Historisch Archief 1877-1940
No. 1337
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD TOOE NEDERLAND.
tüsschen Raad -van toezicht en bestuurders
van den dienst, een conflict ontstaat.
Daarmede, -zoo zal men zeggen, is de
deur geopend, die naar het -beheer van
regeenflgswege leidt, en in het dagelijksch
beheer ingr^pt. Ongetwijfeld, maar de
middelen om, voor het, hier, bestaand geval,
aan (fes ministers .-beslissing sanctie en
Jcraobt te v«rleene», wijst de Wet niet
aan. Zij zegt in art. 14, Ie lid, dat de
bestuurders aan 's mi-maters beslissing te
voldoen 'hebben.
Welnu, de directie was volkomen willens
het regeeringsbevel na te leven. Haar
echter ontbrak, ibij weigering van het
(oiet-> dienstdoend personeel, de macht
daartoe. Welke verandering zou, in dien
etand van zaken, zijn gebracht, indien de
directie, in * bede van haar eigen bevel, het
bevelschrift des miaisters had getoond ?
De geopende deur alzoo zou tot niefs
anders hebben .geleid, dan tot verzwakking
van het regeeringsgezag.
£>e Wet kent echter de mogelijkheid, en
wijdt daaraan zelfs haar hoofdstuk V, dat
over de spoorwegen »i« het belang van'sRijks
dienst" wordt beschikt. Dit is tijdelijke
onteigening, rechtstreeksch wettelijk eigen
regeeringsbeheer. Opent art. 50, wederom
het samenvattend centraalpunt dezer wijze
van beschikking, voor ous geval, tot zoo
danig regeeringsin.grijpen de mogelijkheid ?
Ik vermag de vraag niet bevestigend te
beantwoorden.
M. i. voorziet art. 50 M el in het geval,
dat, het spoorwegverkeer inlaat zijnde,
dit, aan zijne oorspronkelijke bestemming,
moet worden onttrokken. Het voorziet
echter niet iu het geval, dat eene dienst
weigering van het personeel, aan dal ver
keer &elf, belemmeringen in den weg legt.
Stel, men gaf aan de wet deze laatste
uitbreidende uitlegging, het ingrijpen der
regeering zou doelloos zijn, omdat het
nutteloos ware. Welke reden is er om
aan te nemen, dat het personeel, voor het
regeeriogsbevel geplaatst, daardoor, tot
andere gedachten bekeerd zou zijn ?
Zelfs den steen des aanstoots voor het
personeel, het verplichte, indistincte goe
derenvervoer, dat de Wet, in art. 31,
voorEchïjjft, zou de regeering niet bij machte
zijn geweest uit den weg te ruimen. Voor
»hei belapg van 's Rijks dienst" moet
alles wijken, zegt meu. Zaer zeker, alles,
behalve de Wet, wier art. 31, in bet
bsBtaande geval, ook voor de regeering,
verbindend zij o en blijven zou. Of is
ernstig vol te houden de meeniug, dat het
wachtwoord der regeering, ten einde het
etakingemotief weg te nemen, verzaking
van art. 31 gelasten kon? Wat ware
zoodanige opvatting anders dan
decretenhèen-cbappij, in stede van wetsnaleving ?
Een geneesmiddel dus, erger dan de kwaal ?
Op de tweede gestelde vraag luidt mijn
bescheid : de staking heef c gezegevierd,
krachtens een beginsel, dat even
bewonderenswaard is, als zijne toepassing
onverholen afkeuring verdient.
Men kent de zaak.
Het spoorwegpersoneel heeft geweigerd
goederen te vervoeren,met bestemming naar,
of herkomst van veemen, met hunne ar
beiders in geschil, en door zg. «onderkrui
pers" (niet aangesloten werklieden) bediend.
Bedoelde veeuiarbeiders zijn, bij de trans
portfederatie, aangesloten, zoodat het spoor
wegpersoceel van oordeel was, gemeld goed
v«m>4sende, den strijd hunner kameraden
te verzwaren. Vandaar het verzet, door
partieele staking, voor Amsterdam, gevolgd,
vergezeld van de bedreiging met algeheele
staking, straks.
Spookhuizen Ie Amsterdam.
DOOR
JU3TUS VAN MAURIK.
Meental wordt in een Spookhuis de
gaheimzmcige verschyEing alleen gehoord of gezien,
maar niet voldoende nagespoord. Men blijft er
een poos lang over praten nut angstige stem
men ; voorzichtig fluisterend als het heel ge
heimzinnig en akelig . Na verloop van tijd sterft
ook dot fluisteren uit en blijft slechts de rage
herinnering en te onbetrouwbare sage over.
Dat een spook vastgegrepen wordt is een
groote zeldzaamheid, maar toch is het r 0,5 een
enkel muil gebeurd en wel op een vry zonder
linge manier. Ik zal hier eenvoudig het verhaal
weergeven, wat mij daarvan gedaan werd door
een ooggetuige, iemand, die de gruwelijke
verschyning ze f gezien en betast hetft.
Op de Keizersgracht bij de IÏ3guliersgracht
stond lange jaren geleden een breed
heerenhuis, dat een ruim euderwetsch achterhuis had,
van het voorste gedeelte gescheiden door een
grooten tuin. Achter dat achterhui», was een
kleit e stal, uitkomende in de Kerkstraat en
grenzend aan het koetshuis van een
ry'tuigverhuurder.
Het heerenhuig werd bewoond door den eige
naar, een gepeneionneerd overste der marine,
een goedhartig, maar wat ruw en opvliegend
weduwnaar met een paar dochters en een twee
tal dienstboden; voor dat kleine gezin was het
huis m et r dan voldoende groot en daarom had de
overste bet achterhuis aan een boekbinder ver
huurd, die boven woonde en beneden werkte.
De stalhouder htd reeds herbaalde malen
schertsende een bod gedaan voor achterhuis en
stal, maar de kolonel scheen geen lust te hebben
om een gedeelte van zijn bezitting te verkoopen
en sloeg elk aanbod stellig af; bij maakte boven
dien door het verhuren een vrij goede rente.
Op een morgen echter kwam de boekbinder
vertellen, dat by ging verhuizen, want dat het
sedert een maand of wat niet pluis was in
zyn woning. Zyn vrouw had al dikwijls ver
dachte geluiden gehoord en eindelijk een paar
malen 's nachts, toen zij voorzichtig ging kijken,
een witte gedaante gezien, die onhoorbaar in
de werkplaats verscheen en akelig steunend
Is deze handeling van het spoorweg
personeel te rechtvaardigen ?
Ia zooverre zij gemeenschapsgevoel toont.
dwingt zij bewondering af. Het gemeen
schapsgevoel is een der edelste opwellin
gen van het roenschelijk hart, de sleutel
tot belangeloosheid, tot toewijding, tot zelf
opoffering, tot zieleadel in n woord. Op
de sympathie, het medelijden is ganscK
een wijsgeerig stelsel, dat van
Schopenhauer, gebouwd, maar, ook buiten alle
wijsbegeerte om, zou des levens leed on
draaglijk zijn, indien de deernis, het me
degevoel niet lafenis en vertroosting bood.
Ook den arbeider staat, in den eerlijken
strijd om lotsverbeterin.g', weinig meer dan
de steun van liet gemeenschapsgevoel ten
dienste. Gelijk ieder gevoel echter, door
beleid en verstand, zich moet doen
beheerscheo, mag de solidarite t, van dien
band der Rede, ons aller gehiedster
niet ontheven zich achten. Treedt zij
onberaden en onbesuis l, als
gevoelsuitbarsting op, dan sticht zij, ondanks de
beste bedoelingen, meer ellende, dan zij
poogt te voorkomen.
Twee eerbiedwaardige beginselen nu,
zijn, door het spoorwegpersoneel, miskend.
Het eerste beginsel is de vrijheid van
arbeid, een der grondslagen onzer rechts
orde. Hoe die vrijheid van arbeid te
vereenigen, met den rechtraatigen drang
des arbeiders naar gemeenschap ? Niet,
door, van meet af, hij het ontstaan van
een geschil, iederen «onderkruiper" te
weren, maar, omgekeerd, door, eerst, over
de rechtmatigheid van des arbeiders eisc1!,
eene onpartijdige beslissing uit te lokken,
en daarna, op grond daarvan, »het onder
kruipen" aan de openbaarheid, die snel
en scherp vonnist prijs te geven. Wordt
deze gedragslijn gevolgd, de. terecht, naar
gemeenschap hakende arbeider staat ster
ker, dan wanneer hij, eigendunkelijk en
eigenmachti', zijn wil doordrijft, en als
machtsbevel voorschrijft.
Scheidsrechterlijke tusschenkomst alzoo, bij ieder arbei
dersgeschil, onmiddellijk in te roepen en
daarnaar zich te gedragen, dat is de.
oplossing. Laat men haar achterwege, er
zal eigenrichting, d.i. machtsmisbruik zijn,
onverschillig, door welke eenzijdige voor
stelling, men den dwang, in staking gelegen,
tracht te vergoelijken. Zoodanige arbitrage
nu heeft, voor de veemarbeiders, niet plaats
gehad. Het spoorwegpersoneel was dus
niet in staat over het goed recht van
deze zijne makkers teoordeelen. Mitsdien,
is het, door deze laatsten, beweerde
»onderkruipen'', niets dan verwerkelijking van
de, iederen ingezetene en vreemdeling
toekomende, vrijheid van arbeid, en mist
de aanklacht allen grond.
De tweede misvatting van het spoor
wegpersoneel is de uitbreiding zelve, die
het, aan het gemeenschapsgevoel, heeft
gegeven. Gelijk ieder beginsel, zelfs het
meest eerbiedwaardige, onbegrensl gehan
teerd, tot ongerijmdheil leidt, heeft de
folilariteit hare natuurlijke perken. In
onze maatschappij, die een samengesteld
raderwerk is, zijn de schakels onderling
wijd vertakt en innig verbonden. Vat gij
het gemeenschapsgevoel op, gelijk het
spoorwegpersoneel het deed, dan kan, van
stap tot stap. en van groep tot groep,
opklimmend, een onbeduidend geschil, iu
een uithoek, gansch het land en waar
om ook niet het buitenland? in iep
en roer brengen. De solidariteit dus moet
halt houden en wijken, zoodra hare uiting
slachtoffers maken zou, niet, in en door
den kring der geschilvoerende partijen
dit doet iedere staking maar ver daar
iilliiiiiiiiieimiliiiiiniiimiiiiiiiimiitiHtiiiiHHiitifimiiiHiïfMT
rondwaarde. En was het daar nog bij gebleven,
maar neen, het fpook haalde den boel het
onderste boven, smeet lo se vellen en half inge
bonden boeken door elkander, gooide gereed
schap in de stijf-elpotten en verdween dan met
ketenen rama lend op onverklaarbara wijs.
Gekheid, nonsens V'riep de overste,?je
vrouw is zeker boven d'r theewater geweest;
pakt ze 'm wel eens stiekem ? '
Di boekbinder maakte zich erg boos, beweerde
dat de overste niet netjes wis en verhuisde.
Den dag dat hij vertrok kwam hij fatsoenlijk
betalen wat hij tchuldig was en zei: En
nou heb ik 't van nacht zelf gezien, 'k ben er
nog akelig van . . . ."
Waarom heb je dat spook dan niet in
zijn nek genomen ?''
'k Zou je danken, overste dat kan
'n mensch z'n dood zijn ... ."
Een poot-je stond het huis onbewoond, de kolo
nel, die nog al op den penning was, vond dit erg
onaangenaam en ging herhaalde malen met zijn
dochters overdag plaatselijke ins-psctie houden.
Men vond niets orgewoors, het buis was lee» en
had geen andere uitgangen dan in de Kerk
straat of in den tuin. De stalhouder kwam in
die dagen als bij toeval den overste tegen,
maakte een praat j s o/er het geheimzinnige
geval en hernieuwde, daaruit aanleiding nemend,
zijn bod, maar zei er bij: als 't perceel
niet pluis ie zou ik 't niet eens willen hebben,
nog niet cadeau" verder goedig bewerend,
dat hy echter om den overste get oegen te doen,
hem er EU nog wel af wou helpen.
Onzin ! er bestaan geen spoken !"
