Historisch Archief 1877-1940
No.
1284
D
E
AMSTEBDAMMER WEEKBLAD
?V
0
0
R
NEDERLAN
D.
3
politi«k van het »verdeel en heersch" niet
in alle opzichten voor hen voordeelig ie
geweest, en als zij ronduit durven zeggen,
wat in bun hart omgaat, ontdekken zij
daarin niets dan vriendschappelijke ge
voelens en begroeten dit feit met blijd
schap. Tusschen Engeland en Rusland
trachten enkele «eerlijke makelaars' met
de meeste volharding een overeenstemming
tot stand te brengen, waarvan de gevolgen
in bet rerre Oost-en, in centraal A«ië, in
den Levant en in Europa van groot be
laag zouden zijn.
De Temps meent, dat wanneer alle
mogendheden tegelijk zoo in het duister
elkaar zoeken, elkaar de handen toesteken
en die vriendschappelijk drukken, de tegen
woordige groepeeringen klaarblijkelijk niet
schitteren door eene beproefde soliditeit,
en dat eene vernieuwing en vervorming
der grondslagen van het internationaal
evenwicht allerwege wordt voorbereid.
Het kan zijn. De onderstelling is zeker
minder gewaagd, dan die welke uit die
titances de aanstaande komst van het
duizendjarig rijk zou willen afleiden. Maar
voorloopig lijkt ons toch de opvatting van
den heer Von Bülo w verstandiger eu
practisclier, die wij in het nummer van 12
Januari bespraken, en die hare pointe vond
in de opmerking, dat de man niet dadelijk
boos moest worden als zijn vrouw een
onechuldig extra danfje met een ander doet.
Niemand zal beweren, dat Duitschland,
Oostenrijk en Italiëdoor warme sympathie
aan elkaar verbonden, door magnetische
aantrekking tot elkaar gekomen zijn. Of
liever, zulke beweringen worden alleen
gebruikt in toasten, gewoonlijk de minst
oprechte van alle nrcaseiieUjke uitlatingen,
of als knal* ff eet vaa een taaie politieke
redevoering. Hetzelfde geldt van de
Fransch Russische alliantie, die indertijd
de echoone Marianue een beetje hysterisch
heeft gemaakt. Ook die alliantie is een
mariage de raisoti geworden. Sympathieën
of antipathieën hebben noch op de
»triplice", u-een <ep de »duplice'' invloed,
alleen belangen. lEn het onbelangrijkst
zrfn zeker de omheiningen en kussen van
souvereme», wanneer in zulk een
eenigszins onaesthetische demonstratie niet de
uiting kan worden gezien van een onweer
staanbare, aanstekelijke en medesleepende
volksgeestdrift. .Frankrijk en Rusland
hebben elkander i oodig; Duitschland,
Oostenrijk en Italiëook. Zoolang geen
feiten voorvallen, die dezen grondregel
omverwerpen, raag de onaf
hankelijkheidszin zich geruet ia ondergeschikte punten
openbaren. Wie zou, zelfs ter wille van
de schoonste alliantie, zijn zelfstandigheid
geheel willen opgeven? De alliantie is
eene soort van vennootschap, waarin elk
der vennooten vrij blijft om zijn particu
liere zaken uit te oefenen, mits hij daar
door de vennootschap niet bindt of' bena
deelt.
Evenals de meeste vennootschappen is
ook het drievoudig verbond aangegaan
voor een zeker aantal jaren. Is die ter
mijn afgeloqpen of bijna afgeloopen, dan
ligt het voor de hand, dat de statuten, zoo
noodig, worden herzien. Wij weten niet of
ook de Fransch-Russische alliantie voor
«en bepaalden tijd is aangegaan, maar
al ware dit niet het geval, haar duurzaam
heid zou er noch grooter, noch kleiner
door worden.
Tout pa&se, tout lasse, toul casse, zegt
de Franschnaan. Dit geldt ongetwijfeld ook
van de bestaande alliantiën. Maar zij zullen
niet ophouden te bestaan, omdat de buiten
staanders ze hinderlijk of ergerlijk vinden.
Integendeel, dat zou juist een reden zijn
voor hare handhaving. Het komt ons voor,
dat dit laatste door de Fransche pers wel
wat al te veel uit het oog wordt verloren.
IMtmmitiiiiiiiiiiiiiHHHnitmiiiiiuiiiMiMiimiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiii,mum*
Hier ter stede is opgericht een vereenig'ng,
genaamd An»,ttrdamsc!ie Wonwgraad, die in
den zeer omvangryken arbeid van de verbete
ring der woningen, zoowel in Amsterdam als
in den naasten omtrek der stad, bijstand wil
JHmMllllllMIIIIIMiniltlllllllMIHIMIIIIIIIIIIIIIIIiJIUMtllMllllliiMHIllllllllk
MAUD BURTON.
Naar 't tratsch.
3) VAN
C. DE VARIGNY.
-«*?«»
(Slot).
Toen hy aldus boven verwachlirg rijk ge
worden was (een deel van de verworven
schatten had hij voor Maud bestemd) hes oot
Morgan Virginia City te verlaten en ziih r.aar
de Oostelyke S:aten te begeven, waarheen hy
w«rd getrokken door 't verlangen naar Miud
en de luït om eindelijk te genieten van een
welverdiende rust. De opgedane levenservaring,
het z*ker-doen, da omgang met ma-tien die
door opvoeding en mauieren boven aijn vroegere
vrienden stonden, hadden zonder dat bij 't wist
den zorgfkojien mynwerker van Las-Apgeles
aarmerkelijk doen verarderen. Zyu blik bad
zich verruimd, zijn geest was or.tvavkelijk
geworden voor nieuwe idtëu. Niets in zijn wij,!e
van doen of zeggen veraied den avontuurlijken
pionier, den myn-werkw, uit da plactrs'. Het
bewustzijn van zyn intellectuaele waarde, de
juistheid zijner iiiz/cnten ea de. grcote deugden
van zijn hart waren een vergoeding vo:
r't=oi;tbrekan van de eigenlijkeAasis van ontwikkeling.
^Zvjn vu«g« wensen w»-» Maud weer te zien
wier welzy'n zy;n eenig levensdoel was, voor wie
h\j, door zyn werk en zyn verstandig beheer,
tea groot iorinin had verworven, en aan wie
verleenen zoowel aan particuliere als aan open
bare lichamen. ByStand, ook in opwekking tot
den arbeid waartoe binnen korten tijd de in
voering der Woningwet de gelegenheid zal
openen.
De stoot tot de oprichting der vereeniging
is uitgegaan van het Centraal Bureau voor
Sociale Adeiezen, welks voorzitter, m». A.
Kerdyk, de eerste voorbereidende vergadering
heefc geleid. De vereeniging is Amsterdamsch
geworden, en de Amsterdamtche kden van het
bestuur van het-Centraal Bareau hebben ver
der het tot stand komen der vereeniging be
vorderd.
Van den aanvang af is, overeenkomstig de
samenstelling en den werkkring van het
Cantraal Bureau, gepoogd, en met succes, om in
de vereeniging stadgecooten van versehillerda
politiek en maatschappelijk inzicht te betrek
ken, omdat het een onderwerp geldt dat, zoo
als reeds de behar deling der Woningwet leerde,
de belang»'elling wekt van overigens in over
tuiging zeer uiti ealoopende kringen.
De vereeniging noemt in haar statuten als
doel: de veroeterirjg der volkshuisvesting in
Amsterdam en den naasten omtrek der stad.
Zy wil dit doel bereiken door:
a. steun eu voorlichting te verleenen aan hen,
die tot verbetering der wonin^toestanden wil
len, mediwerken, o.», door h;t zoeken naar ge
schikte terreinen, het maken van planten en
het bijeenbrengen vaa de noodi^e fondsen:
li Hamen werking met de openbare besturen
tot ver!« ering d)r volkshuisvesting;
c. veisp.-eiding van kennis, door vergaderin
gen en jft-t c driften omtrent hetgeen voor
verDetering van woningtoestanden kan worden
gedain.
Als wyze van werken wordt in da statuten
aangewezen de instelling vaa vaste en tijdelijke
commissies, die, zoowel voor studie en advies
als voor actie de handelingen van de vereeni
ging en haar bestuur zullen voorbereiden.
De vaste cominitsies zullen voor ziover tot
haar instelling thans reed* is besljten, tot
werkkring hebben: a de oude toestanden, b. de
nieuwe toestanden, c. h'oanciee e overwegingen
en d. propaganda Tijielgke commissies zullen
worden ingesteld, al naar de behoefte aan spe
ciale voorlichting zich openbaart.
De contributie is vastgesteld op minstens
vyf gulden per jaar, met deze uitzon lering, dat
werklieden, gewone leden van werklieden
vereenigingen, niet alleen van vakvereenigingsu,
die als lid toetreden zullen betalen 1Ücent
per maand.
Het opstuur bestaat uit: mej. L. Went, de
heeren prof. mr. D. P. D. Fab.us, P. L. Tak,
prof. mr. M. W. F. Treub, dr. J. Th. De Vis
ser, mr. W. S. J. Vaa Waterschoot van der
Gracht en dr." J. W. Jenny Weyermar.
Djze laatste zal optredea als secretaris. Zijn
adres zal als zoodanig z^n aan het
Ce.ntraaiBareau voor S)ciale Adviezen,
Voor elke der vaste commissies is de vereeni
ging erin geslaagd, voor de taak zeer geschikte
krachten bereid te vinden.
Voorts is de oprichting van den Wonifigraad
op zoodanige wyze geschied, dat de Vereeni
ging op den steun en de medewerking der
gemeente-amotenaren, die met het
woningvraagstuk het mee^t in aanraking komen, rekenen.
kan; gel^k zij omgekeerd bedoelt, door
samenwerking en, overleg, de kansen op vrucht
dragendheid van den ai beid dier ambtenaren
te vernoegen.
Zoo is zorgzaam een organisatie voorbereid
en gevestigd, die veel cut kan doen, en op
aller sympathie aanspraak maakt. Als de woning
wet straks U ingevoerd, wordt een groot veld
van werkzaamheid geopend. Economische, hygi
nische, technische en flaancieele overwegingen
dringen zich op, zoowel aai particulieren, aan
vereenigingen als aan de overheid. De
Atns'erdauosche Woiungraad" wil een vrijwillige
medewerker ?yn aan de grooto taak; wil zoo
wel piikke'en tot aanvatten van tal werk, ais
cit werk bevorde-e,i door voorbereide, den arbeid
en door adviezen beschikbaar te stellen. Da
Yereeniging wil ook een openlijk ^etuigeL
zyn, uitgaande van alle deeien der bevolking,
dat nu da gelegenheid ruimer wor t, het g;ooie
werk krachtij moet worden sangeiat. Maarzij
vil itfs meer doen dan getuigen, w,arit hare
gansene rgav.isaüe U op werken ingericht.
Daarom vraagt zij m L t vertrouwen dan steun
zoowel van geldelijke contributies voor haar
i.oodzakeiijke uitgaven, ais in werkkracht voor
het vele dit te doen komt. En zij vraagt rte
toefreding van zeer velen, o adat <ie feitelijk
gebleken t-ynipattiie van een ruiui aantal
stadgen-0'en dan engeren kring i/arer werkars zal
fcte nen in het errs'ig pogen ora v.-or het
groore wfrk der woningverbetering, voor zoo
ver dit zóó kan bevorderd worden, op hare
wijze en na*r bare krachten, r.uttij te zyn.
Vrouwenarbeid en HuisieziD.
Arcachou, 2'2 l 02.
WelKdelGib. JL'ereu,
In De Atusterdainmtr van l!» Janusri 11.
IIIMIIIIMIIIIIIMlntllllllllnll
hij, uit bijgeluof des b art er, zijn -welslagen
toesc'amf.
Was 't niet fer wille van dit kind dat hij
zijn ruwe genoegei s had vaarwel gezegd, en
zich bad afgewend \a.\ spel en drai.k? had bij
niet voor haar, ra^er nog dan voor zichzdt,
gewerkt te L :s-A:igala» ? Dat bij 't kamp ver
laten en uien gevestigd hai'ie Virginia-City.dat
hij 'c geleidelijk van mijnw«rker tot opz:Cüter,
ingenieur, kipitaiist Lad georachf. en by
den. r*ag zijn u komen en tut van Mau l had
zien toeieiu.n, ha.l bij dat net aan Maud
zelve te danken, bezie.d »ls liij was met den
eenigen wer,sch, hu ar een zekere toekomfct te
verschaffen.
Hoe zou hij er aan toe zijn zonder baar ?
Wa-> de plicht, dien fcij z ch bad opgelegd, hèH
niet ten z-'-gen geworden ; en at hij i u
millionnair was i. plaats van zoo'n arme drommel,
die leeft van do ha d op de tand, wie anders
dan Maud was dairvan de oorzaak V En nu
scbreef reen hem, zyn pupil was groot ge
worden en mooi; hij zou trjt.-cii < p haar zijn.
Waarom zou zij hem niet vergezellen op z'n
reizen? Siuien zouden zij Europa b.zoaucn;
Maud zou hem alles uulegg.-n wat hij niet
begreep. Hij zou j;aan waarheen zij 't lielit
wilde; bij /ou l>a%r beschermen, haarvader
zijn ; hij zou genletca van do hulde d e haar
gebracht werd, genieten van haar
jongemeifjesgene^enheid, evera's hij genoten lud van haar
kinderliefde, en dan op een goeden dag....
later zou Maud gaan tiouwer. Hij zou ?c zo'ó
weten te schikken da', tij in dezelfde stad kon
woren om ZIJQ verder leven dooitebreng.en in
de rai'ijheid van zijn pleegkind. Want zijn
kind w«s zij, en alles wat hem was overgebleven
van een verleden dat reeds ver achter hem
la/. Zijn makkers, hier en daar verspreid,
hadden de gemeenschappelijk begonnen taak
lees ik pag. 2, rubriek sSociala aangelegen
heden" (Vrouwenarbeid en Huisgezin) oen
bewerking, of vertaling over het ei operatieve
huisgezin" van Lily Braun, door S. Daza
vertalei(ster) zegt: »de nieuwe idee van de
coöperatieve huishouding"; en bevedlt ons «an
«geen geroep" te laten hooren van
«onmogelykheid of utopie". Hit zy my vergunt erop
te wijzen dat reeds talrijke hollandsche vrouwen
in de laatste 10, 15 jaar by herhaling een
dergelyk denkbeeld opperden, en dSt ik zelf,
heel uitvoerig in 1898 een dergelijke huis
houding beschreef, in myne brochure »E?n
Volkshuis", uitgave J H. d« Busi-y, met platte
gronden en teekeningen. Niemand dacht aan
eene «utopie", integendeel, van verschillende
zy'den werd mij steun voor die ond°rneming
aaigeboden, en irschrijvii gen tot GO mille,
toegezegd Mijne gezondheid was toen reeds
wankelend en ik durfde de onderneming niet
aan. Ik hoop echter van barle, dat ai deren
het plan zullen hervatten, 't zou pen weldaad
voor de arbeidende kjasse zijn. Het huis docr
Lily Braun beschreven, is, als 't ware op 't
miine gecalqueerd ; hierby een exemplaar.
U dankend voor de opname dezer regelen,
met alle hoogachting,
CATBAEINA. ALBERDINGK THIJM.
?uiHimiiiliiititiiHiiitHiMUftiiimitiiiiiimMMtmiiiiHiiiimiititiiuttim
«a Lu
Muziek in de Hoofdstad,
Het was my' niet mogelijk 1.1 Zondag de
nitvoerirg by ie wonan van »la Daoination de
Ftiutst' van B^rlioz en daarom besloot ik Dins
dag te gaii . De Oiatoriumvereeijigirg heei't
den eersten dag geen voorspoed gehad mot den
tenorsolist. Z >oals mtn weet zou de heer Jos.
Ty'ssen Jr. de titelparty zingen; daar de heer
Tyssen echter sedert eeuigen tij l 01 gestold in,
moeht men omzien naar eeu plaatsvervanger.
Alle pogingen, die hiertoe in het werk werden
gesteld, faalden, zoodat de directeur, de heer
de Lïi'ge, besloot een jong zanger, den hjer
v. Kempen, tot bet vervullen dier parlij v »or
te bereiden. Doch ook deze moest ter eiUer
ure, wegens verkoudheid, zijne medewerking
afzeggen. Als een ware redder in den nood
verscheen toen de heer Jan Dijker, diu zonder
eenige repetitie, dus geheel oi.voorbeieid de
party van 't blad g^ongen hesft. Het zal wel
niemand be>reeoiden dat men,onder die om
standigheden, een gedeelte der tenorsoli heeft
laten, wegvallen. Zver zeker verdient de heer
Dyker bewondering voor zijn energie OQJ een
zoo zware party op zich te durven nemen ; doch
ik kan mij best begry pen dat hy volgaarne voor
den tweeden avond de tenorparty gecedeerd
heeft aan den heer Frans Pflilipp^au, die dan.
eersten avond elders engagement had. Ojk de
heer Philippeau heeft de party zonder voorbe
reiding vervuld; doch vroeger had hy haar reeds
in het t'ranssh gezongen, zoodat voor hem de
Hollandsche tekst slechts vreemd was.
De uitvoering van Dinsdag slaagde uitmun
tend. Het is en blijft eeo genot te Iu steren
naar het werk vau den groeten frarsehen
meester. Zeker, de oorspronkelijke tekst vaa
Gjetua is verminkt; ztlfs de idtën van den
dichter zijn er nauwelijks in te herkennen.
In den tegenwoordigen tijd zou zuik zonder
ling omspringen toet het litterair eigendom
van een ander, iederen componist als esii grove
wandaad worden aangerekend en teiecht! In
den lijd van B-->rlioz echter waren de
meeningen over dergelijke zaken nog niet zoo
geiauterd. Dd groote reformator van Bayreutüwas
nog pas in zij a opkomst. Hij had zyn beslis
sende daden -nog niet volbruüiiten hy had der
wereld zijne bi-'g:nselen nog niet geopenbaard.
Het voegt ons Uit in aanmerking te neratn bij
het beoordeelen van het si-undpunt, waarop
Berlioz zich tegenover zijn stof gesteld heeft en ...
sr zyn ia B rlioz nog wel iiige.i gebeurd op
di1 gebiei', tven trg of nog erger. Men kan echter
uit iedere bladzijde der partitie bespeuren dat
Beriioz zyn Fuust met ware geestdrift heeft
gecomponeerd, dat hij er totaal in is opgegaan
en dat hij al de poëzie en al de charme, waarvan
xvjn geest verval-A was-., er in heeft neergelegd.
Als een onovertrcffdn meesterstuk mag men
voorzeker beschouwen het koor »Djrs, htiureux
Fansi". Iti slanke, soepele lij:.en beweegt ?,icb da
melodie, heerlijk doorzichtig begwleid door
murmelende kuursteujtcen an gesteund door een
met uiterst fijne distinctie behanddda
orehestratie. Hst «ballet d«s Syiphes" sluit zi.;h daarbij
aan en maakt dat de uetoovering tot het einde
toe voortduurt. Doch ook do »Rof,de des
paypanft'' is frisch er. origineel in de hcojste mate.
Hoe toont zich Bjrluz hier a's ee i meester
der rhythoiiek ! DID het koor »0hrist vient de
moetea afbreken; hij had za voortgezet ea tot
eer, goei eindt) gebncïr.
Hij dacht en rede .eerda als ieman I (He
i oudtr is aan werkelijk 't geval ;s. ll.it leven
' had hem vroeg geiijyt en zija eigen beslaan,
scheen hem, ie z'u fy,! -«el bestead bad,
| lang ioe. Hij had zooveel doorgemaakt !
; T.icti was bij pas t*e;-en-veertig jaar!
' Kn hoe welzijn g laatst.-ekken en zijn gerimpeld
voorin ofd weien op voortdurend zwaren arbe.d
en een sterken wil verrieden, spraken zijn
i bruine, schituremie oogen, a'n dicht, zwart
.' haar nog van jeugd tn tiïssche ge^oj,dhe:d.
i Toen hij Maud weerzag, klopte zijn hart.
j Was dat hut kind dat op zijn knie had Bezeten,
, dat hij in zijn arm n had gedragen V 't Was
i wel haar zachte biik, haar lieve, zoete stem,
l haar mooie bl .nds haar, niet meer in losse
krullen hagende, maar in een wrong op haar
, aardig kop j? bevestigd. Hij vond naar veel
( mooier geworden. Uaar elegant toilet o-nsloot
, een slank ti^uurijs en een beeldige buste. Haar '
i vergee -mü-j.iet-oogen, waarin een traan blonk i
van ontroering, en de tevens lachten \au \
pleizier, zochten de zijr.e; en ia zijn hand
hield hij de bevende msifj:s hand gevangen.
, Eindelijk -- eindelijk xie 'k u terug na,
j zooveel jaren !"
i (Jij htrkent mij duc, Maud V
| Ja ^eker, ge zijt niet veranderd, lieve '
vriend. Ik vind u terug zc-mls 'k me u her- !
! iunerde uit mijn kiude'jaren. Ik heb zoo vaais i
aan u gcd -.cb.t.
Ik cok aan u, Maud, en ik kan je niet
zegjjen hoe gelukkig ik ben, je weer te zier."
En ge blijft bij me, nietwaar V gij hebt
geschre»en dat go voor goed terugkeert, dat ge
niet weer w«g zult gaan. Ik wil u hij rnij
hnuJen. Ik heb n zoo noodig, en 'k heb
niemand dan u!"
-l
ressusciter !" met zyn fraai mannenkoor aan
het begin waarbij zich dan later de sonore
vrouwenstemmen voegen.
Niet minder geniaal is het »Choaur des soldats
et des tüdiauts". Het tintelt van leven en ieder
der koorgroepen beeft en behoudt zyn eigene
karakteristiek, ook daar waar beide groepen te
zamen optreden. De liederen van Brand- r met
den rat, van Maphisto met de vloo en de Sere
nade van Mephisto zijn ware juweeltjes van
humor. Daartegenover staan de zuiver lyrische
ontboezemingen van Faust en Marguérite,
betioorende tot het schoonste en innigste van
wat onze geheele muzieklitteratuur heeft aan
te wy'zen. Niet minder waarde bezitten, behalve
het reeds genoemde «Ballet des Syiphes", de
«Rakoczy-marsch" en het »Menuet des Folletu";
het zijn ware meesterstukken van. instrumen
tatie en ieder goed orchest heeft ze dau ook
; op zyn vast repertoire.
j D« uitvoering, ik zeide het reeds, slaagde
i vgortreffalgk. De koren klonken zeker en
beschaafd en de nuances waren met zorg aan
gebracht. Hat orchest, het Utrechtsche van
j Wouter Hutsthenruyter, heeft zich zelven
j overtnff-iri, niet alleen in de zoo even ge
noemde fragmenten voor orchest alleen, maar
i ook in de begeleiding.
Da heer de Lange had den fijnen tact om
den eoEcertmenslfer Veerman, in de toej uichingen
van het publiak te doen deeien.
Wat de solisten boden was alles eerste
rangg-kunst en sloot zich dus waardig aan by'
het reeds genoemde. Hoe gctroon en innig
klonk mevrouw Oldenboom's stem in de ballade
»le Koi de uulé'' gesteund door de solo
alt viool. Voortreffelijk was ook Patlippeau
in zijn dankbare sou; vooral die gedeelten
waar hij met zachte stem kon zingen klonken
beschaafd en edel; doch ook in de krachtiger
nuances was het alles mooi wat hij zong.
De heer de Bicker zong de
Mephistcpartij. Dat hij een schoone stem heeft, heb ik
reeds vroeger kunnen constateeren by de op
voeringen van .Puccini's »la Bjhème. Dat die
stem een zoo grooten omvang bezit had ik
echter niet vermoed ; zoowel in diepte als in
de hoogte (de heer de Bikker zong meermalen
de hooge ^) is het orgaan van dezen zanger
even vol en krachtig en daarbij overal even
schoon ontwikkeld. Hat blijft een groot gei ot
te luisteren naar die heerlrjke, volle tonen die
aan zyn borst ontwallen en zeer zeker heeft de
heer de Bleker getoond aan allen die het
nog niet wisten, dat wy in hem een zarger
bezitten van buitei gewone begaafdheid. Ook zijn
uitspraak was zeer te lover; een enkele maal
slechts kon men zyn vlaauschen oorsprong
baspeurer. De heer de Backer zong o.a.
riederkruis voor ridderkruis. Toch mag ik niet ver
helen dat het duivelsche, het helsche, het
sarcastische in de vertulkirg der
Mephistopartij meor op den voorgrond had kunnen
treden.
Da heer Sol zong wederom voortrtff)lijk den
Brander. Taans zsker zoo goed als nimmer te
voren. Groote duidelijkheid in de uitspraak
kenmerkte zijn xirg.
Hit zal zeKer voor den heer de Lange eene
groote voldoening geweest zyn, dit werk thans
wederom zoo mooi te hebben doen uitvoeren.
Nog levendig herinner ik mij den indruk.
dien het geniale werk op mij gemaakt heeft.
toen de heer de Lange het voor een twintigtal
jaren geleden, ter zeifder pljabe hier in het
land heeft geïntroduceerd. Onzj muziek-
Deoefaning, is sedert dien ty'd, met
reuzenschreden vooruitgegaan. Verschillende moeilijkheden
die destydj bijna onuitvoerbaar schenen, worder
nu schier spelenderwyze overwonnen. Maar
toch kan zuiks alleen dan geschieden wanneer
een man aan hot hoofd staat die zoo doorge
drongen is in hst werk, dat hij in den vclsten
zin aes wourds kau herscheppen; en dat
was bij de L-inge volkomen het geval. Eere
daarom zijne leiding !
Tot mijn leedwezen was de editie van het
tekstboek even weinig verzorgd als die der
vorige uitvoering. H:t schijM dus, dat het
bestuur der Oratorium-vereeniging hoege
naamd geen prijs steit i<p correct Nederlandsen !
M» j ff rouw Mirie Seret gaf Ziterdag 25 deaer
in do kleine zaal van het Cjrcertg bouw een
liederen-avond voor genoodigden, waarop zij
zich liat hooren in een twintigtal liederen van
dea meest uiteenloopendeii aard.
IteeJs voor een paar j iren, toen ik nu j Seret
voor het eerst hoorde, was ik getrcffj'u door
haar sehoor.e stem. Sedert heeft zij rusteloos
vooitgearbeid aan de ontwikkeling harer mid
delen en thans gaf zij het bewy's dat zij het
reeds op een goede hoogte heeft gebracht.
»In der FrsJido" »Mit Myrthen und
RJsen" van S:hu(nann, benevens sGaorgite" van
litchard Strauss, waren, voordrachten vau een
gerijpt kunstenares. In deze liederen stoi:d
mej, Sarot boven de tuak die zij zich zelven
gesteld had. Hier bodan voordracht, uitspraak
en stetnbehandaliüg dat harmonisch geheel, Jat
steeds den volkomen artistieken indruk te weeg
brengt. Z»l ik nu ieder der acdere stukken
afjonderlijk bespreken 't Als ik dat deed, zou
Zij .zweeg, in afwachting van zijn antwoord.
Hij nacht nog r.a over haar woorden, ontroerd,
verrukt. Och, wU hem i.og te doen stond om
zyn taak te volbrengen, wa.< gemakkelijk genoeg.
Mooi au ze wa-, ea r k, kon Maud een keus
doen onder da busten. Maar er was g^en haast bij.
Ilij kon, ja hy moest wachten, en haar in de eerste
plaats itlicaton, waarop zeaani-praakkon maktn.
In haar omgeving was men op de lioogte. Men
wist dat Aiaud i-ijk was, zefr rijk, en baar
groot vermogen op zicHzelf was al et-n onder
werp waarover praaljus zonJer einde liepen in
Wa,l-sireet. Hij hchtte Maud in, die eerst
verbluft stond en niets ervan begreep; toen
drong 't plotseling tot haar door. wat deze
man voor naar was geweest; dat hij van wrre
over hav.r had gewaakt, voor haar gewerkt, en
haar t u een groot vermogen aan bracht. Slechts
langzamerhand begreep zij dat a-'les ten volle,
op een reis die hy mot haar en een dame van
gezelschap door Europa maakte. Zij begreep't
uit do hui.ie die men naar bracht e?do achting
die men hern bewees; zij zag't aan de
toenadcriiig.didiie wereld hun betoonde, aan de .vleierijen
die m.en tot haar richtte, aan de vragert! waarvan
zy 't oiid'-rwerp #as. .Nog beter begreep zij 't.
toen ze, teruggekeerd te New Yjrk,coo gevierd
wtird ih de salons, en de fcchitterenditepaityen
aan haar voete,i zag.
Dit leven van weelde en niets-doen drukie
Mor. an. Dac zti hij torrminete, en bij speorde
M*u:l aan, een keu» te doen. Hij weld« hoe
iu zij'i hart z'n lieidc voor haar groeide en hij
wist dat zij die r.ooit zou beantwoüfder.
Hy wilde dus gaarne spoedig weer vertrekken;
al slaagde bij or zooiioende r-iet in haar te
verguten, dan zou hij tenra n&te toch (en on
overkomelijke hinderpaal (usïchen hen opwerpen.
Dit laa'ste deel van z'n taak: Miud
uithuwel;jk;r>, dat hij zich 200 liciit had voorgeottlJ,
ik over meer plaatsruimte moeten beschikken
dan disponibel is. Zeker waren er in de andere
liederen schoone momenten genoeg aanwezig,
om er met waardeering op te kunnen wijzen.
Als afgerond geheel stonden 7ij zeker ni>n op
de hoogte van de zooeven genoemde liederen.
Zeer zeker zal mej. Ssret bij al den yv«r, die
zij aan den dag legt, er naar streven zich m«e,
en meer te verdiepen in de verschillende
stemmingen, die in tekst en muziek zijn neerge
legd ; zy zal dan van zelf, die onmetelijk
groote verscheidenheid van intonatie wetten ta
vinden, waarmede onze groote liederen -zargprs
en zangeressen zou kunnen tooveren. Z^ker mag
men bezield zyn met de .beste verwachtingaa
voor de toekomst «an mej. Seret.
ANT. AVEBKAST.
» *
*
NIEUWE UITGAVEN.
De uitgever A. A. Noske te Middelburg
die reeds n zoo groot aantal uitgaven in .Ie
wereld heeft gazonden, van compositiën o' zer
i nederlandsche toondichters, heeft besloten zijn
j fonds-uitgaven met twee belangrijke werken
te -vermeerderen Het zyn:
Seletteia van Emile von Brucken Fock, het
muziek-drama, door mij reeds vroeger hier in
dit blad besproken en dat in klavier uittreksel
met Nederlandschen en Duitschen tekst zal
verschijnen en de
Hollandsche Rhapsodie Piet Hein van P G.
van Anrooy, waarvan de orchestpartituur sn
partijen, benevens een vierhaftdig pianoarrange
ment, zullen worden gedrukt.
Ik acht het een heugelijk feit dat een
nederlandsche muziekuitgaver het durft onder
nemen twee zulke belangrijke werken uit te
geven en gaarne spoor ik iedereen aan, het
streven van den heer Noske te steunen, door
zich die werken aan te schsffin.
A.
m F. M. Melders
te Dein.
A»n het verzoek van de redactie om deza
tentoonstel l in g te bf spreken, wil ik hiermede
voldot-n. iïstgeen wat ik van het werk vati den
kunstenaar M^lcliers kond?, had mij des'ij (s niet
bepaald aangetrokken, en waarschijnlijk wf.s ik
er ook niet uit, mij zelf toe gekomen om de
tentoonstelling t3 bezoeker. Het vilt mij dvarom
zei r mosilijk om -'ets te zeggeu van <eu wark,
dat mij niet gelnel sympathiek i?.
Moet ik een schilderij of e^ii fquarel uit eeii
schildersoo^puat beschouwen of most ik in het
werk den measc'i zoekeu : zij-i le»d, zijn s'rijd.
zijue vreugd», zijne overwitmm}? Ziedaar wat
men zich afvratgt wanneer men het, w; rk van
Melchtrs voor de oo^eu krijgt. Wij dien-n ons
toch rekenschap te geven van hetgeen wij zien,
wa{ wij in een wei k willen zier. Is het d
harmo: ie van kleur, van (OJD, vaa vonn of is
bet de bedoeling d e in het, werk opgesloten l'gt ?
Wannetr li)mbrandt, Vermeer, Jacob Maria
schilders zijn, dan is Melciers g,ieüschilder, en
waaneer hij het soms trac'it, te zijn, dan is zijn
werk veelal z >o onvo'maik^, zoo du-harrmni?eli
en valsc'i vaa toon en kleur, dat het, mij spijl^
dat ik hit gezien heb. (Saliipluideo, Vest,
Ojstpoott, Molens).
Waarom oo'c de-:e wtrken tenfoongeateld,
waarom er publiciteit, aangegeven, waarom als'
het ware daardoor bespreking verlangd? Daarin
ligt de Fou>. Nu wordt het liefste wat een
kunstenaar is, zijn ei^eu gevoshleveu, door een
vreemde natgeraakt met het ontleedmes dat critiek
wil heeten.
Een wonderlijk mensch die Mulchers. Hij geeft
eene afbselding van de Vol.iersgraeht te Delft,
bij avoud : er schijnt ram lijk laraplicht donr d
vensters Van de brug, largs deu waterkant
wankelt eene jonge vrouwelijke gectalte, d« hand
ttcuoend op _de balie, met p()uien lioofdijzer
met blauwe japon met strookert en ellenlaugen'
sleep. Ik wil niet in meerdtrj details tredtn
en de dame verder op hare slaïp»andel ug vol
ger, zij mage eene O^helia t,f een d;ch"erlijk
tesld van den kunstenasr zijn. Ma»r ik wijs
even op de oamogelijkheid om aan het blauw,
dat toch een kleurcoot is iu de gamma vaa
kleuren, die waarde te geven, die bij er aau
geeft. Zoo z!et men geen b'auw bij a rond,
evenmin is het mogelijk, dit de roo ie bloempje»!
die voor het ram staan zoo fel rood ziju ; dat
is valscli, onwaar, even on waa-r als de verlichting
van die sleepjapon. Waarom die huifjgs mei
veel natuurgetrouwheid nagebootst, met een
bepaald strevtn naar juiste toonvcrhouiing eu
daar dan die slaapwandelende vrouw in baloostuum
als^valsch coutra&t ti bijgesleept?
Evinaoo is het eens afwijkirg om op de
Camarttten," dat valsch van kleur en toon is,
waar het kuis'licht op de straaUteenen dezelfde
waarde heeft als op de wolken, cm daar weer
d e blauwe dame te brengen, uu ja gezel
schap van hnat ?mentlm, d-e blootshoofds -s
be.den met lange slepen. Wannetr Melchers
schilder wil zijp, dan moet hij breken met fie
scheen hem nu bijna boven z'n krachten te gaan
Ea Maud?... Ze dacht veel na. Al die
pretendenten, aangetrokken door ha^r vermogen
schenen haar al heel ileinnelig naast dezen
man, die zooveel voor haar h»l gedaan.
Z'j ontweek hen, onverschillig en met 'n
zekere minachting. Haar hart ging open, zij
voelde dat ze bemind werd. Door hem ... die
't hiar niet zou zeggen, die haar liefde niet
zou vragen; aan haar, voor wie hrj alles had
ge.Han, die zwijgen zou en heengaan.
Eu zoo veriiepen dagen, weker, maanden.
Wie van hen, hy of zij zou spreken ? 't Was
Maufi. Hy was dapper geweest, zij zou 't ook
zijn. hij was nederig, zij zou haar trots onder
drukken.
Eens op een morgen, trad Morgan de kamer
binnen, waar Mkiud. gewoonl. k vertoefde Hu
hal een brief in de hand. ' '
Ik geloof," zei hij tot 't jonge mei j 3, dat
deze brief een eind zal maken aau uw bes
ui.eloosheid."
L-ilard Stafford vraagt me uw naad
Lelaad- Stafford ?"
Ja, hij, en ge kunt den rijkste n en meest
gezienen jongen man uit New Y...rk er niet van
verdenken dat hij, slechts uw fortuin begeer'
Denk er esna over na. Maud, en morgen
Neen, mijn vriend, ik moet zijn aaczoek
afslaan."
.Maar waarop wacht ge toch Maud, om
een keus tédoen ? '
Ik wacht tot... hij die me lief beeft..
me dit zal zeggen.
K u die man?" hernam hij met een stem
die trilde van ontroering.
Zij stond op en keek hem aan : D'e man
zijt gij !"