Historisch Archief 1877-1940
fo. 1318
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
teiug .te houden, dan dient hij ti bedenken,
dat er evengoed eene collectieve als eene
iadividueele ministerieele veran t woordelij
kfaeid be»ta*t. Eene krachtige regeering,
?ooak die van den heer Cjmboj wil zijn,
en in vele opzichten ook is, mag geen
elementen bevatten, van welke hij zelf
moet erkennen, dat hunne openbare ver
klaringen niet'ernstig behoeven te worden
opgenomen. Ook zondereene «absorbeerend?
persoonlijkheid" te zijn, dient de Premier
te waken voor de homogeniteit van het
Kabinet.
De praktijk heeft, zooals men ziet, den
heer Cotnbes in moeilijkheden gebracht.
Maar de theorie, door welke hij zich uit
die moeilijkheden tracht te redden, is niet
minder gevaarlijk dan de oratorische zij
sprongen van enkele zijner collega's.
uit den gemeenteraad.
Een herinnering aan vroegere jaren.
Niet aesthe.tisch aangelegd. De
gevötgen van bybaanfj:s.
X.
Eendrachtig! ij k zaten ze daar weer bijeer>,
-de vier wethouders; uu de heer S.-rrurier
ak wethouder voor de publieke werken weer
TJJB oude plaats had ingenomen, ^as het
een oogenhiik of tusschen het voorheen en
thans, tusschen de naasting van de tele
foonmaatschappij en het vertrek van den
.heer Gerritsen, geen groote spanne tijds
lag, waarin geheel de gemeentelijke politiek
de koers was ingeslagen, waarheen de meer
deBoooratigche stroomirg der tijden haar
yotrie. Maar sinds 1894 hadden een m«seter
in de rechten en een med- chir. et
art.obst. doctor publieke werken baheerd,
onoerwijs, handelsmrichtingen en de
gemeentebedryven waren in andere haaden gekomen,
een nieuwe burgemeester was opgetreden,
«oodat het alleen de heer Seriurier en de
oude plaats ter linkerzijde van den burge
meester waren, die een oogenblik de illusie
vtrqorzaakten, dat er nie;s was veranderd.
In ieder geval mag de gemeente den heer
Serrurier dank zeggen, dat hij hoewel lang
niet geheel de gemeenteraad hem had ge
roepen, wier een taak op do schouders
wilde nemen, waarvoor twee der kuudigste
mannen in den. raad, toen zii gepolsd
werden of zij den door den heer Gamtsen
verlaten zetel wilden innemen, waren terug
gedeinsd.
Sinds 7 Juni ji. stond in afdeeling I van
het Gemeenteblad een voordracht, welke
tot opschrift droeg : «Wijziging, verordening
Dienst Publieke werken", waar van de
hoofdbeteekeriis was, dat het aantal ambtenaren
van hoogeren racg order verschillende
benamingen nog al aanmerkelijk werd
uitgebreid, de directeur eter P. W. twee
onder directeuren naast zich kreeg: en de
administratieve dienst, die in 1895 om
zekere redenen, toen naar het schijnt, zooals
de heer Vaa Arkel zeide, »heteeaegat met
het andere werd gestopt'1, geheel ven den
technischen dienst was gescheiden en onaf
hankelijk daarvan optrad, thans weer ging
reesorteeren onder den directeur. Dv',ze
»»ijz<ging" was duseenigszins <en reorgani
satie van den dienst van P. W. die echter
dit voordeel had, dat zij uiet,zooaU andere
reorganisaties, veel geld kostte, maar de
begrooting slechte rtet f 4000 meer be
zwaarde.
Nu heeft de dienst van P. W. a! tij l dit
voordeel gehad, om zich ? vooral nu,
einds het ontslag van den heer Weissman,
de functie van Scala- architect niet meer
werdt vervuld te verheugen in de bij
zondere belangstelling der beoefenaren van
de edele bouwkunst. Die belangstelling
was tiet altijd welwillend en richtte zich
ook wel eens tegen den persoon van eien
wethouder. Nog dezer dagen kon men van
3)
KRYSTA.
Poolse h e Novelle,
VANMARIA KONOPMCKA..
Naar het Duitseh, door M. v. O.
De jwge man stond gehset verbouwereerd ;
zich benauwd achter nat oor krabbelend, stot
terde hij :
Ik w »u alleen... ik wou alleen... dat 't
in 't dorp tiet zoo aigemeen. bekend we:d
Op nieuiv barstte de oude vrou» los:
wat mag r.iet bekend worden? Ei voor wie
mag 't niet bekend worden '? Denk jfl dat ik
maar de eersten, de bestea tot peetoomszou
nemen? Of 't. kind met 'n wilgentak zou
doopen? 't Heele dorp w.et imm< rs wat met
Krys'a gebeurd is zonder inzegening en
buiten don heiligen haweiijkabatd! ledween
denkt ook, dat de andere nooit meer terug zil
komen... . Du1, maak EU maar zoo gauw mo
gelijk wei k van de afkoaligi g! Je nek draai
ik je oui, als je 't met doet l Je ofgen zou
ik je uitkrabhen!!'' Za was heeacii geworden
van het schreeuwen en dreig-la hem in haar
opgewondenheil met da fui ten. Da jonge
knecht luisterde oplettend toe. Zijn gezicht
klaarde op, en met voldoening bedacht hij:
't akkerveld dra\;t buste rog*a op 't pas
ontgonnen »(uk gvond kon uw n 't aecs met
tarwe probseren. Op stal stonden de
noodiga (rekdieren, twee gezo; dj krac'atige
kaaèeesten, verder jonge kalvers 15
schapen. ? Flinke schuren waren er ook. Op de^e
hoeve heer en meester worden ... sappsrioot!
dat was geen kleii-ighdidl I'J i van K y.sta
hield hij vél vuur en vlam was hij
voor hsai I
Hij boog sic!?, omvatte dj krJeë.i der oude
ea ku-;te ha*r hand. li vind 't goeJ, moe
der," zei hij en wil niets liever. DJ hemel
moge roe straffen ais ik 't niet irisug m ec.
Maar K'yria a!s K yita ma maar
habben wil! '
De oude vrouw was door de deamoe ghe'tl
van den aanstaanden schoonwoon gekalmeerd :
Waarom zou zy niet willen?" riep ze. Zorg
jij er maar zelf voor, d»t ze wi!. Bjn jij niet
mana genoeg om 'n vrouw voor je te winnen? '
Tirwijt ze sprak, sidderde ze er inwendig voor,
dat Krysta zich versetten en hem beslist
atwyaen zoa. Door hair zwijgen moedig
gewordr. Blooker in De Opmerker lezen: »Deien
geneesheer die te onzaliger ure zijn zaken
in den steek lief, om zich aan zaken te
gaan wijden, waarvan hij geen verstand
had, zien de architecten met vreugde
vertrekken eu zij geven hem het heilig kruis
acht-raa.1'
Zalf* de instelling van een zoogenaamle
«Schoonheidscommissie", die B. en W. ad
viseert in aesthetische vraagstukken en
waarin voornatne architecten zitting hebben,
scheen hun, die daarvan geen lid waren,
minder gewenscht toe. Er moest en zou
komen een gemeen te-architect, een
aaslheticus bij uitnemendheid, die vooral niet
zulke leelijke dingen zou ontwapen, als
een paar particuliere architecten, waar zij
door B. en W. geroepen waren om voor
een paar groote bouwwerken plannen te
ontwerpen en uit te voeren, volgens de mee
ning van vele hunner collega's hadden
gedaan. Z-K> sprak men in de werel i der
bouwmeesters, die er thans over uit zijn.
Amsterdam met bouwwerken te tooien, we-l&e
getuigen van hun modernen geest en reus
achtige oorspronkelijkheid.
Toen nu da voordracht omtrent de reor
ganisatie van P. W. verscheen, maakte het
raadslid Van Arkel, die, zooals men weet
eenige aardige geveltjes in Amsterdam heeft
ontworpen, zich lot tuik der Arnsterdamache
bouwmeesters en stelde in een missive aan
den Raad voor ooi een «bevoegd architect"
aan de Gamtente Ie verbinden, waardoor
»het verwijt van ongeoorloofde begunstiging"
van particuliere architecten zou worden
ontgaan en de «schoonheidscommissie" zon
kunnen worden opgeheven, en tevens
het voordeel zou worden verkregen «Jat
de particuliere architecten niet langer af
hankelijk waren vau het ooideel hunner
cullegaV, dat onmogelijk geheel onpartijdig
kan zijn."
Deze opmerkicg was zeker niet vleiend
voor de heeren van de
«Schoonheidscommissie', maar toont al weer aan dat de
bouwkunstenaren dit met andere artiesten
gemeen hebber, dat zij ook Kef'ct geen
contiöle over hun werk hebben.
B en W. brachten over h; t voorstel van
den heer Van Arkel praeadvies in
ong-unstigen zin uit. Dd «Schoonheidscommissie",
die indertij l nog wel in het leven was
gerofpen op iniatief van de 3Iüitschciiii>'j tot
bevordering der Bouwkunst en van het ge
nootschap Arcliiteclura ti Amintia wil.len
zij wegens haar goede verrichtingen i.iet
misken en zij ontkenden verder ook dat de
eischen der aesthetica bij den bouw van
gemeentegebouwen, voor zoover dit met een
gepaste zinnigheid was overeen te brenger;,
werden verwaarloosd.
De heer Van Ark--l, die door adressen
vau bovengenoemde maatschappij en vau
bovengenoemd genootschap krachtig werd
gesttund, liet zich echter door dit praeadvies
niet vervaren, maar stelde in een tweede
missive een gewijzigde regeling van den
Technischtn Dienst voor, waai01;der ook was
begrepen eeii architect op een bezoldiging
van /'GOOO.
* *
*
En nu was de heer Serrurier Woensdag
jl geroepen om de voneliaciu van B. en
W. te verdedigen,terwijl de architi u::-nwereld
van hem verwachtte, dat hij, aleer B. en W.
de voordracht op de agenda brachten, 20 wis
in De Opmerker stond te Ie «en, de voor
gestelde reorganisatie ziiiier aldeeUng nog
eens goed zou bedien. Nu toch An/iileclura
ea HouwlMiixt zich voor de voors ellen-Van
Arkel verklaard hadden, en dus bezig waren
haar eigen kind de»Sj!iooiiheidscommissie''
te vermooiden, moefcieii B. en W. wtl
bes'öcn dat hun praeadyies «kant nog wal
raakte".
Moeilijk' was die tank niet voor den
nie.uiven wethouder. A!s de welbespraakt
heid van deii hewr Vau Arkel gelijken
tred had kunnen houden met zijn goeden
wil, dan ware wellicht de uitslag anders
geweest en had hij ten slotte zelf niet, na
den, keerde ze zich met gebalde vui>ten naar
het bed en vervolgde: «Als ze jou niet wil
hebben zal ik hair wsl anders loeren !
Tot moes zou ik haar slaan! DJ djiers zou
ik van 't be l rukkc.n en haar met haar k nd
't hu's uit j-tgen! Ea t do Heere Jözes haar
s(raffen zou vjor 't verdriet en de schande die
za me aangedaan heeft op mijn ouden
d*g ..." Haar schort hield ze voor het
guzicat <n begon te snikken, haar boostieil ver
smolt in tranen en ze wa3 diep b-wogen ortir
ziehzedve en haar lot.
K-ysta b3woo,j ongeduldig haar hooi l heea
en weer o;> het kussen en steunde af eu tee
zach jes. P.twel za,^ m-k stralende oo jen i aar
baar. Nu, K>y»ta," waagde hij eindelijk
schutter, zuh ge in.jn vrou,v willen worden V"
Zij zffceg. tiy naderde hè: bed en wilde haar
lobliggr.nd haar slrcelen. Zj wt-erdf hem
heftig at" en s-rek'e tie araien uit: U.1.!'' riep
z?. Ga h.:eu!"
Wat is dat nu, Ivyi's?" vroeg hij zachf',
wztsrom ben je zoo o s op tae? Vroeger
wa^i j'i ti.ch ieal aniV-rc, ;a 't niet?''
Hoe ik viocgor tiyen je was <i*t is
voorbij; i.u ben ii uni-j.B t u daarbij blijft
't! Ja moet imasra i,t^ i.aar d^ii muien
Ga dan toch!"
In dan j.mgor, raa'i koa'-.to bet! MJ' oon
driftiga be'jïegp'g kecrda bij a'ch oiu en gin;^
rasr het vans e/1. Als 't <ia i movt da;i
ga ik ma:»'-/' aui hij na eau k-jit s:iU>v/i,":,-i,
aar komt ook d^ maan al a-.'iiter do :chu:ir
te voortCïija. Bcr!: ' IJ;j ?i.'j;ia ido aic-s ud:^
als wilde hij ai het varariet di de erg^rr.is dij
op hom druktan van zich i,fw;vpjp. Do ou lo
vrouw bedacht zich op c-jj..< dj', dszo '.iiitcur,
dU r,o;; uoalt on l'.oa jjüyrii'l hal, [^f.;\
psJsJM bczaf. Zj Jiot de punt van haar .ïdui t
zakken ei ki_ek met baai' ioad bebchrridc
cogen naar Pawel.
Rij i ja zonder pch nj.ttr d-ta. mjion, ni'n
goede Paireiy'
Ja, gewoon in m'n kiel," aniroTdUi h j
kortaf. Ouk hij bedaolit alc'i «lat ii:j f! .C.u;
li.'on arbei id^, geen kop'.k o'.itv';.;;, aUyeu wat
eten Ireeg. Zyn e^e;i.i'i werd er i iet ILI
der om
Da oulüzng b:.komrncrd r.u oen-, r a,1 r baar
dochter dan naar l'^wcl en foen \,t»:-T Laar
den haak asn d;; z idering, waaraaii da ver
schillende k-esdin-jüiukke:! hiiijsjn. Kytu!"
riop ze na uoii o.-göi-blik zwij:',tfnti uii ,or V,
K'j'ita! Alli;8 is na e:i"!a,Ki too j.-ein)i.i:-ii a'j
't is ! H f:-j i»..,j j! 't viiileu als wc ;Us. Ibeio
Jes-ja 'n (.if'-r brr.chlen, «5:1 ::is Paji\l inaiir dj
pelsjas van A'.itek aan'rü'i':'1
Zo bracht dir \oorstr' ir aarriJenr1. met
onzekere stem ut. Kiyti richitu z:c'.i r«
eens wê?r recht oi>. sh e da lmnc'(?n i:! o'kaar
zijn ongewone taak zich het voorhoofd
afwisschende, voor de voordracht gestemd.
Zrjn uitgedrukt veilargen, dat er zou komen
«een aestheticus in den vorm van een
architect*', bracht hier en daar een gli
nlach oru de lippen d«r raadsleden. De
heer Van Arkel heeft niet eens
e>pgemerkt, dat de voorzitter zijn voorstel,
vervat in zijn «nadere missive" dat tcch
als een amenelement kon worden beschouwd
en dat hij den raad aan het einde van zijn
eerste speech van beteekenis verzocht aan
te nemen ztlfa niet eens in stemming
bracht; en waar de heer Kruseman namet s
de cjmmitsie van bijstand het woord voer
de n er zich tegen verzette, dat de behan
deling der voordracht z iu worden
uitgejresteld voorstel van den heerSutorius.
klonken er alleen mogelijke riuaacieele be
zwaren, die (chter voor dit raadslid wel te
overkomen waren, maar bleef men voor een
«aeitheticus in den vorm van een architec.,"
koud.
Alleen de h-er Strrurier roerde
hetaisthttische vraagstuk even aan, waaraan vol
gens fcem voor de gemeente groote
finaiiciede bezwaren we-rden verbonden.
De eigeiilnke q'iaestie was dan ook of de
directeur van F. \V. door een of door twee
onderdirecteuren zou worden bijgestaan.
Art. 5 der voorgestelden Verordering, die
en bloo is aangenomen., laat daaromtrent
ruimte, maar de toelichting sprak van twee
directeuren, ieder op een bezoldiging van
? 4000
Wij kunnen niet beoordeelen of beide
ambtenaren zoo brooJnoodig zijn, als door
den heer Serrurier werel beweerd, die o. a.
wees op de drukke bezigheden van den
directeur ook in andere futictiën, waartoe
hij door B. en W gerospeii werd maar
toch meen en wij dat de nieuwe wethouder
toeu hij zeide: »vvaar de directeur twee
onder directeuren vraagt, geloof ik dat de
Kiael niet wijs zal doen die weigeren,"zijn
stelling wel wat nader had kunnen
toal.chten. Dank zij den gemteEtjbedrijven ia
de gemeente in het gelukkige beiit van
tal vau dirtcteureu, ea wanneer nu maar
aan hua vruotcheti o/n plaatsvervangers
moet worieu voldaan 6 adat zij dit vragen,
dan is WodLsdag j1, een antecedent ge
schapen, eiat vé'htrekkeiide gevolgen kan
hebben.
Slechts de heer Schut stemde t»gen de voor
dracht. Dd aestheuua droeg daaraan echter
&eea fcchull. Hij w.lda zoo weii.ig moge.lijk
ambtenaren, eu z« i!a,ii alleen lijdelijk
aanstellen, indien de beho J':edat meebracht.
Waarom heeft de hè; r Schut, die lid
is van de commissie van bijstand en tevens
eeii man van de practyk, ziin meening niet
in een voorstel belichaamt?
Dtn heer Sarrurier echter hebben wij be
wonderd, dat hij reeds dadelijk den moed
heti't gehad, om het tegeu de
architectenwereld op te nemen, di-3 nog wtl wij
citeeren hitr weer L)e O/inioker van hem
ho.^pt^, »Jat hij zijn tjnus ego zul lütea
hoorei', WB.nneer do weiti.sjhappelijke
ambtenareu, waarmede zijn V'jor^ango.r de
hoofdstad rijk maukte, de pracuj'i wat til
te veei uit het oo^ veilieien."
Dit is zeker, de nu:el was voor 't, oogen
blik niet, aet-iheüi-ch 8ang<-lej-d. Zelfs de
heer Fabius zwce;.'. M.t ttn b.'giooü^g
ft-ite'ij-i jutt ee\'! tyk,-.'t VHM ii>,<>i- dau
een luillioen in 't zicht, zwijgen dn Muzs-n.
Djn heer Satoiius, die feonjs ook in'g w» l
eens aan aestnelica eiott, waren tils elie
vierduizend gulden meer nog te vee!.
N >x een kleine opmerking: >le d e-ist <br
Publieke werken, werd in zyri orgniiit-atie
vergeleken met die der getueji tebedrij/wn.
M--u vergat echter daarbij, dat d.-ze in
mee." ot mindere m.-Ue proiljctief zijn. Pu
blieke werken brengt echter g-.en c.jnt, in
t!e gerueeiitekria, dtiiiromdivuit diiariu vooral
zuinigheid op den voorgrond te i-taau en
verdient zeer zeker de vraag o.Terwegi:>g
of inou niet mi-t a or.eltidirecteu:' zju
kunr.eüvolstaan.
en riep nog driftiger dan van te voren: Wa>!
nu 1103 Antek'a p«la? Neen, om Gadswil riet!"
DJ oude was booa: Wees niet zoo dwaas
e.i schreeuv z >o nisi ! 't Is of j.-) vrr.iKOrJ
wordt, dom kir.d ! WLCC ju d-in Liet dat
PU wel 'u jïar laüg voor niets gewoikt heeK
helemaal gejn ioou vrat*... en d.« h J geen
pels b&zit 't"
Dan hai hij maar om loon raoatfïn vragen,
wa.,ro3 hae-ft uij dat ni«t «aia^'i? ILj hueiie
r.iai '.oor niets te werkj". Liat h«m 'c gaid
van 't ^osieita varken toch nemen; bij kan
ook myn blooJkjralei krij^on en veikonpsn.
Maar A'.tek's pels al hij niet k'-ijgen, in der
eeuwigheid riet! Pibtt?!" f'n met -n ruk,
truk ze ee i snner grs.rc ko alen van haar
hal", waarvan 't koorrj; brak, zuoda;; ze o,t-r
het bed BÜop den gro-:i l rolden.
Ue oud,', vrouw w;o.'i^ haar tanien: V,ra.t
doe js toc'i, dichter ! Wind je 201 niet 0;.'! ...
Ante k z-üdie p-.'h immers nooit ;rieer draden!
Met hem 11 't vour goed gedaan !"
Laat 't met hem yej.vjn ijü! ' rif-p K-y-itJ,
Laat hij 'KI nooit ivcr draden! M.;ar dit^n
pels geef ik niet weg i Neen, en Log eens
iiesn !" Xe aloijg <ï« geba'de vuisten tegen el
kaar, uic haar v.iu K>.*rn gloei-, iidi oogen
struomie ;;en vNe.i v, n trr.:;ea.
Dit de duivel ze h3.!o!" vio:Kte de j-inge
ma:i, B\;OO.; midden i.i het verirt-ic eri ging
haastig r.;>ir biii.'e.!, At i:ei;r ia :t c;sn harden
al^g ac'uter zich tocs!a.>.i.de.
11 j oule lii.-'.o^ii'i H!- p r.:).; vast op den
dj.; ra het do-o)t,fecs'-, .«/ kürt. n--t du vorige
K-iboii.-tei.ibs'-n g'jvk-r i w i* s;t worden, toen
K-yita's s"'.:.ii hc,a-.' vvtk'e. Moederij..!1'
SV.u i; e", dochter V"
Ik v ou ;?ra'.l;{ ops'P.ai."
V/asrvoof f och 't b^ijt stil in bed en wees
mr.ar bij dit jij er 200 \vanapj»s iuiigt.1'
i< 'Aou tucügraag op-iaar, moeder!"
herbjiai ie Kry-i.a.
\Va.-.ru,J hi;b )??, zoo'n hsar.'i' NK'rus-.d
j;a;;t j? i,V.K-ra Jinar 't werk. Da kmncr is
k;u: -- 't vm.r uit Wüisrom zou je EU al
op-.-!ain ':''
Ik moot u'.*-, modder. Vandaag is 't
all-rzieu-u. Ik wil den pa-.toc-r ':i rwis voor Antek
J,ïte«i lo^ee, dun aal 't r;e l'cht-, r «"orden.''
De O'.jd.; MOUW werd i.u geheel v/akkir en
∈{ in bed oi iui.e;i; h,t:ïr co6c-u begonnen te
g;a-iïrn.
"sV'.t '<ê'i~r, <l'o dal"... Dm armen joegen
ral 'c Kek1, r iithter w; r J n, tli er een O-n
2-0v?i! ..- voor iie.u g-:be.~e\\ wjrJf, /eker, zek'*".
M;j, mij zal 't verlichte.-', moed.:r!"' Zj
zu:;!if!u divp a't druk'e een -.wsr-e la-1 < p haar
en t'jii'&k iar'Kzaaivi: ,,Mo.j<) bij dan a-'aar Ju ver
onder deii gio:id li:',e'ii; hu iilies KÓ > iei-fji
Misfchien was de opmerking vau den
heer Van Arkel niet geheel orjuist toen
hij zeide, dat men den directeur dannoaar
niet allerlei biibaantjes moet opdragen.
A m s t., 25 Sept. SECANS.
door JAN VAN 'T STICUT.
WOÜTE.H fc UTSCilENRUIJTER
Directeur cctnlut Utr.c'itfch SUdifyk Oichmt.
Geboren te Ritterdim, den ]5;n A 'gustus
18f)9, gir g Wouter, toen hij nog Wouter j * wa-1,
aldaar ter bc'aool I4j meester Luc'oif. 2\jn vader,
die wel iets in den knaap zag welk cuder
ziet LU niet iets'' in zijn kinderen i am in
den beuinee zelf zijne muaickale opleidirg ter
hand. £Iy was tiouwens voikorii n gerechtigd
goede verwac jtinn<n van zijn zo m te
koestere->, war.t hrj stamde uit ee/i muz'!>aïi geslacht.
Zyn overgrootvader reeds eer. link handels
man in de Maasstad was een zeer vt
rdieastelijk dilettant als hoornist en dit kwam
hem zoozeer te stade, ('at toen in der Franschen
tijd zij:.e zaken als zoovelen 'n die dagen
haast gehvel (e gror.de werden gericht, hij, met
xrjn zoo.i, plaa's vond in het erkest van de
FranschB komedie- en daar behoorlek hot brood
verdieiide voor zich en de z\,nen.
DJ z o% die op deze wijze zijn ranüekale
loopbaan aanving ook een Woufer
llutschenruy er leeft in Rj.'.erdam nog in d;
vr.'eudslyks herini eri g van velen viert, ah de
suchter van E.iditio en als de man op wien
ze-:er een kwart-eeuif het gcheele muiiekale
leven in die sted gedreven hèft. De zo''n van
dezen verdier.ste!yken man alzoo Wouters
vader, die zulke goede verwachtingen vaa zi.,nen
telg ko3ster,-ie was kapelmeester \an de
mu^uk der schutterij te Rotterdam. Dezs vader
werd niet weii.i» onlv.uehtc-rd (otn ele destijds
zeer bekende muziekb-otfcnear K 't3 >an de
S.ü.dt hjm toevoeg Ie: ,'ait de;i j^r«..-n liever
ko"kebakker wordeji. a:jd rs lomt er Djeh Jiietj
\au hem terecht." De^e ongunstige voon pelling
heefc Wouter ze,f al zeer »p edig zjo energiek
geloget.scraf't eïat dezelf-ie K.es van de S*ndt
met groote toewij-ür'g zijn« studiën op de p aio
leid J.1. B;j den leeraar Wirth aan de
Hultir«'armche Mudek-'hooi (ihans jrot'essor nan de
Hoei'i ehule te B;rlrjr.) studeerde hij viool en
reeds op K-Sjarigen leeftijd legde hij zich onder
leiding van rten beken..ten profess r G;rcsheim
op de rheore i:che we'eLschappen toe.
fi n tijdlarg wa-; Wouter op de m mekschcol
leeraar en le.rlirg tegelijk.
Op 20j.-»rigen Ie., fujd asci; teerde hij zijnen
vader a!s '2i kapeliuei stor l-ij de Kjtleniamxc'M
schut'.erijruuziek, wellse betrek-ing hij 5 jaar
l
is. Mo^e 't gras over zijn graf heuvel groeten!
Gelukkig dit hij dan raad.:1 i-ie's meer zien of
hooren kar, nu 't :ói ^e'vcrde-i U!"
Zeker, dechte'-, z-ker! ji he,br. gelijk!"
herbaalde de ou ie, < ie ij'ij was d-.t Kiyüa's
gfïdachten cen« andere wending g no.-aei;
iiaddep. <J'-ker, . . . we raytien oi;zca l t-yen
lieer Jezus nu;t do vi^f .voniteekt-n j h^el vroom
'n i il'r breide:: a-i za! aiies zich nog
scbikke-n. G s'eren htb ik rog met o: ne g-ie.le
Viienden oveilegii, en aüemaal h.'.üben ze f o't
gezfg'ï, dat d.it 't b.sto was wat w-: do.-n
konden."
K y^ta zweeg en h"KO'.i zith met lieverige
harden aan te kioeden ia d; l«_uie
on;p,ereiderde kamer, die i-o;; alle sporen va M h-t
daar <).eu votigen mroi,d g hou .en dcoidoasf,
aantoonde. Ze had haist o::i Y.\-J te iiuEsr..
om zsjo ^pnftdi^ -.. o-.;«i\;k vviai' Atitek cv.', n,is
t'-: laten lezf-n. 't Was J»iar g's'eren zoo
voocgckorao?1, ali-i bal m-;n hem begraven, o.i ai-;
we d hier i-rogeien en geJr;iiUj-i na eijn be
grafenis.
Haastig gin-r As onie K ub/wiak. die in haar
scbik was ov;.-r haai1 d :c'iti-:r's Vüra^deri
fe(em;a:'rg, a,\n h.c werk. Er was h:el w.-it te
doen. De gast»vn ware;! ze-, r laat ver rolilc.ü).
tot opruiinen was ze niet meer gekomen : ii'j
den gekruider, b.-ar.de :ji', wa-i de oud", x-rhif. ?,»
in een licatnn roes, zó i ali ze reible en jieiidc,
in bei geroU ea had (Ja-leiij.k batr otve;'.
gesloten, die aioe warm va:i 't arukke lachen
tn tchreien d.it /.n gej-ian ha.i. Z.: was niij
over iieu goeden tlbop va-i hot tieojifee.i*, bl:j
els.t h.t z*aft2uai' va. Ie ei' h^n aliü.'i z:>j be3'.
gesmaakt hs.l, dat de j,";s;en ir, bs:t «jeiiuï-l gee:i
aanstoot aan iets fjei.ounn i;.-t:!ea eu z:.-o
vrouiijfe geweest v,-a;ü' ; -/B hal Ai-n a. u's zoo
vriende'ijk gekiiikt &!.'n.t l'&x?l resils \verk f,3
maakt ba;l van da afsjoiidigi; g van he-c
L\UJ.Olijk. Nu ji, een enkele na-.t -wel erni r.e.i
toe:-.pe!ii;g oj) da aa;istfia;ide bruiiv fc garnaak'",
en dat was ook maai' heel go. u g;-j,\:<;-t !
Gj'.Ma^k ! nu zou er t-,ch eind''ijk ; cti eir.de
komen aan d.it eeuwige hu.!,-:; en j-mimi ren ! . . .
En de go:.d.-! God ziai Ofk vereerd xij", en
i.iemand zi;ii iets iae;.r 3in te me;ken iü-'tben . . .
Zos ovuïegde de or.de K-irl)3,ii. k, ?tr*rijl ;\\
bedrijvig ruLilrij-ppJdo ei. h«ai- jnoivcngtbsd
machiiiaal opzegde.
p eens scheen haar iets in to -, allen en
bleet' ze mideten in de ki:nn- htaa'i: 't ld
waar ook ! , .. Hoe nioi.t d.'it i u met do
;aarraarkt gaar', K:y,*a'? Ik h;.b j;i.-.ieis^ ir.ef KI i
nissen ats-^proken om te kamen ras.r :Jr: 6 iea
te gaan. [K v..,u ia-meis de ti Jialvf-is,
veikcopen en l'dvtl heefl eei.e e^,,e nooèijj. ilee
aioet dat r.ii't"
Ga gerus', a!s 't ncodig i?. rvceJtr'.'1
En wi-i fijoet dan op 'i kl-:ir,!j:> paL-wr, nu j:j
beknelde, daarbij tevecs vervullende die van
directeur der gemer/gdezangFereenig. Euphemia.
In dio jaren kreeg hij zooveel zelfvertrouwen,
dut hy reeds op 23j%rigen leeftyd het onder
nam een eig,en huisgjin te vestigen, en in het
huwelyk trad met eene * *, die hun sedert
een trouwe gezellin en krachtige steun op zijn
niet altyd met enkel rozen bestrooid levenspad
is geweest.
Reeds een paar jaar na z£n huwelijk wachtte
hem de eerste bittere tekuntellii g op z\jn
kunsteraarsloopbaan l Een vete, die ontstond
ttS;C;ien het bt stuur van de Oftic'erensocieteit
en den toei maügen kolonel der schutterij, was
oorzask dat deze laatste het oppermachtig
bevel uitvaardigde : het schut tery orkest wordt
ontbondea l
Daar stonden vader en foon wel riet als
koningen zo: der laLd, maar als ksp lintesters
zonder hapsd. Daarmede brtktn moeil^ke tyden
voor den jonggehuwde aan: vijf jaren, die bij
zooals hy zegt doorbracht met van 's
Maandagsmorgees half acht tot Zaterdsgs&voridu half
tien les te geven. Maar tij liet dtn moed i iet
zakken. Het \ruchtiiia0end onderwi. P, d»t hij
op de piano en in de theoretische vakken gaf,
verhoogde ziJLen goeden nsarn ais talentvol
musicus; de gelegenhtid bood zich ook nog
vaak gecoeg voor hem aan oai inhetr.pe-r.bsar
op te treden en zoo k»am het, dstt toeii Kes
de eerste direct/ ur van het Coi.certgeb; nw
dtn nauw Jijks SjJjan'gen artist leerde kenner,
deze everals indertijd zijn vader wel
»itts" in tem zag en hem engageerde als 2e
orchestdii igei t aan het Cnrcertgebouw, welke
betrekking h\j den Icn Augustus frï)J aan
vaardde. S.'ech's twee jaren ble<f bij die ver
vullen en het is inderdaad aargenaam om te
hooren in dezen tijd vooral, waarin ieder
zicb, netzu uit eigen aandiif', ef do r de
oms'andigheden caaitoe gedvoi gei), zeo gaane
op dtn \oorgrocd tracht te dringen, zij 't ook
tin kotte van anderen het ip, zeg ik,
aangenaam om te h; oren uit den mond van
dezen ihai.s zeif zco beteijdeii en ge waardeer
den orkeïtdirect( ur, met hoeveel eerbied hrj
over dien K s f preekt. De twee jaren, die bij
onder zijre Jeidirg Letft doorgebracht, hebben,
zoo erkent bij otomwocd' n, eene orscha'bare
waarde g' had voor ziji.e veijere voriiiii g en
daaraan schrijft hij het vooral toe, dat hy in
s'aat gewees-t is, het mu:Ukle\en in Utrecht
zco tot in den groi.d te hervormen, ais by dat
in zijn biji a lOjstrig verblijf' hier gedaan heelt.
Toen hy hier kwam voud hij een orlebt, dat
boofdztkeiyk zijne kracat zecht in
h?.rmoniemuziek. Hutschenruijter keerde dat geleel om
en onder zijn behetr werd het Uimhtich
Stedelijk Orche^t een der beste
iy^nphonieorkesten, die bekend zij:i. In Rotterdam ver
schaft hij san de bes^aai de groote ir.ricLtii gen :
TconLunst noowel als Erudiiio met zij'-. o;kest
de muziek en het is wel eigeraa dig. dat op
de E:uditio concerten, v or i O juten door den
grootvade-r gesticht, de kleinzton thans ep diens
plaats staat en den dirueerstaf zwaait.
O, k in de hoofdstad des fcrjks w, T .t
Hutschenriiijter zeer gewaardeerd. A.'in cie beide
insteUirgen van de Maatschappij ter b" v. van
TüOrkunsl: het Conservatorium en de Muziek
school alc"aar, is bij als leeraar v<rb>.>ndcn en
er is in den laatsten tij i ook spreke van dat
hij daar eene serie concerten met zijn oikest
zal gaan geven.
Zoo wijd hij zijn gehee;e?e»cn aan de kur.s*-,
die hem lief is, de muziek. Wa t bn spaart
geer e moeite c- m haar en ue b;lrrga;"var, het
hem toevertrouwde corps zoo goed mogelijk te
dienen. En dit juist hetft \a.i den b gu.i.e at'
ziji e verhouding, zoowel met .-ijne mecidercn
als nut de leden van hit erk>st zoo
aangcnaïni gemaakt. MPII zag eit erkende in bem
)i't aüetn den meeste-, maar ouk den
werkzarfen man, die zich geheel gaf, zoowel aan de
beiangen vau de zaak als van depersor.en. Dit
verzekerde hem de fynipathie van at'en uut
wie bij omging; en het publiek le;^de allengs
dea f-.chrooua «f, ^is elke ieu#e zïdk cf e)ke
in grijper, dis ve.'andjring in pen oud--», !a;;g
b:s?aaii(ic, veroorzaakt en h; t kotat thars eten
aandachtig r air flut schenruötcr's schooLe muaiak
lu'isteren, als het voorheen de klanken van btt
naar de kerk van Koscielnica gaat. Hij zal
schreden, zoo alleen, en borger kri;'gjn..."
Dat kan me niet scheler,'' zei K yi'a
onverich:llig. De oude vrouw overlegde: Zouden
we de deove Anna halen? Ze tan dar; aard
appelen voor z.ch koken, op den kleine patsen
en zija mdk sa:rn maken, vind je
Li«t,~i2Lch.terV" Mij wel. '
Ja, da' z.J 't beste zjn. Want naar de
m&rkt heer, is de weg kort maar terug
lijkt bij heel ws,t langer .... Je ontmoet dan
deze en gene rnct wie j ; w.it staat te praten
en op eens is 't donker etr j; 't weet....
Hoe lang der.k jij wel weg te blijven. docLter V"
Dat wec-t ;k Liet: 'c In 'n teel eire! en
z»ak ben ik oA geworler, dat n,erk ik LU
al . . ."
,,T[m hm . ." begon 't ouf j' > weer, asrzelei.d
zw je dochter, eigev.lij'i . . . zou j 3 ook best
morgi n . ..."
Neen, moeder, r.cen ! Ik nioet vsndafig rog
gaan. 't Is he.len Allerzielen .... Ik laat ern>c
Liet van afbreng»?!." Zs wikkel, lo ';
pairgeMs' ukken in een Jap, stopte «hit in haar hemd
en bo g >,ieh over <!e hund d. r mojdeï. Dt.t
G..id u behoede, moedfr ! '
G >d zegene j-> dochter! a!-i 't da:; 'oc'j
moet!... \Vil j^ niet nog 'a naar don klein-M
jonger, zien V'
Ucli, waarvoor V hij s!aspt zeker !... kat
hfci slap -n."
Ze ging raar buiten. Ds ou-Je vr. uw stoi-.d
in gedachten v«?rzo;.lf.-n, mot de kin op da
h;-.i!.i [iosteutd. ,Nu :'s G wsorcü'ia'.iri Londer
oi k maar eve: fits i aivr don t'.eiti-- tt/iti. !
Aeb, lieve oi ! eiaar 7.3,] ;,c..r Ké! viatni,vfcii
Kevi-n-en, voordat hier b: uii, !t gevierd woïdt ....
Urh Heen,'. . ." *u«v,t;e .;e, i., rw^l i;e , ?> d-^i
drei-ipel ttord en Kiy-ta Ehblik'.;.
De morden was nevelig, zoidii- 2a:\ > Uu-', r
stil en warm, v:m eun rr. i .ïir-id die' tof m-t
en kaliLlo Kbest nfearnir:. T.ch Lig er ev:i
gediuk:« ti.ra'-frhaid over de cer,.;a;i3e? -- <-lr!en ;
reeds hef-ru-hte dat r de gvoote stii ". (!;e I..HU
den v.;1, t rsisap \ooiatj.a.i-: Z. o ver h c G .t
re:kte v.-«s Let gtheeb Jsi-i.itc'aaj) ir. tf\\vr,i:. >,
blauw prycig Hebt |;i:hu!.i en .ri (lis jj. ,-jj- "-'
fcciEuurJiig g'acsae t'« st;s< m fii b« t J:°:ne
in rom' gehoon lijn di'ors:.-.<..! a'n cei: s.kke'ï.
Daa'nfast wtrs-n de 1. a-gf:iV-g«n »e;;a, d: \\
eveEalöguwo&:.ii;k in cl; IL i:;jf-r, ove.s*r:;f,c .-l'.
Ken populif.r«nla:sri (.tri k; o Hch ic-i. '.er in 't
wctitea uit, in '«.'« heidtie vivta bö.-r^e tiet
torviitjo van eer, op een h.iue! s;a-:!;d keiije
z'.c'a in de luc.r.
(Wordt