Wij hooren de ketting toch duidelyk
rammelen," hield de stalhouder vol. Schijnsel
zien we ook dikwijls... wat heb u aan zoo'n
huis ; als 't meer bekend word*-, overste, kry'g
je geen huurders ook en je komt er nooit af,
want hier te Amsterdam zyn zelfs de
godvreezendste menschen nog bang van zóó iets !
Probeer j 3 perceel r'is in de veiling te doen ?
Als de lui de lucht er van hebben dat er 's nachts
wat rondgaat, krijg je geec bod l"
Dat zal ik afwachten, buurman ! Maak
maar asjeblieft rechtfomkeert hè, 'k heb geen
tijd voor die ouwe-wij ven praat."
Boos ging de stalhouder heen.
Eindelyk kwam er een andere huurder een
handelaar in kramerijen maar binnen een
maar.d was die met zijn gezin de woning w<êr
uit, ook zij hadden het akelig steunende spook
gezien en de heele buurt in spanning en angst
gebracht door hun geheimzinnige verhalen van
een wit spock zonder hoofd, dat beneden inde
groote kamer (.e keer girg".
buiten, parsonen en zaken treffende, met
die partijen, in niet het minste verband.
Dit laatste deed het spoorwegpersoneel,
door zijne staking. Amsterdam werd »stop
gezet", d. w. z. allen, die, voor persoon of
goed, bij ongestoord verkeer, belang heb
ben, al hadden zij niets ter wereld uit te
staan met de veemen of hunne arbeiders,
werden geweerd en gedeerd.
Hier slaat het gemeenschapsgevoel in
zijn tegendeel om, en blijkt, hoe noodzake
lijk de verstandtbreidel, ook voor dit kind
van erlelen huize, is. Daze handelwijze is
ongeoorloofd, en ongeoorloofd is zij dubbel,
nu het spoorwegpersoneel, stakende, de
directie verhinderde een wettelijk voor
schrift art. 31 na te leven.
Machtsmisbruik derhalve, meen ik, in
gansch het betreurenswaard'g verloop der
staking te ontwaren. Machtsmisbruik, ver
oorzaakt door error of judgme/il, door
gemis aan inzicht, door afdwaling van een
nobel beginsel, maar desniettemin machts
misbruik.
Hoe haa>-, voor de toekomst, te voor
komen ?
Ik heb te hoogen dunk van den
Nederlandschen werkman, om te gelooven, dat
hij op machtsvertoon prat zijn zou. Recht
is van onrechtmatige macht de doodvijand.,
en dat, ia onzen Staat, de rechtsorde
heerscht, moet aller, ook des werkmaus,
eisch zijn. In die overtuiging, niet in
civiele of strafivetten, hoe noodig óp zich
zelf, ligt de uitkomst.
De solidariteit, die hier ten vloek was,
kan in een zegen verkeeren, wanneer zij
gausch het maatschappelijk samenstel,
niet enkel de arbeiders, doordiingt. Laat
post vatten de meening, dat wij allen, wie
wij zijn mogen, hoog en laag, arm en rijk,
solidair zijn; de meening, dat de
lutsverbetering van hen, die haar behoeven, niet
hunne, maar ome zaak is; de meening,
dat geschillen aan het Recht getoetst, fn
niet door willekeur beslecht worden moe
ten, en gij hebt machtsmisbruik ge
fnuikt, stakingen zoo niet vooikomen, dan
toch verholpen, en da rechtsorde in eer en
aanzien hersteld.
Amst., 4 Febr. 1!)03 J. A. LKVY.
Wiken Weegloonen
II. (Slot).
iiKiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifin
Er «wet een einl aan da.t gezanik ko
men ... daar zit wat achter," riep de overste,
ik ga er zelf slapen al is 't een maand lang
en als er dan zoo'n verschijning komt, zal ik
er eens een paar luehtgatcn in schieten/'
De dochters bezwoeren papa met tranen zoo
iets griezeügs toch niet te doen. Papa moest
toch bedenken dat hy voortdurend rheuma iek
had, moeilijk liep ... en dat 't God verzoeken
was. Dat het toch wél waar kon zyn, da heele
buurt was er vol van, en de meiden wonen er
ook al om verhuizen, want Tier.m had gezegd
dat..."
Tienus !'' riep de overste op eens, juist !
dien moet ik hebben ; dat's net een corvee'je voor
hem laat hern hier komen, zoodra hij er is."
Tienus Biok was een bejiarde bootsman, die
onder den overete had gediend en EU hij ook
zijn pensioen had, halve dagen kwam en als
oppasser dienst deed.
De kolonel was intussen, steunende op zijn
stok, den tuin door, naar het achterhuis gegaan
en zat op een oude ledige pakkist, die de laatste
huurder had achtergelaten, hem op te wacht en.
Tot je orders kommandant!" zei Tierus
binnenkomend en front makend.
De overste keek hem een paar oogenblikken
zwijgend aan, als monsterde hij de nog krachtige
ineergedrongen gestalte, die voor hem stond in
militaire houding met zijn pet in de hand.
Bootsman," begon de kolonel, ik heb j 3
laten roepen, omdat ik een cor.ée heb die
door een ve, trouwd persoon moet gedaan worden.''
Tiecus zweeg, maar sloeg met de twee voorste
rechtervingers aan den sJaap van zijn hoofd.
Ik zou 't zelf wel doen, maar dat satansche
pootje'' hij wees met zyn krukstok naar zijn
rechterbeen maakt me kwartierziek. Nu had
ik gedacht dat iy 't wel eens voor me kon opknap
pen ... je verdient graag 'n exfraa'tje Lè'.'"
Dat spreekt vanzelf! Wat moet er gebeuren? "
Bsn jij bang voor spoken?''
Wat blief u, kommandant?" Tienus trok
zijn ros-grijze wenkbrauwen hoog op, keek grap
pig verwonderd, met n oog, schuins naar den
overste en lachte zóó dat zyn sterke gele tanden
en de beide bruine tabakshoekjis aanzijn
breeden mond zichtbaar werden.
_ Of j? bang bent...?'
Voor spoken ? 'k Zou haast denken van
neen, kommandai t."
Dis te beter ! ... Heb je al eens een
spook goden ?'?'
De bootsman kr.ik'e ernstig, en antwoordde,
even aana'aande :
Om j.? te dienen, kornmandaüt !"
Zoo 03 '.' . . . Een echt spook '.'''
laat, of met andere woorden: we kunnen
i 't geld niet missen zonder de ;gemeenten
tot den ondergang te brengen.
i Dat is het laatste bolwerk en ook die
redeneering is niet juist, wat duidelijk blijkt
als we het cijfer der gemeentebelasting in
de wik- en weegloon heffende gemeenten
vergelijken met dat in andere plaatsen.
j 't Volgend staatje geeft dat' overzicht en
! 't omvat de cijfers der plaatselijke belasting
in : a. de wik- en weegloonhefFende ge
meenten, b. in de vier grootste plaatsen
van 't gewest, c. en d. een aantal
kleiner gemeenten van welke de sub d.
genoemde als plaatsen met overwegend
landbouwers bevolking in den vorm van
| wik- en weegloon aan de markteteden
contribueeren.
AUDUU , 1Wl'aa' - -:" "
a
Alkmaar . .
Hoorn . . .
Elam. . . .
Purmerend.
Maar, zal men wellicht vragen, indien
wet en recht en gezonde politiek zoo met
voeten worden getreden, hos is 't dan
mogelijk dat zoo stuitende verhoudingen
blijven bestaan ? En dan is 't antwoord :
dat Man omdat de wet een achterdtunje
hetft opengelaten waardoor binnensluipen
kan een belastingheffing die aan de voor
deur wordt afgewezen, 't Reeds meerge
noemd art. 2üi <W gemeentewet moge
voorschrijven dat 't bedrag der bijzondere
heffingen de kotten der gemeenten niet
mag overschrijden, dit rechtmatig voor
schrift wordt door het volgend artikel weer
vrijwel krachteloos gemaakt. Het 205e art.
toch getft aan dat gemeenten kunnen
worden aangewezen »in wier belang uit
hoofde van bijzondere, oiiistandii/hcden van
de gestelde regels kan worden afgeweken".
Een dankbaar gebruik wordt gemaakt
van die elasticiteit der v\ et. Niet kunnende
handhaven 't vroeger beweren dat de uit
gaven tegen de inkomsten der m a. kt op
wegen, zijn 't nu de bijzondere omstandig
heden, welke de hooge helfing moeten
rechtvaardigen, 't Heet dan dat de toestand
der gemeente finantiëu geen verlaging
toeA (in tal
UINVUUCV:-.
1S30I. 10SOJ
. 0121
. 5CSO
50000 ?273
31 000 , 2 S7
20,500 , -l 13
10,000 2 S-2
Amster 'a n.
Haarlem . .
7a indam . .
Helder . . .
Wormervecr
Koog f,j i yjt
E k'iuuen .
Weesp . . .
Bussuni . .
Zaandijk . .
Schagi n . .
Br^vtrwijk .
M demblik.
d
Warder. . .
Opnieer, . .
Beets. . . .
Avei hom . .
Sc lennsrborn
Wist zaan . .
De Rijp . . .
llpeiidam. . .
520G02
651 89
21597
25811
OH t
3031
7011
OS03
7 39-t
2450
2 b 09
5Jb7
2005
527
3''9
510
511
3159
1100
;229
U M
IA) l S
» 1,250 000 , S.1G'
378 500 ;/ 5.SG
99000 l 53
40 200 ,, 1.79'
45 000
20000
3 L 500
30,000
30,000
10000
9,900
11,000
5 000
3,300
2 300
2400
2,050
4 500
4,000
S 050
l 50
G (.00
7.32
G.92
4 47
441
408
407
345
2.1 S
172
025
0.23
4 14
401
3 SS
3 02
3 01
3 33
313
Ht-t blijkt dan dat de finantieele
toe| stand van de -l marktplaatsen zelfs
be| paald gunstig is in vergelijking met 't
overgroot deel der hiervoren genoemde ge
meenten, want alleen in den Helder, Bever
wijk en Meden blik is de gemiddelde aanslag
' lager. Een uitzondering maakt E lam alleen,
' waar trouwens de ontvangst aan marktgeld
niet zoo heel veel beteekent. Een zelfde
indruk wordt verkregen bij vergelijking
i vau de opeen ten cijfers in de marksteden
en elders geheven. Alkmaar en E lam hef
fen 50 a 80, Purmerend en Hoorn 50
i opcenten op de personeele belasting. Die
belasting is zwaarder in Haarlem, Helder
en Westzaan met 50 u 100, in Zaandam
met 50 a 95, in Wormervef r, Koog a d
Zaan en Medemblik met 50 a 90 opcenten.
De heffing is gelijk in Amsterdam en
i Zaandijk met 50 a 80 in Weesp met 50
a 70, in Bsverwijk met 50 a 02, in
Opmeer, Beets, Oudendijk, Schermerhorn. de
Rijp en llpendam met, 50 opeen ten. Lager
alleen in Buasum, Schagen, Warder,
Enkhuizen en A ven hom.
Zoo beschouwd blijft er niet veel over
van die zoo gezegde «bijzondere omstan
digheid ', dat de nood der gemeenten tot
de heffing der wik- en weegloonen dwingt.
Als we de cijfers goed nagaan en
groepeeren dan kan de vrees voor den
finantieelen ondergang der marktsteden wel
naar de sproobjeskamer worden verwezen.
En laat ons nu veronderstellen dat de
iiimiiimiiiiiiniiu
Jawel, overste, m'n stiefmoeder ! Die kon
d'r 's morgens heel 01 smakelijk uitzien."
Dat bedoel )k niet, Tienus ik meen een
echt spook, dat, 's nachts rondwaart .."
Neen, zoVn creatuur heb ik nog nooit
ontmoet."
Zou jij hier een paar nachten allén,
durven waken."
Even rondjiende in de holle, sombere kamer,
antwoordde Tietus:
Nou, allemachtig gezellig is 't hier tiet,
maar als ik js d'r pl?zier mee kan doen,
kommandaiit, wil ik hier wel e'ris bivakkeeren, . . .
maar . .."
Nu, maar ?"
Ik zou wel een bae*je vuur willen hebben,
c1 aar onder die groote schouw en dan een
tafel en een stoel, zoo'n heele nacht hcèa en
wtèr kuif-ren is me te bar..."
Natuurlijk, daar wordt voor gezorgd ..."
de overste tikfe Tienus vriendelijk met zijn
stok tegen zyn beenen en zei lachend :
--- Een sigaartje en 'n pijpje tabak, Ier"
Graag !"
Een paar t! sscbj es bier ? '
Tienus zette een vies gezien*-, trok zijn mond
schetf, omdat hy' zijn tabakspruim van de eene
wang naar de atidere deed verhuizen en vroeg
knipoogend :
Al) 't u 't zelfde is, heb ik liever een
verkante lummel (vierkante jeneverilescb) op
tafel, of een snippertje rum voor 'n grokkie."
Jongen?, Tienus ! . .. sterke drank maakt
slaperig.''
Accoord, overste, maar dan moet je d'r
toch wel een emmer vol van gebruiken ... ik
blijf be'.er by m'n positieva door zoo'n
opknapperlje. Bier geeft zoo'n plas in je maag
ik word er altijd weüg van...''
Goed ! zooah je dan wil... soms nog iets ?"
Afijn ! nou u 't zoo rejaal weg vraagt
zal ik de bele?tdheid hebben er gebruik van
te maken,.. . zoo'n nacht duurt zoo lang, hè? ...
'n happie brood met 'n stukkie vleesch of wit
uw's kokkie in huis heit voor tijdpasseering,
mag ik wel "
Best ! Dan kun je mijn groote ulster aan
doen ..."
- Als ze mijn dan maar niet voor U
houwen , . ."
Geen nood! Dan zal ik je een revolver
geven . .."
Wabliiü? een pistool? Assieblieft niet,
kommandant, daar kan ik niet mee overweg
ilaar kom?n ongelukken van...''
Maar je \. unt toch met ongewapend zijn..."
Geef u mijn maar liever een goed endja
heffing van het wik- en weegloon werd
verminderd tot een .zoodanig bedrag als
vereenigbaar is met 't voorschrift van
art. 254 der gemeentewet, volgens onze
becijfering dus 30 cente per 100 Kg. zon
der bijkomende kosten. In dat geval zou
de 'heffing in Alkmaar met ruim 30, in
Hoorn en Formerend met ruim 13 en 9
duizend, in Edam met ruim 12 honderd
gulden moeten worden verminderd. Zoo
't niet door bezuiniging op andere posten
geheel of gedeeltelijk kon worden gevon
den zou de inkomstenbelasting of hoofde
lijke omslag met 't te missen bedrag moeten
?worden verhoogd. In dat peval zou de ge
middelde aanslag per hoofd kunnen klim
men : in Alkmaar tot f<L 41, in Purmerend
tot ? 4 40, :in E'lam tot /' 431, in Hoorn
tot /' 4 10 per inwoner en dus nog heel
wat blijven beneden het belaslingcijfer in
verscheidene andere gemeenten dezer pro
vincie. Van een finantieelen ondergang
te spreken is dan ook schromelijk over
dreven.
IQ den aanhef dezer beschouwing merkt en
we reeds op dat binnenkort de wik- en
weegloon uitzonderingswet opnieuw moet
worden bekrachtigd. Om dit te verkrijgen
zijn de belanghebbende gemeentebesturen
ijverig bezig met 't bepleiten van hunne
belangen. Zij beroepen zich daartoe op de
clausules van 't 254«te en op de «bijzon
dere omstandigheden" van 't 255ste artikel
der gemeentewet, 't Is, veronder.-tellen we,
hier voor allen duidelijk gemaakt dat zoo
danig beroep in alle opzichten onjuist is;
de grenzen van art. 254 worden jaarlijks
met tienduizenden guldens overschreden
en de «bijzondere omstandigheid" is puur
egoisme, anders niet.
Tegen de vernieuwde bekrachtiging der
uitzonderingswet richten zich de
landbouwvereenigirger. Commissies zijn gevormd,
vergaderingen zijn belegd en adressen zijn
opgesteld, vragende een geheele inkorting
of in elk geval een geleidelijke verminde
ring van het buitensporig wik- en weeg
loon. Het platteland wacht op de beslis
sing, zich afvragend of het tegenwoordig
ministerie de rechtvaardigheid zal weten
te betrachten. Doch niet alleen voor de
belanghebbende gemeentebesturen en
kaasmakers is de te vallen beslissing van
beteekenis; ze moet allen ter harte gaan tij
een goede toepassing der landsvvetten
noodig achten in 't belang van den Siaat.
Haarlem, Nov. 1902. K. EKYXE.
Ecu misrekening.
De heer B.)wen, de Amerikaansche
zaakgelasiigde te Caiacas, die tegenwoordig als
gevolmachtigde van Venezuela te Washing
ton optreedt, en daar de onderhandelingen
leidt tusachen de Zuid-Amerikaan sche Repu
bliek en de vertegenwoordigers van Enge
land, Duitschland en Italië, blijkt een
diplomaat te zijn van meer dan gewone
handigheid. Hij hetft het merkwaardige
kunststuk volbracht, door Venezuela, waar
over iedereen korten tijd geleden nog met
zekere minachting sprak, tegenover de
verbonden groote mogendheden Ie beau rule
te laten spelen.
Zelfs eene zoogenoemde vreedzame blok
kade (waarbij toch nog schepen in de grond
geboord en forten beschoten worden ; met
weinig gevolg en nog minder glorie) kost
schatten geld. Daaraan zeker, en misschien
aan het besef van hun eigen groote beteekenis,
ontleenden de verbonden mogendheden hare
aanspraken, om ten opzichte van Venezuela
als prtfereiite schuldeischers beschouwd
ammiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiliuiiiiiiiiiiliimiiHiiiiimiiiiiiniiiiiniiiiiimiHiB
hout in m'n kluiven, daar knap ik handig
't zwaarste tpook mee op." De bootsman
stroopte zijn rechter mouw op en toonde een
behaarden zwaar gecpierden onderarm. Hij
keek toen kalm de kamer rond : En waar
komt dat mirakel zoo gewoonlijk van daan V
Da&r uit die deur ? of uit die ? of door de
ramen?"
De overste haalde de schouders op.
Afijn, dat zulle we dan wel zien, als 't
zoover is ... en .. »ls ik 't nou in de peiling
krijg, wat dan V"
Dan volg je 't en tracht, hoe dan ook, te
weten te komen waar het vanda»n komt en
wie, of wat het is.'1
Anders niet 't"
Neen l'
Dus ik hoef er geen viezevazen of
compelementen mee te maken ? '
Volstrekt niet! '
? Allright!' grinnikte de bootsman. Gaat
u dan van avond gerust op t'éa oor liggen, ik
zal dat varken wel voor je wasichen . . , H'm!
ja! snaar als 't nu eens niet komt van cachtV '
Dai moet je er nog een pair nachten
aan wagen l"
Accoord, kommandant!"
Zorg nu maar dat je goed oplet en niet
zenuwachtig wordt."
Zenuwachtig? Bestaat bij mij niet, de
zenuwen heit me stiefmoeder er bij me uitge
klopt?toen 'k nog zoo'n dreumes mas"
Dus alles goed afgesproken, je kunt van
avond even over elven, den sleutel by' me halen,
ik zal zorgen dat alles er is."
H'm, ja! ik zou nog wel een eindje kaars
willen hebben in 't donker kan je zoo slecht
zien."
Ik zal er een lamp laten zetten, een
paar boektn en ..."
Neen! geen boeken assiebliel, (Vul* zou
je nou juistement slaap door kry'gen; liever
'n beelje veel sigaren.''
Giiml&chend stond de overste op van de
ledige pakkiit, die hem als ze'.el had gediend,
knikte ea wees met zijn krukstokjs naar de
deur... Tienus maakte salut" en keert'.
Hé, zeg Ticnus!"
Tot je orders, kommandant!" hij maak'e
weer front.
Twee rijksdaalders voor jou, als js op "t
rapport komt met goeie tydirg... Martch!
Neen, halt I Dat vervloekte been; breng me
eerst even thuis, bootsman ..,"
(Wordt verïolgil).