De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1902 23 november pagina 7

23 november 1902 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

No. 1326 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. O U W U N T. * De Nieuwe Bourg. ' ,' ' r De publieke opinie. Kunstenaars ZIJD akelige kerels zij hebben altijd wat te klagen. Doen zq het Er is over deze nieuwe beurs al heel wat gesproken! Op straat, in trams, in gezelschappen, in treinen, overal wordt er over geredeneerd; ieder zegt er het zqne van. Nergens kan men komen of men hoort er over. der stadsdrukte, voor een oogenblik de eenzaamheid te zoeken. Zoo zat hij daar met de oneindigheid en de bloeiende hei boenders om -ach heen en waande won derwel alleen te zjjn, toen hij op eens uit 'n greppel een paar stemmen hoorde: «Hoe Zij hadden het natuurlijk over de nieuwe beurs. Loop in de stad op het Damrak, geregeld zult ge er lieden vinden die het gebouw staan te bekijken, en allerlei opmerkingen hoort men dan: »'t is 'n olifant, 'n graan- i zoo o ver j el kaar niet, dan toch over het nubliek, het dommelpubliek, dat van .hun uitverkoren werk; maar niet ^die notitie, nemen, wil,', waar.het recht op heeft. O, die miskenning! Het is door haar, dat voor een niet gering deelde (aesthetische) Wereldsmart ontstaat; kwelling van vele kunste naars, doch in 't bqzonder van jeugdige poëeten. Doch vooral ook zijn het de architecten die zich over miekenningmeenen te moeten beklagen; zij mopperen steen en been over de weinige be langstelling die hun werk ondervindt; 'n feit des te merkwaardiger, daar toch vooral zij het zgn, die het meest en bij voorkeur »aan den weg timmeren". Toch zijn er enkelen onder hen, wier werk niet deelt in de algemeene onverschilligheid. En trekken dezen al niet de algemeene be-wondering, de algemeene ver-wondering wekken zy toch zeker. Met welk een belangstelling werd bjjv. niet de bouw van het Rembrandttheater ge volgd maar over de Nieuwe Beurs werd nog meenige harde noot meer gekraakt.Was de belangstelling bij den bouw van dit theater hoofdzakelijk te wijten aan den enormen spoed waarmede het uit den grond vloog, bij de nieuwe beurs vindt dit zijn grond in vrij wat belang rijker redenen. Want is eer stens de plaats, die dit bouw werk in onze stad inneemt, hier oorzaak van (een plaats. wel is waar zeer in het oog vallend, doch waarvan de keuze niet op algemeene bewondering aanspraak maakt) toch is het zijn plaat sing niet alleen, waardoor het in zoo hooge mate de aandacht tot zich trekt; voor het grootste deel is dit te. wijten aan het merkwaardige, het bijzondere, het vreemde karakter, dat dit gebouw vertoont. De Nieuwe Beurs, gezien komende van den Dam. ~Zoo was ondergeteekende!'|laatst', in de j vin je hem?" klonk het. 't Waren een paar pakhuis, 'n gevangenis, 'n kazerne!" dit buurt van Mook, om, verlost van de razernij | schilders, die de hei aan 't verven waren, zijn de opmerkingen die men dan veelal hoort. Doch eigenaardig anderen weer zijn een geheel andere meening toegedaan. >Ik vind hem prachtig!'' dit hoort men ook, ofschoon, niet zoo dikwijls BQ weer anderen is de waardeering verdeeld; vinden sommigen den voorgevel van 't gebouw mooi en den achtergevel leelijk; weer anderen oordeelen in precies tegenovergestelde richting.De opinies zijn wel verschillend! Voor iemand die er behagen in echept, te luisteren naar de uitin gen dier -zonderlinge »Vox Dei," zijn hier merkwaardige ondervin dingen op te doen. Hij kan daarbij tot de conclusie komen, hoe deze Vox in zich zelve is verdeeld ! Maar dit alles heeft slechts betrekking op de vluchtig uitge sproken meeningen,tneeningeneven snel verdwijnend als zij gekomen zijn, op het losse woord, dat veelal reeds vergeten is nog vóór het is uitgesproken. Merkwaardiger is het te coni-tateeren, dat, niettegen staande al deze geuite meeningen, over dit gebouw nog maar weinig werd geschreven. Het minder losse woord, het woord van «vastere substantie," heeft zich nog slechts bij uitzondering aan een beoordee ling er van gewaagd. Wel verscheen voor eenigen tijd in het Handelsblad een artikel over de Nieuwe Beurs, waarin zij zelfs bij het grootsche Dogenpaleis van Venetiëwerd vergeleken; doch van deze beschouwing verhaalden booze tongen, dat. het een al te » vriende lijke" beschouwing was. Ook schreef het Bouwk. Weekbl. De Opmerker eenige malen over dit gebouw en wel in minder enthousiaste woor den ; maar van deze artikelen heette het weer, dat zij van iemand af komstig waren, die het gebouw graag zelf had willen maken. Deze booze opmerkingen ter.zijde latend, daar zij niets hebben uit te staan met de mindere of' meerdere juist heid dier beschouwingen, memoreeren we ze slechts om te doen uitkomen op welke wijze werd ge sproken, zelfs over het weinige dat tot nog toe over dit bouwwerk ge schreven werd. Verdere kleinere besprekingen buiten rekening la tend, blijkt dus, welk een groot verschil er valt waar te nemen in hetgeen over de Beurs tot nu toe werd gescnreven en gesproken. Hoe komt dit? wat kan daarvan de oorzaak} zijn ? Zou bet ook kunnen zijn, omdat men over 't algemeen nog niet precies weet wat men van dit gebouw aenKen moet? 'n Paar onbeteèkende opmerkingen te lanceeren is gemakkelijk De Nieuwe Beurs, gezien komende, van het Centraal-Station.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl