DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No.1337 grnvrkt als een /endenz-geschrifi". S'echts gr.)3te belangstelling in onze O >st, die in het moederland nog zoo weinig bekend is, gaf ons de woorden in de p^n. We heSbea alles wat we voerloopig te zeggen halden zoo kalm mogelijk neergeschreven ? zonder pa'hog, me; feiten. Waar ons va'i offineele zijde namen gevraagd moc'iten worden, zullen wij niet aarzelen die te no;m3n. DJ ve'.e jaren, dat wij gelegeiheid hadden, ia ladiëgegevens te ver amelen voor de bf spreking van dit droevige onderwerp, hebben wij niet ongebruikt laten voorbijgaan. //Mocht dit stak j 9- er een weinig toe kunnen bijdragen, dat in de toekomst da Javaan ala mensch worde behandeld." (Wordt vervolgd). De geschiedenis v, 'd. staking der arteidwsin het Transportbedrijf. Wanneer in 't begin der vorige week voorspeld ware geworden, zelfs aan een dar leiders van de spoorweg-organisatie, dal Ziteidag en Zondvp het spoorwegverkeer op de drukste H jllaadsche lijnen zou stil staan, en het maar een wenk behoefde te konten om- een, algemeene staking- onder spoorwegpersoneel te. dnen: uitbreken h\j, zoui tbngene die- ham dat voorspelde, ge woon-weg, hebban uitgelachen. En nog than^. nu alles. waar zijn gewoon verloop heeft, cóg Kunnen, we nauwelijks gelooven datr het nu inderdaad gpbeurd is, wat voor het eerst in dra geschiedenis der- arbeiders beweging voorvalt: dat de- epoorwegarbei* deur, met vefbluftinde eendracht hande lende, deni arbeid^ hebben, neergelegd, en daarmee, uit organisatorisch osgpunt, een, enorm sterke positie tegenover de directiën. der spoorweg-maatschappijen hebben weten in te nemen ! Hal is alles? verbazend, ja overweldigend snel' in zqa werk gegaan ; en nog thans zal' manie, burgerman,, wanneer men hem zeg,t dat alt een staking uit solidariteit was, er niets van. begrijpen en stom en onbegr'üpeliik staan., tegenover dit motief, dat zulteen overweldigend, momentin 't leven riet», zonder, dat het dan spoorwegplannen ook, maan n, c«nt. direct voordeel ople.ver,t,... Zk kwam, de staking, als een donder.bni _____ Za. overrompelde allea ! QFjn. niet alleen de. oorzaken, van dezen. strijd dar transportarbeiders, maar ook de mogelykfieid eener zoo. grootsche en eandraektige handeling goed te kunnen begrij pen* moet men althans, in hoofdzaak weien, ?«at, ei in. ds, laatste jaren aan vooraf is . eerste pJaats.dan.de Amsterdamsche dok-. en. veemr arbeiders» en boot-werkers. Da, Amaterdamsche bootwerkers-organisatie i» nag betiaktelijk jong.. Terwijl b.v4 in 189G te Rotterdam bestond de Nieuwet Nederlawdsche Bootwerkers- bond, een reus.achtige organisatie niet gesalarieerde be stuurders, was er, te Amsterdam nog geen F p rak e van, eenige organisatie onder da bootwerkers, en, keerden de -Rotterdammers die- daartoe een. poging deden, moedeloos terug. Met de Amsterdammers was niets te beginnen, en. tegelijk- niet da groote staking. te Rotterdam in dat jaar, brak er ook te Amsterdam een staking uitonder de hav-enarbei.lftrs, georganiseerd door, ds toen nog maar. p.w opgerichte vakveresniging. Qp beida plaatsen eindig.ie de staking met een. overeenkomst met de patroons die te Amsterdam echter in haar wezen meen het. karakter had. van een overwinning, voor. de- werker», e Rotterdam zakte de staking gpoadig. ineen. Te Amsterdam bleef ze echter, bestaan, en zelfs in zeer omvangrijke mate. Er, vormden- zich daarnaast de gemengde boot werkers- vereeniging »R-echt en Plicht'1, veischillendeoategorie vereenigingen : Hinidelsr en pakhuLsb^diendfln, schuitenvoerders^ dok- en. veeoaarbeidera, houtwerkers, ent