Historisch Archief 1877-1940
8
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1268
302 goederenwagens, 21 bagagewagens, en voor
het aanleggen van 15,6 mijl nieuwe zijlijn
werden ook belangrijke sommen besteed. De
opmerking mag dan ook niet achterwege blijven
dat in het afgeloopen dienstjaar circa een
millioen dollars meer aan rollend materieel en
uitbreiding werd besteed dan in 1898,1900.
In October 1899 en in November 1900 werd
l pet. dividend uitgekeerd; in verband hier
mede mag de volgende maand wederom op
l pet. dividend gehoopt worden. Hiervoor is
ruim GOO duizend dollars noodig zoodat van
het surplus niet veel overschiet. Is de tegen
woordige koers der c. v. aandeelen niet te
hoog ?
Voor de Missouri Kansas Texas was 1900;
1901 vergeleken bij het vorige dienstjaar
byzonder goed. Daarvan getuigt het volgende
staaltje :
vermeerd. of
19001901 1899,1900 vermind.
Ds. DJ. Ds.
Bruto's . . 15 403 000 12 62G 000 -f 2 777.000
Onkosten . 10.824.000 8.474 OÜO + 2 350.000
» perc. (TOpCt.) _ (69 pCt ) (+1 pCt.)_
Netto's . . 4579XÏO 4152000+ 727.000
Div. ink. . 38 000 43 OOJ _____ 5.000
Tot-derink. 4.617 OCO 4 197000 + 422000
Belast, en
vaste lasten. 3817.000 3744000+ 73000
Surplus. . 800.000 451000+ 349.000
Van de pref. aandeelen staat een bedrag van
13 millioen dollars uit. Voor de volle prefe
rente 4 pCt. wordt dus 520 duizend dollars
vernacht ; ten bate van de gewone aandeelen
zou dan nog slechts h ij r. a 300 duizend dollars
overschieten. Dit bedrag is nog niet eens
gelyk aan een half percent van 52 M millioen,
het bedrag der gewone aandeelen. Met het oog
op deze cyfers is de vermindering van den
koers der gewone aandeelen van 2714 tot25J4
zeer goed gemotiveerd. Deze gedaalde notee
ring is nog te hoog in vergelyking van 57
voor de preferente. De 2J.e hypotheek daaren
tegen, vraagt voor speculatieve belegging de
aandacht.
In verband met den betrekkelyken inhoud
van de vorige kroniek, zal het den lezer niet
verwonderen, dat de algemeene vergadering
van aandeelhouders in Modjikarto
stoomtrampüaan de directie machtiging heeft ver
leend tot het opnemen van geld voor bedrijfs
middelen en uitbreiding. Bevreemden zal 't hem
ook niet dat der directie reeds geldtoezeg
gingen zijn gedaan voor de verlangde drie ton.
Op de voorwaarden echter komt het aan.
Daaromtrent nog slechts vage woorden, die
wellicht spoedig door nauwkeurige
mededeelingen zullen vervangen worden. Wij zullen
zien.
De tiende penning als interest en aflossing
binnen tien jaar met 125 p C t. L' at 's vél ;
niy dunkt te veel. Daarop wees ik reeds den
vorigen keer. Benige aandeelhouders in de
Ned.-Ind. Mynbouwmpüzullen dan ook nog
beproeven het aanvaarden dezer verplichtingen
te voorkomen. Ze hebben gelijk,
B
dssum,}100ct-1901Wij ontvingen van een uit de Transvaal
verdrevene het onderstaande:
Een liei ?oor de Boeren,
Z\j zullen het niet hebben
Het vry'e Boerenland,
Al steken z' onze hoeven
Moedwillig in den brand ;
Al treden z' in den oorlog
Het volkenrecht met voet,
Al maken zy zich meester
Van have, vee en goed.
Zij zullen het niet hebber,
Al trefc ons ramp op ramp;
Al slepen z' onze vrouwen
En kind'ren naar het kamp;
Al zullen die daar sterven
Van kommer en gebrek,
Al wordt de Kaapkolonie
Als 't waar n slachterscek !
Zy zullen het niet hebben
Lord Millrer, Chamberlain,
Al dragen zij ook titels
Of dure orchidèjn ;
Zy zullen het niet hebben
De speculanten- bend',
Die ry'k, op veil'gen afstand
Nu lacht om al d'ellend.
SNUIFJES.
Wat heb ik deze week genoten! Niet
dat ik de vorige weken geen stof tot ver
heuging mocht vinden, neen, sedert we
een kerkelijk ministerie rijk zijn, gaat er
f een dag voorbij, dat ik me niet
verkneuel in de rake knepen en slagen, die dat
corpus ecclesiasticum woiden toegebracht.
Maar toch, zooals in de laatste dagen, zijn
de meevallers ne>g niet geweest. Ik wist
al dat Kuyper zrjn personeel op Zondag
schrijfsverk" had laten verrichten, maar
wat brengt de argus oogige pers mij nog
daarenboven ? Kuyper, die schijnheilige
kerel, zoo blijkt nu, heeft een besteller
willen verleiden op Zondag een boodschap
naar het Post- en Telegraaf kantoor voor
hem te doen; en toen dat niet scheen te
lukken, zijn eigen christelijke dienstmeid
geenszins te goeel geacht, om haar te dreigen
dat zij dan zelf maar den Sabbath zou moeten
schenden ; waarop deze, inplaats van Z Exc.
te weerstaan, den besteller tot het volvoeren
Yan dat Satans-werk heeft overgehaald. L;eve
Zij zullen het niet hebben
Zoolang er mannen z\jn
Als de la Reij, als Botha
En als de Wet en Steijn;
Zoo lang nog een der onzen
't Zij vrouw, 't zij knaap, 't zij man,
In 't land door ons geschapen
't Gsweer afschieten kan.
Zij zullen 't land niet maken
Een land van Boeren vry,
Zoo lang op aard' nog recht is
En 't staat aan onze zij;
Zoo lang in alle landen
Slechts niet in Engeland
Miljoenen dezen oorlog
Vervloeken als een S3hand!
Socialistisch Leesgezelschap.
De Vereeniging »S. L " (Socialistisch Lees
gezelschap), gevestigd te Amsterdam, welke
zich volgens artikel l harer statuten ten doel
stelt kennismaking met het Sicialisme in den
rutmsten zin des woords, heeft haren rooster
van lezingen voor den cursus 1901-1902 in
overleg met h.h. sprekfirs voorloopig vastgesteld
als volgt: Dinsdag 15 Oit. de heer mr. M.
Mardels, Feminisme en Socialisme; Maandag
28 Oct. de heer W. H. Vliegen, De Stand der
Sociaal-Democratie in eenige landen van Eu
ropa; Dinsdag 12 No?. de heer G. W. Mnlchers,
Uealisme en Socialisme; Maandag 25 Nov.
Spreker nog niet vastgesteld; Maandag 9 Dac.
de heer H. Spiekman, Een overzicht van de
geschiedenis der Naderlandsche Arbeiders
beweging; Woensdag 22 Jan. de heer ds. A.
S. Talma, De Sociaal-Damokratie en de Ethiek,
(Werkende Stand"); Januari 1902 de heer
mr. S. J. Visser, Katholicisme en Socialisme;
Maandag 3 Febr. mevr. Ilsnr. Roland Holst,
Kapitaal en Arbeid in Nederland; D.nsdag 18
Febr. de heer mr. P. J Troelstra, Theorie
en Baweging, (Warkende Stand); Fabruari
1902 de heer dr. J. Ta. de Visser (indien
mogelyk), (Werkende Stand); Maandag 3
Maart; de heer Ant. Pannekoek, Materialisme;
April 1902 de heer N G. Pierson, onderwerp
later op te geven, (Werkende Stand).
Da lezingen zullen gehouden worden in
openbare vergadfiringen in het gebouw
«d'Gaelvink," Singel 530', (tenzij een andere zaal
wordt opgegeven), aanvargeude des avonds te
half negen. Lïden hebben vrijen toegang. Voor
niet-leden z\jn seriekaarten, toegang gevende
tot alle lezingen, a f 2 50, voor arbeiders il
/ 0.75, verkrijgbaar aan den ingang der zaal.
Entree voor n avond 50 cent, voor arbeiders
10 cent.
SïMtuiiltuimiiutiiiimiuinui
ILTSJLS
Nuar het L>i'.il>"'ii>
vaa I DA BoY-Eo.
Natuurlijk hadden zij dien eersten nacht in
bair nieuwe woniiig niet kunnen slapen. Zij
waren veel te opgewonden en hoewel de kamers
geheel en al gemeubeld waren, en voorzien van
zeer veel gordijnen en tapijten, ontbrak bet t r
f och nog aan da1; warme m toon en stemmirg,
dat kan uitgaan van een verkreukeld of ver
kleurd eanapésussen, van een half voltooid
handwerkje op een werktafeltje, van een ge
bruikt rooktoestel of van pl.o'ographieé'n in
reeds ouderwetse';! geworden lijstjes. Alles was
splinternieuw en zo > onberispelijk netjes ais een
reeks modelkamers op een tentoonstelling.
Maar ondanks den slapeloozen nacht, dien zij
niet voor elkaar tracht'e a te verbergen, daar
het onmogelijk was kalm te kirc'ielen nadat
de echtelieden elkaar den beelen naclit had hoo
ren zuchten, woelen en kussens omdraaien
bevonden de keer en mevrouw Aarenberg zich
in een eenigszins beschaamde dcc'i
overgelukkige stemming. Zij geneerden zich een beetje
in liuu prachtige woning en voor hun nieuws
dienstboden, maar zij waren te oh verrukt,
over het feit, dat, zij dit alles nu eindelijk
hadden bereikt. Bij mevrouw Aarenberg steeg
de vreugde tot aandoening, en in de warme,
zoete kolfij, die zij bij het ontbijt dronk, viel
een traan, die in haar reehtermjuductk een
ziltigen smaak achterliet.
Hemelsche Vader, van de woonkamer tot in
de keuken, wat een gezin !! Even later weer
kwam het bericht mij onder de oogen, dat
de doctor het befaamde toren kamertje had
verlaten, of zou verlaten, om plaats te
nemen in een ruimer vertrek. Hij was zoo
gewoon, heette het, op en r eer te gaan ...
zijn wei ken was altijd wandelen geweest...
Natuurlijk begreep ik dadelijk, dal die
verklaring gegeven was door de clericale
pers. Daar heb je het al, zei ik lot mijn
vriend Biederlack, de vent vindt daar
geen rust. Het wordt hem te benauwd.
Al die geniale geesten van na Torbeeke
spoken er rond Hij moet meer lucht hebben,
hij kan niet op zijn stoel blijven zitten,
als een radelooze holt hij dat historische
plekje rond, en, iet maar een-i op heigeen
ik je zeg, ook, ah hij verhui.-d is, zal je
weldra hooren, dat hij het nog niet gevonden
heeft,en dathij zoowel 's winters als 's zomers
alle lamen opensmakt.... en van een
vensterbank zijn lessenaar maakt....
«Winteren zoruer''!antwoorddeBieder)aek,
denkt u dan dat hij den zomer nog haalt?
Daaraan twijfelde ik op dat oogenblik
nog niet, maar (ie uitdrukking van mijn
vriends gelaat, de toon, waarop hij die
weinige woorden i-prak, en de overweging,
dat hij van der jeugd af een politicus van
beteekenis was geweest, brachten mij tot
nadenken, en zoo nam ik afscheid van den
beroemden rechtsgeleerde met de opmerking:
ja, als hij het rui in 't torentje al nietmetr
kan uithouden raken we hem zeker
spoed'g met den heelen rataplan kwijt.
Maar welk een verassing wachtte mij
denzelfden avond! Daar kwam de krant
met die voordracht voor de benoeming van
een lid van den Hoogen Raad.
Heeremijntijd, riep ik uit, dat is het wat we nu nog
hebben moesten ! De revolutie in ons rechts
wezen door de anti- revolutionaire en katho
lieke partij. Het omverschoppen van de
heiligste traditie die Justitia ten onzent om
zweeft. De sfeer van het hemelsche op aarde
Vaa jongsaf had zij altijd gauw en gaarne
tranen gestoit. Het was haar gewone manier
om hear deelneming in het ongeluk vin ande
ren te betoonen. Behalve haar mer'e'ijden zou
zij nu en dan ook wel graag eens een beetje
geld hebben willen geven. Maar nooit werd die
wensch zoo sterk, dat bij aangroeide tot de
verzoeking om in den zak te tasten.
Zoodra wij het doen kunnen, geven wij dui
zend mark aan de armer," zeide zij lot zich
zelve, en mijnheer Aarenberg zeide altijd en
altijd weer, in de korte stille avonduren,
waarin zij zich een weinig rust gunden, dat de metsch
verplicht was nooit zijn doel uit de oogen te
verliepen.
Dat bttsekende in htin ge^al: van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat, hard werken, en zich,
behalve krachtig voedsel, niets gunnen, juist als
of zij nog steeds moeite hadden, zich een be
staan te verzekeren, terwijl intusschen toch de
duizenden zich in de bank opeen stapïlden.
Toen zij vijfhonderdduizend mark bij elksar
hadden, verkocht mijnheer Aarenberg zijn stal
houderij en den daaraan verbonden
paardenharjdel en trok, zooais hij reeds dertig jaren van
plan was geweest, naar Berlijn.
Totdat zij een deftige woning hadden gevon
den en die geheel en ai nieuw hadden laten
inrichten, woon jen de Aartubergs in een be
scheiden ló'.el in de buurt van het SUttiner
Sahnhof. Heimelijk had mevrouw Aarenberg
in haar kiif;rs en kikten allerlii kleinigheden
meegenomen, die tot uu toe den trots van haar
mooie kamer hadden uitgemaakt, en die zij van
plan was, ook in het nieuwe huis neer te zet
ten of op ttf hangen, al was het maar alleen
als aandenken. Doch behalve dat, had mijnheer
Aarenberg alles laten verkoopen.
E i nu zatea zij aan het oatbijt, en genoten
dubbel van hua kdli', onrlat het buiten
piasregende. Hoe dikwijls had Aareuberg bij zulk
weer niet buiten moeten staan om op de koetsiers
en de rijtuigen te letter, als er bijvoorbeeld
's morgens een begrafenis was; ea hoe dikwijls
had zijne vrouw ilv.t voor dag en dauw moeten
opstaan om te kijken of de rijtuigen die "'s mor
gens vroeg aan het btation moesten zijp, wel
bijtijds werden ingespannen.
Het was toch wel heerlijk, zoo deftig op de
mooie stoelen *,e zitten, eu zich te laten be
dienen, Ea het heerlijkste van alles was het
bewustzijn: A Ut s door spaarzaamheid en vlijt.
//Nu moet j.i ook doer, wat wij altijd hebbeu
beloofd/' zeide mevrouw Aarenberg met Je
ziite vreugdetraan in den rechter mondhoek.
Bedoel je die duizend Mark aan de armen r"'
vrofg hij, terwijl zijn blozend, rond gezicht,
dat door grappige bloede negerkru'sletJHs werd
gekroond, m bedenkelijke rimpels trok.
yA'atuurüjk. Dat hebbeu we immers altijd
gezegd. E'i 't is altijd een soort bijgeloof van
mij geweest. Er overkomt ons zeker een onge
luk, ah wij die btl'jfte niet houden. Ea wij
kunnen het immers doe», Goddank."
E'i met haar grooten witten heerenzfckdo'-k
veegde zij zich de oogen af.
//Nu ja, iedereen zegt, wel eens zoo ieis,
en la'er maar, als je op dat punt bijge'oovig
bent, oujje .. . aaders, moet ik, als ik
bijvoorbetlf, over tien jfiar mijn voet vtrstullc, toch
maar hooren: had je die duizend Mark maar
aan de armen gegeven!" Ik wou alleen maar,
dat ik wist, waar we die armen vanlaan moeten
krijgen? We zijn hier heelemaal vreemd. En we
moeten toch zorgen, dat het aan het goede
kantoor komt.
De moeilijkheid van die quaestie zag mevrouw
Aarenberg volkomen in. 'Zij was er voor, tien
armen gezinnen ieder honderd Mark te geven.
Haar man wilde er liever niet zooveel omslag
voor maken en was meer voor een vereeuigiüg.
Maar welke vereenigiiig zou de uitverkorene zijn?
//Vraag het fens aan onzen huisheer. Wat een
respect moet, die rnau opeens voor ons krijger,
als hij merkt, dat het, er bij oas niet op duizend
Mark aatk >njt !"
Dit, was een ui*stekend denkbeeld. Aarenberg
verruilde zijne nieuwe roodleeren pantoffels tegen
een paar lairzeu en ging de trap af. De
eigeLaar van het huis woonde btneien, boven een
groentenkelder, de eenige //zaak" in hetgeheele
huis. VerJer werd het geheel en al bewoond door
//geheiniradeii", renteniers en oiliruersfainilies.
Mijnheer K'szler, de huisheer, ontving zijn
nieuwen huurder, die de tsceede .age bewoonde,
met de grootste voorkomendheid. A s kinderloos
echtpaar waren de Aareubergs reeds dadelijk
buitengewoon bij hem in de gratie.
De zaak, waarover Aareuberg hem kwam
raadpleger, zou hem bij ieder ander verdacht
zijn voorgekomen. Wie geeft nu zonder eenige
aanleiding duizend Mark weg? Maar op
A.irenber^'s eerlijk gezicht s'ond duidelijk te lezen,
dat er bij hem gctii onzuivere bijbedoelingen
in het .«pel waren. De heer Kes/,L r vleide lich
een ervaren menschei.ket uer te zijn. Buitendien
vervuild; de weegschaal vervalscht; schaar
den geslagen in het zwaard, en de doek
zóó verschoven, dat n oo.- je er onder door j
kan zien... en dat dan nog met een ker- j
kelijken bril. Als ook dit ons volk niet in j
opstand brengt, hoe zou het dan o-iit in l
woede zijn te ontsteken? Dit mud lelden
tot den val van liet kabinet, zei ik bij me
zelf' Maar de algemeene verontwaardi
ging, waarop wij nu kunnen rekenen, moge i
groot i.ijn, daar is leiding' noodig om de
beweging aan te blazen, opdat zij als eer.
verdelgend vuur tot, het torenkumerije
doordringe ... \Vaur is de man ?
Die gedachte wentelde zich in miin hoofd
om en om, lot ik Zaterdag in het
Jl'tii'hlu///;«/ een ingezonden stuk mocht lezen u ver
de voordracht voor den Hoogen Ki;id
onderteekend II. J. Biedtrlack. Waar
achtig, daar was hij, en ik had niet eens
nog aan hem gedacht, 113 de uiterste span
ning en met stijgende voldoening las ik
dtn forschen aanval, of eigenlijk was
liet, dat niet, - die onomwonden oorlogs
verklaring aan het adres onzer clericale
meesters, die -zoo ongegeneerd mogelijk de
politieke overwegingen hebben laten gelden,
waar tot, dusver de politiek niet had nu
geteld". »Op politieke of godsdienstige kleur
was rog nooit gelet". »Wat tientallen
van jaren van >iibera!ilisch légime niet
hebben te weeg gebracht, heeft een enkele
zitting van clericale leden veroorzaakt. »Van
lieden af kent Nederland wat Frankrijk
heeft leeren apprecieeren ..." ja, wat den kt
ge wel ? »politfcke invloeden bij rechter
lijke benoemingen!"
Weergaascli wat is dat alles ilink gezegd,
en wat is dat u-aar'. \Vie had tot dusver
bij ons ooit gehoord van politi-ke invloeden
bij benoemingen, ook voor de rechterlijke
macht? Het denkbeeld er aan kon zelfs
bij de argwanendslen niet opkomen . ..
het was feitelijk tot op den 4en October 19U1
inmogelijk gebleven zoo iets afschuwelijks
te or.deistellen. Van daar dan ook dat
was hij met hart en' ziel B:-rlijner. Een nieuwe
uitvinding begou voor hem pas te beslaar,
wanneer zij d'enstbsar was gemaakt ain het
Berlijnsche verkeer. Wanr.eer hij in de couran
ten las, dat de een of andere Berlijrer in het
buitenland verongelukt was of een ondersche d'ng
had gekregen, hield hij vol trotscli de B±rlijners
voor de het meest en het verst reizende van
alle sterveli' gdn. Hij was er zelfs trotser! op,
als er ergens in Berhju een misdaad was begaan
want, zoide hij //zooiets gebeurt tccli maar alleen
in een werddstad."
Zijn groote bewegelijkheid die hem dwong
alles achten a te loopen en overal oos'getui^e
van te zijr, had alle mogelijke vleesch- en
vetvorming bij hem verHnderd. jöroodmager,
vriendelijk eu spraakzaam rende hij het leven
door.
Mijnheer Aarenberg had zich met zijn vraag
niet aan een beter adres kunnen wenden, en
toevallig ook niet op een gunstiger tijdstip.
Ddn vorigeu dag was er juist een ontzettende
brand geweest. Drie mannen van de brandweer
waren n- bij omgekorn3n. Zij lieten dr e weduwen
en zeven wetzen na, en bovendien wachtte een
der vrouwen elk oogenblik haar bevalürg.
Hier moest een beroep worden gedaan op de
particuliere litfJad'g'ieid.
In de morgenbladen stond rerdi te lezen,
dst men bejig was een commi'éte vormen. Ea
waarom die du'zind Mark te versplinteren?
Gegeven voor dit c e doel, zou het een prach
tige, een buitengewoon rijke Kift zijn, waarmee
mijnheer Aarenberg een schitterend entié^: zou
maken als i ieuw burger van B.-rlijn.
Aan zoo iets had Aarenbrrg g u'n oogenblik
gedacht. In zoo'n millioeuenstad, meende hij
verlcor zich de enkele burger". Maar het doel
was zeer naar zijn sin. Hij eu zijn vrouw her
innerden zic'a nog levendig deu ontzettenden
schrik, toen c i-pu-twint> jaar geleden hun
stal afbrandde. Er waren slechts een paar
kippen bij omg komen, eu de verzekeringssom
had het hun mogelijk gemaakt een nieuwen on
veel beteren stal te bouwer, zoodat het, eigenlijk
ing voordeelig was geweest, maar van dien dag
hadden zij c.-n gevoel, alsof elk hrandongcluk
hen persoouiijk aanging.
Mijnheer Itezier kreeg dus de duizend Mark
met het verzoek verdtr voor de zaak te zorgen.
Hij vertel.Ie hup, dat i>lie gif'.eu publit k zouden
worden verantwoord.
Nu e<r»t voelde mi vrouw Aareuberg zich
011 zoo te zeisen morrel veilig. De gelofte
was vervuld. Ivi toen twee dagen daarna de
dame uit de eerste verdicpiig haa- een bezoek
kwam brergcp, en een aau J oenlij Is verhaal over
de ellende in het huisgezin van een terii gachtige
weduwe om drie Ma-k verzocht als bijdrage
vorr eea naaimachine voor de arme vrouw,
zeide mevrouw Aarenberg, dat zij en haar man
zeer veel voor weldadige doeleinden gaven,
maar riitt v; n versplinter.n hulden. Waar zou
anders de grens zijn !
«Xeen maar!" riep mijnheer Aarenberg op een
goeden morgen uit, terwijl hij zich ondanks de
ongegeneerde eenzaamheid vau zijn eigen tehuis,
bijna verlc-gt'ii zijri nog weelderigeu krullebol
krabde.
«?Wat is er?" vro^g mevrouw.
«Kijk eens, ik heelemaal vooraan!"
Eu hij schoof de courant, naar haar toe. In
het aiverU-nfie-gedetlfe was de lijs* g publiceer;!
van de bijdragen voor weduwen eu wezen der
verongelukte brandweermannf-D. Bovenaan stond:
//L. Aareiiberp, 1000 Mark." De lijst was
a'phabetisch. Op Aareuberg volgde een z 'kere 1\
Ahrens met 5 Maik. De gift, die Aareub'r.s
duizend Mark het meest jiabij kwam, was vijf
honderd Mark vau een groote firma, wier kan
toorgebouwen tegenover de plaats van het onheil
stouder. Blijkbsar dus e.-n claLkbearliflidsgiff,
omdat de firma er zoo goed was afgekomei*.
Dat was ru tcc'i aardig, daar zon bovei aan
de lijst, te staar, 't Wi!s zelfs al ten genoe_'ca,
op zich zelf i u de couiaut te staar, gedrukt te
zij". Want ook bij de licale berichten werd
Aarenbergs naam vermeld. //De oproeping
heeft een schitterend resultaat gehad, wat voor
een groot deel te dankt u is aau de edelmoedige
g.fr, van den heer Aarei barg."
Zij kregen er beiden een kleur van. Ja, ja,
zoo iets is toeh lang niet onaardig !
: j« we', man, liefdadigstii geeft ook
re-ttp. Nu heb je nog wat van die duizend
Mark. Een Letltboel eer. E'i zou deze courant
ook in Stettin worden gelezen r"
O, zoo'» lijst staat 'n alle mogelijke bladen.
En de Möll-rs en de Vohwinkels hebben Berlijuer
couranten. Uie Itzjn htt in ieder geval.
jk prinses Henrotte AdelaïJe las de lijst
van de ingekomen bijdragen.
Prinses Henrië'te Aieltïle was een prinses
van de derde grootte, om zoo te zeggen. Niet
zeer bemiddeld, slechts zeer, zeer in de verte
verwant aau de keizerlijke familie, maar toe!)
]>iptleiJack aldus doorgaat en eindigt:
»Men vraagt zich af waar we op dien weg
zullen aanlanden? Dd leus wordt thans
»!,he s-poils for the victors!" ja, ja, en
dat in een land, waar steeds de buit zoo
eei lijk onder vriend en vijand we rd verdeeld !
Zie zoo. dacht ik, als Biederlauk riu 'naar
vereier de leiding reemt, zal er spoedig
verauderirg komen. O.nmgelijk kan de natie
zoon roof' blijven dulden en ik peitiS ie
opnieuw over het feit, dat, het Kuyper, die
dan toch ele verpersoonlijking is ook van
deze gruwelen, het al in zijn toren kamertje
te benauw l begon te krijgen. Maar een
oogenblik van ontstemming bleef niet uit.
D^ar kwam al spoedig wi er Kuyper's vriend
G^t-man 13 >rge'sias verklaren, da' hij aan.
ele zitrleblankhei't van de liberale, partij,
als reehtbed:'elster volstrekt, niet geloofde;
eigenlijk tcheen hij te willen zeggen: wij.
liberalen, hebben ook wel eens gehan leid
als ele kerkelijken nu, en ik soa mijn tegen
woordige bre>eders op dit punt in 't geheel
niet vertremwen; ja, 't had er veel van, of'
hij den vurigen Biederlack durfde toevoe
gen: ei. mijei clericalen-vretenje, denk aan
't spreekwoord van elen pot ea den ketel!
Xatuurlijk eleed liorgeisius zoo niet omdat
hij in zijn ziel, zoo rijk aan liberale levens
wijsheid verkregen uit el^eïvaring, twijfelde
aan der liberale onpartijdigheid en belan
geloosheid; maar wijl hij het niet hebben
kon, dat de Anisterd'amfche advocaat hem
dit gevalletje had afgesnoept, zoo'n eenige
gelegenheid om de clericalen eens zwarter
DOS dun zwart te maken.
Maar je behoeft er niet voor te vreezen,
dat liiedeilack kamp zal geven. Niet
alleen heeft hij zeer afeioend de .laak aan
gepakt, maar tegelijk ook de persoon.
Mr. O A. v. Swinderen, is een veel
schrijver en gaf eens wijlen prof. Pols
aanleiding een werk van hem uit te kleeden,
zóó geestig, dat hij, Biederlack, Zondag
den October, dat is na Hwaalf" jaar,
er nog van genoot. En dat wil wat
zegbezield met den wensch, een rol te spelen en
haar eentonig weduwenbestaan een beetje op
te fleuren. Zij beschermde de schoone kunsten
was presidente van allerlei liefdadige instellingen,
en was omrirgd door een krinz van menschen,
wier zielewensch het was ihcffahig" te zijn en
die ten minste in de omgeving van prinses
Henrotte Adelaïie echte hofverhalen hoorden
bepraten.
//Kleber, kijk eens . . ., een nieuwe naam . . .,
iemand, die duizend Mark geeft ! Dien moeten
wij onthouden voor onzen bazaar !"
Freule von Kleber, de hofdame, was juist
bezig, uitnoodigiugen te schrijven voor het
dee1nemen aan een bazaar ten voordeele van ds
zending op Nieuw-Guinea.
In haar geheug?n zaten ongeveer alle namen
vast van de mentenen, die bij dergelijke gelegen
heden plegen te geven, voor een groot deel
menschep, die hun bestaan een weinig ./en
relief" trachtten te brenger, door zooveel moge
lijk in het openbaar wel te doen,
Zij schudde het hoofd. De naam Aarenberg
was niet in haar geheugen te vinden. Een nieuwe
ontdekking dus. Natuurlijk moest men den man
in het oog houder.
(Slot
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniii]iiiiiinHiHiiiiiiinniMiiiin>-iiiiiiiHiiiiiMitiiiiiiii«
mmimUIIIIIMIIIIIIIHIIIIUUIUIItlllllllHnilltllimilllllim
f aartóiig yan flr, Cnypers,
Vier jaren geleden vierde Roermond feest.
De geheele bevolking met den gemeenteraad
aan 't hoofd, deputaties uit Limburg en den
lande, huldigden den TÜjarigen meester der
kunst, P. Cuijpers. Men geleidde hem in schit
terenden triomftocht naar 't stadhuis en van
daar langs kwistig versierde straten naar zijne
schilderachtige woning. Hier stonden in dichte
drommen saamgekcmen van heinde en verre
de vertegenwoordigers der kunst, de notabelen,
der wetenschap, om den jubilaris niet alleen
de bewyzen van hoogachting te bieden, maar
ook om hun eerbied te betuigen voor het
rusteloos scheppend genie. Ook de hoofdstad
des ly'ks bereidde den bij alle geestes- en
zielesgrootheid zoo nederig^n werker eene
heerlijke ontvangst. Da rederingen, de
coiypheeën op kunstgebied uit Nederlatid en verre
daarbuiten huldigden den meester. Die hulde
droeg een cosmopolitiseh karakter. Zi; bewees,
dat de waardeerirg niet van vandaag of giste
ren dateerde en dat ze gevestigd bleef. Toch
zy'n er lieden, die dat alles ongedaan willen
maken !
Blikken wij terug in des kunstenaars leven,
dat zich harmonisch ontwikkeld heeft uit aan
geboren genie door studie, volharding en
werklust, dan zien wij, dat het hem aan tegen
standers niet ontbroken heeft. Voor deze moeten
en kunnen wy eerbied hebben. Maar wat te
zeggen van de bedillers, die met plomp wapen
tuig er herhaaldelijk op los dorsenen, alsof zij
den eersten den besten opperman voor zich heb
ben, op de manier als de heer van der Pek uit
Hillegom da^gelieft te doen? Wij zullen ons niet
veroorloven, ongevraagd of onbevoegd ons te
mengen in de Nachtwachtkwestie. Maar de eer
bied voor den dr. bon. causa P. Cuijpers, den
grijzen grootmeester der kunst eischt gebiedend,
een woord van protest te doen hooren tegen
de onwaardige wijze, waarop genoemde heer
zijns leermeesters lans, verdier,steliuk loven
tracht te kleineeren. Zelfs de hoogste
kunstbelangen rechtvaardigen dien ruwen toon niet.
Alle, die de kunst in hare zoo verscheidene
uitingen liefhebben, zullen voorzeker des
heeren v. d. P.'s schrijven opvatten als eene
minder gelukkige kennisgeving van zijn ge
voelen aan het beoordeelende publiek dat,
daar stam wy den heer v. d. Pek borg voor??
in 't geheel niet genegen zal gevonden worden,
dergelyke onbehoorlijkheden als de »ware
kunstcritiek" te aanvaarden.
R., l Oktober 1901. A. F. VAX BEURDEN.
- ??-- -- m
..'...,.'. ;w-M.'(«:t.-r..r.-..." * ??rmio ;itt'*..'.i. "v, ' j ' v.ii"*5ïM»8lïMCMftltKaSM
gen ... zóó geestig, dat een man als
Bisderlack, die in al die jaren een bibliotheek
verslorielen heeft,, het niet uit zijn memorie
kon verliezer). De heer v. Swinderen moet
dan ook elermate te kort schieten in
rechtsen rechtersbekwaamheiel, dat de keus der
clericale kamerleden, Bieelerlack het voor
recht ontzegt een hoogen elunk te koesteren
van het wetenschappelijk peil, waare>p ele
parlements-meesters in ele rechten staan.
Zoo foor,t hij aan, dat niet alleen de
weegschaal, het zwaard en den blindeloek
van Justitia worden vervalscht en beelorven,
maar dat met ele intrede van iemand als
mr. v. Swintleren in den He>ogen Raad
ook het achtbaar hoofd van derechtsgodin
enorm geleden zou hebben.,.; en nu vraag ik
alw<-êr: welke natie legt zich bij zoo iets neet?
Uit een schrijven van Biederlack mocht
ik vernemen, dat hij zijn begonnen arbeiel
zou vervolgen, met het resultaat meele te
eleelen eener meting van de leden van elen
Hoogen Raad, daaronder begrepen den
aftredenden mr. v. Blom, wiens plaats y.
Swtneleren innemen moest, en elat daaruit,
tot ontsteltenis der natie, met
mathemetische zekerheid zou blijken ... hoe de voor
gedragen Groningsche Rechter minstens
een kop te klein was. We hebben dus nog
iets in het vet.
Maar ook hier bij de persoo«sbespreking
is het nu weer hetzelfde geval, als bij de
behandeling van de %aak. Ze gunnen
Biedeilack blijkbaar de eer van het succes
niet, en zoo komt zelfs het Handelsblad,
vertellen, dat v. Swinderen later toch ook
nog een boek geschreven heeft, in 't Bin
nen- en in 't Buitenland gtroemd, ja, ook
door wijlen Pols geprezen.
Dat is natuurlijk larie. Een man als
Biederlack is de humaniteit in perspon,
hij slaat geen boekje ovsr, en vergist zich
nooit.