De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1903 8 februari pagina 3

8 februari 1903 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

No. 1337 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD TOOE NEDERLAND. tüsschen Raad -van toezicht en bestuurders van den dienst, een conflict ontstaat. Daarmede, -zoo zal men zeggen, is de deur geopend, die naar het -beheer van regeenflgswege leidt, en in het dagelijksch beheer ingr^pt. Ongetwijfeld, maar de middelen om, voor het, hier, bestaand geval, aan (fes ministers .-beslissing sanctie en Jcraobt te v«rleene», wijst de Wet niet aan. Zij zegt in art. 14, Ie lid, dat de bestuurders aan 's mi-maters beslissing te voldoen 'hebben. Welnu, de directie was volkomen willens het regeeringsbevel na te leven. Haar echter ontbrak, ibij weigering van het (oiet-> dienstdoend personeel, de macht daartoe. Welke verandering zou, in dien etand van zaken, zijn gebracht, indien de directie, in * bede van haar eigen bevel, het bevelschrift des miaisters had getoond ? De geopende deur alzoo zou tot niefs anders hebben .geleid, dan tot verzwakking van het regeeringsgezag. £>e Wet kent echter de mogelijkheid, en wijdt daaraan zelfs haar hoofdstuk V, dat over de spoorwegen »i« het belang van'sRijks dienst" wordt beschikt. Dit is tijdelijke onteigening, rechtstreeksch wettelijk eigen regeeringsbeheer. Opent art. 50, wederom het samenvattend centraalpunt dezer wijze van beschikking, voor ous geval, tot zoo danig regeeringsin.grijpen de mogelijkheid ? Ik vermag de vraag niet bevestigend te beantwoorden. M. i. voorziet art. 50 M el in het geval, dat, het spoorwegverkeer inlaat zijnde, dit, aan zijne oorspronkelijke bestemming, moet worden onttrokken. Het voorziet echter niet iu het geval, dat eene dienst weigering van het personeel, aan dal ver keer &elf, belemmeringen in den weg legt. Stel, men gaf aan de wet deze laatste uitbreidende uitlegging, het ingrijpen der regeering zou doelloos zijn, omdat het nutteloos ware. Welke reden is er om aan te nemen, dat het personeel, voor het regeeriogsbevel geplaatst, daardoor, tot andere gedachten bekeerd zou zijn ? Zelfs den steen des aanstoots voor het personeel, het verplichte, indistincte goe derenvervoer, dat de Wet, in art. 31, voorEchïjjft, zou de regeering niet bij machte zijn geweest uit den weg te ruimen. Voor »hei belapg van 's Rijks dienst" moet alles wijken, zegt meu. Zaer zeker, alles, behalve de Wet, wier art. 31, in bet bsBtaande geval, ook voor de regeering, verbindend zij o en blijven zou. Of is ernstig vol te houden de meeniug, dat het wachtwoord der regeering, ten einde het etakingemotief weg te nemen, verzaking van art. 31 gelasten kon? Wat ware zoodanige opvatting anders dan decretenhèen-cbappij, in stede van wetsnaleving ? Een geneesmiddel dus, erger dan de kwaal ? Op de tweede gestelde vraag luidt mijn bescheid : de staking heef c gezegevierd, krachtens een beginsel, dat even bewonderenswaard is, als zijne toepassing onverholen afkeuring verdient. Men kent de zaak. Het spoorwegpersoneel heeft geweigerd goederen te vervoeren,met bestemming naar, of herkomst van veemen, met hunne ar beiders in geschil, en door zg. «onderkrui pers" (niet aangesloten werklieden) bediend. Bedoelde veeuiarbeiders zijn, bij de trans portfederatie, aangesloten, zoodat het spoor wegpersoceel van oordeel was, gemeld goed v«m>4sende, den strijd hunner kameraden te verzwaren. Vandaar het verzet, door partieele staking, voor Amsterdam, gevolgd, vergezeld van de bedreiging met algeheele staking, straks. Spookhuizen Ie Amsterdam. DOOR JU3TUS VAN MAURIK. Meental wordt in een Spookhuis de gaheimzmcige verschyEing alleen gehoord of gezien, maar niet voldoende nagespoord. Men blijft er een poos lang over praten nut angstige stem men ; voorzichtig fluisterend als het heel ge heimzinnig en akelig . Na verloop van tijd sterft ook dot fluisteren uit en blijft slechts de rage herinnering en te onbetrouwbare sage over. Dat een spook vastgegrepen wordt is een groote zeldzaamheid, maar toch is het r 0,5 een enkel muil gebeurd en wel op een vry zonder linge manier. Ik zal hier eenvoudig het verhaal weergeven, wat mij daarvan gedaan werd door een ooggetuige, iemand, die de gruwelijke verschyning ze f gezien en betast hetft. Op de Keizersgracht bij de IÏ3guliersgracht stond lange jaren geleden een breed heerenhuis, dat een ruim euderwetsch achterhuis had, van het voorste gedeelte gescheiden door een grooten tuin. Achter dat achterhui», was een kleit e stal, uitkomende in de Kerkstraat en grenzend aan het koetshuis van een ry'tuigverhuurder. Het heerenhuig werd bewoond door den eige naar, een gepeneionneerd overste der marine, een goedhartig, maar wat ruw en opvliegend weduwnaar met een paar dochters en een twee tal dienstboden; voor dat kleine gezin was het huis m et r dan voldoende groot en daarom had de overste bet achterhuis aan een boekbinder ver huurd, die boven woonde en beneden werkte. De stalhouder htd reeds herbaalde malen schertsende een bod gedaan voor achterhuis en stal, maar de kolonel scheen geen lust te hebben om een gedeelte van zijn bezitting te verkoopen en sloeg elk aanbod stellig af; bij maakte boven dien door het verhuren een vrij goede rente. Op een morgen echter kwam de boekbinder vertellen, dat by ging verhuizen, want dat het sedert een maand of wat niet pluis was in zyn woning. Zyn vrouw had al dikwijls ver dachte geluiden gehoord en eindelijk een paar malen 's nachts, toen zij voorzichtig ging kijken, een witte gedaante gezien, die onhoorbaar in de werkplaats verscheen en akelig steunend Is deze handeling van het spoorweg personeel te rechtvaardigen ? Ia zooverre zij gemeenschapsgevoel toont. dwingt zij bewondering af. Het gemeen schapsgevoel is een der edelste opwellin gen van het roenschelijk hart, de sleutel tot belangeloosheid, tot toewijding, tot zelf opoffering, tot zieleadel in n woord. Op de sympathie, het medelijden is ganscK een wijsgeerig stelsel, dat van Schopenhauer, gebouwd, maar, ook buiten alle wijsbegeerte om, zou des levens leed on draaglijk zijn, indien de deernis, het me degevoel niet lafenis en vertroosting bood. Ook den arbeider staat, in den eerlijken strijd om lotsverbeterin.g', weinig meer dan de steun van liet gemeenschapsgevoel ten dienste. Gelijk ieder gevoel echter, door beleid en verstand, zich moet doen beheerscheo, mag de solidarite t, van dien band der Rede, ons aller gehiedster niet ontheven zich achten. Treedt zij onberaden en onbesuis l, als gevoelsuitbarsting op, dan sticht zij, ondanks de beste bedoelingen, meer ellende, dan zij poogt te voorkomen. Twee eerbiedwaardige beginselen nu, zijn, door het spoorwegpersoneel, miskend. Het eerste beginsel is de vrijheid van arbeid, een der grondslagen onzer rechts orde. Hoe die vrijheid van arbeid te vereenigen, met den rechtraatigen drang des arbeiders naar gemeenschap ? Niet, door, van meet af, hij het ontstaan van een geschil, iederen «onderkruiper" te weren, maar, omgekeerd, door, eerst, over de rechtmatigheid van des arbeiders eisc1!, eene onpartijdige beslissing uit te lokken, en daarna, op grond daarvan, »het onder kruipen" aan de openbaarheid, die snel en scherp vonnist prijs te geven. Wordt deze gedragslijn gevolgd, de. terecht, naar gemeenschap hakende arbeider staat ster ker, dan wanneer hij, eigendunkelijk en eigenmachti', zijn wil doordrijft, en als machtsbevel voorschrijft. Scheidsrechterlijke tusschenkomst alzoo, bij ieder arbei dersgeschil, onmiddellijk in te roepen en daarnaar zich te gedragen, dat is de. oplossing. Laat men haar achterwege, er zal eigenrichting, d.i. machtsmisbruik zijn, onverschillig, door welke eenzijdige voor stelling, men den dwang, in staking gelegen, tracht te vergoelijken. Zoodanige arbitrage nu heeft, voor de veemarbeiders, niet plaats gehad. Het spoorwegpersoneel was dus niet in staat over het goed recht van deze zijne makkers teoordeelen. Mitsdien, is het, door deze laatsten, beweerde »onderkruipen'', niets dan verwerkelijking van de, iederen ingezetene en vreemdeling toekomende, vrijheid van arbeid, en mist de aanklacht allen grond. De tweede misvatting van het spoor wegpersoneel is de uitbreiding zelve, die het, aan het gemeenschapsgevoel, heeft gegeven. Gelijk ieder beginsel, zelfs het meest eerbiedwaardige, onbegrensl gehan teerd, tot ongerijmdheil leidt, heeft de folilariteit hare natuurlijke perken. In onze maatschappij, die een samengesteld raderwerk is, zijn de schakels onderling wijd vertakt en innig verbonden. Vat gij het gemeenschapsgevoel op, gelijk het spoorwegpersoneel het deed, dan kan, van stap tot stap. en van groep tot groep, opklimmend, een onbeduidend geschil, iu een uithoek, gansch het land en waar om ook niet het buitenland? in iep en roer brengen. De solidariteit dus moet halt houden en wijken, zoodra hare uiting slachtoffers maken zou, niet, in en door den kring der geschilvoerende partijen dit doet iedere staking maar ver daar iilliiiiiiiiieimiliiiiiniiimiiiiiiiimiitiHtiiiiHHiitifimiiiHiïfMT rondwaarde. En was het daar nog bij gebleven, maar neen, het fpook haalde den boel het onderste boven, smeet lo se vellen en half inge bonden boeken door elkander, gooide gereed schap in de stijf-elpotten en verdween dan met ketenen rama lend op onverklaarbara wijs. Gekheid, nonsens V'riep de overste,?je vrouw is zeker boven d'r theewater geweest; pakt ze 'm wel eens stiekem ? ' Di boekbinder maakte zich erg boos, beweerde dat de overste niet netjes wis en verhuisde. Den dag dat hij vertrok kwam hij fatsoenlijk betalen wat hij tchuldig was en zei: En nou heb ik 't van nacht zelf gezien, 'k ben er nog akelig van . . . ." Waarom heb je dat spook dan niet in zijn nek genomen ?'' 'k Zou je danken, overste dat kan 'n mensch z'n dood zijn ... ." Een poot-je stond het huis onbewoond, de kolo nel, die nog al op den penning was, vond dit erg onaangenaam en ging herhaalde malen met zijn dochters overdag plaatselijke ins-psctie houden. Men vond niets orgewoors, het buis was lee» en had geen andere uitgangen dan in de Kerk straat of in den tuin. De stalhouder kwam in die dagen als bij toeval den overste tegen, maakte een praat j s o/er het geheimzinnige geval en hernieuwde, daaruit aanleiding nemend, zijn bod, maar zei er bij: als 't perceel niet pluis ie zou ik 't niet eens willen hebben, nog niet cadeau" verder goedig bewerend, dat hy echter om den overste get oegen te doen, hem er EU nog wel af wou helpen. Onzin ! er bestaan geen spoken !" Wij hooren de ketting toch duidelyk rammelen," hield de stalhouder vol. Schijnsel zien we ook dikwijls... wat heb u aan zoo'n huis ; als 't meer bekend word*-, overste, kry'g je geen huurders ook en je komt er nooit af, want hier te Amsterdam zyn zelfs de godvreezendste menschen nog bang van zóó iets ! Probeer j 3 perceel r'is in de veiling te doen ? Als de lui de lucht er van hebben dat er 's nachts wat rondgaat, krijg je geec bod l" Dat zal ik afwachten, buurman ! Maak maar asjeblieft rechtfomkeert hè, 'k heb geen tijd voor die ouwe-wij ven praat." Boos ging de stalhouder heen. Eindelyk kwam er een andere huurder een handelaar in kramerijen maar binnen een maar.d was die met zijn gezin de woning w<êr uit, ook zij hadden het akelig steunende spook gezien en de heele buurt in spanning en angst gebracht door hun geheimzinnige verhalen van een wit spock zonder hoofd, dat beneden inde groote kamer (.e keer girg". buiten, parsonen en zaken treffende, met die partijen, in niet het minste verband. Dit laatste deed het spoorwegpersoneel, door zijne staking. Amsterdam werd »stop gezet", d. w. z. allen, die, voor persoon of goed, bij ongestoord verkeer, belang heb ben, al hadden zij niets ter wereld uit te staan met de veemen of hunne arbeiders, werden geweerd en gedeerd. Hier slaat het gemeenschapsgevoel in zijn tegendeel om, en blijkt, hoe noodzake lijk de verstandtbreidel, ook voor dit kind van erlelen huize, is. Daze handelwijze is ongeoorloofd, en ongeoorloofd is zij dubbel, nu het spoorwegpersoneel, stakende, de directie verhinderde een wettelijk voor schrift art. 31 na te leven. Machtsmisbruik derhalve, meen ik, in gansch het betreurenswaard'g verloop der staking te ontwaren. Machtsmisbruik, ver oorzaakt door error of judgme/il, door gemis aan inzicht, door afdwaling van een nobel beginsel, maar desniettemin machts misbruik. Hoe haa>-, voor de toekomst, te voor komen ? Ik heb te hoogen dunk van den Nederlandschen werkman, om te gelooven, dat hij op machtsvertoon prat zijn zou. Recht is van onrechtmatige macht de doodvijand., en dat, ia onzen Staat, de rechtsorde heerscht, moet aller, ook des werkmaus, eisch zijn. In die overtuiging, niet in civiele of strafivetten, hoe noodig óp zich zelf, ligt de uitkomst. De solidariteit, die hier ten vloek was, kan in een zegen verkeeren, wanneer zij gausch het maatschappelijk samenstel, niet enkel de arbeiders, doordiingt. Laat post vatten de meening, dat wij allen, wie wij zijn mogen, hoog en laag, arm en rijk, solidair zijn; de meening, dat de lutsverbetering van hen, die haar behoeven, niet hunne, maar ome zaak is; de meening, dat geschillen aan het Recht getoetst, fn niet door willekeur beslecht worden moe ten, en gij hebt machtsmisbruik ge fnuikt, stakingen zoo niet vooikomen, dan toch verholpen, en da rechtsorde in eer en aanzien hersteld. Amst., 4 Febr. 1!)03 J. A. LKVY. Wiken Weegloonen II. (Slot). iiKiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifin Er «wet een einl aan da.t gezanik ko men ... daar zit wat achter," riep de overste, ik ga er zelf slapen al is 't een maand lang en als er dan zoo'n verschijning komt, zal ik er eens een paar luehtgatcn in schieten/' De dochters bezwoeren papa met tranen zoo iets griezeügs toch niet te doen. Papa moest toch bedenken dat hy voortdurend rheuma iek had, moeilijk liep ... en dat 't God verzoeken was. Dat het toch wél waar kon zyn, da heele buurt was er vol van, en de meiden wonen er ook al om verhuizen, want Tier.m had gezegd dat..." Tienus !'' riep de overste op eens, juist ! dien moet ik hebben ; dat's net een corvee'je voor hem laat hern hier komen, zoodra hij er is." Tienus Biok was een bejiarde bootsman, die onder den overete had gediend en EU hij ook zijn pensioen had, halve dagen kwam en als oppasser dienst deed. De kolonel was intussen, steunende op zijn stok, den tuin door, naar het achterhuis gegaan en zat op een oude ledige pakkist, die de laatste huurder had achtergelaten, hem op te wacht en. Tot je orders kommandant!" zei Tierus binnenkomend en front makend. De overste keek hem een paar oogenblikken zwijgend aan, als monsterde hij de nog krachtige ineergedrongen gestalte, die voor hem stond in militaire houding met zijn pet in de hand. Bootsman," begon de kolonel, ik heb j 3 laten roepen, omdat ik een cor.ée heb die door een ve, trouwd persoon moet gedaan worden.'' Tiecus zweeg, maar sloeg met de twee voorste rechtervingers aan den sJaap van zijn hoofd. Ik zou 't zelf wel doen, maar dat satansche pootje'' hij wees met zyn krukstok naar zijn rechterbeen maakt me kwartierziek. Nu had ik gedacht dat iy 't wel eens voor me kon opknap pen ... je verdient graag 'n exfraa'tje Lè'.'" Dat spreekt vanzelf! Wat moet er gebeuren? " Bsn jij bang voor spoken?'' Wat blief u, kommandant?" Tienus trok zijn ros-grijze wenkbrauwen hoog op, keek grap pig verwonderd, met n oog, schuins naar den overste en lachte zóó dat zyn sterke gele tanden en de beide bruine tabakshoekjis aanzijn breeden mond zichtbaar werden. _ Of j? bang bent...?' Voor spoken ? 'k Zou haast denken van neen, kommandai t." Dis te beter ! ... Heb je al eens een spook goden ?'?' De bootsman kr.ik'e ernstig, en antwoordde, even aana'aande : Om j.? te dienen, kornmandaüt !" Zoo 03 '.' . . . Een echt spook '.''' laat, of met andere woorden: we kunnen i 't geld niet missen zonder de ;gemeenten tot den ondergang te brengen. i Dat is het laatste bolwerk en ook die redeneering is niet juist, wat duidelijk blijkt als we het cijfer der gemeentebelasting in de wik- en weegloon heffende gemeenten vergelijken met dat in andere plaatsen. j 't Volgend staatje geeft dat' overzicht en ! 't omvat de cijfers der plaatselijke belasting in : a. de wik- en weegloonhefFende ge meenten, b. in de vier grootste plaatsen van 't gewest, c. en d. een aantal kleiner gemeenten van welke de sub d. genoemde als plaatsen met overwegend landbouwers bevolking in den vorm van | wik- en weegloon aan de markteteden contribueeren. AUDUU , 1Wl'aa' - -:" " a Alkmaar . . Hoorn . . . Elam. . . . Purmerend. Maar, zal men wellicht vragen, indien wet en recht en gezonde politiek zoo met voeten worden getreden, hos is 't dan mogelijk dat zoo stuitende verhoudingen blijven bestaan ? En dan is 't antwoord : dat Man omdat de wet een achterdtunje hetft opengelaten waardoor binnensluipen kan een belastingheffing die aan de voor deur wordt afgewezen, 't Reeds meerge noemd art. 2üi <W gemeentewet moge voorschrijven dat 't bedrag der bijzondere heffingen de kotten der gemeenten niet mag overschrijden, dit rechtmatig voor schrift wordt door het volgend artikel weer vrijwel krachteloos gemaakt. Het 205e art. toch getft aan dat gemeenten kunnen worden aangewezen »in wier belang uit hoofde van bijzondere, oiiistandii/hcden van de gestelde regels kan worden afgeweken". Een dankbaar gebruik wordt gemaakt van die elasticiteit der v\ et. Niet kunnende handhaven 't vroeger beweren dat de uit gaven tegen de inkomsten der m a. kt op wegen, zijn 't nu de bijzondere omstandig heden, welke de hooge helfing moeten rechtvaardigen, 't Heet dan dat de toestand der gemeente finantiëu geen verlaging toeA (in tal UINVUUCV:-. 1S30I. 10SOJ . 0121 . 5CSO 50000 ?273 31 000 , 2 S7 20,500 , -l 13 10,000 2 S-2 Amster 'a n. Haarlem . . 7a indam . . Helder . . . Wormervecr Koog f,j i yjt E k'iuuen . Weesp . . . Bussuni . . Zaandijk . . Schagi n . . Br^vtrwijk . M demblik. d Warder. . . Opnieer, . . Beets. . . . Avei hom . . Sc lennsrborn Wist zaan . . De Rijp . . . llpeiidam. . . 520G02 651 89 21597 25811 OH t 3031 7011 OS03 7 39-t 2450 2 b 09 5Jb7 2005 527 3''9 510 511 3159 1100 ;229 U M IA) l S » 1,250 000 , S.1G' 378 500 ;/ 5.SG 99000 l 53 40 200 ,, 1.79' 45 000 20000 3 L 500 30,000 30,000 10000 9,900 11,000 5 000 3,300 2 300 2400 2,050 4 500 4,000 S 050 l 50 G (.00 7.32 G.92 4 47 441 408 407 345 2.1 S 172 025 0.23 4 14 401 3 SS 3 02 3 01 3 33 313 Ht-t blijkt dan dat de finantieele toe| stand van de -l marktplaatsen zelfs be| paald gunstig is in vergelijking met 't overgroot deel der hiervoren genoemde ge meenten, want alleen in den Helder, Bever wijk en Meden blik is de gemiddelde aanslag ' lager. Een uitzondering maakt E lam alleen, ' waar trouwens de ontvangst aan marktgeld niet zoo heel veel beteekent. Een zelfde indruk wordt verkregen bij vergelijking i vau de opeen ten cijfers in de marksteden en elders geheven. Alkmaar en E lam hef fen 50 a 80, Purmerend en Hoorn 50 i opcenten op de personeele belasting. Die belasting is zwaarder in Haarlem, Helder en Westzaan met 50 u 100, in Zaandam met 50 a 95, in Wormervef r, Koog a d Zaan en Medemblik met 50 a 90 opcenten. De heffing is gelijk in Amsterdam en i Zaandijk met 50 a 80 in Weesp met 50 a 70, in Bsverwijk met 50 a 02, in Opmeer, Beets, Oudendijk, Schermerhorn. de Rijp en llpendam met, 50 opeen ten. Lager alleen in Buasum, Schagen, Warder, Enkhuizen en A ven hom. Zoo beschouwd blijft er niet veel over van die zoo gezegde «bijzondere omstan digheid ', dat de nood der gemeenten tot de heffing der wik- en weegloonen dwingt. Als we de cijfers goed nagaan en groepeeren dan kan de vrees voor den finantieelen ondergang der marktsteden wel naar de sproobjeskamer worden verwezen. En laat ons nu veronderstellen dat de iiimiiimiiiiiiniiu Jawel, overste, m'n stiefmoeder ! Die kon d'r 's morgens heel 01 smakelijk uitzien." Dat bedoel )k niet, Tienus ik meen een echt spook, dat, 's nachts rondwaart .." Neen, zoVn creatuur heb ik nog nooit ontmoet." Zou jij hier een paar nachten allén, durven waken." Even rondjiende in de holle, sombere kamer, antwoordde Tietus: Nou, allemachtig gezellig is 't hier tiet, maar als ik js d'r pl?zier mee kan doen, kommandaiit, wil ik hier wel e'ris bivakkeeren, . . . maar . .." Nu, maar ?" Ik zou wel een bae*je vuur willen hebben, c1 aar onder die groote schouw en dan een tafel en een stoel, zoo'n heele nacht hcèa en wtèr kuif-ren is me te bar..." Natuurlijk, daar wordt voor gezorgd ..." de overste tikfe Tienus vriendelijk met zijn stok tegen zyn beenen en zei lachend : --- Een sigaartje en 'n pijpje tabak, Ier" Graag !" Een paar t! sscbj es bier ? ' Tienus zette een vies gezien*-, trok zijn mond schetf, omdat hy' zijn tabakspruim van de eene wang naar de atidere deed verhuizen en vroeg knipoogend : Al) 't u 't zelfde is, heb ik liever een verkante lummel (vierkante jeneverilescb) op tafel, of een snippertje rum voor 'n grokkie." Jongen?, Tienus ! . .. sterke drank maakt slaperig.'' Accoord, overste, maar dan moet je d'r toch wel een emmer vol van gebruiken ... ik blijf be'.er by m'n positieva door zoo'n opknapperlje. Bier geeft zoo'n plas in je maag ik word er altijd weüg van...'' Goed ! zooah je dan wil... soms nog iets ?" Afijn ! nou u 't zoo rejaal weg vraagt zal ik de bele?tdheid hebben er gebruik van te maken,.. . zoo'n nacht duurt zoo lang, hè? ... 'n happie brood met 'n stukkie vleesch of wit uw's kokkie in huis heit voor tijdpasseering, mag ik wel " Best ! Dan kun je mijn groote ulster aan doen ..." - Als ze mijn dan maar niet voor U houwen , . ." Geen nood! Dan zal ik je een revolver geven . .." Wabliiü? een pistool? Assieblieft niet, kommandant, daar kan ik niet mee overweg ilaar kom?n ongelukken van...'' Maar je \. unt toch met ongewapend zijn..." Geef u mijn maar liever een goed endja heffing van het wik- en weegloon werd verminderd tot een .zoodanig bedrag als vereenigbaar is met 't voorschrift van art. 254 der gemeentewet, volgens onze becijfering dus 30 cente per 100 Kg. zon der bijkomende kosten. In dat geval zou de 'heffing in Alkmaar met ruim 30, in Hoorn en Formerend met ruim 13 en 9 duizend, in Edam met ruim 12 honderd gulden moeten worden verminderd. Zoo 't niet door bezuiniging op andere posten geheel of gedeeltelijk kon worden gevon den zou de inkomstenbelasting of hoofde lijke omslag met 't te missen bedrag moeten ?worden verhoogd. In dat peval zou de ge middelde aanslag per hoofd kunnen klim men : in Alkmaar tot f<L 41, in Purmerend tot ? 4 40, :in E'lam tot /' 431, in Hoorn tot /' 4 10 per inwoner en dus nog heel wat blijven beneden het belaslingcijfer in verscheidene andere gemeenten dezer pro vincie. Van een finantieelen ondergang te spreken is dan ook schromelijk over dreven. IQ den aanhef dezer beschouwing merkt en we reeds op dat binnenkort de wik- en weegloon uitzonderingswet opnieuw moet worden bekrachtigd. Om dit te verkrijgen zijn de belanghebbende gemeentebesturen ijverig bezig met 't bepleiten van hunne belangen. Zij beroepen zich daartoe op de clausules van 't 254«te en op de «bijzon dere omstandigheden" van 't 255ste artikel der gemeentewet, 't Is, veronder.-tellen we, hier voor allen duidelijk gemaakt dat zoo danig beroep in alle opzichten onjuist is; de grenzen van art. 254 worden jaarlijks met tienduizenden guldens overschreden en de «bijzondere omstandigheid" is puur egoisme, anders niet. Tegen de vernieuwde bekrachtiging der uitzonderingswet richten zich de landbouwvereenigirger. Commissies zijn gevormd, vergaderingen zijn belegd en adressen zijn opgesteld, vragende een geheele inkorting of in elk geval een geleidelijke verminde ring van het buitensporig wik- en weeg loon. Het platteland wacht op de beslis sing, zich afvragend of het tegenwoordig ministerie de rechtvaardigheid zal weten te betrachten. Doch niet alleen voor de belanghebbende gemeentebesturen en kaasmakers is de te vallen beslissing van beteekenis; ze moet allen ter harte gaan tij een goede toepassing der landsvvetten noodig achten in 't belang van den Siaat. Haarlem, Nov. 1902. K. EKYXE. Ecu misrekening. De heer B.)wen, de Amerikaansche zaakgelasiigde te Caiacas, die tegenwoordig als gevolmachtigde van Venezuela te Washing ton optreedt, en daar de onderhandelingen leidt tusachen de Zuid-Amerikaan sche Repu bliek en de vertegenwoordigers van Enge land, Duitschland en Italië, blijkt een diplomaat te zijn van meer dan gewone handigheid. Hij hetft het merkwaardige kunststuk volbracht, door Venezuela, waar over iedereen korten tijd geleden nog met zekere minachting sprak, tegenover de verbonden groote mogendheden Ie beau rule te laten spelen. Zelfs eene zoogenoemde vreedzame blok kade (waarbij toch nog schepen in de grond geboord en forten beschoten worden ; met weinig gevolg en nog minder glorie) kost schatten geld. Daaraan zeker, en misschien aan het besef van hun eigen groote beteekenis, ontleenden de verbonden mogendheden hare aanspraken, om ten opzichte van Venezuela als prtfereiite schuldeischers beschouwd ammiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiliuiiiiiiiiiiliimiiHiiiiimiiiiiiniiiiiniiiiiimiHiB hout in m'n kluiven, daar knap ik handig 't zwaarste tpook mee op." De bootsman stroopte zijn rechter mouw op en toonde een behaarden zwaar gecpierden onderarm. Hij keek toen kalm de kamer rond : En waar komt dat mirakel zoo gewoonlijk van daan V Da&r uit die deur ? of uit die ? of door de ramen?" De overste haalde de schouders op. Afijn, dat zulle we dan wel zien, als 't zoover is ... en .. »ls ik 't nou in de peiling krijg, wat dan V" Dan volg je 't en tracht, hoe dan ook, te weten te komen waar het vanda»n komt en wie, of wat het is.'1 Anders niet 't" Neen l' Dus ik hoef er geen viezevazen of compelementen mee te maken ? ' Volstrekt niet! ' ? Allright!' grinnikte de bootsman. Gaat u dan van avond gerust op t'éa oor liggen, ik zal dat varken wel voor je wasichen . . , H'm! ja! snaar als 't nu eens niet komt van cachtV ' Dai moet je er nog een pair nachten aan wagen l" Accoord, kommandant!" Zorg nu maar dat je goed oplet en niet zenuwachtig wordt." Zenuwachtig? Bestaat bij mij niet, de zenuwen heit me stiefmoeder er bij me uitge klopt?toen 'k nog zoo'n dreumes mas" Dus alles goed afgesproken, je kunt van avond even over elven, den sleutel by' me halen, ik zal zorgen dat alles er is." H'm, ja! ik zou nog wel een eindje kaars willen hebben in 't donker kan je zoo slecht zien." Ik zal er een lamp laten zetten, een paar boektn en ..." Neen! geen boeken assiebliel, (Vul* zou je nou juistement slaap door kry'gen; liever 'n beelje veel sigaren.'' Giiml&chend stond de overste op van de ledige pakkiit, die hem als ze'.el had gediend, knikte ea wees met zijn krukstokjs naar de deur... Tienus maakte salut" en keert'. Hé, zeg Ticnus!" Tot je orders, kommandant!" hij maak'e weer front. Twee rijksdaalders voor jou, als js op "t rapport komt met goeie tydirg... Martch! Neen, halt I Dat vervloekte been; breng me eerst even thuis, bootsman ..," (Wordt verïolgil).

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl