Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1284
BOEKAANKONDIGING.
Anten of: Laten wij htm volgen! door
HEBBJJK SIENKIEWICZ. Vertaald doorH.
MOSTEBD W«nk en Birkhcff, Rotterdam.
Als wolven vallen ze over Henrijk Swnkiewicz
heen. De vertalers en de uitgevers. Henryk l
't Is je gulden t\jd, jongen. Heb je nog wat
in ja mars, wat krabbels en kriewels op papier,
gooi ze dan voor de wolven neer. Gretig ver
slinden ze alias.
Voor lezers, die, zooals ik, pas »Quo vadis"
hebben gelezen, zal »Antea" een teleurstelling
?wezen. Onder andere namen en in vee) be
knopter vorm, vindt men in Antea de hoofd
personen van quo vadis weer. Ja, 't zou my
niet verwonderen, dat Antea de schets is ge
weest, waarnit qno vadis is opgegroeid. En als
schets bezit het verhaal groote verdienste.
Uitnemend wordt ook hier geteekend de
stemming van onvoldaanheid, die aan ds beste
gemoederen der mannen en vrouwen van 't
begin onzer jaartelling eigen was en die hen
jaloersch maakte op Jezus en zijn Christenen.
Maar wat my hier weer trof, evenals in quo
vadis, en onlangs -in »Het Teeken des Kruises"
van Wilson Barzet, was de onklaarheid in de
aanduiding van de eigenaardige bekoring,
?waardoor het Christendom zoovelen aantrok.
In alle drie verhalen gaat die bekoring uit
van het geloof aaneen «zalig- hiernamaals'', dat
de Chmtenea zoo groot in hun geringheid
zou gemaakt hebben. Maar ik twvjfal er zeer
aan, of dat die wereld van
»laat-ons-eten-enlaat-ons-drinken" zóó in de ziel zou gegrepen
hebben. Alleen het geloof aan een omkeering
van het bestaande om plaats te maken voor
een nieuwen, hemel en aarde omvattenden
heilstaat, door de kracht van den geest der
aan zyn zender tot den dood getrouwen
meester, kon zulke tot den dood getrouwe
wereldverzakers scheppen uit d*ï» telgen van
zulk een voos geslacht.
't Boekje is keurig uitgevoerd. E?n vijftal
uitbeeldingen der hoofdpersonen, Antea, Cmna,
Timon, Pontius Pilatus eu Jezus met de door
nenkroon komen er in voor. Vooral de beide
laatsten z\jn mooi, dat van Jezus is ontroerend.
D e v e n t e r. W. ZAALBERG.
Inhoud van Tüdèchriften.
Hygienieche Bladen No. l : Aan de lezers.
A. D-uparc, Piaatt-elyke verordeningen tegen
mazelen. Dr. Ph. Kooperberg, Ontsmetting
en vernietiging van voorwerpen b\j tuber
culose. J. van der Breggen, Ventilatie.
Dr. G W. Brninsm», Bescherming der open
bare gezondheid in het buitenland. Sanitaire
Set Tooneel. No. 9: F. Ewart,
Tweellegis«enrs. Adelaïde Ristori. J. H. R, De
"Warenar. Vreemde Gasten. Bouwmeester
gehuldigd. Het Grand Théltre. Mevrouw
jbhristine W. J. Coenen-Van Ollefen.
Het Kind. No. 2. : De VolksbibUotaeek van
Nellie, door dr. J. H. Gunning Wzn. De
Methode van Fiöbel, door mevr. Joha. Wierts
van Coehoorn- Stout. Zelfkennis, door R.
Metelerkamp. Uit bladen en tijdschriften.
De invloed van brood op de tanden. Aan
mijn jongen.
De Natuur. Afl 1: Onderzeesche schepen, !
door dr. A. van Hennekeler. Uit het leven j
van padden en kikkers, door dr. J E.
Rombouts. De capriflcatie der vy'gen, door dr. J.
C. IL da Mekare. De mechanische vrye
lucht. Vliegmachines, doorH Vreedenberg.
De Nederlandsche Natuurhistorische
Vereeniging, door dr. H. J. Calkoen. De Pdstvogel,
door J. Daalder Dz. Een Hellingmeter uit l
Zuid- Afrika, door J. E Acetyleen in oplos- j
sing, (naar M. Fonché), door H, Korte |
mededeelingen. Baekaankondiging, door II.
J. C. Sterrekundige opgaven en mededee- i
Jingen. Opgaven die voor 't geheele jaar |
gelden, door Ant. Pannekoek. j
De' Levende Natuur. Afl XI : De Weer- |
scbynvlirider. Apatura Iris met een illustratie,
door G. J. Klokman. Een en ander over '?,
fle vogelwereld van Rottum en Schouwen, door
A. A. van Pelt Lechner. Op het mos van
oude boomen, met G illustraties, door B Boon.
Is de koekoek schadelijk ?, door B. Boon.
Arjuariumvisschen met '.) illustraties, door J. !
"Wind J.ioon. Twee mooie aardsterren, met j
2 illustraties, door C. E. DestreéNog eens j
merkwaardige boomen, met 2 illustraties, door
M. J. Blydenstein. Tot dusverre bekende
groeiplaatsen der tot de b\j genoemde familiën
behooren.de planten, door H. Heukels. j
Nederlandsche Ornithologische
Vereenifiicg. Natuurhistorische Vereenigingen, net ,
2 illustraties.
Eigen Htiard, No. 5: Gelijkvloers, door
Louise B. B., V. Hertog Bernbard van
Saksen Weimar, 1792 1SG2, door Generaal
Wüppermann, met portret naar de schilderij
van A. Spoel, in het Rijksmuseum te Amster
dam, I. Een reis in het Noord- O ji- ten van
Transvaal, door J. van Peseh, met ai b. naar
foto's van den schrijver, II. Dfl vaart ge
stremd, door Gadeh. Da Hamster, met
afb. Verscheidenheid. Feuilleton,
CHETSJES
Aan Hen TeltfooD, ^
Nf'fir het Vnnncli.
Toen ik de club vcr'ht ffinp; de beer Maroux
nog eeu eindje met mij mfê. De heer Mirüux
?was een sympathiek persoon van middelbaren
leefiijd, waaraan me.n ni( ts hijzonclcrs kon merken;
alleen lag er over zijn geheele wezen een stille,
diepe zwaarmoedigheid.
Voor liet Postkantoor bleef ik staar.
Zoudt u een oogecblilJ! willen wachten?
Ik moet eventjts teltfoneerer."
Hij kromp iueen. Ik zag, i os zijn hand zich
krampachtig om den knop van ziju wandelstok
klemdf. Toen ik ni ten paar minuten terug
kwam, stond hij nosr altijd op dezelfde plaats ;
zijn gezicht, was bleek, zijn lippen waren op
e-ktar geklemd. Ik wilde hem uit zijn klaar
blijkelijk. sniRrttlijke overpt uun g?n losrukken
en b'gou een alledaagscli gesprnk.
ie telefoan is toeli j;en mooie uilvindii g.
"Wannefr men nagaat, hoevepl prcuak hij oi.s
geeft, dan geloof ik iret, dat, we het zouder
bem zoudfn kunnen sttllen ! Ja, de wetenschap
brer«'?t, ons. zf gen !''
//Zoo, vii dt u dat?'' zeide mijnheer Jlïroux
bitter, tk hen van een heel aniere mcening.
Ik geloof, dat de wetecschap ons onze
ouvol
1) Deze kl -ire novelle, welke door de hecren
de Lorde rn Ch. Folty is omgewerkt tot ie:
stuk, waarmede Ai.toitie in zijn theater te Parijs
eeu buitengewoon succes lad, verrchern iu
December, zonder den naam van den schrijve',
in ren door den abU T Imont. uitgegeven familie
blad Orphelin cT Alsace-Lorraine.
komenheid en machteloosheid slechts nog dui
delijker doet gevoelen, dat zij ons lijden dikwijls
verdubbelt.
Twijfelt u daaraan ? Ik zelf ben het bewijs
van de waarheid mijner bewering. U zult mij
gelijk geven, als ik u vertel, wat ik beleefd
heb. Ik ril nog als ik denk aan de folteringen,
die dit zegenrijk" toestel mij heeft bezorgd
folteringen, die ik mijn levenlang niet zal ver
geten !"
En toen vertelde hij mij het volgende:
Ik bracht den herfst door op Morande, een
kleine bezitting in de buurt van Marseille, die
ik gekooht had. Mijn vrouw en mijn jongen,
mijn lieven kleinen Marcel, had ik bij mij. Eau
oude dienstbode deed het huishouden en mijn
knecht Pierre, een trouwe, goede man, hield
den tuin in orde en deed tegelijkertijd dienst
als portier.
De brave joagen vond ,het heerlijk, om met
OES mede te gaan; zijn oude moeder woonde
in Marseille en zoodra hy maar een halven dag
vrij had, ging hij naar de stad, om haar ge
zelschap te houden. Het landleven beviel mij
uitstekend. Met het geweer op den rug en mijn
beide honden achter mij, zwierf ik met vrouw
en kind in de heerlijke eenzaamheid rord. Ik
hotfde niet eens voor zaken mijn huis te ver
laten; ik was telefonisch verbonden met het
centraal bureau te Marseille en kon eiken avond
van mijn slaapkamer uit mijn zaken iu Parijs
conttöleerer.
Ons geluk werd echter na een paar heerlijke
weken door een bericht uit de hoofdstad ver
stoord; fcet betrof ten zeer belangrijke zaak,
zoodat ik besloot voor een dag of twee zelf
naar Parijs te gaan. Het weer was prachtig en
ons kind gezond; mijn vrouw-besloot daarom,
gedurfnde den korten tijd van scheiding op or s
landgoed te blijven.
Op den avond van mijn vertrek regende het
zachije?. De wolken hingen laag, de boomen
en de uitgestrekte vlakte waren in duisternis
gehuld. Toen het rijtuig voorkwam, voelde ik
een vreemden angst. Het was mij te moede.
alsof er pen ongeluk zou gebeuren. Mijn vrouw
stelde mij echter gerust:
Je bent immers maar twee nachten weg.
Nanetta slaapt in de kamer naast mij, Pierre
heeft je geweer en kan ons van uit het
portiershuis best hooren, als wij hem roepen. Boven
dien waken de honden ook, en die zullen geen
vreemde in den tuin laten binnenkomer, Er
kan ons niets overkomen."
Het scheen mij toe, dat haar stem niet zoo
zektr klonk als baar woorden. Ik wilde de reis
al uitstellen .... Maar mijn vrouw scheen mijn
gedachten te radep.
//Je moet je zaken niet veronachtzamen. Je
moet voor ons kind werken ; hij moet onbezorgi
het leven kunnen ingaan. En we hebben im
mers den telefoon; we kunnen elk oogenbhk
met elkaar spreken, als het noodig is. Neen
hnisch: ik ben niet bang; Pierre en Nanette
zijn immers bij mij,1'
Ik schaamde mij, omdat ik zwakker ^as dan
mijn vrouw; ik omhelsde mijn lievelingen en
vertrok. Toen ik na een slapeloozen nacht in
Parijs aankwam, wfs het eerste, wat ik deed,
naar den telefoon gaan Zoodra ik aangesloten
was, hoorde ik wel wat zacht, maar toch
duidelijk de stem van Lcuise.
Hallo, Louise! Is alles in orde? Ben je
niet bang geweest?'
//Maar een klein beetje. Xare'ie is banger
geweest dan ik. Wij zijn eerst ttgcn den mor
gen gaan slapen, omdat,.... maar je hoefr,
heusch niet ongerust te ziju, lieveling . . . omdat
Nanette voetstappm in den tuin hoorde. Oe
honden blaften vrceselij<! We deden het ven
ster opsn en riepen Pierre. Hij kwam met het
geweer, maakte de honden los en zocht o?eral,
maar hij kon niets vinden. Marcel heeft er
nitts van gehoord. DJ jortyn slaapt als een
marinot! Hoor! Daar roep', hij! Ik moit
nsar hem toe. Dag lieveling; als je van avond
rog een kwartierje tijd hebt, schel ons dan nog
eens op!''
Ik wa? niet gerust. Zoo vlug mogelijk deed
ik mijn zakev, maar toch was het al avond,
eer ik weer aau den tel< fuon stond. Ik moest
hfel lang scheiier.
//Hallo! Waarom liat j > me zoo lang wachten,
Lou'Sf? Kr is toc'i niets sebeurd !''
//Zoo goed als niets. Alleen Pierre moest
naar Marseille. Het was bijt a donker, we hadden
de jalouziiën al reer^elateri en Nanette was
bez;g voor Pierre in de voorkamer een bed op
te siaar, zoodat we v^nractit nictbarg hoefden
te zijn, tojn er een joi E;;U uit de stad kwam
met Liet bericht, dat Pierrd'a moeder zwaar ziek
was en hem graag hij zich wou hebben. Hij
ging dadelijk weer we^, zonder meer te zeggen.
Je kunt he^rijp^n, hoe ongelukkig die arme
Pierre was.
Ik hf'b hem overgehaald, naar de ctad te gaan,
en per rijtuig terug te komen. Hij wilde OES
volstrekt niet alleen laten, maar ik kon toch
niet, de verantwoordelijkheid op mij nemen, hem
hier te houden. Stel je ceius 700-, dat, die arme
vrouw dood ging!... En er is ook eigenlijk
nitt?, om hang voor te zijn. Ik heb alle d uren
geslo'en en gegrendeld; daardoor heb ik je esn
beet j- laten wachten. Hos maak je het? Gaal,
bet goed met de zaken':'1
//Praat asjeblieft niet over .Ie zaken! Je hadt
Pi< rrc niet moeten laieu gaan! Zelfs met, een
rijtuig kan hij r<iet voor een uur of elf weer
tliuïs lijn. Ik h«n bepaald ongerust. ZOO!HII^
ik wist, dat, er een man in i.uis was, vond ik
lift, niet enr, maar nu jullie vrouwen alleen !
Zijn de honden dan tenmiiiste in huis? Is bet
geweer gelalen."
De houden liggen op de stoep Het, geweer
s'aat in de voorkamer. Mt:tk je maar niet
or gerust. Hoor je den joegen wel rorp«ü! ?
Hij wil je rloor den telefoon gordt nnacht zemen."
Goe'eni;acht, Papa, g->pdunuacht! Brergt
u wat moois voor mij met': *
Goedennacht, lieveling, goedfnnacht, Louise.
Over een uur'je kom ik weer terug; ik rmtt
nu caan eten, maar over ei n uur."
Tot stnikb!"
Mijn hart bonsde toen ik den telefoon
rerHet. Die onbekende man met zijn boods-chsp,
waardoor de eenipe niün uk l'i t imis verwijderd
werd, boezemde mij een vi r c^nkkeiijken angst
in. Als die boodschap eer s et u voorwt-ucUel was
geweest? Te weter, dnt. mijn vrouw c n mijn
kind volkomen O"r>e:-c u rurl iis dat etiizainu
landhuis wann! Me» koon vschtig ongeduld
lianrielf'e ik het loog LO: d^e af runt mijn
linn(lelsvrit ml, die mij nvt ziju voorstellen en
berekeii'.ü-'en veel te larg ophield. AHU eten (Ncht
ik ratuiirlijk niet, zoodra ik vijj was, vloog
ik weer terug naar de t"!( f..ure i. Ik was
vreesclijk opgewonden, dikk<- ?\ve- Iriruppels
s'onder: uu) op het, voorhoofd. Ton) ik de niiis 1rgen
mijn oor hiilH, hoorde ik n r-4 niets den een
verward g! suis en gedreun. E udtlijk onder
scheidde ik de stem van m ij c vnuw. Miinlmt
stond s'il san schrk, haar stem kionk mat tu
rermoeid en trilde van a; gst : In het laals'e
uur ben ik bijra pes'orvcu van ar g«t. Het ge
weer is weg. De man, die Pierre is komen
halen, moet het gestolen hebben. Pierre is nog
niet terug... Als hij maar niet opzettelijk is
weggehaald, ala ze hem m»ar Liet in een hin
derlaag hebben gelokt! Ik weet geen raad ik
kan haast niet ademhalen van angst... Buiten
in den tuin hoor ik wat... 't ia, alsof ik slui
pende voetstappen hoor... wacht even ... ik
zal nog eens luisteren ...."
Tegen den muur aangeleund, bleef ik wach
ten .. myn knieën knikten
«-Loiuse,.. ik smeek je... spreek... wat
hoor je?"
//De honden bklïVn, zij blslbn verwoed. Ik
hoor hen over het grasperk heen naar het
kreupslhout vliegen... nu zijn zij stil... op eens
stil.,. heelemaal stil... alsof iemand ze heeft
doodgeslagen ... nu is alles stil . .. alles ...
neen... Ik hoor het zand op den weg knar
sen ... ik hoor voetstappen ... ik geloof, dfet
er iemand naar het huis toesluipt.. .."
»In Godsnaam, Louise,... wat gebeurt er?
Vertel het me, zeg het me... ik word gek!...
Louise, wat hoor jp?"
//Niets.... De voetstappen zijn niet meer te
hooren.... O.... Er wordt beneden aan een van
de jaloezieën geschaafd, gevreeën ... alsof iemand
met een m^s, of een vijl.... O God ... Marcel!...
de jaloezie is gebroken... ik hoor een ruit
rinkelen.. . O, ik beu bang, ik ben bang!"
Als een krankzinnige schreeuwde ik in de
telefoon:
//Gauw, gauw ... telefoneer naar Marseille. Z
moeten de politie waarschuwen, ze moeten
gendarmes. ..."
»Maar dat kan immers niet P Ze zouden toch
maar te laat komen!... O, en ik kan toch ook
niet meer... ik geloof, dat ik gek word....
O, Marcel ... ik ben bang, ik ben zoo bang!. ..''
//Roep dan toch om hulp! Schreeuw ! of neen ...
kruip weg..', verberg je!... Spring een raam
uit... Joop weg.... Pak het kind op! Loop
weg! Loop toch weg!''
//Ik kan niet... ik ben verlamd O Mar
cel ... ze komen de trap op... ik hoor de
treden kraken ... ze zijn al in de gang... ze
tasten naar de deur... Marcel!!... O mijn
God ! ... Kom toch! Help! Help !. .. O !"
Twee harde slagen... een dof gestommel...
een rochelende kreet....
Toen was alles stil.
Ik voelde hoe het mij zwart voor de oojen
werd; langs den muur been gleed ik bswust.eloos
op den grond".
* *
*
De heer Maroux zweeg, de herinnering aan
die huiveringwekkende gebeurtenis overmande
hem.
»Ik zal u het Politieblad zenden waarin de
misdaad van Morande tot in de kleinste bijzonder
heden wordt beschreven. Mijn vrouw, mijn kind
en mijn beide dienstboden zijn daarbij om het
leven gebracht. Dat is een hciinnerirg, de
altijd even ontzettend blijft. Maar bijna nog
vree?elijker dan de heriurerhig aan dien
viervoudigen moard is de gedachte aan de
oogenblikken, die ik dien avond voor dat, //geschenk
der wetenschap" doorbracht, terwijl allrs wat
ik op aarde lief had, vermoord Werd, en terwijl
ik niets, mets anders kon doen, dan mijn
warhoop, mijn woede, mijn onmacht, uitschreeuwen
in een gevoellooze machine.... 1)
liiiiimiimmiiiittimimtimuiiiitimimutinmmtiimiiitimtiimmmis
O. l in Li
een andere zyde uit. Sfjtrg I s'jing ! sfjing !
klinkt het en even daarna trekt de troep
voorbij, onder het spelen van een vroolyke
marsch. Wat zien die mannen er flink uit,
echte soldaten, zeggen de kijkers die voor de
ramen staan, dat zyn jongens van Jan de Witt.
Aan 't hoofd marcheert een officier. Zijn
doordringende oogen, zyti zwarte knevel, die
met eert aardig krulle'ja in een uun
uitloopend staartje eindigt en zi,n overigens fl.iike
houding duiden al aans dat dit een kranig
offlüiertjs is ; dat getuigt dan ook ziju Militaire
Willemsorde, die hy verdiend heeft opAtjah!
Ook hem deert de regen niet; dan komen die
soldaatjas, waarvan sommigen pas uit luai
teruggekeerd, huiverend van da koude, onvol
doende beschut tegen zulk een weder, dat
doet hun de kleeding voornamelijk. De troep
is voorbijgptrokken en alles is weer stil ; Oe
rentenier gaat weer achter de kachel zitten
en de huismoeders gaan aan haar weik.
Ik volgde den troep en zag hier en daar
hoe mannen en vrouwen den troep naoogdcn,
de handen in elkaar slaande, hoorde ik hun
zeggen : God ! God l hos is 't toch mo^eljjk,
die inenschen met zulk weer er uit te j:igen !
Waartoe dient dat EU ? lig die dat doet, zit
zeker zelf achter de kachel en rookt zijn
sigaartje ; dat moesten de hooge Heeren in den
Haag eens weten, wat zoaden die er wel van
zegden l
Sanitaire vloeren.
Door de fi-ma Gsbrs. Knoops, Arr,hem, worden
tegenwoordig sanitaire vloeren gtfiibriceerd;
deze vloeren worden gemaakt naar a*nleijhg
der vele besprekingen op congressen van
heeren doctoren. Steeds wordt er op gewezen,
hoe sobadelijk voor de pezondheid de stof is,
rlie zich vsrüamelt op en in den vloar. Tussihan
de raden der planken, in wollen kleeden,
onder linoleum, overal huizen en tieren onze
vijarden, de bacteriën. Dit nu te voorkomen
is het doel der sanitaire vloeren. Deze worden
door eigpn werklieden gelegd op bont, beton,
ijzer, harde tegels r>tc.; za sluiten den bodem
volkomen af. zoodat de schadelijke uitwase
mingen de huizen niet meer bir.ren dringen.
Zonder eenige naad, met holle plinten er. in
iedere kleur gemaakt, vormen deze vloerpn eere
i bedekkir.2 die zeer aangeraim te begaan is.
Behalve deze voordeelen hebban deze vloeren
nog de goede eigenschappen var onbrandbaar
en niet opzuigend te zijn.
Een nieuwe vereeniging.
! Hier ter stede is thans opgericht eeno
ver' eenigirg ter behartiging der Amsterdamscbe
j belangen in het algemeen en van het vreem
delingenverkeer in het bijzonder.
i Hat algemeen bestuur bestaat voorlo jji'g "'t
rle heeron : J. Bieselaar, A. (J. Dike, M II.
1 G. T. l'iedeldij Dnp, El. (iarzon. J. <\s Grooth,
; mr, Fr. A Kokosky, ,I:in Ij C. Kottipf, A.
i J. van Liar, G Muller. M Schulimicber, H.
! Sitter, E Vrugtmar, J. F. .1. Willems, A. W.
i Xwaneveld, waaruit zich een dserpjijksch be
stuur he^ft gpvormi!: de h»erpn K VrrgtniRn,
M. II. G T. T<>dp.lcUj-Oop, J. F ,T. Willsras
en mr. Fr. A. Ivikosky. Van groots
helargstellirg gaven reeds bvj d« oprichtirg door
bunnp. foptrpding ruin-i honderd personen blijk.
i Binnenkort hoopt de jonge verennigirg
propaganduvor^aderingeri te houdpn. teneinde haar
t'.oel en stieven in wijder kring bekend te n:aken.
XHIIIHIIIIIMMIIIIUIIInlIMUIMIIllllllllUMIMUtnlIIIIEHIIllüllllIlllülnitft
Hoe tie Koloniale Reserve uitrekt
Het iii op een Dinsdagmorgen, de repten valt
bij stroomen redr-<r. nu weer wat zachter, dan
weer h:irder. 't Was van dat weer. wat men
gewoonlijk betiteld met «hondenweei". Niemand
zou zijn woning verlaton hebben, als zijn werk
hem riet elders riep. Ban rentenier z:U zeggen
op zulk een dag, hoe zalig toch oin achter
de kachel te kunnen blij een zitten met de
»Gror>ne" voor den nen«, of eens uit bet venster
te kijken nrar de omsiaarde parapluie. Maar
(Jaar kwim VOOT zoo iemand een ander tnoneeltjft
te kijken. Hot dof getrommel der tamboers
eener aankomende troepe.nafdeelirg werd ge
hoord, en het was wel aardig voor de merschen
in huic, den regen zoo te zien neervallen op
die soldaa'jes ! Langzamerhaüd hooren zy de
trommen duidelijker en dan weer niet zoo
hard, dat doet de wind, deze jaagt het geluid
Ik hoorde deze woorden, ik noteerde ze en
geef ze u zoo goed mogelijk weer. 't Ware
te hopeti, dat de hooge Heeren 't eens te
weten kwamen, zeide er nog-een, en ik dacht
zoo by mij zelf: Ik zal een plaatfje er voor
, in de »Gre>enfi" vragen.
l Ik daiik u,Mijnheer de Redacteur, b\j voorbaat.
Hoogachtend,
, 21 Jau. 1902. B C.
Hel jreiffOGgen stand-op-lionilen w officieren,
M de K.
Betrekkelyk het opstel: »Het huwelijk bij
de bezoMisrirj» der officieren en nog wat" zy
rosr opgemerkt: dat nog altijd de eisch van
1851 emitr? nt het in acht nemen van zeker
decorum enz. enz. door officieren, wordt
ge; steld.
Nog altijd moet men sociëteit loopen en
m»edr>en san g-oommandeerde corpsdiners.
Doet men dat niet, omdat men verklaart
; het niet te kunr.en betalen of om eene andere
reden, dan vindt men daarvan den terugslag in
! zijne j^iarlijkfiche beoordeeling.
i Dit vornis is 8Chrikkel\jker dan dat der
; veemgerichten, want 't reikt tot over 't graf,
: tot in de pensioenen van weduwen en weezen.
; T. T.
r/1 u n
door
KO PALET.
De kunsthistorie.
Wat lauiïal hcrel'l gewoeld in 't dioiist vun miïn 'inlachtcn
.Kn staiiii' mij hi'cit vervuld bij Ja^en laniiv iiarhtcn,
AJri Mige ili'OftHcn iMvns, uoü,1 nevelig v;iii
beeld--]);it hrd't !uU (lu'iilviiur plots tot dczt'n zang v< rrr!;l.
Du; 111 uit IK.-l liar'e \M.:h cu dien ik niet kan ^tiüu-o,
Xu tint dun eindelijk il c slui/en y.irh ontsluiten
En o VIT 't hiü'u land r.MI \\ oonlnn Iix^l doen -'^vm,
"\Vieus leujjyliou/.c.'L \^-\\-\ ^cu m-.it'lil ksm >U'ik'i'si;i;m.
\'V;it o i' ik nu lodi \\i-l in de/cu /aiu moei /in^r.:'
A\ ;ti /.i c i L xu<> d ir |); /DO v ust ^visl in m'ju >:ir i t o driniivn r
't Is lol' voor lUv.t'ii tijd en 't yuMi hij <ivi:l*l loi U'enirj;
Aan 'l koini-ndi- «rrslarli! in /ii!-; e k u n»'-\\aardce r i uu;,
---\'an schilderkunst vooral, van onxc ^i\!otc onJcn.
Ar h, konden xij liet zirn ! n t' xc \\ td juichen 7,0111! c n ?
O i' /..?ï^'n : Nnnet-f, IHTII, tl i c overgroot t* ct-v
.M;;akl ons /oo\\ IUIT b.'Si'lm.imd; - - wat de lui n ij u,"K-t T
A oor v; a t in n/;cn 1 ijd ons \ a n tl c n naxa:,l restte :
(icen i\ o rd \an loi' ut' (huik, niet, voor in l allerbeste,
Kn ilieiuU'ii \u; u o k braaf <h' klinkt in onzen tijd,
On.- ?it:rd^ niet, als n, de den^vl de,' dankbaarheid.''
Ja, \\ at \ve i iians nan ^t'ools en si-bo'>ns ooV al Ijclevt-n,
AYal of r r i\ ni'.lt Oi naald, u'cxonu'cM en geschreven,
l U'l \ alt Ie ^aai' in "i. niet, bij al \\ af \vordt L;csl iebf
TIT t'i're \;iu 't ve lèeü. Al b;o:'it ^.-i-u hejdendieht,
K11 xii:ü;t het vid k nicl ith ei' il e oudi' \ ronie /aiv^en
Ma'ir VK-\ c1.'; ,;boki<ie-be " o l'., N^('m\ enlnii- nmcl handen",
Al li^t Cals' \\ood niet inet r op aller toim'en ree,
Xo:>al.- 11 f] noi; v o, i r kort bij oud r heden de -,
Al t n n r t i n-1 ooj,1 h iet niee;' in u ij/e i'oliurnri!,
( Ma:ir i'Uvadl door tijdse;ir;U heen ol'\ jie^t iluoi-wtifie
kranten, - ?
Ti)'-h bleef a's no >lt Ie voor in o n s de liefde s-l.'rk
Vooi- de >ji;de sehil.lersehool. (>l'\\e;-,l uclooit het \\erk
l ,1 la i in; vervlogen t ijd xoo b en iel li'Mig ircji", /en,
Verat'u'oo l en doorvot^elit en door een niiü'ele/ Ml
Ku li"ii.ri;fl' fnle se :ni' lol. ihuikhaai' btt\die,\ ehl
V, n keii n i.-;-;t; \ an d i e f i als l e ven-doe l u'^telilr
Aan ons uv-laeht de eer, hei lieerelijk \erbljden.
l),i! ki'üsUrs'oi'tt' is alleen \an dé/.- lij ien
l'ln u'e.-ne toekoüi-t heeft, norb nasiu l ijli- een verleen
Keu plan! d. e blaren zal in o u/e u t ijd n l U:-, n. -
Ik /'M u Xi'iï^e'i dan, \-.ior \vie liet 110^ n e!, \\elrn,
\};\\ duov ui\s vtKW-iv^Uvlit luvl laaklKinv \\evd vev^eteu,
i Te -t c 11 r n op papier. .Men v on. l alleen maa.1 -t<»f
Om /.ich mee !'.? \ erinakeii in liunnc schilderijen ;
| l n et> 111' teekenin j; kon men /ieii \\el vermei m,
! Maar \tior dm maker xell' - "I /ij t >t iinn -caand
j . ' irr/eid
; S )!'-!?'n,l r r in ilirn i ij il 'jxm z\vi e-m van pui1 ei t.
? Kn /o;> uiii-voml ai]'jn^,ti hij keen MI»; <K-r beu'rippen
Hij sonnniuvn ili: .uM dm ^iMMu-n <>p 11- \virpen,
' Die /o ivu l i.nndt k'dt kt in diepe dir.-lei'ti;.-,
; Da; 't M-IKTIL ileu tln-idt-huip -liep, maar ui- l u1 -st >rveu U.
; Dnrh \va<'ht:e op de hund. die 't e lullij1-, /ou \er!o->en
1 Ku -teüen in ii I licht, om 'l daarna ui:. Ie dn-M'ii
j In 'l kle.nl der \\cl-iiM-hap. Kn LU dit i* p-sehird,
l Hc'li'iipl 'eni >!ei'\ cl i J\ t K. c men in ee :\\ i n met
' IV h'iel ie heeft LJV\ o'-ld 11 m u'oed in jiii-O 'e \\ eten ;
l!or ui' ,1e DJ.ker inch vat! Kenibran -l iiceil <:r!itvieii ;
Of \v,!l v, cl (ie ca n i Don i-'en end 1e iMokeii wtis:
(T r w o n e, heei'eiiimai cj' (ij n c \ariiia?;
\\IV-Y oi' I-Vans Hals /.ijn vi'oiiu liet kippr;jvoi:r u1 n^
Of Kü'jx'ae]- Jicliti'i'tiiciil haar jon^-tc kind liet «looptMi
j K n xc l Is u i' i \visi de u na'im \ an Pauiu- Poii.'fh iioihi.
1 Noch \\;ll ei' op ili. u- hok n rijm ie !e/en M -mi. - .
? /'A TL;' ocli, 'i) ijd'lc duaas, u;iem hè' u;.'en nit't'ii'hcdeii
l Al " M t <len M'luldei' raak l uit 'i u iorit'n j k v t; s l;:den ;
l'u :;'i't!\ i re u at uu r i'et'l n i el d ie t er re emo! ie,
(5,. !lrli|, . beki-ti lp.-! t d a 11 i', niet d'all e ril mw>te nol'; e
W;,t M!' in-t /CJ-U'CM \\\] de sehoiKie küiis!, i.- MPIHHMI.
Niet MUI Ji. t knuMi^ ;iot, die str<vli!i<; v::n i!e xiun .n,
"N iel '/.^efiiU vi.i t>eniiut MUI hiive \ vuehl alleen,
O 'ul/iLre e.n' M, het is /oo in-^emc'ii,
l iel L;'I eu eeu and. r irat' met leed \an ha ren-smart r n
Te malM"i kalmp;es \\cir lot u\vc vreugd des harten,
---Maar niet (vu IMOU; u'e oef \ au mr. ei'-^hili -ühi'id
\n«c ,il heldren de kun>i oti-, aan riio! l)i n uit.
l'c kun.-tiiisiorirus. liij mini .-lei-hls din te miiiucn.
Slii (;u-ftit u-eoi \ml(ïnm:\ eu \vi! e/ bieV l-i; \N iüiivu.
AU y;e erp<j;ct<vxen voepf ?. ^Viif lieRvïij'k scliildvvij!'"
Ziet li?! minachtend U-TI', komt langzaam naderbij
K:i door /,jn lunp beu'int hij in een licck te turen;
,,Hm. duis;er inono^i'um, ^ eu volle siu;LU\tnre. . . .
Die letleiv? . . . Ztaliende eeinvs'r Misschien, misscbiei;.
Pnog wel
"t run'n der volgend' eenw. La;)( zien, een ./ door [j!J....
Jan \,\\'\ ns ? - N"vn dan xou, w ut ik al bvb iiessdireven
Over drn bta:i!'f. diei*3 J en 't krulletje daarneM'n,
Waar hij zijn L. begint, niet vol te bonden /ijl
-Dan hal vriend .v gelijk, die laehte dan wel lijn,-
Alaur toch, het kon ...."--.,,! loe vind je daar die b»omen
Ku dat verschiet, bou teer;1" .... ,/Ovh sta toch niet
rtc tlro uien,
Ma;u' nuei tle-n stuai't t'tiia T.a vtvu xijne .1. Ki' s)a;,t
in mijn notities twee, soms nog een k\\art voor maat.
Kn dit l'jlvt mij \\el drie.... - - Ge gaat verbijsterd
vragen
Hoe of iu t komt, dal jui>i de scJiilder? hem behagen
Ku hij bi paald aan IUMI xijn spcur/iu heelt gestild
K:i aan de lieden nut va u hst nrldrügersgild,
O i' die \an 't ^ ee'u'cloinN o l' vwu (U: elïimr^ijutn '~ -
Och, was de turf be\\aard in groote inaga/.ijneii,
Als thans het schilderwerk, het linnen niet verietrd.
De lullen niet verslikt: /»: l(t^cn onverveerd
Aan 't Miutleh n in arehiel', in i't ek'ninir IMI kroim.'keo.
Kn schrcvui over hèu nriik'len cu replieken,
Met evenveel ple/icr, als aan de schildeivbent
l'.est ediicn /ij aan hen hun kostelijk tnlci.1.
\ ' or beu is 't schilderij, wat voor de jmd'cssoivu
l li t meit-ch-iijl" is. \\ aarm /ij t raehten op te s po "en.
\V; t vo'jr de weienschap hun toeschijnt van bcJaivj;.
't Is huu jiiTcie^ gelijk (?!' mei laiic(t en 'aiin:
Xij werk u op hut lijk van "t Mnuiprig ai n)hüisbe>.je
Of snijden in hel, liji van 't rozig jong prin esje;
7,;j /i.n: (ïcu mensen niet meer, maar 't zcld/ame ge\al
Kn \\at de weleiiM'hap er wel uil leeren /al.
Ik lioorde tci;-- eui l ek in d'eJele kunst his'oric,
IV krompen ;.U hij \\us bewcivn : 't Is potdoi'ic
Toeh duid'lijk, dat eon prul. ten prnl blijlt. o»k ra
i ,areu, -
K-n kunst w erk is 'een w ij n, die ^ int door laim1
bewaren"1
II ij \\ i si niet, boe /oo'u (-route, in /.ich een schat \ er-, aart
Van -tof om er een i'ecks \an l ij v i 'c ffes ln'iflcn
Door '\ kuiistgclecrdeu-heir ung uit te kunueu 7,üte.u.
II t uas een sehiller toch, il ie '[ lor geschil tier.l beeft ;
Die ,-cliilder Werd gebnren, i^edo -pt eu beeU geleefd;
Die ychildu' is begraven, was /n> of /oo
geheeten.I'ln 't is een felle strijl, wie dit liet bc-t zalwi'ten.- -*
T o -h 'l /ij hier g aag t rkuid, /!eit /ij n'et alleman l
In kun M u i el anders du een snnlïi 1-mat naai.
Wieu k;iHsiu;evovl leiiui;!, umc.lst lid soii\\\ ijl geiukki n
Ken Hum en /,eld/aaiiM\ erk aan d'oihler^aiiy: ( V'n i rukken.
KM \\ K' d; armee d«: Kunst xoo \\~aa i'd'i: heeft ^ciliriiu,
7i_j hulde hi r geuracht, \\juit die is \vel erdiend.
'k l leb dan ook meu' liet oou; op ;,] die jdoeici'-\ rimleii.
Die /.uien /' e "u.lelijk geen si uk meer kuiiiicn viudc ?.
Maar eci], cui schildernaam xien -taan in oinle u,»' >.
\ )a:i rover M-h v t \\ en i^aan, ',\\ \\ eet men meer i^ecii ,)ol .1.
Kui hoogst, -L:C\\ ti'li! ig boek v,-; n v cc i coni|)i't>sc bladi u.
Mi-t /a keh ik \ erhüud en kennis o v er! ad* n. ...
hl n als uien ooit e,m werk \ au dezen mee- te.' \ mdt.
Als een LTC! en;e spr.ekt: W0aïis diins
^clrbicrk iid"
Dau /ij'i de kleu'ties klaar, als voor de lang vcrwatdil,',
iïejcïf'i'dc ccr-:e >pi'(ïit, w, ;ir 'ïpjuir /oo \~;\;tk niaii'
smuchtic. ?
?Maar i'e1 s k;.m; er een l ij i. d ie 't eind is van 't krakt el.
A !>, wat e e i-; j], j s <;nïv l o l aan 't a -gr loos pc-i^e. 1.
Met maker i u ht'in'i e u, daaraan 's lije te - o -g n,
(Ier u n i', uwe si o i' n i c. r u'> ei'i toi /a lig w roet-gf no,1.;* u,
Al-, uu-ii gcntulerd ;> IM( aan i!eu IndgeiH.nt.
l tjiu ?;?:!!. l - u i ei s kan 't \erhoe11 ile Kun>:bis! »reilnn.1.
De liurLM'lijkc ttand 0111 die inaar i crtt te ii'-r. r^cn
S 'oek, i i]d>ei;i'i i i en cou iv ut. /ij kun i'eu /ieh bc,'- cineu,
Da1 alles w at bc' relt, bet, njp en irtveu geiiio
\'oor 'i uakro'i-t \\ unit geboekt en niets /al /'.j u
gt'bic'-i\\'at 'L komende geslacht, nog het gen n t ka u !?'e\ on
K-'M pU'/Xie Op Ie iov-''M. Tor-11 is het U'c' U'Cili:!ll
A l e,1 r e, n kun-! j.viec;'dc oi> a a i'de allf'én /al staan.
j Als 'i l i: Me p'iar, dal sti'ij .1. 'e:i le-te i^ u t^i'-l reden,