De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1902 10 augustus pagina 8

10 augustus 1902 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

8 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. het vorige dienstjaar. Voor 4 pet. div. op de eerste en i#e*Je préf. aandeden is het over schot voldoende; daarna zou zelf j nog voor de comtBens beel wat verdiend tija. Zouden de 21e pref tot een 4 pets dividend gevend fonds worden vstfaoogd? Niet moeilijk is het «nrwoord op 'n andere vraag: is er goed.e Töden voor de noteering vaa de eo simons op een prijs die 4 k 5 pet. hooger h dan die TOOT e tweede pref. die een nielvcümulatieva préfarentie van 4 pet. hebben ? De vermindering der netto'a met 84 dui zend dolraw over Jtrai terwijl de brnto's over die maand met 30 duizend dollars waren ver meerderd, was een kleite teleurstelling. " Voor den aankoop van de Eastern Illinoisl\jn zal de Frisco geld moeten maken. Waar schijnlijk zal ze collateral o'oligatien uitgeven in TerÏKmdirg van 2500 dollars T oor duizend dollars Eastern Illinois commons en 1500 dol lars voor 1000 dollars pref. aandeelen. Op 4e groete rjjzing van de NorfoHis in de vorige week, is nog een onbeduidende frsctioneele verbeterirg gevolgd. Sommigen durf Jen hoopen op eenige dividendsverhooging. De commors van de Kansas City Southern ?werden wederom nog al gevraagd voor Amekaansche rekening. Ook voor de pref. was eenige koersvertuff og, wederom te verkrijgen, De uitmuntende ligging van dezen weg, vóór de reorganisatie gewoonlijk genoemd de Gulf, de groote petroleum rijkdom van Texas, de toenenittg tier bevolking en dientengevolge de aJgemeene «eeeBomiscbe vooraitgarg waren redenen genoeg om goede toekomst te ver wachten. De lezers die dan ook de coricluties van de Groene hebben opgevolgd reeds van \66r de léorganisatie, ulien zich zeerbevoordesld achten tegenover degenen die hun bezit, op htt advies van bavooroordeeldec, toen voor gerirgen pr^s aan anderen hebben overgedaan. Genoemde omstandigheden leiden tot de waar schijnlijkheid van nog betere noteer i n g in de toekomst. Evenzeer golden, deze gfgevers voor de toe komst van de belangen van het Interrationaal Landtyndioaat, rechtstreeks bij den oecononisehen vooruitgang van het belangrijkste gegedeelte van die landstreek betrokken. De koopers van d«ze bewijzen tegen de uitgiftekoers van ? 140.?hebben in ruim een jaar ? 19 ontvangen aan uivkeerirg en ? 34 koersverhooging genoten terwijl de kans op verdere prijsstijgir g nog groot is. Als het landbouw, handel en industrie goed gaat, a.'s bovendien de bevolkirg toeneemt, dan verkrijgt allyd bet grendbezit bet leeawenaandeel van den veoruilgang. Dat kan een oecononaische wet genoemd worden-, die is hier van groole beteekenis. j Voor de beoordeeling van industrieele onder- \ reaingen mist men deze oeconomische wet. Om dezen reden wees ik steeds met bij zonder groote reserve op de lage noteering der Steel-staares, al kon ik op et kele gronden van j beteekeiis »ijzen die hoogeren prijs zouden j wettigen. De vorige week was de hoogste l noteerirg 40, EU ia deze 40% ruim. In de petroieumgroep is de groote drukte «at bedaard. De bijzonder vorhoogde koersen van de Koninklijke en van de Perlak konden j dan ook niet geheel behouden blijven. De koersverheffing van de Internationaal Rumeen- j eche kon eveneens niet geheel gehandhaafd l worden. Da productiecijfers, de vorige wetk i medegedeeld, vestigen, ook in verband met de prijzen van andere petnleumpapieren, de r>ij- ! zondere aandacht op deze maatschappij, De groete productie van (7e laatste vier maanden tot uitgangspunt voor dividerjdber«keningnemerd, komt men tot een uitkeeringspercent dat, raar een voorzichtige kapitalistische- factor, heel wat hoogeren koere aanwijst. De uitkomsten ven de 12 laatste maanden geven daarom volstrekt riet den gunstigen toestand aan waarin de mpüthans zich bevindt. , Hierop dient gelet (e worden als men hoort «preken Van 4 j.Ct. dividend. Men vergete niet dat de onkosten der m.pü, by eene vermeer dering der productie van 2 tot 4 millioen KG, per maand, slechts zeer weinig toenemen en mitsdien het bedrag voor dividend- nitkeerirg in, sterk progressieve aate wordt verhoogd. Heel vreemd zou het my daarom niet voor komen als bij het November-dividend ook reeds een interim-dividend op rekening van het loopende dienstjaar, beschikbaar werd ge- l flteld. Integendeel. i Het contract met de rumeensche maatschappij l de Aurora die 9 j.O. dividend heeft uitge- | keerd, verzekert de Internationaal Rumeensche j den verkoop van haar product. j Als ik goed gehoord heb, dan bestaat er een heel nauw verband tusschen de voor naamste aatde«lhoude:s van beide m.pijen, waardoor een gelukkige samenwerking mag j verwacht worden. De bevoorrechte positie van de Aurora die als geheel rumeensche m p beschouwd wordt, komt dan bovendien ook ten goede van de Internationaal rumeensche. De regeering van Rumeciëis welwillend en voorkomend gebleven voor solied beheerd* ondernemingen, al betreui t ze dat vroegere minder gelukkig bebtuurde m.pijen aan de aandeelhouders en aan hare omgeving moreele en materieele teleurstellingen hebben gegeven. Naast scherpe critiek mag aan energieke mannen, die het hollandsch kapitaal elders voordeelig doen aanwenden, de hun toekomende waardeering niet onthouden worden. Onder de namen der commissarissen ontmoet ik o. m. J, Nienhuis, voorzitter; Frits Olie gedelegeerd commissari». Aan solied beheer mgg, volgeus deze reputatie», niet getwijfeld worden. Al schijnt hier de karsopgroot succes bijzonder goed, wie van bepeikte'coupon- of dividendopbrengst leven moet, die behoort niet in de petroleumgroep. Behoef ik dat wel te zeggeii V Da Mijnbouwgroep geeft aanleiding tot de mededeelirg dat de Noord Calebes telegrapiiisch. order heeft gegeven om voorloopig de werk zaamheden te staken in verband met de be gonnen onderhandelingen met de Soemalata. De overleggingen hebben betrekking op het doei tot aamenwerking. De Ssemalata heeft haar winst tot afsch'ijving gebruikt. In de staattf mdsen zijn de veranderingen geheel onbeteekenend. Slecht vermelding ver dient de wat vastere noteering van de serieTurken in verband met de goedkeuring van de conversie, in deze rubriek reeds besproken en als raden voor eenige koersverheifing aan gewezen. Brazilianen daarentegen wat zwakker. Eia kijkje in het land van vrouwe Fortnna, doe* ook by haar den invloed van het vacantieseizoen waarnemen, 't Was ook hier stilletjes. Ze loi kte te vergeefs. De vnenden zya naar boBch uf strand en vervelen zich door den regen die huisarrest geeft in 'n minder com fortabele omgeving dan het eigen woonhuis aaribiedt. A'd a m, Marnïxstraat 409 \ 7 , 10(V) T» i"» l > r * ** "K"> -L iJv»-. Bussum, «Borneo ) 8 D. STIGTEB, De -potten te &lonee$tgr, Een antwoord op dr. Gouplan ds rapport door dr. W. R. Hsdwen, vertaald door H. J. C. PIERSON, predikant te Ressen. Uitgegeven door den Bond tegen Vaccinedwang te 's- Gravenhage by C Biommendsal. 1902. In Engeland was eens een dokter, die een rapport uitbracht over een «fgeloopen pokkenepidemie. En later stond er een andere dokter op, die beweerde, dat het door den eerste uitgebrachte rapport niemendal deugde, en die hem daarenboven van verschillende leelijke dingen beschuldigde. Dit is zoo ongeveer de hoofdinhoud van bovengenoemd boekje. O per de onderdeeJen van den inhoud scbiyfiklieverniet; de lectuur daarvan vond ik zoo vervelend, dat ik deze letterlijk heb moeten doorworstelen, omdat ik toch wilde weten, wat er in het boekje te lezen was. Dat de heer Pierson een zaak tracht af te breken, die in zy'n oog riet goed is, is zyn zaak en zyn recht, doch dan dient hij niet betere argumenten te komen, dan in dit boekje zijn opgesomd, en acht ik dan ook de raeeite en t^d, die hy aan de vertaling hiervan heeft ten kotte gelegd, totaal verspild. Het blijkt duidelijk dat bet boelje vertaald is door iemard, die a tort et a travers de vaccinatie wil bestrijden, en daartoe ieder wapen, wat onder zijn bereik komt, ter hand neemt. Zoo de heer Piereon die zeker wel oprecht meent, dat de vaccinatie uit den booze is, in een publiek geschrift deze kuEfiteefrerkiog meent te moeten bestrij den, is bet een bepaalde noodzakelijkheid, dat by met atdere wapenen te voorschijn komt, dan met een vertaald uitheemsch product, waarvan men hoegenaamd niet beoordéelen kan, if de daarin opgenoemde feiten, al of niet op waarheid berusten, of eenzijdig zyn voorgesteld Zulk een product kamt mij voor geen ernstige bespreking of bestrijding te verdienen. Amst, Juli 1902. Dr. V. v. D PLAATS. Inhoud van Tijdschriften. De Gids, A»g. 1902 : De Godin die wacbt, Boek L Een zoeker raar het lever, (slo<) Boek II. Vele wpger, door Aognsla de Wit. Het recht van de phantasie en de opleiding van den onderwijzer, door nif j J Kooisfra. S^en Lwge's Hjaersets Gaernirger (daden des harter), door Gerrit P. Bakker. Het eindfxamen der pymiiasia, door dr. P. L^SEdertz Jr. Pr< tillen I Pist ja, een Italiaarisch humorist van de 153 eeuw, door dr. W. G G. By'vsnck, Ghazelen, door Héne LapdothSwarth. Dramatisch ovtrzicht, door mr. J. N, van Hall : Adriaan van Oordt FJoris V. Muzikaal overzicht, door mr. Henri Viotta. De muzikale toekomst van Duitechland. L'uitenlandech overzicht, J?e i'-Xe E(uw, 8e i fl. : Paatros, Cyriel i Buy'sse. Brieven van Huet aan van Vloten, i Albert Verwey. De spelling van de Vries i en Te Wkkel, dr. R. A Kollcwyn. Uit: : de nieuwe geboort, H. RoJand Holst- van der i Schalk. Kleinhandel en grcotkapitalisme, i F. van der Goes. | Onze Eeuw, 83 efl : Opgevincht, docr G. F. , Happelp. De zending in Ned. Oost-Indië, door dr. J. R. Callenbach Zieken en strafwaardigen. door pref. mr. W. van derVlngt "Winteravond, door G. C, Hoogerwt'ff. De Atbeid, tfl. 7 : De aftocht der veertig, | Lode Baekelmans. Verzen, K'chard de ' Cttendt, Kteiten Herm«n Waltba. Gedichten, ' Victor de M< yere. Tusschen twaalf en een, Just Havelaar. Potira Ni x en dankbaar heid van het onbekende; Endor ; uw ziel; Eroos en Ecos, Arie Verhoef Jan van Drocgenbroeck, V. D, M. De Levende Na'uur, tfl V en VI : De egels van Amstelveen, vervolg. Een paar bloemer.vrienden, door Jac. P Tbijsse. Moederkoren l op gtanen en wilde grassen, door B. Boon. Ssprophyten, door E. Heimar.s. Van zwakwen en vliegenvangers, door B J. van Wagens- | veld. Uit ons dagboek, door C. L D, Jr. | en F. J. B. de M. Over rupsen en vlirders l door G. J. Klokman. De witte winde, door l Jac. P. Thysse. De Ornig van Doorn, door mr. R. bn. Snouckaert van Schauburg. De bezoekers van de witte waterlelie, door Jac. P. Tbysse. Ipomea, door J. L. en A. J. van Eyndhoven. De arnica of Wolveilei. De aristolochia clematitis, door J. B. Kam. Elzeviers Güllttttretrd MaandicJn-1/t, No. H: In Diamiijsland, door S. Ka ff. Eene bestjjging van den Breithorn (Zwitserland), door S. J. E. Sleeper, door G. Simons. De Holland sche meesters in de Ermitage te St Petersburg, door Mfx Kjoses. Huwelyk (slot.', door Anna van Gogh Kaulbach Hollandsche musici in den vreemde door dr. J, de Jong. j Van de redactie. Tijdschrift voor toegepaste icheilcunde en lygi'cne,. No. 11: PisicUjing van drinkwater door j nDddsl van OZOP, door dr. H. J. van 'i H'. '. i De geelbloedlocgzouifabricatie aan de gasfabriek j te 'a Gravenhage. Ketelsteenvorming en hare j voorkoming, door dr. W. P Jorissen. liet i watergasapparaat, tysteem dr. J Kramers en Aarts, door dr. A\pn. Steger. De vrije Opmerkir, No. 27:' Politieke brieven (vaderlandsliefde). Gawone genees-heeren en j specialiteiten: koning EJward getsxeerd. j Wilhelm, der Heldenkaiser. Hulde aan een ' Ilitagsch industrieel. Een klemmende bede ! voor hulp door een geestelijke. De nieuwste j soort predikers. Rusland inwendig. E^n j koelie opstand. De medicijnman als zonde bok. Draaimolen en ziekenhuis. Da ' ano; ymi en de moord te Tilburg. J Van Omen lijd, No. 10 en 11: De droom, l Marie Koenen. St. Agnes, L3nte. A M. J l. [ Binnewiertz Jr. Wen de avord kont, (uit i een oud handschrift), Albertine Smulders, j Verzen, G. R. de Kierk. Litteraire kror.iek, j Maria Viola. Muzikale kroniek, P. J. Jos. Vranken. De llollandtche Recue, No. 7: J, E Schol len, frontispiece. Wereldgeschiedenis Belangrijke onderwerpen. Wut Nei'y over een bybel voor kinderen zegt. lei s over J wy'kverplegii g. De sporenslag. Heksenprocessen. Karakterfcchets, (Artnand Sasse;). Revue der tijdschriften. Herfstdag. H Walvis, Een affall'ge. Joh. H. B88B, de Fransebe eömnandtnt. C. B. mademoizelle Ltze. Onze luimt, No. 8: Hendrik de Marez. De tfn'oonsteilirrg der Viasmsehe primitieven te Brugge (Ie gedeelte). Jac. Mesnil. O «w de betrekkingen tusscben de Italiaanscbe dh de Nederlanóscbe schilderkunst ten tijde der renaissance (ver volg). Kunstberiehtan (ien Haag), Jahs. Bosboom. ^- Dirk Nylatd, tentoonstellirg Scheveningen. Europa, Afl 8 : Hoojvaardige S3vens, door P. van Assclie. Eene moderne vrouw, door Nora Vy'nne. Esn verongelukte, door Gastaf af G-yerstam Uit het leven van een kookvrouw, door Sigurd. De Katholieke Gids, Augustus-Afl -.Wenken tot vooruitgang in het fydelyke, P. M Bots, pr. Naturalisme in de letterkunde, P. v. R Onze vroegere stichtingen te Rome, dr. J. van den Brink, pr. St. Pudentiana te Rome, dr. J. van den Brink, pr. Pob (vervolg), Julie Rttssel. Politiek o;erzieht. Eigen Haard, No 32.- Elisabetb, door L. E., IV De Hsldring-geifcbten te Zetten, door M. W. M»c!aine Pont, niet afb, I. Burgemeester s'Jacob, door Henri Dakking, met portret naar de lithogrefia van H J. Haverman. Djambi, door Bintarg Djaoeh, met afb., raar toto's van luit. J. J. S pony, I. Een Huldeblyk (ingezonder). Verscheiden heid Bericht. Feuilleton. NIEUWE UITGAVEN. De ramp op Mirtir-iqite, door K WIELTÏMAKKB. Middelburg, K. Ie Cointre. De licht f/eneesmethorle volgens Ftnsen, voor dracht gehouden in de AfJeeling Amsterdam van de Naderlandsche Vereaniging tot be hartiging der belangen van Verpleegsters en Verplegers «Nosokójaos'1, door dr. C H. VAX HERWERDEN Amsterdam, F. van R>ssen. Z'il mijn kind muziek leeren ? Eenige be schouwingen over en in verband met dit onderwerp, door Jon BRIT;MAN UitgeversMsatscbappy »Vivat", Amsterdam. W. H. VLIEGEN. De dageraad eer volksbecrijding, dl. 6. Amsterdam, S. L. van Looy. llHMlnrtllllimlIIIIIIIIIIIIIHHIIItllllllllllUIIIMlHMIItllttllIlHIH» Mf-TSJES d, No. 8 : Is. Qaeridn, Moderne werkers, Frans Ccenen. Iltrntan Ly.en, De flesiTtrDi1, Sekt la vaa WILHELM MÜII.EH?W Op de eindelooze stfpp?n ia de binnenlanden van Ru-land lietft de ijzige hand van dsn wicttr haar sttmpel gedrukt. Jder den grauwig-en hemel een onaftienbare, witte woestijn. In het eenzaam landschap heencht de stilte des dood?, Hier en dasr een dorp bijna bedolven onder r'e sneeuw, rustig-als* t;t;t grsf, tcbijnbaar door de bewoners verlaten. Nergens lipt geluid van een menschelijke stem, nergens het vroolijk helg-riukel vau een vurig drie^pan. V^or zoover het cos rc:kt is geen levend wezen te bespeuren. N ets d«n ijs, sneeuw en ... btüt»1. Ea toch zijn ds dorpen niet verkten. In verschillende hoeken van de huize", maar toch Hieestal iii d-e slaapplaatsen, rp de kachels tn rondrm deze heen liggen gehee!e famüits, alken of bij grcepj s in den door ontbering en gtbrek verDorzahk'ea winterslaap VErzotker. In dd mufföhuttsn van de verdere districten hoadtraduizeude lichamen, allen slapend zotd,-r een ei,kel teeken van leven te geve". Overal rust, sprorkjesrolitige ru«t, Slechts nu en dsn een sacbt stamelen in den drorm, een difp ademlal'r, etn licht snurken. Ongem rkt vloeien dag en nac':'1, licht ea dui&tt rj.is ineen, si elli n dager, weken, maan' den voorbij. Het is een heldere, koude winternacht. In een groot huis in het dorp T clurkiLsk, behoorende tot het door deu boi;geis:,oo3 l)ijjonder zwaar geteisterde gouvernement Osoroifa ligt op een rustbar k, (Je kin rp c!e : chterhand g leund, Paul Petrowitsch Tusar. Bewegingloos laat hij het, oog gaan <wr de suimte in het f-paarzaarn door htt scliijijs^ l der sterren verLente ver'rck, di drukk iiie stilte van dtn Ziacljt w^rdt i>! en toe verbn.ken door een uit de verte k'inkend duf gedreun, ds t gelijkt op het gebulder vau vernfajnde kanoi.neii. Het zijn de vtrvaa ijke kr.allen, van het barstend en splijtend dikke ijs vaa den vloed. Dat dondereiid geluid doet. PU u! Petrowiücl) Tosar denken aan den tijd toen hij nop; m litair was, aan dd j»ren, dat hij ij Petersburg bij de artillerie stord. Hij was destijds oppas'er bij een nog jing (ffijier, etn zekeren granf Matuschka, en dair luj 'n zijn j ;ugd goed met pahrdeu i.&ii lieren omgaan, < u zijn eerlijkheid £11 trouw niets te wenec'itn overlie'.ep, was ziju meester buiten ge» ooi met hem ingenomen. Langzamerhand be^on Paul Pt;!rositr.ch htt linksche en onbe'.olpojt-, dat Lem door ziju g<niis aaa f en behoorlijke opvoi diüfi-, en zijn l«ng verblijf in de ste|pn n'.gcn *as, afle lefTgep. Zijn Te (fgeblieid maaUe p'aa's voor gepaste v:oulijkUe;tl ; hij was hiij dat, hij in de hdofdsta'l, de re;idüt;tie vau dcu C., aar mocht zija en liij «as tro'sc'i op zijn moeder, htt groote heilige Hu; land. Op ?.tkeren dag l.ct graaf Mih:sc!ika Ir;m een bood;c*.ap vau zeer kiefcci.tüaard doen en ' na dien eenen k-er werd .hij nietruialen met ! dergelijke intieme en vjt'rcuwelijke z,ei,dingeii be!a=t. j Do r icir-r nanHijk l ad ren vritLdi11, een ! dame vaa hoo_e geboorte. Xaar d'ze f'ane nu wer.) Paul dikwijls met h'iitru-i ptehf-imt comm'ssits heengezonden. X: o.t 1.01 had l'au' Pe| trowitsch ceu vrouwelijk wezen giz'.in a's vorstin 'ga eodoiowi a. l l)eze vau haar kant, 1-arl a! jpK-dig gemerkt hoe de domme oppasser laar in stomme bewon dering altijd aan- en i.astawde in hoc zij steeds ' meer n meer iudruk op !;eni maaktr. C: q iet l als ze wa°, ?c'iepte zij tr een eigetiaard'-g plei! zier in, den argelr.rzsn jongen door een zekere vertrouwelijke vrietdelijkhek! lu t hoofd gtheel ? op hol te brt-uge». | EM cp ztkeren clag l r ik het in hem sluime rende vuur der ha'tstoclit door d:; kraterwanden der subordiuatie heen en wi< rp lij zich met geLeile voo;bijzic!;irpr vau de k!oiif, die hem, den armen dr' mmfl, sc'.f id.ie van de atis'ociatit.ths !ga 1'dOilorowiia, aac de voeten der vo stin, griep onstuimig haa; bei Ie handen en bedekte die met vurige kussen. Op hetzelf Je oogenblik trad graaf Matttsctika, dre een gewicbt'^3 boodocttap vergeten bad mee te geven en daarom ze!f nog even aar>kwan, bet vertrtk birnea. Dr f'ig van aard stefds gehoor gevetd ann den indruk van het eerste oogeiiblilt, gaf hij zijn oppacstr een duw, dst hij nut het hoofd tegen de groote glasruit in de veranda-deur vlo"£. De dame en de fineer barstten in een har telijk lachen uit. Ofschoon de vorstin, die toch medelijden had met den armen jongen, zich onmiddellijk wist te beheerschen en op afk(Ureiiden toen tegen den tffic.er zei: Fo'i Mstusclika, dat had js niet, moe' en doen, nu was je wel een beetje ruw. 'i I< Z':O'D trouwe ziel onze goii; Paul P*tro*itsch !" had de soldaat 1ocb wel van schaam' e in dtn grond willen Van dat uur af veranderde Paul Petrowitsch gehfcl eu a'. Zijn denkvermfgea was als ver lamd. Hij zag zichzelf vooitJurend in die knieIer de houding aan de voeten der vorstin, om z ch daarca weder door de hand van zijn meester te voelen weeges'ootep. l)e gedachte daaraan verliet hem geeo o'gei. b'./k. Zijn vroeger een zaam leven in de steppen had hem tot een tobb?rig metsch gemaakt, Hij haa'te noch de vorstin, toch zijn meester, die hem behandelde fcbeel alsof er niets was voorgevallen. O )k hij fan zijn ksnt schoot in ijver en rauwgezette ptichtsbetrachting geen oogehbhk te kort, doch iiij werij h >e ianger h ie meer mecscheLschuw en hoogst zelden boorde men zijn stem; meer dan het hoog noodige sp'ak hij n^t. Hij kon den aanblik en de tegenwoordigheid vaa den graaf niet meer verdragen ea opzekfrcm dag de stnute schosnen aaLlr-kktndc, verzocht hij den (üijirr. of deze «ich net van etn a .deren oppasser zou willen voorzien en of hij, P<ti>l, dan weder in het froat bij zijn afdetlmjr zou kunnen wordfn geplaat.-t. Matuschka lachte hem hartelijk uit. //l'aul Pctrowitfdi, je b- n' toch niet gfk geworden 'r kerel, ik kan ju i iet missen. Je verzorgt m'n panden z ;oals vóór jou, nog nooit ,ientand het gedaan hetft, je sttelt g«eucgarttten, eet mijn kaviaar n'tt op en snoept niet van mijn sheny. H)e zo» ik ooit zoa .'emsid terugviKiei. 'i Z.oo'n t(r'ijke, trouwe, goiie oppisser als jij btsfaat er (ioode< nvcudig niet. Je zult die dom'..e:d bij lga 'todorowia ti ch-wel i-éns vergeten kunner. Kom, ouwe ju gen, weest wijzer. Je blijft, hoor ! Waar&cutig ik zou nitt bmtjn je kiu en !" Ea Paul Petrowitsch h'eJ . . . Doch lauwer dan een maand kon hij het, niet m :er uithouden, toen deserteerde tiij . . . Ei thaus zit bij reeds twee jaar in dit hongerlijdende dorp, in die van de wereld afgelegen wuesteiij aan de oevers der Wjatk», in deze steppen waar oatberiug f n getrek om den voorraug strijder, waar gedu rende (Jen winter de gatsche bevolking, niet bij mach'e is z ch te verzetten tegt-u In t gevoel van afgi matheid, dat hen overmant in hun leven v'fii kommer ea ellende, dagen en nachten, weken eu maanden verslaapt. Maar Paul Petrowihcti slaapt nie' ; hijwta'<f, als alles om hem heen slu'meit. Of zijn lichaam daardoor lijdt, daarcp slaat hij geen acht. In die doodelijk'Stiüe uren zweeft ziju geest teiug naar het verleden, verwijlt hij met zijngedachfen bij O ga Feodorowua en grsaf Matusc k". Ea dikwijl*, wanneer hij cla^r beneden htt scheuren vau het ijs in de Wjajka hoort, is het hem, of htt dreunen van het geschut m zijn ooren weerklit.kt. Hij Loo:t kommaudo's geven en p:ardfnLo2ven trapptlen eu doodelijke angït grijpt l eai asn, dat men hem, den voortvluch tige, zot ken en viLden zal. , l Ai1-, vau ovtr de sceeuwvlakte ziet hij ze aankom! n, op de witbtsnetuwde bteppan nadert de thans nog op een kleiren st'p gelijkende donkere mastt ! Paul Pe'.rowitseh is langzams rband zoover gekcmen, dat zyn verstaud gekrenkt is en zijn fanfasti cbe voorstellingen hem werkelijkheid toeschijmn. Ziju dt nkvermogen bezit Liet meer de kiaclit waarheii en fantasie van elkasr te onderscheiden... 0;k heden, in dezea kouden, eenzamen Jauuarinacht votlt hij Let weer over z'ch komen, dat gevo:l vsn ' avige vree?, dtt sidderen van zijn ziel, dat zoo ladeelig is votr zijn zenuwen. Hanger en ta:;ger wordt het hem om het hart en op 't laatst \ iin hij bet in de dompige ruimte r. i t mrer uitdcuier. llij richt z.ch (p en [ a\t, in het doi.ktr voorsicstig voor zica uitttsteijd, naar de deur. Buiten gek' men valt hij uitgepit neer rp den grond. De wnd brg'nt op te steken, en jiagt de sriefuv? in kleine massa's over den weg. Ea hoog in de luc t sehitteren de sterren zoo glaiize;,ff, zoo raadselachtig veelbelovend, als nooit te voren. Nog een korte poos en dan vallen ten:ge groote, witte vl< kkeii langzaam oaila; g in steeds d cliter en d'chter wordende nia^sa. Ea de steppenwind cm'. uit Paul lYtrowitseh, die geeu kracht meer heeft rni zich f>p te richten, m-t een zachter kleed en de vlokkeu daLn gtrui chloos op hem ceder, altijd maar door, altijd maar door ' Over hem heen huigt zic!i de fetëngestal'e van vorstin Oiga Ecodorowta en Uar lippen drul. ken ecu kus op ziju morjd. En tcu glans vau vu heer ijking verprc-idt zich over het gf'a t vrii den z ch liet meer een w m »croc!en«en dcn-r't-ur. Poul Petrovvitidi zii kt ach' r'ivfr! Ei het wiUe zac'.ite saeeu.wk.leed wordt ziju gtaf. »miiinitiniiin»ti«irtttiiiiininiMuiiiuMinumntininnMiiiniHiiefBfa hse ssooi het onderwijs op de Ambachtsscholenr is en al is het bgra kosteloos, het bezwaar, dat de oud«rs een 3 jtar ean'ge verdiersten moeten cterven, voor de meet ten ororerkomelrk is, sroodat slecht) de elite van de werkmansklasse aan zulk een opleiding kan denken." Hij bepleit dan ook de avondamlwchtscholen. Dit zelfde geldt van veel kantoo bedienden ook. Vele jongelui die op de kantoren komen, hebben nut veel meer geleerd dan de jongen van bet ambacht. De groote uitbreiding die handel en rijverheid in alle landen hetft gnkreger*, stelt hooge-e eischen aan den klerk. Op het kantoor hettft de bediende pas wat hem ontbreekt. "Hier gevoelt by dat by r.iet voldoende onderlegd is in de moderne talen en boeHioudwn. Dat te kort sr.oet ingehaald. Maar hoe ? Als jongste op het kantoor is zijn salaris gerirg. Dikwijls jongen uit het volk, kan fcüde lessen riet bekostigen. Zijn ouders hebben zijn gelde'ijken steun meest nooütf. Toch blijven talen en boekhouden tot zijn vak behooren. De jongen van het ambacht kan herhilingsordeiwijs nemen ooi het vroeger geleerde in 't geheugen terug te roepen. De herhalingsoefeningen in het leg : d eren OM den muit ir weder op nieuw weeib ar te maken ; maar voor den kantoorbediende bestcat niets of het kost ham veel. Kan hg dat ni-t betalen dan is by gedoemd een slecht beloonde plaats te bezetten. Van groot belang zou bet daarom zijn wanneer de regeering b\j de reor ganisatie van het onderwijs het hier heen wilde leiden dat avondscholen voor kantoorbedienden op onze Hoogere Burgerscholen werden gerpend. Rseds werd door J£ t Vaderland in een ar\ «Vrijmaking" m(t veel waardeering over vakocderwijs gesproken en dat in dit artikel ook aan het vakonderwijs voor den kleinen burger werd gedacht, bleek uit het navolgende: H«t lager onderwijs, om hiervan ten slotte nog een ei kei woord te zeggen, zou mede praetisch ingericht moeten worden. Hier zoeke men bet vooral door herhalirgs- en voortgezet onderwijs dat iooveel moge'ijk moet uitgebreid, dienst baar te maken aan de eischen van het practisch leven in den werkman en d-en kleinen burger stand, door h v. orderwy's in boekhoudenteekener. Ook de Nieuwe Rottetd Courant schreef 4 Juni on-eler motto «O.ize Asibschrsscholen" met veel warmte over vakonderwijs. Zouden de geteerde schrijvers van bovengeroemde artikelen ook bun meenirg ove.r «Avondscholen vot>r kantoor- en handeltbedienden" willen schrijver, met het oog op da bover genoemde reorganisatie van hetonderwy ': V. P. P.S Zoo jaist komt het bericht tot ors, dat met l Sept. te Arnhem de eerste II. B. School met 3 jirige cursns en hai debklassp, benevens «Avordschooi voor kantoor- en hann", woidt gecpetd. ineirïftt l ATOïflsclialfiB7oor]caiiiocr-eiili2iiilelsl)eilieiiilen, Vakscholen. M. U. L. O. Op de jiarvergaderirg van de Ned. Vereet.igins! van christelijke kantoorbedienden, 2a Pinksterdng te Arnhem gehouden, werd een belargrijk onderwerp behandeld, dat de klerken in Nederland zal aansporen, meer aar.dacht aan de vakbeweging te schenken. Wij bedoelen de bespreking daar gevoerd over avondscholen voor handels- en kantoorbedienden. Esn go«de opleiding ontbreekt de kantoor bedienden. Tot heden is de weg daarvoor nog niet gebaand. Hoe hoog wij de werkzaamheden 'van Mercuriup, de Nationale bond, ook waar deeren, beiden geven niet voldoende. Beiden ! moeten rog te kosftasr zijn met het ov.derv.ijs l dat zy laten geven. De meesten kunnen er nic-t van. pufheeien, Ileldt zeiile reedt, 11 Dec. LStiI in de 21e Kamer: »Men vergete niet dat Een Van het bestuur der Haagscbe pro- Boervereeriging ontvingen wij het volgende ?cbi ij ver/: Bitha en De la Rey hebben te Kaapstad dingen gezegd, die onze grootste belargMellr ? verdienen. Wat ons rijzonder getr> ffin heMt was De la R y's verklarirg, dat hij r.'et nsar Europa kwam om roem te zoekep, icaar om te trachten iets voor de weduwen en weezen van zijn strijders te doen. Dat is een woord den strergen, onkretikbarer, nederigen veilheer waardig. Menigeen raakt na al in geestdrift büda gedachte de hoofdpersonen te zullen zifn van het heldecdrama in Zuid- Afrika, dat ge durende twee en een halfjaar de wereld in gespannen aandacht heeft geboeid. Menigeen vraagt zich EU reeds af wat -buide bij dien mannen zal kunnen bewijzen, hoe hij den tul zijner bewonderirg zal betalen aan die grootsehe fiuuren, hoe het indrukwekkendst zijn geestdrift lucht geven. Het woord van Koos de la R y geeft nog maals zoo \r< ffend eenvoudig antwoord op die vraag. Zy komen riet hier, de leeuwen van het Zuid- Afrikaansche veld, om roem te zoeken, d. w. z. zich te laten vieren. Dat «trcokt niet met hun aard. Zij komen om wat voor de weduwen en weezen der gevallen burgtrs te doen. Maar precies voor hetzelfde doel hebben een aantal wakkere mannen te Scheveningen een internationale kunertentoorstelling en verloting georganiseerd. Wat is r u logischer, wat ear.voudiger tevens, dan op vrijgevige wijze die pogirg tot verlichtirg der smarten in ZuidAfrika te steunen door zelf loten te nemen en loten aan den man te brengen in deze verlotir.g? Welk schoorer huli'cMijk kan men de drie beroemde Boeren-generaals wai t ook De Wet komt mee, raar 't t-chijr.t wat schoocer welkomstgroet kan men hun brengen, vragen wij, dan hen by hun komst in Nederland te verrassen met de mededeeling, dat er reeds een uitgestrekt en zwaar fut.dament voor hun werk der barmhartigheid op het G3vers Df ynootplein is gelegd f , Liten wij EU in de drie weken, die wij rog voor or,s hebben -óór de drie gereraals in onze atad komen misschien duurt het nog enkele dagen langer ons nog eens terdege weren Laten wij, die reeds loten hebben, er nog eens wat bijnamen ter eere en ter huldigi'g van Louis Botha, Chriptiaan de Wet en Koos de la Ifcy; laten wij, als wij vos, geen loten gekocht hebben, nu geen oogenbhk meer aarzelen en talmen, maar onverwijld gebruik maken van de kans, die ons nog geboden is, om bij te dragen aan bet still?, msar wel sprekende - als het zijn mocbt indrukwek kende huldebetoog, bestaande in de aan bieding van een dikke elèque in het tentoon stellingsgebouw op het laatst van Augustus aan dio drie mannen, wier figuren orsteifelijk zijn in de geschiedenis. Laat nog eens van die manr.en de oude betoovering uitgaan. Komaan lezers, roept u voor den geest al wat u* hart van vreugde, trots en bewonderirg hetft doen kloppen in de laatste jaren voor generaal De Wet, voor generaal Botha en generaal De la R' y en helpt ons lien te kunnen b-groten met de woord»- : Mannen broeders! Ook in dezen hpscheirtpn tempel der knr.st en der menschenhefdo wilde het vastsland, Nederland vooraan, getuigen van zijne diape bewumdering ea onverminderde sympathie voor u en uw zwaar beproefd volk.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl