De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1902 6 april pagina 8

6 april 1902 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

r DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No, 1293 en omvangrijk waren als ie het afgeloopen dienstjaar. Een goede tijding. * * * E. E. S. te Petere berg 66 Fontanka. Bedankt, 'k Houd me aanbevolen. 1902' luniiHiHHHHiniinuiiiiii miiiiiinniiimi BOEKAANKONDIGING. Uit Zonneland. Land- en volkenkundige schetsen voor de jeugd in sprookjes en vertellingen, door TH J. A HILGEBS. Deventer, Klnwer. Als er in de kinderzielen ooit beelden ge schapen zullen worden van wat de school aan aardrijkskunde geeft, dan zul het moeten zijn als in dit boekje. Deze schrijver vermoordt de belangstelling niet door sy'fers van hoogte en bevolking, hy geeft niet plichtmatig alle samen op die er maar op 'en kaart staan, maar hij woont zelf in zijn land, Malang, en beschrijft dat. Oi dit verzinsel is of niet, de man blijkt goed genoeg «huis in z'n streek om het ver zinsel, als 't er een is, voor waarheid door te laten gaan. De 13 platen, foto's of aardige tekeningen, verhogen de waarde als leer middel ea toch bet is noch niet wat het moet zijp, wil bet beeld zich inbranden in de kinderziel. Misohien stel ik m'n eisen te hoog en moet men de beschryfkracht van 'en Couperus bezitten om het goed te doen, maar dat geloof ik toch niet. Er is n.l. n persoon in bet boek die stellig 'en verzinsel is dunkt me ten minste zyn beeld wordt zo weinig dnidelik voor ons, dat 'en echte vader van 'en echte, heuse jonge het beter zou gemaakt hebben. Om te bewijzen : Op blz. 83 vertelt de schrijver dat hy »onzen Han" eindelik zover gekregen beeft om 'en brief naar Europa te schrijven, en de brief last bij in zyn werk in. «Beste neefjes en nichtjes," begint- ie, m*ar alg men 'en eindje gelezen heeft, blijkt het duidelik aan de styi, dat er niet bet minste verschil is tussen die van de jonge en die van de vader. Deze vertelt eenvoudig, maar doet net of het de jonge is. liet echte jongesachtige mis ik er in en blijkbaar is het de schrijver ort^aan dat hy zyn jonge sprekend invoerf, ?want als A ma t, de schoolbediende, zyn verhaal uit beeft, sluit de jonge zijn brief niet af maar houdt in eens op. Ook hieraan bly'kt bet : eerst spreekt de jonge in z'n brief beel gewoon van jullie en je tegen z'n neefjas en nichtjes, maar dan, als hy door papa als 't ware op zy geschoven wordt, komt die er met zyn ge tussen. Zie, dat is noch in 't algemeen iets over dit boek : op blz. 23 lees ik : >Ik zie er geen kans toe ;'uWie een zoo duidelijke beschiy'virg van ons stadje te geven, dat ge het u goed fcunt voorstellen, en daarom «il ik maar kort zp.u Nu, dit laatste vind ik te prijzen, maar het eerste geloof ik eenvoudig niet : als men zelf zo iets goad weet en ziet, dan kan men het ook beschrijven. Nu valt bet dan ook in 't ge bruik wat mee, omdat de schrijver z'n omgeving kent, maar ik wou hem aan 't schrijf en hebben met hevige ontroerirg voor zya mooie land, dan girg die ook op de kinders over. Ea dan de onderstreepte woorden : dat zegt men toch niet zo, maar waarom dan niet >dat je bet }"'' enz. Ik verwacht van hem meer boeken over Ir.dië, maar laat by die dan noch wat reëler, intenser schrijven en, zo mogelik, maken dat da jingas niet behoeven te vragen: >en boa deel-ie dat, meneer, met die schaduw beelden ? Er wordt toch niet gezegd, waar het licht was of welk licht hij gebruikt by zyn ?weJMigvertoning". (blz. 7G) Of »hoe liep het niet die bosduif af, waar die jonges de poot yan stuk geschoten hebben ?" Hy weet hoe >r.gea znn, »üie, na aai, laatste woord, graag jiog een astster honrei.» (Staring) Ea dit kan filet eens het laatste genoemd worden. Noch 'en eikel woordja over de ingelaste sprookjes. Ook die zy'n prettig verteld en soms, als by de uitbarsting van de B iöslaagt de schrijver biezonder goed. Ik voor my vind za ook wel op hun plaats hier, omdat het ont wikkelen van het gemoedsleven toch al heel weinig gebeurt in onze schoolwereld, waar opeenstapelen van kennis, helaas, de voorkeur blijft genieten. Alleen, in het verhaal van Samidra vertelt de heer Hardhoorn van twee Javanen : »Had ik geweten, dat zy zoo zeer verslaafd waren aan opium, dan zou ik misschien wal een middel gevonden hebben, om hen van die vreeeelyke ziekte te genezen, en dan had ik zeker veel kwaad voorkomen" en...jonges en ik zelf, wa vragen allebei : welk middel dan ? Haarlem. J. B. NIEUWE UITGAVEN. \V. HÜND. Een raadselachtige moord in Piccadilly (Amerikaansche detactieven romans. Na 19) Uitgave van A. W. Bruna & Zwate Utrecht. EKH woord in mijn eigen belang in zake Ha'irleni'che Gemeenteraad contra B'ijaes. Dslft, H. Djyer. Een va'keniicht by het kwteel Brederode H>«iorisch verhaal uit het jaar 1349 door E. MOLT g.ïllustreerd door B. W. WIEMNK. M.'Janblik, K, H Ilama. Ntderland-che L<Merk>i»i'Je, een hoofJstuk Ta-i ?.?ergelvjliende letterkunde, door dr H. C Muu.ua Utrecht, J. G vin Terveen & Zoon. P'.i'llj', tweenaandely'ksch Bibliographiseh tijtear.ft voor Nedsrl. natuur- en geneeskun dige literatuur. Ie j*arg. No. 1. Aitwerpen G int, Nederl. B>ekhandel. .Wirendorf'aNovellenbibliotheekXo.HS 14G ' Miller'i Bute, door JUSTUS VAN MAURIK. AnuttsrJïm, Van Hilksmi & Warandort' K. J. POTGIETER. B>'iceen aan Cl. Buiken uit uitgegeven door G Baaknn H'ist, twae.le da.-! 1869. Hairleffl, H. D. Tjienk Willink & 2wn . H t B nboeïvan Thomis aan Gintmipre en gijn tx mpden, door >lr. W. A. VAN BEK VET. 'sG.-avanhaga, MUrtinus Nijh. ff. U, t M'dtatulïs leoen. Bijlraie tot da kennis van zy i karakter, door MARIE ANDERSO.V met dm portretten. Atisterdam, C Dimëls. »? .p'ila'r wetenschippely' ke biblotheek. Nol.' D; NMthtimkuur voor hartüjiers in eigen ?WJ''irg woning mogelyk. E in woord tot alle ly' b-M aan hartkwalen naar dr. JOSEPII KIDD'S, d.»or J ABGIDIUS SCHIPPER Amsterdam, C. L. G. Veldt. j): 'Bnuowercll. N). 13. WsekSlad voor th--r-i.i en praktik. RjJastia D. II. tiiortrkamp en J. tl W. Lülimvi, B. I. Uitgever h'. -ma F. ?van Rnsen, Amsterdam. i).', Archit et, onder redactie vn het GsnootgcV-p .Architectura et Anicitiae." Hiarlem, II. K'einmanr. & C). C^taloque da portraits et d'estampM histor'q ;aa et topograph:q-K3. Li Hayc, W. P. van Stockum & fil?. Plutarefiws als godsdienstig denker. Een ge statte uit de Grieksch-Romeinsche godsdienst geschiedenis, door dr. J. D BIEEBNS DE HAAN. Den Haag, Martinns Ntjhoff. Inhoud van Tijdschriften. De XXe eeuw. De Wellevendheid van AbdnHab. Ibn al Mokoff», door G. van Vloten. De Verloofden, door M. H. van dampen. Verzen uit het Vaderhuis, door Karel van de Woestijne. Avond Zangen, door Ad. Herckenrath. Ora et Labora, door Herm. Heyermans Jr. De zin der Menschelyke Aktie, door dr. J D. Bierene de Haan. Muziek, door J. C. Hol. Kunst, M Bauer, door A. Pit. Ds Nieuwe Gids: Een fragment uit Floris V, door Adriaan v. Oordt. Over Breitner, door W. Steenhcff Verzen, door Willsoi Kloos. Aanteekeningen over Kunst en Historie, door dr. H. J. Boeken. Da Aardbeikoopers, door J. Eigenhuis. Geertje, door J. de Meester. ? Literaire Kroniek, door Wille'm Kloos. E'.zevier's Maandschrift. No. 4: Arnold Gorter, door Marie Matx Koning, 12 illustratiën. Issaj Dignus Fransen van de Putte, door mr. H. Jillesen. 7 illustratiën. De koning stadhouder Willem III op penningen verheerlijkt, door H. J. Dompierre de Ghanfepié. 20 illustratiën By de Indianen en Boschnegers van Suriname, door dr. H. van Capella. 10 illustrat en. Eugen Gugel, hoogleeraar aan de Polytechnische Schoo', door J. F. Klinkhamer. 5 illuatratiën. De Hollandsche meesters in de Ermitage te S». Petersburg, door Maxliooses l illustratie. Verpleegster, (Slot), door Anna Polak. Revolutie, door JeaneUe Nijhuis. Vootjaar, door J. Evers Sr. Europa. Afl. 4 : Van zonlicht en dood, door G. H. Priem. De laatste reis, door Gustaf af Geyerstam. Overgang, door Ghr. J. F. v. d. Dassen. Met vuur gespeeld, door Rudyard Kipling. Björnson en zyn kaperjapon, naar Th Lindblom. Herry'zenis, door Fr. Bahrens. Onze Eeuw. 4a Afl : De Oost-Indische Compagnie, door dr. H Brugmans. Holland sche poëzie in 1901, door Frans Bastiaanse. Van Lombroso tot Ferri, door prof M. van der Vlugt. Arbeidsgeschillen en verzoeningsraden, door jhr. mr. H. Smissaert. Verzen uit een Boek »Jeugd van Frans Bastiaanse.'1 Danse op de Louteringsberp, door dr. J. D. Bierens' de Haan. Over G o sta Bsrlirg van Selnaa Lager'of, door J. E. van der Waals. Onze Kunt-t No. 4: Jac. Mssnil, Over de betrekkingen tusschen de Italiaacsche en de Nederlandsche Schilderkunst ten tyde der renais sance (eerste studie.) Albert Plasschaert, Floris Verster. Max Rooses, Portret van Hendrik van Hal male. Georges Eakhoud, Victor Gilsoul. Eigen Haard, No. 14: Gelijkvloers, door Louise B B , XIV. Een pionier van Borneo : dr. A W. Nieuwenhnis, door Bintang Djaoeh, met portret en sfh. van dr. Nieuwenhuis met zyn medewerkers op zijn eersten grooten tocht door Borneo. Oud- Woudrichem, door J. L. G. Kingmans met afb. van den in 1852 gesloopten klooitertoren, aldaar, naar de schilderij van wijlen J, Kuyper, en andere afb. Pandhnizen op Java, door mr. P. L. A. GDllard, met afh. Getallen, naar het Duitsch van A. van Sshweiger-Lerchenfeld, I. Feuilleton. De Katholieke Gids. April-sfl : De Hanza, door A. op de Ls<tk. Eerste H. 3mmunie, door Jacques Keyser. Hat Kruis, door W. V. Consummatum est en Palmzondag door Henri W. J Schouten. Waarheid of Laster ? Naar aanleiding van het werk >Da Ritueele Moord. Esn onhoudbare beschuldiging".) (Vervolg en slot), door Neifttus. -^ By een Beekje, Hoop en Winter, door J, Verheggen, Politiek Overzicht. "n interne? met den Hesr A. C, Kreeft, A.lweer 'n tooneeljubileum!... 'n vijf en twintig-jarig nog wel. Ditmaal 'n cht!.,. 'n Niet-gefingeerd jubileum!... Ik zal u vertellen wie 't viert... A. C. Kreeft, de bekende en geliefde populaire komiek. In fefstkleedij gestoken meldde ik mij bij den jubilaris in hope, Prinsengracht bij de Lsidschestraat aan. 'n Lief' jongmeisge, Kreeft's dochtertje, pa's oogappelije. leidde mij in het ontvangsalon binnen. Ziende, dat ik, als handig journalist, 'n belang stellenden blik in 't rond wierp, kwam mijn gastheer dadelijk met eenige aanwijzingen voor den dag: interessante programma's, netjes opgeplakt en in lijstjes gezet (o.a. 'n fotografie van het Parijsche programma Koopman van Venetië;) mooie schilderijen : een van Jan Maandag (natuurlijk'n scheepje dat de veilige have« binnenzeili), een van Keüy; 'n kleine, maar heel origineele copie van De Nachtwacht; een familiegroepje door Bfaakensiek; «Kreeft, de scharen poetsend", enz. enz. Wetende dat Kreeft in z'n jonge jaren óók aan schilderen deel, vroeg ik hem, mij iets van zijn penseel te laten zien. Hij had echter niets in huis, behalve een a'coofdeur, naar mijn bescheiden kunstmefning 'n meesterstukje van kleur en behandeling »En nu, waarde heer Kreeft!" riep ik, »houd je vast. [k ga u interviewen." Hij verbleekte zichtbaar, maar herstelde zich vrij spoedig en verklaarde zicti bereid. «Gloren ?..." »>9 Febr. '53..." »Waar?..." «Amsterdam ..." «Slaat op u ook de tirade: reeds in z'rjn prilste jeugd enz.' ? ? ?" »Jt. AI'n vader wa? een venvosd tooneelliefhebber. »D3 houten kan" op 't Plein mocht hem tot haar trouwste bezoekers rekenen. Waai o n weet ik niet, maar vader kwam altijd met da pauze thuis .en dan kreeg ik het contra nvrkje, om nog het ballet te kunnen zien. Misschien om mijn sluimerende chorengrali-cae talenten orj te wekken. Toen ik wat ouder werd 'n jaar of 12 begon die beenen- en baen'lerenexpositie mij da keel uit te hangen (figuur lijk gesproker) en het gevoel voor «hoogerf'P '-geproduceerde kunst in mij te ontwaken. Ni gehou bn familieraad werd toen besloten, dat de rollen, zon lei worden ver visseld ; ik ging vóór de pauze, en mijn vader kreeg het ballet-coatraraerkj^. Al heviger werd toen mijn drarg raar de planken en het slot was, dat ik reek-rijker werd...'' »Möt succes ?..." »Z3ker! 'n Bol onder de dilettantenbollen I ?Nauwelijks zestien jaar speelde ik reeds de rol van een 90 jarige in 'k weet ni t meer welk stuk. Het succes was v</lko;ren, behalve dat een bevoegd criticus mij ver weet, dat ik mij te oud had gegrimeerd en niet veerkrachtig genoeg van houding was geweest/' »Was u lid van 'n vereeniging ?" »Ja, van O. G- D. E. V- ^Onderling ge noegen door eendracht verbonden." Die Vereeniging gaf eena in haar lokaal (De Zwaan, op den Nieuwendijk, waar nu de spiegelwinkel van Vqretenberg is) 'n bal masqué. Ik had 'n introductie en ging 'n pakje huren bij Serné. De tegenwoordige eigenaar van de zaak op den Groen burgwal, A. SernéJr., hielp me. Ik maakte kennis met hem, hij introduceerde me, als lid, ik werd aangenomen als werkend lid (en later als zijn. zwager, want ik trouwde zijn zuster). Ik was, al liefhebberende, heel dikke vrienden met Sarnégeworden en ging vaak pakjes voor hem brengen naar Oud- Frascati (Ne?), waar hij kleedde en costumes leverde aan de verschillende «Sociëteiten", die daar optraden. Ik mocht daar achter de schermen komen. Wat 'n genot! Behalve aan mijn reputatie als kranig dilettant dankte ik het aan Serné's handige be middeling, dat ik b'rj Prot geëngageerd werd. Want ik kon 't niet langer buiten het tooneel stellen Eenmaal bij Prot, ging alles van 'n leien dakje Ik kreng al gauw goed werk te spelen (Eerst had m'n vrouw 't niet erg op die komediespelerij, maar toen ik met 'n flinke gage thuis kwam, trok ze nog al gauw bij), 's Zomers traden we op in de tent van Grader en 's winters in Frascati (Nes-). Toen ik 'n tijdje bij Prot was en nogal succes had, vroeg ik opslag; hij weigerde. Ik zei m'n engagement op en verbond me bij De Boer (Tivoli). Toen Prot echter zag, dat 't me ernst was, werd het zaakje bijge legd. Ik kreeg verhooging en bleef. Sedert de verhuizing naar den Frascati-schouwburg in de Plantage is mijn genre voor namelijk operette geweest, al speelde ik er zoo tus?chen door ook nog wel in drama's. »Daar, in Frascati Plantage hebik 16 jaar met pleizier en heel veel succes fewerkt, zonder dat er iets bizonders ge» eurde. Eigenlijk heb ik dan ook geen jubel-geschiedenis? of ik zou wat moeten liegen." »Eti toen kwam de bekende lust om directeur te spelen ?" »Neen, die neiging was niet de oorzaak, dat -ik de Artis-schoawburg zaak begon. Louter de gedachte aan »den ouden dag". Ik wilde voor de toekomst van mij en de mijnen zorgen en... 't is folie-kant uitge komen, dat zaakje heeft me te veel verdriet en zorg gebaard, om er nu over te spreken. Alles is nu zoo goed als geleden en ik heb aan al mijn verplichtingen voldaan dus u. i. t uit" »Van den Artis-schouwburg ging u? " »Naar Van Lier. Daar speelde ik van alles: De Brompot, De Vrouw van Papa, Nitouche, De Operettenkoningin enz. In Augustus 97 kwam ik eindelijk aan het Nederl. Tooneel Ik debuteerde in «Tooneelspelers thuis" (Jens Overby)." »Bevalt het u daar?" _»Bevallen? Ja! n wat de rollen betreft, die ik te spelen krijg n wat da behande ling van Directie en collega's betreft, iaa niet beter." »Maar,.. trekt uw hart je niet altijd rog naar den operette-kan t?' »Och, operette is mooi. Ik voel me daar werkelijk sterker in ; meer dan op 't Plein een »iemand", 'n eerste onder de broederen. Maar ..." * * * Toen ik Kreeft zoo in z'n typisch, kaal geschoren, nog jeugdig gezicht zag, dacht ik: hoe jammer het toch is, dat hij niet wat mér aan zijn kunst denkt en wat minder aan materieele dingen, 't Is mooi en op alle pur ten te verdedigen, dat 'n artist zóó veel zelf bedwang bezit, dat hij zijn neiging, hoe sterk dan ook, terwüle van zijn gezin weet te beheerschen en een kunstgenre nauw gezet en zoo goed mogelijk beoefent, dat niet zijn volle sympathie heeft. Maar voor het publiek als lachlief hebber en voor Kreeft als operette-kunstenaar blijft het jammer, dat hij niet wat minder zwaartillend, niet wat] komediantachtiser, d. i. «losser" van levensopvatting is. Ware hij dit geweest, dan, voorzeker, zou hij dezer dagen niet zijn contract met de Koninklijke Vereeniging voor drie jaar hebben vernieuwd, maar den len September a.s. deel hebben uitgemaakt van een gezel schap, .waar hij dadelijk weer zijn oude positie als echt-populaire en onverbeterlijke operetten speler zou hebben ingenomen. »Het heeft niet mogen zijn'1 laten we dus hopen en verwachten, dat de jubilaris daar op het Plein zijn werk met dezelfde nauwgezetheid en met evenveel talent als tot nu toe zal blijven verrichten en hem op zijn feestavond, Donderdag 10 April, 'n stikvolle zaal toewensch°n. G. B. Het pBtninatiscli Dynaniietooii. I Iet ]>m'inn;U :sr!i ilynaiiiü'tkanon, \\iiii in iV.'. umi', l Uitnlii'V a.p, cu ilczi-i- dillen Ier lr,.ier|>T;i;its OMi'bro(.'k pnn'vt n /ijii 'onumen, is Cf U VUUi'nH'll ' - llit' ''(-]! 'cht'cl lllt'UU \cld YiUl al'lniiil opent VOIM- de lii'Lille-i'ie. Hei, doel \an dit kan-in is om op m'nlile l>;ire afstuit!'i\ e,MIC iK'laiijrnjke lmeu:i llicid sterk v, erkende springstof te \ver[.<1''. die ilo n' liat'e. vt-'rnu'U'n \r mUvvvkiu^ t'lk audet* ^ seKut, dat ecnii.'s/iM5 liienmxle, vergeleken knu nimlüii, i>[> Bij.Ie streeft. Oe uitvind r verzekert, dat de ui!\\e,rkinü; op le.enU' doelen \ ernissend uro'.t in^et zijn, -\vairom indci-iij.t aan liet, departement van o'l'ln^ werd vo')i'ge>te]d op Inminlilc at'-tauden p het prüi-flei'ViV'U b.v, leven;! sliu-Utvee te, laatsoii, ten einde te kunnen aai'iooi en hoe i'o pi d.' s'eel' is, waarin nienseli en dier builen cveeht 9;e>tel l worden, (en^evol^e der snelle l l h; vorm en de inriehting van het pror;ee;iei a'e\en het < en behojrlijkc ro'a'ie en daarmede een ^-neileii 't:\nil in de lucht. Wij voorspellen het Si nu Dn lley-kaiion in K iropn en de k donién eene belangrijke t >ekonH". X'arvt R>,ift<'rtl<t'iis<'<'!<' t'vcia://, vitu Dinsdag IS -Maart 190J. [fierste blad A). I. Gij, Christnen, Turken, Joden, Hindoes en | Brahmanen, Of hoe gij verder heet, die iven God met [?.?arcen Tosspreekt en zoekt naar Zijn, UT'-:eopen[baarden, W.I. Liat af van Uw Geloof en zwijgt eerbiedig Een andere Opperheer, een andre Wereld[maker, Een andre Heerscher komt, die allen U, [Verzaker, Verwenscher worden doet van da eens [omhelsde Leer, Wiens Stralen-majesteit verwint het Licht [der Zon : Voor Wien het stom Heelal stuiptrekkend [stort ter neer! Noem, Aarde, noem hem ons! Het Dynamietkanon! II. Zio zal dan 't Humanisme treden Op nieuwe, ongekende paên, En rijzen 's Werelds dankgebeden Tot Uwe Heerlijkheid voortaan. Het snelvuur al te loom gebleken Had veel te kort een projectiel, Thans krijgt harmonisch levensteeken! Het lijf u meter lange ziel. Bekrompenheid van leer en werken Zijn thans voor eeuwig in den dop ; De lietderook van alle kerken Wolkt in uw dubblen loop ten top. Gii, die regeert door snelheid tevens, Vernieler en Verdelgings-God, Bsheerscht van mijlenver de levens, Terwijl Gij met den' dampkring spot. Gii comprimeert de lucht-atomen, * En al wat leeft, stort voor U neer ; Gii. Wonderwerk der Zoetste Droornen, Verstikt, nog vóór Ge treft, de sfeer! Uw projectiel met zijn rotatie, 9 Die aller draaierij trotseert, Werkt in de lucht met zooveel gratie, Dat 't steeds in goeden stand verkeert. Heil dan, verheven Siikluchtzwaaier, Profeet uit 't nieu ve Zede Boek, Heil, machtige Basehavingszaaier, Kanon, beproefd bij Oldebroek! PIET VLUCHTIG. ?tiuiiiiiiiiiiMiiiiiHiiHiiimitiiiiiiiiniMMiitiiHinimnuiiifiiiiiiiiiiiiiiiiii Feestzending van nir. Jacob v.Lennep's romantische werken. Da Van Lannep-commissie verzoekt ons te melden, dat z;j in staat is gssteld, in het geheel ongeveer 500 stel of GOOO deeltjes van mr. Jacob van Lennep's rom. werken te ver zendan aan alle Nutsbibliotheken, alle boekeryen van Ons Huis en een aantal andere volksbibliolheken hier te lande ; aan 50 biblotheken in Zuid-Nederland, 20 in Oost- en West-Indië, 13 in A-nerika en l te Smyrna. Voor de Boeren-krygsgevangenen zijl 75 stel of 900 deel'jas bestemd. Bad-Courant. Vanwege de directie van de Mg. tot Expl. ran Staalwaterbronnen te Haarlem, wordt ons toegezonden de Bid- Courant, officieel orgaan van het Staalbad Ilwrlem. Daze courant, die van de oprichting der maatschappij af wordt uitgegeven, is thans door haar tegenwoordige uitgevers, de firma Warmer & Ketting te Haarlem, in een nieuw kleed gestoken. Victoria Bron te Oberlahnstein. De Maatschappij tol Exploitatie van de Victoria Bron töOierlahn-ttein, heeft net uitgevoerde menu's voor hare afnemers beschikbaar gesteld. ? MiitiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiniiMiMiiiiiitititiininiiiiiiniiHifiiMiiiinMt Wet op non-activiteit enz. van officieren. De weinige belangstelling der Kamer bij de behf.ndeling van bovenstaande wetten, heeft geleid tot eene merkwaardige tegen strijdigheid, die ? verdient gereleveerd te worden. Bij de bespreking der bepalingen op de con-activiteit buiten bezwaar, verklaarde de M. v. O. naar aanleiding van het streven om een tijdelijken stilstand in de promotie, te stellen in plaat? van de nu zoo ongelijk werkende bepalingen, dat de officieren die zoo vrij waren van hun recht gebruik te maken, er ook de gevolgen maar van moesten dragen. Met terzijdeètelling van den eenigszins wraakzuchtigen geest die uit deze motiveering spreekt en van 't onpractische be ginsel, officieren die toch al niet veel meer voor 't vak voelen zoodoende opzettelijk den weg af te snijden, uit te treden, ia 't niemand opgevallen, dat het artikel dan nu juist op zijn hoofd 'H terechtgekomen. Volgens den geest der amecdementen zou ieder officier die gebruik maakte van het hem in de wet toegekende recht om non-activiteit te vragen, gedurende dien tijd stilstaan in de ranglijst. Ieder zou dus de geKolyen drayen van zijne handeling! M u echter de oude toestand is besten digd, orndat ze reeds een halve eeuw be stond, hetfi de officier er alleen maar op te letten, hoe de ranglijst achter hem er uitziet om te weten of hij non-actief zal vragen, ronder de ycvolyen er van ledrayen. Een paar voorbeelden zullen dat duidelijk maken. Ie. Stel dat een kapitein den 2e Fe bruari tot zijn rang is bevorderd en zijn opvolger den 31ste Augustus, dan kan eerstbadoelde veilig ten maanden nonactief wezen, zonder dat hij de gevolgen daarvan in de ranglijst ondervindt. '2d. Stel dat een cadet 't iaatste nummer van zijn promotie hetfc en de eerstvol gende promotie 10 maanden later komt, dan kan hij gerust 10 maanden nonaetitf zi'n, zonder dat hij er de gcvolyen van ondervindt. Heeft men 't er voor over dat men een paar nummers verliest, dan kan men dat alles jaren vooraf nauwkeurig berekenen? en zijn er officieren bij tientallen aan te wijzen in da ranglijst, die voor een be paalden duur van non activiteit, geen noemenswaardig verlies lijden. Dit nu is zeker niet de bedoeling van den Minister geweest! P. De f (rteloaslieid te Rotterdam De heer J. F. N. heeft gemeend over boven staand onderwerp een artikel aan dit weekblad te moeten schrijsen en ik was zoo vrjj daarop kritiek te leveren, een krietiek hoofdzakelijk gericht tegen de 01 juistheid van verschillende aangsvoerde argumenten. Heb ik daarmede een onbillyk oordeel ge veld ? Of getracht 01 juiste gevilgtrekkingen ingang te doen vinden ? Ook met het scherpa «antwoord" van J. F. N. voor my, kan ik zulks, niet toegeven. Op een drietal punten waaromtrent cijfers genoerad waren, heb ik aangetoord dat deze cyfers geen daglicht konden velen. De reote der Bank van Lsecing was te laag aangegeven ; de woekerwinsten der pandjeshuizen lacg niet genoeg gpgeeseld; het aantal woning- ontrui mingen onwaar. Dat ui^jn cijfers zoo nut geheel en al juist, dan toch de werkelijkheid veel meer cahy komen geeft J. F. N. in zijn antwoord volkomen toe, een succes dat ?oor mij reeda voldoende kon worden geacht, ware het niet dat deze >amende" het adjectief »honorabJe" niet toekomt. In mijn kiitiek heb ik althans nog tot uitgangspunt genomen, dat J. F. N. verkeerd was ingelicht en op o-juiste gegeven» had voortgebouwd, maar J. F. N. die van n>ünog minder weet dan ik van hea>, permitteert zich te zeggen «van G. weet heel goed, en v. G. weet zeer goed'1, enz. al^of ik tegen beter weten in hem had bestreken. Daarmede worden orze wapens ongeluk en zal ik het veld ruimen. Echter niet, zonder den aandachtigen lezer nog bij enkele punten te doen stilstaan. Het is volkomen waar dat ik wist er in het kwartaal Nov. 1901-Jan. 1902, 348 vonnissen tot het ontruimen van wonirgen gewezen waren. Doch even waar is het dat daarvan slechts 11 geexuteerd zijn, en daarop kwam het toch zeker aan. Of kon het eenig nut sorteeren ra te gaan om welke reienen een verhuurder het r.oodig oordeelde zich van een wapen tegen den huurder te voorzien ; Slordig of vuil bewoner, het hinderlijk zyn voor buren e. t. q J. F. N. is ook plecht gehumeurd genoeg om te zeggen, dat ik hij het bespreken der werkeloosheid met praa'jes aankom. Ik laat dergelijke insinuaties den lezer ter beoordeelirg. Daartegenover mag ik toch zeker stellen, dat het rfsultaat van de erquete der vakvereni gingen was, dat er op dat tijdstip waren 1329 werkeloozen, waarvan niet minder dan 858 tot de bouwvakken behooren, dip, evenals alle seizoenarbeiders, in den winter een slappen tijd hebben door te maken. En al wil ik nu grif toegeven dat deze erquets niet op volledigheid aanspraak kan maken, en. al buig ik mij ook nedrig voor J. F. N 's autoriteit, die my geheele onbe kendheid met de toestanden ondsr de ha?anwerkers toeschrijft, toch waag ik het nog te doen opmerken, dat er steeds, dus ook in de aller drukste tijden hier ter stede werkelooza havenwerkers*gevonden zullen worden. Rotterdam \ &l daar niet zond«r. Eerstens omdat dit werk in vele gevallen te afbeulend is, om het langer dan 3 k 4 dagen aan een stuk vol te houden, en tweedens omdat er alt|jd een over-compleet van werkkrachten zyti ttójt, om het lossen van aaLkomende of verwacht wordende schepen terstond te kanten doen aanvangen. Na nog ter loops even te hebben aangestipt, dat de mij door J. F. N. toegedichte qualiteit van secretaris der vereeniging van gemeente en volksbelangen mij niet toekomt, en ik die functie ook nooit vervuld heb, zal ik mynerzydach deze zaak als voldoende toegelicht beschouwen. Daar J. F. N hy zyn onderzoek raar pandjeshuizen omtrent de daar geldende tarie ven andere resultaten heeft verkregen als ik, werd ik mij gelijktijdig met het verzenden van dit artikel, schriftelijk tot hem, met het beleef l verzoek om hieromtrent mondeling zya voor lichting te mogen OLtvargen, in de stille hoop, indien mij zulks giBd^unstigliJk wordt toege staan, een schappeli?ker heer te ontmoeten als hy' in zyn »attwoorüv schynt te zyn. Zy die ons hunne aandacht hebben willen schenken zy'n nu meteen overtuigd t'at het pseudoniem J. F. N. voor my wel te ontraad sel en was. U o 11., 24 Maart 1902. MAUIUTS v. GELDER. Vereeniging in kolonie voor oudlongljjders te Putten op de Veluwe. Hoewel bij een doelmatige behandeling vaa longlijders vele patiënten geheel of inzocverrj kun. en herstellen, dat zy hun vroegere bezig heden we<r kunnen hervatten, zijn er ttch ei kele cul-lijders voor wie het leven in do bruuske maatschappij Ie veel gevaren heeft of voor wie hun vroeg( re arbeid te zwaar was en orgezotd, zoodat zij in de sleur van hun voi rmalige levenswijze vervallende, een groote iars hebben vretr in te storten. Knke!en van hen vereenigden zich om te zamen te arbeiden en door elkaar aan te vullen in het ord»rhoud van het gezamenlijke hu:shouden der kolonie te vootz'en. De een zal licht tninwerk verrichten, een tweede zal kip pen fokken en eieren verhandelen, nog een ander brengt continten in de gezamenlijke kas, zoodat de iükomaten en uitgaven van de huishou ding elkaar met zekerheid dekken zullen. Een moeilijkheid is echter om een huis en grond te k'ijsren, dat allyi het eigendom van de vereeniging moet bly'vtn wie er ook intree .t of uitgnat. Voor dit doal is een fonds g sticht, waarvoor reeds er,ke!e milde gevers toezeg gingen hebban gedian. Ojder d vwn mogen dankbaar geleld worden de geschenken vai H. M. de K mingtn Moe Ier en den heer P. W. Janssen, Waar deze btkende en oordeelkundig gevende ph la trop n voorgingen en lympathie met het plan betuigden, moge deze oproeping gehoor vinden büm nig edele in ons lariH, die gaarne het nrar.c'e.l n pi yiit k zwnkk deel in o; ze gemeen chap met krachtige hulp steunt. Toezeggingen van een gift voor het boven genoemde FoLd", neemt in ontvangbt de genee.-heer-eire cteur van het Sanatorium te Fut'en op de Veluwe.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl