Historisch Archief 1877-1940
8
DE AMSTERDAMMER "WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No.l317
Indien de staat al het voer subsidie uitge
keerde geld heeft terugontvangen, houdt iyn
aanspraak op uitkewiog v*a een gedeelte der
winst op.
Een «ebt vaderiandsche onderneming. Mo.
gen de kapitalisten het goede voorbeeld vft
den staat volgen om het kloeke optreden van
genoemde -ondernemende mannen eren kloek
te ateunao.
Van heel anderen aard ia het streven om
nit Nederlandsche brandkasten het B uivaar
sche vorstendom aan de noodige gelden te
helpen. Bij de firma Hope & Co en bij de
Amsterdamsche Succuwale van de Ban que de
Paris des Pa va-Bas. is aanstaanden Dinsdag den
23ea deeer, de inschrijving opengesteld op de
5 pet. belastingvrije goudleening groot hon
derd zes millioen francs. Maar wie zal dat
weinig vertrcuwbare Bulgarye willen leenen,
hebben de groote bankiers zich terecht afge
vraagd.
De vogelaar mat roet gefluit kan bier niet
gemist worden. Dat hebben ze Bulgarije doen
epaterkea «n Bom vader heeft dat erkend.
Daarom spreekt na de prospectus van den
waarborg van' den dienst der leening d oer de
ojtasogst tor UbakfibelaUing. Dit woord waar
borg is verlokkend. Het doet denken aan
phftljjk racht Toch is biervan geen sprake.
In publiekreehtelyken zin toch moet de toe
zegging, >de waarborg'', opgevat worden.
Niettemin moet toegegeven worden dat de
toezegging in «eer klemmenden vorm is gegeven.
De aanspraken, de raofaten aan de obligatien
dezer lacniqg toegekend, sullen in naam en voor
rekening van de houders door eer. gedelegeerde
van de Bar que de Paris des Pays-Bas uit
geoefend worden. De benoeming van dezen
gedelegeerde zal aan de regeering van Bulgarije
door Erankrijk's gezant te Sofia worden meege
deeld. Tegen elk besluit van Bulgarye's wet
gevende macht om,, in deze preferente aanspraak
op de bedoelde belastingopbrengst voor den
dienst der leesicg, verandering te brengen, kan
de bedoelde gedelegeerde evenals eertijds
de Folkstribune in het oude Rome zijn veto
uitbrengen. De koers van uitgifte is voor Am
sterdam op % pCt vastgesteld, waarbij de
franc (de lev.) tegen het vaste reductiebedrag
v» 60 pent wordt herleid. De stukken zijn
groot \\jf honderd francs of twee honderd
veertig gulden.
Meer sympathie verdient de Scheveningsche
zaak, waarover ik de vorige week reeds een
en- ander heb geschreven. De trustacte is ge
passeerd. Inzien kon ik ze nog niet, daarvoor
is eerst morgen gelegenheid opengesteld te
Amsterdam bij de heeren Adolph BoisEevain
& Co. te Amsterdam, Oppenheim & van Till
en van Prehm & Co. te 's Gravenhege, Joh.
Eek & Zoon en Mieders & Gleichman te
Rotterdam. By deze kantoren is aanstaanden
Woensdag, den 2 in dezer de inschrijving op
vier duizend 4% pCt. obligatien, eJk groot
? 1000, deel uitmakende van de hypothecaire
obligatieleening groot vijf en een half millioen,
ten laste der exploitatie- maatschappij
«Seheveningen" tegen den koers van 98H pCt. open
gesteld. De trust met een aandeelenkapi
taal van v\jf millioen, wordt gevormd door
?fle fusie van de volgende ondernemingen :
Maatschappij »Zeebad Schevenir.gen" ;
Schevenkgsche oouwvereeniging «Grand Hotel Garni";
Bouwmaatschappij «Scheveuingen"
(OrarjeHötel) ; maatschappij «Wandelhoofd
Scheveningen"; »Savoy-Hótel" en Maatschappij tot
Exploitatie van het Lötel Ranch. Circa drie
millioen van het aandeelenkapitiail wordt
gebruikt ter verwisseling tegen de aandeel en
van genoemde ondernemingen en voorts tot
aankoop van de villa's »Costa en Jacobson."
De opbrengst van de aangeboden obligatien
Client voor de noodige t\jbetaling bij de
verwisseling van de aaxdeelen der zes boven
genoemde maatschappijen, in actiën der
bedoelde exploitatie- maatschappij te
Scheveningen ; verder voor het bouwen en de inrich
ting van een nieuw hotel ter plaatse, waar
geno.emde villa's » Costa" en «Jacobson" staan ;
voorts voor de verbouwing van het
OranjeHotel en het Hotel Garni ; voor verlenging
van den zeeboulevard en daarop te bouwen
inrichtingen en ten slotte voor bedrijfskapitaal
en de noodige verbeteringen. De maatschappij
heeft ook het voornemen een vaet circus en
een waschinrichting op te richten. De pros
pectus zegt, dat in de laatste twintig jaren het
winstcijfer der bovengenoemde ondernemingen
iefc in 't part,
Als er ia Rotterdam hier of daar ia Let
openbaar muziek gemaakt wordt loopen de
tapperijen leeg; iemand die niet op du hoogte
van regeeren is zou dus allicht zeggen tot
iemand, die er w-el van op de hoogte is:
//Waarom last de Burgemeester niet iederen
avond muziek maken?"
En de knappere bol zou dan antwoorder, :
//Dan gaan de kroegen op de fbsch en de
stadskas kan niet buiteu do verguncingsduiten."
Wat zit alles toch fljatjes in e' kaar, wat is !
regeeren toch een mceiilgk ie's, l
O^s park is zeker een van de mooiste van
Nedsrland. Lucht, kleur, gra°, water ailes is er
uitnemend verieeld en de kunstenaar, die dit
werkje opknapte, was er een van de bovenste plank
geweest. Wat er aan ontbreekt is een passende
ingang en een overvloed vau bloemea. Er zijn
wel bloemen maar niet genoeg, lang niet genoeg
en dat beneemt vele mensehen da illusie van
eens in een ander wereldje te zijn. Ojk hebben
onbekwame li«den de b >el een weinig bedorven ;
er zijn gedeelten ia het park waar men het
einde ziet en dat mag toch niet, want volgens
de regelen moet 't eindeloos schijnen.
Is 't niet mensehlitvsnd en hartelijk vau een
stadsbestuur om 's een piar ton aan boomen
en bloemen te besteden ea stakkers en stumpers
daarra uit te noodigen cm 's een beetje te
komen wandelen, kijken en ruiken? Maar dat
doet 't stadsbestuur niet, nee, ze maken liever
nóg een haven, of EO; al een machienedicg, om
rog meer duiten te laten verdiener, om nóg
meer preppies te drinken en nóg meer Meijers
en Mullers rijk te maken.
't Is anders toch zoo plezierig om 's lekker
tusschen de bloeiende rozen te kunnen loopen
vooral voor de stakkers en stumpsrs die hebben
er natuurlijk meer gevoel voor dan een
rijkheer. 't Is zoo echt (zooais we bij OES in
Rotterdam zegger) om 's heclcmaal in 't natte
groen te kruipen en je neus 's vol grasgeur
te halen in plaats van de stadsstank.
Die twee ton zullen vooreerst nog wil niet
steeds is vooruitgegaan. By zeer matige be
rekening zon het win s t bedrag der nieuwe
ondernemingen, na aftrek van alle kostten van
beheer, op «iréa honderd vijftig duizend gul
den mogen geschat worden. Het creditsaldo
van de winstrekening «m de trust zou dan
stijgen tot vier honderd vier en tachtig duizend
gulden, terwijl voor de 4 K pOt.^hypothecaire
obligatieleening, groot vijf en een half millioen,
waarvan nu vier millioen wordt uitgegeven,
slechts twee honderd een en zeventig duizend
zeven honderd gulden zou noodig zijn.
Tot het vestigen der hypothecaire inschrijvin
gen op alle vaste goeieren, niet rechtstreeks aan
de Exploitatie maatschappij Scheveningen
toebehoorende, is door de verschillende maat
schappijen de daarvoor noodige machtiging
verleend. De gecommiteerden van de obligatie
houders zyn de Nederiandsche
Trustmmaatschappij te Amsterdam en de Trust en Safe
maatschappij te 's Gravenhage, die elke obli
gatie voor gezien moeten teekenen. Voor deze
stukken is dus wel degelqk een zakelijk recht,
vatbaar voor excecutie, als waarborg gevestigd.
De Raad van Beheer bestaat om. uit: K J. G.
Baron van Hardenbroek van 's Heeraartsberg
en Bergambacht, Opcerkamerheer van H. M.
de Konirgin, Eere- Voorzitter; J. D. Rnys
F. Azn. Gedelegeerd commissaris der Maat
schappij Zeebad Scheveningen, Voorzitter en
Gedelegeerd Lid; A. Oppenheip, Lid van de
firma Oppenheim & van Tii, Adviseur voor
de fioapckele aangelegenheden; IL A. Baron
Ctifford,' Kamerheer i. b d. en Hofmaarschalk
van H. M. de Koningir, Mr. D. van Houten,
Advocaat en Procureur, Directeur van de
Maatsciappy voor Hypothecair Crediet in Neder
land, allen te 's Gravonhage. M. J. Wal l er, Lid
van de firma Testas en Waller te Amsterdam.
Den Haag gaat steeds in kapitaalkracht
vooruit. DU komt Schevenirgen ten goede.
Alom en in alle geledingen der maatschappij
neemt de overtuiging, dat rust en ontspanning
aan de zee, in het bosch, op het duin, nuttig,
noodig, onmisbaar zijn om den grootsten schat
van alle schatten te bewaren, of de gezondheid
te heroveren.
Met het oog op den stand der geldmarkt,
althans in ons land, is het tijdstip voor deze
uitgiften goed gekozen. De prolongatie-rente
toch daalde sedert do vorige week een half
procent. Van invloed op de koersen der Staats
fondsen was deze verandering nog niet. Elders,
vooral te New-York bleef het call-money hoog
genoteard. Dit heeft bijgedragen tot minder leven
digheid in den omvangrijken hoek der
Amerikaansche sporen, die over het algemeen onbe
duidend en zwakker genoteerd zijn. Voor
MexicoSyndicaten bleef,opdentegenwoordigenkoers,die
den uitgifte-prijs met 4 pCt te boven, gaat, goede
vraag bestaan. Daaf voor ie, meen ik nog altijd,
om de, de vorige week vermelde redenen,
goede grond. Vcor kapitalisten is hier weinig
risico, en waarschijnlijk zeer veel te winnen".
De kosten zijn met zorg berekend; dit deed
de Groene de vorige week opmerken. Ik kan
er nu allén bijvoegen dat de solide basis voor
de berekening der kosten van aan Ing en uit
rusting door de ondervinding, bij het bouwen
van de Gulf-spoor, verkregen is. En de onder
vinding is de beste leermeesteres. Dat erkent
iedereen. En terecht. De volgende week hier
over uitvoeriger. Andere zaken g'ngen ditmaal
voor. Ik herhsal evenwel: voor laidjes, die geen
ander inkomen hebben dan een betrekkelijk
klein coupon- of dividendbedrag, zyn dergelijke
papieren niet geschikt. Zij mogen geen risico
nemen en kunnen daarom niet winnen. Hun
klinkt ook cu in da ooren : »Wie heeft, dien zal
gegeven worden." Inderdaad in oeconomischen
zin opgevat een waar en wijs woord.
De koersveranderingen zijn over de heele
lange lijst gering Een gunstige exceptie maken
de aacdeelen Perlak, die van 131 tot 141 a
143 stegen. Een bedroevende uitzondering
echter maakt de noteering van de Ned. Indische
My'nbouw-Maatschappij, waarvan de aandeelen
van 17 a 20, tot 11 a 13 kelderden. Zelfs de
10 pCt. obligatiëa waren voor een »ppel en
een ei te koop, De duiten schijnen op te zyn.
Dat deed het jaarverslag over 1901, dat in
de Sprokkelmand van dit jaar werd uitgegeven,
niet vermoeden. De zieke schijnt den dood nabij.
Leestafel. Ondernemers risico enz. is in
onderzoek.
Amst, Marnixstr. 409 l
BusBurn, Borneo". (
18. 9. '02. D. STIGTER.
,/toegestarm" worden. Eerst als we zoover op
menschen gaan gelijken dat de een den ander
wat gunt, zoader om de rente to komen, dan
eerst zal het park uitgebreid worden, waar een
uitst;kende ge'egenheid voor is aan ds Wtstzij
(als er geen //panden" komen).
Lieve menscben is 't nu wel zoo noodig dat
je zooveel centen in J3 zak hebt? Is 't nu wel
noodig om altijd zoo te jakkeren?
Eiocb, laat ik mijn p-n bedwingen hoe aan
genaam 't ook is cm zoo iets te kunnen schrij
ver,. L lat k liever niet sentimenteel worden
er. zorgen dat mijn verhaul geen//motie" word;-.
Kom . .. laat ik u liever 's veftellen wat er
zoo iil in ons park te zien en te hooren is.
In ons park zijn zwarte zwanen, eenden,
fi.'tsea en een (iür.ersn-srxreleit van de
dienstdoer-'le schutterij. De zwanen eeten stukjes
hnol va-: de groote en kleine kinderen, de
e er. d e", ook, mair ze zijn kleiner; de (i;trcn
r<;iiiLi'ii on de sociëteit is een gruwil.
't f.s w.wacitic; (zonder te vloskei,) of de
lui 'v er rp aa'i leggen om ruzie te maken.
Wi» zet r.u in een park, dat vnn ons allen is,
cea sociëteit, die 't niet, is. Irmand die maar
een beetj', do dampen iu hee.ft, of eeu beroerd
laven leidt moet toch uit zijn vel vliegen '?au
nijd als ie bij 't hek vr" die socie'eit
teruggcmeheert wordt. Iedereen, die dus meer weet
en-voelt, dan bszit, moet 't park niet indrentelen ;
in plaats van in een sprookjess'emm'ng te ge
raken zal hij zich van zijn haren tot zijn tcccea
ergeren.
Zoo'n gemeenteraad neem t-toch wat op zijn
rug. Stel u voor een jonge man, die verdriet
heeft over 't een of ander, hij zet er e( n borrel
op en gaat naar 't park waar hij natuurlijk
dadelijk mot krijst met, de sociëteit en de heele
boel voor ^vogelverschrikkers'' eu //aanstellers'1
uitmaakt.
Dit kau ik er nog we! even tusschen ia
ze~gou. Weet u waarori ie precies ,,vogelverschrik
ker:.." zegt? Luistert, lezers vaa de Groene,
!u:sfert, want 't is verschrikkelijk. Er was in
die sociëteit eens een kellner, een m-an die er
al dozijcen jaren trouw en eerlijk getapt en
NIEUWE UITGAVEN.
Gids tot het doen van waarntmmgen op het
gebied der land- en volkskunde van Nederland,
door dr. H. BLINK. Boekhandel en drukkerij
voorheen E. J. Brill, Leiden.
Woningwet en gezondheidmvet (1901) en de
betreffende Koninklijke Besluiten, met
aacteekeningen hoofdzakelijk naar de pfficiëele
bescheiden, alsmede de gewijzigde Onteigenings
wet, door mr. ED. PHILIPS en H. C. DE JONGH.
Tweede verbeterde en vermeerderde druk.
Zaltbommel, H. J. van de Garde & Co.
Parlementarisme, Volkawetgeving en
Sociaaldemocralie, door KAEL KAUISKY. Bewerkt door
K. C. BBOOK. Amsterdam, A. C. Soep.
De ^Centrale Werkgevers Risico-Bank," hare
verkeerde organisatie en onvoldoend gedekte
obligatieleening, door NEH DE LIEM.E. 's Graven
hage, Passage-Boekhandel.
Wet van don 22an Juni 1901, S. 158, houdende
wettelijke bepalingen betreffende de Volkshuis
vesting (Woningwet) met aanteekeniogen, ont
leend aan de beraadslagingen en gewisselde
stukken, besluiten ter uitvoering en
alphabetisch register, door P. H. JOEDENS, Zwolle,
W. E J. Tjeenk Willink.
Goud!, tooneelBpel in vier bedrijven, door
AKNOLD HUISMAN. Amsterdam, Gebr. Koster.
Ome Keuken, door P. H. SCHBEUDBK JB,
samengesteld met medewerking van me j. N.
CAKIOT, met afbeeldingen. Amsterdam, S. L.
v. Looy.
«iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
HtTSJES
Mijn eerste ayoiitnnr.
Naar het Duittch, van RODA RODA.
Neem mij niet kwalijk dat ik van buiten
kou. D»t is dan ook eigenlijk geen schande
eer 't tegendeel. De noamen brj ons dragen
wel broeken met rog grooter ruiten, maar zij
zijn veel bescheiderer, en de vrouwen hebben
wat rooder huid en wollen kousen, maar dan
ook een goed hart.
Zoo iemand als ik beweegt zich zoo moeilijk
in een groote stad. Denk je dat je een gravin
ziet, dan is het er juist geer. Vraagt men
den een of anderen heer dien men tegenkomt
bijvoorbeeld naar den weg, dan bromt hij.
Gisteren vroeg ik een heer om vuur voor mijn
sigaar en hij gaf mij twee en een halve cent
om er lucifers voor te keepen.
Ik heb thuis veel van de lieve meisjes van
Weecen gelezen, ea ik droomde er zoo vaak
van, dat ik eindelijk besloot er nog eens heen
te gaan. Ik snakte naar een avontuur met
zoo'n lief meii-je in ritselende zijde. Je weet
niet half hoeveel ik van meisjes in zyden japon
netjes houd. En die zie je bij ons zoo weitig i
Telkens als my'n neef Emil thuis komt, heeft
lij weer een avontuurtje gehae*. Dan vraag ik
altijd: Hoe leg jij dat toch aan dat je telkens
nieuwe kennissen krijgt 1 Ik ga toch ook wan
delen nog vaker dan jij altijd daar waar
jou iets leuks overkomen is... en er gebeurt
nooit iets !"
Xu, dan moet je eer s zoo tusschen zeven
en acht uur gsan wandelen in de
MariahiJferstras-se, dan gsan de nirke'juffrcuwcn naar huif."
En dan ?"
Wat dan ! ! Wel, als je er een ziet die je
aardig vindt, spreek je haar aan. Dat is toch
geen kuMt. Maak je dan bij jou in't dorp nooit
eens een praatje met meisjes 1"
Ik wandelde dus om zeven uur in de
Mariahillersfrasse. Dan gaan de winkeljufjes raar
Luis, weet je.
Daar komt de eersfe. Dat moet er een zijn.
Zy draagt het bekende kleine tasc.bja met
bcursje, zakdoekje,spiegel en sleutels. Aard'g l
Nou, er zullen nog wel aardiger langs...
Aha, nummer twee. Sapperloot. .. maar zij
loopt zoo hard. Die wil zeker van die grapjes
niets weten.
Nummer drie. Ze lacht. Juff...." Zóijoo !
Dan lachte zij zeker tegen dat otficierf je daar;
ja, hy geeft haar al een arm!
Nummer vier. Brrr, 'n beetje erg gepoederd !
Daar komt nummer vyf. Houd je f,oed, jorgen.
Je voorvaderen hebben wel tegen de Jani tsaren
gevochten ... Eigenlijk is 't wel een beet j s
brutaal, om haar zco maar aan te spreken...
tiimimiiUMitii
bediend had. Die man mo;st er uit omdat ie
een pasr jeugdige heertjes van d? eerste" stand
(die hthb;u we Lier ook volgens de
ii.komsfenbslabtinp) teel eventjns bad gezegd dat ie een
menteh na=>. De heertjes m, met billet!) boos
heid cvetfu;fi), steUea aau het bestuur voor
hem te OLtslaan, maar dftt ging zoo coulant"
niet. Toon zoclten ze de bikence stok en die
vonden ze in de vogelen guauo. E>3n j/damo"
was namelijk op cru stoel ondïr een hcom
aau zitten en een stads.musch had de behotfte
gevoel,! op diezelfde stoel een turprsc te la(eu
valleu. Dn da;no vloog op, haar i» er riep
Blieft u, mer,efr!':'
//Kan jij daar ni.'t raar kijken 'r1'
//Nee ir.er.ee r," aitwocH de trouwe en eer
lijke man.
//Zoo, nou je zorgi. di.t 't niet meer rebeurt."
Dus kreeg de kellr.er de schuld en ie.di r
mor.Fch. da' trewonc eioxen heeft, i ad op de Noor ?
dcrsii ge' kur.ncn 'i ;;weic;i dat de man 't niet
had gedaan.
T-,ien is hij onts'a^nn ge'loof ik. en Ftulart dien
hangen er overal !/??)? . !j.?s aan de booaien waarop
vermeld staat: D.it. het op s*r-ffe van
//ontslaa'' verboden ia c p de stoelen te
j>wectwellen. Daar nu d;" imisschen ^eer. raeuschen
?ijn tjilpcn ze lus'ii; docr en nsgartn de
eer;?!? stand.
Ik weet jiitt of 't allemaal precies r.oo
gegaa'i i?, maar dat er een vui!'J3 aaa de luc'H
is geweest is zeker.
Iiitussc'itn is 't. j;nau schemeren in 'r, park
ei: de muziek van do ste lelijke sct.utto'ij za!
gaan beginnen.
Houdt j:; tti', daar komt de kftpehnees'er,
da !teer BlumsntKtf, d' c zijn zaakjse goed
wrarnecn.t en de \\i--\7S stad tot z;c!: dirigeert als
er yblopnien-setrecich" wordt,
i Die nirp is nie'. van mezelf maar van iemand
i ui: de mtKig'c. Zeker ieaiaud die literator, of,
i v," p.1: nog tri'-T i', pr:êtt wil v/or.l:;:i. A'&in'csst
dat ik zij i ui gebruik, komt, ie hepsai'.i om een
| j-tv, pee , ten k^nuen zoo iets altijd gebruiker,
ooifd de R' t',er,lanvche.
Ze is al te ver weg ook. Kom, andere
moeders hebben even mooie dochters I
Nummer zes. Zou ik zou ik niet... Het
is al half acht, vooruit maar, andera is 't van
daag irèr mis.
Goeden avond, jonge dame. Mag ik mag
ik mij even voorstellen ? Mijn naam is Rotla."
Zoo, en wat wilt u?"
... my voorstellen. My'n naam is Roda."
Wel, wel, en verder?"
'k Zou u graag een eindje willen wegbrengen."
Pracht van 'n meisje. Wat'n heerlijk mondje.
Je zou haar zoo een kus willen geven, als zij
dat snuitje trekt.
Zy knikt tegemoetkomend en loopt door ?
ik naast haar.
bent zeker in een winkel, en gaat u nu
naar huis ?"
Hoe komt u daarbij ?''
O 'n winke'juffrouw die naar huis gaat,
herken je dadelyk. Heb ik goed geraden ?"
Hmmm!" zegt zij langzaam en lacht.
Ik lach ook. Het kind is werkelijk te aardig
En zoo vriendelijk ook 't Is waarlijk zoo
moeilijk niet als ik altijd gedacht heb, om in
Weenen eens'n avontuurtje te hebben. Je merkt
gauw genoeg hoe j o dat moet aanpakken...
Moet u al dadelyk naar huis ? Zouden wy
bijvoorbeeld niet... ?"
Wat?" vraagt zij.
Wel zoo ergens heen gaan, waar wy ons
een beetje knnnen amuseeren."
Waarheen bijvoorbeeld ?''
Wel... naar 'n theater... Of ben ik 'n
beetje te gauw?"
Wel neen ! ga maar zoo door, dan zyn wy
gauwer wasr wy wezen moeten," fluistert zy
veelbeteekenend. Geestig ook nog !
Brj een apotheek blijft zy staan. Ik moet
hier even. zijr, mijnheer Roder." .
Pardon, Roda," zeg ik.
Roda dan. U gaat toch even mee?"
Och, ik kan wel even buiten..."
Neen, neen, gaat u maar mee naar binnen."
In Gods naam l Wy gaan binnen. De
apotheker, een blonde, jonge man, loopt ons
vriendelijk lachend, maar blykbaar verwonderd
tegemoet.
Dag lieveling" zegt hy en geeft haar
een kus.
De lieveling'' stelt voor: MijnheerRoda
my'n verloofde ! Beste Olto, dat is een heer
dien je wel eens vriendelijk mag bedanken."
De jonge man grypt my'n hand en iijkt my'
vragend aan. Zat ik maar thuis I
De lieveling" verklaart de zaak: Mijnheer
Roda was namelijk zoo goed my te beschermen
tegen een heertje dat mij voor een winkeljufje
hield en en mee wilde loepen.
De handdruk van den apotheker begint op
een duimschroef te lijken. Allemachtig, wat
heeft die tere! een kracht in zyn handen !
Wel bedankt, wel bedankt" roept hij.
Niets te danken," zucht ik, en en
de lieveling-' lacht
Lof,
Men kan den lof, dien de mensehen alkaar
brenger, verdeelen in drie soorten : oprechte,
conventioneele en onoprechte.
Over elk hiervan een wcord.
Soms worden mensehen oprêchtelyk geprezen
vcur wat zij zelf beschouwen als irferieur
werk. Zulke lof verheugt ons we', maar stoot
de menecheu tegelyk een weinig van ons af.
Zy bewijzen daarmee, dat zy niet in staat zyn
om hetgeen wij voor het hoogere houden te
bewonderen ; wy kunnen dan niet samen
dezelfde idealen hebben en dat bindt niet
samen. Maar eenige vreugde brengt zulke lof
toch allijd nog, daar niemand er ongevoelig
voor is, als anderen hem oprechteli.ik pry'zer,
Het is een buitensporigheuJ, iets ziekelijks of
ellendige pedanterie, als men die vreugde niet
gevoelt of wil gevoelen.
Oprechte lof voor hetgeen wij zolf beschou
wen als waardevol werk verheugt ons zeer.
Dan voelen wy', dat anderen onze idealen mede
beminnen en dat stemt ons f y m pathetisch en
vreugdevol.
De lof der conventie laat or,s koud. Uitdruk
kingen a's: Hoog geachte heer!, Uw dienst
willige dienaar enz., de buigirg, het afjemen
van hoed of pet enz. zijn dingen, die ons
weinig kunnen echelen. De dagelyksche ge
woonte eischt ze ; bleven ze achterwege, dan
IIIMIIIIIMIIIIMIIHMUI
De tuin van de sociëteit wordt
geillu-nineera", (wis ?.cu dat betalen ?) het geraas
deidames en heerea houdt aan, c!e kleine kinderen
juichen, de musschen doen ook iets en deluitje?,
die voor 't hek mogen wandelen, ('t stü-staan
zoudeu ze hun gaarne ook nog verbledei)
l uii'eren.
A U e buiken rond de sociëteit *ijn nituurlijk
al laag te voren bezet. Meis^lien, die van wege
hun broodje dus niet eer konden kom:-n, mo;t en
staan. Dat i? listig vooral voor do ouwe-rem
Za setrooctcn zic'\ ec'.ter d c a?, last om lat ze van
musitk houden, 'c Esrs'e niuriner gaat alles
goed, we zijn njg versch ; 't tweede kunt er
geEcbulfel en 't derde nummer i=; niet g( heel
ta volgen door 't geraas en gemopper. Eenogen
zetten z:cu bescheiden in het ttaitgra?, maar
lieve U?rm-l, dit is verboden! verboden ! ver
boden ! Gelukkig is de bereden politie bij de
hand om er esen eind nan te maker1. Die houden
er bii'en de soaiteit orde oi.der, hetgeen tcch
weer een pr.ac1 tig idee is. R- geeren is een prach
tig muar moeielijk iets, dat bemerkt m p u terttouj,
al" men die mannen op p-iarjen ziet,
Lo.ipfii, ui tijd loapen als je moe van 't Maan
ben geworden. Liatst hoorda ,k dat ceu rijk
koop:iiau in zijn tes.tam'nt had willen zetten dat
na zijn dood (cm er zelf geen las', vau te lub'iei)
een paar duizotd stoelen geplaatst moesten worden,
maar er is niets van gekomen ; want iemand
van 't va k hal 'm in vertrouwen ge'.egd dat
't stadsbestuur er toc'i geen s'oelen wilde hebben
omrlat er anders te veel luiaards gekweekt zouden
worlen. Iemand die dus zit, zooals de
societeitrleden, is eeu luiaard, ie k ai men zco iets
veronderstellen, 't is ongelooflijk.
Daarom kan 't best wan1 zij a dat ik lieg en
de zaak weer overdrijf, zooals mijn gewoonte is.
0;n van de muiitk in 't Park dus te kunnen
genieten moet men duiten hebber', lid van de
soos worden fa's mon niet ge.icbailotcerd wordt)
of rua'e zoekca en toch bküeu 't- hek gsan
zitten, is men van een fan,i-ie die ? iet rijk ge
noeg i?, die de soos vervelend viu-lt, of niet in
de lak v/il zitten, dm ^a-it men i.iet- naar de
mu-Ak in 't Park van liotterdaui eu, naar geen
zouden we ons een- weinig boos maken, den
kende waarom ontbreken ze ?
Het beste is dezen lof der conventie op t»
vatten als onbedoelde vermaningen: zoo
behoordet gy te zijn, dat men zeggen kon van
Hoog geachte heer, etc.
De onoprechte lof ergert ons.
Het is echter zóó gesteld onder de
metschen;,dat bij niet altijd als zoodanig wordt gekend.
De menschen willen gaarne iets beduiden, in
iets uitmunten, bewonderd worden. Zij zyn;
lofbegeeri». Weet men de dingen, waarom
iemand gaarne geprezen wil worden, dan i»
het licht, zonder gevaar voor ontdekking, om
hem onoprecht te pryzen. Zeker kan men zyn,
dat die onoprechte lof voor oprecht en waar
zal worden gehouden, als men weet, hoe iemand
zich zelf in zyn binnenste harte pry'at en hem
dan daarin radoet, -m.a.w. als men hem vleit,
zooals hy zich zelven vleit. Zoo doen de slimste
vleiers; en wie is zoo sterk en waarheidlievend,
dat hy hen ontdekt ?
Allen kan men vleien door hen te pryzen
om hun voort« ii'elyken haat jegens vleiery. Dat
willen allen gaarne van zich zelf gelooven en
niets is zoo onwaar als die lof.
Op het ziekbed, vooral als ze gelooven, dat
ze sterven moeten, zyn de menschen het minst
onbekwaam om tusschen oprechte en onop
rechte lef te onderscheiden. Zy zyn dan het
minst gevoelig voor het oordeel der anderen over
hen, zooals trouwens voor de meeste dingen.
Het beste recept om den lof van anderen
juist te kunnen schatten, is, dat men zelf iets
is. Cromwel zei tegen zyn schilder: Maak my'a
portret, zooals ik ben; als gy de littetken»
en de rimpels weglaat, dan betaal ik u geen
hilling. En Othello sprak, even voor zrjn dood,
tot de omstanders: Spreek over my, zooals
ik ben; verzacht niets van my'n gebreken,
maar zet ook niets in kwaadwilligheid op my'n
zonden register. Deze mannen hadden iets sub
stantieels in zich en hadden er
dientengevolgegeen behoefte aan om voor iets gehouden te
worden dat zy niet waren en niemand be
hoefde hun te zeggen, dat ze nitmunter»
waren; dat wisten ze zelf heel goed, hoe
nederig ook.
Men zegt ook wel eens: ken u zelf; dan
weet ge veel en ook wanneer men u vleit en
wanneer niet. Zeer waar. Alleen, het is met
die zelfkennis evenals met alle deugden, hoe
wel eeuwen geleerd, niet zóó, dat men veel
verwachten kan van het inprenten van maxime»
als »ken u zelf" enz.
Het minst in staat tot juiste schatting van
lof zyn de nietigen, die er alty'd weer op uit
zyn om voor iets gehouden te worden, omdat
zy zelf zoo weinig zyn.
Als er twy'fel is aan de oprechtheid van
iemands lof, stuur dan den pry'zer naar uwe
vijanden en onderzoek, of bij ook daar u op
dezelfde wy'ze pry'st. Zoo ju, dan is zyn lof
oprecht. Zoo neen, dan is hij of flauw, of on
oprecht of wat r.iet zeldzaam ia beide
tegelyk. Met weinig moeite zult gy zekerheid
kunnen krijgen.
De uitwerking van lof op de menschen i?,
dat zy' zich zelf vertuffen, geen tegenspraak
kunnen dulden, neerzien op anderen en in
het duister geraken omtrent zichzelf (mannen
als Cromwell, en Shakespsres Othello uitge
zonderd, natuuilyk). Ook worden anderen
maar jaloersch.
Er zijn er, di* een tydlatig niet kunnen
slapen van verdriet, omdat zij niet in de couran
ten en de tijdschriften worden besproken en
die en die wél, die toch veel minder hebben
gepresteerd !
Een enkele keer kan men iemand een dienst
bewijzen door hem matig en verstandig te
prijzen, wanneer men nm. een misraoedigen
sukkel wat opbeuren wil.
De uitwerking van prijzen op hem, die den
lof brengt, is verschillend. Soms vernederend,
ja meestal; maar soms ook strekt bet hem tot
eer, b.v. wanneer by' er schade door ondervindt
en bovenal, wanneer hy iemand pryst om hooge
en voortrfffelijke eigenschappen, die slechts
opgemerkt kunnen worden door hooge en
voortrfff.'lijke menschen. Maar men zij op zijn.'
hoede voor hen, die andere pryzen oai zich
zelf te prijzen.
PATIIOLOGOS.
eikel Park vaa geen eakel stad in Nederland ;
want 't zal bijna wel overal 't zelfde zijn.
Wat ik u wilde vertellen is nu eigenlijk ge
beurd. U weet tu hoe 't hier gaat. i'sar, als
u niet cl te ved haast hebt, wil ik nog eenige
kleinigheden van ons patk schrijven, die bij lange
na niet vau de p-.es zijn.
In het, park slaat een standbeeld van Tollens,
's Zomers ki.kt de steenen man ernstig naar de
jongelieden die aan zijne voeten komen vrijer,
ah ze kuunen, maar 's winters kijkt Lij tegen
donkere p'anken Het, stadsbestuur is bai,g dat
ZEi. vuil wordt, a'sof een vuil beeld ni; t precies
eender t-lijft als ceu zindelijk beeld en ... (dit
doet de kis» toe) er zijn 's w:nters tocli geen
wandelaars. Wil dus eni vereerder vsn Tol-ens
zijn gezicht, nog 's zien-dan komt ie voor een
komieke doos en moet zich tevredeu stellen niet
't opschrifr.
Verder kwam 't l'ark vroeger op de Maas
uit, wat natuurlijk een grof te aantrekkelijkheid
was en waarvan de ontwerper goed gebruikt had
gemsak*-. Dit is EU anders. Er -'s ee-n IK nvel
gemaakt met een stadskroeg er op. Het uit/.icht
op de Handel en Scheepvaart is daar wel be
langrijk, maar 't Park is er door bedorven. In,
itjcle ven boomen ea water... ijzerea bonter),
rechte kaden eu lawaai, wat aUes niet bij een
bloementain behoort.
«Ziken gaan voor alles" zegt een opne'.te
koopman. Eerst geld on dan naar 't Pi;jk. <-,i,r
dat is nit t wuar. Waarom 't tiet wa&r i-, weet
ik niet, maar gelijk heb ik.
Ten slotte is 't in 't Park verboden 'e zoeken,
te vrijen en aan te halen ea dat verbod :'s
misschien nog 't ergste van alles. Wat is prach
tiger dai met ja raeifje in 't groen ie t,fan
zitten. , ..
Ileuscli, regeeren lijkt me een zeer moe;e'ijk
iets. J. II. Sr.
P.S. Tot. mijn schrik verneem ik dat de heer
BlnnKntritt. geen kapelmeester me(r is.
Ik zeg er dit nog gauw bij om
fpltsvonder'ghed-.den te voorkomer.