8 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1264 lijnen, waartoe een paar jaar geleden een be sluit is genomen. De annonceering van l Va pet. dividend op de eerste preferente aandeelen was de eerste na de reorganisatie in 1895 van de maatschapiij. Is het misschien wat overdreven te zeggen dat het verslag in zonneglans is gesteld, toch geeft de volgende zin reden tot een gegronde opmerking: »Bij den verbeterden pbysieken toestand van de bezitting en de toename in de bruto- en netto-ontvangsten beide, grooten deels het gevolg van die uitgaven, komt het mij voor, dat de tijd nu wel nadert, dat voordeelige overeenkomsten kunnen worden ge troffen voor het verkrijgen van nieuw kapitaal en de exploitatierekening ontlast zal kunnen worden van buitengewone uitgaven." Het opnemen toch van geld zoolang voor de commons nog geen kans zelfs op dividend bestaat, is een verleidelijk werk dat duurzaam goede uitkomsten minder waarschijnlijk maakt behoudens buitengewone omstandigheden. Deze opmerkingen meende ik aan die der vorige week te moeten toevoegen in verband met de beschouwing omtrent de beurspryzen van den vorigen keer. De Denver en Bio Grande, die eveneens als de Erie een lange lijdensgeschiedenis heeft, is ditmaal by zonder vlug met haar verslag. Sedert de reorganisatie van 1886 is de toe stand der mpij geleidelijk vooruit gegaan, al mag niet vergeten worden dat de mpij nog vrvj hoog gekapitaliseerd is. Ongeveer 65 dui zend dollers per mij}. Bruto's en netto's zjjn beduidend vermeerderd. Daar het obligatie kapitaal ruim 43 millioen en de preferente aandeelen ruim 21 millioen bedragen waarop nu ruim 5 pet. dividend verdiend woidf, mo gen de schuldbrieven goed gedekt geacht worden. Een koersvergelijking als die der vorige week zou nu, behoudens een enkele uitzon dering, een ongunstige uitkomst aanwyzen. De schoten van een anarchist die waar schijnlijk van de wijsgeerige beteekenis van het woord nooit heeft gehoord of niets heeft begrepen, gaven den baissiers byna over de geheele linie de overwinning. Zij werden nog in hun stryd versterkt door de aanhoudend dreigende strike van de staalwerkers van de wereldbekende steel-Corporation. Een sterke weerstand bood vooral de koers der Kansas-City Southern. De ontvangsten door deze mpij in de laatste maanden ver kregen, zijn belangrijk vermeerderd door de gróote petroleum-transporten. Enkele maanden geleden heb ik uitvoerige mededeelingen om trent de aangeboren bronnen in den omtrek van Beautnont geschreven. Daar stroomde de vloeistof dezer dagen zoo overvloedig, dat gróote olie meren gevormd werden en de rivieren in die mate beolied werden, dat gevaar voor een alles vernielenden brand niet gering was. De j olie is zoo overvloedig, dat de transport middelen onvoldoende zijn. Toch wordt de prjJ3 nog betrekkelijk hoog gehouden. Tot bijvoeging aan de mededeelingen der vorige week omtrent de Cleveland, Cincinnati, Chicago en St. Louis, volgt hierbij een voorloopige opgaaf van de laatste jaarrekening. Van ds. 1,070,000 vermeerdering in de bruto ontvangsten, vallen ds. 772,000 op het goederenvervoer en ds. 325 428 op het perso nenvervoer. Wat die meerdere ontvangst uit het goederenvervoer betreft, ontstonden ds. 2G5,26i door meer vrachtgoederen en ds. 507,236 door hoogere vrachtprijzen. De winsten van het personenvervoer daalden en lagere tarieven brachten een vermindering van de. 44,891 in de inkomsten teweeg, maar de langere trajecten veroorzaakten een plus van ds. 371,319. De Staatsfondsen waren, ah gevolg van de ruime geldmarkt, vast genoteerd. De Portngeezen gaan nog steeds, zij het ook zeer langzaam vooruit. De regeering schijnt het voornemen te hebben om, in overleg met hare buiterilandsche schuldeischers, alle buitenlandsche schuld in een 3 pets. fonds te converteeren. Daar de 3 pet. rente betaald zou worden van de helft der thans l pet. rente dragende nomi nale bedragen ; zou het nominale bedrag der 4 pets. tot 66-/:i en dat der 4 H pets. tot 75 pet. worden gereduceerd. Omtrent de voor waarde voor de stlossirg zijn de berichten nog weinig te vertrouwen. Voor de Chineesche papieren werd tot nog toe te vergeefs meerdere attentie gewekt. In de Koloniale Credietinstellingen en Cultuurondernemingen zag het er niet \roolijk uit tengevolge van de ontmoedigende berichten over de suiker- en koffis-eultuur. Da veran deringen zijn evenwel toch niet veel beteekenend. De bizondar gróote petroleum-productie in Amerika, Rusland, llumeniëis voor den prijs niet veelbelovend. Dat is gelukkig voor de huismoeders wier blijde lach den aandeel houders in petroleum-nipijen irriteert «n ergert. De Koninklijke ging van :'>78 tot 'Mï2 achter uit. De Moeara-Einin 131 tot 121. De ordt ging l pet. vooruit. Het productie cijfer over de maand Augustus was dan ook bemoedigend. Daarvan getuigen de volgende cijfers. De productie van geraffineerde olie bedroeg in Aug. 19i)l 171.000 kisten. lÖii'J 1000 11)01 Kisten. Kusten. Kisten. Januari. . . . 12',) Ui'.) 121) 000 137000 Februari . . . 10G.175 12:) 000 l;j<M>iK) Maart .... 123.D3S l.V>oou 13:! 000 April .... 1114(13 135()(M) 117.000 Mei 153 178 14000(1 147 000 Juni .... 11!M)1S l i l 000 142000 Juli 153.711 Ii2000 153000 Augustus . . . 118077 111000 171000 September. . . 148551 1)3000 October . . . 14L.765 12'.) OH) November. . . 138428 131001) December. . . 136337 11!) 000 1.012.780 l 637.ÜCO 1.131)000 De overige veranderingen zijn niet groot of noemenswaard. In de loten-rubriek komen r.og al verande ringen voor. Ten slotte zij vermeld dat de buitenlandsche bar.kvereeniging uitsluitend voor de aandeel houders de inschrijving heeft opengesteld op '250 nnuwe aandeelen tegen den koers van 150 pet. In het prospectus zegt de directie: »Een kort overzicht van den gestadigen vooruitgarg onzer zaken sedert de oprichting onzer instelling, geeft onderstaande staat: 181)8. 1809. . . f 100.000 ? 250000. Provisie ...... » 42 3B8 55^ j Bruto winst Bruto winst ...» 172605.17 [ (getaxeerd) Onkosten ..... » 34 672 35 \ plm /250 000 Dividend ..... 12 pc. De taxatie der bruto-winst over 1001 is als volgt : Bruto-winst over het Ie half jaar (reeds bekend). . . /171.231.94X Bruto-winst over het 2e half jaar (getaxeerd) .... plm.» 80.000. Totale bruto-winst over 1901 (getaxeerd) ...... plm.^250.000. Wij meenen onze aandeelhouders niet on kundig te mogen laten van ons voornemen om de dividendreaerye, die thans ? 80.084.48 bedraagt, en welke wy door bijvoeging van een deel van de winst over het loopende jaar en van het agio dezer uitgifte tot ruim / 230 000 hopen te kunnen opvoeren, in aan-, deelen uit te keeren. Indien derhalve onvoorziene omstandigheden ons niet verhinderen dit voornemen uit fe voeren, zullen de ? 250 000 nieuwe aandeelen, welke wij thans nog in portefeuille houden, in het begin van het volgende jaar onder onze aandeelhouders worden verdeeld in verhouding van n nieuw aandeel op drie oude aandeelen." Bulsu'm, l 12 190L NIEUWE UITGAVEN. Het Teeken den Kntifes. Een verhaal uit den tijd van Nero, door WILSON BAKEETT, uit het Engelsch vertaald door S. C. Amsterdam Pretoria, Boekb. voorh. Hiiveker & Woriaser. Tuberculose. Voorbereiding, behandeling en levenswijze i a de kuur, door arts A. II. HAEKTJENS. Schiedam, H. A. M. Roelants. Les partis potitiqiies et Ilollande par L. CoitxKLISSEN RLTEHTIS. Bruxeüus, P. Weissenbrucb. De betrekkingen tussclien Zweden en de Neder landen op het gebied van letteren en weten schap voornamelijk gedurende de zeventiende eeuw, door E. WRASGKI., uit het Zweedsch vertaald door mevrouw BEETS?DAMSTK Boek handel en drukkerij voorh. E. J. Brill, Leiden. Inhoud van Tijdschriften. Eigen Haard, No. 37 : Da Waterwolf, een dorpsvertelling uit den tijd der droogmaking van het Haarlemmermeer, door J. Eigenhuis, VI. Met den gouvernementsstoomer «Zwaluw" naar Zuid-Nias en de Nako-eilanden, door W. Meijer Rsnneft, II, met afb Het Hulde blijk der Hoogere Burgerscholen, door H. Martin, met afb. naar foto's van den Heer Pörtzger, te Haarlem. Voor onze Amateur-fotografen : Negatief-verbetering, door Dr. J. E. Uombouts, met afb. naar eene opname van den Amatfotograaf N. J. Kluyver. Hollanders en Engelscherj. door M. W, Maclaine Pont, II. De aanslag op President Mac Kinley, met portretten, Feuilleton, andere moois. Als ge er nog wat van te zien krijgt zult ge 't u beklagen! Brief nit utrecht Kapitaal . Reserves Provisie . Bruto wiOnkosten . Dividend . Kapitaal. 3G.1H235 91 70851 27 641) 03 9 pe. 1900. ?500000. 29 183 72 65 795 73 145267.19J4 3807289^' 12 pc. 1901. ? 500 000.Reserves » 140 739.23^» 186 927 89 door JAN VAN 'T STICHT. Het zou mij leei doen als dit schrijven te laat onder de oogen mijner Ar.isterdamsche lezers kwam om hen te waarschuwen tegen een humbug ah er zeker nog nooit een in ons land is vertoond. Barnum & Bailey zij a hier en geven drie groote, geregeleerde voor stellingen en zij hebben hij het publiek reeds een maand lang door aanplakbiljetten die in de geheeie stad zijn verspreid en door aller lei riclameberichten in de plaatselijke dag bladen een spanning opgewekt, die iedereen begeerig naar de aankomst van dezen wor der troep deed uitzien. En toen zij kwamen met vier f xtra-treinen, midden in dea nacht, met paarden, olifanten, kameelen, dromrnedarissen wegrenden over de straten naar het sportter rein en dra werden gevolgd door tal van wagens met wilde beesten, getrokken door acht zware Ardenner pa*rden, 'oen duizelden de toeschouwers er werkelijk van. En ergerwerd dat nog toni men d;e karren over het in een modderpoel veranderde sportterrein uit de kuilen zag trekken door SU paarden, geholpen door een olifant die het voertuig met den kop voortduwde of met den snuit uit een al te diepen kuil lichtte. Er brak geen touw, geen wiel, geen leidsel, geen ketting. Dat moest wel soliede in elkaar zitten. Dra waren de tenten opgeslagen waarin de paarden in lange rijen gestald werden, de karren met wilde dieren in een knng werden gezet om de vertrekjes der wonderrnenschen, de olifanten op een rij stonden en waar zes lange tafels gedekt werden om het talrijke personeel uit een weivoorziene kombuis die in het midden stor.fl te voeden. Maar dan had men ook werkelijk het meest belangwekkende gezien, want de reusachtige tent waarin de voorstellingen werden gegeven baarde veel teleurstellingen. Stel u voor een ovale linnen tent waarin in het midden over de lange zijde 3 mar.éges liggen van d'; gev/one afmeting van een paanlenspel (11 mete:). Die marégei zijn van elkaar gescheiden door twee evengroote plankiers en dat geheele midderis uk is omringd door een met ttroo bedekt pad vau ongeveer vijf meter. Daar achter be ginnen de banken amphiteatergewijs op te loopen. Aan de lange einden zijn de GO ets plaateen, die dus van d ) voor hen liggende rij mat ges er onmogelijk mser dan n, ds naastbijztjnde, kunnen zien. Daarnaast ZMI de plaatsen van / l .;>,"> die slechts even in schuine richtingen op de volger.de maneges kunnen kijker'. In de large zijden zijn de j.laatseti van / 2, /.'j en / 4, die kur.nen dus op alle maneges goei zien, rnaar aangez. en er ook in alle tegelijk vertooningen v/orden gegeven, zien ze ook al niets. Daarop schijnt gerekend te zijn, want geen enkele vertooning, zoowel van paardenals van menschen-dressuur overtreft of komt zelfs maar nabij hetgeen wij daaromtrent reeds van Carréof Rerz zagen. Kn de phenomenen! . . . Wie heeft er nu al eens niet een mensch zonder armen gezien, die met zijn voeten schrijft en teekent. En een dikken, een walgelijk dikken kerel ! . . . Maar zelfs dikke dames zijn hier reeds lang op onze kermis.-en verboden, waar we vroeger O'k al dames met baarden te zien kregen, zooals Barnum ons thans als iets uitra-ongewoor.s wil laten bewoi deren. Aan elkaar ge groeide Chineesche tweelingen wekken ook al geen belangstelling, evenmin als een goochelaar die spelden en naa'den eet en ze later aan een draad weer uit den mond trekt. En daarvoor moet dan nog dertig c;nts extra betaald worden om die wonderen te zien. Ik zou haast wMen roepen: Amsterdammers past op Uive zakkon! Haat kijken op het terrein en bewondert de kranige koetsiers die met hunre achtmannen van den bok rijden zooals uwe aapjeskoptsiers het hunne knollen doen... maar geeft geen geld uit voor het Geef iny een steek | Ik had Elzevier's maandschrift te pakken en las van »0nze ouwe havenmeester: een stevig gebouwd oud heer van omstreeks vijf voet, met breede schouders een paar korte, maar stevige beenen, de handen in de zakken, een pet op en sigaar in het hoofd, die met al den ernst van een autoriteit langs de sluiskolk wandelde, als stond hij nog op de commandobrug van zijn schip''. En ik dachl: Tempora mutantur: in Rot terdam had zelfs de ouwe havenmeester al geen pet meer op. Toch was hij nog een oud zeeman, een man van de praktijk, met zeebeenen. De nieuwe havenmeester is een gewezen zee-officier. We moesten er een hebben, die tegenover de kapiteins der groote stoomschepen geen onderdanige die naar speelt en dien we konden presenteeren als we gasten hebben, dien we de havens lieten'zien. Rotterdam bezoeken is havens zien en havens zien is bon-ton. En zooals er bij een school een schoolmeester behoort, zoo moet men kunnen zeggen : kijk, dit zijn nu ^de havens en dat is nu de havenmeester. Terwijl ik zoo peinsde, daar komt hij waar achtig binnen. «Heeft u een oogenblikje voor me, mijnheer v. d. Blaak", begon hij beleefd. «Welzeker", zeg ik, »wel twee ; ik dacht juist over u". En ik deed hem zitten en deelde hem mede, wat ik gedacht had. »En" ver volgde ik, »jij bent toch een echt onzelieve heersbeestje, jij verdient met je emolumenten er bij haast evenveel als de burgemeester, zonder de Jasten en verplichtingen van die positie. En dat is meer dan twee com missarissen van politie: en meer dan een directeur van een H, B. S. en meer dan twee wethouders en meer dan drie kamerleden. Let wel, dat jij dat_ ambt niet door je werk zaamheid zoo hebt uitgebreid en gereleveerd, dat een zoodanige ruime bezoldiging daar voor de billijke vergoeding is. Keen, eerst hebben wij het baantje gecreëerd en toen heb jij 't gekregen. En je bekleedt het met eere, dat meet ik zeggen. Maar tevens hen ik het recht te constateeren dat jij gezegend bent boven alle andere havenmeesters". Hij hoorde mij eerbiedig aan. Het is opmerkelijk, hoe al die oud-oflieieren, en wij hebben er heel wat,, de kunst verstaan van eerbiedig naar je te luisteren, meteen uitdrukking van _re;-pect,, zij het dan ook vaak alleen voor je nantieele meerderheid. Wij zijn in llotlerdnm niet erg militairistiscii, ja, wel een beetje 't tegendeel. Maar (iat geven we gaarne toe, dat, we eerbiedig luisterende oudgedienden moet hebben. Ik ging voort,: _<>Je bezoldiging is eigenlijk een anachro nisme. Jaren geleden bestond er bij het Waterschoutsanibt iets dergelijks. Een vast tractement en emolumenten. De jaailijkeche opbrengst van die emolumenten we;d echter met den toenemenden omvang van het scheepvaartverkeer zulk een bedrag, dat er besloten werd, die baten in de, gemeentekas te doen vloeien en voor de inning een btëedigd ambtenaar aan te stellen op vast tractement. En nu hebben we door de regeling der bezoldiging van den havenmeester een ouden en verouderden toestand in hei lesvn teruggeroepen. Want men zegge niet, dat het voor de bediening der havens noodig is, dat de ha ven meester bij het finantieel resultaat der onderneming geïnteresseerd is. Een man ais jij doet zijn plicht, en doet die niet hart en ziel, ook zonder dat daarbij een iinanliëele prikkel hem drijft. En het stelsel van een winstaandeel, als bij sommige industrieën thans in gebruik, is bij onze ge meen lelijke be drijven nog niet ingevoerd. Wilde men dat, dan moest men consequent zijn en ook de onder havenmeester en verdere-beambten eveneens een tamième, der havengeiden geven. En dan zou het billijk zijn, het personeel der gasfabrieken en der water leiding al op dezelfde manier bij het bedrijf te interessferen. En dat zou onze gemeente kas niet kunnen dragen, behalve dat ik de daarbij onvermijdelijke fluctuatie van inkomsten niet iii het belang van ambte naren acht.'' Z'yn gezicht, was ondertusschen beduidend langer geworden. Daarom vervolgde ik, op det: zeilden zachten toon : »Je kent mij te lang en te goed, om mij te kunnen verdenken van iets persoonlijke \ tegen jou te hebben. Maar nu ik je zoo ! particulier bij me heb, mocht ik de gele genheid niet voorbij laten gaan om je mijn opinie over die gemeente-zaak frareheinenl Ie zeggen. Verwacht echter niet, dal er van mij eenig voorstel zal uitgaan, om jou Ie beknibbelen.'' Zijn gezicht helderde weer wat op en hij antwoordde: «Voor die laatste toezegging ben ik u zeer Virplicht. Overigens heei'i u wel gelijk n;et te zeggen, dat eeist het ambt werd geen et rd en de bezoldiging bepaald, en daarna, solicitanlen werden opgeroepen. Het was toch niet van niij te verwachten, dat ik, na mijn benoeming, de bezoldiging te mijnen nadeele zou willen ge,\vii/.igd zien. lx verzeker u dat, al was die kehls 3 ;i Jut,") gulden eeueest, ik /ch zou gesolliciteerd hebben. Ik heb riet geei.-cht: minstens zooveel of ik kom niet, zoeaïs enkele hoofdambtenaren te Amsterdam. ; En', vervolgde hij, ik zou nog dadelijk een paar duizend gulden van mini tract.ctenienl willen missen, indien ik er iets anders voor in de plaats kon krijgen." l »En wat is dat andere? Betreft dat soms je pensioenregeling:1'' | »Meen," zei hij. »ik zal het u uitleggen. Wij hebben nu do. Koningin 'legentes hier gehad met Haar Dochter, en later de Ko ningin mei Haar Moeder, en Li-HoengTcliaiig, en de Prinsen van Koetei .... Kortom we hadden al vele (flicieele bezoe. ken, waarbij de havens en de havenmeester gepresenteerd werden. En ais ik dan wordt voorgesteld, dan ben ik in gala, d. w. z. politiek gala: frac, hooge hoed, witte das en iiai:dschoer,en. Dat is nu voor iemand als ik, die uniform gedragen heeft, niet aangenaam. Ik lees op de gezichten van de voorname gasten, dat zij bij zichzelven denken: die mijnheer in ambtsgewaad, dat is de Burge meester. Dan wordt ik voorgesteld: «de iiari'«meester". En ik zie er uil als een (tof.smeesler. Dat is voor mij niet prettig. Ook is de frac alleen bij zeer mooi weer een opetiluchtcostuum; en op een boot toch eigenlijk heelemaal misplaatst. Ik had gaarne een ambtsgewaad; iets in den geest van een zeeofiicierenunifoini, met steek en degen. Mei goud gemonteerd zou er geen gevaar zijn, dat er verwarring ontstond met den Burgemeester. In zulk een ambtscostuum zou ik niet alleen de havenmeester zijn, maar mij pok den havenmeester voelen, er ook het air van hebben, het passend uiterlijk. En nu kom ik u verzoeken om er in de antichambre van den gemeenteraad eens een balletje van op te gooien." Ik drukte hem de hand. Als hetaiiders niet is, jonge vriend, dan met genoe gen. Ik zal er wel eens over spreken. Een beetje ijdelheid kunnen wij in onze hoofdambtenaren wel verdragen. Maar hangt daar nu waarlijk je ziel en je zaligheid aan een stukje goud galon?" »Ach, mijnheer," zti hij, »het is vooral om den steek. Een steek is het schoonste hoofd deksel dat ooit bestaan heeft en ooit zal uitgevonden worden. Wie eens een steek gedragen heeft, die kan geen hoogen hoed meer uitstaan. Order een steek wordt je een ander mensch. Je krijgt ardere ge dachten en een hoog gevoel van waardigheid. Ik heb jonge pasbecoemde burgemeesters gekend, bij wie het was, of ze met den steek ook tevens hersens gekregen hadden. En van een steek gaat ook een suggestieve kracht uit op je omgeving, waarvan je de terugwerking gevoelt in meerdere voorko mendheid, in vergroot prestige. Als alle ofiicieele ambtsdragers een steek op hadden, zouden zij heel wat minder keeren een gek figuur maken. Ik kan naar waarheid ge tuigen, dat ik van mijn overgang uit den zeedienst in het havenmeestersambt nog geen oogenblik berouw heb gehad; maar dat ik mijn steek moet missen, dat knaagt tusschenbeide aan mijn geluk; dat rooft mijn tevredenheid en dat was de bittere druppel in den beker van triomf. Maak, dat ik mijn steek terug krijg, mijnheer. Het is toch eigenaardig, dacht ik, toen hij weg was, de een wil een lintje, de ander geld, de derde wijn en vrouwen ; het diaken huismannetje wilde alleen maar een eigen doodhemd; en deze wil als hoogste en laatste wenfch .. . een steek ! Nu, het is een goede kerel; ik gun htt hem graag. Hot t er tlam. v. D. BLAAK. ?liiiiilimiiiiiMiMMmmiiitii L L E f l L E I Uit een BaiMfr1' yan liet jaar 1150. »Wij zullen hier laten volgen vijf onderschei dene wegen om tot de groote en door de geheele wereld vermaarde stad Amsterdam te reizen, 't geen doorgaans met schepen, trekbchuiteT1, wagens, karren, te paard en te voet gedaan wordt, Eerste reis. Eerstelijk, van Antwerpen op Amsterdam toeleggende, doet men zulks met het veerschip op Rotterdam, of men kan zich ook met de wageii of tourkarre 1) tot Bargen op Zoom, vandaar met het veerachip op Dordrecht, en zoo voorts mot. da zoogenaamde markschuit op Rotterdam laten voeren. Van Putterdam reist mor. wel veel op Gouda,, en dan vo'ort met de trekschuit op Amsterdam, daarmede men zoowel bij nacht als bij dag kan overkomen. Doch nemen ook sommige de reis op Delft, 's Graveiihugp, Leiden en Haarlem, oni die steden, waarin vele merkwaardigheden voorkomen, te bezien. Van Rotterdam vaart men dan met de trekschuit op Drift, van Delft op 's Gravenhsge a! weder met de trekschuit, doch d« Ileerenweg, tusschen beide, bestraal zijnde, _') wordt ook veil ijds te voet gegaan. Van 's Gravenhage op Leiden kan men met de postwagen op Amsterdam doen, maar vele doen die ook niet de trekschuit om de minste kosten. Te 'sGraverihage van alles voldaan zijnde kan men weder met ds gezegde postwagen op Haarlem voortreizen. Men kan die vermakelijke weg ook te voet riemen of' anders met de trekschuit doen. Ook kan de reiziger met de post wagen van Haarlem tot Amsterdam komen. De trekschuit wordt evenwel meest gehruikt. Zietdaar de gewone weg en wijze van Ant werpen op Amsterdam to reuen aangewezen.:)) Tweede reis. Wij toonen in deze de gemeene weg van reizen van Cletf naar Amsterdam, die mon gewoon is eerstelijk te doen met de postwagen ot met de tourkarre tot Nijmegen. Op deze reis kan men zich almede vele bezienswaar digheden onder 't oog laten brer'gen. Van Nijmegen tot Arnhem rijdt of vaart men met da postwagen, en anders niet, na dien de vaait niet de trekschuiten voor weinig jaren geleden heeft opgehouden omdat het kanaal langs den weg te droog geworden was. Daar onderscheiden zich te Arnhem twee wpgen op Amsterdam, zijnde de naaste over de Veluwe door do steden Amersfoort, Naarden en Muiden, maar de reis over l.'trecht, ruim zoo vermakelijk, raden wij de heeren reizenden te kiezen. Heide deze reizen doet men gewoonlijk .met de onlinairs postwagen, de eerste geheel, en de andere maar tot Utrecht, alwaar men dan in de trekschuit gaat en welke de reizenden te Amsterdam brengt. Van Arnhem te \Vagci.iiigen komende lijut men va; daar met dezelfde postwagen door de dorpen Amerongen, Lnersum. Doorn,"Driebergen, Zeist (alwaar de llernhutterscha Broederschap woonachtig is) en de lult, en komt alzoo te L'trecht, eene stad vol be zienswaardigheden. Van L'trecht nu op Amster dam neemt men de reis met de trekschuit door de dorpen Xuj-len, M'iarssen, Breukeiep, de Sterkte Nieuwersiuis, Loenilersloot, Baaribrujr, Abcouw en uwerkerk, waarna men buiten de Ctrechtsche poort te Amsterdam aaiikomt. 4i Darde reis. Van Zutphen neemt men gewoonlijk met de ordinaris postwagen de weg over de Veluwe door het dorp Apeldoorn of 't Vorstelijk Lusthuis 't I,oo naar Harderwijk. Desgelijks doet men ook van Deventer. Te Harderwijk geko men zijnde begeeft men zich in de veerman op da Zuiderzee varende op Amsterdam. f>) Vierde reis. Dewijl vele uitlandsche reizigers zich op Zwol toeleggen, om vandaar met het veerschip de naaste weg r.aar Amsterdam te zoeken, ja som tijds wel vandaar ook met de trekschuit tot Kampen varen om mede die stad enpassant te zien, moet men weten dat deze weg ook op tweeërlei wijze kan genomen worden, namelijk van Zwol over Elburg. Harderwijk, het dorp Bunschoten, Naarden en Muiden ; doch zulks is wegens te vele kosten in geen gebruik. Vijlde reis. Reizigers van Groningen op Amsterdam wil lende kunnen largs drieëerlei wegen de reis doen, eerstelijk met de postwagen door het landschap Drenthe over de dorpen Haaren, Vries, Assen, Beilen, de Wijk, Staphorst en Rooveen tot Zwo', en vandaar met de veerman tot Amsterdam. Ten andere van Groningen met de trekschuit op Stroobos, en voorts op Dokkum, Leeuwarden, Franeker en Harlingen, vanwaar men over de Zuiderzee met de beurtschipper tot Enkhuizen vaart, en vandaar met de postwagen op Hoorn, alwaar men zich dan in de trekschuit begeeft en over Purmeren d en 't dorp Buiksloot, ook te Amsterdam komt. Ten derde is de reis van Groningen allerspoedigst en met de minste kosten door Friesland met het veersehip te doen op het zeedorp de Lemmer, alwaar men twee zeer commodieuse G) veerschepen heeft, daar men doorgaans ook spoedig mede te Amsterdam is. De reiziger, zich nu in Amsterdam bevin dende, 't zij dat bij voornemens is de stad in baar gelegfriheid, grootheid, schoonheid, ver makelijkheid, prachtige gebouwen, scheepvaart. menigerlei bedrijven der inwoners, wijze van regeering, en meer' andere dingen te doorzien, 't zij dat hij daar is om koopmanschap te drijven, of 't zij dat hij alleen gekomen is om zijne goede vrienden te bezoeken, hij zal op logement en herberg wel bedacht moeten zijn". _D. t. C. 1) Waarschijnlijk wordt een huurrijtuig of een eenvoudig soort diligence bedoeld. Een postwagendienst schijnt er toen tusschen Ant werpen en Bergen op Zoom nog niat bestaan te hebben. '2) Dat bestraten van den weg tusschen Delft en Den Haag moet omstreeks dien tijd hebben plaats gehad, 3) Over de reis van Rotterdam naar Amster dam kan men Maurits Lijnslager nalezen. 4) Ferdinand Huyck ging op zijne terugreis naar Amsterdam te voet van Amersfoort over Soest tot Naarden en vandaar per trekschuit. 5) Vooral van de Harderwijker beurtman werd tot het laatst van de vorige eeuw nog veel gebruik gemaakt. u') Terecht worden ieze veerscheper, commodieus genoemd. Ze behoorden, meen ik, voor de eene helft aan de stad Amsterdam en voor de andere aan de familie De Kempenaar te De Lemmer. Geen kosten werden gespaard om ze ook zoo veilig mogeiyk te maken. Intusschen moest uren bij stilte wel eens een paar nachten onderweg blijven. Men kon de kajuit afhuren. of zich tevreden stellen met de kooi van den knecht voorin en betaalde dan (JO ets. fxtra voor schoon linnen. Het middagmaal bestond uit stokvisch, aardappelen en rijst. Cursus-Ferri. De onderwerpen, die prof. Ferri zich voor stelt te behandelen op de S door hem te geven colleges, zijn de volgende: I. La sociologie erimuielle. II. Les caractères organnjues des criminels. II!?IV. Les carac:ères pj-ychiques des cri minels. V. Les conditions tellur'ques de la criminali'é. VI. Les facteurs sociaiix du crime. VIL La prévenüon rfe la criminaiité. VIII. La justice pénale de l'avenir. Da colleges zullen in een der lokalen der Universiteit (Oudemanhuispoort) gegeven wor den; zij vang? aan Dinsdag den l Ten Sep tember, des avonds te acht uur; vervolgens ieileien Vrijdag en Dinsdag op hetzelfde uur. Man kan zich ter deelneming aanmelden bij den heer van Pommeren, pedel der Univer siteit; tegen betaling vari de verschuldigde college-gelden j (/ O?) zijn eveneens bij den heer van Pommeren de toegangskaarten ver krijgbaar. (Na ontvangst van postwissel worden. deze ook verzonder). INGEZONDEN. Oüwttoffle geuren, Geachte Redacteur. Xu het winterseizoen is aangevangen en schouwburgen en concertzalen hun deuren w<êr geopend hebben voor het kunstgenot zoekend publiek, komt het mij niet overbodig voor de attentie van uwe lezers (essen) te vestigen op een misbruik waaraan zich een deel van dat publiek schuldig maakt. De w?.rme en dikwijls tochtige zalen, de plotselirge over gang in de koude, maken het uitgaan voor velen reeds moeielijk, en menigeen moet een genotvollen avond met een dag hoofdpijn of een zware verkoudheid boeten. Warme zalen en de plotselinge overgang in de buitenlucht zijn echter, als men een goed stuk wil zien ot een mooi concert wil hooren, een nood zakelijk kwaid; maar dames, want ik spreek hoofdzakelijk tot u, violettes, white rosp, e.sbouiiuet, eau de Lubin en hoe ze meer heeten mogen, de parfums waarmede ge uwe zakdoeken of uwe kleeren besprer kelt, zijn niet nood zakelijk. Ea als het nog maar bij die fijnere en zachtere odeurs bleef, maar neen, we worden op de meest sterke parfums zooals bijv. muskus e. a. vergast. Maar al te dikwijls wordt het genot voor onze oogen en ooren geneutraliseerd door de marteling 'üe men onze reukzenuwen doet ondergaan. Sommige mer.schen zijn uiterst gevoelig voor sterke odeurs eri ik heh, overigens kalme en bedaarde menschep, zien opstuiven als hun neus die voor hen onaangename prik keling ondervond. En i.iet alleen dat odeurs sommige menschen onaangenaam aandoen, maar ze zijn in vele opzichten schadelijk, en riet het inir.st voor deger.en die ze gebruiken. Ds gevolgen toch van het ruiken van steike patfuois zijn bij eenige personen: hoofdpijn, migraine, braker,; bij anderen hevige hoofdpijn, die pas eindigt nadat een j;eusuloedirg is ingetreden; ook treedt op: niezen, ocgtranen, hoes'en en ademhnlings- bezwaren. Muitkus geelt zelfs bij daarvoor vatbare personen, aan vallen van asthmf. Ook sterke bloemengeur geeft meerdere personen hoofdpijn en vele zangeressen zijn zoo overtuigd van den slechten invloed van sommige bloemei geuren op de stern, dat ze zoo lang mogelijk vermijden aan de bloemen te ruiker, die men haar bij den aanvang van het concert gewoonlijk aanbiedt, ja, zelfs tot nadat ze gezongen hebben, de botsquetten zoo ver mogelijk uit hare nabijheid veruannen. Ik geef onze dames daarom ernstig in overweging geen odeurs te gebruiken, wanneer ze raar schouwburg of concertzaal gaan en de lueht> die reeds door de opeengepakte menschsnmassa, door gas, door de uitwaseming van dikwijls natte kleederen niet nog meer te bezwangeren door odeurs, die voor eenigen hinderlijk, maar nog meer voor velen schadelijk zijn. Hopende dat mijne woorden bij velen weerklank zullen vinden en u, mijnheer de redacteur dankende voor de mij verleende plaatsruimte, teeken ik, hoogachtend, Uw dn , N. YPES, Arts.