DE AMSTERDAMMER WEEKBLADVOOR NEDERLAND. No. 1304 bewezen, dat het mogelijk is eenvoudige verblijven tot opname van teringlijders op het land in te richten, waar de levens wijze der verpleegden meer aan hun stand en gewoonten evenredig is en waar de geheele inrichting daarom veel eenvoudiger en minder kostbaar kan zijn, zoodat het verpleeggeld per dag kan worden terugge bracht tot een bedrag van ? l of misschien ?075. Bij dit tarief zouden de ?100 voor elke onteigening noodig reeds twee derden bedragen der gevorderde kosten van verple ging gedurende den bepaalden termijn van een half jaar. Doch geheel deze laatste berekening ter zijde latende, komen wij nogmaals terug op de opening van het sanatorium te Hellendoorn, waarbij verzekerd werd, dat de fondsen niet toelieten voorshands meer dan zeven bedden beschikbaar te stellen voor kosteloos verpleegden; indien de aan gevraagde halve ton voor dit doel werd aangewend zou dit cijfer van zeven aan groeien tot zeventig of koatelooze ver pleging, van honderd en veertig personen per jaar. Indien ieder jaar zulk eengroot aantal teringlijders uit de volksklassen zouden worden weggenomen met kans op geneziag, zou de verspreiding der gevreesde tuberculose dan niet met meer vrucht worden tegengegaan, dan nu telken jare f 50.000, en in de toekotnst misschien meer nog, wordt besteed om misschien besmette voorwerpen van overleden patiënten te vernietigen ? 13 Juni. Dr. G. W. BRUINSMA. Het aankoopen van inlaudsclie paarden voor het leger. De .Minister van Cbrlog Weitzel bsgon in 1884 te beproeven om legerpaarlen door aan koop uit het binnenland te trekken en werd die proef door opvolgende Ministers voortgezet. Atnleidhig tot die proefneming werd gevon den in de volgende omstandigheden: 1. Ds uitvoer van paarden in ooriogstyd wordt a's oorlogxontrabande b3schouwd en het l«ger zal dus zelfs als er maar vrees voor een o T!O? bwtait geen pair Jen meer uit het buitenland kunnen bekomen. 2. Uaar de remontepaarden voor het leger voornamelijk uit het buitenland worden aange voerd, gaan de sommen, daa aan besteed, bijna geheel voor het land verloren. 3 Da maatregel om de remontepaarden in het eigen land aan te schaff ;n zal e sn krachtig middel zijn, om tot verbetering van het paardenraa mede te werken. 4. De prijzen, die bij de aanbesteding van remontepaarden worden gevorderd, zij a te hoog. *" Het kan voorzeker van belang geacht worden, thans (na verloop van 18 j wen) na te gaan welke resultaten bedoelde maatregel heeft opgeleverd. Ia die omstandigheid werd aanleiding ge/onden tot de volgende msdedeelingen en be schouwingen. ,-Op gi-ond van gezegden maatregel werden in het binnenland anngekoeht In 1884 v/d artillerie 81 . 1885 n 18-16 . 18S3 1889 1890 v/1 cavalerie 6 53 l 13(5 l 133 90 17 voor het rsmontedepct 40 30 het 62 gemiddeld das per jaar 93 paarden. Herhaildelyk werd in die jaren van verschil lende zijden inlichtingen vin den Minister van Ojrlog gevraag!, waaraan het te wyten was dat zoo weinig inlandschs paarden voor het lager werden aangeschaft. In den zomer van 1888 deed dïminhter Bargansius daaromtrent de volgende mededeeling aan de Staten- Gjneraal: Zooals djor mijn voorganger reeds meer malen wsrJ gezegd, mig da uitsla? omtrent dea aankoop van inlan<l<ehe paarden, in het a'gemeen genome^, tamelijk gunstig word -n genoemd. Ia den aanvang heeft men velo bezwaren onderbonden, dojr dien men van weerszij l n onbikend was met As toestanden. Gaandeweg hebben de reraontecommlssion da kaart van het land meer en meer learea kennen en ondervonden in w^lke streken wel gesïhikfe paarden t', vinden zijn en wav zij die niet behoeven te zoekfn. O.-n-iekeerd hebban de landbo:iweH en vooral de paar Jenfokkers bet^r kennis ge'<reg;n van de e.Uchen, die aai mili taire paarden gesteld moeten wor l?n; zij hebben mesr zorg besteed bij rtsn a»r,fok en zich rnser gelegen laten ii-g'ii aan de Ferzorgingvan de jeugdige paar lei, het ho?fbeslag enz. In dit opzicht zijn wij dus vooruit gegaan. : O utrent don aankoop valt, r-p te merken, dat in enkele streken ingevoe-de p-tarden zijn aangeboden en gekocht en dus ond r die ge tallen begrepen zijn. Dit is op zich zelf niet zulk een groot bezwaar, maar het maakt het beeld altijd eenigazins onzuiver. Intusjchen is de voorlo'ipige bavinding van het gehalte van de paarden niet ZOD gunstig als het getal. Dit kan trouwe's geen verwondering baren, want mei waa hier op geheel nieuw en on voorbereid terrein. Niettegenstaande doremoutocommissiën werkelijk m^t den meenten ijver en met de grootste zorg hel/fon gekocht, ligt het toch in de reden, dat bij de«e nieuwe zaak teleurstellingen niet konden u'tblijven en is het ook niet te verwonderen, dat een _zeker getal der paarden niet of niet in alle opzichten aan de verwachting beantwoordt Intu?schen Jmoet daaruit niet het gevolg ge trokken worden, dat de maatregel op zich zeif niet gne.'l is en in do toekomt «iet vor.r ver wezenlijking vatbaar zou zijn. Integendeel moet daaruit worden afgeleid, dat men z'ch in den eersten tij l zal moeten beperken, zoo3at man vooreerst niet de geheele artillor'e uit het binnenland zal kunnen remonteeren, zooals in de twee vorige jaron gebeurde Men is daarbij, tot zekere hoogte, met de boste bedeeHngnn, het dosl wel een wemi^ voorby gestrecf.1." 'c Ble?fin de uitkomsten in de eerste jiren, beneden de verwachting ook thanf is dit no* het geval Het overzicht van de wijze waarop het legerbsatuur in 1900 lus twaalf jaren later dan het rapport van den minister in de behoefte aan legerpaarden heeft voorzien geeft dairvan het bswyX In 1900 dan werdea aangeschaft vo:r de cavalerie: in Engeland en Ierland 272 paarden; voor de artillerie : in Engeland en Ierland 61 paarden; in het binnenland aangekocht 100 paarden. Alzoo bujkt dat hier te lande slechts een honderdtal paarden op de 436 welke noodig waren, konden worden aangeschaft. Daaruit bUjkt tevens dat in 1900 slechts enkele paarden meer dan in 1881 werden aan gekocht. Ontrent de a&akoopsprijzen der legerpaarden in Engeland en Ierland valt mede te deelen, dat die gemiddeld waren: In 1884 v/d artillerie / 580, v/i cavalerie / 580 1885 1886 1887 1888 1889 1890 595, - 59.") - 580, , - 580 - 580, - 580 - 624, - 534 ? 586, - 558 remontedapot - 565 v'd cavalerie - 557 . - 554, remontedepot - 558 en tien jaar later (1900) was de ainkoopsprijs voor cavalerie en artillerie ? 584.60 per stuk. Da prijzen voor inlaridiehe paardan besteed waren gemiddeld de volgende: IQ 1884 v/d artillerie / 576, v/icaralarie / 544 1885 - 590, -540 1886 - 558, - G25 1887 - 578, 1888 ? 573, 1889 -61-2, rem.dapot.- 567 1900 588, - 566 en tien jaren later (1900) bedrieg de prys f 575 60 per stuk. Dat de maatregel ZOD krachtig door den minister Weitzel aangepakt, alleszins onder steuning verdient, kan ook blijken uit de be langrijke Ejmmen welke daarmede jaarlyks gemotid zy De minlst s Birgansius geeft daaromtrent, in de staatsbsgrooting voor 1902, het volgende overzicht. Volgens de formatie tellen ds bereden korpsen en inrichtingen 4011 pairdan. Er wordt gere kend op ',10 van die sterkte voor jurlyksche aanvulling. Alzoo wordt voor 1902 begroot: 401 paarden a / 570 / 228 570 Reis- en verblijfkosten voor de remonts-commissie (/ 20 per paard. - 8 020 Reis- en verblijfkosten van de mili taire leden dar provinciale keu ring 1_- 1000 Samen . . / 237.590 De vroeger van verschillende zijden aange voerde hoofdreden waarom zoo weinig geschikte paarden in het binnenland konden worden aangekocht was dat het paard hetwelk or,ze artillerie zoekt, niet in genoegzanen getale in ons land aanwezig zou zijn. Daartoe zouden te veel geschikte jonge dieren op 2 a ojarigen leeftyd uitgevoerd worden en zijn er te veel goede 4 a Sjirigen in handen, waaruit men ze niet kan koopen dai tegen zeer hjoge prijzen. Van nog andere zyie werd beweerd dat de in Engeland en Ierland aangekochte paarden meer geschiktheid voor artillerie-paard hebben daa het Nederlandsche. Hoe een en ander intusschen zij, het valt te betreu'en dat meer bedoelde maatregel tot dusverre niet meer aan de gekoesterde verwachting heeft voldaan. In dit verband wordt een nieuw middel aan de hand gedaan om de gewenschte verbetering te verkrygen. Dat middel zou wezen dat de remonte commissie voor inlandsche paarden hooger prys kon besteden dan tot nu toa het geval was. Het daarvoor roodige geld zou, naar ver meend wordt, verkregen kunnen worden door de opheffiig vai het Rgks hengstveulendepot gevestigd te Bargen op Zoom. Eine staatsinstelling waarvan het nut van vele zy'deii wordt bstwyfsid, ook op grond vai de verkre gen resultaten. Aan deze inrichting worden hengstveulen<<, door eene speciale commissie aangekocht, op gevoed ea zooflra ze voor dekken geschikt zijn, publiek verkocht. Sedert de oprichting in 1896 is tot en met het afgeloopen jaar besteed aan : aanbouw van sta'len met toabthoirpn / ."0,360.5^, aankoop van veulens / 5988211!^, pjcploitaückosten f 8S21«(MK. Totaal / 178,45871). D.iar de gemiddelde opbrencrst der verkooping-in, ongerekand het jaar 18H8 ruim / 17.000 hadraa^t ea voor d.; exploitatie en ve;.ilsnn,ankfiou-n i'i de jaren 1899, 1900 on 1901 dourcen gfliiooien u.'igeveer / .'50,00'J bfwtce l is, blijken dd zulvero o-ikos'en over 1898 1902 ten naistehij / lö000 p-3r jaar te hebben »cloopen. ll^kent rn'-.n aiorbij d 3 koste.i van h.-; t personeel beUs'; imt b ?c to3?icht en 'ie ver zorging (waarvoor oüi'.iirren en mindere mili taire;! worden g-jbezu..! en (Uu ain hun eigen lijken dienst wo-ilsn ont!; ukken) dan blijkt dat dojr de ophelliig j urlijks cer.e beiavgrijko ^0!Ti z.ni R ij u uif. ts fparefi, er. wsa'.'R'jiïe c'e remonteprijb van da i."ila!id,:che kunnen word ^n virhoo^d. In het welt)e»i'«pi; i heia'j; van van den landbouw-jnd-n s and is en te verwachte;1, d'i t d'; tc-^onw ;o van oorlog, die rtjïds v !?<"> '^ :f WM belang in de onder .vü^p 'iuitB xaa'f stelde, iiiai zal nalaten een grondig oa.iorzosk in ie steilan om vervolgens dj vereisch'e maarregelen (e nemer. piardjn zou Onvruchtbare vei'decldheid. L Ofschoon mijn artikelen in dit blad ge plaatst, hier door niemand openlijk bestre den zijn, kwam mij zot,- i.uen dan de opinie ! van de stuurlui a>?n d s n wal wel eens ter i oore. Gewoonlijk was hun grootste bezwaar, dat ik mijn artikelen niet in de vakpers, maar hier publiceerde, en daar hoorden ; ze volgens hen niet thuis. Hoe gaarne ik ook wilde, dat die heeren zich eens openlijk daarover uit>praken, op lat -de redactie en ik ons konden verantwoorden, '; het bleef bij woorden. Nu ik eenigen tij l geleden in een artikel in die vakpers in j 't algemeen door een inzender de meerling ; verkondigd vond, dat de algemeen e pers zich hoe langer hoe meer leent tot allerlei ; klachten, wil ik wel even uiteenzetten, waarom ik voor kardinale punten ;lo voorI keur geef aan dit blad. j In de eerste plaats dan bsn ik vol komen vrij mijn meening te z?ggan, zooals ik dat wenseh. Da redactie behoeft, niet te vreezen voor de ongenade der j ' autoriteiten, torwij! in de vinding weet ik, dat de zetter n:et altijd de copie ontvangt zooals de schrijver die aflevert, maar meestal van z'n scherpste kanten ontdaan. Een superieur moet al zeer grove zonden hebben bedreven voor dat men toelaat dat inferieuren 's mans daden op de kaak stellen. Zij hebben den steun der autoriteiten noodig; on welke verkeerde toestanden in ons vak ook mogen voorkomen, als er personen bij be trokken zijn, laat onze pers ze liefst blauw .. blauw uit overdreven zuoht tot vermijding van personeele besprekingen. Maar al wilde de vakpers mijn artike len ongeschonden plaatsen, dan nog geef ik de voorkeur aan dit blad. Ea wel omdat mijn opmerkingen onder de oogen komen van een grooter publiek, dat naar mijne meening ook belang heeft bij een goelen gang van zaken; dat te lang onkundig gebleven is van hetgeen op postaal gebied geschiedt. Ten slotte om lat ik niet weet in welk vakblad ik zou moeten schrijven om mijn doel te bereiken. Er zijn bij ons vak verschü'ende cate gorieën van 'imbtenaren en beambten, welke ver leeld zijn in niet minder dan negen veracnigingen, banden en broeder schappen, die alle pas gevormd zijn in de laatste 10 jaren. Da ou 1ste is de Nederlandsche bond van Post- en Tele graaf beambten »de Post", opgericht, 3 Mei 1892 mat 2818 laden, zoowel adsisteaten, brievengaarders, conducteurs, als h j-jfdbe stellers, bestellers en postboden. Da vereeniging van J) recteuren bij den Post- en Telegraafdienst, opgericht 1G Juni 1893, welke 140 leden telt, terwijl er volgens de begrooting 316 titularia«ea zijn. De Broederschap van Commiezen der Posterijen, opgericht 14 Jan. 1891, met 297 leden, terwijl er + 400 commiezen zijn. Da Broederschap van commiezen der Telegraphie, opgericht 23 CKst. 1894, met 283 leden, terwijl er ± 450 dergelijke ambtenaren zgn.DdNederlaudsche Post- en Telegraafbond, opgericht 9 Dac. 1S94, waarvan lid kunnen worden Telegrafi-sten en klerken der Posterijen en Telegraphie. Het aantal leden bad raagt 830, terwijl volgens de begrooting 1252 functionarissen in dienst zijn. De Bjnd van conducteurs der brievenmalen »Oas Belang", opgericht l Mrt. 189.1 met 178, leden, terwijl er 203 conducteurs zijn. De Nederlaudsche Bond van adsisteaten der Posterijen en Telegraphie, opgericht 22 Mei 1899 met 17S leden, terwijl 2!J4 adsistenten zijn. D .in'bestaat er nog een Bond van Brievengaarders en een Ver eeniging van Telefonisten, waaromtrent ik geen gegevens kan verstrekken. Al die bonden en vereenigingen werken elk voor zich. Alleen kan er op gewezen worden, dat de B >nd »de Post" in den laatsten tijd optreedt met »Ons B3lang'' en de B)nd van Adsistenten. De andere vereeni gingen houden mental geen voeling met elkaar of het ^r.or al zeer noodig zijn. Ieder handelt op z'n eigen houtje, terwijl de Nederlandsche Post- en Telegraafbond (klerken) in den laatsten tijd kras optreedt tegen de Broederschappen der Commiezen, speciaal die der Posterijen. Ia plaats van een eendrachtige samenwerking, ten einde zoodoende te kornea tot algemeene lotsverbetering, tracht men elkaar de vette brokken afhandig te maken. Daar het aantal betrekking-en met een traktement boven de/'2000 f 200 bsdraagt b'ihooft het geen betoog, dat waar zooveel gegadigden zijn de spoeling dun is. Jui-.-t door die verdeeldheid vait het de regeering gemak kelijk aan de wenschen ea verlangens der verschillende vereenigingen weerstand te bieden, want wat <!-a een wil wordt door de ander bestreden. Mtt. hun pers is het precies zoo. daar zijn : //c:/ Ujilxi'lirif't i'ij'jr l'ii-i/e/'/j'.ii fit r<:li'[ji'<i///ue, oiidtT reductie van de heeren Btndam en tl aanschoten, commiezen te Amersfoort, dat eensom de drie weken versc'iijiir. Dr- I'unl en 'L'<icjra'tfici!,rr''l on:ter reJaoüe van don heer iluismji! te \V;;le,vr.jafsmecr, oen maand blad. Dan lief, Orgaan van den Bond dn P,j~<l, 'Ie 1'oxl'nMi'ii, welke. tw?oifi:ial per inanad verschijnt niet een opjaag van ;>7.>0 v.-xemplaren. i).-1'.).-1 -.-n 'IVlt-graaf l.iond (klerken) de Bond van Ad sisten ten en (ie Brievengaarders-B <od hebben ook hun ei>;en maandbladen n.l. il<:l <)r<j-mn, Ds Adsi,i/nni en de /'/?-.'/.'<V'<;<./s;/av/. Zitvdiiar de vakblad^ei's, xy.s verschillende b'advn, waarvan vijf ;et niet verder hebben kunnen brengen dau tot maandbladen. l>ül'osllujorii, (ie krant der lagere beauibten, kan eens in de veertien dagen verschijnen. Als men nu nog weet, dat sommige-deior bladen niet kunst en vlieg werk in het la^en worden gahou-'len, terwijl de stof nu j'.iist niet, akijd aanspraak kan maken op den naa n van (iegelijk, dan is het ui. t te verwonderen dat ik niet veel sympathie gevoel voor die p-:rs. Komt er een oilinie-ei slak, zooals (Ie begrootin.tr, dan trakt-ei't eis dor vakbladen z'n lezers op een afdruk, waardoor de verschillende bladen half ge.'uid zijn met dezelfde c-t >f. Da audere hylfc van soumi^e dier bladen wordt ingenomen door onderling gekibbel, door |I«MI bastompMd uiac den naam van strijd voor hun recht. (Stal coljl). HKHM\X VAN DEVENTER. Briül nit Mciit Doon JAN VAN 'T uitteslaan, zoodat op het voetspoor ran Amster dam en Rotterdam, zonder twyfel binnen weinig tijda een paar nabij gelegen gemeenten zouden geannexeerd worden, als de uiüreiding der stad maar niet op zoo pjnhjke wyze werd tegengehouden door het fort de B'lt met zyn betaamde inundatiekringen ea door het spoor wegnet dat ons van alle kanten omkaeld houdt. Nu, met OjrJhg valt niet te redeneeren, zooiat men voorloopig van de uitlegging der stad in Oaïtelyke richting het fraaiste ge| deelte der stal nog wel, in waarheid het Eastend zal moeten worden afgezien. Maar 1 uit het corset dat de spoorwegen ons hebben l aangetrokken, zyn we druk nezig ons los te worstelen. DJ eerste stap heeft ons gemeente bestuur gedaiT door aan de R ;-geering te vra| gen vooreerst hare medewerking niet te verleenen aan maatregelen, die den toestand l waarin wij verkeaieri nog onhoudbaarder zouden ! maken, en inm ddels pUnnen te overwegen, voor welker uitvoering de gemeente zich gaarne belangrijke offers zal getroosten, om de spoor wegen uiet alle gebouwen, enz. zooveel op te j hoagen, dat het gewone verkeer er oader door kan geleid worden, of wal die spoorwegen met l al wat er by behoort zoover buiten de stad ts leggan langs het Mirwederkanaal liefst 1 dat wij er nu geen last mser van hebben, en ' ze dan re«U dadelgk zoo hoog te bouwen,dit j we er ook in de toekomst al ware die nog ! zoo glorieus geen last meer van zullen i krijgen. De eerste stap, die het vertrouwen in ! de doortastendheid vai ons gemeentebestuur l zeer heeft v.5r!io"gi want het is geen halve j maatregel, di.sn h ;t voorstelt doet alle bouw| speculanten taüdwatereod nair de verwezeni lij'iing dsr plannen uit ;ien, vooral nu de Regeej ring zelfe dairop al he.il sposdig een tweede ' stap hseft laten volgen door benoeming van ' een commissie, waarin jhr. mr. J. Roell als | voorzitter en de president vaa onze Kimer van | Koophandel, de heer II. A. van Bauningen, als i li;l zitting hsbban. die deze plannen in overwsj ging zal netnen. Di samenstelling dezer com| missie geeft wel een wurbrirg dat de be'angen i van Utrecht met er^st overwogen en bahar' tigd zullen worden. j Wat een toekomst gaat de s'ad te gemoetl i flet spoorwegstation m ;t al zijn inrichtingen ! aan het MerweJekauaal spoorwegen en j scheepvaart b;j elkaar! Zullen de oude idealen j dan toch verwezenlijkt worden en aan de oevers van de Keulsche V"aart fabrieken en andere ' ondernemingen verrij'.en? Zal het gaheele uit: gebreide terrein, van het tegenwoordige station i af tot aan de Keulsche vaart, met straten en pleinen en huizen worden overdekt, tot de 1 Kroeselaan incluis, die, oude philosofenlaan, : waar nog niet zoovele jaren geleden esnzame geleerden in stille overpeinzing rondwandelden i en godsdienstige secten in den modder geknield ! hun'.e gabe;len opzonden ! Er zya natuurlijk weer twijfelaars, menachen die niet gelooven kunnen dat Utrecht zich ooit tot een industrie ? j stad ontwikkelen zal. Het leven zou voor den i werkman hier door allerlei onntandigheien te j duur en dientengevolge het arbeidsloon ta : hoog zijn. M*ar anderen wyz^n daar tegenover i weer op de voorbeelden, die we hier hebben i dat ook het fabriekswezen hie.' wel bloeien ' kan als er ma»r energieke mannen aan het hoofl der ondernemingen staan. Toen de Utrechtsche Ijzergieterij, dia hier zoovee'jaren ' een kwynenl bestaan geleid had, vóór een goeie kwarteeuw door de gebroeders Smulders werd overgenomen en geëxploiteerd, duurde ? het riet lang of die fabriek verheugd? zich ' in gnnten bloei. E-i sedert lang hebben de : gebroeders zich ge; cheiden en we hebben tegeni woordig drie wel/arende machinefabrieken elk onder een der broeders S-nuIders. Kon hunner, Frans, heeft nu nog pas een geheel nieuwe, zeer groite fabriek aan de K>oese!a*n voltooid, ter verhanging van zij;e vroegere, die hij aan den Cei'raa'.spoorweg voor een nieuw te bon ven station heeft verkociit. Zo > hebban we hier tal van fa'irieken, die alle inet win«t geëxploi teerd worden. Da che-ni-;clie fabriek, de lood.vitfabriek, do lijnkookenfa'irielc van Kisscher, de suikerfabriek, de moMrsufd'oriek van van Hennes en nog tal van ai-'.ere meer, die allen bewijzen : dat ij ra';t voordeel kunnen gelreveri worden. J:ir. R'iëll heeft tneernulen voor^pali da', hst Mersvedekanaal een zeer belangrijks factor voor de ontwikkeling v^n Utrecht 2 ui zijn en hoeveel te meer zal hè' dit word.sn als op .;ij'ien oaver : in dn nabijheid van onzs sta i eeu spoorwegstation verrijst EI 111, at'w.ichton is de hoopscbap ! De C-«;traaU-})')OTw«i.i.niaat*cAi schijnt int-iswlien iti hare plannen wel «on weinig ge Iwarobooaid te worden, waut die ?,al r.u voorlo3pig **el gsen ontci^eliing^w.vji kunnen krijgen oin van het station dat zij hier wil bouvtrn een lijn te leggen, ' waarvoor r-t-a ras do "ir d,-! a;enie:;nte aangekocht ha s r-;» d -n Vioutenwhan w;:g haar in den we^ st ut. Die Maa'.sch. is Mid-'rs ai airdi* bfzij; o ra (ie Bilt zoo ongeveer tot een vfnra'.a! van Urrecïit te verii' ffdn UUiar.s in de na'iy. beid van haar station aldia," worden in de boscUrijke sire-k 1*1 van villa's gebouwd, wier bt-'rt',!;i8ra door do vt'la trauj'reme-i. (iie de Maat-ii'li. rn;/5-; uiterst biiüjkan prijs laat loopen, e^Cii gooi en ve^l g y.'.ikoap'n', h iti verblijf aldaar kunne.i heblvjn ais in iie stal. ' redacteur er steeds personen in belwang te houden. I>j onder O-.ze s'ai i-J in do laatste j .rsn ontzaglijk veranderd. Niet alieon is da gedaante der oude btal ZOT gewijzigd, dat gpeti profe^or in ons land, die hi-;r zyn doc'orstitel veroverde, zijn oud-; stu lentenkamav no^ z .u kunnen terug vinden; maar OKI dj ou-.lc hoen is een geheel nieuwe «tal verra^on, di-i zuker evonvcel, zoo niet iir:er i iwjnors tait, 'lau er vroeger binnen de s!h'.Mmitrtnjracht*u \v«ün gevesiig,!. Rn nog altiji gaai we voor.c onze wieken wij:ier v lItllllllftlllllllllllKillllICKIIfffflllfltUMmllftUf f ttClÜfc iUlfiilüllfll-lOÜIl. .::-: D'k-.vijls wordi, de in Australiëen vooral in ]S'ieuw Zeeland gevoerde sociale politiek ons ton voorbeeld gesteld en geen won ie r, want, in menigr opzicht is dat werelddeel ons vooruit. M Aar tooli vergete inon niet, dat de verhoudingen ui,'aar veel gunstiger zij-i en dat er voornamelijk !j omstandig heden zijn, die den voor ds werknemers ganstigeu toestand in het leven hebben geroepen. Vooreerst overtreft in afwijking vanden toestand bij ons te lande. j:'. in geheel Europa, de vraag naar nrhoid in ds meeste gevallen hel, aanbod. We! is indertijd 1)3prout'd nieuwe arbeidskraclilfln in se voeren, maar over het idgemeen is deze poging niet i gelukt en toen de goudindurtrie zich begon te o:it\vikkeleii, was het, geheel en al daar mede, wat de overige induslrie betreft, ; gedaan, liet gevolg bestaande in hooen loonen en korten arbeidsduur, n.i. van 8 uur', bleef niet uit, terwijl het vereenigingsleven der arbeiders bloüide en sterke orga- i nisaties zijn ontstaan. j Voorts h-ibben da arbeideis zich sedert j 1803 toegelegd op de parlemeiUaire actie j eu daar io-jr is hel hun gelukt een krachtige j arbeiderspartij in het parlement te vormen» die dikwijls de beslissing in hare hand heeft. Bovendien hebben de regeeringen der koloniën gelijk dr. Oppenheimer in Soxiale Praxis opmerkt , daartoe gedrongen door den hoogen schuldlast, veroorzaakt door groote staatsuitgaven, die wel in de toekomst goede rente zullen opbrengen, maar het huidige geslacht drukken, steeds maatre gelen getroffen om het aantal bela&tingbetalenden te vermeerderen en uit dien hoofde een zekere agrarische politiek gedreven. Niet alleen worden in Nieuw-Zeeland boeren hofsteden tegen een jaarlijksche canon in erfpacht gegeven en wordt door den Staat geld uitgeleend tegen een rente bentden de normale, maar wordt ook aan de geimporteerden gedurende het eerste jaar goed betaalde arbeid in dienst van den Staat verstrekt, totdat zij hunne hof stede go«d in cultuur hebben gebracht. Deze agrarische politiek heeft teweeg ge bracht, dat er niet, zooals bij ons, steeds een trek van het platteland naar de steden valt waar te nemen, maar dat het omge keerde het geval is. Deze 3 omstandigheden nu hebben het gelukkige resultaat gehad, dat de wetgeving aldaar zeer sociaal is. ^Vie meer wil weten, raadplege het in het vorige jaar verschenen werk van Albert Métin, getiteld: Le Soci alisme sans Doctrines. Thans wil ik een oogenblik stilstaan bij een maatregel door Victoria genomen en wel bij het vaststellen van een wettelijk minimum loon. Terw'jl, zqoals gezegd is, de toestanden voor de arbeiders over het algemeen gunstig zijn, is dat in de huisinduttrie niet het geval. Wat daarvan de reden is, is niet met zekerheid te zeggen. Métin beweert, dat voor een deel geimporteerden, die de taal en de zeden van het land nog niet kennen, de offers van het, zweet-ysteem zijn. Het kan zijn, dat dit het geval is, doch hoe het ook zij, de toastand is eenmaal zoo en de regeering van Victoria heeft beproefd den huisarbeid en het zweetfysteem systematisch en wettelijk te beperken. Sïdtrfc 1896 kunnen alle industrieën waarbij thuis gewerkt wordt, onder zooge naamde «Special Boards" gesteld worden. Deze boards worden gedeeltelijk door de betrokken werkgevers en gedeeltelijk door de betrokken arbeiders samengesteld en hebben een onpartijdigen voorzitter. Hare taak is tweeledig en wel: 1. het vaststellen van een minimum-loon voor stuk- en tijdwerk en 2. het bepalen van het minimumgetal leerlingen, die in verhouding tot de volwassenen in een bedrijf mogen aange nomen worden. Hare besluiten krijgen kracht van wet door de plaatsing daarvan in de Staatscourant waartoe de regeering verplicht is. In de practijk zijn echter verschillende moeilijkheden gerezen. Een daarvan is deze, dat de contió^e zoo uiterst moeilijk is. Het getal inspecteurs van den arbeid is daar voor te gering, terwijl een deel door onbe kendheid met de Chineesche taal de Chinezen zijn namelijk vooral degenen, die de huisindustrie toepassen niet veel kan uitrichten. Welke maatregel >n men ook neemt be treffende den huisarbeid, steeds zal men op deze moeilijkheid stuiten. Zelfs al is het getal inspecteurs ook zeer talrijk, zal hunne taak nog dikwijls onuitvoerbaar zijn en daarom verdient het wellicht overweging naast de wettelijke inspectie een vrijwillige in het leven te roepen en dit kan geschieden door de eigenaren der localen waarin huis arbeid wordt gedreven, aansprakelijk te stellen voor de naleving der wetten. Deze zullen dan, willen zij niet gevaar loopen beboet of nog erger gestraft te worden, door hun eigenbelang worden gedreven rat t de inspecteurs samen te werken en de taak van deze laateen gemakkelijker te maken en aan te vullen. Mi-w op dit vraagstuk wil ik nu niet verder ingaan en liever met het oog op de poging door de regeering van Victoria beproefd, mededeelen, dat het verder ze-r moeilijk is gebleken het accoordJoon te bepalen, daar dit eisrejilijk alleen goed geschieden ka", met mede werking van krachtige, vakorganisaties en juist deze organisaties in de huisiiidu-trie of geheel ontbreken of zwak zijn. Da wetielijke poging hoeft in Victoria echter n goed gevolg gehad en wel dat, terwijl de fabrikanten vroeger hun voordeel zochten i» het vwrangen van heti'abrii kssysteem door dat van den huisarbeid, nu «MI omgekeerde beweging plaats he.d't. Ten gevolge '-an het ingrijpen der boards, l mag dit ingrijpen o >k ui-.jt, altijd zoo knieiitia; zijn als wel gewenscht wordt, zien de werkgevers thans voordeel in het teru^keeren lot den vroegeren toestand. Het stelsel om meer in fabrieken te laten werker', wordt, in tere hersteld en daarmede ver dwijnt menige sltclite toestand voor do arbeiders en wordt de taak der inspecteurs gemakkelijker Wel eisclit de werkgever voor hot hoogere loon en den korteren diensttijd ook een grootere intonsiviteit van den arbeid. Dit, verschijnsel, het verlaten van het systeem VHH den huisarbeid is zeer gelukkvij (e noemen en reeds daarom verdient di genomen maatregel in Victoria alle waardcering. Bij ons te lande, waar de huis industrie eigenlijk aan zich zelve wordt overgelaten en waar nog niet een krachtig streven is omslaan om deze tegen te gaan, ziet men ongelukkig meer en meer de fabreken ontvolkt worden. Ik behoef slechts te wijzen op heigeen in mijn woonplaats, in Kampen, plaats grijpt, Daar heerscht sedert de laatste jaren liet streven thuis te werken en te laten werken, namelijk wat de sigaren makers betreft. K u is het, wel waar, da 6 er patroons zijn, die het ongezonde daar van iiiziei), maar waar de arbeiders zei ven aan het thuiswerken de voorkeur schijnen Ie geven, leggen zij zich daar bij neer. En dit. is in meer dan n opzicht te betreuren. Daarom is het hoog noodig, dat er maat regelen, hetzij wettelijke, hetzij andere, getrofhiu worden, om het kwaad van den huisarbeid tegen te gaan. Mocht de onlangs opgerichte Vorbruikersboud tot prooien bloei komen, dan zal deze zonder eeuigen twijfel aan do huisindustrie een gevoeligen knak toebrengen. Wat deze boud ook mag uitwerken, een wetgeving zooals in Victoria verdient zeker ernstige overweging. K a m p e n. Mr. dr. H. S. VICLD.MAX.