DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Na. 1257 Glenroy 11,000 ton. De Washington en Alaska Cy. exploiteert de groote stoomschepen City of Seattle, Victoria, Ruth en Charles Nelson tusschen Takoma en de Alaskahavens. De Leyland-lijn vaart van New-York naar Londen, de Pacific Steamship van Londen naar de Westkust van Amerika, terwijl eindelijk het Northern Pacific Great Northern, Chic. Burlington en Erie systeem den verbindings? weg vormt tusschen de Amerikaansche Pacifickust met den Atlantischen Oceaan. De productie is niet langer gericht op de vervulling van de behoeften van de groep die aan den voortbrengenden arbeid rechtstreeks of indirect heeft deelgenomen; zij tracht de grillig veranderlijke vraag der wereldmarkt te beantwoorden om winst te behalen. Dat gelukt; het mislukt in niet mindere mate. De stijging der marktprijzen lokt meerdere vraag nit van hen die door verkoop winst hopen te behalen, niet omdat de behoefte is toegeno men. In werkplaats en fabriek wordt van de levende en doode arbeidskrachten meer geTorderd om aan de verraderlijke, aan de leugenachtige vraag te voldoen : de industrie ?bloeit" totdat het bedrog is uitgekomen. Eenige moeilijkheid in de afzet wekt onge rustheid ; als eenige prijsdaling niet voldoende is om meerdere vraag uit te lokken dan ont staat vrees, angst, spanning, beroering. Ieder tracht li tont prix te verkoopen. De prijzen kelderen. De crisis het keerpunt is ge komen. Al is de leugen nog zoo snel, de waarheid achterhaalt baar wel. De oeeonomische leugen is uitgekomen. Faillissementen op industrieel en mitsdien op finantieel ge bied zijn de pijnlijke geneesmiddelen voor de kranke maatschappij. Zij zijn de straffen voor de anarchie in het productieproces waartoe de wereldmarkt uitlokt. Ia dit verband vragen de trusts de bijzondere aandacht vandeoeconomische therapeuten. Morgan bezit reeds een verbindingsweg om de wereld. Is, naar ik hoop, hiermede in hoofdzaak de bovengestelde vraag beantwoord, dan behoort nu het antwoord te volgen op de vraag van den kapitalist die in deze vacantiedagen, wel ver van huis maar toch althans n keer in de week blijft denken aan het gebruik van zijn oeconomisch zwaard: de couponschaar. Hoe de koersen staan ? Laat ik u maar niet een droog verhaal doen van de wisselende koers variaties sedert de vorige kroniek en u maar met een woord geruststellen: de notee ring van uwe stukken is weinig of niets ver anderd ; uw kapitaal is dus in stand gebleven. 'k Kan daarom de meermalen gebruikte koersvergelyking achterwege laten. gmmniiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiinitiiiiiiiiiiiiuimiiiMiiiinniiiiHit Jnliiis Pnitleiman Brommeijer. De vrienden wisten, dat ik weer thuis was, en na hun schroom over wonnen te heb ben, vertoonden zij zich eindelijk. Klaas was de eer ste, die zich zien liet. Zijn grijze cylinder,veel min der verzorgd dan toen hij hem hier droeg, had blijk baar meêgeleden onder de tegen spoeden, _die Z. Excellentie had moeten ondervin den ; en Klaas zelf, ofschoon wel al wat bijgeko men miste toch dien lach van goedhartig heid, waarmee hij me vroeger altijd begroette; veeleer had hij zoo iets schudderigs en spatterigs over zich als een hond, die ofschoon al vóór een poosje uit het water te zijn getogen, nog niet heelemaal is opgedroogd. Juilie hebben het dan ook maar leelijk afgelegd, begon ik; ik schaam mezelf niet gauw, omdat, ik nog geen. gelegenheid heb gehad dat te leeren, maar in jou plaats en in die van je collega's zou ik er toch zeker over gedacht hebben, naar de pier te Scheveningen te loopen en van de uiterste punt daar den sprong te wagen Op merkelijk hè, dat dat ding juist klaar is, nu juilie met je achten, waren juilie mannen van eer, daar zoo'n behoefte aan kondt gevoelen, Was dat 'providentieel of maar gewoon menschelijk overleg ? Maar juilie schijnen van je waardigheidsgevpel niet veel last te hebben. Creruer komt zich zelfs nu nog hier in district vier presen teeren. Lsly durft voor Amsterdam zitting nemen, alleen Borgesius. heeft begrepen, dat hij op zijn best nog in den achterhoek thuis hoort; dat is er ten minste n die zichzelf kent, en 't zou mij niet verwonderen, dat hij de eenige zou zijn geweest die, had den juilie je aan een godsoordeel gewaagd, als Jonas weer op het droge zou zijn ge spuwd, of' op het vet van zijn deugden was blijven drijven Maar jij, Klaas dat staat daar voor me, alsof je recht hadt nog door mij ontvangen te worden ; of ben je bij geval hier gekomen om afscheid van me te nemen, en prefereer je misschien onzen stillen zoeten Amstelstroom, of het gewijde Bochtvocht, boven dat lawaaierige Koord zeewater ?... Dit was blijkbaar geheel iets anders dan Pierson van me verwacht had; hij had zich geprepareerd op zoo iets weekelijks als een condoleantie, want al vóór ik een woord gesproken kon hebben, haalde hij zijn zakdoek uit, met een gezicht, alsof hij zijn pogen wou uitvegen; maar nu wischte hij er zijn gelaat mee af, en zei: God, mijnheer Brommeijer, wind je niet zoo op... in die warmte! en daarna begon hij met zijn hoed te wuiven, naar het scheen om zich eenige koelte te bezorgen ; inderdaad natuurlijk om zijn vlammende facie te ver bergen, want, hij schaamde zich toch wel een beetje.?Op dit oogenblik, jammer genoeg, werd elke verdere woordenwisseling tus schen ons onmogelijk gemaakt. Plotseling stapte daar iemand binnen... niemand min der dan mijn vriend Sam... En deze ver keerde in een geheel andere gemoedstem ming. Hij lachte mij vroolijk toe, en met een knikje, dat zoo veel wou zeggen als: daar heb je nu dien afgedankten praaljesmaker, begroette hij Klaas met de woorden : Nog Excellentie hé?! waarop Klaas weer antwoordde: jawel, gewezen Excellentie! en Sam liet volgen: om je te dienen, ExDe geldmarkt te New-York, Londen, Parijs is ruim voorzien. Ook aan Y en Amstel is geen gebrek. De minister van financiën van het Moscovietenrijk zal waarschijnlijk wel zorg dragen dat voor de belegging in Russen op nieuw gelegenheid zal bestaan. In Ilnancial News lees ik dat de heer Von Witte, de Rus sische minister van financiën, in den loop van de paar volgende weken Londen met een bezoek zou vereeren. Eerst zou da minister naar Berlijn gaan, waar hy hoopt de haute finance te bewegen om de Duitsche industrie aan haar lot over te laten en het overvloedige kapitaal in Russische ondernemingen te beleggen, hoofd zakelijk in uitgiften ten behoeve van publieke werken voor de groote steden van het Mascovische i\jk. De offieieele reden, welke voor de reis van den heer Witte zou worden opgegeven is een bezoek aan de tentoonstelling te Glasgow en dit voorwendsel, zegt het Londensche blad, zou den Russischen minister van financiën natuurlijk veroorloven om volstrekt oificieele gesprekken te voeren met invloedrijke habitué's van Lom bard-Street en te pogen om betere uitkomsten te verkrijgen dan ooit door zijn vertegenwoor digers zijn bereikt. Het blad herinnert er verder aan, dat de heer Von Witte, verleden jaar omstreeks den zelfden tijd een reis naar Parijs maakte en daar in een onderhoud met aen zijier vertegen woordigers verklaarde, dat Rusland niet in geldgebrek verkeerde en dat het praatje van een voorgenomen nieuwe Russische leening een puur verzinsel was Eenige maanden na het bezoek aan Parijs werd da leening werkelijk uitgegeven. Bij de Turken vind ik wat vaster noteering van, de serie D, De administratie van de T urksche Staatsschuld heeft volgens haar voorloopig verslag een gedeelte van het reserve fonds in obligatien der serieën C. en D. en in obligatien van de gepriviligeerde leening te beleggen. Hierdoor zou dan ongeveer 4 pCc. rente genoten geworden terwijl vroeger slechts 1J4 pCt. interest werd ontvangen. De opbrengst van den oogst belooft gunstig te zullen zijn. Het bestuur van den dienst der schuld hoopt het volgende jaar een ver hooging te kunnen voorstellen in den rentevoet der Serie-Turken. Ze maakt evenwel het voorbehoud dat de algemeene fiiancieele moeilijkheden der regeering niet ongunstig op den dienst der schuld zullen influenceeren. Ik breng den lezer in herinnering, dat op Serie C en D l pet. interest jaarlijks betaald wordt totdat meerdere ontvangsten der aan gewezen belastingen een hoogere uitkeering cellentie zonder excellentie ... Klaas achtte een verder discours niet npodig of oordeelde dat beneden zijn waar digheid, en met zijn hoed op, die hij in een sport van geagiteerdheid wat heel vast op zijn hoofd drukte, verliet hij de kamer, van Houten nog naroepende: Adieu, ge vallen grootheid, door je eigen kieswet mislukte kandidaat!! N u, dat Pierson pp dat oogenblik ons verliet, betreurde ik niet zoo zeer; Sam vond ik zijn discours altijd nog iets meer waard; maar ik kon niet goedkeuren de manier waarop Van Houten zich bij een zoo tragisch geval ge droeg. Je moet niet vergeten, zei ik, dat die acht, waarvan Pierson er n is, van ern stige bekommernis vervuld zijn over het heil van het land, dat zij met ai hun talen ten en krachten hebben voorgestaan, waar aan zij zooveel jaren van hun leven hebben gewijd, eigen belangen verzakende, zoo goed als jij en ik zelf dat gewoon zijn, Sam. En nu behoorde je althans een blijk van medegevoel te geven ; iets van een sombere stemming te laten doorschemeren, wanneer daar iemand als de premier van het kabi net voor je staat, dat dan toch in onze richting heeft gestuurd... maar jij lacht maar (en hij lachte nu alweer) als of jij plezier hadt in den mpoid, aia een poli tieke Logévan Lammetje Zondag; dat komt niet te pas, vrind! Sam werd op eens ernstiger. Neen u vergist u; mijn heer Brommeijer, sprak hij met nadruk. Dat wil zeggen, vervolgde hij verzachtend, u schrijft m het ook door u zoo gewaar deerde causaalverband de eff'ectus aan een verkeerde causa toe. Ik lach, ja, maar niet uit leedvermaak; alleen omdat de toestand, waarin Borgesius c.s. nu verkeeren, het ver diende loon voor hun onbekwaamheid, niet is uitgebleven, en alzoo ook hier de wet van oorzaak en gevolg getriumfeerd heeft als de eeuwige waarheid in een wereld vol bedrog. Zeker, ik lach, rnaar niet als een gewoon politiekertje, die zoo graag de knik kers die een ander laat vallen, zelf in zijn zak zou willen steken neen, eenvoudig als de 'wijsgeer, die... Jawel, zei ik, jij lacht als de wijsgeer die zelf tweemaal werd uitgeworpen door je eigen kieswet.. . die, zooals wiisgeeren gewoon zijn, de koe niet bij de horens pakte maar bij zijn staart... en tot belooning kreeg je een paar trappen pp den koop toe. Waar kom je zelf op die manier terecht! Sam haahie zijn schouders op en :;ag me zoo gemoedelijk aan als hij dat kan. Och,mij n heer Brommeijer, hernam hij: ik moet mij waarlijk bij u beklagen, dat u mij zulk een egoïstische politiek toedichtte, als ware het mij om eigen voordeel te doen en ik niet tevreden zou zijn met de overtuiging, ondank» kleine teleurstellingen voor mijzelf, mijn volk te hebben welgedaan. Vergeet toch niet, wat ik reeds heb bereikt. Dat mijn kieswet nienschelijker \\ijs volmaakt is, wordt het nu niet reeds erkend, zelfs door mijn vij anden, door het geloovig deel der natie? Zeker,, ik ben geen gediplomeerd catechi seermeester, rnaar zooveel durf ik toch wel zeggen, dat ook bij de christelijken, die ik de overwinning bezorgde, de leer geldt: dankbaarheid is de eerste deugd. En nu vraag ik u, wanneer deze christelijken zoo christelijk zijn als zij er uit zien, met welke teedere gevoelens zullen zij aan H??}'denken, bij het aanschouwen van hun kaöinet? Is er wel ooit een heidensch staatsman geweest, die zulke lauweren zich heeft verworven; door ieder, die het volmaakte in een kieswet liefheeft, zóó bemind! Mij zou het niets verwonderen, besloot Sam, na een oogenblik zwijgens, mij zou 't niets verwonderen, of Kuyper stelde nog eens aan zijn toekomstige medeleden voor, het tweede christelijk ka binet het kabinet?Van Houten te noemen, te mijner gedachtenisse, wijl het op mijn wortel is gestoeld. En wat is bij zulk een eer ... een huisarrest mij opgelegd voor luttele jaren ? Als je de zaak van dien kant beziet, antwoordde ik, moet ik erkennen, dat je nog niet de ongelukkigste bent onder de toelaten. De bedoeling is de verhooging der rente \-i pCt. te doen bedragen. De interestvoet mag tot 4 pCt. worden opgevoerd. Meermalen heeft de Groene de aandacht gevestigd op de 3 pCts Portugeezen toen ze nog ongeveer 22 pCt. geprijsd waren. Nu zijn ze de '2ö'A pCt. reeds overschreden. Redenen daarvoor waren: de nauwe «vriendschap" tusschen Portugal en Engeland, dat na den Zuid-Afrik. oorlog allicht bereid zal zijn financieele hulp te verleenen voor de ontvangen diensten van den portugeeschen slippendrager. Een andere reden was de enorme som die de groote fransche kapitalisten in portugeesche papieren hebben belegd, in verband met den invloed dien van de fransche regeering mocht worden verwacht. De lissabonsche correspondent van de Econ EM op. meent thans eenige bizonderheden te kunnen mededeelen aangaande de met de Fransche regeering getroffen regeling. De 3 pCt. leening zou, volgens den berichtgever, worden omgewisseld in een binnen 99 j aren door terug koop of uitlotirg afljsbare leening; de nomi nale waarde zou tot op de helft worden terug gebracht en de vroegere rentevoet van 3 pCt. behouden blijven, zoodat de houders, door af stand te doen van de helft van hun kapitaal, IVs pCt. rente op hun oorspronkelijk kapitaal zouden ontvangen. Echter weet de correspondent nog niet, of de aflossingsquota al dan niet hieronder be grepen zijn. E^n eontiöle-commissie zou niet worden opgericht; de regeering zou haar douanetarieven vrij kunnen bepalen, zooals dat in de wet vaa 20 Mei 1893 is aangegeven. De douanenontvangsten zouden verder voor den dienst der rente worden bestemd, doch het overschot bovea de 11.400 contos zou dan niet meer met de houders worden gedeeld. De dagelijksche betaling aan de Junta do Credito Publico van het gedeelte der ontvangsten, overeenkomende met het voor rente benoodigde bedrag, zou ook voortaan op dezelfde wijze als tot nu toe plaats vinden. Deze overeen komst zou nog vóór het einde van het jaar bij de Cortes worden ingediend. Met betrekking tot een regeling voor de 4 en 4 K pCt. leeningen wordt nog niets medegedeeld Omtrent de juist heid der bovenstaande mededeelingen valt op het oogenblik nog niets na te gaan. Zij blijven dan ook geheel voor rekening van den ge noemden correspondent. Met de Brazilianen gaat het niet vooruit. 5 pCts stukken van 1895 retireerden van 80,'i tot 78'^ ; de 4 pCts. oblig. '89 gingen van &>'/i tot (ïl'jS achteruit. In deze stille dagen kan reeds een onbe IMMtmHIIMimuiHMIIIIIIMIIIIIIIMIIItltllimilllllllM politieke drenkelingen, waarvan ons landje nu zoo vol is. Maar je overschat, geloof ik, de dankbaarheid vau het (Jtiristelijk volksdeel; dankbaarheid is bij hen ook wel een deugd zoo goed als bij jou en bij mij, maar zij zijn toch altijd veel sterker nog in het bidden dan in het danken ge weest; en het zou, dunkt me, ook niet van hen te vorderen zijn, dat zij een kabinet naar jou noemden, waarvan je niet eens deel hebt uitgemaakt. Dit nu vond Sam geen bezwaar; de meeste straten werden ook wel gedoopt naar personen, die er nooit in hebben gewoond en een nieuw kabinet, zei hij, heeft bijzonder veel van een nieuwe straat, waarin immers pok zelden iemand het langer dan vier jaar uithoudt. Toch luisterde hij niet ongewülig, toen ik betoogde, dat het, met het oog op het door hem besproken vooruitzicht, beter zou zijn zelf een plaats in dit Ministerie te verkrijgen. En waarom zou dat zoo onmogelijk wezen, vroeg ik. Het is waar, zoo herinnerde Sam, Kuyper heeft rnij altoos ais een wijsgeer en een grootStaatsinan geprezen, en 't moet hem aangenaam zijn, onder zijn acht of negental, er althans n te hebben, rnet wien hij als met zijn gelijke redeneeren kan ... Zeker en je richting, hernam ik, loopt wel wat met de zijne uiteen, maar je bent nu al zoo ongeveer waar Karnebeek staat; zou 't jou zooveel moeite kunnen kosten, b.v. ook een beetje Christelijk Historisch te worden ? Kom je over den hond, dan kom je ook wel over den staart... Wij spraken nog een weinig in dezen geest, maar Sam was er toch niet toe te bewegen, om, gelijk ik hem aanraadde, een stap, een bescheiden stap, bij Kuyper zelf te doen. Hoor eens, mijnheer Brornmeijer, was zijn slotwoord, een politicus als ik woont in een glazen huis ; vergeet niet, ik heb een naam te verliezen ; wanneer zij het merkten, U weet niet welk een riool van laster ze boven mijn hoofd zouden leegspui ten. Vergeef me, dat ik ditmaal, zelfs tegen L'u- advies in, mij persoonlijk onthoud. Dat Sam op het woord persoonlijk drukte, geloof ik niet, maar toen hij vertrokken was, dacht ik toch, dat, waar hij tekiesch was, het mijn plicht kon zijn Kuyper eens over hem te spreken. De gelegenheid zou zich spoedig voordoen, daar de kabinets formeerder mij al eenmaal had opgezocht, en de toestemming tot een tweede bezoek te worden toegelaten van mij had verworven. B'j die gelegenheid bracht ik dan ook dadelijk het gesprek op Sam, als wijsgeer, met het doel hem zóó te introduceeren, dat het gunstigste licht op hem viel. Het scheen niet kwaad getroffen. Inderdaad, zei Kuyper, meer \Vijsgeer nog dan Staatsman; en hij gat' alle eere aan de verheven heid van zijn aanleg; maar, zoo liet hij er ontnuchterend pp volgen, helaas, dat juist zijn sterkste zijde ook zijn zwakste zijde moet heeten! Immers de wijsbegeerte, mijn hooggeachte heer Brorameijer, wat zou ze anders kunnen zijn, dan de luchtballon, waarmee wij arme Adamskinderen ten hemel streven bij ontstentenis van de vleugelen des geloor's. Ik ben geen wijsgeer, ik wil dat niet zijn. Dat de Heere er mij voor beware! Mij is de zegen geschonken alleen dialecticus te zijn. Zoek mijn geheele pro gram en al mijn kerkelijke geschriften door, en zie of gij daar n denkbeeld in vindt, dat uit mijzelf is gekomen, niet is afgeleid uit Gods woord, uitCalvijn's of Groen van Prinsterers leer. De gegecen Waarheid pluis ik uit voor de kerk en voor den staat. En wenscht gij voor uwe ziele winste te beha len, o, wat ik u bidden mag, ook gij, dat het geloof u drage en schrage. In 's hemels naam geen filosofie! Blijkbaar had ik een teer punt aangeroerd, teederder, dan wenschelijk was om Van Houten een dienst te bewijzen. Want Kuypers gelaat betrok en zijn lippen sloten zich een wijl vaster, als waren zij ver nageld. Zijn geest scheen zich zelf reken schap te moeten geven van tweeërlei geloofswerking in deze wereld onder hooger bestel. Ondoorgrondelijk raa,dsel, zoo hoorde ik hem fluisteren, ook mij niet geopenbaard.... duidend aanbod betrekkelijk veel irfluenceeren. Ik blijf niettemin schuchter mij bij de vele optimisten aan te sluiten zoolang het hooge papierdesagio den jammerlijken toestand van het ruilmiddel aanwijst. Voor de tabakswaarden mag over het alge meen op wat vaster noteering gewezen wor den. Dat kan niet gez*gd worden van de petroleumstukken al zijn de veranderingen hier onbeduidend. In dezen hoek was het haast doodstil. Da aandeelhouders in de mpij tot expl. van Oliebronnen in Hannover wacht Dinsdag 6 Aug. in het Zuid Holl. koffiehuis te 's Gravenhage een woelige vergadering. De heer C. J. v. Schelle is door heeren commissarissen in zijn betrekking geschorst. Voorgesteld wordt nu een nieuwen directeur te benoemen en den heer N. W. van Es uit te noodigen zijn mandaat als com missaris ter beschikking van de algemeene vergadering te stellen. De aandeelen Un. St. Steel Company die voor 3 weken nog 4<J pCt. geprijsd waren, stonden de vorige week nog slechts 36/4 a 38; nu is de noteerirg 39%B tot 40/i. Oorzaak een stuk van de loonquaestie, die in de allerlaatste weken ook de beurs verontrust. De werkstaking i der Staalwerkers duurt nog onveranderd voort. Die van de arbeiders in de anthraciet-kolendistricten is, gelukkig, geëindigd. Met genoegen zie ik de obligatien der N. Z. A. S. Mij wat vaster genoteerd. De lezers deelde ik meermalen mijn betrekkelijk gunstige opinie gemotiveerd mede. De Amerikaansche Sporen weinig, evenwel toch meer in de goede dan in verkeerde richting veranderd. Ean bijzonder gunstige uitzondering maken de commons Southern Pacific die van 51 tot 56 vooruitliepen. Ook Uaion Pdicifieaandeelen avanceerden belangrijk en wel van 94 }4 tot 100. De vermeerdering der bruto-ontvangsten van de Southern Pacific van de laatste elf maanden van het dienstjaar bijna negen milliosn dollars of 14 pC'.; de vermeerdering der netto's bijna 4>2 millioen of 20 pCt. Van do vervanging van de dure steenkolen door petroleum wordt belangrijke bezuiniging op de exploitatiekosten verwacht. Van de 10i4 locomotieven zijn er reeds 100 veranderd voor het stoken met petroleum. Sammige optimisten durven nu dan ook al hopen op dividenduitkeering. En hoop doet leven. Aanst. Zaterdag honden de Amsterdamsche beurslui weer vacantie Het komt hun toe. Veel genoegen ! Goes, den 25 Juli 1901. D. STIGTEE. Tweeërlei geloove, het een in zijn heer lijkheid, het ander in zijn verdorvenheid, gelijken weg langs strevend, dit om zielen te verderven, dat om haar te redden.... Een methode hemelwaarts, en hellewaarts. God, Calvijn en Groen v. Prinsterer en daar tegenover Satan, Marx, en Engels...'t geloof' naar boven, 't geloot naar beneden. En toch ... is het geen profetie ? Ik begreep dat we op die wijs den ver keerden kant uitgingen, en wist niet beter dan Kuyper tot afleiding te herinneren aan de onverwachte meerderheid door zijn christelijke broeders behaald. Moeilijk viel het me niet hem tot geest drift te stemmen, zoodat hij langzamerhand een zeer uitvoerig en levendig verhaal gaf van den strijd die achter hem lag. Geen strijd, riep hij meer dan eens uit, een «worsteling"! Zouden we ze, zoo vroegen we ons af: »ter overwinning leiden" met een «veni, vidi, vici'1 of de «nederlaag lijden" .. .V We moesten den ongeloovigen in den naam van Christus «den handschoen toewerpen", maar zoude de Heere ons vergunnen, ze te »verslaan", ze »buiten gevecht" te stellen, «territoir te annexeeren" ? .. ? U moet niet vergeten dat de groote steden »met geheel hunne phalanx tegenover ons stonden" ?... Daar waren allerlei «manoeuvres"... er had een »paniek" kunnen ontstaan... de onzen hadden »op den loop kunnen gaan"... «bezwijken voor overmacht"... en dan het «parool" ... In 1897 op eigen gelegenheid «te velde getrokken" waren wij «geslagen" geworden... De vijand had de toegangen kunnen «versperren"... vroeger «bataljes" verloren .. ! Maar »de ban" opgeroepen,.. . de «reserve" te velde gebracht ... allen onder de «banier" geschaard ... «krachten gemonsterd, opgetrokken in gesloten gele deren" ... >kruit drooggehouden" ... voor i de eigen mannen »in het vuur gegaan" v . «we waren op onze post" ... «jTeen oogenblik kamp gegeven"... «onze positie met hand en tand verdedigd". . «elke duimbreed grond moedig en volhardend betwist" ... moest het zoo zijn «vallen met eere" voor «het bolwerk dat wij bezet hielden"... moed... 'zege.., charge met de bajonnet. »den generalen staf van het liberale corps^" gevangen genomen ... zoo werd de «vesting" ons ...! Het verhaal duurde nogal lang, en meer malen herinnerde ik mij een uitdrukking, dia Biïhringer me bij den Wartburg, uit De Slandfi/ird had voorgelezen, soms gevolgd door de naargeestige opmerking : maar wie zou bestand zijn tegen zoo'n vuurvreter, zoo'n vechtgeneraal! Mij echter gaf ^het thans gereede aanleiding nog eens voor Sam op te komen, te meer daar Kuyper her haalde: »de vesting is ons, maar hoe haar nu behoorlijk te bezetten?" Een vraag, die eigenlijk bleek te beteekenen : wie geeft me een minister van oorlog min of meer in den geest van het Christendom, dat nu zijn intocht houdt in ons zoo goed als ontkersiend landVToen ik dat hoorde meende ik werkelijk te zijn waar ik wezen wilde. Zie, mijn 'waarde,' zei ik, ik geloof je jets aan de hand te kunnen doen. ^Niet waar, je moogt nu zeggen : «de vesting is ons", je hebt je banier maar te planten, maar weet je wel wie je die vesting heeft overgeleverd'?... Van Houten door zijn kieswet. Hij zette de poort voor je open ... Kuyper was royaal genoegomte erkennen, dat dit juist was gezien. Hij verzekerde zoo gul weg: gewis, zelfs met het huismans kiesrecht had de Heere ons deze victorie niet geschonken; en, zoo ging ik voort, nu doet zich het' geval voor, dat de man die het middel heeft inogen zijn, om het chris telijk volksdeel tot zijn recht te brengen... juist als geknipt is voor een Christelijk minister van oorlog. Je kunt zeker zijn van zijn anti-militarisme. Misschien is dat het eenige wel, wat als een restantje van christelijkheid bij hem is overgebleven. Waarachtig, Kuyper, neem hem. Hij heeft dat verdiend ; je bent het hem schuldig. Bovendien, hij is een echte tacticus ... geen doordrijver, maar iemand die met de omstanNIEUWE UITGAVEN. Robert Fruiris verspreid', geschriften. Afl. 22. Den Haag, Martinus Nijhoff. Ptter Benoit-nummer bevattende : portretten van Benoit op verschillende leeftijden en op zijn sterfbed, portret van zijn moeder, af beeldsels van zijn geboortehuis, sterf kamer en ont vangkamer, facsimiles van zijn handschrift. Eanige anecdotische feiten uit zijn leven, proeve van bibliographie door MAHTEN RUDELSIIEIM. Onuitgegeven stukken van BENOIT. Negen en twintigste jaarverslag der Alg. Ned. Vrouwen-Vereeniging Tesselschade van l April 1900-31 Maart 1901. Verslag, uitgebracht namens bestuurderen der Vereeniging tot het vormen van eene open bare verzameling van hedendaagsche kunst te Amsterdam, op de algemeene vergadering van den iHsten Juni 1901. Onderzoek naar den torstand der mandemakers- en rietbewerkertbedrijven, ingesteld door de Kamer van Arbeid voor de bouwbe drijven te Amsterdam. Amsterdam, J. Clausen. Jong Holland, halfmaandelijksch tijdschrift voor Nederland, Koloniën en Vlaanderen, ge wijd aan litteratuur, beeldende kunsten en muziek. Tweede jaarg. No. l en 2. Di ArbM, 3e jaarg. Afl. 10. Amsterdam, C A. J. van Dishoeck. De Architectuur in hare hoofdtijdperken, door HENRI EVERS. Groningen, J. B. Wolters. Hygieniesche Bladen, populair maandschrift voor praktische en toegepaste gezondheidsleer No. 7, onder redactie van dr. G. W. S. LINGBEKK. en dr. Pu KOOPERBERG te's Gravenhage. Uitgever F. van Rossen, Amsterdam. De gezimverpleging tan krankzinnigen, door dr. P. WIEKINGA, geneesheer te Veldwijk. Heusden, A. Gezelle Meerburg. «Maatschappij tot Nut van 't Algemeen". De Efdsiraag, door dr. P. H. ROESSJNGH. Amster dam, S. L. van Looy, Het Klimmen, uit een anatomisch, phyaiologisch en technisch oogpunt beschouwd met de oefeningstof aan de klimpalen voor de Lagere School, door L. H. HAMKHSLAG, C. J. VAN DER KLEUN en B. NIEUWESIIUIS, onderwijzers in de gymnastiek te Rotterdam. Amersfoort, G. J. Slothouwer. Onthullingen nit de vrouwenkampen in ZaidAfnka, door EMILY Hoimousiï. Rotterdam, G. Delwei & Co. digheden rekent... daarom zal hij met beleid te werk gaan ... niet dadelijk leger en vloot afschaffen, maar dat durf' ik je wel voorspellen, geheel in de lijn van het Christendom,zal hij bedachtzaamvoorjsturen, zoodat je over een jaar of acht, als je kabinet weer eens moet aftreden, er niet anders dan het geraamte van een vloot en het afgevreteu karkas van een leger meer zal over wezen. Al die helsche machines om menschenbloed te vergieten... je raakt ze kwijt... en wat kan een glansrijker glorie voor je wezen, nu je de staatsinstellingen door het christelijk geloof wilt hervormen, dan met Oorlog en Marine te beginnen ? Ik meende werkelijk, dat ik hem gewonnen had; nog maar n stooije scheen me noodig. O Kuyper, zei ik na een pauze van enkele secotoden, je naam, zal hij dien van Calvyn ooit evenaren, eischt een grootsche daad. Je hebt de vesting, maar dat is pas een begin... veel schooner vic torie ben je waard ? en wie anders dan. jij zou die kunnen behalen? Maar wat had ik mij vergist. Spreek zoo niet van mij, broeder, begon Kuyper, opstaande om te vertrekken, van mij niet meer dan een twijgbke in den wijngaard des Heeren, dat op den adem des winds wordt bewogen, en waarvan het niet eenmaal zeker is, dat het nog vruchten dragen zal. Maar het anti-militairisme van Van Houten, gevoelt ge niet dat dit allerminst beant woordt aan hetgeen ons christenen eisch is des geloofs? Als een wilde wingerdranke door een spleet gekropen krult het zich tusschen het l op ver van den echten wijnstok, tot misleiding van het menschenhart, nog niet ganschelijk aan het ideaal gespeend. Maar de geest van het christen dom ! De geest des ootrnoeds en des ontfermens ... waardoor men teerderlijk bewogen van gemoed het dooien d lam zoekt en het op de schouders draagt...; dat weggeven van zich zelf zonder zichzelf te gevoelen ... r dat medegaan van twee mijl als de booze er maar jn van u vordert; dat uittrekken van den mantel,... zoo u de rok wordt ontnomen ...; dat toekeeren van den linker wang aan hem die u op den rechter slaat...: dat samenvloeien der zielen, zoodat men niet kent Jood, Heiden of' Christen, maar allen te samen zachtkens voortdrijft naar het rijk van liefde en vrede... vrede en ... Wij waren toen Kuyper deze woorden sprak al in de gang... en daar voor Sam alle kans verkeken was, deed ik geen moeite mijn bezoeker nog iets langer bij mij te houden. U begrijpt wel, hoop ik, zei hij, toen hij zijn stok uit den standaard nam, dat uw vriend van Houten niets gemeen heeft rnet dat stille en toch zoo werkzame gelopfssentiment, met die zachte, fijne, diepe aandoening, waarmede wij leger en vloot willen hervormen tot een instrument van christelijkheid tot een eer voor alle Christusbelijders, maar Deze zin mocht niet yoltooid worden. ? Kuyper die zijn stok juist gebruiken wilde om er mee naar boven te wijzen, verloor op dat moment de schede en hield alleen den degen in de hand iets wat hem plotseling van het apropos afbracht. Och ja, zei hij, dat is een fatale geschiedenis voor je rottingen, zoo'n kabinetsformatie' Ik heb bij de vele visites, die ik had te maken, er nu al twee ergens laten siaan, en zoo moest ik me wel met deze op weg begeven .... En geheel voor de grap schermde hij er zoo eens even mee, en lachte: dat is nog uit de dagen van mijn zondige jeugd ... zooals ik nu ben mijnheer Brommeijer, zijn alle degenstokken volko men onschuldig in mijn handen. Toch, de mensch is een vreemdsoortig wezen ; want toen hij daar voor me stond, met de punt bijna tegen mijn vest... had ik alevel een gevoel, als ware ik niet heele maal veilig. Zoo kan je zelfs de Goden, wantrouwen.