De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1902 21 december pagina 10

21 december 1902 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

.i. DE A M S TEEDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. »o..l330 f.. bet claimrecht, boven verkoop van dat recht piefereeren. Een koersvergelijking van de petro'enmgroep l geeft de volgende cyfers: Decmeber. 11 18 102 96 89 89 % 468 Mwara Enim . . '. . . Int. Rameensche. . . . E. N. Mg. t. E. v. P. br. . . 468 425 Moesi Ilir ......... 80 K 77 Sam. Palembtmg 57?i 5G1-* Elzasser 55 4514 De koersvermindering van de Moeara Enim was het gevolg van geruchten omtrent lage productiecyfers, hetgeen door de mededeeling van den directeur bevestigd is. Of er dividend zal worden uitgekeerd ? Ik durf het niet te zeg gen. Wie durft dat wel ? De Mynbonwpapieren, wederom met uitzon dering evenwel van de Soemalata en de Transvalia, gedrukt. Da aandeelen Ned. Ind. Mijnbouw-Mtj. daalden zelfi tot G a GM De Ned. Ind. Escompto Maatschappy, die betrekkelijk korten tyd geleden de 10 pet. obliga'ieleening verstrekte, zal waarschynlyk volmacht gegeven woiden om de zaak te reconstrneeren en daarvan nog te maken wat mogelijk i». Geen prettige Kerstdagen voor de veelbeproefde aandeelhouders. V>ool\jker ry'n die dagen voor de aandeel houders van de Maatschappij tot exploitatie van de Limbnrgsche Steenkolenmijnen. De wimimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiNiiitiiiiiiiiiiiiiiiit Scfiaafóp&i 12e Jaargang. 21 December 1902. Redacteur: R n d. J. Loman. 28 Fortsdown Road, London N. W. Verzoeke alle mededeelingen deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. fruuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiinmlliiiiti»iliiiiiiiii» No. 646. A. F. Mackenzie, Jamaica. Eerste prgs «Brighton Society." Mat in drie (3) zetten. a bed e fg h Wit 12, zw. 4 stukken = 16. Oplossing van No. 644. l T b8, R g8 2 T e8 enz. B fó 2 T f8 Opgelost door D. Andréa, Haarlem ; L. A. Kuijers, A'dam. IMHIIIIKimilllllllllll iiifiHiiiiiHiiiiiiiiiiiiiinniiiii MIQS Prnttelman Brommejjer. Dat is de last van 't in 't open baar iets te zeggen of te schrijven. Je geeft vat op je... en de heele wereld meent ge rechtigd te zijn zich met je te bemoeien. Niet dat ze me willen tegen spreken, och hemel neen. Het tegendeel. Maar al dat klei ne soort van volk dat iets van een heel bleek schijntje van het honderdste deel van een ideetje, dat je hebt uit gesproken, in z\jn eigen garn alenbrein had waar genomen, klampt, je dan aan met een >Gut, Mijnheer Brommeijer, zoo iets had ik ook al gedacht", 't Is hetzelfde waarover Charles me dezer dagen geklaagd heeft: Ik kan haast geen zes regels schrijven of ik krijg een aantal brieven, van dames en heeren die het met mij eens zijn, zoodat ik mij zoo veel mogelijk beperk in de lengte der stukken en in de hoeveelheid van denkbeelden, want, deed ik dat niet, mijn heer Brommeijer, ik zou er nog veel meer ontvangen, en door het lezen van die cor respondentie zou mij den tiid gaan ont breken, om van al die ocderwerpen, welke ik mij tot plicht reken aan te roeren, een degelijke studie te maken vóór ik ze aan de orde stel. Ik antwoordde hem toen : zoo, ik dacht dat jij fatsoenshalve zelf ook die brieven wel schreef, maar hij ontkende dat ten stelligste en zei ik, bij mij gaat dat anders. Een van mijn jongste bedienden heb ik opgedragen die heele correspondentie te lezen en er mij verslag van te doen, altoos als er iets belangrijks onder voor komt, en zoo lichtte datjonkmensch ereen uit de dertien, die ik hem van morgen af ; een mst het opschrift: Open brief aan en Heer Brommeijer en geteekend Jansen. Een open brief! riep Charles ... alsof hij zeggen wou dat is al iets bijzonder bijzonders, waarop ik hem kal meerde met de opmerking, open brieven zijn in den regel brieven die het dichtmaken niet waard zijn, maar het opmerkelijke van dit episteltje is dat het er een van Jansen moet zijn ... en je begrijpt wel wat een Jansen je schrijft kan onmogelijk van minder beteekenis wezen. De brandende nieuwsgierigheid die hem nu uit zijn oogen laaide bevredigde ik niet. Wat hij ook, als een geboren journalist, om dat velletje papier dat ik in de hand hield, heen draaide, hoe hij er trachtte in te gluren en met zijn neus er naar snoof 't hielp hem niet; en ook heeft het hem niets nader tot zijn doel gebracht, toeu hij 's avonds naar de Keizersgracht is gewandeld om den ouden Heer Janssen uit te klooken, die maar altijd door over Charles' vogelijestentoonstelling scheen te willen praten en over het nut daarvan met het oog op het uitsterven van 5 pet. eerste hypothecaire leeoicg, waarop de Groene met sympathie de aandacht vestigde, is vele malen volteekend. Voor de velen die vrouwe Fortuna willen raadplegen en haar willen overreden tot het toekennen van premies van 200.000 francs, 80 duizend francs enz. is gelegenheid tot in schrijving op Dinsdag 23 dezer, ten kantore o. m. van Gebr. Boisaevain te Amsterdam en A. Bloembergeu & Zn. te Leeuwarden. De uitgiftekoars is ? 7.80 per lot van 15 francs. Lange Frans van het nieuwe Frankfurter Raadhuis. Deze toren werd 17 Octo.ber j 1. plechtig gedoopt. Nadat de betreffende oorkonde was voorgelezen, sprak de Architect Franz von Hoven plechtig het volgend gedicht : Wir haben dich errichtet hier Dar alten Mainestadt z ir Zier, Als ObertiKgermeister waa Franz Afóckes schon manches Jahr Zum Anlenken an diese Ze°t Die er sich unsrer S.adt geweiht, Zu Frankfurts Rtihm und Frankfurts Glanz Tauf ich dich nun ; »ien langen Franz". Der Himmel sei dir gi a lig Ssnst geht's wie in Venedig. Himiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimii illlllllllllllllllllln UIT DE SCHAAKWEBELD. De heer Oskam bericht ons, naar aanleiding der mededeeling in onze vorige rubriek van 't bestuur der Spierdijkscbe Schaakclub, dat de partij in quaestie wel degelijk door hem alleen werd ge voerd, zü't ook ende-r 't pseudoniem Schaakclub Mat." Voorts dat lig reeda in de analyses had vermeld, dat de andere partij door de Spierdijkers werd gewonnen. In de derde matchpai tij tusschen Jhr. v. Foreest en Te Koletédeed zich 't volgende mooie slot voor. abcdefg h Wit, (Te KolstéJ aan den zet, besloot 't spel nu aldus: 23 T h7:f! K g8 24 P d2üT d2: 2-ïT gif K f8 26 eC! Hier zat alles op vast. Foutief zou 26 T h8f, K tl 27 R g6f, K e6 '28 T a8: zijn geweest, wegens 28 K' e5: HiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiitMiiiiiiiiiiimiiiiiimiiHiimiiiiiiiiiiiiiimiiiitiiiiiiiii soorten, zooals nu gebleken was ; met de kiwi in Artis, die meer dan dood is ofschoon het gevaar daarvoor bij de eksters, kraaien en meezen zijns bedunkens niet zoo bijster groot was. Zoo geef ik dan hier bij hooge uitzon dering eens zulk geschrijf, om te laten zien welke misgeboorten er voor den dag komen, als zoo'n Jan-en-Alleman's brein bevrucht wordt door een verdwaald en uitgedoofd vonkje van het genie. Open brief aan Pruttelman Brommeijer. Zeer hooggeschatte Brommeijfi: Vergeef me dat ik 't waag u aan to spieken zonder de u waarachtig toekomende titels en praedicaten. '(, Is geen lompheid of gebrek aan eerbied maar jummcilijke onkunde die me zóó familjaar maakt, jammerlijke onkundj die ik te vergeefs heb getracht weg te nemen door de bcsiudeering van Pyttersen's Staiitünlinanak vuor it<lere<;n. Wel heb ik daar gevonden op blz. 15 do titels eu praedieateu voor gesprek of geschrijf met hinneuof buitenlandscbe grootheden, doch geen enkele benaming is er bij die ik voor u zou mogen of durven gebruiken, 'k Heb 't worde erkend j eerst gedacht aan Weledelxeboi ea II'er" want blijkens de genoemde opvoedkundige lichtbron is ! dat de aangewezen titel voor niet adellijke aan zienlijke personen. Welnu, van u» adeldom heb ik nooit gehoord ('k geloof 7<^!fs elat een jonkheerIrdie of gravc-utilel stellig door u vertmaad z<m woiden) eu geen mensch zal de aanz'enlykbeid betwisten van u, de incarnatie van al wat er groot is aan Bocht en BMII s. 'k Meende dua klaar to zijn, maar op het zelfde oogenblik bracht de post een Lr.cf van mijn kleeremaker, (hoo komt zoo'n Eiiijcr er an!) die tt.ij ook a1 betitelde als weledulgeboren". Zóó weid ik, eenvoudige inktvermorscher, ingelijfd bij do aanzienlijken des lands, maar /óó werd 't me teivens duidelijk dat ik u blamecren zou niet een geloken titel. Dtis : Biommerjer /.onder meer, net als op 't aanslagbiljet voor de vermo gensbelasting, waarin toch onk de ^ are grootheiel wordt opgüvi?:cht uit het ordinaire schuim. En nu ter zake, om u te doen weten wat rne noopt tot 't tfcbiijveu van dezen open brief, n.l. teleurstelling eu anders n:et. 't Is vetor mij cu stellig ook voor heel veel andeien een grootc teleurstelling geweekt dat in de vorige week 't Haagsche Binnenhof niet is vereerd geworden met uwe tegenwooidigheid. Zio zoo, 'L is er uit, 'c btaat er. D,it lucht! Politiekers gaan hieruit misschien allcideu dat naar mijn ooideel men in IX of in UI u had moe ten canelidu a'stellen in plaats van Fierson of Ijzerman. Toch is dat mi,n be doeling niet. Zeker, 't 7.011 't nooit falend middel zi*;n geweest om Troelslra te weren en Bijleveld erbuiten te honden. Amsterdam had dan eens gelegenheid gekregen om u naar de welverdiende waarde te schatten en bovendien zoulen die looie hu^sbezooke rs 't dan wel uit 't hait hebben gelaten om dcli tegencandidaat zoo zwart te maken als ze nu hebben gedaan. Maar aan de andere zij is 't toch best te begrijpen dat ge een hartgrondigen afkeer moet hebben van 't Kamerlidmaatschap. Vioeger was er nog ~wat erkenning van burgcreleugd in gele gen, maar tegenwoordig lijkt 't wel een tehuis voor twistzeekeis. liemdnit gezegd begrijp ik dan ook niet, hoe b.v. Di n T ex toch ook een d or en door respectabel Amsterdammer van de goede oude soort daar midden tusirchen in ziften wil en niet liever is gebleven in 't, gouvernemonugebouw te Haarlem, waar de oude Ilollandoche stenunigheid r,og in eere is. Doch u hael ik eip 't Bii-mnhof gewenscht tijdens da algc-meenc bc-raaeUlagit-g over de staatsbcgfooting als toehoouler en toeschouwer. Natnurli]k niet op de openbare tribune die tegenwoordig dag aan dag gevuld is met ptoletarièr5»met of zonder hoed. En evenmin was uw- plnatn op de gereser veerde tribune, eïie vioeger i.ogal netjes ,vas, -.asiijspa^-;»^^^ W ^''^' ?~'ff^'K**- ' 'i "^^JA, 'LÜ'*S«^^£^I-~''^^-^^f:^:^ IIMIMMIMIIIItllIHlIHHHIMIIIItlllt 26 R ga 27 T f 7f K e8 28 T g5: P e7 29 T h5 zw. geeft op d»ar 't raat niet meer te dekken is. SPAANSCHE PARTIJ. Gespeeld 23 Oct>ber j', in de Manhattan C h e s s Club te New-York. Wit. Zwart. E. Hymes. Dr. E. Lasker. l <*4 <-.> 10 b3 o »f ff > >.« Slecht gekozen, daar t m, ? * p f« zw z« ' K m iy'ls P f6 9 «»?>»> rib Jjan brengen en zoo4 D e2 doende den K op b2 zijn Deze van A Yïinamver v»trkii,g ontneemt: afkomstige zet, wordt 10 P g4 slechts zelden in match- Deze manoeuvre ware of tornooi-partijen aan- niet uitvoerbaar indien gewend. gten wil te It op d3 4 d6 stond. Zvv. kan nu, na Tegen Gunsberg speehle 'H ll3. l' e5 12 i'4, C'p Lasker (Amstordarnsche J3 afruilen. Internat. Tournooi 1839) 11 f 3 T e8 B e7, wat ons meer toe- 12 ('i! lacht dan d6. 4 - aC zou Dit legt de kiem tot den e pion kosten. 't veiües der partij, v.'it 6 d4 edi: kan zich nu niet meer g P <}4: gezond ontwikkelen. Meer doortastend en 12 P <SÓ tevens interessant r is 13 l C^ dl! b e5, zo.als IVehigorin H T dl R dg tegen dr. Tanasch jr, j) j-g D e? speelde (Bil lapest 189»), ..« ir f,7 Dit is dan ook de reden ,,. jr , winrom 4-B e7 ons 16 ed5: dan B c5 17 B beter bevalt dan Ldti ft? g4 18 U c5: P B: 6 K (l" 19 ]. e?:, Pdhenz. Beter ;? -j ., , dan do '.ekstzet was o.i. R P 1G R f3' W:t k°mt ' U K uo K 67 hopeloos in du ontwik9 00 0-0 kelmg ten achter. maar tegenwo >riJi|i' wel open lijkt t'3 staan voor ieder dio maai een visitekaarijd heeft en een van do kamerleden Uuit. Maar ii; de xoogenaamde diplomatenloges n as toch wel een u waardige plaats te vinden. Getn'cl zn ver is 't helaas ook niet eens meer in die uitverkoien kijkkastJPS" hoog in de lucht. De tijdgeest ont/iet iettetlijk niets en niemand, geen heiligdom blijft heilig en tot plaatsen, die eigenlijk bestemd zijn voor ministers van Staat en voor rijk niet n< ud beslikte vieemele gezanten, weten nu waarachtig ordinaire lui als Kerdijk en Heldt exil; al door te dringen. Ja zelf-i Picter Jelles zat daar g.-regold met een gezicht «Is-of hij daar op zijn plaats was. Stel u voor: TroeNtra in een diplomatenloge ! 't Is toch verschrikkelijk en als er iets iu staat is om me tj verzoenen mot den uitslag der verkiezing in Amsterdam III dan is 'l de zekerheid dat de zes fatsoenlijke kijkkastjes niet langer door zijn tegenwoordigheid zuilen worden ontwijd. Maar Goddank, er is ook nog wel op ander bezoek te roemen. Ook de aanziet,lijken des lands trekken nog wel c 'ns naar 't Binnenhof em van uit de hoogte op de parlementaire prater* neer te zien. Verleden week werd de vde Kamer nog vereerd mei 't bezoek van den oud minister Boel), van den Haagscben btirgemeestei baron Harinxma en den Brabamschen Commissaris baron van Voorst tot Voor.-t. Lohman, de andt-r.i toch werkelijk de vrouwenbeweging niet bevorderen zal, introduceei de eenige dames de snibbige A'ina was er natuurlijk niet bii. Van IIee;k en Dnycstee ku'amen eens van de overzijde overwippen en ook door van Karnebeek werd ten ^;is' binnengeleid, wi-> 't was is helaas onbekend gebleven, nuar Kar.jebeek zal heuscb toeh Ja'i en alleman niet inviteeren. Uit deze mededee in-en blijk; dat omgeving eu publiek a niet behoeven ie weerhoaJen van een bezoek aan 't Binnenhof. En waarvoor uw tegenwoordigheid zoo goed zou zijn geweest? \V< l, cenvoadig ter wille van den premier, KO leeltelijk tot zijn steun, gedeeltelijk tot ziju waarschuwing, Waot aliebei is ooodigl In de eeiste plaats lot sieti i. .Malefijt en Pass'oois zullen 't kwaad niet in de wereld of in de coalitie brengen, evenmin als .Vjltns of Brummeikamp, maar die vervelende v.'rit uU den He!dcr heeft roet in 't eten gegooid m-1 zijn eeuwig gezeur over de keine hiyd-'n net of Knypcr 't niei d.-oinmels goed wi et dat er heek1 hoopen armelui £ija. \ye( kwam Ijohnian den minster tegen dier deniijcraat te hnli-1, maar lui ooi; inaa1' atleen, een a H!-r was er ni(-t want Mees was ziek. /''t, dacht ik bij mezelf, wat zou 't nu een verlull'end oogunb ik wezen als b.v. l'ruttclman'.s o ig u'ocdkenreul op Knypcr had geiu-t ten bewijze d»t zijn goede diensten aan de maa'scbappt lijl<e orde en a'in het kapitaal b.'we/.en o-,k in du Bocht en op de Beurs waardeei ing vinden. Maar ook ter waa schnwing bad ik u. Pruttelman, de vorige w; ek zcó gaarne in de ktj^kastj.is als toeschouwer gezien, 'l Was Zaterdagmiddag zoowat tegen half drie toen diezelfde premier plotseling uit den band spiong en tot ergernis gelukkig even pool van L'limun ais van Karnebeek en Tydeman erg oneerbiedig sprak over bet ff.'d dat notabene volgens liem een fcodalitcit zou willen vormen owi i.le menscln n te dcprimeoren. Bat was nog weer i en h',-tirniering aan den ouden Kuyper. Trouwens ook 't gebiuiken van platte woorden zooals sub vaiu;én en 't open] qk sprek'-n over viexigheden (do i;j;ibosnaarde HugenhoKz riep eenmaal waarschuwend: .er zijn dames !''j be\\ijst dat Knyi)i:r toch no^ w'el eens in zijn oudo kleerkast snuffelt. ]->n rimpel op Brommeijer's VLOilmufd zou hem ti;t de orde In-bben gebracht en hebben ^ciecrd ei n wacliter voor zijn mitd.stericehn n ond te zetlen, oiu d(s sym athie van alles wat er voornaam is in ons land met te verspelen. Kr is oo'v nog a-n andete reden waiirom ik 't zoo goed vinden zon ril-, er ee ' wat ir.;uwer band tiirsclien de B->chl t n de Kamer ontstond. Met de ommekeer zi]n er heeïwat nituwe stenen aan den parlementairen hemel verschenen, die waar schijnlijk n loit 't voorrecht hadden bij u te worden toi-gelaten Z'j kennen u niet andeis dan van naam. als homincs novi h--'obcn 2e een he-de zwa e taak en zouden ze uitncr.ir-i.d van uwe adviezen kunnen pioiitceien. Omgekeerd zou bij wellicht tot de 16 ken 17 18 19 20 21 22 del! w. trpkt aanstonds Lij van wft'a zwakzot. Kei: t gil Tel Del: Kei: K f l Pg4! Del: Del.f Teht R h>: 23 P d2 Bg4: 24 ei R gS 25 P f8 R f3: 26 gf3: T elf 27 K g2 R f 4 2-» R f4: R b2 dan T e2f 28 T al: Wit geeft op. FR iNSCHE PARTIJ. Gepeeld te NJW York 28 Oot. j.l. Wit. Zwart. A. Ifiun. ' Dr. F. Lii-ker. l e* e6 16 TgSf 2 d4 d,> UKfl Tg7 3 ed5: cd5: ? P ? & 4 P f 3 P f 6 19 dc5: Kc-r: 5Rd5 Rd6 20Dd2 P g(5 g 0-0 00 P f5 dan 2! P hé, P hé: 7 Rff5 Rgl S P bd2 P c6 9 e3 P e7 10 bS R h5 11 D c-2 R f 3s 12 Rf?: Rg2:! 22 D h6f enz. 21 Hg6: f(?6: 22 D f i D bof 23 K g2 D b2: 24 P di go! 25 D f3 D f6:? dan T f8 en wint. 13 R s2: 2ó R dl13 II c7: dan D e7: ^ ,. £ ~£. I4Kg2:.Dg6tl5Khl, |fT^: KDJ4j D tl en wint. <=< l ael * fes . ia o-f»'- \\ithoudtandersremise Jd £«lt** . ., 15 T hl Om na T agl, D d7 te kunnen spelen : K f 1. 15 Dd7 16 Rd3 28 D h5 T f8 29 T e8 D b 30 D e2 T eS: 31 D»8.t Kh7 2 T cl gt Zw. dreigt met f5 den 83 T e3 K te winnen. Wit uecft op. lltllllllllllnlllltlllllllllllll ontdekking komen dat er tusschen de bonle steenen ook wel zuivere diamanten worden gevonden, of om beeldspraak terzij te latei) : ferme staatslieden die mettertijd de hope en de eere des lands zullen blijken eu dus tiiineniend passen in uw vriendenkring. Daar hebt ge b.v. Stpenwijks afgeraardigde luitenant Duymaer van T.wizt. De teekeu-tift van Lraakensiek'Leeft hem indertijd eens in beeld ge bracht als . . . een bedeesd broekje, rillende onder den best affcnden blik van zijn c4ief. Maar Braakensiek had 't mis, glad mis. Er is uit hem gegroeid een steunpilaar voor de rechterzijde, een Ie endig redenaar, een hard werker, een clairvoyant eu een profeet, een veelzijdig wonder dus. Do Handelingen" hebbsn die eerste eigenschap pen al doen kennen; oorlog, k'.ilonion, sclieepvaarl en visscherij rutchten in 't afgeloopen zittmgjaar reeds genieten van zijn belangstelling. En dit jaar heeft hij alweer een heele noti opgesteld, over de schipperij nog wel (waar zoo'n luitenant al geen verstand van heeft!), daarmee leelijk onder Smeenge's duiven schietend. Maar vee! mei kwaardiger nog zijn die beide andeve gaven, de hold 'rziendheid en do profoteerkunst, die hem iu staat stellen om nooit aanschouwde dingen te verrichten. I-i Steenwijk heeft hij Schaper was zoo be leefd er aan te lierinne en b v. het vorig j-iar in zijn verkifzingsredcvoenng do voorspelling geuit dat, er voer iedereen werk e> biood wezen zoa als er maar twee jaar lang een chns'elij^e tegeering kwam. Booze tonden hebben toen gezegd dat e 't niet geloofden ; dat on^e luitonlanl ze lekker malun wou", maar dat was onbehoorlijk en Kuyper zal wel maken dat 't politiek doorzicht van luite nant Dnyinaor niet te. grabbel wo'dt gogooil. De gave der voorspelling is hem bijgebleven. Voor een paar weken nog (tijdens de Goudsche verkitv.ingsdagnu) is dat g> bleken, want to Krimpen a/d IJsei heeft onze luitenant-politicus zich weer omhangen met den pcot'etehinaniel en meegedeeld dat binnenkort de nachtarbeid bij du W: t zou worI den hf?'e.schuft. O jk toen zij'1 er weer zwartgalligen geweest dn' moinpclden van een vei kiezingsmanoeuvrc, maar dat is nattltlilljk ongepast en hoewel <r in d<; K-uuer nog geen woord over is g.diikt, zal do tijd onzen luitenant wel m 'l gel ijk stellen'. 't Was in diez'i'fde dagen dat zich de andere ka'akteriicli, nl. de liclderziendliui l, oncnbaalde. Ouk dat ^vas merkwaardig! ilecle kr.tnton hebben '.ei'leden j,(ar vol?'estaan met artikels en ook niet teekenine;en over Knypcrs zongc/.'-gdüoude plunje. Wal hebben politieke nijdassen 't onzen nrnistorprt-sident znnr' gemaakt om dat luchtig uilge-pi'Oken woord. Welnu, 't was alweer de afgevaardigde van Steenwijk die de verklari'g gat' waaiop ons land en ons volk zo > lang heelt, g.-wacht. Want, Z'i hij |'t was te Ouwerkerk of te X.euwerkerk, daar wil ik afwezen;, dat gezeur over de ouwe plunje is c'il gemeeniteil. want dat waren artikels die iu de SVfimiHinf /-cm geschreven toeu Kuyper op i eis was en waaraan de^e part noch eleel heelt ! Aldus sprak luitenant Duymaer en de krantensclnijvers, die zoo herhaaldelijk hebben gesproken alsof minist -r Knypcr gebed zijn staatkundig ver leden aan den kapstok hctfi gehangen, mogou zich nu \vol \\at inbinden. De/e meikwaaidige feiten meende ik onder uwe aandacht te moeiC'i bicngcn en voorts w'orde ons Binnenhof in 't algemeen en onze luitenant-politicus in 't bij/onder aanbevolen in swe belang stelling. Van Pmttclman Brommcij.-r de dienstwillige dienaar JAN JAN'SEN. Wat beteekent uu dit alles ? B'ijfebaar kent hij mij alleen van hooren zegEfc.n ... van bronnecatudie geen spoor. Heeft het niet alles van het gesnater van een boer, die zijn zoon over het graseten van Nebucadnezar wil onderrichten ? Heb ik dan zelf niet, vóór al meer dan twaalf jaar mijn geslachtsboom gegeven, voor zoo ver dit noodig kon geacht worden, tot rfcht begrip van mijn wezen en mijn streven '? »N:et dat ik mijzelf te hoog taxeer...' ; »Ik weet heel goed, dat me eigtn moeder *vóór haar twetde huweliik met Pruttelman, toen zij nog weduwe Brommerier heette, ! Btovenzetfter was in de O. Z Kapel. Iets wat ze riiet hud behoeven te zijn, als mijn vader niet uit de goot ware gevallen, toen ! hij als leidekker het dak repareerde. Maar 1 mijn vader zou zich met zulk werk niet ! verledigd hebben, als indertijd Zadok Brcmmerjer, twee geslachten vioeger, niet in Polen het Jodendom had afgezworen om daar Katholiek te woiden, en lieujaar later, bij een verhuizing naar het Kasseische, protestant. Want drie vier geslachten vroeger leefden f r Brommeijers, die puissant rijk waren, te Praag, benijd en gevierd door de patriciërs en den adel, maar de l grondlegger van mijn hedendaagsch geloof ! schijnt niet alleen raar den geest, maar ook naar den staat van zijn beuts, in een j Sturm und Drang-periode te hebben ver keerd, die zijn geslacht tijdelijk heeft doen afdalen van den hoogen trap, waarop het sedert de 15j eeuw zich bevond, tot het nu weder, door het geld van Prultelman en mij i ernergie, zija oude positie heeft verkregen. »Is weet dus iets te geven en te nemen. »Ik ben uiet, wat men zou kunnen noemen, doctrinair in mijn genealogische principes." Welnu wêsr benijd en gevierd als mijn verre voorvaders door de patriciërs en den adel, maar nu bovendien door de fijnste en kieschkeurigste ge( sten, totzelfsdoorhen, die in de uilgezochtste aller wetenschappen, in de hoogere politiek, zich een onvergankelijken naam hebben verworven bewondeid en bewierookt, behoeft geen Jansen, al schreef hij ook z.ijn plebtï-chen naam met SS, te denken, dat het hem passen zou mij aan te spreken, anders dan Sjierd, Bram, Sam, Charles, Tobie, en wie verder zich welecns aan eenige familiariteit tegen mij bezondigen, dat doen d.w./,, na een diepe buiging met het woord Mijn-heer, dankbaar flat zij dan toch een enkele maal in hun leven dat woord mogen bezigen zonder zich te verlagen tot pluimstrijkerij. ! EQ dit betreft nu nog maar alleen den vorm maar welk een voorstelling schept zich dat individu van mijn innerlijk wezen ? Dat durft mij uitrioodigen, om als ean van die luiwammesstn, die met hun kostelijken tijd geen raad weten, dood vreters van nature, daar te komen zitten in een van die kijk| kasten op het Binnenhof. Je zou immers net zoo goed een uit de hemelsche heer scharen een hergellat in zijn hand kunnen duwen en hem daarbij een permissiebillet uitreiken om nu eens te gaan visschen iu een karper bun. Mij te laten introduceeren op een tribune!! Brommeijer laat zich niet introduceeren, nergens ter wereld. E f is maar n pfaats, waarvoor hij een introductie niet beneden zich heeft te te achten, n plaats, versta je Jansen, en die eene is hier beneden niet; maar daar hoopt hij, als 't zoo ver komt van die honderd er niet meer dan een paar te ontmoeten, en met n zou hij al te vreden kunnen zijn, als 't dan Lnhman maar was. die even als hijzelf de Schrift kent, en hier altijd het juiste begrip van het rent meesterschap voor de mannen met twee namen en een brandkast heeit hoogge houden. Maar daar begrijp j'j niets van, Jan Janseuij3. D.it zijn nu eens geen ge heimen den kinderkens geopenbaard. Ik in die kijkkast! Wat zou dat volkje, dat daar nou zoo geurig staat te kwebbelen aan 't stotteren raken ... Ja, dat zou je wel tei>f> willen bijwonen. Ik geloof het graag. Deuk je Kuyper, met zijn gladde tongetje (laar aan 'i speechen, en ik op eens mijn binocle op hem ptricht geen vif"' teil'u; of hij werkte zich vast in de Ilsde en in de Open baring, vergiste zich in de viijm;;.M.':g en iu de vastlegging, en hij zou zfg:en dat hij het met de oppositie eer s was alleen maar om te komen tot een fateoe>.Jïjk slot. E'i zonder een binocle zat ik daar voor niets. Al die reuzen, die je diar ziel, Jantje I),verg, zijp, als ik ze zoo van boven af waarneem, als een troep zwarte vliegen door de stroop naar de azijn gelokt ineen flesch. 't I-* me een gekrield Op eeu af stand ken je ze niet meer uit mekaar. Zeker, enkele e van hebben iets van een nnnsch, als ik ze zoo bij me in mijn kamer neem vlak naast me, door ze niet inij te laten praten lijken ze nog wat. E1; d ei: k jedan dat ik die weinige betere indrukken ook noe zou willen verliezen . .. ? Neen Liili-puttertje, houd jij je bij je water-akerija en J3 zaadwagemj-\ en geef gropten menschen geen raad. Mijn verFf.hijning daar was voor mijzelven tn voor Koningin en Vaderland een ranij). l

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl