Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1269
dige leven is te gejaagd, te veeleiscbeud, te
veel op winstbejag berekend. Er schijnt geen
geluk meer te kunnen zijn zonder geld, geen
voldoening meer zonder uiterlijk vertoon. Een
rijke vrouw is de eenige uitkomst voor vele
mannen zonder lust tot arbeiden. Waar zij u de
opofferingen, die onze voorvaders (!) zich ge
troostten, om die hoogte op de maatschappelijke
ladder te bereiken, dat inkomen zich te ver
werven, om de geliefde vrouw hunner keuze (!)
de hunne te mogen noemen? Waar is de stand
vastige liefde, die jaren lang geduldig wachtte,
en trouw bleef tot den dood? 't Leven in te
weelderig geworden" enz. enz., (nog een bladzij
lang, helaas te veel om hier over te nemen).
Men ziet, Nebemia's filosofie laat aan fonkel
nieuwheid, grootschheid en diepte niets te
wenschen over. Vooral die voorvaders op de ladder
zijn kostelijk.
Vermakelijk is de mededeeliig op blz. 8, dat
Ewijk eerst met een vrouw had samengeleefd,
maar daarna zeer kalm en soliede was geworden.
Vermakelijk van bakviacbjes-naieveteit! Als
Ewijk dus eens met Irma was getrouwd, wederom
derhalve met een vrouw was gaan samenleven,
zou hij vermoedelijk daardoor opnieuw opge
wonden en onsoliede zijn geworden. Heerlijk
is ook op blz. 9 Irma's overweging, dat Ewijk
met die vrouw in ,onreine gemeenschap" had
geleefd; ik ben benieuwd wat er het onreine
wel van geweest is. Sliepen ze misschien tusscheu
ongewasscben lakens?
Op blz. 9, 10 en 11 klopt de kompositie weer
niet, en worden tegenwoordige en verleden tijd
dooreengebaspeld; ook vindt men er den ver
zorgden zin: »Er zijn vrouwen, mooie, rijke
vrouwen, die heel andere mannen getrouwd
hebben, mannen die vrij wat meer meegemaakt
hebben dan Ewijk, en dat toch heel goede
huwelijken geworden zijn." Op blz. 13 en 14
vindt men de prachtzinnen: *was ze vol moed
en hoop den geliefde naar het altaar gevolgd";
vit baar wezen straalde opoffering en liefde
door" ; »Louise was het evenbeeld harer moeder,
maar in lengte evenaarde ze haar vader." Van
juweelige taaivondsten als vurige hartstocht"
en »kille werkelijkheid" wemelt het. Op blz. 16
wordt Ewijk heel ongezocht ten tooneele ge
voerd, op blz. 17 sublieme frases zeggend als:
«?Als ik met jou wandel, dan keu ik geen ver
moeidheid." Onder dat wandelen voelt Irma
niet alleen dat hij voortdurend naar haar kijkt,
maar ze voelt zelfs ook, dat hij dit met een
vreemde uitdrukking in de oogen" doet; en
als Ewijk op blz. 18 het gausch niet versleten
aanloopje neemt: «Soms valt 't wandelen door
het leven moeilijk; altijd zoo alleen. Ik verlang
naar gezelligheid en huiselijk geluk" dan
overstelpt Irma den armen man met de meest
hnisbakken, afgedeunde sociaal-ekonomische ver.
handelingen van de tiende soort. Op blz. 23
grazen koeien «met onzichtbare bewegiakjes",
die Ewijk ziet ^zonder te zien". Doe het eens
na, lezer, als ge een grazende koe ontmoet! Op
blz. 24 geeft Ewijk, ten, slotte losgebarsten,
het volgend specimen van ongedwongen
spreektrant ten beste: »0, zeg, dat je me later zult
lief krijgen, als ik je koester en met alle tcedere
zorgen omring". En op blz. 25 en 26, als
sloteffekt van 't Eerste Hoofdstuk, begaat Irma
de volmaakt onnoodige lompheid, om Ewijk
dien ze immers niet lief had, voor wien dus de
reden van haar weigering duidelijk en afdoende
gereed lag, ook zonder dat zulke taktlooze on
hebbelijkheden noodig waren te verwijten dat
hij onkalm, onsoliede en onrein samen geleefd had.
Tweede Hoofdstuk. Op blz. 28 zingt het
theewater lieflijk, drooming-suizend, zijn een
tonig lied in' waarin denkt ge wel ? ,in
de nikkelen bouilloir". Jawel. Nikkel. Citeeren
we uit dit hoofdstuk alleen den modelzin: //Een
paar dagen later kwam de echtgenoot der dame,
een zekere mijnheer Noordwal, hen bezoeken".
In het Derde Hoofdsluk ziet een van de
merkwaardig voelende en ziende menschen uit,
dit boek »bij een lucifer de groote oogen van
een kat", welke oogen een minder begaafd
mensch gewoonlijk juist in het donker, zonder
lucifer, het duidelijkst ziet.
Het Vierde Hoofdstuk brengt drie dames,
die ieder voor zich in plaats van onderling,
zooals atderen doen een weddenschap aan
gegaan hebben, wie het beste zwijgen kan. Van
een dier dames (ze zitten in een trein) wordt
verteld dat ze gewoon weg (verbeeld je : ge
woon weg!) haar schoenen voor pantoffels ver
wisselde; ook vernemen we omtrent haar het
volgend welterschütlernd relaas : «Heel gemoede
lijk zette ,ze de natte laarzen op de mat en
begon met smaak (ja, ja! met smaak) een
bpterhammetje te eten, dat ze uit een taechje te
voorschijn gehaald bad. (Je moet niet denken
dat 't uit den hemel viel; neen, ze haalde 't,
heel gemoedelijk, gewoon weg, uit een taschje.)
Waarschijnlijk had ze nog niet ontbeten, te
oordeelen naar de hoeveelheid die ze verorberde.
i Nehemia gaat niet over n nacht ijs; als ze
zegt, dat die dame nog niet ontbeten had, kan
ze 't ook verantwoorden: ze mat dat af naar
de hoeveelheid, weet u, naar de hoeveelheid.
't Was dan ook, tusschen ons gezegd en ge
zwegen, nog al een dik boterhammetje.) Ze
knipte de laatste kruimels van haar schoot (de
eerste liet ze liggen) en den mond afvegende"
maar 't is genoeg. Als we nu nog weten of ze
't met haar zakdoek of met den achterkant van
haar hand deed, dan is 't zelfs mér dan ge
noeg, 't Kan moeielijk vulgairder en banaler.
Van 't zelfde gehalte is de mededeeling op blz.
76, dat de lokomotief floot, dat de trein stopte,
de kondukteur iets riep, enz. Noteeren we nog
de volgende proefjes van dialoog: //Ik wist niet,
dat je zóó hard ziek waart" (blz. 77); »dat je
zoo ziek waart" (blz. 80); «dat mevrouw ons
vertelde, hoe het arme kind schreiend heen was
gegaan met de wanhoop in het hart' (blz. 89);
//Ze is een lief mensch, die de nooden der men
schen gevoelt" (blz. 89); //Al op je achttiende
jaar midden in al die ziekten en ellenden des
levens !" (blz. 90). Voegen we daarbij een bladzij
als: »De liefde is zalig, maar bitter tevens,"
dacht ze. »God helpe mij, hem te vergeten en
mijn verlangens te onderdrukken enz." (blz. 78),
benevens een korte mededeeling van de
schrijfster aan haar heldin: «Irma, bedrieg u
zelve niet! Liefde is machtig. Ze laat zich niet
door andere omgevingen of indrukken verjagen.
Liefde is sterker dan de dood. Es de strijd een
maal begonnen, dan zal de moeilijke kamp lang
duren, alvorens gij de overwinning behaald
hebt." Merken we nog-even de
water-en-melkbeschouwingen van blz. 84 en 85 op, duf en
slap als gootwater en de onmacht der schrijf
ster om objektief te schrijven en haar personen
volgens de werkelijkheid te doen denken en
spreken, is voldoende gekonstateerd.
De zwaartepunten van het Vijfde Hoofdstuk
liggen in de mededeeling, dat het huis van
Irma's broeder in huurprijs niet veel verschilde
met het bovenhuis, dat hij verleden jaar be
woonde ; dat er bonte koeien in de buurt graas
den (niet effeu, maar bont) (blz. 99); dat Irma
een schrik niet van deze pikante onthulling
dat Irma een zachten boezem bezat (blz. 107).
Voorts vinden we er een oproep in aan de
kursief gedrukte Vrouwen van Nederland, die
gewis overal zal worden gehoord en beantwoord
en waarachter een «hiep, hiep, hiep, hoera!! "
niet misplaatst is. Ten slotte komt er nog een
mevrouw Hoeflaken in voor, die al even «zeker"
is als de heer Noordwal, en die aan Irma werd
voorgesteld als de getrouwde zuster van dokter
Smits. Hier schuilt, zooals nader blijkt, geen
intrige achter, ze was ook inderdaad de ge
trouwde zuster (blz. 110).
Tratlem&rk
THEE - E. BRANDSMA.
Trademaik
KOLDE! EU & COEBIÊHE,
»f» L. K l D SC H K S T K. nt\
Groot Beddenmagazjjn.
Telephoon No. 1752.
-=_«*-»>.'V-^_ x
Groote collectie Wiegen,
Kinderledekanten, Luiermanden,
Babytafeltjes, Babrbascnles, etc.
etc. Vraagt geïllustreerde catalogus,
.E.
TANDARTS.
J. F. ClYPERS,
Westeinde 37,
-DEN
HAAG.Plano's, Anierlk.
Harmoniums.
Franco levering. Telephoon 571.
AMSTERDAM.
S;pecia.le IPezxsion.sp
voor een verlengd verbiyf.
GROOTE EN KLEINE ZALEN
voor Diners en Soirees.
PHILIPPONi KETELAAR,
KALVKB8TBAAT 1««, AHBTERDAH
SPECIALE INRICHTING voor h»t mrurdigm vu
Uitzetten en Luiermanden
Op aanvraag worden prfl»opf*v«n ra modellen franco toegasonden.
Eerste Nederl. Verzekering-Maatschappij op het Leven, tegen Invaliditeit en Ongelukken,
gevestigd te 's-Qravenhage, Kneuterdflk n. Directeuren: Jhr. Mr. W. SIX, Mr. Dr. W. P. J. BOK en Mr. H. GOEMAN BORGESIUS. Adj.-Directeur: P. DEURINK
Bijkantoren: te Amsterdam, Utrechtschestraat hoek Rembrandtplein; te Rotterdam, Gelderschestraat, Plan C No. 4.
Volteekend Maatschappelijk Kapitaal ? 1,500,000.
waarop 20 pCt. is gestort.
Verzekerd Kapitaal op het Leven, uit. 1900. . . , 18,308,513.26
Verzekerde rente 565,171.04
Ontvangsten over 1900 pl.m 1,742,000.00
Reserven en Zekerheidsfondsen ultimo 1900 ... ? 6,616,572.99
Bezittingen ultimo 1900 , 6,840,841.78
Tegen ongevallen met doodelijken afloop, ultimo
1900, ruim . . 36,000,000.00
, invaliditeit,gevolgv.ongevallen,ult.l900, ruim , 40,000,000.00
Delicieuse
Muisjes Rookvleesch.
«f? C0., Amsterdam.
Verzekering-Maatschappij HOLDA".
Amsterdam, Damrak 74.
Goedgekeurd bij Kon. Besluit van 3 December 1895, No. 38.
Sluit alle soorten Verzekeringen op bet Leven en
van Lijfrenten, met of zonder opbonden van premie
betaling ingeval van Invaliditeit.
Werkkracht* Verzekering, al of niet in verband met
Levensverzekeringen of L,(jfren<en.
Vraagt de nieuwe Prospectussen.
lERCURIUS
iBRAND-EN!
INBRAAK
VERZEKERINO
'AMSTERDAM^
Verschenen:
BABY"
DOOB
MELATI VAN JAVA.
(No. 141 van Warendorfs
NovellenBibliotJieeJc).
Prijs 10 Cents.
Uitgave van
VAN HOLKEMA & WAEENDORF,
te Amsterdam.
Sunlight
?eubileer-Inrichling DE PHOENIX, 234 Spuistraat b/d Paleisstr., Amsterdam.
Groots Magazijnen voor Compleete Meubileering. Franco plaatsing in- en buiten de stad.
fflTelefoon ^" Geïllustreerde prijscourant en begroolingen gratis. lïo "? "
Eenige Importeurs voor
|
i
ABRAHAMS «S? Co., Amsterdam.
EERSTE NU. PULP - EN J/VM FAB RIEK. H»NUE
Ongrevallen-Verzekcring
Hoofdkantoor: Huygensplein l, 's- Gravenhage.
- Kapitaal : f l.OOO.OOO -.
P- j.
T *\ l II l lig
Levenslange Spoorweg-, Tram- en StOOmbOOtongevallen- Verzekeringen.
Verzekeringen van JachtOpzieners en Drijvers met ingesloten wettelijke aansprakelijkheid.
Speciale Verzekeringen van Artsen, waarbij infectie, ook zonder dat een ongeval
is bewezen, is ingesloten. ? Inlichtingen gratis. Agenten en agentessen gevraagd.
Levensverzekering - Maatschappij
ARNHEM".
IMaatseliappelijli Kapitaal
JfMILLIOEW GUL.DEW.
(Volteekend).
THE GRESHAM.
Levensverzekering-Maatschappij te LONDEN.
OPGERICHT IN 1848.
Nederlandsche Afdeeling: AMSTERDAM SPUI 23?27.
Directeur: M. JU D E L L.
Stand 31 December 1900:
Acöef ? 92,128,594,
Jaarlrjksche Inkomsten 15,584,243.
uitbetaald aan de verzekerden. '; 202,506,804
%Vcd. F. HITGERS,
firma r. d. BERGH & de.
Arnhem.
jffoor ENGROS en EXPORT
~o_ij_PAUt. HORN Amsterdam
«Overmorgen ben ik geen »juf'
meer, Frite, den word ik je mama,"
zei een gouvernante tot haar lève.
>Ik ga dan met je pa trouwen;
vind je het nog al prettig?"
»0, juf, wat heerlyk ! Wie heeft
daaraan wel het eerete gedacht Pa,
of u Juf?"
1 VITOS is een smakelijk ontbijt.en staat evenmin als brood tegen
j per pak van O eng. ponden a /'0.45
ALLÉN DOELMATIGE VOEDING MAAKT KRACHTIG EN GEZOND