De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1901 29 september pagina 7

29 september 1901 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

No. 1266 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. onder de zydewormen te heerachen, die nu, dank tij de reeds genoemde voorzorgsmaat regelen, wel grootendeels bedwongen is, maar die er aanleiding toe gaf, dat de goedkoopere Aziatische soorten een groot deel van de markt veroverde. De Fransche zjjde vormt slechts ?én twintigste van de productie der wereld. Het zjjn vooral de departementen dn Guard, de I'Ardèche en de Vaucluse, waar de zydeteelt algemeen is. ItaliS levert een vijfde van alle zy'de, die voortgebracht wordt. Het aantal kweekers, die *allen in het noorden des landa worden ge vonden, bedraagt byna 600,000. De zy'deteelt van Spanje, eens zoo bloeiend, heeft voor de wereldmarkt geen beteekenis meer. In Hongarije, Zwitserland en Portugal neemt de productie toe, in Griekenland ver mindert zy. Meer dan de helft van alle zjjde komt uit <?hina; een vijfde uit Japan, terwijl het overige door Centraal-Azië, Perziëen Aziatisch Turkije wordt voortgebracht 'Voorheen was het bedrijf voor de Euro(teesche zqdeteelere zeer winstgevend. Nog in 1871 werd voor een KG. ruwe zijde zeven tfrancs betaald. De prijs is nu tot twee en ?een halve franc gedaald. In Frankrijk poogt jnen, door het betalen van een uitvoerpremie van 0.50 francs per kilogram, de kweekers te helpen. Doch deze bescherming, die den Staat veel kost, is toch geheel onvoldoende. Ofschoon de Aziatische zqde in Frankrijk door een hoog invoerrecht wordt getroffen, kan zij, daar de loonen in het Oosten zoo laag zijn, zoo goedkoop worden geleverd, dat z\j ?toch nog met de Fransche zijde kan concurreeren. TANIO. J De omnozelüktèiil zich te Heden m 1000 pa. st. in 't jaar, Het was bij een echtscheidingsgeding voor een der provinciale rechtbanken in Engeland, dat een rechter onlangs de opmerking maakte, dat een ,Society lady" in staat diende te zijn om zich van 200 pond sterling in 't jaar te kleeden. Daar is om te lachen. Van 200 pond ! riepen de vfashionable" dames in Londen uit die dagelijks tusscben drieën en vieren Regent street, Bond street en Piccadilly bevolken. Malligheid. Wat, alleen onze lingeris en ons toilet tezamen kost ons bijna zooveel. En in bet September nummer van Harmsworth Magazine vindt men een artikel, met bovenstaanden titel, waarin de schrijver (of schrijfster) met kleuren en geuren aantoont, dat het maar krapjes aangaat voor een rfashiouable lady" om met 1000 pond »pin money" per jaar er te tomen. Dat is een tobben! Dr is reeds zooveel gezegd en geschreven over het raadselachtig bestaan der gewone paupers, dat we voor de afwisseling wel eens onze aandacht mogen schenken aan de ,struggle for esistence" van de beklagenswaardige paupers ?uit de groote wereld. En een ttmggle is het, waarvan onze fashionable lady" onderworpen is. Zij is nooit in ?rust, altijd in de weer, steeds zich vermoeiend. De maanden Mei, Juni en Juli, die het Londensche seizoen vormen, honden haar bezig met partijtjes van allerlei soort, diners groot en klein, bals, concerten, Covent Garden, Opera enz. Dat is voor de avonden. De dagelij ksche ?uren vinden haar bij sportwedstrijden, gardenpartijen, restanrant-luncheons, morgen-wande lingen en namiddag-ritten in Rotten Row, bet bezoeken van bazaars voor liefdadige doeleinden, om nog niet te spreken van hare tallooze visites aan de Clubs langs de Theems. Met Augustus komt de jacht en het tour en naar buitenlandsche badplaatsen. September brengt de bezoeken aan de Schotsche hooglanden mee, onderbroken door de Doncaster-wedrennen, terwijl Oetober haar voert naar de Newmarketraces. Dan volgt een ,run over" naar Parijs voor het aanschaffen van ,frocks" of het zien der laatste modellen van hoeden, terwijl November haar op bezoek vindt in de provincies. Dan volgen de winterpartijen in Londen, van allerlei ,sorts and conditions". Na Nieuwjaar zoekt zij zonneschijn in Egypte of andere Oostersche landen. Een .faskionable lady" doet ook aan sport: zij oefent zich in Zweedsohe gymnastiek; zij zwemt, zij rijdt paard, zij rijdt iets en rdrijft" zelfs motor-arren. En voor al elk vau die bijzondere bezigheden heeft ze een speciaal costuum noodig. Reken uu maar uit, wat ze met zoo'n magere 1000 pond in 't jaar kan doen. Het is te mal om los te loopen. Laten we zien slechts: Een. costvmm, passend voor dineis of bals, kost haar minstens 40 pond, en dan is de .embroidery" nog maar povertjes. Een reveningfrock" of een kleed onder den naam ,littie gown", dient ze te hebben voor restaurant-diners, of voor wat wij hier verstaan onder «bridge diners". Zoo iets kost haar van 20 tot 30 pond. En nu kan men toch niet verwachten dat een rfashionable lady" steeds iu hetzelfde costuum zal verschijnen. Ze heeft minstens half dozijn noodig, voor bals, diners, etc, behoudens nog enkele ,little frocfcs" voor reserve. Dat is voor 's zomers. Komt de winter, dan moet daaraan nog een nuweelen kleed toegevoegd worden. In Londen, zoowel als in Parijs, betaalt zij daar voor bij een respectable" costuummaker, onge veer 40 pond. Ze heeft dan nog een //drawingroom gown" noodig, waaavoor soms 60 pond vereischt wordt. Kan ze meer besteden, des te beter, de leverancier kijkt niet zuur. Een speciaal kleed voor rafternoon teas" mag natuurlijk in de collectie (net ontbreken: alweer 20 quids. Een rfashionable lady" speelt ook billard en zonder zoo'n tijdverdrijver is een ,fashionable" huishouding niet compleet. Tegenwoordig is daarvoor een speciaal costuum in gebruik, met korte mouwen. Prijs? 15 pond, asjeblieft. Een hoogst ernstige zaak zijn de ,gardenparties". En wat zou men" wel zeggen als zij daar verscheen in een theater-, een bal-, een diner- of een afternoon-tea costuum? Het zou haar beur ,fashion" kosten. Een gardencostume" derhalve ook. Een crêpe de chine" met beste kant loopt er in: 30 pond is niks niemendal. En een fashiouable lady" zou voor geen vorstinnekroon minder betalen. Ze heeft dan nog haar morgenkleed: twee voor 's zomers en twee voor 's winters ia waarlijk niet te veel voor een ,society Jady". ,Homespun" stof is duur maar daarom juist gewenscht. Een ralpaca" kleed, van lamswol geweven, is ook gepeperd. Doeh zij kan er niet buiten, onmoge lijk. In elk geval, voor minder dan een onnoozele 20 pond sterling kan zij toch haar ochtend garde robe niet completeeren. Dan zijn daar nog: costumes voor paardrijden (,golf"), voor fietsen, voor automobileeren, voor visschen ook dat behoort tot de ??fashion" voor de jacht enzoovoort. Tel maar op. Dat betreft nu baar costumes. Maar daarmede is de «.outfit" eener ,fasbionable lady" nog verre van compleet. Eene serieuse zaak vormen de hoofdtooiseis. Wat dat voor een hoofdbreken kost, daarvan kunnen wij, ,unfashionable" crea turen, ons geen denkbeeld vormen. Alleen een tiende van de 1000 quids gaan daarmede jaar lijks heen. De laatste smaak is zwart sinds het overlijden der oude koningin. En wijl het smaak is, daarom zijn de zwarte kleuren duurder dan de bonte. En omdat ze duurder zijn, daarom is bet smaak. Vier of vijf guineas voor een hoed naar het laatste model is een greintje te mie eigenlijk voor een dame van »fashions". En wat zijn 6 of 10 hoeden per jaar? Zij gaat naar de opera of naar een theater. Zy kan toch niet in haar gedecolleteerd costuum van haar woning gaan? Alzoo: een ,/wrap" of een ,cloak" is broodnoodig. Wat zeg ik? Zoo iets is noodiger. En daarom geeft een zeer rfashiouable" dame soms van 300 tot 400 pond voor haar zoogenaamde .-chinchilla cape". Doch het arme meusch, dat slechts 1000 goudstukken voor haar jaarlijksche *pinmoney" ontvangt, moet zich wel met een goed koopere tevreden stellen, maar met minder dan twee cloaks" van 30 a 40 pond, gaat het heusch niet. Voeg daarbij nog een paar stofmantels, dun en licht. Nu de lingerie. Daarvan zullen we niet veel zeggen. Doch het linnengoed eener dame uit de groote wereld mag wel op een vrij aardig bagatelletje gerekend worden. Zijden ,petticoats" behooren tegenwoordig tot de meest bescheiden behoeften. Geen «Society lady" kan er buiten. Bij deze afdeeling der garderobe zijn ook de lilliputtersche, fijne gestikte zakdoeken inbe grepen, met geweven kant, waaraan een arme tobster wellicht een week of zoo gearbeid heeft. Wat er op dat gebied in de »respectable" ?winkels in RegentsUeet verkocht wordt, grenst aan het ongehoorde. Het schoeisel onzer geëerde vriendin vormt geen gering item in haar budget: voor elke gelegenheid is het schoeisel anders en harmo nieerend met het gedragen costuum. Dat is vereischte. Schoenen van 2 a 3 pond het paar is niets voor baar die 's Donderdags Rotten Row berijden. En verbeeld u een »fashionable lady" met een lap op den schoen of gerepareerde zolen ? ! Handschoenen worden ter zij' gelegd na twee of driemaal gebruiken. De qualiteit daarvan is prima, doch de prijs is hoog omdat de leverancier zeer ,respectable" is en in Regentstreet woont. Evenmin is gering wat jaarlijks aan zonneschermen en wat dies meer zij, wordt besteed. Alleen de knoppen van een parapluie of parasol, waarvoor een dame uit de groote wereld bij de juweliers iu Bondstreest te keus en te keur gaat, vertegenwoordigen menigmaal een waarde waarvan een burger familie een jaar behoorlijk zou kunnen leven. Wat onze geëerde vriendin jaarlijks voor haar dagelijksche toilet uitgeeft, is niet voor de poes. Eet spreeekt toch wel van zelf, dat de kapper of kapster twee- of driemaal per dag moet komen om haar haartooi te prepareeren. Voeg daarbij nog de odeurtjea en kleur tjes, en het wordt een respektable som. Dan krijgen wij nog hare juweelen, die wel blijvend zijn, doch waarbij telkens weer iets anders ge voegd moet worden. Als men de Covent Garden Opera des zomers bezoekt, kan men de bewoners der loges gerust op een waarde van 5 tot. 10.000 pond per stuk schatten, allén door de gedragen juweeelen. Voor elke-dag-snuisterijen wordt jaarlijks ook een bescheiden 50 pond uitgegeven. En neemt men dat alles tesamen, dan behoeft het geen verder betoog, dat een fashionable lady," die maar 1000 pondsterling spelde-geld per jaar ontvangt, het niet breed kan hebben en van ganscher harte te beklagen is. Vandaar dat zij soms, niettegenstaande haar fatsoen, naar bijverdiensten zoekt. Krijgt zij nu en dan bij een beetje speculatie een »tip" van de «.Stock Exchange", dan is ze in de wolken en spoedig in Regentstreet. Doch soms vindt ze ook gelegenheid om een /monkey" (500 pond) te verdienen door een of andere rijke mondaine uit Amerika of Canada in de hoogste kringen van het westen te introduceeren (soms wordt daarvoor een «.fooi" van 1000 pond betaald). Zelfs werpt zij zich, als er geen andere weg meer overblijft, op handelszaken altijd onder een nom de plume, en soms buiten medeweten van haar echtgenoot. En dat alles, niet uit gezonde ambitie, doch om hare modemaakstersrekening te kunnen voldoen, wat gewoonlijk wel eens wat onbehoorlijk traag geschiedt doch ook dat is zeer fashionable " «Overdrijving!" wordt wellicht door deze of gene lezeres opgemerkt. Och, ware het zoo, ware het zoo! Neen, het is ongelooflijk, ergerlijk, irriteerend, wat er in het Westen van Londen op dat gebied en aan de mode geofferd wordt. Het is irriteerend, deze gouden vlinders dagelijks te zien fladderen door Regentstreet en Bondstreet met geen ander doel in het leven en geen ander ideaal, dan om uit te blinken met hare lichamelijke tooisels en modegrillen. Wat een reuzenwerk er ligt te doen'voor de dames van den Rational Dress League, op dat gebied van verkwisting. Onmogelijk zich te kleeden van duizend pond sterling in 't jaar...." En enkele dagen geleden publiceerde de Local Government Board een rapport, dat het vorige jaar, allén in het Graafschap Londen, niet minder dan 5 3 personen direct van honger en ontbering omkwamen; bijna de helft waren vrouwen. De rapporten zijn eentonig, hartbedroeveud, ten hemel schreiend. «Een oude dienstmaagd, 53 jaar oud, stervende van straat opgenomen." «En oude vrouw, 65 jaar oud, stierf door congestie der longen en gebrek aan voedsel." «Een 40-jarige vrouw werd stervende van honger door de politie in Whitechapel gevonden." «Een jonge vrouw, 19 jaar oud, werd door de politie op straat aangetroffen, uitgeput en uit geteerd stervende," Dat geschiedde in het Oosten van Londen. En in het Westen besteden rijke dames jaarlijks meer dan twaalf duizend gulden allén aan hare garderobe. Hoe lang nog? Londen, 23 Sept. J. K. v. D. V. iiiiMiiiiHimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiliiiii IIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIHII iiiiiiiinuuiiiiiiu Stations-missie. Huize Thugatér. Koningin Helena van Italië. Meisjes scholen in Hongarije. Miss Neena. In >de Bode des Heldringgestichten", nummer van 15 September jl. lezen wy het volgende aangaande de inwendige zending aan de stations. >Tot hiertoe is deze arbeid voornamelijk in Roomsen-Katholieke handen (althans in Duitschland); wil men echter bepaald bescherming hebben voor een jong meisje, dat zich allén op reis begeeft, dan verleent de bekende vereeniging >1' Amie de la jeune fille" die gaarne en volledig. De eigenlijke zending aan de stations, het posteeren van dames is in 1894 in Berlijn begonnen daarna in Hamburg, Leipzig, Frankfort a/M enz. nagevolgd. In Oetober 1897 sloten de verschillende afdeelingen zich aan n en vormden de Duitsche stations missie. De arbeidsters droegen een bepaald onderscheidingsteeken, een wit lint met roode franje op den schouder of om den arm, met het opschrift: >Fürsorge fiir die weibliche Jugend". Volgens het laatste jaarverslag (1899) had de zending zich op 58 plaatsen gevestigd en waren er 64 vrouwen werkzaam". ?Het is der Commissie van Huize Thugatér eene groote voldoening nu reeds te kunnen meedeelen, dat het >tehuis" Keizersgracht 165 »vol" is. Reeds moesten eenige dames worden afgewezen, wier namen nu op een preferentiely'st zijn geplaatst. Voor de gezellige avonden, aan het einde van iedere maand te organiseeren, hebben Dr. Aleida Nyïand, Mevrouw Bruyelde Favange, Dr. Brnyel, alsmede de dames Catherine van Pennes, mej. Dorine Allard (zang), mej. J. Cambier van Nooten (declamatie) en de heer B. H. Drilsma (violoncel) hunne gewaardeerde medewerking toegezegd. Mogen velen van talent zich gedrongen voelen, hun voorbeeld te volgen". (Belang en Recht). * * * De geboorte van prinses Jolanda heeft de Italianen wel wat minzamer gestemd tegenover de jonge moeder, de tegenwoordige koningin van Italië. Toch is Helena van Montenegro niet zoo bemind en populair als haar schoon moeder, Margaretha van Savoye, die nu jnist een reis door ons land heeft gemaakt. Hoe men ook over het koningschap moge denken, valt het niet te ontkennen dat het koning- of koninginzyn een zér lastig «métier" is. Niet ieder die op een troon zetelt, heeft de hoedanig heden in zich aan de groote menigte te be hagen, te willen of te kunnen behagen. De ernstige Montenegry'nsche is niet wuft en ijdel genoeg om te voldoen aan een natie die van pronk en praal houdt. Margaretha begreep met haar schitterende toilletten en weelderige heffeesten veel beter de behoefte der prachtlievende Italianen, dan Helena, die liever op haar ntje musiceert en verzen maakt, dan feesten presideert. Helene spreekt in Itali uitsluitend Fransch; Margaretha bracht iedereen in verrukking door de radheid en bedreven heid waarmee zy lederen vreemdeling in zy'n eigen taal toesprak. *.** Naar een plan van Julius Wlassics, minister van onderwijs, in Hongarije, zullen er groote veranderingen in het onderwijs voor meisjes worden ingevoerd. Het streven naar vereen voudiging van het onderwijs gloort allerwege aan den horizon. Gezegende toekomst I De hersen-gymnastiek werd te kras; de gevolgen der overlading, der «Ueberbürdung" van den »surmenage" zy'n niet uitgebleven. Inrichtingen voor zenuw-lyderessen leggen er een droevig getuigenis van af. Julius Wlassice' hervormingen komen in hoofdzaak hierop neer: Het onderwys regelen naar het individu en niet het individu martelen ter wille van het onderwys. Het onderwijs practischer inrichten. Meer tijd wijden aan gymnastiek, zwemmen, dansen en schaatsenry'den. Invoeren van speelmiddagen gewijd aan hygiënische spelen, ten einde het lichaam te versterken en den geest te verfrischen. Bravo! Julius Wlassics! Veel der wijzigingen aangebracht door dezen verstandigen hervormer worden reeds dit cajaar toegepast in de meisjes-scholen in Hongarije. Wat zon de keizerin van Oostenrijk gejubeld hebben over het invoeren van verbeteringen volmaakt in haar geest. Alle gezonde lichaams bewegingen waren haar bizonder lief. Helaas! Elizabeth heeft het niet mogen beleven, dat die hervormingen het eerst zonden worden ingevoerd in het land waar zy letterlijk veiafgood werd. * * ? * Miss Neena, een jonge Amerikaansche, is in Heidelberg cum laude, tot doctor gepromo veerd. Haar dissertatie: >Die Anbetung der Könige in der toscanischen Malerei" wordt zeer geroemd en zal binnen kort in 't licht verschenen. Tot hoofdvak van haar studies koos mejuffrouw Neena kunstgeschiedenis. CAPBICB. * * * Aardappelen in schelpen. Ingrediënten: l kilogram koude aardappelen, 3 deciliter melk, 90 gram boter, 90 gram parmezaansche kaas, peper, zout. Bereiding: Wrijf de aardappelen door een zeef en voeg er de melk, de gesmolten boter, 60 gr. geraspte kaas, peper en zout bij. Plaats de massa in schelpen of in pasteipotjes, doe er wat gesmolten boter en geraspte kaas over heen en laat »e in den oven bruin worden. De schelpen moeten zeer warm gepresenteerd worden. Ansjovisbroodjes. Ingrediënten: 6 stuks ansjovis, en eieren, 60 gram boter, croütons van brood, cayenne» Bereiding: Ontdoe de ansjovis van de graten, wrijf ze fijn in een vijzel met de dooiers van de hardgekookte eieren, de boter en de cayenne; wry'f vervolgens alles door een zeef. Steek het brood uit met een uitsteekvorm, fruit het in kokend vet, bedek de croütons met de ansjovisboter en gameer ze met het fijn gehakte eiwit. Deze croütons kunnen kond of warm ge presenteerd worden. Trademark THEE - E. BR ANDSM A. Trademark KOLDÏfEIJ & CORBIERE, «A £* Kir» B C XX K 8'T R. n A *w -AJMST1C;H,D-A.M. «W Groot Beddemnagazgjn. Telephoon No. 1752. c>=r^~^?.'^g Groote collectie Wiegen, Kinderledekanten, Luiermanden, Babytafeltjes, Babybascules, etc. etc. Vraagt geïllustreerde ccetaMgus, .E. TANDARTS. Plantage Middenlaan 86. CATZ 8UPRA FIJNE lERCURIUS^ kBRAND-ENj INBRAAK VERZEKERING CteDua-Olie, de FIJNSTE BESTE Koenen: Ik geef mijn dochters 30.000 gulden mee, maar als je me be looft, op Sabbath te sluiten geef ik haar 40.000 gulden. Mey'er: Weet je wat?! geef 60.000 en ik geef je myn woord, dat ik m'n winkel heelemaal niet meer open doen zal! MSTERDAM HEERENGRAGHT 248 PHILIPPONA KETELAAR, Fournissew de la Cour. KALYERSTRAAT 166, A M 8 T K B l* A M, GRANDE SPECIALITE POÜB Tronsseanx & La vet t es. Sur demande envoi franco de Devis et de modèles. Zul je me heel, heel dikwijls schryven, Frans ? Och, beste Lize, ik heb zoo'n hekel aan brieven schrijven, en bovendien ik zou het vergeten ook ! Och, toe, doe het maar, schry'f me dan eenvoudig maar, dat je me trouw gebleven bent en aan me denkt. Dan weet ik nog veel beter: Zoo lang ik je trouw blyf, schrijf ik je niet. Ea mocht ik je ontrouw geworden zy'n, dan stuur ik je wel even een briefkaart! Arnhem. Wed. F. RUTCERS, firma T. d. BEBGH & Cie. Sunlign J. F. CCÏPERS. Westeinde 37, -DEN HAAG.Plano's, Amerifc. Harmoniums. Franco levering. Telephoon 571. CACAO M CHOCOLADE is PRIMA Amsterdam. Hoofd eener dorpsschool: Kinderen, ik zal jelui morgen de geschiedenis van het ei van Columbus vertellen. Maar denk er aan, j dat je allemaal een ei meebrengen j moet, en als moeder soms geen ei heeft, dan maar wat boter. VITOS is een smakelijk ontbijt en staat evenmin als brood tegen per pak van O eng. ponden a /' 0.45 ALLÉN DOELMATIGE VOEDING MAAKT KRACHTIG EN GEZOND 'oor ENG ROS en EXPORT i PAUL HOKN Amsterdam

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl