Historisch Archief 1877-1940
.i.
DE A M S TEEDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
»o..l330
f..
bet claimrecht, boven verkoop van dat recht
piefereeren.
Een koersvergelijking van de petro'enmgroep
l
geeft de volgende cyfers:
Decmeber.
11 18
102 96
89 89 %
468
Mwara Enim . . '. . .
Int. Rameensche. . . .
E. N. Mg. t. E. v. P. br. . . 468 425
Moesi Ilir ......... 80 K 77
Sam. Palembtmg 57?i 5G1-*
Elzasser 55 4514
De koersvermindering van de Moeara Enim
was het gevolg van geruchten omtrent lage
productiecyfers, hetgeen door de mededeeling van
den directeur bevestigd is. Of er dividend zal
worden uitgekeerd ? Ik durf het niet te zeg
gen. Wie durft dat wel ?
De Mynbonwpapieren, wederom met uitzon
dering evenwel van de Soemalata en de
Transvalia, gedrukt. Da aandeelen Ned. Ind.
Mijnbouw-Mtj. daalden zelfi tot G a GM De Ned.
Ind. Escompto Maatschappy, die betrekkelijk
korten tyd geleden de 10 pet. obliga'ieleening
verstrekte, zal waarschynlyk volmacht gegeven
woiden om de zaak te reconstrneeren en
daarvan nog te maken wat mogelijk i». Geen
prettige Kerstdagen voor de veelbeproefde
aandeelhouders.
V>ool\jker ry'n die dagen voor de aandeel
houders van de Maatschappij tot exploitatie
van de Limbnrgsche Steenkolenmijnen. De
wimimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiNiiitiiiiiiiiiiiiiiiit
Scfiaafóp&i
12e Jaargang. 21 December 1902.
Redacteur: R n d. J. Loman.
28 Fortsdown Road, London N. W.
Verzoeke alle mededeelingen deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
fruuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiinmlliiiiti»iliiiiiiiii»
No. 646. A. F. Mackenzie, Jamaica.
Eerste prgs «Brighton Society."
Mat in drie (3) zetten.
a bed e fg h
Wit 12, zw. 4 stukken = 16.
Oplossing van No. 644.
l T b8, R g8 2 T e8 enz.
B fó 2 T f8
Opgelost door D. Andréa, Haarlem ; L. A. Kuijers,
A'dam.
IMHIIIIKimilllllllllll
iiifiHiiiiiHiiiiiiiiiiiiiinniiiii
MIQS Prnttelman Brommejjer.
Dat is de last
van 't in 't open
baar iets te zeggen
of te schrijven.
Je geeft vat op
je... en de heele
wereld meent ge
rechtigd te zijn
zich met je te
bemoeien. Niet
dat ze me willen
tegen spreken,
och hemel neen.
Het tegendeel.
Maar al dat klei
ne soort van
volk dat iets
van een heel bleek
schijntje van het
honderdste deel
van een ideetje,
dat je hebt uit
gesproken, in z\jn
eigen garn
alenbrein had waar
genomen, klampt, je dan aan met een
>Gut, Mijnheer Brommeijer, zoo iets had
ik ook al gedacht", 't Is hetzelfde waarover
Charles me dezer dagen geklaagd heeft:
Ik kan haast geen zes regels schrijven of
ik krijg een aantal brieven, van dames
en heeren die het met mij eens zijn, zoodat ik
mij zoo veel mogelijk beperk in de lengte
der stukken en in de hoeveelheid van
denkbeelden, want, deed ik dat niet, mijn
heer Brommeijer, ik zou er nog veel meer
ontvangen, en door het lezen van die cor
respondentie zou mij den tiid gaan ont
breken, om van al die ocderwerpen, welke
ik mij tot plicht reken aan te roeren, een
degelijke studie te maken vóór ik ze aan
de orde stel. Ik antwoordde hem toen :
zoo, ik dacht dat jij fatsoenshalve zelf ook
die brieven wel schreef, maar hij ontkende
dat ten stelligste en zei ik, bij mij gaat dat
anders. Een van mijn jongste bedienden heb
ik opgedragen die heele correspondentie
te lezen en er mij verslag van te doen,
altoos als er iets belangrijks onder voor
komt, en zoo lichtte datjonkmensch ereen
uit de dertien, die ik hem van morgen
af ; een mst het opschrift: Open brief aan
en Heer Brommeijer en geteekend
Jansen. Een open brief! riep Charles ...
alsof hij zeggen wou dat is al iets
bijzonder bijzonders, waarop ik hem kal
meerde met de opmerking, open brieven
zijn in den regel brieven die het dichtmaken
niet waard zijn, maar het opmerkelijke van
dit episteltje is dat het er een van Jansen
moet zijn ... en je begrijpt wel wat een
Jansen je schrijft kan onmogelijk van
minder beteekenis wezen. De brandende
nieuwsgierigheid die hem nu uit zijn oogen
laaide bevredigde ik niet. Wat hij ook, als
een geboren journalist, om dat velletje
papier dat ik in de hand hield, heen draaide,
hoe hij er trachtte in te gluren en met
zijn neus er naar snoof 't hielp hem niet;
en ook heeft het hem niets nader tot zijn
doel gebracht, toeu hij 's avonds naar de
Keizersgracht is gewandeld om den ouden
Heer Janssen uit te klooken, die maar altijd
door over Charles' vogelijestentoonstelling
scheen te willen praten en over het nut
daarvan met het oog op het uitsterven van
5 pet. eerste hypothecaire leeoicg, waarop de
Groene met sympathie de aandacht vestigde,
is vele malen volteekend.
Voor de velen die vrouwe Fortuna willen
raadplegen en haar willen overreden tot het
toekennen van premies van 200.000 francs,
80 duizend francs enz. is gelegenheid tot in
schrijving op Dinsdag 23 dezer, ten kantore
o. m. van Gebr. Boisaevain te Amsterdam en
A. Bloembergeu & Zn. te Leeuwarden. De
uitgiftekoars is ? 7.80 per lot van 15 francs.
Lange Frans van het nieuwe
Frankfurter Raadhuis.
Deze toren werd 17 Octo.ber j 1. plechtig
gedoopt. Nadat de betreffende oorkonde was
voorgelezen, sprak de Architect Franz von
Hoven plechtig het volgend gedicht :
Wir haben dich errichtet hier
Dar alten Mainestadt z ir Zier,
Als ObertiKgermeister waa
Franz Afóckes schon manches Jahr
Zum Anlenken an diese Ze°t
Die er sich unsrer S.adt geweiht,
Zu Frankfurts Rtihm und Frankfurts Glanz
Tauf ich dich nun ; »ien langen Franz".
Der Himmel sei dir gi a lig
Ssnst geht's wie in Venedig.
Himiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimii
illlllllllllllllllllln
UIT DE SCHAAKWEBELD.
De heer Oskam bericht ons, naar aanleiding der
mededeeling in onze vorige rubriek van 't bestuur
der Spierdijkscbe Schaakclub, dat de partij in
quaestie wel degelijk door hem alleen werd ge
voerd, zü't ook ende-r 't pseudoniem Schaakclub
Mat." Voorts dat lig reeda in de analyses had
vermeld, dat de andere partij door de Spierdijkers
werd gewonnen.
In de derde matchpai tij tusschen Jhr. v. Foreest
en Te Koletédeed zich 't volgende mooie slot
voor.
abcdefg h
Wit, (Te KolstéJ aan den zet, besloot 't spel nu
aldus:
23 T h7:f! K g8
24 P d2üT d2:
2-ïT gif K f8
26 eC!
Hier zat alles op vast.
Foutief zou 26 T h8f,
K tl 27 R g6f, K e6 '28 T
a8: zijn geweest, wegens
28 K' e5:
HiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiitMiiiiiiiiiiimiiiiiimiiHiimiiiiiiiiiiiiiimiiiitiiiiiiiii
soorten, zooals nu gebleken was ; met de
kiwi in Artis, die meer dan dood is ofschoon
het gevaar daarvoor bij de eksters, kraaien
en meezen zijns bedunkens niet zoo bijster
groot was.
Zoo geef ik dan hier bij hooge uitzon
dering eens zulk geschrijf, om te laten zien
welke misgeboorten er voor den dag komen,
als zoo'n Jan-en-Alleman's brein bevrucht
wordt door een verdwaald en uitgedoofd
vonkje van het genie.
Open brief aan Pruttelman Brommeijer.
Zeer hooggeschatte Brommeijfi:
Vergeef me dat ik 't waag u aan to spieken
zonder de u waarachtig toekomende titels en
praedicaten. '(, Is geen lompheid of gebrek aan eerbied
maar jummcilijke onkunde die me zóó familjaar
maakt, jammerlijke onkundj die ik te vergeefs
heb getracht weg te nemen door de bcsiudeering
van Pyttersen's Staiitünlinanak vuor it<lere<;n. Wel
heb ik daar gevonden op blz. 15 do titels eu
praedieateu voor gesprek of geschrijf met
hinneuof buitenlandscbe grootheden, doch geen enkele
benaming is er bij die ik voor u zou mogen of
durven gebruiken, 'k Heb 't worde erkend
j eerst gedacht aan Weledelxeboi ea II'er" want
blijkens de genoemde opvoedkundige lichtbron is
! dat de aangewezen titel voor niet adellijke aan
zienlijke personen. Welnu, van u» adeldom heb
ik nooit gehoord ('k geloof 7<^!fs elat een
jonkheerIrdie of gravc-utilel stellig door u vertmaad z<m
woiden) eu geen mensch zal de aanz'enlykbeid
betwisten van u, de incarnatie van al wat er groot
is aan Bocht en BMII s. 'k Meende dua klaar to
zijn, maar op het zelfde oogenblik bracht de post
een Lr.cf van mijn kleeremaker, (hoo komt zoo'n
Eiiijcr er an!) die tt.ij ook a1 betitelde als
weledulgeboren". Zóó weid ik, eenvoudige inktvermorscher,
ingelijfd bij do aanzienlijken des lands, maar /óó
werd 't me teivens duidelijk dat ik u blamecren
zou niet een geloken titel. Dtis : Biommerjer /.onder
meer, net als op 't aanslagbiljet voor de vermo
gensbelasting, waarin toch onk de ^ are grootheiel
wordt opgüvi?:cht uit het ordinaire schuim.
En nu ter zake, om u te doen weten wat rne
noopt tot 't tfcbiijveu van dezen open brief, n.l.
teleurstelling eu anders n:et. 't Is vetor mij cu
stellig ook voor heel veel andeien een grootc
teleurstelling geweekt dat in de vorige week 't
Haagsche Binnenhof niet is vereerd geworden met
uwe tegenwooidigheid. Zio zoo, 'L is er uit, 'c
btaat er. D,it lucht!
Politiekers gaan hieruit misschien allcideu dat
naar mijn ooideel men in IX of in UI u had moe
ten canelidu a'stellen in plaats van Fierson of
Ijzerman. Toch is dat mi,n be doeling niet. Zeker,
't 7.011 't nooit falend middel zi*;n geweest om
Troelslra te weren en Bijleveld erbuiten te honden.
Amsterdam had dan eens gelegenheid gekregen
om u naar de welverdiende waarde te schatten en
bovendien zoulen die looie hu^sbezooke rs 't dan
wel uit 't hait hebben gelaten om dcli
tegencandidaat zoo zwart te maken als ze nu hebben
gedaan. Maar aan de andere zij is 't toch best te
begrijpen dat ge een hartgrondigen afkeer moet
hebben van 't Kamerlidmaatschap. Vioeger was
er nog ~wat erkenning van burgcreleugd in gele
gen, maar tegenwoordig lijkt 't wel een tehuis
voor twistzeekeis. liemdnit gezegd begrijp ik dan
ook niet, hoe b.v. Di n T ex toch ook een d or
en door respectabel Amsterdammer van de goede
oude soort daar midden tusirchen in ziften wil
en niet liever is gebleven in 't,
gouvernemonugebouw te Haarlem, waar de oude Ilollandoche
stenunigheid r,og in eere is.
Doch u hael ik eip 't Bii-mnhof gewenscht tijdens
da algc-meenc bc-raaeUlagit-g over de
staatsbcgfooting als toehoouler en toeschouwer. Natnurli]k
niet op de openbare tribune die tegenwoordig dag
aan dag gevuld is met ptoletarièr5»met of zonder
hoed. En evenmin was uw- plnatn op de gereser
veerde tribune, eïie vioeger i.ogal netjes ,vas,
-.asiijspa^-;»^^^ W ^''^'
?~'ff^'K**- ' 'i "^^JA, 'LÜ'*S«^^£^I-~''^^-^^f:^:^
IIMIMMIMIIIItllIHlIHHHIMIIIItlllt
26 R ga
27 T f 7f K e8
28 T g5: P e7
29 T h5 zw. geeft op
d»ar 't raat niet meer
te dekken is.
SPAANSCHE PARTIJ.
Gespeeld 23 Oct>ber j', in de Manhattan
C h e s s Club te New-York.
Wit. Zwart.
E. Hymes. Dr. E. Lasker.
l <*4 <-.> 10 b3
o »f ff > >.« Slecht gekozen, daar
t m, ? * p f« zw z« ' K m iy'ls P f6
9 «»?>»> rib Jjan brengen en
zoo4 D e2 doende den K op b2 zijn
Deze van A Yïinamver v»trkii,g ontneemt:
afkomstige zet, wordt 10 P g4
slechts zelden in match- Deze manoeuvre ware
of tornooi-partijen aan- niet uitvoerbaar indien
gewend. gten wil te It op d3
4 d6 stond. Zvv. kan nu, na
Tegen Gunsberg speehle 'H ll3. l' e5 12 i'4, C'p
Lasker (Amstordarnsche J3 afruilen.
Internat. Tournooi 1839) 11 f 3 T e8
B e7, wat ons meer toe- 12 ('i!
lacht dan d6. 4 - aC zou Dit legt de kiem tot
den e pion kosten. 't veiües der partij, v.'it
6 d4 edi: kan zich nu niet meer
g P <}4: gezond ontwikkelen.
Meer doortastend en 12 P <SÓ
tevens interessant r is 13 l C^ dl!
b e5, zo.als IVehigorin H T dl R dg
tegen dr. Tanasch jr, j) j-g D e?
speelde (Bil lapest 189»), ..« ir f,7
Dit is dan ook de reden ,,. jr ,
winrom 4-B e7 ons 16 ed5: dan B c5 17 B
beter bevalt dan Ldti ft? g4 18 U c5: P B:
6 K (l" 19 ]. e?:, Pdhenz. Beter
;? -j ., , dan do '.ekstzet was o.i.
R P 1G R f3' W:t k°mt ' U
K uo K 67 hopeloos in du
ontwik9 00 0-0 kelmg ten achter.
maar tegenwo >riJi|i' wel open lijkt t'3 staan voor
ieder dio maai een visitekaarijd heeft en een van
do kamerleden Uuit. Maar ii; de xoogenaamde
diplomatenloges n as toch wel een u waardige
plaats te vinden.
Getn'cl zn ver is 't helaas ook niet eens meer in
die uitverkoien kijkkastJPS" hoog in de lucht.
De tijdgeest ont/iet iettetlijk niets en niemand,
geen heiligdom blijft heilig en tot plaatsen, die
eigenlijk bestemd zijn voor ministers van Staat
en voor rijk niet n< ud beslikte vieemele gezanten,
weten nu waarachtig ordinaire lui als Kerdijk en
Heldt exil; al door te dringen. Ja zelf-i Picter Jelles
zat daar g.-regold met een gezicht «Is-of hij daar
op zijn plaats was. Stel u voor: TroeNtra in een
diplomatenloge ! 't Is toch verschrikkelijk en als
er iets iu staat is om me tj verzoenen mot den
uitslag der verkiezing in Amsterdam III dan is
'l de zekerheid dat de zes fatsoenlijke kijkkastjes
niet langer door zijn tegenwoordigheid zuilen
worden ontwijd.
Maar Goddank, er is ook nog wel op ander
bezoek te roemen. Ook de aanziet,lijken des lands
trekken nog wel c 'ns naar 't Binnenhof em van
uit de hoogte op de parlementaire prater* neer
te zien. Verleden week werd de vde Kamer nog
vereerd mei 't bezoek van den oud minister Boel),
van den Haagscben btirgemeestei baron Harinxma
en den Brabamschen Commissaris baron van Voorst
tot Voor.-t. Lohman, de andt-r.i toch werkelijk de
vrouwenbeweging niet bevorderen zal, introduceei de
eenige dames de snibbige A'ina was er natuurlijk
niet bii. Van IIee;k en Dnycstee ku'amen eens van
de overzijde overwippen en ook door van Karnebeek
werd ten ^;is' binnengeleid, wi-> 't was is helaas
onbekend gebleven, nuar Kar.jebeek zal heuscb
toeh Ja'i en alleman niet inviteeren. Uit deze
mededee in-en blijk; dat omgeving eu publiek a
niet behoeven ie weerhoaJen van een bezoek aan
't Binnenhof.
En waarvoor uw tegenwoordigheid zoo goed zou
zijn geweest? \V< l, cenvoadig ter wille van den
premier, KO leeltelijk tot zijn steun, gedeeltelijk tot
ziju waarschuwing, Waot aliebei is ooodigl
In de eeiste plaats lot sieti i. .Malefijt en Pass'oois
zullen 't kwaad niet in de wereld of in de coalitie
brengen, evenmin als .Vjltns of Brummeikamp,
maar die vervelende v.'rit uU den He!dcr heeft
roet in 't eten gegooid m-1 zijn eeuwig gezeur
over de keine hiyd-'n net of Knypcr 't niei d.-oinmels
goed wi et dat er heek1 hoopen armelui £ija. \ye(
kwam Ijohnian den minster tegen dier deniijcraat
te hnli-1, maar lui ooi; inaa1' atleen, een a H!-r was
er ni(-t want Mees was ziek. /''t, dacht ik bij
mezelf, wat zou 't nu een verlull'end oogunb ik
wezen als b.v. l'ruttclman'.s o ig u'ocdkenreul op
Knypcr had geiu-t ten bewijze d»t zijn goede
diensten aan de maa'scbappt lijl<e orde en a'in het
kapitaal b.'we/.en o-,k in du Bocht en op de Beurs
waardeei ing vinden.
Maar ook ter waa schnwing bad ik u. Pruttelman,
de vorige w; ek zcó gaarne in de ktj^kastj.is als
toeschouwer gezien, 'l Was Zaterdagmiddag zoowat
tegen half drie toen diezelfde premier plotseling
uit den band spiong en tot ergernis gelukkig
even pool van L'limun ais van Karnebeek en
Tydeman erg oneerbiedig sprak over bet ff.'d
dat notabene volgens liem een fcodalitcit zou
willen vormen owi i.le menscln n te dcprimeoren.
Bat was nog weer i en h',-tirniering aan den ouden
Kuyper. Trouwens ook 't gebiuiken van platte
woorden zooals sub vaiu;én en 't open] qk sprek'-n
over viexigheden (do i;j;ibosnaarde HugenhoKz
riep eenmaal waarschuwend: .er zijn dames !''j
be\\ijst dat Knyi)i:r toch no^ w'el eens in zijn oudo
kleerkast snuffelt. ]->n rimpel op Brommeijer's
VLOilmufd zou hem ti;t de orde In-bben gebracht
en hebben ^ciecrd ei n wacliter voor zijn
mitd.stericehn n ond te zetlen, oiu d(s sym athie van alles
wat er voornaam is in ons land met te verspelen.
Kr is oo'v nog a-n andete reden waiirom ik 't
zoo goed vinden zon ril-, er ee ' wat ir.;uwer band
tiirsclien de B->chl t n de Kamer ontstond. Met de
ommekeer zi]n er heeïwat nituwe stenen aan
den parlementairen hemel verschenen, die waar
schijnlijk n loit 't voorrecht hadden bij u te worden
toi-gelaten Z'j kennen u niet andeis dan van naam.
als homincs novi h--'obcn 2e een he-de zwa e taak
en zouden ze uitncr.ir-i.d van uwe adviezen kunnen
pioiitceien. Omgekeerd zou bij wellicht tot de
16
ken
17
18
19
20
21
22
del!
w. trpkt aanstonds
Lij van wft'a
zwakzot.
Kei:
t gil
Tel
Del:
Kei:
K f l
Pg4!
Del:
Del.f
Teht
R h>:
23 P d2 Bg4:
24 ei R gS
25 P f8 R f3:
26 gf3: T elf
27 K g2 R f 4
2-» R f4:
R b2 dan T e2f
28 T al:
Wit geeft op.
FR iNSCHE PARTIJ.
Gepeeld te NJW York 28 Oot. j.l.
Wit. Zwart.
A. Ifiun. ' Dr. F. Lii-ker.
l e* e6 16 TgSf
2 d4 d,> UKfl Tg7
3 ed5: cd5: ? P ? &
4 P f 3 P f 6 19 dc5: Kc-r:
5Rd5 Rd6 20Dd2 P g(5
g 0-0 00 P f5 dan 2! P hé, P hé:
7 Rff5 Rgl
S P bd2 P c6
9 e3 P e7
10 bS R h5
11 D c-2 R f 3s
12 Rf?: Rg2:!
22 D h6f enz.
21 Hg6: f(?6:
22 D f i D bof
23 K g2 D b2:
24 P di go!
25 D f3
D f6:? dan T f8 en wint.
13 R s2: 2ó R
dl13 II c7: dan D e7: ^ ,. £ ~£.
I4Kg2:.Dg6tl5Khl, |fT^: KDJ4j
D tl en wint. <=< l ael * fes .
ia o-f»'- \\ithoudtandersremise
Jd £«lt** . .,
15 T hl
Om na T agl, D d7
te kunnen spelen : K f 1.
15 Dd7
16 Rd3
28 D h5 T f8
29 T e8 D b
30 D e2 T eS:
31 D»8.t Kh7
2 T cl gt
Zw. dreigt met f5 den 83 T e3
K te winnen. Wit uecft op.
lltllllllllllnlllltlllllllllllll
ontdekking komen dat er tusschen de bonle steenen
ook wel zuivere diamanten worden gevonden, of
om beeldspraak terzij te latei) : ferme staatslieden
die mettertijd de hope en de eere des lands
zullen blijken eu dus tiiineniend passen in uw
vriendenkring.
Daar hebt ge b.v. Stpenwijks afgeraardigde
luitenant Duymaer van T.wizt. De teekeu-tift van
Lraakensiek'Leeft hem indertijd eens in beeld ge
bracht als . . . een bedeesd broekje, rillende onder
den best affcnden blik van zijn c4ief. Maar
Braakensiek had 't mis, glad mis. Er is uit hem gegroeid
een steunpilaar voor de rechterzijde, een Ie endig
redenaar, een hard werker, een clairvoyant eu
een profeet, een veelzijdig wonder dus.
Do Handelingen" hebbsn die eerste eigenschap
pen al doen kennen; oorlog, k'.ilonion, sclieepvaarl
en visscherij rutchten in 't afgeloopen zittmgjaar
reeds genieten van zijn belangstelling. En dit jaar
heeft hij alweer een heele noti opgesteld, over de
schipperij nog wel (waar zoo'n luitenant al geen
verstand van heeft!), daarmee leelijk onder
Smeenge's duiven schietend.
Maar vee! mei kwaardiger nog zijn die beide andeve
gaven, de hold 'rziendheid en do profoteerkunst,
die hem iu staat stellen om nooit aanschouwde
dingen te verrichten.
I-i Steenwijk heeft hij Schaper was zoo be
leefd er aan te lierinne en b v. het vorig j-iar in
zijn verkifzingsredcvoenng do voorspelling geuit
dat, er voer iedereen werk e> biood wezen zoa
als er maar twee jaar lang een chns'elij^e
tegeering kwam. Booze tonden hebben toen gezegd dat
e 't niet geloofden ; dat on^e luitonlanl ze lekker
malun wou", maar dat was onbehoorlijk en Kuyper
zal wel maken dat 't politiek doorzicht van luite
nant Dnyinaor niet te. grabbel wo'dt gogooil.
De gave der voorspelling is hem bijgebleven.
Voor een paar weken nog (tijdens de Goudsche
verkitv.ingsdagnu) is dat g> bleken, want to Krimpen
a/d IJsei heeft onze luitenant-politicus zich weer
omhangen met den pcot'etehinaniel en meegedeeld
dat binnenkort de nachtarbeid bij du W: t zou
worI den hf?'e.schuft. O jk toen zij'1 er weer
zwartgalligen geweest dn' moinpclden van een vei
kiezingsmanoeuvrc, maar dat is nattltlilljk ongepast en
hoewel <r in d<; K-uuer nog geen woord over is
g.diikt, zal do tijd onzen luitenant wel m 'l gel ijk
stellen'.
't Was in diez'i'fde dagen dat zich de andere
ka'akteriicli, nl. de liclderziendliui l, oncnbaalde.
Ouk dat ^vas merkwaardig! ilecle kr.tnton hebben
'.ei'leden j,(ar vol?'estaan met artikels en ook niet
teekenine;en over Knypcrs zongc/.'-gdüoude plunje.
Wal hebben politieke nijdassen 't onzen
nrnistorprt-sident znnr' gemaakt om dat luchtig
uilge-pi'Oken woord. Welnu, 't was alweer de afgevaardigde
van Steenwijk die de verklari'g gat' waaiop ons
land en ons volk zo > lang heelt, g.-wacht. Want,
Z'i hij |'t was te Ouwerkerk of te X.euwerkerk,
daar wil ik afwezen;, dat gezeur over de ouwe
plunje is c'il gemeeniteil. want dat waren artikels
die iu de SVfimiHinf /-cm geschreven toeu Kuyper
op i eis was en waaraan de^e part noch eleel heelt !
Aldus sprak luitenant Duymaer en de
krantensclnijvers, die zoo herhaaldelijk hebben gesproken
alsof minist -r Knypcr gebed zijn staatkundig ver
leden aan den kapstok hctfi gehangen, mogou zich
nu \vol \\at inbinden.
De/e meikwaaidige feiten meende ik onder uwe
aandacht te moeiC'i bicngcn en voorts w'orde ons
Binnenhof in 't algemeen en onze
luitenant-politicus in 't bij/onder aanbevolen in swe belang
stelling.
Van Pmttclman Brommcij.-r de dienstwillige
dienaar JAN JAN'SEN.
Wat beteekent uu dit alles ?
B'ijfebaar kent hij mij alleen van hooren
zegEfc.n ... van bronnecatudie geen spoor.
Heeft het niet alles van het gesnater van
een boer, die zijn zoon over het graseten
van Nebucadnezar wil onderrichten ?
Heb ik dan zelf niet, vóór al meer dan
twaalf jaar mijn geslachtsboom gegeven,
voor zoo ver dit noodig kon geacht
worden, tot rfcht begrip van mijn wezen
en mijn streven '?
»N:et dat ik mijzelf te hoog taxeer...'
; »Ik weet heel goed, dat me eigtn moeder
*vóór haar twetde huweliik met Pruttelman,
toen zij nog weduwe Brommerier heette,
! Btovenzetfter was in de O. Z Kapel. Iets
wat ze riiet hud behoeven te zijn, als mijn
vader niet uit de goot ware gevallen, toen
! hij als leidekker het dak repareerde. Maar
1 mijn vader zou zich met zulk werk niet
! verledigd hebben, als indertijd Zadok
Brcmmerjer, twee geslachten vioeger, niet
in Polen het Jodendom had afgezworen
om daar Katholiek te woiden, en lieujaar
later, bij een verhuizing naar het
Kasseische, protestant. Want drie vier geslachten
vroeger leefden f r Brommeijers, die puissant
rijk waren, te Praag, benijd en gevierd
door de patriciërs en den adel, maar de
l grondlegger van mijn hedendaagsch geloof
! schijnt niet alleen raar den geest, maar
ook naar den staat van zijn beuts, in een
j Sturm und Drang-periode te hebben ver
keerd, die zijn geslacht tijdelijk heeft doen
afdalen van den hoogen trap, waarop het
sedert de 15j eeuw zich bevond, tot het
nu weder, door het geld van Prultelman
en mij i ernergie, zija oude positie heeft
verkregen.
»Is weet dus iets te geven en te nemen.
»Ik ben uiet, wat men zou kunnen noemen,
doctrinair in mijn genealogische principes."
Welnu wêsr benijd en gevierd als mijn
verre voorvaders door de patriciërs en den
adel, maar nu bovendien door de fijnste
en kieschkeurigste ge( sten, totzelfsdoorhen,
die in de uilgezochtste aller wetenschappen,
in de hoogere politiek, zich een
onvergankelijken naam hebben verworven
bewondeid en bewierookt, behoeft geen Jansen,
al schreef hij ook z.ijn plebtï-chen naam
met SS, te denken, dat het hem passen zou
mij aan te spreken, anders dan Sjierd,
Bram, Sam, Charles, Tobie, en wie verder
zich welecns aan eenige familiariteit tegen
mij bezondigen, dat doen d.w./,, na een
diepe buiging met het woord Mijn-heer,
dankbaar flat zij dan toch een enkele maal
in hun leven dat woord mogen bezigen
zonder zich te verlagen tot pluimstrijkerij.
! EQ dit betreft nu nog maar alleen den
vorm maar welk een voorstelling schept
zich dat individu van mijn innerlijk wezen ?
Dat durft mij uitrioodigen, om als ean van die
luiwammesstn, die met hun kostelijken tijd
geen raad weten, dood vreters van nature,
daar te komen zitten in een van die
kijk| kasten op het Binnenhof. Je zou immers
net zoo goed een uit de hemelsche heer
scharen een hergellat in zijn hand kunnen
duwen en hem daarbij een
permissiebillet uitreiken om nu eens te gaan visschen
iu een karper bun. Mij te laten
introduceeren op een tribune!! Brommeijer laat
zich niet introduceeren, nergens ter wereld.
E f is maar n pfaats, waarvoor hij een
introductie niet beneden zich heeft te
te achten, n plaats, versta je Jansen, en
die eene is hier beneden niet; maar daar
hoopt hij, als 't zoo ver komt van die
honderd er niet meer dan een paar te
ontmoeten, en met n zou hij al te vreden
kunnen zijn, als 't dan Lnhman maar was.
die even als hijzelf de Schrift kent, en
hier altijd het juiste begrip van het rent
meesterschap voor de mannen met twee
namen en een brandkast heeit hoogge
houden. Maar daar begrijp j'j niets van,
Jan Janseuij3. D.it zijn nu eens geen ge
heimen den kinderkens geopenbaard.
Ik in die kijkkast!
Wat zou dat volkje, dat daar nou zoo
geurig staat te kwebbelen aan 't stotteren
raken ... Ja, dat zou je wel tei>f> willen
bijwonen. Ik geloof het graag. Deuk je
Kuyper, met zijn gladde tongetje (laar
aan 'i speechen, en ik op eens mijn binocle
op hem ptricht geen vif"' teil'u; of hij
werkte zich vast in de Ilsde en in de Open
baring, vergiste zich in de viijm;;.M.':g en
iu de vastlegging, en hij zou zfg:en dat
hij het met de oppositie eer s was alleen
maar om te komen tot een fateoe>.Jïjk slot.
E'i zonder een binocle zat ik daar voor
niets. Al die reuzen, die je diar ziel, Jantje
I),verg, zijp, als ik ze zoo van boven af
waarneem, als een troep zwarte vliegen
door de stroop naar de azijn gelokt ineen
flesch. 't I-* me een gekrield Op eeu af
stand ken je ze niet meer uit mekaar.
Zeker, enkele e van hebben iets van een
nnnsch, als ik ze zoo bij me in mijn kamer
neem vlak naast me, door ze niet inij te
laten praten lijken ze nog wat. E1; d ei: k jedan
dat ik die weinige betere indrukken ook
noe zou willen verliezen . .. ?
Neen Liili-puttertje, houd jij je bij je
water-akerija en J3 zaadwagemj-\ en geef
gropten menschen geen raad. Mijn
verFf.hijning daar was voor mijzelven tn voor
Koningin en Vaderland een ranij).
l