Deze te zamen vo 'mden den Ned. S jheep*en Bootwerkers- bond, die later ook te Zaandamt onder de houtwerkers en zakkendrar g-u», een sterke afdeel ing kree#. Dezeprgar nisaties waren sterk genoeg om controle te oefenen. op de naleving der in 1900 overr rengekomen. voorwaarden, en ze hadden die teracht vooral, te danken aan den sec retaris A. C. Wesselsj een zeer ontwikkeld, bontwerker met helder, doorzicht en groote.schranderheid, die z:ch onderzijn kameraden eau, gioot vertrouwen heeft weten te ver overen. Hij is een stille wtrker, die de voorzitters- en sprekers- f anctiën miar, liever aan. anderen overlaat, doch dei ie meer kracht osient op het »kantoor" d,ec organisatie, waar hij de ziel is van elke actie. DJ Ainsteidatnsche-organisstiea der trangporti- aïbeiders hebben moeilijke dagen te doorworstelen gehad, toan de malaise ia het verkeer in 1001 intrad, en ook den vorigen- zomer aanhield. Slapte is immer noodlottig voor da vakorganisatie. Ei meermalen ontstond er confl et tusschen de organisatie en de werkgevers, wanneer de laatiten vaa de slapte gebruik trachtten te maken om voor mindere dan Ai eens overeengekomen voorwaarden te laten wer ken» D-dze zich telkensiherhalende moeilijk heden deden, ten sjotte de organisatie in 'i laatst van 't voriae jaar het krasse be sluit nemen, om niet meer te werken met ongeorganiseerden! Inmiddels was- er. nopt een andere organi satie ontstaan, n l. de Transport-federatie. De oprichters hiervan* gingen uit vaa het gezonde beginsel, dat in het transport bedrijf de eene tak de andere onmisbaar noodig, heeft; dat d» verschillende ondecdeelen van. het transportbedrijf in elkaar grijpen als- een tandrali, en het dus 't verstandiigste- zou aij»i een. verband te brengen lussehen de v-ereem^ngen. die onmiddel lijk bij, het. tBanaportbedx^ batrokken EI) a. A!du* w«rd i» de» zpmer van het vorige j*aiv geitick-t ds Naitioniale Federatie vai Transportarbeider», waarbij zich, behalve de Scheeps e» B )Otwerfcersbond, ook aan slotende Zeelieden Band, en de Vereeniging va»; Spoorweg machinisten »E°ndracht maakt Maoht." Aldaa was de schakel ge legd tussehen de bootwerkers en de spoor weg' beambten. E-i. het spreekt van zelf, dat deze organiaa-ties, vweenigd in n ver band, o>k d« verplichting op zich namen om elkander in dagen van strijd zooveel mogelijk te steunen. Hier komen we op het terrein der spoor weg beambten, en is een korte toelichting, hoe daar de organisatie zich ontwikkelde, noodig. Vroeger heeft er bestaan de Spoorwegvereeciging «Steeds Voorwaarts" ; dat was in de eerste jaren na 1890, onder den invloed van de toen opkomende eerste socialibtische beweging in ons land. Maar deze organisatie, die uitgesproken socialis tisch was, is ganschelijk verdwenen, en heeft geen ander gevolg gehad dan dat er is opgericht een antisociaal-lemocratische spoorweg vereen. «Recht en Plicht," onder geestelijke voogdij van pater Weijers te Utrecht. Miar in de laatste jaren is er een nieuwe organisatie gekomen. In de eerste plaats is gesticht de »Ned. Vereeniging van Spooren Tramweg-personüel", onder leiding van den heer Oadegeest, een begaafde en in zijn omgeving zeer gezienejongeman,ambte naar aan het Hoofdbureau te Utrecht, in welke stad hij ook tot lid van den Riad werd gekozen. Dit is de grootste vereeni ging, die vooral de laatste twee jaren zeer aan kracht heeft gewonnen. Zij is een ge mengde vereenigtng van thans veel meer dan 5000 beambten en ambtenaren- Daarnaast staat de machinisten vereen. «Eendracht maakt Macht", die dus een bepaalde cate gorie omvat, met 3000 leden, vervolgens dfi vereeniging »Ons aller Bjlang", voor namelijk bestaande uit tractie personeel van de Holl. Spoor, met ± 1000 leden, en dan nog eenige andere, kleiuerecategorievereenigingen. Tot vóór eenige maanden nu, heeft er tusschen deze verschillende vereenigingen een scherpe strijd bestaan, voornameïijfc over deze twee punten : moet het spoorweg personeel zich vereenigen in afzonderlijke organisatie» van machinisten, conducteurs, enz7., of in n groote gemengde organisatie. De- Ned. Vereen. (Oadegeest c. s.) meenden het laatste, de categorie vereenigingen het eerste; EQ dan nog wa* er strijd over de vraag, in hoeverre de vakvereeniging zich mocht inlaten met de politiek. Maar ruim een maand geleden werd deze onderlinge strijd gestaakt; de geschillen werden bijgelegd, en in beginsel besloten, een federatie te stichten van spoorweg personeel vereenigingen. D.t gelukte, en juist n weetfc vóór de staking, was aan deze- federatie die de verschillende organi> satie» in n verband' en onder a leiding bracht, de laatste band gelegl. En wijl nu eenige (niet alle) dez«r gefedereerde vereenigingen1 óók waren aangesloten bij de Nationale Federatie van Trans-portarbeiders^ was> er een stevige schskergelegd tusschen de georganiseerde spoorweg-arbei ders en1 de georganiseerde bootwerkers. En nu teru» naar het cor fl et. Db Bootwflrkers hadden dus het krasse besrflrt genomen, niet te werken met onge organiseerden, om aan de zich telkens herhalende rusie^es en ontduikingen van overeenkomsten voorgoed een einde te ma ken. Daarover ontstond staking, maar deze had tengevolge, dat op dat punt overleg werd verkregen met de werkgevers, en die strijd zou w«l als beslecht beschouwd hebben kunnen woeden. Ata«tr het Blaauwhoedenveem beging isa die: overeenkomst da onvoorzichtigheid een tweetal werklieden uit te zenden om werkr zaamheden te verrichten aan een pakhuis. Daarop legden 26 georganiseerden aan dat pakhuis de*r arbeid neer, met de verklaring niet met deze twee ongeorganiseerden te willen werken. Deze 26 weigeraars werden ontslagen, en. vervangen door 26 »arbeidswilligen^', maar dize. raakten spoedig vaat, want toen zij. de goederen: moesten laden in de spoorweg; waggons, weigerde'het geor ganiseerde spoorweg- personeel,, die wagons te behandedeiu riet was »besmet'J. EB het vervolg weeb eikeen. Wat; tot nu toe. een: zeer lokaal conflict; wa* g&weeBt, zich beperkende tot het haven- en handels terrein, werd eensklaps een reusachtig natio naal cocfl et. Want toen eenmaal de spoorwegarbeiders den dienst weigerden, moest' er wel van komen, of dat zij door hua overige kameraden te Atnsterdam in dern steek werden, gelaten, of... de^taking zich binnen een oogenblik tot alle spoorweg arbeiders te Amsterdam uitbreidde. Hat laatste geschiedde, en dat kwam door de organisatie, die de eolidariteit ge biedend voorschrijft als ten moreelen plicht. En zóó kwam het, dat A-nsterdam, het middelpunt en het centrum van personenen goaderen-vervoer, van hetov^rig Neder land geïsoleerd werd, en aan enorme, onge kende verwarring ten prooi bleef. Z'iedaar een beknopt overzicht van de dingen, waaruit zich de plotselinge-gebeurtenis, die heel Holland deed ontstellen, heeft ontwikkeld. Vanwaar nu die snelheid, waarmee alles in zijn werk ging? Hoe kwam het, dat op alle stations: Ritterdam, Utrecht; den Haag, A'nersfoort, Haarlem, het personeel als 't ware in 't gelid stond, wachtetfde op het sein om den arbeid neer te leggen ? Was dat alles afgesproken werk ? Wist men op die plaatsen een weet, of'ook maar een dag te voren, dat er zulk een staking zou losbreken? Had men, gelijk de Xieuioe Courant of de Haaarsche hoefijzer correspondent van 't Handelsblad schreef, de »3takings-machine" gereed? Nuen ! neen! reen! Wat er gebeurde, ge beurde spontaan, instinctmatig. Alleen toen het losbrak, was de organisatie er, om de leiding d^r staking op zich te nemen. Ei de niet-vereenig'le spoorwegmannen handelden volkomen homogeen met hetgeen de organisatie hun oplegde als plicht. Het woord: »3olidariteit" heeft in de industrieele arbeidersbeweging in de laatste jaren een groote beteekenis gekregen. Reeds bij de staking te Enschedémanifesteerde zich dit op treffende wij*e. Maar daarbij was er nog een gevoel van medelijden in het spel, met de arme wevers tegen den millionair. De hier aan den dag getreden solidariteit echter wa» van nog andere soort, hier wa* het de solidariteit die de organi satie oplegt ah zware plicht aan hare leden, om, indien er onderkruipers in het spel zyn, zich daartegen gezamenlijk te verzetten. En ds pa» verkregen eendracht der spoor weg-vereen i gin gen had het mogelijk gemaakt, dat deze solidariteit zich zoo eensklaps en eensgezind demonstreerde! Daar komt nog iets bij, wat niet vergeten mag worden. Da spoorwegdirectiën hebben tot nu toe een zeer hooghartige houding aangenomen tegenover de organisaties. Aanvragen om lotsverbetering of om oprui ming van grieven werden f verwezen naar de snippermand, of van zeer uit de hoogte behandeld; telkens liet men de organisaties voelen dat ze niets hadden in te brengen, dat ze niets beteekenden. En er waren zeer vele grieven ; men leze maar eens na wat er onlangs in de Tweede Kamer over den toestand van het spoorweg-personeel tus schen den heer Melchera en den Minister De Marez Oyens is gesprjken. De grieven kropten tot aan de keel. Miar er is nooit aandacht aan geschonken. DJ loonen van het stationspersoneel, van weg- en seinwachters eni. zijn zeer ^g, de diensttijd is lang. E-i de ontevredenheid baperkte zich » niet tot het beambten personeel, maar heerschte ook onder de beambten, tot zelfs, in sterke mate, aan de stationschefs toe. Vandaar laat ik zegden de geestdrift, waarmee het werk werd neergelegd, en vandaar ook de mosite die de leiders op verschillende plaatsen hadden om den arbeid weer te doen opvatten zonder dat er een nadere looneisch werd gesteld. Wat van dezen geweldigen, plotselingen strijd, die eindigde met eene volledige on derwerping der directiën aan de organisatie, het gevolg zal zijn, is nog niet te zeggen. In de eerste plaats moet wél in aanmerking worden genomen, dat de organisaties in ledental reusachtig versterkt zijn, en de kracht der organisaties enorm toegenomen is. Op dit oogenblik reeds is de spoorweg federatie de grootste, en uit zijn aard de machtigste vafcvereeniging des. lands. De klacht der groote dagbladen over terro risme, anarchie en machtsmisbruik:, heeft geen grond Dd leiders dezer machtige federatie zijn geen nieuwelingen in de sociale actie. Ze zullen wel zoo verstandig zijn van hun oogenblikkelijk succes geen zoodanig gebruik te maken, dat het aan de ondernemers en aan de rfgeering daar^ door wapenen in de hand zou geren om hen te trtffen. Zoolang de spoorweg-maatschappijen blijven particuliere ondernemingen, kan men den beambten het volle recht van organisatie niet ontnemen ; en zelfs wan neer wat wel waarschijnlijk is- deze staking aan de verwezenlijking van staats exploitatie een flinken stoot heeft gegeven, dan no^ zal het niet zoo gemakkelijk ge lukken, het recht tot staken te bektotten. Ik voor mij zie van deze gebeurtenis geen ander dan dit zeer heilzame gevolg*. dat voortaan een twijg van de Nadeilandsche vakbeweging zeer aan kracht heeft gewonnen, en de spoorweg directiëa voortaan bij de vaststelling barer begrooting ten deze rekening zullen moeten houden met eene verbalering van de levens-- ea arbeids voorwaarden van het parsoneel. Alleen, dwangmaatregelen, als waarom sommige bladen zoo dringend vragen, alleen die zouden gewis een herhaling; van het gebeurde in 't leven roepen! ? H. S. Solidariteit. Nu de. staking der spoorwegmannen is geëindigd, en het publiek van den eersten schrik een weinig) bekomen is, bevatten de bladen tal van beschouwingen over den aard dezer arbeidersbeweging, over de wijze waarop z'j tot rust werd gebracht, over de houding der R°geering, over de waarschijnlijke gevolgen van de zegepraal van het spoorweg- en transportpersoneel, enz. enz. De R^geering schijnt ditmaal de zondenbok te moeten wezen, nu niemand ont kennen kan, dat het solidariteits-bsginsel der werklieden hen veel krachtiger tegen over de werkgevers ? wil men tegenover het kapitaal heeft gemaakt dan tot dusver het geval was. Dit, zoo luidt veler uitspraak, had de Regeering behaoren, te voorkomen. Welnu, dat de R-^geering, indien %ij het mogelijk had geacht, gaarne in die richting zou gestreefd hebben, wij twijfelen er niet aan. Ten opzichte van dr. Kuyper alleen, zou men, hadde Lij zijn oude plunje niet aan kant gezet, misschien nog het tegendeel mogen onderstellen, doch het ministerie, een coalitie-ministerie van Roomschen en Calvinisten, door vriend en vijand erkend als een conservatief'-liberaal ministerie, betreurt natuurlijk den afl >op der staking evengoed als elk teleurgesteld werkgever, en keurt de handelingen van het personeel ten strengste af Men heefc de katholieke en de anti revolutionaire bladen maar te lezen, zoo man zich hiervan overtuigen wil. Nu had men, om de Regeering aan 't werk te krijgen, ean plannetje bedacht, dat voor de H. IJ. S. M. een ware red ding in den nood kon heeten. Als het Rvjk maar tijdelijk haar spoorwegbadrijf overnam, dan was zij van de sousah af, en daar voor het R'jk in dit geval de wetsbepaling niet bestond, die de H. IJ. S. M. verplichtte haar contract met de veemen na te komen, kon de R'geering dus zich als een vrij man tegenover die bevrachters stellen, hun goederen weigeren te vervoeren. Eere het brein dat dit juristerijtje heeft uitgebroed! Da Regeering zou derhalve, om de H. IJ. S. M. voor de mogelijkheid van een proces te behoeden, door deze manoeuvre een wetsbepaling moeten opheffen, welke door de Wetgevende Macht als juist en onontbeerlijk wa» gesteld. De conservatieve Rugeering zou, als het hoogste gezagsorgaan, de zijde van de stakers moeten kiezen. Zoo iets te vorderen, om de H. IJ. S. M. uit den klem te helpen... en aldus, tegen eigen principes in handelende, het einde der staking te bewerken... het was toch al te dwaas. En indien de Regeering, waartoe zij, als J?egeering, zoo zij zich ia de zaak had gemengd, gehouden was, de niet voor haar geschreven, maar de door haar als juist en onontbeerlijk erkende wetsbepaling, had willen handhaven... welke middelen ston den haar dan ten dienste? Welbeschouwd geen enkel. Bij haar optreden met zulk een doel, zou aanstonds de algemeene spoorweg-werkstaking zijn u'tgebroken en de ellende ware niet te overzien geweest... Maar zij had een scheidsgerecht en een wapenstilstand kunnen aanbieden. .. A.lsof de stakers niet wisten, dat zij maar luttele dagen hadden vol te houden, o.n zelfs de Regeering tot toegeven te d wingen. En de Rpgeering, die, weigerde voor de H. IJ. S. M. de kastanjes uit het vuur te halen, had immers, evengoed als ieder die de toestanden kende, de zekerheid, dat de H. IJ. S. M. en het Blauwhoeden vee m met diens bondgenooten, deze beide zóó bsvriende mogendheden te samen in de knel, de zaak wel dadelijk zouden schikken, als, gelijk Zaterdag bleek, de nederlaag tegen over de transportarbeiders en het spoor weg-personeel op geenerlei wijs te ont gaan was... Had dan de Regeering de H. IJ. S. M. moeten steunen... met een proclamatie ? of de hemel weet met welk ander middeltje, dat nooit meer dan een schijn van hulp kon brengen maar allicht den Itopelooxen strijd nog een paar etmalen langer KOU hebben doen duren? Gelukkig heeft zij dat niet gedaan. Haar kalmte en bezonnenheid hebben het land voor groote nadeelen en gevaren behoed. Al behaoren wij allerminst tot de be wonderaars van dit Ministerie, wij zij u er ten. zeerste van overtuigd, dat het door zich in het juiste besef zijner onmacht te ontr houden, nadenkender, ernstiger en kloeker zich heefc betoond, dan zij die het tot een lichtvaardig optreden wenschten te verlei den, en die nu den bijval van sommigen geïnteresseerden oogsten. * * * Sjlidariteit weg met de onderkruipers ! ziedaar in onze dagen het wachtwoord van den werkman. Het gemeenschapsgevoel keert zich tegen alles wat hen tot dusver, als. loontrekkenden van elkander scheidde, waar hun belan gen behartigd moeten worden. Welnu, wie die voor verbetering van de arbeiderstoestauden ijvert, zal zich over de versterking van dat solidariteitsgevoel niet verheugen ? Immers zonder de be sliste gezindheid om het voor elkander op te nemen, als kameraden te zarnen denzelfden strijd te vosren en tot offirs bereid te zijn, blijven de arbeiders over geleverd aan de willekeur en de hardheid hunner werkgevers, waarvan zoovele voor beelden te noemen zijn. Eendracht maakt macht. DJ pijlenbundel is onbreekbaar. Onder de ellende, de ontbering, de ter neerdrukkende dienstbaarheid en den verstompenden arbeid waarbij zoo veel goede eigenschappen van den mensch verschrom pelen groeit het solidariteitsbesef, wordt dit zedelijk beginsel sterk en profeteert een betere toekomst. Hiermede is natuurlijk niet gezegd dat alles wat de arbeiders, in solidariteit handelende, doen en beoogen verdedigbaar zou zijn. Gaenszin*. Elke kracht, ook zulk een groote kracht,, kan ondeugdelijk worden aangewend. Neen, alleen mag men coustateeren dat xonder die solidariteit, zonder het ver eenigen en het gemeenschappelijk werken naar een vaH plan, de arbsider machte loos tegenover het kapitaal moet blijven. Wie ziet het niet in, eerst wanneer de arbeid zich als een niet minder krachtige factor dan het kapitaal kan doen kennen, zal er sprake kunnen zijn van samen werking, in plaats van overheersching en onderdrukking. Hoe men ook over het recht van een staking van het spoor weg-personeel moge denken en wij geven gaarne toe, dat deze q'iaestïe niet met enkele woorden is af te doen als het voordeel van de geschiedenis der laatste dagen dient men te boeken ... de zoo duidelijk gebleken versterking van het solidariteits-besef on der de Nederlandsche arbeiders. Immers juist ten onzent liet dit zoo veel te wenschen over. Meermalen hebben wij over deze zaak in het breede geschre ven, en dan daarbij er op gewezen, dat in ons weinig-industrieel land met een zoo verspreide arbeidersbevolking, vooral ook de scheuring, door de kerkelijken be vorderd, de arbeiders als i groep van gelijke belanghebbanden zoo treurig ver zwakte. Ei zij 't ook niet moeilijk te erkennen, dat de kerkelijken daartoe door hun beginsel gedreven werden, de warking van hun bemoeiingen met de arbaiderswereld, welke daardoor in zooveel vakken werd gedeeld, kon geen andere gevolgen brengen dan die steeds zijn waar te nemen, waar het divide et impera wordt toegepast. Maar thans zag men allen ;i. 't Spreekt van zelf, onder die allen ook vreesachtigen, en verscheidenen die zich door den stroom lieten mee slepen, zonder nu juist het besef te hebben, dat zij een plicht vergulden, en met het aangenaam gevoel dat aan elke onderstelde plichtsvervulling verbon den is. Toch, zelfs het kerkelijk geloof, bracht geen veilammende scheiding. ])e 'lijd bevestigt in droevige stemming dit feit. «?Maar, zal misscnien dez; of gene opmerkeu, cm spoorwegpsrsoneel bestaat toch gelukkiger wijze, nog niet geheel en al uit socialisten: daa-onder wordea bepaaldelijk ook veel Katho lieken aangetroffen. .Hat antwoord is smartelijk. ,;Ji, niet a'l en bij de bijeenkomsten dezer dagen door het spaorwegpsrsoneel gehouden., maar rok in bijna alle andere opsnbare verga deringen, met werkstakingen in verband staande, waarin den laata'.en tijd socialistische sprekers op*,radea, bevonden zich tal van Katholieken. In die vergaderingen en raar buiten echter blijkt hiervan niets ; de Katholieken houden zich stil .... zoo zij ten minste de sprekers niet toe juichen. Maar zelden ook vernamen wij iet& van collectieve afkeuring der meest ongenjntiveerde stakingen en van het optreden der so cialisten in dergelijke oma'andighedea in den boezem van katholieke werkliedenvereenigingen. /,Eu loob, welk een uitmuntende gelegiateid ware dikwijls voor Katholieke Ytireemgingen ainwez'g. om door een openlijk protest openlijk getuigenis af te leggen van hare eigene, aa,n het socialisme tegenovergestelde beginselen. Geen twijfel, of door dergelijk getuigenis, nu en dm te bjkwainsr tijd uitgesproken, zou het prestige van zulke verceuigingen ver'joogd en het ver trouwen ia dan geest, welke Laar bezielt bij geloofsgenoten, tot andere maatschappelijke klasse behiorend?, aanzi'nlijk versterkt warden". En de anti-revolutionairen zouden in ge lijken geest kunnen spreken. De werking van het solidariteits-beginsel zal nog ongetwijfeld door het streven der kerkelijken naar afzonderlijke groepeering van de arbeiders geruimen tijd bemoeilijkt worden maar op den duur zal het onmo gelijk blijken de mannen van a leven en a lot te weerhouden van een vaste aaneensluiting ter bereiking van een meer menschwaardig bestaan. Hierbij zullen de arbeiders gelijk ook de werkgevers nog vele f juten begaan. Al wat mensch heet is onvolmaakt. Edoch de eenig mogelijke weg tot de hervorming der sociale toestanden is aangewezen en de poort waarachter wel niet een Hof van Eden, maar toch iets beters- dan de woes tenij van het heden met slechts enkele ciuen ligt, die naar 't weleer scheen als voor eeuwig gegrendeld wae, sprang op haar ver roeste scharnieren iets wijder open. Een geluk voor den werkman maar niet alleen voor hem, ook voor allen, die hopen op een wijziging van de macbtsverhou ling tuwchen kapitaal en arbeid, opdat er- voor de maatschappslijfe-e samen leving een rustiger toestand gebxxren worde, dan nti, bij den kamp van de arbeiders tegen de werkgevers, mogelijk is. n.geluk, voor allen, doch in 't bijzonder voor den werkman, met een groot gevaar verbonden. Hoe licht kan na het betoon, der niet genoeg te roemen solidariteit), en de bahaalde overwinning de meening ont staan dat nu werkelijk de- poort wel aan stonds volt open te. bonzen; lioe verleidelijk is het voorbij te zien, dat drs staking van een door den. aard van hun arbeid bij uit zondering sterke klasse van arbeiders, ook aan de overwinning het karakter van iets exceptioneels geeft; een factor waarop in den vervolge nietgerekend mag worden. De Nederlandsche arbeiders-partij, voor ZOD ver men ze een partij kan noemen, is, in ver gelijking met vele harer zusters in het buitenland nog zwak ; de deelen waaruit zij is samengesteld hangen veelal nog te los aan elkaar, terwijl de victorie thans behaald, ook voor haar zelve onverwacht, die van alle overigen te boven gaat; zullen uu de beenen van deze zwakke sterk genoeg zijn orn de weelde zulk eener overwinning te dragen ? Wat thans in de, hoofdstad, dadelijk na dezen succesvollen afloop, voorvalt, eischt de hoogste mate van voorzichtigheid bij de leiders; immers hoe wenschelijk ware het voor hen geweest eenigen tijd van rust te genieten, om onder ongestoorde nauwge zette overweging der gewonnen voordeelen, en bij een juiste onderscheiding van rechten en plichten, zich tot verder handelen voor te bereiden. EQ. het zou zoo jammer zijn a's de vurig gewensciite en lang verbeide opbloei van het solidariteits-besef', dez\a door allen bewonderde, althans met ver bazing gadegeslagen, eensgezindheid, tot rechtmatig beklag aanleiding moest gaven! Zser gaarne laten wij hier volgen een artikel van Mr. Levy, die van zijn stand punt de staking beoordeelt, echter in zoo milden en verzoenenden geest, dat in deze dagen van wrevel na de geleden nederlaag, vele zijner partijgenooten zich er aan kunnen spiegelen. Machtsmisbruik. De paa geëindigde staking van het spoor wegpersoneel geeft, gelijk ieder omvangrijk maatschappelijk verschijnsel, aanleiding tot ettelijke vragen, ter beantwoording waarvan, ik een bescheiden poging wensen. te doen. Dd kern, het brandpunt dezer vragen, is die, naar de verantwoordelijk heid. Natuurlijk, trouwens. Het onbsvangen rechtsgevoel, dat in ieder onzer leeft, is, uit zijn aard, afkeerig vaa brutale machtsoefening. Dit bewustzijn zegt ons, dat geweld hem deert, die het bezigt, ook zelfi dau, als hij, schijnbaar, slagen mocht. Vandaar, dat de geweldenaar op niets zoo zeer bedacht en belust is, dan om zijne daad, voor het minst, met den uiterlijken too: van het R-jcht, te omkleeden. Niet te verwonderen is het alzoo, dat de verantivoordelijkheidsvraag vele ge moederen bezig houdt. Amsterdam was, gelukkig, slechts korten tijd, afgesloten van binnen- en buitenlandscn verkeer. Aan de befeekenis van dit feit, vele woorder te verspillen, ware ijdel. Het verkeer is de polsslag van onze maatschappij, Belemmert gij het eerste, gij onderbindt de hartader der laatste. Die daad heeft het spoorwegpersoneel aaqgeduifj. Des wege, twee vragen: Had het machtwoord der regeering tusscheubeide moeten komen ? Hoe moet, uit zedelijk, oogpunt, de handeling van het spoorwegpersoneel wor den beoordeeld ? Nopens de eerste vraag,, hebben toongevende organen het gevoelen van een geacht rechtsgeleerde, ajs Z.OH, ten deze, een regeeringsplicht zijn verzaakt, tot het hunne gemaakt. Ik kan van de juistheid dier meening mij niet overtuigen. Als grondbeginsel van de Wet tot rege ling van dienst en gebruik der spoorwegen, mag niet uit het. oog worden verloren, dat beheer en toezicht, strengelijk en stiptelijk, gescheiden zijn, dus onderscheiden moeten worden. Beheer is zaak en taak der direc tie. Toezicht over een verkeersmiddel van die beteekenis, functie der regeering, (thans) opgedragen aan den minister van Water staat. Het centraalpunt van dit toezicht is vervat in art. ]:?! der Wet, dat den minister »de bes'issing" verleent, indien,