De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1902 9 november pagina 10

9 november 1902 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD V 0<0 R NEDERLAND. No. 1324 Schema met toelichting eener wettelijke regeling van algemeen verplichte vleeschkeuring van Rgkamge, tevens met het oog op den exportbaodel door A. MARC es, veearts-keurmeester en plaatsvervangend directeur van het abattoir, te Groningen. In landboofKvergaderingen. ea kringen van veeartsen is de vleeachkeur reeds vele jaren een telkens terugkeexend onderwerp van be spreking; zy' is, opnieuw weder urgent ge worden, nu de Kamer van Koophandel te Londen haar groot belang voor den exporthandel heeft aangetoond in uitvoerige cijfers en door het punt te doen behandelen door een harer afgevaardigden op het laatst gehouden landhuishoudkundig congres te Zierikzee. Verschillende stelsels zy'n mogelijk, faculta tieve keuring, of verplichte keuring, toezicht van rükfl- of van gemeentewege, door gediplo meerde veeartsen, of door speciaal aangewezen personen en eindelijk keuring i a of ook reeds vóór het slachten. By de beoordeeling dezer stelsels komt het er op aan na te gaan, niet vrat theoretisch het beste zou wezen, maar vat praktisch in Nederland uitvoerbaar is. Met welke moeilijkheden men daacby' te kam pen h«*ft, blybt uit meerdere voorbeelden en vergelijkingen met het buitenland, o. a. ook door gabüak aan geschikt pargoneel, te meer daar volgens den schryser ook zjj.n ambtgenoote* ntet onvoorwaardelyk de aangewezen personen zgn, althans zoo zegt hy, «waar een practiseeresd veearU van wegp eea gemeente bestuur met de keuring' belast is, vindt deze maai al te dikwijls aanleiding, om redenen van direct eigenbelang, om zjjn publiek naar de oogan. te zien; ook waarborgt niets zgn technische bekwaamheid of zijne beschikking over de noodige hulpmiddelen tot het instellen van een voldoend onderzoek; hjj biedt dus niet altjjd de noodige waarborgen van bekwaam heid en onafhankelijkheid." Aan de hand dezer beschouwingen komt de schrijver ^vooropstellende dat de noodzakelykheii van vleeschkeur niet meer zal behoeven te worden aangetoond", tot de slotsom, dat de facultatieve keuring »als proefneming door den Minister' aangekondigd" niet zal voldsen maar algemeen verplichte keur van rijkswege in de toekomst onvermijdelijk is en wel wat betreft de steden in abattoirs en in dunbevolkte piattelandsoorden door «mobiele colonnes" d.i. rondreizende deskundigen. De schrijver stelt voor, dat in alle »stadsgemeenten, wiet zielental gelijk is aan of grooter dan Roermond (tot heden de kleinste stad in Nederland, in het bezit v*n een abattoir) de Ilegeariog.de op- en inrichting en exploi tatie van abattoirs bevele of bevordere door subsidiering" ea om met de keuring alleen te belasten, nauwgezette, bekwame veeartsen, dien overigens uitdrukkelijk verbiedende anderen loontnden arbeid te verrichten, doch ook voor anderen dan veeartsen de gelegenheid openstellende on de betrekking van keur meester met beperkte bevoegdheid te vervullen". In een slotwoord herbaalt de schrijver nog maals met btyzonderen nadruk zy'ne stelling: al het vteiBSch moet gekeurd worden van Rgks ? Sögs en het gfdndgebied van de Staat worde daartoe gèspmst in kéwingdlstrieten elk met minstens n centraal abattoir met een eigen keuringspersoneel. In het hierbetproken schema (ons door den uitgever ter beoordeeling toegezonden) wordt dus een gt heel nieuwe tak van Staats bemoeiing voorgestel d. Al zien wij niet voorbij dat de opbrengst van den vleeschaccyns door de oprichting- van abattoirs niet zelden is vermeeYderd, kan dit toch riet in vergely'kicg konJen met dézeer aanzienlijke kosten door dezen nieuwen dienst gevorderd, waarvan de voordeelec, het wordt te dikwyls uit het oog verloren, ten goede zouden komen aan slechts een klein deel van Neerlands bevolking, de gelukkigen die het dure vleesch kunnen be talen, voor de meerderheid die nimmer vleesch eten is het onverschillig; maar bovendien zulk een kostbaar toezicht op een enkel voedings middel der gegoeden zou juist tegenhouden het meer r.oodzskölijke toezicht op algemeene levensmiddelen van armen en rijken b. v. brood en melk. Het i} van h«t grootste belang, dat eindelijk" déOverheid ook hier te lan-de eenig 'toezicht ga uitoefenen op levering en deug delijkheid vat deze en andere levensbenoodigdheden, om daartoe tégefakeüefi het vleesch riet uit het oog te ver.liezen z»l moeten wor den aangedrongen op een algemeene controle van levensmiddelen. Zoowel door de vorige als door de tegenwoordige regeering is daarop herhaaldelyk gezinspeeld, maar het is te hopen, dat zy haar taak niet meent volbracht te heb ben door onlangs bij de benoeming van pharmaceutische inspecteurs dezen tevens te be lasten >met dézaken, rakende het toezicht op de levensmiddelen." Het scheüra van den veearts Marcus is breed opgezet en ruim gedrukt; ook de literatuur aan het slot is daarmede in overeenstemming ; allerlei vluchtige courantenartikelen worden vermeldj te meer springt bet dus in het oog, dat verschillende degelyke stukkeu over dit onderwerp zy'n vergeten, zooals het belarigryk rapport van de Geldersch-O.-eryselsche Maatchapiy van Lindbouw, de mededeelingen van de Kamer vatt Koophandel te Londen, de ver slagen van de lanhuishoudkundige congressen, de handelingen van het Nederlandsch landbouwcoöitéera. G. W. B. Werkloosheid. Binnenkort zal vtrschynen : VRipport van het Werkloosheidcomitéte Amsterdam, aan de arbeiders van Amsterdam en Nederland." Rap porteurs S. J. Pothuis en J. C. Ceton. Het zal bevatten: Voorbericht. I. Inleiding: De totstandkoming van 't Werkloosheidcomitéen zyu verdere geschiedenis. II. Het Rapport van de Amsterdamsche vakorganisaties. III. De werkloosheid in Amsterdam vóck 't Werkloos heidcomité. Wat er tegen gedaan werd. Da laatste actie van don A. B. B. IV. Wat de regfeerende klssse, wat particulieren en wat de vakbonden in Nederlard deden tot bestrijding van de gevolgen der werkloosheid. V. De werkloosheid in de verschillende tyd-vakken en haar ootzaken. VI De werkloosheid en haar politieke gevolgen. V.II. De middelen ter voorkoming van werkloosheid. VIII. Middelen in 't buitenland aangewend ter voorkoming van de gevolgen der werkloosheid, a. Selfhelp. Wat de Engelsche vakbonden gedaan hebben en in hoeverre die hulp toereikend is. De out-of-work funds (wetklbofheidfóndser,) en hun samenstelling, uitkeeringen, enz. 't Opspo ren van arbeidsgelegenheid. Wat de Dnitsche vakbonden doen. De Hirsch-Dunckersebe vereenigingen. Wat in andere landen wordt ge daan. De fondsen tot uitkeering van reisgeld. Inrichting der reis-ondersteuning in de vak bonden enz. De fondsen tot uitkeering by' var huizing, b. De verzekering tegen werkloosheid -door staat of gemeente. 1. Het Berner lype (Onverplichte verzekering). 2. Het lype-St. Gallen. 3. Het type-Base!. 4. Ziiricb, Gent en latere, pogingen. 5 Nederlandsche plannen dienaangaande, c. Armenzorg, d. Landbouwkolonjën. e. Werkverschaffing door den staat (Julins Wolf), f. Wat verschillehde economen over werkloosheid en de middleen ter voor koming der gevolgen hebben geschreven, g De arbeidsbeurs en haar inrichting, h. 0?er werkloosheidstatigüek. IX Conclusiën. Intioud van Tijdschriften. Onze Eeuw. Nov. 1902: De Kuyper-koere, door mr. L J. Plemp van Duiveland. Femi nistische pleidooi, I, door Jhr. M. Smissaert. Een Grieksch Lourdes. door dr. J. H. Holwerda. Het Congres te Kortryk, door prof. P. J. Blok. Esnige opmerkingen naar aanleiding van het vryheidsprobleao), door dr. J. D. van der Waals Jr. Wereldbrand, door Marie Ramond. Verzen van Pol de Mont. Bese herrinnering aan Paestrnm, door C. M. Visse ring. Uit het rijk der Tonen (van en ovir Peter Bsnoit), door, dr. J. de Jong. De XXe Etvw. Nov. 1902: Ibn. Ctiaidoiis gescb.iedbeschou.King, door F. J. de Boer. Jacoba van Beieren, door Albert Verwey. ? Over woordkunst, door Frederik van Eaden. Een goed tooneelstuk, door L. van Deyssel. Historisch materialisme en burgerlijke geschied schrijvers, door F. van der Gaes. Aanteekeningen, door L. van Deyssel. Kunst, (vervolg), door Karel van de Woestyne. Muzyk, door J. H. Hok Ome Kunst. No. 11: Tekst: Max Rioses, Da teekeningen der Vlaamsche meesters. (De vaderlandsche school in de XVI Eeuw. De Romanisten). Fr. Coenen Jr., Het museum Willet-Holthuysan. (Het Delftsch aarde werk). P. B. Jr., De driejaarlybsche ten toonstelling te Gant. Kunstberichten. Platen: Cbrnelis Massys, Loth en zy'ne doch ters. Jaa Gossaert van Mabuse, Omly'sting voor een spiegel, Het oordeel van Paris. Groep aardewerk. Museum Willet Holthaysen. Alexander Struys, De beroemde Mechelsche kantwerkster. Eniel Claus, Da oude den. Taeodoor Verefraete, Het kartje te Schoore. Thomas Vincotte, Borstbeelden van H. M. de Koning en de Koningin van België. Isaac Israëls eigen portret. Eselryden. Stadsgezicht. Elsev'er's Gtïtlustreerd Maandfchrift.'So.il: O f er etsen en graveeren, door Pa. Zücken. Soestdyk, een historische schets, door J H. van Doodeweerd. De Hollandsche meesters in de Ermitage te St. Petersburg, door Max Rooses. IVof. B J. Stok ds, door dr. E. C. van Learsum. Da omwaudeiitgen van gou verneur Keate, door N. L3?i. Vier geparo dieerde spreekwoorden, door J. H. Speenhoff. Vy'f gedichten, door Richard de Caeudt. Van de redactie. Nieuwe boeken. Nederland. Na. 11: G. R<ijjce, In dan Zomer. Is. Qierido, Moderne werkers Frans Coenen (Slot) Mr. M. G. L. van Loghem, Geen druiven van doornen. - Joharma Steketee Carifje. S. Boers, Ais een droom. Kro niek. Poëzie. J. J. Meijer, Verzen. Jacob da Haan, Lek by Culemborg De Vrije Of merker. N o. 39 : Politieke kunst. (Vakbeweging). Neilie Rosier door het tooneelgezelschap Frascati. Twee feesten I. St. Maarten, II. St. Nicolaas. De collecte voor den Boerenoorlog. Het oordeel der menschen. Twee maanden op zwart zaad. (Weduwen pensioenen). Oader broeders. De conservatieve party herleeft. Instantané's uit den Z.-Afr. Oorlog. De Natuur. Afl 10: Uit het land van strandplevieren en scholeksters, door J. Daalder Dz. ? Elektrische verwarmings- en kooktoestellen, (?er?o!g en slot), door dr. dr. L. Baekrode. De Indische vergif boom, door S. Kilff. Hoe in Ciliforciëschadelijke partijen insecten bestrsden worden, door dr J. C H. de Mey'ere* Een abnormale druif, door dr. J CC Een voudige hoogitemetiiig, door E J. R Da jor-gste onderzoekingen van E. von Bahring betri ffmda de tabercnlos», door dr. R G. Rykens. Sterrekundige opgaven en mededeelingen. Waar de zomerwarmte blijft, (vervO.'g). Komeet Perrine 1902;j, do«c dr. Ant. Pannekoek. De levende Natuur. Afl. 8 : Spreeuwen, door Jac. P. Thysse. Het virfgerhoen'skruid, door J. Sturing. Van zwaluwen en vliegenvangers, door B J. Wajjensveld. De moeder boom van de Hartekamp, door Lsonard Sprin ger. Watercaltuur, door M H. van de Ven. M\jn nieuwe vriend, door Cari»tiaan II. J. Raad. Oakrnid, door Heideaia. O f erzicht dar voornaamste gebeurtenissen opornithologisch gebied van l Mei 1001?30 April 190:2, door mr. R. baron Srwuckart van Schauburg. Uit ons dagboek, door T. J. Bruno de Merquita en C. L. Dake Jr. Maandblad roor handebonrteiwijs en hancltlfwetenfchnppen. No. 9: De Staats jegrooting en het handelsonderwya. Ilandulsonderwys voor den middenstand. B^roepi- en handelsonderwijs. Cursussen voor m. u. handelsonderwijs te Amsterdam. Van hier en daar Amsterdair?Rotterdam. Een best baantje. Algem. Nad. Bond van accountants en boek houders.?Ean Atnerikaanschonderwijasehip. Opleiding voor handekonderwüs te Maine. Tijdschrift voor toegepaste Scheikunde en Hygiëne. No. 2 : Steenen des aanstoots, door G. 'K. A. Nonhebel, apotheker. Bapalirgen van phosphorzuur met behulp van raolybdsenoploseimg en jm, (methode Grete), door dr. D. Knuttel. Reiniging van drinkwater, door middel van ozor>, door dr. P. J. van 't Hcff Naschrift in zake de openbare waterwegen en het afvalwater, door dr. J. E. Eaklaar. Nieuwe voedergsmiddelen, door R Rapport van de Engelsche commissie in zake h«t onderzoek naar het gebruik van conserveer-middelen en kleursUfnn voor het cor.seeren en kleuren van levensmiddelen. De tijdschrifter.ly'st in het Scheikundig Jaarboekje 11)03. Europa, lle Afl : Haiselyk leed, door Frans Coenen Jr. Het hoogste gebod naar het Zweedsch van Vilma Lindhé. Doctoren, door Wyadimir Küjahof. Levensloop, door Louise Alm. Onzichtbare schakels, door EHsabeth Kuijlenstienna. Betty Fior, Fridtjof Bon. Een boekenprSBtja, door Cenatnp. De Katholieke Gids. Nov.ctl.: Aan onze lezers. Bewezen voor Rfïakarnatip, door v. B, S. J. Guido Gezelle, door R J. van den Brink. Allerzielendag, door Henri W. J. Schouten. De bevolkir-g der Philippynen en de oorzaken van den jongsten opstand, door P. Buitdrk. Politiek overzicht. La Jierne. Nr. 18: Dr. S. Bernbeim ; dr. A. Hoblot, Tuberculose et mutualilés. P. A. Char.geur, Une amazone Frar <;«ke an XVII siècle. M. de St. Balmon, Prime Khilkcff Souvenirs ir.édits (fin.) Her.ri Bérerger, La Roiifsalka. Charles Richet. Pcésies d'erfants. G. Saviteh, Un nouveau romarcier Russe, Leor,ado Andiéift'. Gustave Guitton, Cantes du temps de Paecul. Clauds Pierray, Lss poëtes de l'Aiglon avant M. Edmond Rostand (fin) V. Goedorp, LÏS détrats inconi>us d« Monte. Carlo. AnaJyse des ravites. Las Sottverains devant la caricatars. De Hollandsche revti*. Oct.sfl.: Dr. J. v»n Deventer, Frontispiece, Wereldgeschiede nis. Belangrijke onderwerpen. Holp voor achterlijke, kinderen. Ben eeuwigdurende kalenden Het Groene Kruis. TroeJstra als journalist. Karakterschets. Ernile Zola. Ravue der T^jdfebriftan. Tijdfdtfift voor Onderwijs en Opvoeding. 49-63 Afl : Dr. Matthéa Val«ton, (Arnhem), Nflg eens de methode Hoogvliet, II. F. WesseHng, (AnKsrsfoortJ, Excursies in de H. B. g. te Amersfoort. Dr. A. Poutsma, (AraertfoorO, Uit Doitschland, IV, (Slot.) Dr. H. Cannogieter Tz , (Den Haag), Haagscbe eymraeiasten in de Harz B. H Schroven, (Wageningert), Landbouwaardrykskunde. Th. Postma Tz , (Helmond), Paedagogische Kroniek. Dr. J. Stempel, Der Wert der Kindtrpsychologie für der Lshrer. Friedrich Paulser, Dar böhere Lehrerstand nnd seine Steliung in der g«lehrten Welt. Eigen Haard, No, 45: De Rotterdangche Jiitl'jr, historisch verhaal uit het midden der 17de eeitw, door F. A. B ais, II. Best^jging vaa den Sindoro, door P. J. J. A. Geesink, met af b. naar foto's van den heer E d war d Jacobs»n. Het laatste bsdrg'f van de Zilvervloot, doer N. Klayver. Vaa ds Berkel tot den R^n, door C. L. van Bilen, met sfb. naar foto's van den heer J. C. Kuy'per te Zutphen^ I. BeUerue en Sorgh-vliet (C. Busken Hoer, 1862-1868), door Jejro de Vries, met afb, I. Verscheidenheid. Feuilleton. iniiMiiitiiiiiMiiiimmiiiniHiiiiiitmmiiimiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiniiiiiiiiii ilLTSJES Grootmoeder. (Imprestit.) 't Is bij negenen. Wisten de omwonenden van het schoo'plein het niet, zy zouden het tcch kunnen opmaken uit het lawaai dat de telkens aangroeiende kinderschaar, vroolyk spelende meisjes en jongens, maakt. Het helsche" lawaai noemt do oude juffrouw het, die tusschen haar eitja en Wühelmina-teschuitje ie, even voer het raam naar de losgelaten bende" kykt. Maar zy meent het zoo erg niet, waarlijk niet! Toch is 't wel wat druk voor eea oud mer.sch. Zij waagt zich dan ook nooit op straat bij het aan- en uitgaan der school. Zij gtlooft vast, dan omver geloof.en te zuilen worden. Grootmoeder" vreest dairvoor niet, althans voor haar zelve niet. AU "t naar negenen of 'd middags rasr tweeëa loopt, dan maakt het ouia vrouwljs zich klaar, om hè* jang«tjij", haar eenigst ichoolgaacd kleinzoontje, caar school te begeleiden, 't Kleiue, bleeke ventje is dit voorjaar juist vroeg genoeg zes jiar ge worden, om, zooals de oude zeg', in de schoolwet te vallen." Hy had er niets op tegen, liep gewillig mee, gaf nog nooit bly'ken, zich niet thuis te voelen onder zooveel andere kinderen, integendeel! Ah 't daarbinnen zoo warm was en het jonge vglkje op (ie .p-elplaats binnen het hek een luchtje mpcflb scheppen, dan huppelde en ravotte ook dit joigetjj ^at graag met de anderen mee en hy lette er niet op, dat somtyds eene hoogbejaarde vrouw in vaal rouwgewaad aan den buitenkant van bet hek stond, met de dorre banden om de spy'len gesligen en het gerimpeld grel gelaat tegen het koude ijzer gedrukt, met een blik waarin bezorgdheid en verlargen otn den voorrang streden. \V*ut grootmoeder" bracht hem in school, hing in het voorportaal zijn petja op en zag haar oog appel na, dien ze aan een onderwyzer moest toevertrouwen van negen tat elf Eif uur terug komen, hémeester ?" 't Klinkt heel onvast; er verraadt zich in de vrijze waarop zij 't vraagt groote vrees voor een« terechtwijzing diézy wel kent. Diejooge man, vt'l y'ver en verlangen om de achterlijken zijner klas mee (e krijgen", houdt deze gaarne een extra kwartiertje of nog langer, zeer ten kpy't van groetaioei«r die in 't geieel niet be grijpt waarvoor zulk overwerk" dat niet beItoelV' goed is. Is haar jongfctja dan stout ge weest? Neen immers? Het schoolgaan op zich zelf vindt zy al erg genoeg: moeten die uren nu ook nog oanoodig verlengd worden ? Zij berust echter, maar verschijnt weer op den tijd, voor die kleinen bepaald, komt zelf»* reeds een kwartier er voor. 'c B-jrgermenscbjs met haar oorijzer, waarover de ttoddermuls, het teeken v*n verkleed-zijn", dribbelt heen en weer, tuurt naar de speelplaats of'naar de deur en beweegt de Jrppen als i oemt ze een naam. Kindslyk ... ha l daar komt hij aan. Zy ziet hem door de open deur naderen in 'C portaal, nu is hij by" a'n peij', nu loopt hy op haar toe. 't Gehcele gozicht van 'c bet je heldert op; met een breeden lach om den. tandeloozcr, inge vallen mond houdt zij het v-ntje een jifjs voor, waarin het gedwee z'n beide armpjes steekt, om het d»arna door grootmoeder te Jat en vastkneopen. Het JIcht-ciêne blousje, is nu bedekt, het donkere brtolfj? voor een deel. Zóó ingepakt, omdat het vftüdaag reger.t, voert het oaflje baar lieveling me?, geïdbkig dat weer een schooltijd is gepasseerd, waarin haar jongetjs thuis zoo werd gemist, vooral omdat men zieb zoo bekom mert om bet zwakke kind. Een weekje zeker " Neen mevrouw ! dat jwgelje heeft ouders en ook een heel klein broertje dat nog in geen jar«n in déschoolwet valt', maar onbewust het eerste tijdperk doorworstelt met eten, drinken en j-rotesteeren te^en de onvolmaakt heden zijner verzorgsters, die ook in hem een teir jongetjo zien. Maar dat zal wel anders blijken, dat denkt grootmoeder nu al en ik geloof dat zij het j immer vindt. Zoo'n klein kind te vertroetelen, er j» leven aan te wijden, is er schoonfer roeping te bedenken voor groot moeder ? Zeg niet dat het j immer is, dat zij het ventje bedeift. Hoor hare betuiging dat zij hem haalt en brengt, omdat z'n valer weest, j dat bij z'n kieltje scheuren zal, dat z'n moeder j te zwak is om telkens dat eind te loopsn en j om te wachten in weer en wind of in een koud j voorportaal En zij zelve dan ? O, dat 13 niet zoo moeilijk aU het lijkt. Zij l iopt langzaam en heeft thuis tijd in overvloed om weer uit te rusten. Z\j weet graag dat haar lieveling veilig is, veilig binnen de school, i j veiliger bij haar misschien, maar die veronderstelling spreekt zy niet uit. De liefde vermag alle dingen." Doch als na deze herfstdagen die nog schoon kunnen zijn, de koude winter komt, met zy'ne plagen voor wie in den winter des levers wandelt, wat dan? Zal grootmoeder dan voli. arden in haar zelf gekozen begeleidfngswerk ? Of z»l z-y' 't moeien staken en het jongetje alleen vertroawen op z'n weg van en naar sehool ? Dat laatste z»l waareehyalftk niet gebeuren, maar- toch zal 'c ven<j3 sehoohroarU trtkkwn ea dit zonder grootmoeder heel goed klaarf>p°kn, dat geloof ik vast. Wat zal bet oudje eiken dag bijzijn, als de noodige portie onderwy's weer door baar jongetje is Wnnengelocdst zonder ongevallen. Leve de leerplicht l G. C. STELLIFGVVEKP?JESTINK. uiiiiiuimiliiiuiilii III1MIIIIHIIIII Een Heia. 3a Lyst van in?eko*nefl giften voorden ouden Jan Hoogerwei'ff, te Helder. Van: de H. te Amsterdam ? 2 50, Familie en vrienden van R. te Rotterdam / 15 , D. K. t& Haarlem ? 7.50, Dr. G. T. H. te Voor schoten f 2 50, Schoolkinderen te Delft ? l 25, X X, te Kampen ? l?, Dames N. te M. ? 5 , A.D.C te Arnhem ?12.?. M. J. S. te Helder ? 2 50, F. M. te Helder ? 2 50, H. M. D. te Helder ? 2.?, G. v. R te Helder ? L?, Mej. E H te Utrecht ?575, Wed. G. A. B. te Amsterdam ? 1.?, 'W. te Utrecht ?350. Totaal ? 65.?, makende met het bedrag der Ie en 2a Ijjst te zamen ?85487. Voor verdere blpen van waardeeriug in ontvangst te nemen blijft gaarne bereid Helder. De Commissie, L. F. OVEK DE LINDEN, Wet h. Dr T. D. DETMEKS, Lseraar M. O. T. KEJJSER, Oud-Olfieier. Nog ontvangen by de Administratie van het Weelblad f 6.06, onder het motto »Eigen Lokaalfondi''. illiiitiiiiHlilillllliiiiiiilliiilfMiHiiiiiiiiimimiiiijliilillitiiiiiiiiHtliiiint» QJI naczonoan. Een zonnige flat Er z^u van die oogenblikkea in het leven van den werkman wanneer "hij des aTonds, i a &edanen arbeid, te huis komende, aich te rusten zet, het leven en stiyden in den strijl voor het bestaan gedenkt; de zorgen voor zijn ge zin zich voor de oogen toovert; den cenen\an z^ja werkgevers vergelijkt met den ander; aich een denkbeeld schept hoe het is *n hoe het z\jn kon dat er, bij dezen toestand maar zelden sprake kan wezen van een zormigcn dag, vaa een dag v*n genot, een dag van rust, van ont spanning ; deze oorzaken doen hem dikwerf overhellen tot een geest vaa prikkelbaarheid, van geen vrede nemen met het lot hem toe bedeeld. Hy, die het volk kent, weer, t'at een goed woord en een goede daad te allen tijde naar waarde wordt geschat, hy, de werkgever, die dat begrijpt en in toepassing weet te brengen, brengt als het ware een zonnestraal iii het léven zijner ondergeschikten. Deze overpeinzingen trokken in mijn brein voorbij toen ik my zelven ter neder zette tot het schrijven dezer regelen. Velen, en ook den lezers van de Groene, kan het niet onbekend zijn dat Zaterdag l Novem ber de firma Ellerman, Harms & GJ een feest ten beste gaf aan hun pe soneel by gelegen heid van het 100 j mg bestaan der zaak. Zy die de toebereidselen hsbben medegeiraakt, kunnen besifien wat een er,orcne toewijdisg van beide zijden is in het we; k gesteld. Toen ik hieiboven eprak van een zotnigen dag ' zeide ik niets te veel, er was als het ware een wedstryd om van de zijde der directie te trachten het eea ieder naar den zin te maken maat inzonderheid het slot: een tconeelvoorstelliog waar alle gezellen met hunne irouwen of aemiaden toegang en com-uraptie genoten, een feest dat in alle opzichten als volkomen geslaafd mag worden geeoemd on waardoor de band van vrede en vriendschap hechter werd gesmeed tusschen allen oBdejling, Moge er dikwijls strijd zijn tusschen ktpitail sa en arbeid, hier schitterde die volkomen dcor afwezigheid, hier merbte men niet op, zooals veelal, by dergeiyke feesten, dat de patroon zich op een afstand houdt, zich alleen voldsan acht zoodra Lij zijn beurs hteft geopend, reea hier was de directeur den gebeelen avond aanwezig, leef de,, genoot zijn volk, gafeenfli.Lk voorbeeld en toonde iti a woord mensdi te zyn. Jaren en j uren moj,en voorbij gaan, de een mag komen de ander m»g gaan, maar tcch zal er niemand weien welke ich difn dag herin nerd zonder in zichzelven den we*Ech te uiten dat bat den directeur B. C. E. Zwart cog jiren vergund moge zijn aan het hoofd te staan der zaak, maar ook te blijven toanen te zijn e«n vader, aan strijder voor zijner onderge schikten. Myn ECbryfeind?. nadert; mij reit thans nag te erkent, en dat dit n der zonnige dagen" was waaraan wij allen wwkiieden zoo'n be hoefte gevotUii en hoewel ik overtuigd ben wel da tolk te zijn van ons ailen moet ik my heden bepalen mijn persoonlyken dank uit te spreken daar ik van rJemacd opdracht kre«sg tot scbryven. Overtoom 19A. W. M. LUGTBN. Mijnheer de relacfeur, ik heb een grief. Ik vraag niet om tractenientaverhoogiug, (jat wil nitt zegge», dat ik riet best een hon derd cf wat gebruiken km); cok eisch ik geen buitengewone promotie (hoe beschtiden ! 1) of zoo iets; neen, ik ben maar oen eenvoudig man ; wat ik wil ia alleen maar een . . . nieuw jafcje ! Ja, M. de K, een rieuwe jas, want die ik nu heb is te mooi. Ik ben zoo vrij te meenen, dat de eitchen, aan een militair kleedingstuk te steller, eenij» on uitsluitend mosten zi.in : praktisch en net. Mets meer en niets mirdsr. Nu is in 1.8*,>5, geioof if, voor het lodlfclie legor, eeti nieuw uniform vastgesteld. Toen kregen we de z. g. attiia (inderdaad geen attila, wanc er zit geen si;it in zooals b. v. bij het kleedingstuk der Nederlandsehe cavalerieoüicierer) Voor dergelijke gewichtige (!) zaken ah een uaiformveracderiDg v,orden altijd commiseiën benoemd. Een goed beginsel. Maar wat minder goed is, is het feit, dat die com missie in Holland benoemd werd en haar model samerliantte mtt behulp van Hollandsche kleermakers, die geen notie hebben van eiscben aan een uniform, dat in Jndiëgedragen moet worden, terwy'l de Iiidüdie zon den ongeluk kige jasdrager op den rug brandt. Zoo paat het met dicene naken, die op Indi j b^tn/jen en in Holland bedisseld en . . . ver knoeid morden .' Maar ter zake l Eerstens is de zwat t- blauwe kleur een groote stommiteit. Immers toen ik cog in de 1ste klas hoogere burgerschool zat, leerde ik reed3, dat donkere kleuren veel zonoewarmte absorbeeren. Maar de geleerde heeien van de commissie hadden daarvan waarwh^nigk nooit gehoord, of zqj wisten niet, dat het in ons ItdiëkExpjes warm kan z\jn. Het argument, dat lichte kleuren te veel afsteken b\j het terrein ea daardoor te spoedig opgemerkt werden en een goed mikpunt aan bieden, is natuurlijk niet steckhondeDd. Ook l.'chte kteurea zijn onpraktisch, doch tussehen lichte tinten en zwart<blanw ligf«o nog vele nuance», Was een ntMtrale-Tchar niet de aangtaneeent ? We scouten wal is w«ur opde-Eagelscheaen ik z»)f vind ze cok zao beouncelyk wiet, naar pr&ktiu'hea zm ban m«a hun niet ontieggen. In dat opzicht k BOE en wy, H«lla£d«e8y neg getoat een Ie.'j J bij hen nomea Ten tweede, dat al die tressen, knoopeo, gsel <n zwait bias-wtrk. in korten tyd lo» gaan- en men telkens daamed» bl^ft:baken. Is dat terne praktisch? BtMrerjdien gtatit zco'n-jas er alspoedig onoog lijk uitzien, want dat goedje rafelt lieh*. Vooral eea oJficwr, die vroawely'ke hulp ont beten, most, en kJeii>« reparatie» aao zpn inlandechan bediende moet overlaten, loopt er gauwi slordig b^. Ten derde, maar, laat ik eindigen met nog meer punten op. te noemen, wat mij gemakkelijk zou vallen indien ik het laken, den snit, het gebrek aan zakken enz. ging behandelen. De Benige, lichtzode is ons wit uniform, al zijn de metalen koooperj, die onmiddellijk in het vochtige warme klimaat vuil worden, weer onhandig. Maar dit witte uniform mag in dienst onder de wapens niet gedragen worden (wat zeer natnurlp is, vanwege de lichte kleur). Maar tu ryst de vraag, hoe 't mogelijk is, dat ondatks gebleken ongeschiktheid, men toch reeds zeven jaar die uniform, draagt zonder er verandering in te brengjen? Als van zooveel dingen most d« beslissing van boven komen. Ds luitenants zy'n verplicht iederen dag. te exerceeren, hebben verder nog piketdienst enz. te doen, alles in zwart uniform. De kapiteins zullen allicht nmaal in de veertien dagen g««n deel nemen aan de exercitie. bovendien hebben zjj geen piketdienst. Daaruit volgt dat zy, de kapiteins, dus reeds iets minder veelsuldig de .planken" jas dragen. De mejoors en luitenants-kolonel gaan af en toe paardryden in het zwart, doch dragen overigeas op hunne bureaux wit uniform. De kolonels en generaals zyn by'na altvjd in het wit; den legercommandant heb ik nooit anders dan in 't wit gezien ! Het moge b lacheli^k schijnen zooveel diukte te maken over een jifcje, maar men moet in Indiëzijn gewteet en in een nauwsluitend, lakensch pak, dagelyks uren lang hebben ge marcheerd onder de stralen van difn kcpeiea schelm (de zon), om te weiten, hoe afmattend die hitte werkt. Wy, lagere cfficieren, zijn de onmiddellijke opvoeders der soldaten. Kunnen, wy met opgewektheid onzen plicht c oen, als het gemartelde lichaam het humeur bedorven heeft ? Bosendiea is da iwarte uniform onzindelijk. Het vele transpireeren doet het kleedirgstuk tea slotte stinken: de voering verteert door het zweet. En het is zoo gemakkelyk aan dien ellendigen toestand een eind te maken. De praktik op Aij;h heeft ons belezen weiken vorm ons militair kleedinggtuk »oet hebben (z g. Atjehjas) Het geaond verstand zegt verder we-lke kleur de ware is «11 welke eitchen degelijke, eenvoudke netheid stelt. Bovendien het kost den lande gc%en cent, want de officieren betalen zelt hun kleeding. Het heeft my' opgelucht ronduit te hebban kunnen zeggen, hoe ik 't meen. Als m^n verwachtirg niet bedrogen wordt, zulleu wij spoedig rondloopen in e*n jas, waarin we OBS lekker gevoelen. In ieder geval hebt u, M. de R,voor uwe vriendeJykheid aan my'ne grieven publici teit te geven, «n stoel in den hemel verdieaJ, den opcechten dank vaa de meeste Indische officieren en de speciale erkenteiykheid vaa Uw dv. dr, 17 October 1302. Twee-tter. Ii!Haire MlÉ&eid. Opnieuw hebben vele vrijwillige korporaals dezer dager, met leede oogen de aanstelling van verscheidene miliciens- korporaals tot miliciens-sergeant moeten aanzien. Het doel waarvoor deze ainitelling plaats heeft, is vel«m onbegrijpelijk. Want, ik dörf wel te beweren, dat milicien- sergeants; wanneer zij na verloop van 8 of 12 maasden met groot verlof ver trekken, en eer»t na verloop van twee jaren voor herhaiingeoefeniEgeP, onder de w&penen komen niet geschikt zijn, om in hunnen graad op te treden. Vrywiinge korporaals daaren tegen zijn steeds onder de wapenen en zy'n dus in allo opMebéen meer bruikbaar dan bovenbedoelde g*g»adu«erde. Niettegenstaande dit zijn de voordeslen, welke verbonden zy'n aan de bevordering van milicienkorporaal tot milicien- sergeant, veel grooter ais die van vrijwillig korporaal tot sergeant. Ten eerste z;jin de eisehen van het examen aanmerkelijk liciiter, en worden zij na goeden sii vop onsuiddelyfc aangesteld. Ten tweede wordt hun tractement gelijkge steld met dat v«n een vrijwillig sergeant, zegM?e ?410 Vrijwillige korporaals moeten, wanneer zij aan het examen vsor sergeant hebben rol iaan, in het gunstigste geval 2% ;\ 3 jaar wachten, eer zy als zoodanig worden aangesteld. Zij kunnen ook voor di«n tyd sergeant worden, dooh sergeant-titulair; zy behouden dun hun traotement als korporaal, doch ontvangen vaa het R^k, als tegemoetkoming in de onkosten der onderoifieiorsmenage ?0.10 per (int;. Voor vorenbedoelde korporaals, is hst echter onmogelijk sergeant-titulair te worden, wanneer zy geen financieele ondersteuning ontvangen; want het tractement van een zoodanig wgpart bedraagt in het gunstigste geval ?300 per vy'f dager. Voor deelneming in de ord--rofflciersmecage gaat daarvan gemiddeld 42 cents per dag af, dus houdt in vyf dagen O cents als tractement over. Miliciens-sergeanis daaren tegen houden na aftrek van de. onkotten der onderofficiers-ménage, als tractement in vijf dagen ? 1,90. Zou het dus niet billijk zijn, dat zy, die soldaat van beroep zijp, meer traoiement ontvangen, dan diegene woike gedwongen zy'n soldaat te worden ? Zonder beduidend geldelijk nadeel, zou hierin voorzien kunnen worden, wanneer men do eerpfiantentitulairs het tractement van een sergeant, en een milicien-eergeant het tractement van een sergeant-titulair toekende. Voor vele korporaals zou een zoodanige wyziging esn wars uitkomst zy'n. U, redacteur, dankend voor de verleende plaatsruimte, namens vele korporaal?. een korporaal der infanterie, L. V. P. S. Verzoeke overname in andere bladen.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl