De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1903 12 april pagina 10

12 april 1903 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

DB AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1346 9 82 M 90^5 44 K 44% 48% 36% 35 1371A 30% 53 % 25% 29 % 69% 58 M 57% 94 Bank wijst belangrijke veranderingen aan. De binnenlandsche wisselportefeuille toch ver meerderde bijna 3X millioen en het debet saldo der beleeningrekening steeg ongeveer 2 H millioen. Bovendien verminderde de goud voorraad rnim 2 millioen, terwijl de voor schotten aan het Ryk ruim 3 H millioen toe namen. In verband hiermede verminderde de surplus metaaldekking van 34 tot by'na 30 millioen. Men moge evenwel niet vergeten dat deze balans betrekking heeft op de week, waarin vele financiers hun kas ty'delyk hebben willen versterken om te voldoen aan de eischen van het begin van de Grasmaand, waarin vele coupon- en dividendbetalingen moeten worden gedaan. Het kan daarom geen verwondering wekken dat de geldmarkt heden wel wat gun stiger gestemd was. De credietmeter der Engel Bche Bank avanceerde reeds van 43% tot 48%. Voor de Amerikaansche sporen kan ik naar de laatste drie kronieken verwijzen. De strijd tusschen Harriman en Keene is nog niet afgeloopen. Het publiek bleef by zyn gereser veerde houding volharden. Zwak, flauw was de beurs over 't algemeen in Wall-Street, in Lombardstreet en in Gysbrecht's veste. Het resultaat van de betrekkelijk geringe koers veranderingen wordt door de volgende koers vergelijking aangewezen. April 2 Atchlson Topeka c. v. a. . . . 81% Baltimore & Ohio c. v. a. . . 92 K Ches & Ohio c. v. a. '. . . . 46 Rock Island commons .... 44^5 Clev. Akron c. v. a 50% Denver en Rio c. v. a 36% Erie commons 3i-%6 Illinois Central c. v. a. . . . 137 Kans. C. South, commons . . . 30% » » » pref. .... 54>^ » . » Ie hyp. . . . 68% Miss. Kans. Texas c. v. a. . . 25% Nat. Rails of Mex. c. v. a. . . 18% N.-Y. Ontario & West commons 30 L4 Norf. & West c. v. a 69 K Reading c. v. a 59% Southern Pac. commons. . . . G9?-iS Union Pacific c. v. a 93% Wabash c. v. pref. 471A In de diversen, afdeeling Verenigde Staten, vind ik een stijging van 1621/a tot 169'/2 voor de Internationale Landsyndicaten. Deze stijging is veroorzaakt door de annonce, die dividend bewijs no. 6 betaalbaar gesteld heeft met /12 per aandeel. Als ik nu doe opmerken, dat deze uitkeering voortvloeit uit subsidies en bonussen en niet uit eenige landverkoopen, dan blijkt deze koersverhooging nog te gering te zy'n. Nog altyd verdienen deze syndicaat-bewezen groote belangstelling. Wie grond bezit in een streek, waar de bevolking, de landbouw, de nyverheid, de veeteelt, de handel uitbreiden, die heeft een viervoudig goede kans op winst. De politieke beroeringen in het Oosten,waarbij een groot deel vanEuropa rechtstreeks betrokken is of betrokken kan worden, oefenden nog weinig invloed op de koersen uit. De fractioneele vermindering voor de 3 pCt. Duitsche Ryksleening staat wellicht in verband met het bericht, dat den 17den dezer, tegen den koers van 92 pCt. de inschrijving zal opengesteld worden op een nieuwe 3 pCt. Duitsche Ry'ksleening, groot 290 millioen ryksmark. In de groep der hypotheekbanken vragen de Oranje-Nassau, de Residentie en de Hollandsch- Geldersche, de aandacht door het ver schijnen harer jaarverslagen. De Oranje-Nassau Hypotheekbank verblydt hare aandeelhouders met een dividend van 12% pCt, terwijl de uitkeering op de oprichtersaandeelen is vast gesteld op ? 11 76. Uit het verslag blykt dat deze instelling op 31 Dec. j.l. een bedrag van byna 5K millioen aan pandbrieven had uitstaan. De reserves werden met ? 2000. ver hoogd, zoodat de totaal-reserves ruim ? 73000. bedragen. De resultaten van het bedrijf over 1902 der Residentie-Hypotheekbank voor Neder land, gevestigd te 's Gravenhagp, mogen in verband met die van de eerste twee jaren van haar bestaan, waarover slechts 2 pCt. kon worden uitgekeerd, gunstig worden ge noemd. Het dividend kon over het derde boekjaar worden bepaald pp 5 pCt. over het bedrag der verplichte storting en de uitkeering voor de oprichters-aandeelen worden vastge steld op ? 1.66'. De algemeene vergadering van de HollandGeldersche Hypotheekbank te Gorinchem, keurde het voorstel der directie goed om, in in verband met de gunstige resultaten van het afgeloopen boekjaar, en ten einde de positie der bank zoomogelijk te versterken, van de netto-winst ruim ? 19000 bedragende, ruim ? 13000 af te schryven en van het ov'erbly vende 10 pCt. te storten in het reservefonds, 4 pCt. dividend uit te keeren over het gestorte kapitaal en voorts van het saldo als grond slag voor een resevefondc ? 1500 te bestemmen. Over haar eerste boekjaar kon IVs pCt. worden uitgekeerd. In de, op 27 Maart j.l. gehouden vergade ring van de aandeelhouders der Levensverze kering-Maatschappij «Dordrecht" werd verslag gedaan van de uitkomsten over het 28e boek jaar en besloten over dat boekjaar, als ge woonlijk een voorloopig dividend uit te keeren van 5 pCt. der storting, zijnde dit, het door de statuten gesteld maximum. Het vermogen der maatschappij bedraagt bijna lOVa millioen gulden. Hiervan moet ruim 9 millioen aan wezig zy'n voor de premiereserve der loopende verzekeringen. Van het overblijvende is ?210 000 door de aandeelhouders gestort. Als van dit surplus ook nog het saldo der Acquisitiekosten wordt ingetrokken, bevat de balans een bedrag van ruim ? 497 000, dat, over verschillende reserverekeningen verdeeld, uit de winsten van dit en voorgaande jaren is afgezonderd. De voorstellen, die ter beoordee ling werden voorgelegd, vertegenwoordigden te zamen een verzekerd bedrag van ruim 10 millioen gulden. In de afdeeling Levensverze kering bleven van kracht ruim 14 000 polissen met 36 millioen gulden kapitaal en ruim ?400.COO jaarly'kdche rente; in de afdeeling «Arbeidersverbetering" ruim 116.000 polissen ter verzekering van ruim 7 millioen gulden kapitaal, een en ander te zamen een bedrag van 47]4 mil lioen vertegenwoordigend. De ontvangen premies bedragen, na aftrek van aan herverzekeraars betaalde herverzekeringspremies ruim ?115000 meer dan verleden jaar ; de ontvangen koop sommen voor lijfrente, tegen by'na ? 37.000. Aan interessen, huishuur en landpacht werd ? 51 000 meer ontvangen. De periodiek aftredende commissarissen mr. II. A. Nebbens Sterling, mr. F. N. Sickenga en W. R. A. C. graaf van Rechtereri Limpurg werden als zoodanig herkozen. Voorta werd besioten het getal der te Dordrecht wonende commissarissen met n te vergrooten en dien overeenkomstig benoemd mr. G. J. W. van Tricht. Het voorstel tot aanbrenging van enkele wyzigingen in de statutec, ten eindu het werken j . in vreemde landen, naar de aldaar bestaande wetten, gemakkelijker te maken, werd eveneens goedgekeurd. Met de tabak wil 't nog niet. De concurrentie is nog te groot. De Amerikanen maken van den trnstvorm een te goed gebruik. In de petroleumpapieren vind ik eenige koersver zwakking voor de Int Rumeensche, naar ik meen, geheel ten onrechte. Binnen enkele dagen verwacht ik een uitvoerige uitgave van ver schillende afbeeldingen voorzien, die de lezers volledige gegevens zullen verstrekken over den bloeienden toestand van de beide zuster maatschappijen: de Int. Rumeensche en de Au rora. Omtrent de Moeara Enim hoorde ik wat gunstiger berichten. Amst, Marnixstr. 409. l 1fl A_,:,,ftQ TV Bussuin, Borneo". } 10APnl 3- DMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiMiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiit Het Britsche Gouvernement als Sweater. 't Is niet het individu, 't is de arbeid die betaald moet worden. Mina Krüseman in »Mijn Leven", 2e deel, p. 114. Op het Congres van Engelsche postbeambten onlangs te Londen gehouden, zy'n bit tere klachten geuit over de lage bezoldiging van mannen en vrouwen door het Britsche gouvernement geëmployeerd bij den post-, telegraaf- en telephoondienst. Het gouverne ment werd ronduit een «sweater van het slecht ste allooi" genoemd. En daarvoor bestaan ge gronde reden. De jonge meisjes, verbonden by' den tele phoondienst, begonnen op 17 tot 19-jarigen leeftijd met 10 shillings in de provincies en 11 shillings in Londen als salaris te ontvan gen. Na een tweejarige oefening en bij het openen van den staatstelephoondienst in den aanvang van dit jaar werd haar salaris ver hoogd tot 15 shillings in de provinciesteden en 17 shillings in Londen. Hebben zij een vijfjarigen diensttijd achter den rug, dan zul len zy respectievelijk 18 en 20 shillings ont vangen. Zy zyn dan van 22 tot 24 jaar oud. Doch hooger salaris kunnen zij niet ontvan gen, tenzij ze benoemd worden tot een supe rieure positie, waarvoor slechts enkelen kans hebben. De vrouwelijke klerken by den postdienst, begonnen vroeger met een jaarlyks salaris van 60 pond sterling. Doch sedert een paar jaar, is dat aanvankelijk salaris verlaagd tot 50 pond sterling. De vorige postmeester-generaal ver klaarde, dat hy genoeg vrouwelijke klerken kon kry'gen tegen zoo'n salaris gedurende de eerste paar jaren. De jonge dames hebben hem kort geleden een staatje van uitgaven gestuurd, waaruit hy kon opmaken hoe weelderig haar bestaan is. Zy berekenden wekelijks uit te geven voor: kamerhuur, vuur en licht T% shilling»; voeding tehuis 5% shillings; voeding gedurende den diensttijd (luncheon) \% shil lings ; reisgeld anderhalve en wasch n shilling, maakt tezamen een pond sterling per week of 52 p. st. per jaar. Niet alleen kunnen zij niets voor ontspannieg, lectuur uitgeven, doch zij hebben de twee p. st. die ze minder ontvangen op hare voeding te bezuinigen. Zoo'n toestand is te meer schandelijk voor het gouvernement, nu blijkt dat de post- en telegraafdienst jaarlyks vier millioen pond sterling winst oplevert. Ook de mannelijke post- en telegraaf be ambten worden, naar verhouding van den loonstandaard in andere vakken en bedrijven, veel te laag bezoldigd, ongeveer 20 peraent beneden het loon van een skilied werkman. Maar de vrouwelijke beambten zy'n er neg erger aan toe. Want inderdaad, haar loon is nog verre beneden dat van de mannelijke beambten, terwy'l zy hetzelfde werk hebben te verrichten. Tegen zoo'n behandeling was het ferme protest op het Congres geuit volkomen op zyn plaats. J. K. v. n. V. Nationale Vrouwenraad van Nederl. De Nationale Vrouwenraad van Nederland houdt zijn vierde algemeene vergadering op Dinsdag en Woensdag 14 en 15 April te Utrecht. By dezen Raad jsyn aangesloten 31 Neder landsche vrouwen- en gemengde organisaties van allerlei politieke en godsdienstige rich tingen, terwyl hy zelf weer een onderdeel is van den internationalen vrouwenraad, die in 15 landen zyne nationale raden telt. Doel van dezen bond is aansluiting te verkrygen van alle vrouwen in alle landen en de positie der vrouw overal zooveel mogely'k te onderzoeken. Het aldus verzameld materiaal zal ongetwijfeld zyn sociaal nut doen. Op den eersten avond zal over de verant woordelijkheid van den verbruiker in een open bare vergadering het woord gevoerd worden door mej. Martina G. Kramers, den heer Th. Sanders, mej. Anna Polak, mej. Suze Groshans en den heer ds. A. S. Talma. Den tweeden dag zal verslag van haar doel en werkzaamheid worden gegeven door 11 vereenigingen, die zich meerendeels op humanitair gebied bewegen. Na afloop der vergadering vereeuigen zich alle bezoekers, die zulks wenschen, aan een gemeenschappelyken maaltijd. Tijd en plaats der bijeenkomsten wordt nader by' advertentie bekend gemaakt. De Nederlandsche tiport-Revue, maandblad gewy'd aan de belangen der sport, uit gave van de Twantscbe boek- en han delsdrukkerij. Almelo. Een uitgave op sportgebied is in ons land een heele onderneming. Hoeveel boeken zyn er reeds verschenen ovtr wielrijden, voetbal, cricket, etc , etc , om van »het Boek der Spor ten" niet te spreken en hoeveel daarvan hebben een succes gehad ? Hoeveel tijdschriften hebben er al niet bestaan om telkens na korter of langer ty'd aan gebrek aan belangstelling te verdwijnen ? De uitgever van de Nederlandsche Sport-revue weet dat blijkbaar heel goed, want het proefnummer, dat voor ons ligt, begint met de mededeeling, dat een ieder uitgenoodigd wordt zich zoo spoedig mogely'k te abonneeren, opdat er besloten kan worden of de uitgave al dan niet door zal kunnen gaan. 't Is nu maar de vraag of dit wel de manier is oin er in te komen en of niet de meeste abonnés gewornen moeten worden door het zien van verschillende verschenen nummers. Wanneer het tijdschrift actueal zal blijken te zijn, heeft het o. i. veel kans oin erin te komen. Het proefnummer ziet er goed uit, de illus traties zijn aardig en goed gedrukt, en hoewei vele artikelan den indruk geven var. reeds maanden geleden geschreven te zijn, zijn tocti de namen der medewerkers ons borg lint er, mocht de uitgave doorgaan, wel wat beter,-; geleverd zal worden. Onder de verschillende rubrieken, die be handeld zullen worden zijn, noemen wij voor eerst een medische rubriek. Dit. is bepaald iets nieuws en iets praktisch, want dikwyls zy'n de vooroordeelen tegen ver schillende takken van sport, dat zy nadeelig zy'n voor de gezondheid. Verder vinden we iets over paarden, jacht en honden, automobilisme, wielryden en wielrennen, voetbal, hockey en bandy, golf, lawn-tennis, roeien, cricket, athletiek, gymnastiek, eenige causerieën uit Amsterdam, den Haag en Zwolle, die er o. i. best uit kunnen blyven, omdat de daarin be handelde sport-gebeurtenissen ook elders be sproken kunnen worden, en eindelijk een arti keltje over volks weerbaarheid. NIEUWE UITGAVEN. De Menschenliefde in de werken van Zola. Eene lezing, door J. DE MEESTER. Uitgegeven ten voordeele van het monument voor Zola. Rotterdam, W. L. Brusse. De Nieuwe Arbeidswet voorontwerp. Wageningen, Naaml. Vennootsch. drukkery »Vada." Zieleleven, hoofdredacteur P. H. Hugenholtz Jr., uitgever J. C. Dalmeyer, Heeren gracht 93, Amsterdam. Hemel en Dampkring Orgaan van de Neder landsche vereeniging voor weer- en sterren kunde. Afl. 1 4. Amsterdam, Joh. G. Stemler Czn. Algemeen Weekblad voor het handels-, credieten verzekeringswezen. Critisch populair orgaan. Rotterdam, Willemsen & Co. Gescliiedenis der wet op de ouderlijke macht en de voogdij. Zesde afl. Groningen, J. B. Wolters. Ministerie van Binnenlandsche Zaken. Ryks Ethnographisch Museum te Leiden. Verslag van den directeur over het ty'dvak van l Oct. 1901 tot 30 Sept. 1902. Met 9 platen, 's Gravenhage. Inhoud van Tijdschriften. Onze Kunst. No. 4 : Max Rooses, De Ver zameling Pacully te Pary's. L, Simons, D. Wiggers. Max Rooses, De Druiven persende Boschgod met Tygerin, door Rubens. Kunstberichten. Boeken en Tijdschriften De llollandsc/ie Revue. No. 3: Wereldge schiedenis. Belangrijke onderwerpen. Karakterschets. Revue der tijdschriften. Het boek van de maand. De Boekentafel. Jeugd. 4e Afl.: De portier van de Langepoort. Onze Gezondheid. Slapen. Paus Leo XIII. Van jonge honden voor jonge menschen. Vreemd en eigen. Li Hung Chang, de oproerige. Uit het leven van Mozart. Fotografie Eene herinnering aan het Koninklijk paleis te Herrenchiemsee. Waarheid en Fantasie. By de plaat (met bylage.) Slöjdwerk (met bylage ) Kunstjes en spelen. Raadsels. Onze Ruilhandel. Natuurleven. Populair geïllustreerd weekblad voor natuurwetenschappen, tuinbouw en bloe menteelt : Druk bezoek. Het leven in y's en sneeuw. De bloemkool. Het verpotten der planten. De productie van staal over de geheele wereld. De Katholieke Gids. 4e Afl.: Pater Marcus vanAviano, minderbroeder Capucyn en het beleg en het ontzet van Weenen 1683, door P. Cyrillus, Mind.-Cap. Het Spiritisme, (vervolg), door Nuy'ens. Tydschriftentafel. In 't huis des Heeren, door Henri W. J. Schoute. Politiek overzicht. Eigen Haard. No. 15: Eene die niet medetelt!, door Louisse B. B. (Slot.) De Dahlia, door J. K. B., met af b. Verhuizen, door A. T. Costa. J. R. Thorbecke, door mr. W. H. de Beaufort, met portr. en af b. Groene Paasch, door Jer°. de Vries. Twee achter-achter kleinkinderen van wy'len Z. K. H. Prins Frederik, door C M., met portretten. Een binnenlandsch reisje i de 18e eeuw, door mr. H. Graaf van Hogendorp. (Slot). ? P. A. L. van Ogtrop f, met portret. Verscheiden heid. Feuilleton. HIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIMIIIIIIIIHIEnlIlllllllliMllllllllllllllllllllllltlllH LTSJES Onlerlle jHlil, een avond in 1901. Onder de voor de Commissie tot Wering 't Was op opgeroepenen van Schoolverzuim bevond zich een man, die een diep treurigen indruk by de leden dier commissie achterliet, toen hij zich met een nauw hoorbaren groet verwijderde, even geluid loos als hij binnengekomen was. 't Was toch aan allen gebleken dat die huisvader in 't minst geen begrip had van de verantwoorde lijkheid die op hem als hoofd van 't gezin be rustte, noch van de ouderlyke macht. Kon hy' het helpen dat z'n oudste volstrekt geen sjenie" had in schoolgaan ? Tot zijn tiende jaar was 't heel best gegaan, beweerde hy, Maar toen kwam die wet en z'n zoon wou nooit gedwongen worden; daar kwam z'n ge voel voor vrijheid steeds tegenop. Direkt toen hij er van hoorde (de tienjarige knaap name lijk) had hij zich tegen die wet verklaard" en gedurig verklaarde" hy thuis te willen blijven en, als moeder" hem dan wat veel om de ooren zeurde, dan liep hij de deur uit en was 's avonds, als z'n vader om 8 uur thuis kwam, somtijds nog ciet weerom, 't Was al eens zoo hoog geloopen dat de nu elfjarige jongen een geheelen nacbt was weggebleven, wat z'n ouders (dat kon de commissie zeker wel denken?) minder aangenaam was geweest. Van anderen hadden zy later gehoord dat de jongen met nog een anderen knaap van iets ouderen leeftijd, bij een boer in het hooi den nacht hadden doorgebracht, na van dezen, dien ze een mooi verhaal van verdwaald-zijn enz. hadden op de mouw gespeld, een flinke boter ham te hebben ontvangen, 't Was dus heel wel mogelijk dat hij meermalen do school verzuimde zonder dat er thuis een haan naar kraaide. Hij ontbrak ';?> icidda^s meermalen aan den disdi; soms kwam hij dan errst na vieren thuis on vroeg niet eens oia eten ala moe 'er niets voor hem warm pehr,uden bad. l**en enkele maal zelfs we gr^de by de voor hem klaarge maakte boterham, omdat er ^eon worst op was ge'p}.;d. I>i: o.omml.-sie kon wffi begrijpen, «Ut mei /;oo''u jongen weinig te bexii nr<i was. Bes^raf1ir:g ;i*-i stuk oi ,-iu'A touw, a?s ,.isv.edcr' cie ga! overliep, wat ai! vcrze.ferdc ds man met nadruk ook wel eens gebeurde, had eenvoudig eene kortere of langere verwijdering uit de woning ten gevolge. Hy' de vader liet hem dan ook liever met rust. Hy zou als hy ouder werd, wel wyzer worden en zy'n belang beter inzien. Dat was althans te hopen en anders was 't al heel naar; want hy allén gaf meer last dan al de andere kinderen met elkaar, vijf in getal, waarop de vader heel trotsch scheen te zijn. Flinke kinders, heeren; zy gaan alty'd trouw naar school zonder mankeeren." Etrenals de oudste dus, vóór z'n tiende jaar?" Ja, mynheer!" De ironie dier vraag was zoo 't scheen, niet gevoeld. Berustend, met min of meer treurigen blik keek hij naar z'n pet en heel eventjes ook naar ieder der Commissieleden die tot hem sprak of wel hem de eene of andere vraag deed. Of hy, als de jongen weggeloopen was en niet j aan den middagmaaltijd verscheen, hem ook l ging zoeken ? i Neen, dat ging niet best. Waar zou men j loopen ?! En hy de vader was er zeker l van l zou toch weigeren mee huiswaarts te j gaan als men hem ergens aantrof. Dan was hy l niet zóó mak. Z'n moeder durfde hy best schoppen en slaan als 't zoo uitkwam. Hy de vader kon ook wel op z'n kop krijgen als hy tegen hem begon. En deze vader raadde dan ook de Commissie aan, dit geval ter wille j der 5 andere kinderen, die trouw zonder murmureeren", naar school gingen, te laten loopen. Er was toch tegen dien knaap niets aan te vangen. Hy de vader achtte dit kind tot alles in staat, als men hem niet liet begaan tot hij ouder werd. De treurige blik werd vaster en zelfs stug, toen dien vader beduid werd dat hy' toch verantwoordelijk was voor de daden van zijn kind. Hij verantwoordelijk voor wat zoo'n kwöjonge deed of niet verkoos te doen ? 't Zou wat moois zijn ! Hij zou 's middags kabaal maken en z'n vrijen tijd bederven ? 't eten laten koud worden ? de stemming van z'n vrouw op 't kookpunt brengen ? En 's avonds, dan sliepen de kinderen, dan gingen ook vader en moeder ter ruste (beiden hadden slaap noodig), maar de deur werd niet op het nachtslot gedaat; want anders zou hij geweld maken en uit boosheid ook de rust der buren verstoren. Om dat te voorkomen, bleef de deur open en de jougen, als hy kwam, redde zich zelf, óók bij de broodtrommel als hij honger had. Want het was lang geen domme jongen, alleen maar wat heel vryheidlievend en geen sjenie" voor school, vooral nu niet, nu de wet er was. * * Er was een jaar verloopen en weer zat de Commissie bijeen en kwamen enkele opgeroepen ouders of hunne plaatsvervangers na elkander binnen, om op hun beurt zich te verantwoorden, ook weer de hierboven geschetste vader. Wel een weinig zenuwachtig begint hy' als hem het woord verleend wordt: My'n jongen zal 't u niet meer lastig maken. Hy heeft het zóó gortig gemaakt dat er is besloten dat de rechtbank hem opzenden zal naar een verbeterhuis. Dat zal thuis by ons ook een heele ruat geven. Ik had de macht en heb er in toegestemd dat hij weggestuurd wordt, 't Werd in den laatsten ty'd al te erg; het liep al te veel over de hooge schoenen ..." Wij hadden er reeds van gehoord, vanhij heett gestolen, nietwaar?" ,Ja, heeren! hij gapte wat hy krijgen kon, hij en z'n kameraad, altijd etenswaren en lek kers ... 't zy'n nog kinders, allebei pas dertien... of haast, daar wil 'k af wezen. Hij kwam in den laatsten tijd ook zoo dikwyls in geen twee nachten thuis. Dan loopen ze niet alty'd zooveel op, dat ze er van bestaan kunnen en op dien leefty'd zyn ze hongerig." Ja, lezers ! da,t was nu 't einde geweest. Die knapen stalen wat ze krijgen konden en be groeven wat zij niet dadelijk konden nuttigen, in een gat in een buiten de ttad gelegen stuk weiland. Wie zou 't daar vinden! Niemand dacht er aan. Maar niet iedereen is zoo op hun rust ge steld als de vaders dezer jongens, want ook die andere knaap heeft ouders die hem ook lieten begaan, wijl 't toch niet helpt of je er kabaal om maakt". Verantwoordelijkheid ? Zij hebben er geen idee van. Dat de bestolenen de jongens nagingen, dat vonden ze zelis maar zóó-zóó. 't Waren en bleven kinderslrekev, beweert de moeder van den anderen knaap. Hij deelde zelfs wel eens iets mee aan z'n zusje. En dan was ik wel kwaad op hem en zei: dou komst nog in 't tuchthuis ! maar meer kon 'k «r ook al niet an doe-en l" Ouderlyke macht ? ook dit ouderpaar kent bet woord alleen als machtwoord, zoo hun jongen insgelijks zal wor den opgezonden naar een rijksopvocdingsgesticht. Want bij sette it hüa op stelten wat ik je seg l" Als men haar hoort, dan is schoolgaan maar lak"; de op den deugniet volgende seun" krijgt er ook al een hekel aan. Hy' is ai eens met z'n ouderen broer er op uit geweest"; maar dat heeft zij hem verder belet,omdat hij met gescheurde kleeren was tbuis gekomen en niet zeggen wou hoe dat zoo kwam. Wie weet er raad op, om vaders en moeders als de bovengeschetste te doordringen van verantwoordelijkheidsgevoel ? Wie geeft dezul ken een juist begrip van ouderlijke macht? Hoelang nog zullen kinderen in plaats van geleid en opgevoed, verwaarloosd worden en tot misdaad gevoerd, om daarna te worden verbannen uit het ouderlijk huis ... tot een beter leven? 't Is te hopen. G. C. STi-:r.i,jN(i\\ KRV?JKNTIHK. mlllllllllllMllllimlIIIGIIIIIIIIMIIlmlIIIIIMIIIIItlllllllllllltllMlllllllmlIIIII Rossen, 5 April 1903. Geachte Redactie, Ik zal nog eens terug moeten komen op hetgeen v. G. over bet vaccineweije schreef e.i we! bepaald op dien zin door mij genoemd. Ik heb niet ir. ij n twijfel uitgesproken aan de juistheid var; dien anrgehsakien zin : De pogingen tot rerhoadir.g enz. Maar onbegrijpe lijk is het mij, dat de heer v. G mij toevoegt: ZüoUirg u (ie on j ir: s i'H-i d evenmin kunt aantooiien, dfiï(ieze woordon niet door den beer D1; S. L in zijn rapport gouden zij u gebezigd. is uwe aanmerking niet van het minste belang." Is dat precies hetzelfde als »iloor hetgeen de heer De S. L, toen minister, schreef na de epidemie van 1891 ?" »Schryven" wil naar my'n bescheiden meening zeggen: zyn eigen opinie meedeelen. Doch hier is geen sprake van des heeren Lohmans opinie. Onderaan bl. 59 en bovenaan blz. 60 lees ik: De ontzag lijke uitbreiding der epidemie in 1870/73 werd blijkens het verslag des heeren Carsten en Van O verbeek de Meyer >de pokkenepidemie in Nederland in 1870?'73" geenszins uitsluitend toegeschreven aan het verzuim der vaccinatie, maar ook aan de schromelijke nalatigheid der plaatselijke besturen en der particulieren ten opzichte van het nemen van maatregelen voor ontsmetting en het afzonderen van pokly'ders. (De cursiveering is van my.) Vier regels verder volgt dan de door v. G. aangehaalde zin. Uit het verband blykt dus, dat het uit dat verslag wordt aangehaald. Kan men dus zeggen, dat dit een woord is van den heer De S L., zooals uit de woorden van den heer v. G. is op te maken ? Objectief heeft de minister alles willen weergeven. Het zou goed geweest zyn, indien v. G. ook zoo objectief was geweest met mede te deelen, hoe die zin voorkwam in het rapport van twee geneesheeren, bovenal wat die heeren zeiden van de vaccinatie. Ik wil hier niet op die kwestie verder ingaaü, maar wel even meedeelen, dat diezelfde minister in 1902 verklaarde (zie De Neder lander van 30 Jan. 1902, hoofdartikel): >Laat men vooral gebruik maken van het isoleeringsstelsel, dat ook in andere landen wordt toege past, en heel wat betere vruchten afwerpt dan de vaccinatie, terwijl de Christenen in de ook uit hygiënisch oogpunt zoo voortreffelijke Mozaïsche wetgeving het bewys vinden, dat isoleering van zieken geen ongeoorloofde inbreuk is op de vryheid." Vergeef my', geachte Redactie, dat ik nu iets langer bij de zaak stilstond. Ik had gedacht, dat de heer v. G. by het overlezen der genoemde bladzyden dadelijk de fout had ingezien. Hoogachtend teeken ik my', Uw dw. dr., H. J. C. PIERSOK. P.S. Nog eens, op welke epidemie van 1891 had de heer De S. L. toch het oog ? Ik zocht al en alweer, maar kon het heusch niet vinden. ? ? ? Aan den heer Pierson. Geachte heer. Gaarne neem ik er nota van dat u aan de juistheid van den door my aangehaalden zin niet twyfelt. Dat de heer de S. L. eerst iets aanhaalt uit een verslag der heeren Carsen en v. O. de M. is zeer juist, doch dat «uit het verband blykt" dat »die zin" ook uit dat verslag is aangehaald, hierin zou de heer S. L. zelf uitspraak dienen te doen. Het kan zijn dat u gelijk hebt, doch aan .my'n critiek op het wetje doet dit weinig af. Wat het jaartal 1891 aangaat, ik had ge dacht dat u over deze drukfout wel zoudt zy'n heengestapt, bedoeld werd werkelijk, de epi demie van 1871. Achtend, uw dw. v. G. Van fle andere zijde bekeken. Aan mevrouw Thérèse Hoven. Mevrouw, Uw stukje over prentkaarten heb ik met groote verwondering gelezen. Wat u van de «ansichten" zegt, het is waar dat daaraan veel geld wordt vermorst, dat beter kon worden besteed, maar de beschouwing, die u er aan vastknoopt, gaat toch wel een beetje hél ver van den rechten weg af. U beschouwt een dienstbode als een heel onopgevoed wezen, doch ik troost er mij mee, dat er heel wat meer onopgevoede mevrouwen zy'n, dan u denkt. Ik heb dat heusch niet «toevallig" gelezen, doch zelve maar al te zeer ondervonden. Zou u 't niet vry wat beter vinden, instede van al dat hakken op de dienstbode over bstór voile's, glacéhandschoenen, onsoliede japonnen, en ik weet niet wat, (alsof de mevrouwen zich nooit opdirken met goed, dat ze amper betalen kunnen), dat ook de dienstbode in dezen woeligen tijd van vooruit- en overgang, zich kon opwerken uit een verleden, waarin zy zoowel verstandelijk als zedelijk gely'k stond met een minderwaardig wezen 't Zou u dat onnoodige weelde vinden, als aan 't saaie leven eener dienstbode eens wat meer poëzie werd gehecht ? Zouden de dames niet veel minder te klagen hebben over humeurige en brutale dienstboden, als deze, behalve hun koken en prutsen en flodderen ook hun menschzyn eens wat meer bewust werden en niet zooals in vele gevallen, en in vele gezinnen het geval is, als een steen des aanstoots behandeld werden. Eigen goed verstellen, best maar daar heeft men geen 5 avonden in de week voor noodig, uitgargsavond en Zondag niet mee gerekend. In een enkelen rustigen avond is dat wascbje heel. 't Zou echter stellig in uw oogen te veel genot zijn voor de dienstbode, om zich bezig te houden met een onschuldige liefhebberij (elke liefhebbery', hoe gering ook, kost geld). of zich na vermoeiende dagtaak te ontspannen in mooie lectuur, of 't bywonen van een kunstvoorstelling, die dan toch ook wel eens verede lend werken kan. Uwe haren zullen wel te berge rijzen als ik u vertel dat ik van mijne mevrouw »Quo Vadis" te leen heb en dat ik dit boek met veel genoegen lees. Neen, werken moeten ze, en 's avonds alty'd maar naaien, dat ook werken is, meiden hoe ven immers niet veel te weten om later een sloofje te worden in eigen gezin, en poëzie hebben zij diiar niet noodig, die is alleen voor de mevrouwen. En zoo zou ik kunnen voortgaan mft 't op noemen van treurige waarheden, waarvan er eene is, dat er helaas nog veie mevrouwen zijn zooals U, Mevrouw Hoven, die weinig oog en oor hebben voor de !otsverbeterir;g der dienstboden in 't algemeen, want dan zoudt l begrijpen, dat de poëzie, die u veroord?alt, omdiit ze een 'jeetje geld kost, al uing die volgens de Génestet o»~era! te vinden zijn, tocb nog ver te zoeker is in t' leven der gediensticfi!. Hoogachtend Roem ik mij, A. R., dicn&tltode,

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl