricl: dit is een. schri_ifout, maar het
waardige opschrift boven het ingezonden stuk van
den heer Ka. liet verwachten, dat hij dia 01 juist
heid zou hanteeren als wapen tegen den auto
didact van drie en twintig jiar.
De vraag des heeren Knuttel of de beteekenis
der v/oorden bijgeval op Hollandschen bodem
zou zijn ontstaan geeft zoo'n leuk kijkje op
het tar.linzicht van mijnheer Knuttel (hoe ook
zyn wetenschappelijk attribuut moge luiden),
dat ik d< ernis heb met zoo'n kiiticus. Dit
gebrek aan inzicht verklaart tevens .ijne
ongevoeligheid voor uitgangen van mannen- en
vrouwenroman. Waar dus de diagnose luidt:
afwezigheid van woordgevoel kan de prognose
niet anders zijn dan: volslagen ongeschiktheid
van den lijder, de grondgedachta van het opstel
te begnjpen.
Indien het 'van een jeugdig autodidact niet
te vermetel wars, zou ik den heer Knuttel in
overweging wi.Uen geven: I.^e.st u eens a;et
eerlijke aandacht, en zonder behoefte oni
zH'l<i:'iii><! iii'ulahteilen" te ontdekken,
literariscne \oortbrergselen der laatste jarei', om
eens namen te noemen van Van D< yssel, Kloos,
Couperus, Sujn Strouvels, enz , met het oog
op woordkeus en in 't bijzonder op neologismen,
en ik hond rr.-ij overtuigd d;>t u daarna niet
weer over taalklarken zult vragen, zooals u
deeiU. L' 'K medelijden met de redacteuren is
!)pp;i:ild humaan. Maar ik verzeker u, dat
die red'ietaaruri, van wie ik weet dat zij
tualsevoel Ijeiiben, uwe bezwaren idet begrijpen.
De heer Ka. zal dienen ta erkenni-n, dat ik
geen weordei van hem uit hun verband ruk,
zooals liij deed met opzet of bij ongeluk niet
m ij n woord: verrassend.
Ten gerieve van den heer Knuttel rog dit:
sp. hoewel minder sterk, zal :da
labiaal-txplosieve combii:-:;tie een zelfde < !!Vct hebben als
&t.: spoed, spannen, spannen, spaik, spuit,
sprorg.
Ik erken dat het bij zwak of absent taal
gevoel (en hierbij is nog iets anders abser.!),
inoeielijk zij a kap, het beginsel van mijn opstel
te aoeeptceren, maar zorgvuldige studie, voorn!
van de allernieuwste poö/.ie (of l>v. van het
ge'eeite van Var, Df-yssels Nieuw-H'jlland, dat
begint met: «Wilt gij groote vreugde") zal toch
tengevolge helil/yn, dat men largs dfldactievp.'.i
W?T da wetten leert vinden, volgens welke de
ian! zich openbaart als gemoedsn-ll^x.
Dit -fï: plant:; ycrcn r.nr.st ijihc.ii (D.); de v.
ir: ;;e<-ot w:»rJt als w uitgesproken en ziehier
uw i.;evran;jd-j overgang.
i'.n den h-ostielen toon en de onbeschaafde
inriejtinsr va'1, de kiitiek lust htt mij niet. op
alle Oiims'ikirden te fintivoorden, (de U:'i:n:n'.;
law s.'iiijnt d : heer Knuttel ook niet dadelijk
te herkeur;', ).
Ik erker1, i aar aarltijin^ der opmerking
?j v f r: e i-1 i:i-t nul tjjUnji: lunzen, i'at lif-t en
groi.'. voiimvJ.t is, d-it te knr.r.en doen en ztkur
tioneel koningschap historisch verklaarbaar
is, maar dat het zeker niet zou ingevoerd
worden bij een volk, hetwelk niet een daar
toe leidende geschiedenis achter zich heeft,
zopals b.v. Zwitserland of Noord-Amerika.
Dit DU schijnt hem een meening te zijn, die
men. zonder zijn »schroom" te overwinnen,
niet zou kunnen uitspreken l
Heeft de goede man nu niets
verschriklijkers kunnen vinden ?!
Voorts zijn wij te platonisch in onze zorg
voor d.e royalistische gezindheid van ons
volk en in onze s-ympathie voor de Kroon.
Plet is zoo, wij wagen ons niet aan een
wedstrijd reet den heer v. Waalwijk in
overdrijving; maar de tijd zal nog moeten
leeren, wie het koningschap den grootsten
dienst zullen hebben bewezen: zij die, als
wij, meer.en, dat men de Kroon alleen kan
eeren naar de werkelijke verdiensten die
zij ten toon spreidt,; of, zij, die als
zekere liberalen, met hun «onwankelbare
liefde" te koop loopen, om daai zelfs, als
het in hun kraam te pas komt, politieke
munt bij de verkiezingen uit te ?iaan.
In'usschen de heer van Waalwijk, zoo
verzekert hij, blijft durven. Wij betwijfelen
het geenszins. Durfde hij niet reeds zoo
veel in zijn onnadenkendheid ? \Vat zou
het Item ver ontrusten,als hij, de Koningin bij
den stembusstrijd betrekkende, den tijd der
Patriotten en Keezen weer te voorschijn
hielp roepen ... ? Ter wille van vriend Deen
waagde bij er Oranje wel aac!
En toch ... bij al die fierhekl en voor
naamheid, welke uit zijn woorden spreken,..
wij gelooven werkelijk, dat het in het ver
volg zoo'n vaart niet met hem zal loopen.
Schuld bekennen valt zoo zwaar. Later
het verkeerde niet weder te zullen doen,
welk heldhaftig man zegt dat ? Niet
waar, het is niet te vergen.
Van Waalwijk en zijn vrienden, die even
min hetgeen hij met hen deed durven ver
dedigen, hebben, gelooven wij, een lesje
gehad. Zoo dwaas zijn ze niet, om, een
maal gewaarschuwd door te gaan in den
euvelen moed, om Koningin en Vaderland
nog eens ondergeschikt te achten aan hun
partij politiek. Zij weten nu wel dat zij hoog
sptl speelden... ja, speelden n:et vuur.
Oraiijc als rafciiüte,
(.icachte I leer Ikdacteiir.
Mij zij nog een enkel woord vergund.
U schrijft onder mijn stukje, dat ik niet
ontkennen kan, als volgt gesproken te hebben ;
en dan laat u nog eens volgen wat het
Ifundcl-bïad van het door mij gesprokene meedeelt.
Heb ik dan beproefd iets van dien aard te
ontkennen 'i Ik neem het door ir.ij gesprokene
volkomen voor mijne verantwoordelijkheid,
zelfs zooals het daar in het lldb. staat ver
meld, al behoort iedereen daarby in
aanmerkii g te nemen, dat een dagbladverslag r.iet
stenographisch wordt geleverd.
Gelukkig acht ik mij echter, niet de ver
antwoordelijkheid te moeten aanvaarden voor
de conclusies, die u uit het door noij gespro
kene trekt en de consr ijuenties die u er aan
vastknoopt en die mij om het nu maar met
een duidelijk woord te zeggen eenvoudig
onzinn;g schijnen.
Voor 't overige laat ik u gaarne het laatste
woord. Zoolang ik geen blijk geef van
eenigerlei pretentie om als :pa!itiek uian ' te poseeren,
deert het mij weinig, dat u er zich in schijnt
te vermeien een- en andermaal te constateeren,
dat n mij als zoodai ig r.iet erker t.
Wel heb ik dè?e pretentie: dst de zorg
voor en de bevordering van da n-yalistische
gezindheid van or.s volk, waarvoor u zich zoo
bezorgd toont, allicht zoo goed aan mij is toe
vertrouwd als aan u, die r.iet schroomde eens
te schrijver, dat »als het koningschap niet be
stond, niemand in onzen tijd er aan zou denken,
iets van dien aard in het leven te roepen '.
Ziedaar eene uitsprask, dis u nog niet
stempelt tot een republikein, maar die toca
voor mij voldoende zou zijn, om, als ik de
keus had tusschan u en een ander, die overigens
op gelijke gronden als u kon worden aanbe
volen, dien ander verre to verkiezen boven u,
wiens bezorgdheid en liefde voor ons Konings
huis altijd van zser pla'onischen aard zijn
geweest.
En waar bet te pas kwam zou ik dit, ook
nu nog, duidelijk durver, zeggen.
Met dank voor de plaatsing dezer reg;!en.
Hoogachtend,
U!-: l Ju-.
D. A. VAX \VAAI.\,:.i,v.
i:i dit nnlwoord van ;!yn hoer Van Waal
wijk k'Jllll althans L'él V'.'r.HlUldi;* AVO')l'd
voor; dat IKJ, naimlijk, UIIH »he! lautste
woorT' /.al laten.
KJen /ib<'!i'ii'il <.iii? zijn xruvnnkelbare lirflo
voor <le K'oinuriü" tojitooiigestel-l heeft,
om voor zijn cuinli'laut eenige stemmen te
wi'iroü; -- >lis'. altki- /.ich :.ict onuap; om
?Ora; ia of' <lo liiijtibüi.-k" tol een politieke
stiTJilieus, lïj i!'' xinnljii.-i, te iwiken, met
hot gevaar daaftian voor iruid en Kotiiiisin
verbonden ; eu die letterlijk nirtx weel aan
te voeren om de ernstige bezwaren, welke
teilen zulk e;;n treurige handelwijs zijüi
jrebnie'it, u- oiU;vnu«en ; -- vaarlijk; hij deul
beier met p; uisolielijk. !o zwijgen.
\T')lr-ir'.ki oüi.i:;c':i'i-.< y.i'j'i te
verdedi.;<:'r>, ti'iuii!. d-- iuer v. \Vanhvijk MI
!i\;uu- de aandaehl van «Ie xa.ik af te leiden,
do'ir mi'.'- iiondiii;; Uve; over do Kroon ia
(i.iüit !??? oren-e:'. Z >o dovlt liij, niet
/onder al'.-oiiU'v, m <'? dat v,-i j een?
:;eK:!ii'cven l;i'L>')en : l/t .-tond hè! koidiijjKïhf.l) uit!,
nküKind in on/A'ii lijd 'iu ? r aan di'iiktii,
:? ?!:- van >;a i; aai d i'! !i:'l h ven te r<>( JH u ?
in. a. >.. di;i !".l Irjsuian van hè'
iuii;iiMijnheer de lïcdaeteur.
Met belangstelling las ik het ingezonden
stuk van den he<-r D. A. van Waalwijk in
No. 1254 van uw Weekblad, en dat wat door
u daaraan wordt toegevoegd.
Vergun mij naar aanleiding van hetgeen de
heer van Waalwijk schrijft een enkele opmer
king. De heer van Waalwijk verzekert dat
«onwankelbare liefde voor de Koningin een
punt van overeenkom;t is tusschen katho
lieken en and-revolutionairen eenerzijds," en
de liberalen «anderzijds'.
De katholieken en liberalen in Nederland
bezitten voor zoover mij bekend is geen
officieela bron waaruit de kermis aangaande
hunne koningsgezindheid kan geput worden,
de anti-revoiutionairen bezitten deze wel.
Slaat men »0ns Program" door dr. A. Kuyper
op, dan leest men daarin *j 75 onder meer
ook deze woorden:
«Landje» als België, Beieren, Wurtemburg,
Saksen en het onze, zijn zeifs misschien voor
den luister van het koningschap wel wat klein.
«Bovendien, van al de weelde en den gla: s
van een hofstoe*, die bij een Koning niet muf)
ontbreken,4 is voor den standaard van htt
zedelijk leven zelden veel heil afgevloeid.
»De bevolking eener Iwfttinl staat in karakter
gemeenlijk achter bij die van andere steden''.
Geen wonder dat aan deze zinnen in $ 74
deze woorden voorafgaan:
»Wel zeggen we mtt Calvijn, dat ook ons.
indien er dan in het afgetrokkene te kiezen
viel, de vooikeur aan de republiek schijnt toe
te komen".
Gaat het nu wel aan om de
anti-revolutionairen zoo maar kort en goed voor «konings
gezinden'' te verklaien V .. . .. Zeggen ds;
Knyperiaansche anti-revolutionairen hier niet
vrij onomwonden dat zij in hun hart
republiekeinen zijn V
Toonde dr. Kuyper «onwankelbare liefde"
voor II. M. de Koningin toen hij bij de in
huldiging, ofschoon volksvertegenwoordiger,
naar Amerika toog om lezingen te houder
over het calvinisme V ....
Onder dankzegging voor de plaatsirg
Hoogachtend,
uw abbonn
Amsterdam,
'J Juli l'.iol.
Gelijk in vorige zomers vragen wij wederom
de aandacht onzer stadgenooteri voor het
volgende.
In dezen tijd van het jaar gaat menigeen
met zijn gezin buiten een poo;je rust genieten
of een reis maken. In huis is er dan natuur
lijk geen behoefte aan de hulp van schoon
maakster, strijks'er, naaister, oppasser en der
gelijke andere onmisbare werkkrachten. Ook
dezen krijgen dan dus vacantie, waarin zij
echter helaas maar al te vaak hunne gewone
verdiensten moeten derven. Vacantie beteekent
dan voor hen: kleine verdiei sten groote
zorgen, zooals de ervaring ons telkens leert.
Daarom nemen wij de vrijheid de belangen
van deze personen aan te bevelen. Hun budget
is meestal niet bestand tegen ook maar tijdelijk
verlies van welk deel hunner inkomsten ook.
Aan allen, die den zomer buiten Amsterdam
gaan doorbrengen, vragen wij daarom:
»Vergeet deze helpers in uwe huishouding niet
en laat hunne verdie-'.sten doorgaan".
-Bxstuurderen van het ganoo'schap
«Liefdadigheid naar Vermotten''.
J. !?'. L. I!i.ANKENr,i:i:<;, Voorzitter.
TM. l.'B. Hii/n.;i;.MA.N.N', ) <-. .
-i o Tl : bi.crttur<ten
Lol>. b. iJOAS, )
Amsterdam, 11 Juli lüOl.
Zitplaatsen in wintols,
Van den heer Gerzon ontving ik naar
aar.leidirg van mijn stuk over ->Zit)daatsen voor
winkelbedienden'' in het nommer van IL' Mei
van dit Weekblad, de uitnoodij^ing zijn nieuw
opgericht maga/:ijn in da Kalverstraat is
komen zien. 'k Meende aan deze uitnoodigir.g
gevolg ta moeten gever», en 't komt nij vour
dat de heer Gerzon er in geslaagd i?, op
practische wijze vcrschillei.da zitplaatsen voer zijn
winkelpersoneel te doen inrichten. Moge zij';
voorbeeld navolging vinden !
Am s t., .InJi ll'Oi'. Dr. Je. v. n. P.