De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1902 28 december pagina 10

28 december 1902 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. tfo. 1331 December 18 23 Int. Rucwèssoke ...... 89% 91 !i Koninklfcke ........ 425 434 Moéara Enim ........ 98 95 Perlak ......... 133 137J4 Schib. Pet ..... ... 90 88% Som. Palemb ........ 56^ 55 Elzasser ......... 45>4 50 De koereverbetering van de Koninklyke ia onder de bestaande omstandigheden niet te verwonderen. Ik herinner aan de inschiijvirg op de nieuwe sandeelen, waartoe a.s. Maan dag 29 dezer tegen 250 pCt. gelegenheid is. De vorige kroniek deed den aandeelhouders, voor wit deze inschryving uitsluitend bestemd is, opmerken dat het gebruiken van het claim recht te prefereeren is boven het verkoopen van dat recht. De koersverbetericg van de Int. Rumeensche zal de getrouwe lezers van deze rubriek niet verwonderen. Integendeel, hg zal nog hoogere koersen verwachten. De Java petroleum heeft rumoerige dagen achter zich. Als ik me herinter den indrak, die een gepubliceerd uittreksel van het rapport der accountants op my maakte, dan vind ik het bestuit van Ie algem«n« vergadering niet erg bevreemdend. Moge een nieuwe directie meer tot geeoegen van zich en van de aan deelhouders werkzaam zy'n! Maar -niet aUeaa in de pettoleuapapieren kunnen gunstige koersen vermeld w order. De laatste financiële en oeconoamche kroniek kan de lezers gelukkig wenschen met de braeotdigende, opwekkende, vroolyke stemming waartoe de volgende cijfers opwekken. December 18 23 Atchison Topeka c. v. a.. . . Baltimore Ohio ...... Bock Island commona .... Clev. Akron c. v. a ..... Denw Rio c. v. a ..... Brie commotie ...... Katg. Cily Sonth commous . . » * pref. ... Mi«. K«m. Ttxsu c. v. a. . . Kat. Railw. of Aux. c. v. a. . > , » pref. . . N. Y. Outario&WeBt commous Reading c. v. a ....... South. Pacific coma tra s . . . Soutb. R»lw«y commons . . . » , afgest ..... Dion Pacific commons ... » » con*. Gold Bonds Wwfih c. v, pref ...... Illinois Central c. v. a. . . . Korf. & Weet. c. v. a. ... 94 K 39 48 y* 37% 82 Vi 30*6 53 24% 15^ 32 % 839S 99% 44% 40 34^5 32% 26 X 11% 34H 59 61% 30^ 31 97 103% 63 >a 32 K 139^ 7ü% 99 % 104 X 43K 141% Lozers, die overeenkomstig de uitgesproken verwachting met eigen geld op de gedaalde koenen hebben gekocht, vinden zich niet onbekngruk bevoordeeld, De sporen in de ktatete kronieken genoemd behooren onder die, welke de meeste koere ver bet erin g i orde n behalen. Die goede verwachting durfde de Groeaede vorige week nog niet uitspreken omtrent de 5 {.Ct. bypoth. obligatiën Victona Mica», al kon toen de opname in de publieke beuranoteering, waarop reeds larg was gewacht, vermeld worden. De koers ia inmiddels van 64 tot 68 gestegen. Een beduidende vooruitgang. Deze zou inder daad geheel gegrond zijn, indien toestemmend ko> gej»twoord worden op de vragen: lo. Is de regeerirgsgarantie- reohtetieeks aan de obtigttiebxwdera toegekend en 2o. geelt de constructienmatecbappy in der Belgen land gevestigd, voldoende zekerheid dat ze weg en werken in geheel voldoenden toestand zal kunnen opleveren. De uitkomsten van de Illinois Central, een goede oude bekende, waren voor het afgeloopen dienstjaar volgens het jaarverslag bijzonder gunstig. 6 pCt. dividend werd uitgekeerd op de gewone aandeelen, daarna kon rog ruim 7 millioen dollars voor verbetering van weg en werken en uitbreiding van rollend materieel. besteed worden. Het surplus over 1901 1902 was ruim 6 millioen tegen 4 millioen over 1900/1901. De Southern Railwsy Co. ging het onder het bestuur der voting- Trust bijzonder goed. Dat de 5 pCt. dividend op de preferente aandeelen nog slechts voor de helft werd uit gekeerd, is het gevolg van het verlangen der voting- trustees op hun beheer te doen continueeren. Ik geloof dat dit in het belarg der aandeelhouders nog nuttig kan zijn. Daarom doe ik de houders van de commons opmerken, dat ze tot het verlengen van de Votirg Trust kunnen meewerken door hunne trusteen iicaten te doen afstempelen by de heeren Adolph Boiesevain & Co, bankiers alhier. /Den belangrijke koersverhooging mag ook ?vermeld worden voor de Steel, die van 33 % tot S&H monteerde. De Steel- trust zou ook de Union en Sharon Stualetablissementen ge absorbeerd hebben, Meermalen heeft de Groene doen opmerker, dat de resnltateneyfers van deze reusachtige onderneming, veel hoogeren koers zouden aanwijzen, indien by' de balans en de inkomstenrekenibg een uitvoerig rapport van accountants was overgelegd. Het jaar sluit ook vroolyk voor de houders van obligatiën van de beide volgende ZuidAmerikaansche Staten, waarop de vorige kro niek de aandacht vestigde. Uruguay. Obligatiën 1896 . . . . van 7434 tot 70 % t 1892 .... > 55% » biK Venezuela. 4 pet. Obl. 1881 ..... 29kS tot 36% 4 . * & 150-500. . . 29iiS , 36% Nadat de Groene voor de houders van aan deelen Kediri Stoomtram de verwachting van een divideoduitkeering over het loopende dienstjaar durfde uitspreken zijn eenige aandeelen geplaatst. Mocht voor de Madoera ook dergelijke blijde boodschap gedaan kunnen worden. Toch schijnt de toekomst een klein zwak lichtstraal tj e doorte laten. Erg bemoedigend zy'n de cijfers die ik de volgende week hoop te geven tog niet. Amst., Marnixstr. 409 Butóum, Borneo". » a ' STIGIEB' IIHHIIHHIIIlIltMHH Trnn-SclifitseE. IV. Enkele bescheiden wenken. Deze week aan het Centraalstation. Schrijver dezes tapt uit den trein, haalt al loopende over het perron zynporte-monnaie voor den dag, waaruit een tipje van zyn abon nementskaart steekt, en wil, als alle dagen, door dat tipje te vertooner, de barrière pasjBeeren. Klonk hem op norscher toon dan hij ooit te voren van een conducteur gehoord had te gemoet: Dat gaat zoo niet meer, 't heele abonnement laten zien." fin desgelyks verging 't tal van andere forensen. Volgzaam als wy zyn hebben wy natuurlijk geen oogenblik gedacht aan protesteeren tegen die inbreuk op wat door lange gewoonte zoo goed ata ons recht was geworden. We nebben, hoe verkleumd onze handen ook waren, het lapje ontvouwd; alleen hebben wy' ons ds vraag veroorloofd, wat ons dezen last op den hals haalde. En toen klonken mij da verecbrikkely'ke woorden in de ooren: Och j», na'uurlyk weer krantengsschryf. In het Groene Weekblad heeft gestaan, dat je aan het Centraalsta-tion zoo makfceJjjk aan de con trole kon oatsnappen en nu moeten wij daar 'n end aan maken." Myn rast als schetsen-sehrijver is daarmee op bedenkelijke wy'ze in gevaar gebracïit. Wat 'n geluk, da* ik mjjn ijdelheid heb weten te beheerachen en aan niemand heb verteld, dat ik de auteur der schetsen ben. De verleiding is anders groot geweest. Tot tweemaal toe heeft men my gemengd in een gesprek over de trein-schetsen, die zeer waardeertnd werden besproken, zoodat mijn geheim mij op de tong brandde; vergeet niet dat, wanneer ik myn incognito had tpgeheven, de mooiste compli mentjes my zouden hebben gestreeld: journa listen van de bovenste plank behooren te zeggen, dat zy daarvoor ongevoelig zyn, maar ik ben dat lang niet en wil daarvoor graag uitkomen. Dat ik zweeg was dan ook alleen om bij my'n verdere schetsen niet zoo erg op m^n vingers te worden gekeken. Nu is de toes'and gansch anders geworden. Nu zoekt men den schrijver inet de zeer duidel\jke bedoeling, op hem de nieuwigheid b\j de condöle te wreken. Nooit had ik kunnen denken, dat 't zoo moeilijk is om een gezicht te zetten alsof je van den prins geen kwaad weet, nooit ben ik verplicht geweest om zoo op cijjn hoede te zyn voor strikvrage", die mij zouden kunnen verraden. Want men verdenkt rcy, dat geloof ik zeker: men het ft mij ten minste verdacht en slechts door groote bruta liteit heb ik de gewaande zekerheid in twyfel doen verkeeren. Ik geloof onder deze omstandigheden goed te doen voorshands te zwygen over myn verdere trein ervaringen. Wanneer wij een paar maanden verder zyp, dan marchesren wüweer even onbelemmeid door de cont; 6le en dan is weer de stemming teruggekeerd, die ik noodig htb om begrepen te worden. De tijd doet wonderen en misichien nog wel de grootste, waar het geldt dienst-ordtrs of aanschryvbgen om op de forenstn-abonnementen wat nauwlettender toe te zien. 't Zou werkelijk niet de eerste maal ZVJP, dat ik het gezicht van een conducteur, waarop de allergrootste waakzaamheid te lezen staat, zóézag veranderen, dat er niets anders uit spreekt dan vertrouwen in de rechtschapen heid van de forensen. Intusschen zou ik 't onverantwoordelijk vinden tegenover mjjn medepassagiers, wanneer ik niet gebruik maakte van de wetenschap, dat de spoorweg-autoiiteiten myn proza spellen, om op eenige verbeteringen aan te diingen, waaraan werkelyk behoefte bestaat, 't Is toch niet aan te nemen, dat in mijn schetsen alleen die ge deelten met blauw worden aangehaald, die o;» het leven veraangenamen en dat er geen streven voorzit; om de maatschappijen ook uit den hoek te doen komen met har vormingen in ons belang. Waar men 166 n \jn wenken bthartigt, heeft 't my al eenigszins verbaasd, dat ik nog in geen enkele coupéeen biljet heb aangeplakt gezien met de vocrschuften van het spoorweg reglement in zake het openen en sluiten der vensters ik weet toch zeker, dat ik daarvoor cok heb gepleit en ik zeg maar, dat als men 't eene doet men 't andere riet moet laten. Waarfchynlu'k z})n ze in de maak en zoo gauw gaat zoo iets tiet, dat wil ik wel aannemen. Een ander punt P, dat we in dagen van strenge vorst in de compartimenten" gewoon kou zitten te lyden. In sommige treinen heeft men dat euvel trachten te verhelpen door een of meer wagons mindT aan te koppelen, zoodat, wanneer ja daarmee gaat, je vaa geluk moogt spreken, wanneer je met niet meer dan vier personen op n bank komt te zitten. De theorie is wel, dat, wanneer je zoo op mekaar gepakt wordt, je geen last van de kou hebt, maar de praktijk is toch werkelijk eenigszins anders. Tweemaal in n week heb ik 't nu al getroffen, dat we met ons tienen in een coupéwerden gestopt: ik kan derhalve uit ondervitding verklaren, dat mijn beide buurlieden, in stede van warmte at te geven, zoo rampzalig mopperden dat je nog eens zoo hard rilde. Wanneer je dan eindelyk uitstapt is je lichaam verstijfd en je goede humtur Laar de maan. Bovendien wil ik den tpoorweg-maa'schappijen wel in vertrouwen meedcelen, dat vekn OEZ r de jaszakken plegen te gebiuiken als bergplaats voor versnaperingen: op de heen re's voor ons-zelf, zoo b^je boterham, en op de terugreis voor onze kinderen. ZuUen die vriendeltjkho^én tot haar recht kamen, dan moeten wy wat ruim zitter; nu gebeurt 't maar al te vaak, dat alles plat gedrukt wordt en het oog ei ai" is. Die maatregel van met'je-tiecec-in-én-coup is waarschynliji ooi genomen net het oog op het licht. O, ik waardeer het overleg en de zorgzame bedoeling volkomen! Me a heeft blykbaar geredeneerd, dat als men zoo boven op mekaar zi: er tcch geen ruimte is om een boek of een krant om te slaap, zoodat het weggeworpen geld zou z\jn door voldoend licht het lezen mogelyk te maken. Maar 't wil toch ook nog wel eens gebeuren, dat wij minder mede-passagiers hebben en dan maken wij OLS de reis zoo gaart e ten nutte om ons op Ie hoogte te stellen van de gebeurtenissen van den daj of onze wetenschap te vermeerderen. Dat kunnen de spoorweg maatschappijen niet anders dan loffelvjk vinden immers, zij kun nen er niet raar haken, dat men den tijd,dien men doort/rejgt in haa: onderneming, aK ver loren uren gaat b'stempelei. Kry'gen wy maar genoeg warmte en genoeg licht och, dan willen wy kleice on iargenaamheden graag voor lief nemen. Dan zullen wy er niet eens orer mopperen, dat wy in de laatste dagen alleen by hooge uitzondering eens op tijd zijn vertrokken. Vervelend is dat anders wel: 's morgens op het kantoor kom je over ty'd en staat het humeur van den patroon zoo verkeerd, dat er maar heel weinig ncodig is om voorgoed een eind te maken aan die forensen-^ongebondenheden", en 's middags moet je thu's telkens weer ondervirdén, dat aard appelen, die hebben afgestaan", er niet beter op worden. Doch we willen dat leed djagen, ook daarom, wy'l we weten, dat veel vra«en niet geacht wordt op den weg der forensen te liggen. Hoe stiller die zich houden, des te minder ergernis zy geven. Zoodra ik bemerK, dat aan de bescheiden wenken, hier geuit, gevolg is gegeven, zal ik nog eens gastviyheid vragen voor een treicschets, om er in te roem«n, dat de spoorweg maatschappijen ons ten minste een goed hart toedragen. A. llllllllltliltllllllllllllllllllllIllllllllllllllllIllllllllllllllllllIlllllllHIIIIIIMIII «lllllflIflIlirflffflIllllllllllfflIltlllirïllflflHHtllltlllllllHIMIIIIimiflIlHIIH Dtn heere M. J. D Merens, Amsterdam. Wel Edel Gestrenge Heer. Toegevecde dat ik niet zóó duidelijk geweest ben in mijn vorig schryven dat dit op 't eerste gezicht mijne bedoeling weergaf, zal ik trachten dit thans beter te doen. Het is 't zelfde of deze retourzegels gekop peld aan buitenlandtche of geheel viij worden verkocho. Gesteld iemand wil van Nederland uit naar Duitschland of een der andere landen, deel uitmakende van de post unie, een postzegel zenden ter frankeering van een brief naar hier of omgekeerd. Nederland verkoopt speciaal daarvoor ver vaardigde postzegels, waarop het land van herkomst vermeld zijn, evenzoo doet Duitschland. De ontvanger in Duitschland wisselt den van Nederland ontvangen postzegels in tegen die voor Nederland; de ontvanger bier dien uit Duitschland ontvangen tegen een voldoende voor een brief naar Duitschland. De ingewisselde postzegf Is worden aan 't eind des jaars ingeruild en het verschil verrekend. Dit laatste wegens het verschil in waarde tusschen postzegels van 12K ct?20 pfennig, 25 centimes ei.z. M. i. is dit niet zoo ingewikkeld als het uitziet. Verrekenir gen by de p st-admkistratien heeft immers ook plaats by ongefrankeerde, ontoereikend gefrankeerde brieven, postquitantien enz. Een bezwaar uwerzyds geopperd bestaat daarin dat die postzegels zeli of de daartegen in te wisselen postzegels een courant betaal middel zouden worden ; doch bestaat dit be zwaar thans niet ? 't Ia toch overbekend dat buitenlandsche firma's onze postzegels in be taling aannemen voor kleine bedragen, juist als coupons, en die dan hiea te lande te gelde maken. En ieder land zon ten slotte betalen of restitueeren, wat het voor de postzegels heeit ontvangen. Eerlijker kan het haast niet. Mogelijkheid bestaat dat dij iet of wat de verzending van postwissels zou schaden, maar dit zal bly'ken gering te zijn, daw de betaling in postzegels enkel voor kleine bedragen wordt toegestaan, waar verzending per postwissel betrtkkelijk duur is En al ware dat nadeel ook tog al van beteekenis, dat zou niet wegnemen dat de pos terijen in 't belang van allen zich wel deze opiffering mag en kan ge.'rooiten. Hoogachter.d UEd. dw. dienaar, S., 9. 12. 02. J. V. W. D. n heere J. V. W te S. Zeer Geachte IL ei ! Allereerst meen ik in antwoord op uw schryven het misverstand uit den weg te moeten ruimen omtrent het bestaan »an eene verre kening van porten. Alleen in eenige gevallen vindt deze plaats, doch als regel steunt de verwaarloozing dezer baten op de stelling van wederkeerige diensten of worden vergoedingen, naar statistische gegevens bertks/id, uitgekeerd. Aangenomen echter, dat de door u voor gestelde verrekening praktisch uitvoerbaar ware, dan zou voor de lat den der algemeen e postvereeciging slechts pawtgi. tcyze de oplos sing gevonden zijr. Ook thans accepteeren buitenlandsche firma's onze zegels in betaling ook dit wordt grif toegestemd en toch bestaat daartegen alleen het bezwaar van ontduiking van poatwisselrecht over geringe bedragen. Het groote bezwaar tegen de door u voorgestelde regeling ligt in het feit, dat het uit Nederland verzonden antwoord-zegtl otsral teg«n een daar ter plaatse geldig zegel zouden zy'n in te ruilen. De waarde der thans als betaalmiddel verzonden NaderlaEdsche zegels wordt eerst binnen onze grenzen courant de Nederlai.dsche administratie ontvangt de bate en preninert hare diensten. Hoogachtend, Uw d w. dr. Amst., 12Nov.'02. M. J.D. MEKESS. Hiermede wordt de discusüe o?er dit onder werp gesloten. Red. een groot deel, zoo niet allen spoorweg-amb tenaren, naar ik meen) slechts tot een zekeren datum in 's lands dienst te houden. De be langhebbenden konden het zich dus voor gezegd houden dat de regeerirg niet van plan was ze voor goed in te schuiven is het vaste corps. Vergis ik my niet dan is de post- en telegraaf dienst zoo goed als de eenige tak waarbij die ambtenaren eene betrekking hebben gevonden. Of eigenlek gezegd is het de telegraafdienst alleen; die ambtenaren hebben van de postzaken riet de minste kennis en kunnen dus alleen op telegraaf kan toren van dienst zy'n. En be denkt men nu, hoe, volgens die ambtenaren zelf, de telegraafdienst voor hen bysaak was, dan kan men zich voorstellen dat hunne diensten aan het toettd verre achterstaan hy de dcor het Ryj'c opgeleide ambtenaren. Zeer zeker zy'n er dan ook velen, (zoo niot aller) in dienst genomen, die niet de bevoegdheid hebben ; noch he.t post- noch het telegraafradicaal bezitten. Nu er, misschien ook ten gevolge van dien klaagtoon geen uitvoering gegeven is aan 's ministers besluit, r.u er ten gevolge van de veranderde omstandigheden wellicht velen van die ambtenaren vooreerst of in 't geheel geen poging zullen doen om naaa Z. Afrika terug te gaan, schynt het my in 't belang van de Nederlandsche ambte naren ncodzakelyk het volgende onder de aandacht te brengen van de autoriteiten. Mis schien is het voor velen niet oncoodi? vooraf nog even op te merken dat alle Z.-Afcik. ambtenaren 't zy ze in dienst waren van het Rjjk of niet het vaderland hebben ver laten, omdat zij daar ginder oen betere carrière meenden te kunnen maken. Dat stond hun viy'. Maar zij verloren daardoor ock het recht vreemdelingen als zy geworden waren om van het Ryk te verwachten hen weer in dienst te nemen, wanneer en ten gevolge waarvan dan ook. Dat het R\jk dit tydelyk doet is een gitntt. waaraan caar het my toe schijnt, niet genoeg gedacht wordt. Ik herinner hier weer aan dien klaagtoon. Wat is nu het geval en daarop wildeik wyzen: Ean groot deel van de Z Afrik. ambtenaren trachtte en 't is gelukt als ambtenaar van het Ryk (in cssu: aan een telegraafkantoor) eene betrekking te kry'gen, waardoor men zeker was van een salaris, in de meeste ge vallen veel hooger dan by de M. t. E. v. S. S en somt^ds hooger dan sommige rijksat, litenaren mtt beide radicalen, die volgens de bestaande traeteinentsregeling op niet hooger salaris aanspraak kunnen maker. Dit doet allerzonlingste verhoudirgen ontstaan en moet bij laatstbedoelde ambtenaren ontevredenheid ver wekken, die nog verhoogd wordt door de om standigheid dat zooals gebeurd is zij de plaats moeten ruimen voor deze nieuwe collega's, die aileen op een teligiaafkantoor bruikbaar zy'rt. Is nu een en ander van zeer tydelyken aard dan legt men zich, in 't belarg van hen die geholpen worden, daarby neer, maar zoa die toestand dreigt bestendigd te worden, of althans veel larger duurt dan men in den beginne meende, dan vragen de Nedeilandsche ambtenaren, vooral (ofschoon ze den geheelen post- en telegraafdienst waarnemen) de laag bezoldigden, of: 1. Da tydelyk aa' gestelde ambtenaren niet even goed als de anderen hunne examens bin nen een zekeren tyd moeten eflaggen, opdat 2. de bevoorrechting ophoude, dat de «tij delijke" ambtenaren op kantoren worden aangeste), die menigmaal zeer gewenscbt zouden zijn door velen van het vaste corps. TüilBlülfó" ambtenaren, Het is reeds eenige wekan geleden, dat in dit blad een klaagtoon gehoord werd over 's minis ters besluit om de Zuid-Afr. ambtenaren (voor Onderwijzers en officieren. Koe pang, 10 Oct. 1902. Geachte redacteur, vergun mij s. v. p. nog eenmaal een plaats j" in uw blad, om voor het laatst de kwestie van de gelijkwaardigheid der kennis van onder wy'zers en oificieren aan te roeren. Bij het vertrek der laatste tusschenmail beschikte ik ongelukkigerwy's niet over dj cijfers, welke thans te mijner btschikking staan. Laat dan ditmaal genade voor recht gaan. In lodiëwerkten begin Juli j.l. 4BU onderwyzers by het op?nb. lag onderwijs en daar onder waren er 418, die den rang van onder wijzer met hoofdacte bezaten. De 439 onderwyzers hadden te zonen 315 lagere taalacten, 47 acten lag. wiskunde, j 8 acten middelb. onderwijs en bovendien nog 279 andere diplo ma's. Indien men nu weet, dat een lagere acte taal of wiskunde, al geeft ze niet de bevoegd heid, toch voldoende is om onderwijs te kunnen geven in de lagere klaseen der H. B School, dan schijnt het mij zeer gewaagd te vragen: Wat weet een gesroon ocderwyzer van Fr., Eng, Duitsch, enz. 't'' Neemt men i.u verder in aanmerking, dat, bij ze«r vlijtige studie, voor het behalen eener lagere .'aal- of witkunde. acte voor iemand, die reeds een. v rij uitgebreide kennis in de vakkeu heeft, nog altijd \.1A k 2 jaar nooiig is, dan zal men tevens inzien, dat de laalkei nis van het gros der onderwijzers het in degelijkheid van die der o'thieren moet winnen en dat het ook met hun wiskundige kennis niet zoo heel treurig is gesteld, temeer daar alle onderwijzers, die hun hoofdacten haalden volgets de wet van 1878 een zeer voldoende kent is bezitten van stel- en meet kunde; twee vakken, welke ««n c'e kweek- en nopmaafccholen nog grendig worden onderweaer*. Nu meet e men niet, dat de Ind. onderwijzers wetenschappelyk boven hun Holl. collega's staan. Integendeel, de prikkel om hoofd- en by'acten te verwerven is in Nederlar d groeier dun in Indië, om de zeer eenvoudige reden, dat elke behaalde acte het tractement van den Holl. onderwijzer doet sfjjgep, terwijl hier alken de hoofdicte invloed heeft op 'i U komen. Wat dus voor Indie geldt, kan rret geiinge verande ring ock op Holland worden toegepast. Bovendien zy'n er tal van ond<?rwyzers, die voor 't Franncb, Etygehch of Dnitsch stu deerden, maar niet konden t lage n. Ook dezen beschikken in 't algemeen over een genoegzame taalkennis, om b.v. voor het door hen bestu deerde vak bet <pg«geven werk einde x. K. M. Academie te kunnen maken. Men bedenke voorts hoe weiiig er toe noodig is om een onderwijzer te doen zakken bij een taak xamen en hoevee), \óór men op 't oïficiers examen onvoldoende krijgt. En zulks niettegenstaande de schijnbaar zeer eenvoudige eischen, welke men in het programma der lagere acten vindt. Boverdien zy rog vermeld, dat aan de kweek scholen steeds twef, aan de normaalscholen A. n moderne taal grondig wordt onderwezen. Nog slechts een opmerking. Voor de ooderwijzerssludie sfaat de volgend» tijd tot het vertrygen van volledige tevoegdheid: l jaar op een voorbereidende cursus; 4 j*ar aan kwe«k of cornaalschool; en minsten» 2 jaar aan den een ol anderen cursus voor de hoofdacte. Gaat dus de canóidaat geregeld over en slaagt hij op tyd voor hulp- en hoofdaote, dan duurt zy'n opleiding 7 jaar. Voor de officiersstudie mag m«n rekeren 4 jaar voor de voorbereiding en 3 jaar aan de K. M. Acad., dus eveneens r jaar. (Ik cpreefc niet van o ficieren, die opgeleid worden aan den hoefdcursus, en wier wetenschappelijke kennis zeker niet buitengewoon groot is ) Neemt men c u in aanmerking, dat onderwy'zers, die d« verschillende vaki-en moeten o:.der-wijzen en ze dus volkomen bsuooren te baheerschen, voor de hoofdacte slechts in 9 vakken examen hebben af te leggen en de olficier in pi. m. 18, dan vra< g ik, of men in gemoede zou durven bewaren dat de kennis van een officier even degelijk kan zijn, als dievan een onderwyaer en of hec onderwy's aan de K M. Academie niet coodwrBdig moet leiden tot oppervlakkigheid en inpompery. Ia zulk onderwy's ontwikkelend ? Ik voor mij ontken bet beslist en ge*f den voorkeur aan een degelijke onderwijzersop^eidir ge n handhaaf my'n be.weten, dat de ontwikkelingsgraad van een onderwijzer niet minder is dan die van een officier, ook in verband met my'n bewerirg omtrent taalkennis enz. Wat een eifi;ür wiut in kwantiteit, verliest hij tegenover den onderwy'zer in kwaliteit. En wat aangaat de algemeene ontwikkeling, ook in dit opzicht acüt ik de Nederlandsche onderwy'zers de evenknie \an de officieren. Algemeene ontwikkelicg ? wordt niet opgedaan in kazerne of aan de bittertafel eener offijierssoci'eit. Ze is eenvoudig een gevolg van een nauwgezette, onbevooroordeelde studie van de vraagstukken van den dag, al zou ik niet gaarne eenoaderwyzer toch een o'rbier wilien aanraden, e-k vraagstuk, dat zich voordoet, na te gaan. Dit laatste zou, evenals de overlading van studie vakken aan sommige oazer onder»ysinrichtinger, eikel leiden tst warhooidigheid en pedanterie. In dezen geldt: Niet het vele is gjed, mtar het goede is veel". Moge spoedig orze Nederlandtche onder wijzers ook financieel de gelijken zijn van de officieren: hun kennis, werkkring en stand doen hen daarop volkomen recht hebben. U, M. de R., dankend voor de verleende plaateruimte, blijf ik hoogachtend Uw dw. dn, J. H. CoHKtLJÉ. Ofschoon wy het di bat over deze zaak reeds \öóc lang gesloten hebben verklaard, laten wy voor ditmaal gerade voor recht" gelder, wijl de Indische onderwijzer niet in de gelegenheid is geweest, zoo spoedig als noodig was te ant woorden. RED. Vreeselijke Brand. Op den len Atig. 11. brak in de gemeente BuruuJMii, Zuid Botosari, (Rumenië,) een vreeselyke brand uit, die tachtig huizen neer legde en haven en goed der bewoners ver nielde. Bim'iVjeni zelf heeft geen brandweer, polissen worden daar dan ook slecht hoogst zelden afgesloten door brand&ssurantie- maatsi'happyen. Onder de ongelukkigen bevinden zich vele joden. Men kent hun 01 gelukkigen toestand en de heerschende malaise in Kumeijië. De rampzaligen zy'n r.og riet geholpen, kampeeren grootendeels onder den biooten hemel en dit in dezen yselyken winter. Van daar dat zich ook voor Nederlatd een hulpcomitéheeft gevormd, waarin o. a. bekende penningmeester der vereeiiging »Mont>_fijre", de heer N. A. van Gelder, uit Itatterdam, zittirg heeft genomen. Zy doet een beroep op den Nederlandschen weld&digheid&zin.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl