DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD T OOR NEDERLAND. No. 1318 De Internationaal Rumeensohe kon den koers van 4 pCt. beneden pari reeds bereiken en handhaven. Alles wat ik omtrent deze maat schappij vernam versterkt de vroeger uitge«prpkpu goede verwachting. De Koninklijke zal wehjra Jjaw sandeelenkapitaal nog verder vergrsoteij. Den Gin October zal in de algemeene vergadering voorgesteld worden het aandeelankapitaal van 61A tot l VA millioente vermeerderer», afgescheiden van de l ]4 millioen galden aan preferente aandeelen. Het tijdstip en de uitgiftekoers, die niet beneden pari mag zyn, worden door commissarissen bepaald. Ver volgens zal behandeld worden het voorstel oir, behalve de twee directeuren, nog een directeurgeneraal te benoemen, aan wien in de directie vergadering een beslissende stem zal worden opgedragen. Ook zal een beslissing uitgelokt worden over het voorstel om zoowel het be staande, als het extra reservefonds op te htffan. De directie van de Java Petroleummaattehappüh«eft in de vergadering van 1.1. Zaterdag keel wat verwijten gehoord: Ten opzichte van de -boekhouding waran deze misschien dubbel en dwars verdiend. In stift i met art. 55 van het Wetboek van Koophandel waren tot 1900 geen balansen en winstrekeningen opgemaakt. Daar mede is eerst 31 December 1900 begonnen. Gedurende 1896, '97, '98 en '99 werd niets afgeschreven t E a op de balans kwam onder de activa op 31 December voor een p'st van ?5000, die reeds lang als nor-valeur bekend was. Het winstcijfer op 31 December 1900 is volgeng de rapporteurs 01 juist en langs kunstmatigen weg verkregen. Met esnige bevreem ding lees ik dan ook dat de balars en winst rekening over 1901 werden goedgekeurd. Al vorens hierop verder in te gaan hoop ik het rapport der accountants, dat in druk zal ver» schenen, te ontvangen. De Ned. Indische Mynbouwmaatschappij mocht den verlaagden koers van de vorige week zelfs niet eens handhaven. Heden was de laagste prys 9% pCt. Misschien is dit voor de aan deelen nog te veel, daar de houders van de 10 pCt. obligatiën in hun quiliteit van schuldeischers ?wellicht da maatsiuappvj geheel ten eigen bate zullen kunnen executeeren. Of zouden wellicht de aandeelhouders door toepassirg van het «Eendracht maakt Macht" het bestuur der Maatschappij zoodanig weten te reorganiseeren dat betere dagen mogen worden verwacht ? De waarde van de bezitting der maatschappij zou hierdoor belangrijk verhoogd worden. Uit de bankwereld kwamen deze week een paar ongunstige berichten. De Tilburgsche baak (de Heer A. L. J. van Waesberght) heeft surséance aangevraagd. Dat is ook gedaan door de Haagsche Eff'-jcten- en Wisselbank. Deze zou haar geheele kapitaal groot ? 250000 hebben vastgezet in een voorschot van ? 165 000 ten laate van de Ganeral Wine Comparjy te Antwerpen, ongeveer ?35 000 voorschot ten laste van den Heer J. A. van Li t h te 's Gravenhage en ruim ? 15000 in het debet van den Heer F. S. Bruner te Antwerpen. Was het verleenen van dergelijke ongedekte voorschotten niet in strijd met de statuten ? Was het doel volgens de statuten der vennootschap niet het v. rleenen van crediet tegen solide persoonlijke of zakelyice zekerheid ? Een bevestigend ant woord op deze vraag zou aan een veelbeteekenend artikel van het Wetboek van Koop handel en aan een van het Wetboek van Strafrecht doen denken, 't Zou me spijten. Hoe is 't met de Seheveningsche zaak afgeloopen ? Ik hoor dat de leening meer dan volieekend i?, zoodat reductie op de inschrij vingen zou moeten worden toegepast. Dat had ik gedacht. Amst, Marnixstr. 409 Bussum, Borneo". ^ D' STIGTES' «iiHiitimiiiiiiinuimiiimiiniinu» itimiiittiiiiiiiiiiiiiinniiiitiiiHtiiuH JnliBs Pralteliaa Broinincijer. Ik wil graag bekennen, dat ik zelden meer in angst heb gezeten dan op 18 Sep tember, den dag van de herstem ming. W7el had ik van Sam, die zich eenige dagen in het district be woog, bij logeerde bij een kieskapelaan in de Saxen burgerstraat, ge hoord, dat de »clericalen", zoo als hij ze nog altijd noemt, zelfs iets meer dan het vuur uit hun slof fen liepen, zoodat de trappen naar de vlieringen er soms van rookten ; ook had Charles me gezegd, dat de Beurs heel goed was gaan begrij pen welke groote belangen er op het spel stonden, en hij dus van ettelijke coupon knippers zeker was.... Maar je kondt, toch niet weten! Als er eens ecu geest van verzet in het rapalje is gevaren, dan doel dat voor een oogenblik wonderen, en zoo zou het best hebben kunneu zijn, dat zelfs de stevigst gedrilde ' troepen onder de banier van God, Koning en Vaderland, aan 't muiten waren geslagen.?In ieder geval begreep ik, dat, ate de «Üoop eens nood lottig had mogen zijn, de weldenkende en fijngevoelende leiders van de partij van orde en vooruitstrevendheid een punt van vereeniging moesten hebben, ora elkaar een bemoedigend woord te kunnen toespreken ; terwijl, wanneer de onzen de victorie hadden "behaald, er ten minste een wijn kelder in de nabijheid behoorde te zijn, waaruit je je beste merken van champagne inaar voor 't commandeeren had. Eii zoo inviteerde ik in den loop van_ den dag een dozijn van ja meest beginsel volle liberalen tot een gezellige bijeenkomt, in mijn salon-werk kamer, ter gemeenschappe lijke vervloeking of zegening van den gevoerden strijd. Ten einde de stemming, ?waarin de kiescampagne door ele ^ ver bonden groepen was geveerd, niet dadelijk te bederven, of' liever om door zekere wijding die nog te versterken,had ik op mijn prachtbrandkast een opengeslagen statenbijbel gelegd, die roet zijn zwure z:lverei\ kisrnpen werkelijk voor niemand iets aanstootelijks UITGAVEM. uren metsehrtfvers;stttdtën en eritieken, door W. G. VAK NODHUYS. Amsterdam, Van Holkema & Warendoif. Het in verdtdigbaren staat brengen van Nederl. Oo&t-Indië, door EQBERT. 'B Gravenhage, M. M. Couvée. De Bede, door mr. S. MULLER Fz., Rijks archivaris in Utrecht, den 5i Juji 1.1. te Gronin gen uitgesproken ter jaarvergadering van de Vereeniging van Archivarissen in Nederland, getoetst aan de Waarheid, door M. G. WILDEMAN. Rotterdam, C. Geleyns. Te wapen tegen de tcrirg!, Katechismus betreffende tuberculose, uitgegeven vanwege de af deeling Rotterdam der Zuid-Hollandsche Vereeniging »Het Groene Kruis." Rotterdam, W. J. van Hengel. ?Nederlandsche Volksboeken" I. Den Droifliken, Stryt, die opten Bsrch van Roncevale in Hispanien gheachiede daer Rolant ende Olivier metten tl tier van kerstenryc verslagen waren. Naar den Antwerpsohen druk van Willem Vorsterman uit het begin der XVIde eeuw, uitgegeven door dr. G. J. BOEKENOOGEN, met drie af b. Boekhandel en drukkery voor heen E, J. Brill, Leiden. Geschiedenis dtr Wet op de [Ouderlijke Macht en de Voogdij, derde sfl. Groninger, J. B. Wolterp. Inhoud van Tijdschriften. Tijdschrift voor Nederl. Indië. 9a tfL : P. J. Koopman, De rechtspraak in burgerlijke zaken van de Maleiers ter Sumatra's Westkust voor heen, en thans. H. Kern, Het tweede deel van Aymonier's werk over Cambor'ja. H. Pyttersen Tz., De heerschappy over de Stille Zuidzee. X, Esn belangwekkend verzoek schrift. H. van Kol, Vaderlijke zorg. Van Diermen, Examens voor Alkmaar en Breda. Moederland en Koloniën. Nader schryven van het bestuur der Vereeniging aan den minister van Koloniën d.d. 26 Augustus 1902 in zake den verkoop van het Bankatin in Nederland. Jhr. O. van Bsresteyn, Rsvue van brochures en lij isehrift en dagbladartikelen I. Nederland, II. Nederl.- Indië. W. C. Muller, Bibliografie. De Vrye Opmerker. No 34 : Politieke brieven (eene afkeuring van bet kerkelyk bewind} Siciaal-damokraten. HOON jpatbie. De ziekenfondsen en de geslachtsziekten. De Unie; een school met den h\jbel. R:dame: Koopen op afbetaling. Voor arbeiders om te likkebaarden. Oferdreven of niet. Een advertentie van de katholieke missievereeriiging. Zuid Chan Si. Geldelyke steun aan de kleine landarbeiders. De Natuur. No. !): Insecteneters en inae:tenvangers onder de planten, (vervolg en slot), door dr. A. J. C. Snijders. De eikenaardvloo, door dr. J. C. H. de Magere. De nieuwe mineraal watermacbinesSarepta", fjateem Bsins. Caineesche en Japansche tuinen, door dr U. J. Calkoen. Bloedvergiftiging, door dr. R. C. Rykecs. Elektrische verwarmirga- enkooktoestellen, door dr. L Bleekrode. Een staaltje werkelijkheid uit de vogelwereld, door Krelis uit het Westland. Sterreknndige opgaven en mededeelingen. WtBr de zomer warmte bluft, door dr. Ant. Pancekoek. Hoofden Hart. No. 9 : Niircissns, Prometheus, (2 sonnetten), door J. H. de Veer. Kur.st in Zwitserland, door A. W. Weieaman. De held en zvjn dichter, (Slot), door J. Winkler Prins Uit de residentie: Kurhaus, Sylvia R?gina. Soldatenliedje, Als witte en rooda rozen, door Jules ScLürmann. Tambjurir, (sonnet). Wanir.g August. (sonceO, door J. H. de Veer. Leeuwerik Blor.delok, door J. Riddingius. Da stilte, (rervnls), door J. U. de Veer. Sproken, III, door J. Jac. Thomsor. »-, Qneerljjk, door II L Jïouman, Uit de kon hebben, zelfs voor Sam niet, die trouwen s in zijn lang Ie vee God en den Eigen dom veel meer lief heeft gekregen, dan vroeger wel het geval was; en daar «e ook met de Roomschen in geen minder nauw verbond dan met de Calvinisten waren getreden, had ik een borstbeeld van den grooten Wilhelmus daar vlak boven laten aanbrengen. Toen nu zoo wat half acht de einduitslag getelefoneerd wa?, kon ik zelf het eerst van mijn zorgzame voor bereiding proüteeren, want met het oog op de buste en met beide handen op de bijbelbladen, mocht ik uitroepen: God dank, wij die den Engelen dan toch zoo veel nader staan, hebben dat tuig over wonnen !! Het duurde niet lang of de anderen kwamen opzetter. Eerst al vier tegelijk, en vervolgens de rest in groepjes. Wat etn vreugds op de gezichten, wat een kreten van verrukking, en telkens als er weer een paar niyuwe gasten de kamer binnentraden een gefoliciteer met »Bij!cveld is er1' ! «Troclstra leit op zijn rug"! Wilhelmina is gered! Het oproerden kop ingedrukt ?!... tot dal Wallen je dat alles overtroefde met zijn : De aanslag op Onzen Lieven Heer werd verijdeld ; « aurop Kilt* r zoo'n aanval van ontroering en geestdrift kreeg, dat hij hem om den hals viel, zonder op dat oogenblik verder een woord te kunnen spreken. Wie evenwel nog het meest in zijn schik bleek, het was Sam. Hij kon maar amper zijn boenen op den grond houden, en toen La.-irman even l nier met Klaas verscheen, stak v. Houten zijn arm door Pierson's arm en f-lwpto hom door de kamer, oude-r het luid zingen van : Oude veeten zijn vergeten! fot zij zoo voor Charles, die in gepeins verzonken stond, kwamen e;i voor hei» boy:pn: ':p welk ongpiiblik Sam van achltr den rug van zijn colbert zoo waar een lauwerkrans te voorschijn haalde, en dien C'nules orn zijji kruin sloeg, met den uiiro^p: Vrienden ... vonr Ciiarles . . ..' '-1 meer eenvoud!'- Charles, maar Sar.ctus Caro!u.=, den draken, looder. S t, Joris ten ?j>iit ! .Nooit heb ik twaalf mensche-n 2/jo hootv.i applaudiscereiijUi lueh de stemmen klonken nog boven 't handgeklap uit. De hr.rton, die zoo wel:-v<rekc;;d kunnen: lüp.Uen, ekvtiiseerden ru uiet aiiocn de iorucJi en do kelen, maar al die i;,,',han;cn t,;t ,!;.' liepju:-' iucluis. Oftdioon er nog geen j.-!;?;.? cl::vnipagne was aargeraakt, sloegen e; Keki: al over iu een voet In weging, dio cp ten danspas g< lee-Ir. Hier, 't bleek duidelijk, WHS een jiolitieke cancan op kuni-t. lui nu heb ik niets tegen een lyihmiich ge-huppel, Tjjdachriften, door J. Winkler Prin». Boek en T^dsehrift. Piaëton en de Dwaas, door J. Brouwer. Winteravondeprookje, (Shakesprookje), door A. R. Braga op Walden, door N. N. Fru Föhns, (Slot), door J. P. Jacobson. Van onsen T#d. No. 12 : Over (monumentaal) schilderwerk, door Jan Sprujjt. Naschrift, door Ta. Molkenboer. De goudsmid Armand Galliat, door Jan Brom. Kloostertuin, door Albertine Smulders. Litteraire Kroniek: Mai ia Viola, door C. B. de Klerk. Muzikale Kroniek, door P. J. Jos. Vranken. Hygiënische Bladen. No. 9 : Sanatoria voor longlu'ders, door J. v. d. Bruggen. Het nut van den rotkelder büde kunstmatig biolo gische reinigirgsmethode. Ean schoolmeester, Hchoolgygiënisch overzicht. Dr. G. W. Bruinsma, Bescherming der openbare gezond heid in het buitenland Sanitaire Kroniek. Eigen Haard, No. 39: Kijkjes in de Huizen, door Virginie Lovelirg, II. Internationale Guano- en Superphosphaatwerken te Zw^?ndrecht, door dr. V. R, met af b., I Jhr. mr Titus Anthory Jacob van Asch van Wyck f, door R C. Verweyck, met portret. Uit het land van Sterren en Streepen, door H. Reder. Ds beklimming van den krater Tangkoeban Prahoe en een kykje op Lembang, door G. B. A. Degent, met kaartje en af b. Correspon dentie. Feuilleton. Les bains mixtes te Zandvoort en de vrouw-photograaf. Niet van de Franschen of van uit Frankrijk zyn ze uitgegaan, maar van de habitués van dien grooten, midden-enropeeschen boulevard, bewoord door nietsdoeners, geblaseerden, die aan bet strand der smettelooze zee een nieuwen prikkel zoeken. En de eenvoudige Hollanders hebben zulks sinds een dertigtal jaren nage maakt ! Het saizoen is ten einde, spoediger als men dit wenschle, en nu verlevendigen enkele vrouwen hunne onheldere phantasie met de opgenomece groepen te huis uit te werken. Bah! het schaamtegevoel verschuift dermate b\j enkelen, dat liet onaestisch aandoet. Natuurlijk beschuldigt het jonge geslacht ons van pruderie. Dit laat my kouil. Bij ons ryst de vraag of de onzichtbare macht der vrouw door deze tooneelen wordt versterkt, en de man order zulke invloeden rog niet eerder ontaardt, dan by zoo licht uit aangeborene neigirg reeds doet? TuBschen alle verschijnselen der samenleving bestaat een onwrikbaar verband. Zulke liefhebber\jen kunnen alleenly k plaatsgrijpen in een tyd, waarin de gratie kwyn*, en menige viouw roeping gevoelt om haren natuurlijken aanleg vaarwel te zeggen en ook op tiet intellectueel gebied den man in lichaamskracht te ever aren. Men versta ons wel. De vrouw-photograef is niet minder goed als die, welke voor eene kleine halve eeuw badende onder de afgealotene huif der badkoets slechts gezien werd door den Iruisenden vloed. Volstrekt niet. Ons doen echter zulke schouwspelen aan het strand, waarvan deelgenoot te zijn een r,atuuil\jk schaamtegevoel terughoudt, onaestisch aan. Ea nu de flaaccieele zyda der zaak. Zardvoort wordt eene groote badplaats, wier ontwikkelirg niet is te overzien. Het is echter een feit, dat in verhouding tot htt aantal badgasten, de Duitrche bezoeksters niet even redig toenemen. Ia Duitschlatid kent men de baius nr'xtes riet. Niet omdat onze naburen fijngevoeliger z\jn aargelegd dan wij; die gitzwarte streep op de kaart van Euiopa, die akelige boulevard is verder van hen verwijderd. De vrouw is en blyft ten allen trjde de steun pilaar der maatschappij; haar doen en laten regelt in stilte de toet tanden; baar blik is wijl ik weet hoe zelfs koning David zich daarin vermeide bij 't gaan voor de ark, maar... ik gevoelde diep, hoe onze nieuwe bondgenooten, die waarschijnlijk op dien zelfden stond een psalmpje of een Wilhelmupje zongen, hierin iets zondigs, ja hemeltergends zouden zien ; en daarom tUiitte ik, voor zoo ver dat mogelijk was, deze al te hooge verhitting van Nederlandsen gevoel, wijzende ia de richting van mijn brandkast met de daarbij behoorende emb'emen. En aardig welk een etl'ect dat had. Ik vertel dit juist, orn te doen zien hoe heilzaam deze kiesrechtstrijd onder zoo geheel nieuwe omstan digheden ook op het diepere gemoedsleven al had gewerkt. Toen ik zoo wees, staakten allen op eens hun luidruchtig gekraai en gedraai. U beeft gelijk, mij u heer lïrommeijet! zei Sauvagp, die me wel altijd gelijk geeft, maar nu meende hij het dan toch echt; het verdei e stilzwijgen was een algemeene bekenienis van .. . wij zijn daar even te ver gegaan ... 't Duurde verschei dene minuten eer iemand weer iets durfde aanknoopen wat op een gesprek celeek. Zoo ooit dan mocht van dit moment in de bijeea)komst getuigd worden, daar ging een domii.c (f een pastoor voorbij... de stemming, waai in de liberale partij zoo kort geleden eerst gekomen wa*, heersc'ite verder o-'iafiïfcbroken ; in 'i n ouberi.'peJijk^ten toon bleef den geheelen avond het di;;eouiv> -en dit beteekent, nog te itu-cr, i.u rn-.-n toch een /eiiuwaehtigen dag had doorge bracht ; daar was nog al dorst. \V<U mij niet weinig spijt is, dat ik er niet oj) bedacht ben gevvee.-t dien avo;.d een stenograhf te romen < m de woord; :!, die gesproken zouden worden, op te Iceker.cr, want ftluurüjk ware;?, r.p. dit inter mezzo, d» gesj rek ken veel de-gelijkcr dan gewoonlijk op so'.i'ri fuif. Tof, eigenlijke toosten kwam het i,iet. daarvoor ^;u ni'.'n te nfkeorig vau fr"'e.-' zonder zin, maar toch gut' ieuer op zijn tijd ei-n of andere opmerking ten btste, zooals je dis alleen van jo held;: rsle. koppen in de vrijzinsiigheid verwachten koi.'. (.'harles zette nog eens uilee". waarom de ;.'èrkiivii}g van den aohtieten Kociali?!, i:1, de Kamer de j.,c;t zou zijii gc',ve?s(. \Vwarom i.- '(.(e doen? vrooj hij. ^XictwMar, o:n onkdijKen geleidt lijken V'joruii^ang ... < a stel j.' uu ee-us voor, dut er i o_' ren socialist in de Kamer kwam, dan \va:s her invers heelemaal uit r.1,'t. den o>\!'-]:;kcn rroJf-idc'ijk'-'/i vonruïi/rnng. Xeen, ei !,?!' is dat. ru v,'a:ir ;-f niet? Ivi toen wij allen gekisikf, hü'l !en ging hij doi/c: in LU ze<:g'n ''???'? Bijloveld is clm'icF.al, iHür d.-it.. vi'^ag i i; t-c,i . . . kan ja een hek-r v.aarbui'g hebijei-i VOLI' (.rdelijken en gcleideals 't ware de thermometer van dezen. Welke eene onzichtbare macht bezit zy. Maar macht geeft verantwoordelykheid. Als de vrouwen de baina mixtes niet wilden, zouden deze weldra uit fiuantieele noodzaak zija verdwenen. J. H. SCHOKEB. De burgemeester van het naburige W\jk aan Zee heeft het aanz>tk voor inrichting van genoemde badgelegenheden niet ingewilligd. Het wordt tüd, dat het strand te Zaï.dvoort gedu rende eenige uren van den dag gelegenheid geeft n voor mannen n voor vrouwen at'jonderlyk te baden. wngazonban. Aan de Reiactie van De. Amsterdammer, Weekblad vuur Nederland. Manoeuvre- Staaltjes. 1. We bevonden ons in 't kamp bij Laren. 't Was Zaterdagmiddng 29 Augustus nadat de troep van een vermoeiecden marsch 't bhak hadden bereikt. De regen viel bij stroomen neder, zoudat 't leven voor or.s niet aangenaam mocbt genoemd worden, en w\j dusgaarreden naderenden Zondag dachten door te brengen bij onze kennissen in de garnizaensplaats. Reeds zagen we trofpjes ii facterie van 't 7e regiment zich naar Amsterdam begeven, en geloofden wy ook hierin te kurnen deelen, en vroegen onzen commandant eveneens die gunst af, die helaas schitterend van de hard werd gewezen, (omdat 't uet mocht ?) Velen hebben er toen anders over gedacht, rede waarom er den volgenden dag wel 35 militairen der Koloniale Reserve moesten gestraft worden voor een feit, dat zoo licht had kutnen voorkomen worden. 2. 't Is een week later en de troepen be vonden zich in en om E ie. Weder was 't Zondag en goei wier; tal van mentchen liepen te genieten van de schoote natuur. Des middags ongeveer drie uur rukte er een troep grensdieis uit om op voorposten te gaan. Met slaande trom trok de troep door E la's straat, 't Was immers oorlrg, maar een oorlog v et scbynbewegingen. Zou er i,u ni«t verondersteld kun nen worden dat deze (roep op voorpostei was en hen eerst 's avonds om 12 uur hebben kunnen iaten uitrukker. Dan hadden z:.j ten minste ook van den Zondag kaneen genieten. Op Koninginnendag mocht er niets gedaan worder, maar nu viel en dat order eec Christe lijk Ministerie! ! l ! 3. De manoeuvre zijn fgeloopen ; de laatste dag, die zich deed kennen als een herfstdag, deed zich goed gevoelen, weder vie! de regen als by bakken uit den hetne', ieder, die er in meest zijn ratte kleeren bezorgend. Esn elk huiverde, c'e troepen marcheerden naar Arnhem en konden euceessievelyk per extra treinen vervoerd worden naar hante garnizoer splaatsen. De regen deed zich nog maar steeds goed gevoeler, dat ondervond 't korps Koloniale Reserve 't beste. E iocb moesten zy, ons \}1A uur Kam. reeds in Arnhem zijnde, in de Willemskazerne op de binnei plaats wacbten op een trein, die 'savcnds om ?ïuur zou vertrekken oin hen naar Nijmegen te brengen; velen hadden medelijden niet deza soldaten, die met doorr.atte kl eren daar heen en wie- liepen. E'g christelijk is dit zeker i.iet te heeten, als men weet dat Ariihem maar cïrie uren ioojen is san Nijmegen. Aan wie zouden deze soldaten deze flinke regeling te datken bobben V Verder basta. Ik dank u 'ij vtortast, geachte redactie, voor de opname dezer regelen en teekéu met hoogachten, lijken vooruitgang dan het claricalisme ? Ik zeg niet: dan het Christendom, want me lieve lieeren, daarmee zou je zoo pard,>es in de revolutie stappen. Wat weet dat van orde en geleidelijkheid? Het Chris tendom, als je dat eens ging toepassen, 't zou nog veel erger zijn dan Troelstra met Domein Nieuwethuis er bij; reen : htt deriealismc kan J3 in dit geval zoo moei lijk missen. \Vaarachtig, dat wordt te weinig begrepen. Het wezen van het clericalisme is deonverandeilijkhe!d,en htt, wezen van onze vooruitstrevendheid is juitt de verander lijkheid, en als je nu die onveranderlijk heid ca die veranderlijkheid door mekaar schudt, hoe zovi je (ian Cljds ter wereld iets anders kunnen krijgen (ian orde en geleidelijkheid? Wij allen beaamden dit, en Charles vervolgde : Nu l:eb ik zelfs iemand hooren zeggen, dat ik in mijn vtr gevonUrd leven daar wel wat laat achter gekomen ben. Maar hierop zou ik willen antwoorden, dat rankt ie de koekkoek. We's eerst zt)f maar eei.s liberaal opgevoed ; w<i n t al ben ik in de politiek een vondelin", je moet i:iet vergeten, dat l'oiak me heti'r. 'opgeuonitn en met (ie Handelsbladliesch heeft groot gebracht. Doch van huis uit, al is dat, watoneigenaardiu gesproken, zit or. net zoo goed in mij ais in collega IJitter hit)-, een doniii ; ik heb, ui zeg ik 'tztif, niet een christelijke, maar een kerkziel, en gruw dus van alles wafczich peimilte' rt zelfs boven hc-t torenbaar.ije uit ie stoken. Zoo heb ik df-si al lar.g overwogen e-f het njet verMan'Hi; van me sou ijrv al die leelijke woorden, dio ik over de ckTÏcalen heb los;.:<-!.V.!-!i, «eer 1e vai'gen en den nek om te drHi'.ieri. Daartoe konten n:o<>! t het nu toct>, want die schaiidehik ver;uïsi'e kevkeliiker z'.iüj-3 bette mcnscl'.eri om mee oorIÏU ie f/rc/r», onder dat je ooit gevar.r loopt builen je K'h re; f te gaan. lv\ van vooruitsf reven kiijüik even zoo ihin lUs juiiie ooit genoeg. Na zou ik den hetron v-e! wilicn aanraden, zich met mij ordelijk en gelei iel ijk ecu weinig ie gcreformeemi. Zvker, dat ko-.-t in 't begin een weinig moeite 't ergste !>». je verspreekt j.;; zi;ölicht . .. maar als je !en si stte maar 'bgcn <'.ie vtrvlcekte radicalen tw pocialisten kratrt... dan is daar in hemel en op aai'.f wel vergeving voor , . . zelfs al had je va ei*is (en duim o t' wat te weinig Veavnr.rci.rd daar er, ia 't niet zo", 'yei ('hnru.s in de rïchiing van mijn biardKart en Fiersoi', die daar Jt dichtst bijiüi, ziende een eeniv,igheid bestaat r.ni dut verzuim HI te ha'er. V «il al Kitier schtfn dit i;Mar het hart tiioi.c-n, maar niet nJnekr was het hem gegund ons allen en Charles te treffen,. door een klein toespraakje blijkbaar zoo maar voor de vuist gehouden. Wel liet hijr de ethische man, die slechts een blad als 't Nieuws vertegenwoordigt, anderen bet leeuwen aan deel van 't discours, maar wat hij zei was raak, en deed meer dart n van ons vragen: waarom zoo'n diepv zinniger* geest gebonden aan zulk eert nederige positie? Mijn hooggeachte collega, zoo begon hij, hoe juist heeft u in 'tlicht gesteld, dat onze Kamer met haar kerkelijke meerder heid volstrekt geen behoefte heeft aart versterking van 't voortdrijvend element, aangezien dit alleen tot onordelijke ongeleidelijkheid in de wetgeving zou voeren, op de wijze van n druppel te veel, die een vat doet overloopen. Maar mag ik hierbij den vrienden doen opmerken, hoe n bij mijn genialen ambstsbroeder n bij mij zijn zwakken navolger de geheele politieke wijsheid ligt opgesloten in ... »de begicselen van het Wilhelmus" of laat ik liever zeggen in n beginsel daarvan. Het vertrouwen op den persoonlijken God, waarop het Wilhelmus is gebouwd, is u allen, gelijk den heer Buissevain en mijzelven ont zegd immers wij zijn «moderne theologen'' en we maken van Onzen Lieven Heer maar zoo iels, als het in de kraam van ons denken te pas komt, neen, ik bedoel alleen dat andere beginsel ia den grooten Wilhelmus belichaamd: het beginsel van den man, die zijn leven veil had voor het gansche volk, dat bij tot dienst knecht wilde zijn. Welnu, zulk een beginsel vindt uitsluitend nogfympathie bij kerkelijke en conservatieve liberalen of duidelijker gesproken . .. hier, in dit heilige hoekske van de Bocht. Voor dat beginsel zijn de radicalen en socialisten verloren ; zij spotten er mee; zelfs in het koningschap zien zij een mecschelijke instelling; er zijn er die zoowaar, met den ouden Alberdingk Thijm zouden durven zeggen : ook wij, wij zijn van republikeicschen bloede...! Nu weuschte ik dit te doen uitkomen, wijl ik hierin vooral den zegen vind van deze verkiezirgs-campagce: dat door de stoere werkzaamheid der onzen thans nu onwedersprekelijk gebleken is, hoe er in het geheele negende district, onder de kieswet van Van Houten niet meer dan 3200 stemmers waren, die htfc Wilhelmus hebben geschandaliseerd! En hiermee, mijne heeren, wensch ik u allen geluk. Opmerkelijk, zonder dat iemand verder . een woord sprak of ook maar het geringste teeken gaf, stot-deu wij op ea hieven het Wilhelmus aan tot het vijfde couplet. Toen we weer zafen scheen het gesprek eenigszins te stokken, en zoo wilde ik het een slootje geven door in rt bijzonder even Meiiihard te gedenken, die dit ruimschoots verdiend had. Edelachtbare, zei ik, je Vondelttraat herlt zicb maar weer kranig gehouden en jou, als haar burgemeester, moet dat een voldoening te meer zijj'. Trouwers als n straat recht heeft op> een aparten burgervader dan zeker die, welke ons aan den grooten Joost her innert en LU jou en den tleementen Laarman ender zijn bewoners telt. Het treft, me altijd, als ik er door loop, hoe ordeljjk en geleidelijk daaralhs toegaat en hoe geschoold en volgzaam je je onderdanen hebt gemaakt. Maar Walie-r wou daar niets van weten. Wie daar meer dan gewone eere waardig is, mijnheer Brommeijer, zal ik in 't midden later. Beier is het voor dezen avond niet u.'.i ,de gevoehrichting te wijken, -waarin de pas behaalde victorie ons heeft gevoerd. En dan zou ik gaarne, mocht het ook zijn bescheidenheid krenken, een oogenblik de aandacht vragen voor den man, die or s het onverwinbare wapen in dezen strijd heeft verschaft, aan mijn boezemvriend Sam van Houten. Hadden wij niet met zijn kalf'ge ploegd hoe zouden wij dit laadsel hebben kunnen rp!o?sen? Zeker, aan Charles zijn wij veel verplicht, ook Ritter mag genoemd «-or den .. en wat mij ze-lren bf treft ... rog eer s ik laat dit daar, maar had Sam het alijcmccii, stemrecht niet gekeerd, een groot, deel van onze ktrke'ijke vrienden, cok Bijle-veld, ware ge-vallen en zoude door de wilde dieren u wet t wel vfie ik bc-doel verscheurd /ijn ; en daarom meer.de Sam Charles als Sarclus Carolus een lauwerkrans om doslapen te mogen winden uit uw aller naam, geloof ik, neem ik dion lerug en leg hem om 't hoofd van Samuel, van on \r. Hamuel, den leeuwen-betoomer. En we:kelijk et a t heel.l der hulde deed heel gred (.p Sams kop; wat wij bij Charles rog ni< t gezien hadden, hel, leek nu w>-l (f uit ;?! die groene blaadjes HchUlraiihjvS scholen l Zoo spraken wij langen tijd voort, "ift-o,. richtte een warm woordje lol-Alfred; Char les' zoon, aan wiens btleiJ bij zijn sc.hitte-rcude candidatuur ia diaiict IX t'; daiikcn had, en beloofde o'e liberale partij een ulansrijke toekomst r.u zulk een nieuwe Kracht aan de politiek van het lltuideh-Hal zich had verbonden ; er Laanujüi gs: op algemeen verzoek een i-pcxoh over hè' kapitaal, een ding, zooals hij \ve'l?jirek( !i-\ betoogde, dat, wel verre van verdtiïlijk. it-(s was, waarvan je nooit geno'/g kon hebben. Toch ?.i]'n de gevolgen van dezen fcliljd hoe heerlijk ook, niet geheel ZOTd-.-r scha duwzijde. Van wel tien kaï.ten wud mr" van daag op de Beurs vcmi.erd, dat l-.tu tot een duel, een Amerikaanfdi duel, lusïclu'H Charles en Pieter Je-lk-s zi,.". koir.en. Een van de twee schiji. t lu mcete;:. vullen. . . . Ach, hoe kan de booze hcrtftocrit ook in je beste zielen zoo voev!v. ovkeren! Maar als het, dan trch zoo r.ioe ;zijn... bid ik om den dood van dif:>. sofialen oproerkraaier, de duivel haie den Echurk.