Historisch Archief 1877-1940
DEAMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1309
De petroleBia- productie was in 1901 in de
Ver.' Statett van ffoord-Aarerika grooter dan
ooit te voren. Deze uitkomst is vooral ver
oorzaakt doer de iqgke oliebronnen in Texis.
Deze ondergrondsche schat kan de waarde van
den grond en het spoor weg- vervoer, dus m. a. w.,
de waarde v-an de Intern, landtyndicaten en
nn de Kans. C. S. Spw.m.py' in niet geringe
mate ten goede komen.
In de myngroep ditmaal een gelukkige uit
zondering. De atmdeeren Suriname sprongen
van 54 tot 83 vroolijk in de hoogte. De
Indische Mer«rar bevatte «en schryven van
den heer T. W. Morren, die de toekomst van
Suriname zóó bijzonder gunstig inziet, «dat
het slechts een kwestie van luttel jaren is ooi
de schitterende sterren aan onzen
toekomsthemel te zien verschijnen." Het
gouidattnsschen de frirartsblokken glinstert en schittert
wjjst op de gulden dagen die komende zijn.
Voor de betere exploitatie van de goud-hou
dende grondtn «ebt de schrijver een snel en
*ek«r vervoermiddel naar de binnenlanden
nooAzak«i$k. O ik reor dm fatröboirw «n de
iaduetrie. Hat is te hopen, a»ar te gelooven. . . ?
By de tramwegm pijen zie ik tot m'n genoegen,
in verband met de besprekingen van de vorige
week, de 4 [.C t. oblig. Madoera van 52M tot
59 geklommen. 0*k de 4 % p C t. Passosroean
van 1901 gingen vooruit en wel var 50 tot 55.
Desa trsmm.py kan geen gunstig verslag over
1901 publiceeren. De ( xploitotiewinst bedroeg
feitelijk nauwelijks 30 pCt. van de bruto's.
De concurrentie met de karvoerders heeft de
m.py genoodzaakt om 't personentarief te ver
minderen. Wellicht kan deze tariefsverlaging
toch tot grootere ontvangst leiden. Ook
kier moet to?gepast worden: vele kleintjes
maken een groete, went de inlanders hebben
weinig te verteren. Het jaar 1901 heeft een
tadeelig slotsaldo gegeven van byna ?30000.
Mat belangstelling naai ik kennis van het
jaarverslag van de Kediri stoomtramm py dat
van een zorgvolle directie en een zuinig be
heer getuigt. Da directeur, de heer C. C. van
K«steren, dia Java kent en door Java gekend
wordt, wyst op de abnormale weersgesteldheid,
die de koïfh- en snikerprednctie benadeelde,
op de heersehende ziekten onder volk en vee,
acht 1901 een abnormaal ongunstig jaar en
gelooft dat de K -diri-traro, onder normale
omstandigheden, aan de verwachting der op
lichters zal voldoen. De beschikbare kasmiddelen
in 1901 verdiend, zonden wellicht de
uitkeering van een klein dividend toelaten. De di
recteur prefereert evenwel de solidkeit van
zijne onderneming te verhoogen. Mitsdien
stellen heeren commissariEsen aan de alg. ver
gadering voor om, overeenkomstig de aan
wijzingen van den directeur, ? 42000 in 't
vernieuwingsfonds te storten.
Een even gunstigen indruk omtrent de leiding
en zuinig beheer get ft het jaarverslag van de
Malang- stoomtram. Dezelfde orgunstige
oorcaken als die voor de Kediri leidden ook voor
de Malang tot een ongunstig resultaat. Het
onverdeeld winstaaldo van 1900 groot ? 29000
werd tot / 23500 verminderd. Hat eerste
semester van 1902 wekt voor dit dienstjaar
betere verwachtingen op.
Den houders, die hun geluk beproefden bij
de Reggio-loten en die tot nog toe zeer teleur
gesteld werden, kan taans worden
medegsdeeld, dat de Italiaanscha gezant te Berlijn
verklaard heeft, dat de commissie van onder
zoek raar de schuld van de stad Ujrgio haar
taak volbracht heeft. Binnen korten tyl
?uilen de crediteuren worden bijeer, geroepen,
om over de commissievoorstellen te beraad
slagen en te besluiten,
Hoop doet leven.
tu/sum. l 2
1902'
STIGTEK'
Moren Paradijs,
ftaar het Puitsch, van MAEIE PRIGGE?BEO"K.
Op den stoep van een kelderwoning zit een
bleek, zevenjarig knaapje. Met verlangende
nioitimiuiiiinnHUwmiiMiiiiiMtmiunHiiiimmuMn
Mms Prollelman Brommeijer.
Tot mijn groot
genoegen heb ik
getr.erkt, dat »in
alle kringen van
Antwerpen zelfs
de schaduw van
eenig misver
stand, dat door
het Nieuwe Cou
rant ircident kon
ontstaan zijn, is
verdwenen."
We zijn dus
weer zoo veilig
mogelijk, nu zelfs
de schaduw van
een misverstand,
dat had kunnen
ontstaan, verdwe
nen is, rog vóór
het ontstond, en
dat niet alleen in
de bureaiix van
het Handelsblad
van Antwerpen,
maar in alle kringen.
Nu dat had ik ook wel gedacht. Een
Belg en een Hollander bijten elkander niet,
meer, daarvoor hebben we te veel met,
eli-a.r op, en de Nieuwe CDUrn.nl zou de
eerste geweest znn om iiè: de B'abarv
conne aan te hi lf>n, als, het maar niet wa=
ter verheerlijking van de zegepnal
deiBlauw Kielen, terwijl ik er zeker van ben,
da; Cha;.éen van Speyk al evenmin hun
lippen -p eHair zouden gehouden hebben,
als zij het, nakroost zir.gende en zwierende
de banden, die h^t zoo lief zijn, nog
nauwer hadden zien toehalen. Want
dat ia het aardige van de zaak, Desguin,
de wethouder, heeft het zoo juist gezegd,
»de zeiïlir.g van het pantserschip de Escrhcn
gnf ons Balgen da gelegeahei i de banden
dis ons met onze Noorderbrordars
vereenige^, i.oz nauwer toe te halen < 11 liunonze
ver-"leefd<te en hartelijkste gevoelens uit
te drukken."
Nu, ik had daar voor mezelf geen
behoef:e aan. Toen Lnopold hier pens enn
nac'.it 'P het paleis op den D m logeerde,
heb ik hem precies dezelfde gevoelens v.ui
de B;>cht, het hart van Nederland, doen
kénne- ; ik herinner me nog zter goed hoe
ik hèu toen gezegd heb : «Sire, ik zou s-een
woorden .veten te vinden om voor U da
fvmpaihie uit te drukken, waarmede het
Nederlandsche volk U en U-.v volk van
den ochtend tot den avond gedenkt,'' eu
hoe daarop de Koning wien, gelijk zoo
l
blikken k$kt h\j naar hst fraai bewerkte,
ijzeren traliehek van den achter het groot;
heerenhuis gelegen tuin tegenover hem, die
voor Frits een waar paradijs is.
Huis en tuin «ijn het eigendom van den alom
bekenden kommerzienrath von Schaum, wien
ook het onderhuis, waar Frits woant. toebe
hoort. Frits' moeder, een brave, vlijtige
waschvrouw, heeft de handen vol om te voorzien in
het onderheud van haar en haar vier jonge
kinderen, sinds haar man, een der oppassendste
arbsiders in de fabriek van den kommerzienrath,
gestor ?en is.
Er moest iets voor de zwaar beproefde
weluwe gedaan worden en dmrem liet de
eigenaar van de fabriek haar voor niets daar
wonen en stond hij haar toe, by mooi weer op
het erf te wasschen. Minder kon hij toch zeker
al niet deen. Doch voor Frits, den kleinen
zevenjarigen Frits, böteekende dit weinige ...
alles !
Hy w&s een ander kind geworden, sinds by
heimelijk met Evi van den kommerzienrath
speelde. En's mama zou, als z\j het geweten
had, Frits hebben weggestuurd en het meisje
was haar vrienetje kwijt geweest.
Het allerliefste, fijne, ongeveer ze jarige
mei^js met haar goudblonde krullen, die tot
op de schouders afdingen, scheen voor Frits in
haar witte met ka*t gegarneerde engehche
jurk een wezen uit hoogere sfeer. H\j beschouwde
haar als een fee of een elfenköningin, zooals
hy die honderda malen gezien had in zijn
sprookjesboek, het eenige luxe speelgoed, dtt
nog afstamde uit den tijd, dat moeder n ie' zoo
ha'd behoefde te weiken en hem pprookjas
voorlas, a's h\j 's middags of 's avonds b\j haar
zat. Alles wat den kleinen Frits schoon of
wonderbaar voorkwam, bracht hij in verband
met E?i. Of was h*t soms niet wonderbaar,
dat dit voorname, deftige kind hem den voor
keur schonk' boven alle andere kinderen, die
met haar speelden ? Waa het niet een onbe
grijpelijk iets, dat zij, als ze met Frits, den
armoedig gekleeden knaap, vroolijk in den tuin
gespeeld had, plotseling bij het afscheid nemen
haar armpjes om zijn hals kon slaan en harts
tochtelijk uitriep : Toe, FritP, ga niet heen,
bl\jf nog wat by me, ik hou zooveel van je l"
En ook Frits' hartje klopte warm voor z'n
kleine fee. Hij kon hatr onvermoeid schom
melen en zóó heerlijk hoog, tot ze er dukelig
van werd ; urenlang reed hij haar rond in de
bamboezen spo^tka1-, of zat met haar plaatjes
te k\jken en uit prentenboeken te vertellen.
De arme moeder misgunde haar jongen zyn
stil geluk niet, doch ze verkeerde voirtiurend
in angst, dat Evi's mama te weten komen zou,
dat haar Frits zoo dikwijls in den tuin kwam
spelen. Gelukkig hadden den kinderen een goeden
Bteun aan Evi's kinderjuffrouw, die een nichtje
was van Frits' moeder en hen stil liet begann,
zonder ze evenwel een oogenblik uit het oog te
verliezen. Ze wist, dat die tuin en Evi, Fiits'
eenige uitspannlg was. Het meest van den
tijd moest hij op zijn twee zusjes passen, als
z'n moeder uit werken was en af en toe aioest
hu rog een oogje houden op de allerkleinste,
die bij een buurvrouw was uitbesteed En over
dag girg b\j raar school.
Maar warnef-r Evi hem riep, kon niets h?m
terughoaden. De botei hammen van de zu-jes
werden haastig aan dobbelsteei.tjes gosi!tderi,
dan volgde de belofte, dat hij een mooi plaatje,
of een paar bloemetjes v,or ze zou meebren
gen, als ze zoet op het erf gebleven en niet
weegeloopsn waren tn ...« weg was hij !
Frau kommerjierrath was buit'.-n zichzelve
geweest van woede, to n zij voor het eeivt dpn
plebeïschen aard in baar dochtertj i ontdekt
had. Ze had de kinderjnffrcuw eens fl nk de
les gelezen en haar, oftchoon ze bijzorder goed
van haar gediend was, met wegzending bedreigd,
als ze dien vlezen jongeu" nog nmaal in
den turn z-ig.
Maar Frits is niet yies," had E'i schreiend
gezegd en ze was niet te.-reJen geweest, voor
dat de j ffrouar haar in stilte beloofd had, haar
den zin te geven en te zuilen doen, of ze niets
zag. En zoo wai Frits haïr spselmikker ge
bleven en kwam hy bqna iederen dag in den
(uin.
.... Frits had nog niet larg op den uitkijk
gezeten, Of hij hoorde een hero welbekend
stemmetje roepen:
Frits, kom bij me, ik ben vandaag heele m aal
alleen. Willen we een beetje gaan schommelen?"
Langzaam stond de knaap ep en girg naar
Evi toe. Wat zag ze er lief uit, z'n kleine fee l
Da hanetjes om het ijzeren traliewerk geslagen,
keek ze met stralende oogen, het neu-je bijna
platgedrukt tegen de yseren spijlen, naar haar
naderend vriendje. Het kostte haar me>eKe het
zware h«k aan de binnenzijde te opener, maar
bet ging toch en vriende Igk lachend heette ze
Frits welkom. Het aangezicht van den knaap
helderde heel wat op, doch zyn stem klonk
treurig toen hy zei:
Ik ka i maar heel kort blijven vandaag.
moeder is ziek ; ze is gisteren naar het gasthuis
gebracht en nu mag ik om drie uur even by
baar komen."
Je moeder ziek... hè, hoe kan dat, en ik
ben haar eergisteren, toen ik met mama uit
rijden was nog tegengekomen l" antwoordt Evi
e p verwonderden toon.
Ze is al zoo lang ziek!" zegt Frits weer,
maar ze heeft er niets van gezegd, omdat ze
werken moer, om brcod voor ons te kunten
konpen."
De arme jongen barst in franen uit.
Huil maar niet, Frits, misschien wordt ja
moeder wel gauw weer beter. En als ze al dood
gaat, net a's je vader, dan kom je by ons.
Als ik het san papa vraag, mag het wel. H
ja, dat zou prettig wezen, dan waren we altijd
bij mekaar en dan hoefde je tooit meer be
droefd te wezen."
Veel ondervinding heeft Früs nog niet opge
daan, maar met zijn vroeg- rijp verstard begrjjpt
hy toch a), dat er van een vervulling van Evi's
belofte niet veel komen zal, doch hy waardeert
haar bedoeling, hem te willen trocsten en ver
geet voor een oogenblik zijn verdriet, om mtt
Evi naar den schommel te gaan.
Wat fcchommelen we lekker, réFrits. Duif
je nog een beetje hoogerï" klinkt ra een
poosje, Evi's stemmetje en als in een adem
vofgt ze er nog by: Je hoeft den heelen
middrg nic-t weg, Elite mott ttryken en msa'js
is boodschappen' doen, blijf je bij me, ja?"
Als ze uitgesproken heeft en Frits vragend
aar zift, speelt eer,sklaps de klok van den
nabyzijcden toren kwartier. Frits schrikt, slaat '
een blik op de wyzerplaat... kwart over dri, en. !
Met a sprong is hij den schommel af. Ik
moet weg, Kef, 't is hoog tyd."
Neen, je mag niet weggaan, je moet nog '
een beetje blijvec I" dwir.gt Esi, terwijl ze hem '
hard achterra loopt en tracht tegen te houlen.
Maar Frits is al weg. de deur valt dicht.
Stoute, rare Fiits," pruilt E d me zoo !
alken te laten. Ik hou zooveel van. hem !" !
Eenige oogenblikken later zit Frits bij het |
bed van zijn moeder, een nog jonge vrouw met |
bleek, ingevallen gelaat. Zacht streelt ze hem
over het blonde haar en luistert, ofschoon het ?
baar zichtbaar vermoeit, raar zijn kinderlijk ,
gebabbel. Hij veitdt van Grietje, die bij de
buurvrouw is. van een tante, die eten voor hem '
en de anelere kinderen heeft gebracht, van de |
zufjes, boe zoet die zy'n en met onverholcn
trots besluit hij zijn verhaal met de woorden : '
En gisteren avond, moeder, heb ik zeif me!k
gekookt en Peppe » Anr/ie uitgekleed en in !
bed gebracht, want buurvrouw moest uit en '
kon niet komen." '
Je bent eeii knappe jongen, Frits, help j'j '
je irjes rraar goed honr, LU moeder er niet is."
Maar u komt toch zeker wel weer gauw
thuic, témoe ?''
Gauw .. .." Met d;ep Jreurigen blik staart ?
ze den kleiten, riets kwaads vermoederden
tabbeltar aan, en veibergt het ge'aat schreien l j
in de banden, terwijl cp hetzelfde cogenblik ;
een zuster de zieke nadert. De tjjd var. be- |
zoek is voorbij,vent," zegt deze zacht tot Frits. i
De kraap staat haastig op er; slaat zijn armen
om den hals van de bedroefde vrouw, die zich
velen Vorsten, het omhelzen tot een tweede
natuur is geworden, mij in zijn armen sloot,
met de verklaring: »Ali eiat is al wel zoo,
zulle, maar de cordialiteit is léciproque''
waaruit mij dadelijk bleek dat L~opo!d,
zooals het een Belgisch vorst betaamt,
Vlaam en Waal tegelijk is, en hij zijn
Vlaamsch vooral niet minder rnberi-pelijk
spreekt dari mijn Autwerpsche vrienden.
met wie ik wel eens zaken heb gedaan en
die allen haast even soliede zijn als wij
hier in de Bocht.
Ik herinnerde, mij dezs g?e?tdrift van
Z. M. steeds als ik het woord cordial.ieit
maar hoorde, of liever, ik vergat haar nooit ;
maar nu de Ecertscn naar Antwerpen zou
stoomen, dacht ik aanst» d>: daar zal je
aan de Schelle eetii wat zien en hoorcn;
want al mocht je dan o >k niet onderstellen
dat de hartelijkheid en de vervomng van
oaze Zuiderbroeders, die van hun L'jopold,
den Belg der Bilgen, zou evenaren, ik vvi-t
toch genoeg hoe gau\v de »kerels" daar in
vuur en vlam staan, /lat, wil zeggen,
wanneer zij zoo iets b'-.minneüjk-i als een
Hollander zien. ET inderdaad, het jubelen is
niet beneden mijn verpachting g,- bleven,
Hemelsche goeiheid, wat, hebber, die t, vee
volken elkander liet'. Toch wa-i het een
verstandige zet vsa Kuyper om esn oorlog;
schip daar heen te stureu, w:i;.t bal hij
dit nagelaten, het zou nooit xoo overtuigend
zijn gebleken, dal l-ot Wilhelmus eu da
B''aba: conne eige.'ilijk twea coupletten zijn
van óii'lied. . . Immers dan zou debö/.iei'.r.g
zijn uitgebleven, die altijd v.in een manne
uniform uitgaat, e:i had mevr. dis op het
tooneel onmogelijk hetgeen er in al die
vierig-3 harten omging, kunnen
versinnebeelden iri een zoen d;e klapte, o;> elke
wang vat; ee:i Janmaat, als bovij'u; drager,
gedrukt.
Zeker, die zending van da Em'lnc.it, dat
was goad g'3iie:i. S-aten als Ncd^rUiid en
België, waar zond >n zij 't eerst aan kunnen
d'.-n'kan, aN zij elkaar eens een bele f'lheid
wdien bewïjz'ju, <\\n aan lege,-: en vloot '!
Wat, zijn f>vt;p z'iike r. a' ;i zoadereen Sdbul
of een geweer? !i;:el, zei ik teg.-h (J, lack,
die vau een oolog, schip hwele-n ui oieü-'
heeft, en dij niet een-i e.;n sUi'iede^on
draaft, ai
hoofde zijn
zijn levea 'I
i hi ,
dapperheid in bat civiele
>r aai don d.i_' geleed
st^eens dat Kuyp^f. byhalv-j uch z/lf a's de
verpersoouli.iking v;in onze
suelvusirkniionn aantal b i'-gers van d; e; n- 1 e
a'i naam op het gebied
ei b^.lnjf, ^ büM-e-kkin^
hebbende op ->Lvi dlca-u f-, Volkenkunde
en Sjbeepva.u-i.", hal at'geva'-ir'üg i, om ('ie
teiitooLStcllii'g e.r te bevvijzen, in plaats
.
nen, een aantal
grootte, mannen
van wetenschap
van een paar hoi derd matrozen met een
stuk of wat zeeolfi deren, denk je dat, er
ie!s Ie kijk zou zijn gekomen van een
Aïitwcrpsche uitbarsting van gevosl en
verhroedering=7,in ; dat het zoo zou geilaV'. rd
hebben van feestliederen in en buiten de
krofg, dat de champagne en het bock bier
hadden gestroomd als nu, om de brandeiids
harten wat af te koelen ? Maar jij met ja
droge ziel. aangetast als die is door weten
schappelijke verdorring, begrijpt dat niet
je hebt geen oo» voor zeemansblauw, voor
goud beslag, voor krullen en sterren...
Och, zei (J-iaek, tnet een bedenkelijk
gezicht, LU zegt IJ itts Ie veel, geachte
heer. Welk tnensch van aestheti-ehen zin
zou ge 'a welgevallen vinden in schittering
en in het zeenrv.nsbuis, ik dacht het zoo
dikwijl, sis uit bet azuur des hemel*
gesneilen ? Neen, dan zou ik niet zo <
herhiii;!(blijk langs de Prins Mendrik- en de
U verkade wandelen, om daar op 'die
ou ie fregatten en die geduchte monitors
ouze i:ipp3 gasten te bespieden, waaraan
ik 'ie toekomst, van Uwe en mijne haai d
stede, brandkasten altaren zoo van gaivcher
toe.vennurv. W:U beeft me juist zoo teleur
gfl.-tehl in deze da^nn bij den roe, "wijken tocht
van onzen oorlogsb nlcmnaardt-Hcheldestad?
D :t aan de 1'.;"^ geen enkel l,o >g!r?-t,emd
lied is onitokkeid i u onze vlaïdaar de
15 Igen b^Looverile. Ah, heb ik merrmilen
lot "d-; vrienden ge/s*;; d : wa:iro'n is Charles
hier r:iei !
Hoe kon hij in Ivadsbad den bezem in den
mast, het,. >y:nbo->l van oiize groo'.htid,
vcrgetei' ? K v n koningrijk voor een zang
zoo"uit de ziel, zoodat het zilte nat de zee
weeTi-pie-g»It op de koonen .. nu ar i'iet waar,
gelijk de hff-lc wereld, ook Oi;uies gaf
g-ec-n aseni bii d w eeüigc gelegenheid en
ontbii'id ons d.üi z :jen van dit opvoedend
moment, dien hij aüeeti ons volk ten volle
b:id kunnen 'denken... K i 'OP-I ik dat
ec.hte. ware Hel las van TvU'aöi Verhuist,
waarin nu letterlijk gen n woon'je to veel
s'M at, ?- heb II; als in wanhiop z<df naai
de iuit £'eL.r!"ep°n . .. .011 vorontvvnai'dijd over
(j vtrli s' kilriïo- dikheid getracht i'.i d-,; leemte
ta voorüie.n ms-ar helaa-, m;in erfenis over
dn N iord Nederland ch? lamlendigheid en
Isuwhe'd maakte mij het dichten onmo
gelijk.
Ali-e.n begreep ik, dat het wen'c'.ieHjk
zou xij'i nu a! ren prijsvraag voor zulk
eer. lifd uit, t- schuilen, opdat wij aithans
flr.reeii zullen zijl als er weer <?er.s_rcn
EreriscR of iets anders naar d ?
Zuiderbroedets stevent. Zoi derling gr nor g, dat,
til o.'i/.o .'ic.'itftia, on v-'ij hphhen er i.u *oc'.i
?/ekf-r m; er Jan M >n.e of' (Iris-k''iihuid
e-i(.o!t i.e ft gekdd, en (iaarondei o-i!: hij
dicht aan haar jongen vastklemt. Smeekend
ziet ze een oogenblik de zuster aan, om daarna
bevend te stamelen: Zuster..."
De zuster begrfc'pt haar. Hy' mag morgen
nog eer-s terugkomen en zoolang als u zrek
bent, alle dagen, en dan mag by morgen de
andere kinlertjes ook eens meebrengen; is dat
niet goed ? Maar dun nu rustig gaan liggen
en prob?eren niet zoo bedroefd te» zfjn."
Een dankbare blik 'u haar loon. Medelijdend
neemt de goedhartige zuster den bedroefden
Fiits by de hand en leidt hem i aar de deur
Arme kinderen," denkt ze bij zich zelve,
wie weet hoe g&uw ze hun moeder moeten
missen."
Evi, Evi, ik ben alweer tenig, wil ik bij je
komen V" roept Fats als hij Evi's witte jurkje
door de boomen ziet schemeren.
Geen antwoorl. E?i, toe dan, Evi hoor
eens!". . .
Je hebt toch riet weer met dien ordtsairen
straatjongen gespeeld, wil ik hopen," klinkt
het toornig uit den mond van Evi's moeder,
terwyl ze Evi, die cp de bank naast haar zit,
scherp aankijkt Evi's gezichtje is bloedrojd
geworden van angst en verlegenheid.
Nu?" bl\jft de inoeder aandringen
Frits is geen straa'jongen !' antwoordt Eri
koppig. Frits is mijn vriemVp !"
Daar heb j ij geen verstand van, zottinnetje l"
herneemt haar mar-a. Je kunt met die kinderen
niet omgaan, dat gaat nu eenmaal niet. Men
kan vriendelijk zyn tegen zulke menscben en
ze af en toe eens vat geven, maar voor de
rest doet men, al-of men ze niet kent."
Met haar groote vraagoogen ziet Evi op.
Hos 1-an haar moeder nu zulke rare dirgen
zeggen... Frits is toch haar vriendje, haar
eenige, beste speelkame'aadje !
Doch niets he'pt. Ze mnet met mama mee,
want alleen in den tuin blyven mag ze niet,
en Elize kan niet b\j haar komen, omdat er
no^ zooveel te strijken is.
De arme Frits, die van dit alle! geheel
onkundig is gebleven, gaat met loome schreden
huiswaarts. Zijn piradys is voor hem gesloten,
de fee o; zichtbaar en zyn goeie, lieve moeder
ziek...
Acht dagen later staat c'e arme jongen met
een door 't schreien opgezwollen gelaat voor
Eïi. Moeder is dood," fluistert hij.
De kleine fee wordt hem tot troostende engel.
Meelijdend streelt zij met de kleine handjes
over zijn gloeierde wangen en troont hem mee
naar het prieel.
Frits, arme goeie Fri!s," z^gt ze opbeurend,
huil maar zoo niet! Je beiit mijn vrinrlje,
hoor, en j? mot t maar bij me blijven. E<;n
geruimen ty.ïblijft ze op die manier
doorbabbelen ; alles wat haar teergevoelig hartje
haar ingeeft, fluistert ze hem toe Eensklaps
houdt ze op, tracht Frits' hoofd, dat voorover
op de (a'el in bet prieeltja ma*', op te beffen
en als de knaap, voor het ooger.blik doorE/i's
vrie; delijke woorden eenigszins vertroost, haar
handja in de zijne neemt, springt ze van de
bank af met de woorden: Weet ja wat W3
doen zullen, Fnts, we zullen een Urans maken
voor j} moeder en dan lr;g je die op het graf.
Maa'je s'uurt ook a'tijd bloemen en kransen
als er iemand dood is."
Frits weet van dit gebru'k niets af; het is
hem ten eer.ema'e onbekend, maar
werktuigelijk vo!=,t hy het kind er, ziet top, hoe zij
de prachtige bloemperken plundert. De schoonste
ro^en, heele takken tuberozen, bloeiende g
arafen, witte K lies, b'.auwe klokjes en hoe ze
meer mogen heeten al die vriendelijke kinderen
van den zrmrr, vallen als (ff r van Evi's grcoS
moedigheid. En als ze met den grooten
bloemer.icbat in het pr'eel teruggekeerd zijn, Evi
en Frits, tracht Evi met haar ongeo-rfer.de
virgertj s de bloemen tot ee;i krats te schik
ken. Mooi wordt hij ratuurlijk riet, maar nog
zelden heeft een krans een bedroefd
kinderLal t zoo vet troont en verrukt ais de krans,
die Evi, haar vriendje Frits voor zijn gestorven
moeder meegeeft.
Verlegen en bedremmeld reemt hij den krans
uit E/i's )ie,e handje aan. Hij kan geen
woorl d
.'.]--! te
\-c\p<
n
Tot,
e:-n Vhiam-clie Urav.
l)i-.:i'over toHber, z
7.0-ia's nei'3 man-c'
zuchten, zij klaren, z
11
or missen z:.]
ivekijj ; ullijd
dO:!fl' - Zij
??u eer. e.'-.kele
de Pers, a's m- fien zijn blijven zwij
gen ! E'i waarvoor zouden wij Hollan
ders gemakkelijker, zord^r ons ook maar
voor een aasje op te winden, in gloed van
geestdiift kunnen g-raken, dan juist voor
de B.'l^en, en in 't bijzonder dat deel,
waaraan el «a r, aam va<i Via-nen _ wordt
gegeven ? Nietwaar, zooals wij tachtig j-iar
gestreden hebben tegen d v Spanjaarden,
't wa-f gelukkig ia den nu </ehe,el vergeten
tijd, toen /ij < ns i:i du» s-tetk lieten
hebben zij al zeventig ja ir g'kampt tegen
de F-ar.schan , .. en niet minder dan wij,
als »Geuz n ' gevoihteü,
vi met welk gev-"lt/,? Ieder weet het,
zij zijd i,u zoo goed als de ba.«. Hun taal
-- eJie feaiuch het volk is telt, in het
eigen Jatul mee voor een kwart,, ten minste
voor een achtste, zoodat. ik zeker duit
vooi-spc-.llen, dat zij na de io d; ze
zeventiij jaar als volksmeerderhesd al behaalde
victories, he>ogsten-3 nog nu ar tweo-^ drie ,
vier hond--.!-.! j-ar zullen noolig hebbjn
om hot, Vlaanscb volkomen recht, te
verKC':I: tl :n . .. iets waarop '/ij, met de iel
heid van een leeuw eo het g;>duU vau
een poes hebben leeron waehteo ... M.iar
nu is juii't dezer da.;ron. terwijl ,k met mijn
hoofd ' P.H h.irt meer bij de /uidbro^djrs
d.in b'j ulijn laud'g^nootea leti'le, d.ïge
dachte bij mij op:-.' kom:',', zou-!en_ wvj
aan de eer hun door o'.s in de zending i'an
Vt rt:-e:i bewe''1,'], iet nog iets meer
blü'?<;;? (is kunnen toevocge] ?
W,11 bed ),'lt ge, vni"g ik i;i i'pannjr.g .. .
Ik wiMe U in ove' weging Keven, Ivoyper
eens te )ol=eii ovir het idee>, on hen een
den vtndBn, om haar te beda ken, zjjn hart isr
te vol; het eenige wat hij doen kan, is haar
hand in de zijce Hemmen en die hartelijk
drukken ... Nu moet hij weg... Daar op e er s,.
als uit den grond opgerezen ttaa'E i's moeder
voor hem.
In 's hemels naam, wat hèo je gedaan ?"'
reept ze den ver chrikten bna'p toe. Joi
brutale, ondeugende jongen. Wie heelt gezeg^
dat jy di-e mooie b'oemen aliemaal mocht af
plukken "
Zonder een oogeiblik te aar elen, gfat Evi
vlak voor haar fpeeikameraartje staan en
vastberai«n kfickt l et uit haar mon<;je: Dat heef t
Frits niet gedaan, dat heb ik gedaan. Zijn
moeder is dood «n ru h< b ik een krans voor hair
gemcakt, omdat ie zoo bedroefd was. '
De trotsche vrouw zwijgt. Een gevoel van
medelijden welt in haar hart op.
O, dat is wat-anders,' z«gt ze op zachtere n
toon. Arm kind, neem den krans dan maar
mee."
Zonder een woord te pprekf n, het hoofd diep
voorover gebogen, gaar Frits heen, terwijl E.i
plotseling hartstochtelijk de armen om haar
moeder's hals s'aat en snikkend uitroept:
CK-.b, maatje, laat hem toch niet weggaan t
Hy heeft nu niemand meer, om op hem te
passen en ik heb hem beloofd, dat hij bij me
mocht b!\jven."
Verbaasd ziet de moeder een oogenblik haar
kind a*n. Hoe komt het toch, deukt ze, dat
dat kleine dir.g zich zoo veelt aarrgetrokken tot
dien Fri'n, zoo'n gewonen burger j rgen ?
Lang t\jd tot nadenken heeft ze echter niet,
want Evi pakt haar hand en bjjkt haar
srceckend in het gelaat. Die zachte blik verteedert
voor een enkel oogenbük haar gemoed en vrien
delijker dan gewoonlijk klinkt haw stem als ze
zegt: Neen, E d, dat kan niet, hecsch niet.
Dat moet je nu uit je hoofdje zetten. We
kunren maar niet zoo in eens een vreemd kind
in huis temen. Fri*s hoort hier i u eenmaal
niet. Als zy'n moeder begraven is, zal hij ^el
naar het wesshuis gtan met zy'n zn jes, derkik.'1
O, neen, lieve maa*j<>, laat Frits r aar tiet
raar te e gaar. Laat u 'm dan toch liever bij
mi,) komen," smetkt E/i.
Maar kinrtjp, als ik j? ru zeg, dat hetiiet
l an, pelocf me dan toch," antwoordt mama
ongeduldig.
Evi z*\jgt. Ze weet bij onder,indirg, dat al&
haar moed*r op dien toon spreek', zij niets
meer te hopen heeft. ..
Boven op de fr s.'ches'aapkamer in een lekker
zacht bedje en beneden in het vurzige
on'erhuis op een vertieten matras weenen tw e
kinderen zich in slaap.
Hun paradijs verdwijnt, het lot van al'e
aardsche parartyz< n !
Het kind moet maar ^at afleiding hebben,''
zegt mevrouw twee d'.gen later, kleed ha".r
raaï.r aan, dan mag ze met me mee uitrijden."
Als ze een eindjs gereden hebben, bly'ft het
rytu:g plotseling s aan.
Wat Ts er, Frats?"
Een begrafeiis, mevrouw."
Evi buigt nieuwsgierig het hoofc'je naar
voren en ziet ren armzalige lykkoets, gevolgd
door eenige fchamel geklee'e meuichen.
E?r.sklaps heiker.t ze Frits, kii;i- Frits; in de eet e
har.d draagt Mj dfn bewusten k rei s, met <\<s
andere strijkt by voortdurend over de ocgen.
om zijn (raten weg te vegen.
FritN," roept ze luidkeels, arme goe?",
Frits !"
Daar voelt ze een hand op haar mord,
haastig wordt te achteruitgetrokken en terwijl
het rij uig eensklaps pylsnel v ortrolt, bo t
ze haar moeder op hoogst verbolgen toon hiar
toevoegen :
Hoe durf je zoo ongemanierd wezen, foei,
je rriosst je schamen ! En wat Fr''s a-ingsa',
denk asjeblieft nu maar nitt meer aan hem,
want wezecük kim'je, 't gaat ni. t, heuocb.
niet l"
ma:v!, t' ^di.J ijc^u tr z;:if'ov'-r . . . ._ \V en-u,
20uilen wij huil niet zoo i. t-verzeil ft MI ? Wij
Leb'vn er vier in 't g-h-, el. om K 'Vpers
pépip. ere niet mee te rekenen,?wij zouden
dus het ffe.ïm niet sevoi.-lon ; ini^gon Seel,
bij ons luchtte het wat op on die go>-,1e
?:nakke'.a water, gereo, meteen uil den
nood !
Op dit oogenblik kwam bj >trd binnen
en wat je van hem niet verwaeh'.en /ou.
na een kuikj» aan ons i'eideii fiool
hij zoo J u?; tig als hij rruar ko;i . . . de
B-aba. eiT.r.e. (>>iack boorde d:U niet .of hij
zotte: zb'n lippen" ook al tot (i.U werk . . . eu
daar tj'ïrig Kdt als bij den vogedkoopman,
die een paar gedre.^e^rde vinken hoeft
ik sloeg o willekeurig de maat.
Maar allrs heeft ren eind en deze mu;-icale |
uitvocricg duurde niet e?"S zoo hè* l l ar g, |
want Uoack was te vol va-.i zijn deiikb?eld
r»innrfirrt«nr^iittrnrii--|inn"rnr'i'leimiinrTflmllitTittintM
-"*"-J
om het niet zoo spoedig rnoge'ijk ook
Meinesz mede tedeelen, den Burgemeestei-r
zooals hij hem rog alvijd noemt. Bjoer t
vond het idee niet kwaad en, wijzende op
Quacks illuster hoofd, zei hij vkiér.d tot
luii, nietwaar, mijnheer Bromrr.eipr, van
iema; d als mzen professor, ktit men
a!ti,d iet»! Q,nack glimlac'te even,om
dan te antwooideu : in dezen krirg is elke
magister ste. ds discipel, maar htl verheugt
mij dat ook u het i iet kwaf;d_ zoudt ge
vonden hebben onze Belgeiilufde op r;eg
indrukwekkenderwijs den vijand van weleer
te betooren, dan door B^llaanen Ki yper
in woorden is ge7chied.
Hier raakte hij bij Sjoerd, meer d ai
hij zeif en ik veimredde, de rtcbie
siiaar aan. Want Sjoerd ram_ eeri ptoel en
knikte zoo bes-list en zoo dikwr/s, als:.l
hij z^-ggfn wou: kereltje, itts d. rgtlijks
zat er ook in mijn hart. Hijpauseeide e. n
paar seconden, maar vóór C i inck er weer i«.
tvrundf lijks tot beloon ing kon uitbrenge...
sprak K)o,eid: Ouk rcij was de gfdacl'ie,
dai de vertsen den Antwerperaara
he\\Hzeii KCU, hoe wij ze nu nog wel iets bek s
vo ir den neus kuiu.en zetten, dan
ii.derlijii die kan',neei boot van v. Sp< yk,
v;rh: fr'ei.d, en juist zoo'n geweldige fehuit ;.!.??
vredes , ene en li< fdeteeken hun te belovi n.
scheen mij van o\ zen premier eer. geiuah-n
greep, rnnar... -ziehier een bedenking geh^e!
TH den gf «ft vai (^ lacks bedoelen ... Waar
om, die Ev.-rtseii alleen, en nietdnaibij een
gèscheni-? En welk geschei-k ? Mij dunkt,
dai was reeds lang aangewezen. Wat zou
<iii per indruk hebben achtc-rgelaUn 'n de
smeltende Belgenhaiten dan een hd'felijhe
01 haHe.iijke aanbieding van i nze Xaa'je
Ivndracht van den Dam..? Wij haiid, a
met die ji (trouw het allerlaatste en l et
ikrbffte mi! je hart van een broed r vo; k
kuiuien ?ivini'tii ... PH wij waren haar k wij.:
Oi; begrrpelijk ! De Evf risen voer toeh
da::rhee»1, wüaiom ia ballast, i:iet
b_v.'aclu'? .
Sjoord zag or.s fian, zooals K mat,d t-.i
kar., die een subliem idee h(_eft uitge-Ji.rokej.:
en Quick antwoordde niets, h.-t was ie
zien, hij gevoelde z'ch gebluf>. at zwr'gen
Mt-lde den and r h.ïjkbaar kleur. Ma:,r
ik bracht beiden wf<;r in goeden luim. Hoor
eens,zei ik dï, ar dient voor gezorgd te woi den,
dat ze te Antwerpci te weten komen, wnt(!e
beste lui hier hun toaleikrn, en dat
die Kveriscn r-.a^r et n klein
voorproefje is geweest van hetgeen hun ie
w; chten staat; want dat, jelui r.og eet s
heiden je zirs krijgt; daarvoor b'ijf ik je
borg. Ik zet het alvast maar ie de krai t.
En toen had je die ti'.ee gezichten eer s
moet n zien blinken .,.