10 DE AMSTEKDAMMEK WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1287 56% 67% 61K 33 % 101% 105 X 113 Reading C. v. A dito C.-v. 2i Pref. ..... 67% South. Paeifis Comp. Cjmmons . 669iSonth. Riilway Camnans . . . 34!s Union Pacifis C. v. A 103 X dito Conv. Gold. Bands. . . .106 Canadian Pacific C. v. A. . . . 113 M De groote vooruitgang in de Nieuwe Wereld heeft de Canadian Pacifi; spw.mpy verplicht haar aandeeleakapitaal te vergrooten met 191A mill. dollars. Aan de houders der bestaande aand. zal voorkeur voor het inschrijven a pari op de nieuwe aandeelen worden toegekend tot een bedrag van 30 pCt. van hun aandeelen bezitting. De verbetering aan weg en werken en de uitbreiding van het rollend materieel vereiacben evenwel nog grootere uitgaven dan de opbrengst van de ganoem.de kap.vergrooting. De meerdere uitgaven, voorgenoemd doel noodig, zullen uit het fonds, gevormd door de gereserveerde voordeelige saldo's verstrekt wor den. Na betaling van de geannonceerde diridendnitkeering op de pref. en op de gewone aand. zal bedoelde spaarpot nog ruim 8 K mill. groot zijn. Ter beurze van de IJ- en Amstelstad z\jn door het A'damsch administratiekantoor van Amer. waarden, certificaten van 1ste en 2a pref. en van gewone aandeelen in de Colorado & South. Railway Cornp, geïatroduceerd onder scheidenlijk tegen 67, 34 en 17 pCt. Zijn deze koersan niet wat hoog zelfs te hoog te noe men? Vraagt men dit aan de beurs, dan krijgt men een ontkennend antwoord. Heden toch was de noteering respectievelijk 67K, 34M en 18%^ Maar behoeven we wel te doen opmerken dat tusschen de beurenpteering en de werkelijke waarde der stukken niet altijd het nauwe ver band wordt aangewezen, dat om goede reden verwacht mag worden. Ia de laatste week van Januari waren de bedoelde aandeelen te New-York genoteerd op 62, 29 en 15 pCt. Voor de uitkeering van 4 pCt. op de eerste pref. aandeelen wordt 340.000 d»llars gevorderd. Het dienstjaar 1901 gaf evenwel een surplus van ruim 400 000 dollars, zoodat voor dividend op de 2de pref. een onbeduidend bedrag overbleef en er voor de 31.000.000 dollars gewone aand. nog geen Amer. cent beschikbaar is. Omtrent de Readicg- waarde kwam van de nieuwe wereld 't gerucht dat de 21e pref. aand. voor eerste pref. en gewone aandeelen zullen worden ingewisseld en er op de 21e pref. g«an dividend zal worden uitgekeerd. Het eerste halfjaar van den dienst 1901/1902 was voor de Atchison voordeelig. Hat Lettoinkomen bedraagt ruim 12 X mill dollars tegen 10 mill.' dollars in dezelfde periode van het vorige dienstjaar. Den 27en dezer is o. m. bij de Atnsterdamsche bankierjfirma Alsberg, Goldberg & Co. de inschrijving geopend tegen 97?4 pC: Barlijnsche usance op 12 mill. dollars 4 pCts. Bgfunding Morgage Gald Bjnds ten laste der St. Louis en San Francisoo Sp.w.mpij. Daar de prospectus nog niet uitgegeven is kan ik geen verdere toelichting geven. De noteering der 1ste klasse staatsfjndsen onbeduidend veranderd. Dat kan ook gezegd ?worden van die der tweede en derde klasse. De buitenl. Argentijnen konden op den ver hoogden prijs der vorige week nog een fractie vooruitgaan. Dan len Maart a. s. zou niet alleen de tweede uitloting, maar de ook tot nog toe uitgestelde uitlotirg van l Dec. 1.1. gehouden worden. In de groep der Banken zie ik de provincie baak, de R-Hterd. Bark, de Twentsche Bank wat vaster genoteerd. Hypotheekbai ken weinig veranderd, ietwat vaster. De Arnheuische zal over 1901 14 pc. dividend kunnen uitkeeren. Voldoetde reden tot tevredenheid. De aand. Duitsche Rgkaback bleven goed geprijsd ondanks het gerucht dat het dividend .slechts 6 pc, zou bedragen, terwijl bet vorige jaar circa 11 pc. is verdeeld. Den 8:n der volgende maand zal de alg. vergadering o r. s stellige berichten doen vernemen. De bewijzen van aandeel in het Internationaal Landeycdicaat konden de belangrijk verhoogde noteering der vorige week niet alleen hand haven, maar deze zelfs nog bijna l pc. doen stijgen. Op de vroeger vermelde verwisseling der Arkansas Conetruction heeft de Groei.e om daarbij aangevoerde redenen, de aandacht ge vestigd. De groap der scheepv.tnpijen geeft aanleiding tot de mededeeling dat de-koninklijke paketv.mpij den 28nen dezer buitergewone alg. vergadering zal doen honden. Daar zal het voorstel tot vergroeiing van het aand.-kap. van 9 tot 12 mill. besproken worden. Litar hierover meer. In de groep der mijnb.mpijen ot tmoet ik een paar pO.. njiing in de aand. der meer malen besproken Ned. Ind. mijnb.mpij en voorts een stijging van 48 tot 52 voor de Transv. Lsndex. Ten slotte de opmerking dat de Riiks-AdelsAgrar-loten de noteering van 200 pCt. hebben overschreden en dat voorts de meermalen aan bevolen loten Madrid tot 44 klommen. Ook voor de Oo-itenryksche loten 1860, waarvan de premiekansen niet onbelangrijk toenemen, is een koersstijging van 4 pC:. te vermelden. De Witte Kruizen, langen tijd zonder attentie gelaten, konden van 76 tot 81 stygeu. Ik geloof niet ten onrechte. Amst., | 20 pebr. 1902, D. STIGTEB Bussum, | jMilllllll iiniiiiituniitiliiliHfillilliiiiiiHlimi minimum""""""11""* Eene oudorlronwin-rbij christelijke Alfoercn DOOK R O D Y. Uitrustende ia een hangmat van de dagelijksche bezigheden, zooals dat een pionier in de oerbosschen van Celebes geoorloofd is, ont ving ik het volgende briefje: Kak as, 12 November 1900 Geachte Heer! Bij dezen heb ik de eer UEd. kennis te geven van het ondertrouwen mijner dochter Beljs Jetj'J RiOfje, met den heer Willem He;;drik Langson, hoofdonderwijzer, op Vryia 16 November in de Pasang-Graian te Kaka 'a morgens om 9 uur. Beleefd, doch ten dringendste, verzoek ik DEd bij deze plechtigheid tegenwoordig te willen zyn, met ons het middagmaal te willer gebruiken en 's avonds op de danspartij te zyn Na beleefde groeten. Uw toegenegen vriend, F. MlHAMAI. Hm, zou ik gaan ? Op het bal van het eerste districtshoofd had k rne wel geamuseerd maar-... tot 5 uur morgens dansen na een Minahassa'sch liner ,.! jongen, badenk je ! . . . Ondertusschen zal de goeie kerel me van hooghartigheid verlenke.i als ie nagaat, dat ik op de fuif van .et Ie distric ahoofd wel verscheen en niet op zijn party . .. Ik draaide me om, werkte me op uit mijn lolce tar me..te en besloot te gaan. Voiruitl we zullen ook B3tje Jetje Roosje ;aan feliciteeren met haar Willem Hendrik. Waarom o .k niet? Danisih ! Koeion, doroh. (Ik meneer). Haal m'n sowking uit de kast en borstel die fl jut uit, begrepen? Ingin doroa. (Ja meneer). Da dbih, ee e Jayaansche, is m'n keuken>rinB3s eii funge-'.rt teveus als meid alleen. Ze noet zorgen, dat haar toawai basaar voor 75 centen per dai? bahoorlyu gevoed wordt. Kip)en, vle«scli, suiker, koffie, tuee, brood, boter kaas moet de toswan besaar zelf er bij aanschaffen Verder bestaat mijn huishouden nog uit den ;oekang ktsbon (tuinman) en Pa Mat, den italj >ngen. Kebon moet zorgen voor het water voor de keuken van Daaisïh en voor de noodige grasgroenten ten bjhoev» van de maag van neneer, groenten, die hij zoo lui mogelijk en met een groot aa ilal standjes kweekt. Pa Mat, hoewel staljongeii. is er om lampen schoon te maken ten pleiziere van Danisih. Daar komt ze aan met een arm vol zwart roed, ruikende naar kamfer. Iki doroh? (Dit meneer?) Ze brengt m'n zwarte rok en het vest van m'n smoking met een grijze broek en toont me dit, niet zonder triomt. Nee, stomme struisvogel, m'n smoking moet k hi'bbe,,. Atubil Jaiu ! (laai 't ander*-). lugih Doroh. Ze stapt met een zucht weg 't is een carwei koKkie by zóó'u toewan besaar te zijn on komt na een po»j9 weer terug meteen afgedragen evangelisterjisje, plus vest en broek, die bij de rok behoorei'. , stommerik aller stommerikken ! Ambil ain lagi (haal weer wat anders) Danisih's gezicht betrekt. Haar toewan besaar s wel goed maar zoo schrikkelijk kasar! (ruw). Na ejn paar minuten komt ze terug met den heelen inhout van de kast: witte pakjas, zakdoeken, ondergoed en waarachtig m'n smodng ook, onder ten hoop handdoeken. Zelf visch ik uu dat ding uit den rommel ;n laat haar drie keer na bouwen : ini pakean imoking" (dit is het smoking pik) met een liuwe hoop, dat ze het nu voortaan weten zal. Nu heeft ze al la g geleerd, dat het goed n den wind, buiten de zon, moet gehangen worden, maar als ik er straks naar ga kijken zal m'n smoking ongetwijfeld wél in de zon en niet in den wind hangen. Za weet duivelsch ;oed dat de zon schadelijk is voor zwart goed, naar haar laki (man) heeft een nieuwe jas Doodig, begrijpt ge V Nu moet Pa Mat verschijnen. Menschen, die niet van Indiëbonden, bewe ren wel, dat tegenwoordig trouw in lüdiëeven onbestaanbaar is als sneeuw, maar dezulken lebbsri dan eenvouüg geen Pa Mat in dienst ;ehad want hij is trouw Hoe anders moet het feit verklaard worden die ie geen vlee^ch wil eten van een koe, die lij twee maanden lang zelf heeft vetgemest en die de toe wan b saar in een royale bui laat slachten ter eere van z'n koelies. Nee, zegt Pa Mat ik zal wel rijst eten met sajor en als o'joeragan weer kippen slacht, zal er wel wat voor my overschieten. Als Pa namelijk wat van me gedaan wil irijgen, vergeet hy nooit met twee woorden te spreken, dan is ie beleefd; anders is dat zoo z'n gewoonte niet. Pa Mat LU, moet zorgen dat Hans, m'n pa.rd, er morgen glanzend uitziet, dat zadel, toom en stijgbeugels glimmen enz : en op ieder bevel laat Pa Mat een kort afgebroken Jao" Gooren. Pa Mat meent hst zoo kwaad niet, al is hij onbeleefd door geen djoera^an" achter z'n altijd-zollde Jao" te voegen. Hij weet wat ie aan z'n toewan besaar heeft en ik weet, dat ik op Pa Mat kan rekenen. Het is 16 November. De zon is opgegaan, m'n ko'fi) gedronken en de koelies zijn aan 't werk. Danisih heeft achter in de keuken met een verliefd stemiue<j: 't volgende verfje gezongen op een van da wijfjes van de S:amboel-op 'ra. Ze weet wel, dat Silirn buiten de pagger, van minnegload brandend naar haar luistert, en alleen maar wacht tot meneer z'n hielen gelicht zal hebben om binnen te komen. Trang boelan, trang di pintoe Boeka tapellak, merija missi baroe. Minoem angor, glas ada idjos Kassi tabeh orang taoioe. Danisih heeft gisteren avond haar man Simad (die mijn kebon if) de i>om gegeven en van morgen heeft ze me bij de kolfi* vergast op ellenlange verbalen over de verdorvenheid vin Samad. Ily maakte baar epaarduitjes op, koc'at hoofddoeken en strooij :s van hiar loon en bad in de drie maanden dat ie met D-uusih samen leefde, haar nog g. on enkele saroug cadeau gegeven. En meneer wil Da'..is:h misschien tiet gelooven maar heutcb, bij «{-eelt l Zeker! dat doet de deur dicht ! Samad is verwoed aan 't spitten. Met een zuur gezicht hanteert ie :>'n pa'jol op een stuk moestuin. Hij moe; z'n ve.driet wegwerken. Lamme, leelijüe viouw, die Damisifa, maar hiar geld is toch mooi. Al mokkend laat hij z'n pa'ijol op en neer gaan. Dan, vofelend dat de toewan besaar naar hem kijkt, bereikt zijn ijver plotseling het hoogste punt; harder, not? barder en als ik bezig ben m'n rijiaarzen aan te trekken met m'n rug naar hem to»', hurkt Samad neer, rolt zich bedaard een strootje ert rookt bet bedaard op Zoo vroeg al zoo hard aan 't werk en dan niet rocken ? Kom. dat zou toewan besaar toch wel toe. taan. ais hij 't wist! Pa Mat loopt voor bet huis op en neer met Hans, die glimt als een bpiegcl; toom, trens eu stijgbeugels z-en er uit als een Hollan :sche bel op Zaterdagavond. Vergenoegd kijkt hij naar hst p-ard en be denkt hoe het dier vooruit is gegaan onder zijn handen. Vroeger was 'c toch niet veel meer dan een biekjs. Ik bsn klaar, en maak aanstalten om weg te i ijlen. Danisia holt naar voren om een welgemeerd slaomt, djalan, doroh" te la en hoorec; Pa M*t moet i,og e*en weten waar ik naar toe gaat en wat ik ga doen ; Simad spit nog een minuut flii.k door om daarna de pat jol op te bergen. Zal je goed voor de koeien zorgan, het varken eten geven en er op latten dat de geiten de jonge mats niet opeten? Ja, zegt Pa Mat, S'.atnad djalan djoeragan en gerust zet ik Hans in draf om spoedig met flinker stap den langen weg berg-op te begin nen. S»mad is natuurlijk al lang bezig z'n teleurgestelde liefde te vergeten in een dutje; Silim en Danisih zijn by elkaar en Pa Mat zorgt voor de koeien. Flink stapt Hans den berg op; op den vlakken weg weer een stevige draf totdat we te Kakas zijn. De Pasang-grahan is volmenschen in 't zwart: ook buiten staat men in de barre zon op de komst van den controleur te wachten! de mandoer van het in feestgebouw herschapen loge ment met de vlag in da hand bij den vlaggestok. Hoera, de aspirant controleur'» bendy is in zicht. Gauw de vlag omhoog ten teeken van ! aankomst van het plaatsvervangend hoofd der afdeeling Tondano. De plechtigheid zal beginnen. Mis. Barst politierol. Een paar kippendiefs'allen worden behandeld, da dieven ge straft en daarna verdwijnt de aspirant in kahki om dadelijk weer te voorschijn te komen als aspirant in witte troek en evangelisterijwja, een costuum weinig comme il fant voor een ondertrouwing van de dochter van een inlandsen hooid. Bruid en bruidegom komen de PatangGrahan binnen, de meterlange witsatijnen sleep bewaikt door zuvjes en nichtjes, die als bru dsmeitj -s dienst doen. Eén vaa de bruidsmeisjes behoor'ijk gewapend mei, een flacon eau de cologne. Je kan nooit weten: zenusvachtigheid, hitte, fliuwtes ... Achter het bruidspaar stappen de diverse vaders, familie en getuigen ; allen in het zwart. Bruid en bruidegom nemen plaats aan de lange tafil die voor deze gelegenheid is ge lekt met groen, blauw, rooi en wit gaas. Da aspirant-controleur zit tegeno/er hen en begint met kuigzaam, vooral heel langzaam da ondertrouwingsacte voor te lezen. H^t lang zame is Eoodi^ vanwege de p'echtigheid en moet het evangelistenj tje goed maken. Dui delijk hooren we van wie Betje Jetja Roosje een dochter is, en van wie Hendrik WilL-m een zoon, waar ze geboren zya en wanneer, en wat verder te vermelden gebruikelijk is. Op de vraag of het huwelijk aangegaan wordt uit vrijen wil, zonder dwang, knikken beide gelukkigen kort een zacht ja". Waarna de bruid baar handschoen uit(r,4t en zenuwachtig haar handteekaning op de acts zet. De bruigom volgt, heeft geen inkïgenoeg in z'n pen, doopt nog eens in, z'n pink zwierig in de hoogte, dan volgt met een bevallige zwaai ook zijn handteekei.ing. O jammer ! de pen krast, hokt en de mooie goed bedoelde krul vind; plotseling een ontij dig einde in duioand spatjes. Never mi :d. De aspirant feliciteert het ondertrouwde paar en de familie ; het bruids meisje met de eau de cologne verdrijft flauwte», hitte en zenuwachtigheid. Uveral gelukkige ge zichten. Da plechtigheid ie afgeloopïn ea ds aspirant en j k worden uitgenoodigd op het leest te verschijnen dat met onze komst zal beginnen. Er moeten namelyk eerst nog zestien andere paren ondertrouwd worden. Op het oo^enbLk, dat we na gedane arbeid, het erf aüooped klinkt 'Ï\Yilueiiuus. Balden ontbloo'.en we het hoofd, iets dat nee Iniet begrepsn wordt zoo ma'.r in het Indische zonnetje. BiauengL-koaien volgen da felicitaties van de vrouwelijke familieleden. Port, Madeira en bitter worden rondgedragen, daarna ons rondgezegd welke buurdante we aan tafel hebben te geleiden. Een vroolijke martcu gedurende den optocht naar tafel brengt de stemming er in en. na kort gfEc'iuifel en gesjor van stoelen zien we elkander zitten : de aspirant aai 'c hoold van de taiel naast bruidjVs mama, mijn persoon ook een eereplaats tusschen bruiclja links en een Hollandsche jonge dame rechts. De schoolmeester bidt voor. De mama der bruid kijkt nydig naar haar dochter omdat d^ze niet luistert. Bruidja slaat de oogen neer en na het amen begint het diner. Soep, waarin meer verinicelli en vleesch dan vocht. Daarna maar neen, ik kan volstaan met te verhielden, dat ik m'n dierkunde ana tomie van wijlen de H. B. S.-jaren duchtig had op te rakelen, wetende, dat hier katten, muizen en bondan ongesmade lekkernijen zijn. Hoe was 't ook weer ? Kuobbelkiezen, ge plooide dito's, bobbolkiezen, si.ytanden, scheurtanden, kniptanden... O, ja, een gedrongen kop is een kattekop, een langgerekte kop behoort aan bondachtige wezets. Dj eerste hebben scherpe tanden, ja, we welen ze nog wel te herkennen al zijn za toebereid. Gelukkig, het volgende gerecht laat ons niet in onzekerheid. Het is een kolosasle viirkenskop tiHSchen een hoop kluiijos en ttukjes vleesch zeer aanlokkelijk voor de liefhebbers, hoewel de juffrouw rechts beweert, dat muizen, honden en vleermuizen uitmuntend smaken. A la bonheiir, ga je gang da . maar ! Het cüner duurt ifing, ra^ar kom", ten laatste tot een eind. IX-b.iert, Er wordt gespeecht, dat zelfs ce;i Hol ander er wee van wordt. Schoolmeester, eerste en tweede districtshoütae.., vaders, grootvaders, iedereen speecht. Eu.duiijit, eindelijk; het dai.kgtbjd van don ? schoolmeester, een oom van bet bruidj i. Ken oolijkert die schoolmeester ! Iti z'n j speacu ad bij al gezinspeeld op mogelijke kl-.ii.kirideren voor de ouders van het paar, nu ht-ett hij het r.o0' eens over toekomstige achter kieu.kii.'deren voor truidjes groutvaler, i en sU-v.ge ouwe heer, majoor van het dichtsnijzynde district. Bruid krijgt een kleur, bru:gom lacht ampt;r'.j s, de schalke spiecher schatert en z'n gr.ii.te mond wyd oj.ien, laat al zijn mooie witte taaden zier.. Amen I eindigt hij daarna. \Jf. muzikanten moe van farifaresblazen, maken aanstalten om op te rukken, met blije geZ'Clltl:!!. Toewan Allah heeft een drukken dag gehad, fo.-i wat een bojp speechen telkens weer met zyn naam gekruid. E n welverdiende lust gunne men hem van harte. Iedereen staat op en beluoft van avond op hot kal present te zu len zijn. 'a Avonds moet er eerst nog meer worden gebeten ; een souper in kleinen kring. Daarra hut bal. Polonaise polka De majoor, reeds meerge noemde groo vader van de bruid, doet de wandeling nog mee. Als er gopolkeerd moet ' worden, gaat de ouwe heer zitten en stelt zich i tevreden met naav de j ;ugd te ky'ken. Bruid en bruidegom dtii.sen natuurlyk voor ; de eerste heeft haar bru'idstoilet verwisseld tegen een dani-japon. Of ze gelijk had! Walsen, kruispolka's, pas de q tatre, lanciers volgen. Aan etiqiette- en beleefdheidsdansen geen gebrek -en als eindelijk, in plaats vaa de lampen, de zon fliuw gevallen halskragen, en veiflatste meisjesge^ichten begint te verlichten, gaan de feestviereiiden naar huis. Da bruid van de vorige maatrf, nu een ge trouwde, heusche mevrouw, geeft met haar schoonvader, Ie diatrictshooti van de plaats, hat teeken. A MI het diner heeft ze bewezen, dat ge trouwd zijn gunstig op den eetlust werkt; op het bal dat het iets geposeerds met zich brengt. Ieder is ten z '.erst-< voldaan over het feest en elk neemt grif de uitnoodiging aan roor het trouwfeest, dat o ver 14 dagen zal plaats hebbeu. De partij is achter den mg. Har.s brengt me, hoewel dommelend, toch in nog viu^ger tempo raar huis terug dan gisteren naar Kakas. Doeze.end deck ik de pret i.og eens over en aan ideeën van menschen in Holland over Noord-C lebt's; zoo iets van armoe troef en ontbering, tegelijk met het bezit van een bom duiten, eenvoudig omdat de laatste nergens te verteren zijn in een landstreek waar alleen het gevaar voortdurend om j.? heen is. Mis hoor, deuntje'' polka en lanciers. Daar is mijn huis in zicht. Door 't hoefgetrappel op de brug komen Danisih en Pa Mat na»r voren om eeütlamat datang doroh en djoaragan" te wenschen. Danisih heeft een. i.ieuwe ssrong en een nieuw baadje aan, de transactie met Salim schijnt dus gesloten. Pa Mat is in z'n werkpakje en reeds bezig Haas af te stappen. Simad wacht niet eens tot ik binr.en ben om ontslag te vragen uit z'n luie tuinmacsbetrekking en Salim solliciteert vcor de open gekomen plaats. Danisih is natuurlijk vol ijver om me gunstig te stemmen voor den nieuwen tuinman. Als meneer zoo goed wil zijn om met Danisih mee te gaan tijken in den moestuin .? Meneer is zoo g-ied, gaat mee en kijkt. Ze begint te ver.ellen hoe Simad onmid dellijk na m'n vertrek de pa'j al opborg, hoe Salim toen den moestuin heetc omgespit en het varken gevoed, hoe hij verder den bloamtuin heeft schoongemaakt en meneer z'nwetkpakken zonder zeep heeft gewnsachen, omdat meneer geen zeep had uUgegeven, voordat ie wegging. Dat ze zelf aan al dat werk heeft meege daan, vertelt ze er niet bij. Ik in >et vooral .;cn trooten indruk krij^pn van Saiim's buitengewonen ijver. Pa Mat komt weer te voorscbyn en helpt Daniaih door te relaveeren, dai SiHm van morgen al gras heeft gehaald, mnar, ;!at hij zeil toch het p.ü»rd zal blyven ro kammen. Te slaperig om al dat nieuws tegelijk te verleren, benoem ik Silitn tot tuinman en besluit rustig ut' t^ wachten, boa bet nieuwe heerschap zich in die betrekking zal houden. Ter bïlooni-ig blijkt Danisih den volgenden dag een nieuw ta'ent te bezitten: za kan strijken. Een maa d later. S-iHra is nog ste«ls een goede iuinj >ng?n en be ;iect zelfs bij het eten. Da- tr .reactie is een vcrbeteiing geweest voor den toewan besaar. Dutch. de benaming voor een zeker alliage van koper en zink, tot dunne blaadjes geslagen ei ge bruikt als een goedkope namaak van goudblad en betekent dus zoveel als: klatergoud. Eau Dutch mill 'u een oliemolen voor raapolie, Dutch pins is het Nederlandse kegeNpel. Ia de tweede plaats komt het woord dutch voor in verbinding met namen van bomw> en planten en variëteiten daarvan, die uit Hoiland zijn ingevoerd of in ons land inheems zijn, ouk wel louter om ze van de gewone Engelse soorten of variëteiten te onderscheiden. Als zodanig beschouwen wy Dutch Hi-ech, Lloeer, Etm, ILonty u:kle, Medlar, Mijrtli:, Violit, W'iltow Li de derde plaats wordt dutch gebezigd om het speciaal Nederlandse te kenmerken en veelal met een verachtelike en belachelike i>ijbetekenis, wat in hoofdzaak te wijten is aan de wedijver en de vijandelike gezindheid lussen de Engelsen en Nederlanders in de ITet'ciiw, ontstaan door de langdurige en hevige btryd om de beerschappij ter zee. Als zodanig teker.en w ij aan : Dutch bargain, een koop onder een drinkgelag gesloten. Dutch coricert, een concert, waarbij iedere execuiant een verschillende melodie speelt. Jjutch courage = jvneverrnotd. Dutch comfort of Dutch consolation schrale troost, in de uitdrukking : Gaddank, das het niet erger is, of het had nog wel erger kun nen zijn. Dutch defence, een lafhartige verdediging. Dmtch ftast, een feest, waarop de gastheer eerder ilroi ken is dan zyne gasten. Dutch reckoning rr warboel, een rekening, die niet te ontwarren is. Dutch nightingale ~ boerennachtogaal of kikker. Dutch taltnt, een zeeterm broddelwerk, Dutch wi'low, fctn oi/zedelik vrouwspersoon. In al (leze uitdrukkii gen heelt het wuord dutch eer.e ongunstige betekenis en is synoniem met onecht, vals, bespotteiik, onhandig, trou weloos, Zo heet een taal, die onbegrijpelik is, war taal, brahbeltaal, koeterwaals in 't Engels doubléDulch. Op hst volk toegepast betekent de uitdruk king that biat Uie Dutch zoveel als : dat over treft aiies, dat gaat mijn begrip te boven. Ook de term Vut dun an heeft naast de gewone betekenis van Hollander of Nederlander een orgunstige zin in : J m a Dutchmrm, als alter natief van een beweri g of in twijfel getrokken stellij g. Z) zegt lïtaclccray in Haven swing : If there'a a lietter- dressed man in Europe.... I'ui a Dulchman. Zeer geestig heeft Geurge Eliot, de pseudo niem van mevrouw Lïwis geb. Maiy A'in Evans deze uitdrukkii g in 't licht gebteld in haar roman THE MILL ON TUE Fi.oss, in het toneel, waar Griet j- Tuilicc;' da meesterknecht van baar vader. Lukas, aanspoort om zich door lectuur wat meer te ontwikkeien: Zij zegt : '?I tbir.k you never real ary book but tha Bibie ditt you, L'.ike ? ' '?N ij', miss an' i;ot much o' that", said Luke, with great frai.kr.ess. "I'm to reaJor, I aren't." '?Bilt it' I leiit you one of my bookp, Luke ? I'vo rot got ar.y rery pret'y booka ihat would In de laatste !ijd is het nog al eens voorgeko men, dat de vijamlelike houding van deEngelse pers tegenover al wat Nederlands is ter sprake is gebracht en werd de stelling geopperd, dat de weinige waardering van the Dutch en a! wat met hen in betrekking staat niet een zaak if, die van vandaag of gisteren dagtekent, meer bepaald sedert de zeer sterke sympathieke uitingen van het Nederlandse volk tegenover de Z lid-Afrikaarse Bjeren, maar reeds sedert eeuwen hetft bestaan. Misschien is het niet onbelangrijk deze zaak, aan da hand van de historieso taalwetenschap, na te gaan. H)t Engelse woord dutch, dat sedert de 14a e.euw onder verschillende vormen, zooals: dachy&che, duysdte, duch, dnche, duitch, dutche voorkomt, vindt men in het Angelsaksies terug in den vorm théodisc, in het oud-Duits als diut.fc en betekende toen zoveel als «populair", «nationaal", geheel in overeenstemming met de betekenis van het woord, waarvan het was afgeleid tliéod = volk of natie. Ii de 'Jj eeuw weid het bijroeglik naam woord gebruikt als een vertaling van bet Litijnse ?M/(/cm's, ten einde de volkstaal te ouderschei den van hot Latijn door de kerk en de geleerden gebezigd en van de aangrenzende lliuiaatsa tongvallen. Z') werd het langzamerhand da algemene benaming voor de landstaal, of de taal van het volk en werd zowel toegepast op de bijzondere dialekten ais op het genus van de taal, dezo dialekten omvattend, bat Duits in 't algemeen. Van de taal werd het woord r.atuurliker wijze uitgebreid op her-, die deze taïl spraken en w.-rd het nu een etbniea of nationaal by.oeglik naamwoord, ten gevolge waarvan dan ook in de 12^ en l.'!; eeuw de naam v«u bet land ontstond D utiMand, nu Duitsland. In de 15; en 16) eeuw werd het woord Dutch in E..geland gebruikt in de zelfde alge mene betekenis, waarin nu het woord German gebezigd wordt en als zodanig omvatte het ook de taal en het volk van de Nederlanden als deel uitmakende van het .Nederduitse" gebied. Nadat de verenigde provinsiën een on t'aankelike staat geworden waren, die bet «Nederduyts'1 van Holland als de r.ationale taal gebrumten werd het woord *Du,'ch" in Engeland langza merhand beperkt tot de Nederlanders, als zijnde dia bizondere aflelir.g van de «Dntch" of Duitstrs, waarmede de E'igelsen in de 173 eeuw zo vaak op onzacbte wijjo in contact kwamen. In Nederland en in Duitsland bleven de woor den duits en deittsch in hun gewone gebruik beperkt tot de taal en de dialekien van het Duitse R ik en van de aangrenzende strsken, met uitsluiting van de Naderlanden en Fries land, ofschoon het woord tden'fdt' in wijdere zin eze ook oxvatte sn zelfj e~en ruim gebezigd mag worden als de woorden »Gjrmanns" of »Töuloniea''. Zo is dus het Engelse gebruik van het woord Dutch sedert 1600 van het Nederlandse en Duiisfi gebruik afgeweken en is da betekenis var, Dutch r- Garmaans of Duits verouderd. Het woord dutch wordt nu gebruikt lo. voor die artikelen, die oorapronkelik in Holland ver vaardigd worden, of uit dit land worden uit gevoerd. Ala zodanig zyn te beschouwen Diitch brie*, C'vpet, chec.-ie, clinlier, dropt, pen, pump. Deza woorden betekenen dus stenen, karpetten, kazen, klinkers enz. van Hollands maaksel, Dutch foü, golt, gilt, gilding, leaf, metal is bc e»' y y m to rtad ; but there's "l'!g's Tour of Europe" that would teil you all ahout the d.ffdrent sorts of people in the world, and if yju didn't ukderstand the reading, the picturcs would belp you they show the looks and ways of the peoplo, and what thry do. There are the Dutcbmen, very fat, and smoking, you kcow and one sittir.g on a barrel.' ' N&y, Miss. I'n (?have) no opinion o' Dutchmen. Tnere ben't much good i'knowing a'iout Wie-K.." '?But they're our ftillow-creatures, Luke ? we ought to know about our fïllow-creat'.ve»." "Not much o' fellow creaturs, I thii,k, Miss; all I know my old master, as war a krov/in' man, used to say, ^ays hè," If e'er I so-v n'.y whsat without briiia', I'm a Dutchman," sayi hè; and that war aa much as to say as a Dutchman war a fooi, or next door. Nay, nay, I aren't goin' to bother mysen about Lh. 'Chmen. There's fools enoo an' rogues enoo wi'out lookin' i'books for 'em,'"' Want Du'ch wordt ook vaak gebruikt met een toespeling op de gewoonte van bovenmatig drinken, aan de Nederlanders toegeschreven, of ook op de biede en zware gestalte van onze landgenoten, of op hunne inhalig^.eid. Zo zegt G. C inning in Lyra Elegantiarum 1867 van ons volk : 111 m;itU'"s of (-(nimciTc, tlic fault of t:ie Jtiilch Is givni^ loei littli1 au l aikiü^ l»,) iiuicli. Vooral in de tijd van de Engelse oorlogen komt de animositeit der Engelse schrij/ers tegen de Nederlanders aan den dag John D;yden begint zijn gedicht Annus Miridiil'S, of: the year of wonders, van het jaar 1666 aldus : In tlirivinp; avis lon^r time had Holland !:i\n\ n, ('ï.HU'lii:!^ ai IKIIIH; ;ui:l cvu;-l \vhcn abr ta.l ; Scurcc !? living us thi' nu-uiis lo claim olll' u«n, Om1 kiii^' l lic}' i-ourtcd and our me ?c!i;ints avvi1-! Trade \vliich l'.lic blo.id slio'.ild cirrulai'ly flmv, St tpju'.l in th(jir chaiiucïs^ luiind iis IVccd.nn io^i ; Tlntiii'i' the wcalth o l' all the \vorld du o. And gt'Cincd bnt shipurec! cd on so base a coasl. list zou te veel plaats vorderen om al de hateiikheden n^er te 'schryveu, die Dry len aan het adres der Naderlanders in dit gedi'ht luclt. E^r, van zijne vele toneelstukken, a'g-.'mcen erkend als een van de minste, die. hij geschre ven hetft, draagt tot titel : »Amboy^a, or the Cnielnes of tl>e Dutch to the liïiiytuh" en w.» gedicht met het doel om het nationale gevoel zijner landgenootea tegen de Nederlanders rp te hitsen. Djcb wij moeten ook billik zijn en eike: nen, dat onze dichters uit die tijd in t\llosbth-ilve malse bewoordingen-over de Engeistn schreven. Joost van den vondel heeft in een :ir,'.;l gedichten, geschreven ter gedacht-nis aan de beroemde zeeslagen er. de tocht naar C a «b R m de Engelpen vrij wat gehekeld. Ojk J.ir. Vu*. Oiidaen en anderen lieten zich niet oiihe'.uigd. Evenwel spreekt uit deze gedichten mear na ! blijdschap over de nederlagen, een g^duol t; i vijand toegebracht, dan een minfich'ii g, /.O.::H die, waarmede de Engelsen op alle aiulfrrf l volken, en, in het hier besprokene, speciaal < p ' de Nederlai ders neerzien. J.