Historisch Archief 1877-1940
DB AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No.1346
P. A. L. van Ogtrop. t
Op den 4den April is alhier in den
ouderdom van 67 jaar overleden de heer
P. A. L van Ogtrop. In hem is een man
verdwenen wiens heengaan, in vele kringen
een diepen indruk heeft gewekt. Hij was
eene merkwaardige figuur. Allereerst op de
beurs, die hij ruim 50 jaren dagelijks be
zocht, waar zijne eigenaardig persoonlijk
heid zich het best ontwikkelen kon en waar
hij derhalve ook het meest gewaardeerd
werd. Daar was hij op zijn plaats: in den
drukken effecten hoek allermeest, waar hij
zich, van zijne beteekenis als voorzitter der
Vereeniging voor den Effectenhandel waarin
zich de effectenhandel van het geheele land
concentreert, en als commissaris van de
beurs, bewust, als een koning voelde. Van
links en rechts werd zijn advies gevraagd.
En zijn advies werd opgevolgd, want onder
de effecten mannen was hij primus inter
pares. Geen die zijn vak zoo door en door
kende als hij, geen die zulk een stalen
geheugen had voor wat vroeger gebeurd
was en hoe vroeger, in gelijksoortige om
standigheden gehandeld .was ; en bovenal
geen die zulk een helderen blik had voor
de eischen van de praktijk. Van theorie
hield hij niet, hij was daar ook niet sterk
in. Niet dat hij voor de abstractie min
achting had, integendeel hij waardeerde die
op zijn tijd zeer in anueren, doch hij wist
dat xi/n kracht in de praktijk lag en was
er van overtuigd dat de handel er meestal
het beste door gediend is als een
gordiaansche knoop maar wordt doorgehakt. En dat
deed hu dan maar en door zijn buiten
gewone mate van gezond verstand en kennis
van zijn vak was zijne beslissing meestal
de juiste en steeds de meest praktische.
Doch dit alles verklaart niet allén den
grooten invloed welke hij had in de Ver
eeniging voor den Effectenhandel, die meer
den 90 percent der Amsterdamsen effecten
handelaren en bankiers onder hare leden
telt. Zijn _ groote kracht lag in zijn open,
londborstig karakter. Hij ^eide iedereen
altijd precies waar het op stond, zonder
omwegen of doekjes voor het bloeden. Alle
diplomatie was hem volkomen vreemd: hij
zou het niet gekund hebben pok al had hij
gewild. En waar menigeen zich door zulk
een hart op de tong hebben, vijanden zou
gemaakt hebben, hij niet. Zelden zeker pok
kon men iemand ontmoeten die zoo weinig
valsche schaamte had als hij. Hoezeer hij
zich ook zijner waardigheid als voorzitter
bewust was had hq een enkele maal
verkeerd geoordeeld, h\j zou de eerste zijn
het te erkennen; als h\j iets niet wist gaf
hij zich nooit het air het wel te weten en
liet hij de beslissing daarvan gaarne over
aan _die medeleden die hy' als autoriteit
daarin erkende. En dan, men hield vaii
hem om zijne groote goedhartigheid en
trouwe vriendschap. Zelf gelopvig katholiek,
maakte hij, ten opzichte zijner vrienden,
geen onderscheid van godsdienst en onder
alle omstandigheden gaf hij hun zijne hulp
en warme sympathie, die daarom des te
meer goed deed omdat, als alles, eerlijk en
oprecht uit zijn hart opwelde. En dan,
waar hij aan het hoofd stond werd wat
bereikt. Hij wist precies wat hij wilde, was
gedecideerd in zijn optreden en hield niet
van veel praatjes. Daardoor bereikte hij
ook meestal wat hij wilde, zij het ook soms
na lange jaren: getuige de na ruim twintig
jaren strijdens eindelijk verkregen afge
scheiden beursruimte der Vereeniging voor
den Effectenhandel, die hij als Mozes het
beloofde land, wel uit de verte aanschouwen
maar niet meer betreden mocht.
Doch niet alleen op de beurs werkte hij
met hart en ziel. Waren zijne zaken hem
eene soort passie, niet minder de muziek.
Voor litteratuur voelde hij niet veel,
maar hij was een hartstochtelijk mu
ziekliefhebber. En het sproot uit zijn
natuur voort daarin dan ook iets te
willen doen. Toen vóór 20 jaren het Concert
gebouw werd opgericht, was Van Ogtrop
een der eerste oprichters. Doch hij bepaalde
zich niet tot oprichten: dat was betrek
kelijk gemakkelijk. Het instandhouden was
moeilijker en dit deed hij met hardnekkig
heid. Zijn persoon en zijn geld stelde hij
in dienst der zaak die hij liefhad en indien
duizende Amsterdammers thans nog kunnen
genieten van de kunst van Mengelberg en
zijn orkest, dan hebben zij dat in geen
geringe mate te danken aan den overleden
president-commissaris van het Concert
gebouw.
Ook het bestuur van de afdeeling Amster
dam der Maatschappij tot bevordering der
Toonkunst, telde het» sinds lange jaren
onder hare leden; trouwens, reeds in zijne
jonge jaren was hij werkend lid dier
afdeeliner.
Een zeer groot aantal handels- en
industrieele ondernemingen ondervonden zijn
steun als bestuurslid ; het algemeen belang
diende hij o. a. nog in de Raad van Ad
ministratie der Rijksppstspaarbank en de
Ned. Heidemaatschappij.
En in eiken werkkring was hij een drij
vende kracht; figurant zijn streed geheel
tegen zijn karakter. At dat werken was
zjjn lust en zijn leven. Zeer noode liet hij
zich somtijds overhalen wat vacantie te
nemen. Voor zichzelven vond hij bet vol
strekt niet noodig en, in den grond van
zijn hart, voor anderen eigenlijk ook niet.
«Jullie altijd met je vacantiedagen, ik neem
ook geen vacantie," hoorde men vaak van
hem. Doch hij kon zoo iets zeggen want
zijn werkkracht was buitengewoon groot
en zijn y'ver en doorzettingsvermogen even
zeer. En zoo is hij gestorven, werken de tot
in de laatste dagen van zijn leven. En
toen hij wist dat hij sterven ging, toen
vond hfl in zijne godsdienstige overtuiging
de kracht om zijn eigen krachtigen wil op
zijde te zetten en is hij gestorven
geresigneerd bij volle bewustzijn.
Hij zal door velen gemist en betreurd
worden: menschen met helder inzicht, eer
lijk karakter, groote toewijding aan hun
plicht, zijn nu eenmaal niet zoo talrijk dat
hun heengaan geen leegte zou achterlaten.
Amsterdam, 8April 190?, v.H.
. f
In hoogen ouderdom is de tooneelschryver
Legouvé, bijna gelijktijdig met Nicolaas Beets,
verscheiden.
Welke verdiensten men hem moge toekennen,
op eene maakt bij aanspraak, die niet te hoog
kan worden geschat: de Franschen te hebben
gewezen op de onmisbare kunst van lezen, goed
spreken in het gevolg hebbende.
HU had een ander inzicht in die kunst dan
de dames, welke, bühet vrijer en het te vry
worden van de vrouw, eensklaps als aan spreeu
wen onderricht zouden en gingen geven in lezen
en spreken, in het diep ademhalen en het geven
van stompen op den buik, voorziende dat de
vrouw, over de schreef, brekende met het zwygen
in de gemeente, met het den man de wereld,
de vrouw het huis" bevolen latende, dat die
vrouw zou springen op het spreekgestoelte en
spreken zou op menige meeting" waarom
steeds meeting," en niet het goede
Hollandsche woord: vergadering of samenkomst ?"
bet volk cLnkt er büaan maat nemen," aan
meten," en daar niet zou kunnen rabbelen,
maar behoorlek .zou moeten spreken.
De vrouwen wisten reeds lang, hoe leelyk
de mans spreken, hoe schan delyk slecht
eigenthjkl De vergaderingen en samenkomsten der
laatste maanden hebben het weer bewezen. En
dan spreekt men nog niet van gebaar, van
st\il, van taal.... want dan,... de haren
rezen te berge l En men verzwijgt het
vormelooze, het nie' behoorlek en logisch te
kunnen denken, blijkende uit al te lange toe
spraken. Moltke heeft eens gezegd, dat een
goed spreker, iemand die werkelyk iets op het
hart heeft, zelfs het gewichtigste landsbelang,
alles, kan zeggen in 20 minuten. Wie dat
niet kon, wist eigenthjk niet goed wat hij
wilde, toonde minachting voor hen die naar
hem luisterden, omdat hij zich in huis- of
studeerkamer niet volledig vertrouwd gemaakt
had met het onderwerp, en daarom, het on
derwerp niet beheerschende, het
voortreffelijkste denkbeeld ging laten drijven in de zee der
algemeenheid.
Roemer Visscher hield almede niet van het
breed uitmeten: Kallen is mallen zei hy
en doen is een ding."
Hoogvliet, de dichter van Abraham, de Aarts
vader, veroordeelde zich zelf om zijne breed
sprakigheid, in een paar regels in dat gedicht
zelf:
Abrahams u^ebed is gemeenlijk lani:',
Hij heeft veel noten op zijn zang.
Legouvénu heeft, al in den opgang van zijn
leven, tegen het slechte spreken geijverd en
geeischt, dat in spreken en lezen de gedachte, de
ziel, het begrip van wat men leest worde uit
gedrukt.
H\j heeft dit betoogd in L'art de la lectwre.
Zelf was hy in goed-en-met-begrip-lezen" een
voorganger. Verschillende malen heeft hij met
terdaad getoond welk wonder, goed lezen en
spreken, werkt.
Een der merkwaardigste voerbe'elden is een
geval, dat hy had met de grootste aller
Fransche tooneelspeelsters, met Kachel, toen hy haar
een rol had toegedacht, in Adrienne Lecouvreur,
een tooneelspel van hem, in samenwerking met
Ssribe. On dat goed te begrypen verplaatst
men zich. vele jaren terug, in de studeerkamer
van Scribe.
Scribe is er in levendig gesprek met Legouv
o'er de weigering van Rachel om de titelrol in
Adrienne Lecouvreur een stuk, dat zy beiden
op haar verzoek, op haar smeeken hebben ge
schreven, te spelen.
Vrienden hadden haar ingeblazen, dat een
artiste, gewoon in de taal van Corneille te spre
ken, niet hare kunst ontwijden mocht met het
proza van Scribe en Legousé.
Scribe is vertoornd en wil Adrienne Lecou
vreur aan een der vele directeurs afstaan, die
als om stry'd hem een stuk komen vragen.
Legouvéis het met Scribe niet eens, weer
staat den verteederden en hemelschen blik
eener actrice van een ander theater, biddend
om de rol, verwerpt bovendien alle bedenkin
gen van den tooneeldirecteur, die theatraal
sprak van gekwetste eigenwaarde, en versmaadt
de bede van een ander tooneelbestuurder: My'ne
eerste jonge rol is nog nooit gestorven, zy zou
gelukkig zyn als ze bij u door vergift mocht
omkomen. Ze wil ziekenhuizen bezoeken, om
te bestudeeren hoe menschen doen, die sterven
aan vergif."
Onlanks al die verlokkingen, bleef Legouv
op zyn stuk staan : de rol van Adrienne Lecou
vreur was voor Rachel geschreven, Rachel moest
die ook spelen.
Legouvékreeg een idee.
Om Scribe het toegeven van eenige zwak
heid onmogely'k te maken, vraagt hij hem vol
ledige vrijheid van handelen.
!
Scribe geeit Legouvéalle volmacht.
Legouvégaat nu naar Rachel, vtaagt haar
of hy-zelf haar het stuk mag voorlezen, in ge- i
zelschap van den directeur der Comédie Fran- '
ijaiae en enkele uitverkorenen, op wier oordeel
zij pry's stelt. j
Verwerpt deze vierschaar het stuk, dan zul- !
len de auteurs zich aan het vonnis onderwerpen,
Rachel, hoewel zij van Adrienne Lecouvreur
gezegd bad, aan wie het maar hooren wilde : ]
Dat lor speel ik mijn leven wiet.'" stemt, echt ;
actrice- achtig- minzaam toe. >
Op den bepaalden avond zy'n allen by'een. j
Rachel, als volleerde actrice, is de
beminnelijkheid zelf, zoo lief als poes, vol attenties
voor Legouvé. Zy zelf biedt hem een stoel aan,
schuift voor hem de gordijnon wijder open, <
opdat hij beter licht hebbe, maakt een glas
suikerwater voor hem gereed, en heeft van die
duizend voork «men- en liefheden, waarmede
eene vrouw zeker is van de overwinning j
Actrices zy'n nooit groot er comédiennes dan j
buiten het tooneel l Dan zyn het allen, engelen,
maar....
Legouvévangt aan te lezen, duidelijk en met i
begrip. Aan het einde van het eerste bedry'f
betuigen de vermaarde criticus Janin en de
directeur hunne ingenomenheid; Rachel heeft
de vleiendste woorden van lof. Diplomaat als
ze was, begreep zy', dat dit haar een schy'n \
van onpartijdigheid zou geven. De loftuiting ;
viel haar gemakkelijk, omdat haar rol eerst in j
het tweede beory'f begint. Legouvégaat over
tot dit tweede. Rachel toont belangstelling, i
Na het derde blykt ze geheel overwonnen; ze l
speplt geen comedie meer; ze juicht toe, ze i
lacht, ze schreit, zich zeli overluid verwijtende: j
Hoe hen ik zoo dom geweest!" By' de laatste !
woorden van het vijfde oedry'f valt ze Legouvé'
om den hals, uitroepen Ie: Hoe is het moge- ;
lyk, dat u ei nooit aan gedacht heeft acteur :
te worden ! ?
De lezer had den schrijver gered i
Die Inf was Legouvéde streelendste beloo- '
ning; hy herinnerde zich, hoe kort te voren \
Rachel, toen zy Guizot in het openbaar had ;
hooren spreken, uitgeroepen had: Wat zou !
ik gaarne met dien man komediespelen !" i
Legouvéhaastte zich den volgenden dag
Scribe mededeeling te doen van de overwinning, j
De repetitiën namen weldra een aanvang, l
Enkele dagen vóór de eerste vertooning werd
's avonds in het Tnéatre Francais door de leden
der Comedie Franchise een repetitie voor
allen en met alles," gehouden. |
Te elf uur was de vierde acte ten einde;
ieder ging huiswaarts, slechts Madlle. Rachel,
Regnier de beroemde acteur, Maillard en Le
gouvébleven nog.
Onverwachts zegt Rachel tot hen: Wat zou
u er van zeggen, als we het vijfde bedrijf eens
repeteerden? We hebben er nog weinig aan
gedaan, de gelegenheid is gunstig, het tooneel
is vrij: de laatste drie dagen heb ik niets dan
dit bedry'f gestudeerd, en nu zou ik my' gaarne
eens los willen laten".
De belangstellenden gingen van het tooneel.
Het voetlicht en de herzen waren uit ; er
brandde geen ander licht dan dat naast het
soulfleurshok, waaruit ook de souffleur ver- j
dwenen was. |
De toeschouwers bestonden uit een brand
weerman, die sliep op een stoel tusschen de
schermen, Legouvédie plaats had genomen in
het orkest, en hare vrienden tusschen de
voorste schermen. ;
Zoodra Rachel de eerste woorden had ge- i
zegd, drong de toon Legouvédiep in het hart. |
Hij had haar nog nooit zóó waar, zoo eenvou- i
dig, zoo ontzachlijk tragisch gezien. De weer- i
schy'n van het walmende licht wierp op haar j
gezicht eene akelige lijkkleur, en het ledig van |
de zaal gaf aan haar stem een zonderlinge
klank: het was als hoorde hij een lykzang, in
een sterfhuis.
Na het einde van het bedry'f gingen allen
naar den foyer.
Voorby' een spiegel gaande, trof Legouvéde
bleekheid van zyn gelaat, nog meer toen hy
Regnier en Maillard er nog bleeker zag uit
zien dan hy' zelf.
En Rachel
Zij ging zwijgend, afgezonderd zitter, zenuw
achtig, huiverende; zij wischte enkele tranen
?weg, die nog langs haar wangen biggelden.
Legouvékwam naar haar toe; in plaats woor
den van lof te spreken, wees hij op de ont
roering van haar vrienden, en, haar hand, in
de zijne nemende, zeide hij tot haar:
Lieve vriendin, ge hebt het vijfde bedrijf
gespeeld, zooals ge het uw leven niet meer
zult spelen!"
Ik geloof het ook l" antwoordde Rachel,
en weet ge waarom ?"
O, zeker! Omdat er ciemand was om u
toe te spreken, hebt ge niet kunnen denken
aan den ir, druk, en zoo zyt ge, in eigen
oog, zelf de arme Adrienne geworden, stervende,
midden in den nacht, in de armen van twee
vrienden."
Rachel bleef een oogenblik sprakeloos.
Wat ge zegt, is niet geheel juist. Iets
zonderlings is in my omgegaan. Niet om Adrienne
heb ik geschreid, maar om mij zelf!. ... Een
ik en weet niet wat" zei my' plotseling, dit
ik, als zij, jong zou sterven. Het scheen my,
dat ik in my'ne eigene kamer was, dat mijn
laatste uur had geslagen, dat ik getuige was
van myn eigen dood.... en toen ge, by de
woorden: »Adieu, triomphes de théntre! adieu
ivrenses d'un art que j'ai tant aimé.. . . mij
werkelyke tranen hebt zien storten, wa» het,
omdat ik er met smart aan dacht, dat de ty'd
ieder spoor zou uitwisschen van hetgeen mijn
talent zal geweest zijn, en dat, weldra .. . van
haar, die «ens Rachel was, niets meer zal over
blijven.
llachel's voorgevoel bedroog haar niet. Luttel
jaren later stierf zij te Cannes, vriendelijk ver
zorgd door verwanten van Sardou.
Toevallig toefde Legouvédaar, en hoorende
van de ernstige ziekte, snelde hy' onmiddelijk
naar hare woning. Hy kon echter niet meer
worden toegelaten.
Den volger den dag liet zy hem een harte- '
ly'ken brief schryven, vol sympathie en dank. l
Deze brief eindigde: i
Niemand kan zulke mooie vrouwenrollen
Echrijven als gy; beloof my'een rol te schrijven,
waarin ik na myn herstel voor het eerst weder
optreed.
Drie dagen later was Rachel dood.
Haar schei len uit deze wereld wekte inniger
deelneming dan dat van Adrienne Lecouvreur,
wier leven zy eens had voorgesteld.
Rachel, betreurd door talloozen, werd door
vrienden plechtig ten grave gebracht, het
lyk va i Adrienne Lecouvreur daarentegen,
had men 's nachts heimelijk uit de woning naar
een verlaten plaats vervoerd en ter aarde be
steld.
Twee huurlingen, en slechts n vriend waren
de eenigen, die de begrafenis bezorgden,,. .
van haar, die in haar leven de aangebedene
was van zoo velen; van haar, wier leven
zóó schoon begon en zóó droef eindigde.
Adrienne Lecouvreur speelde reeds als kind
komedie. Nog geen vijftien jaar gat zij met
bekenden by den adel voorstellingen van het
klassieke repertoire. Plotseling verdwijnt ze;
bij reizende tooneelgezelschappen duikt ze weder
op; en komt ten laatste, na velerlei lotwisseling
aan de Comedie Franchise.
Als actrice muntte zy uit door het invoeren
van natuurlijk spel, het nalaten van declamatie
en het al te zingend zeggen der verzen, in
tegenstelling met Mevrouw Declos, in navol
ging van Baron en in aansluiting by Molière's
bedoeling, nedergelegd in l''Impromptu de
Versailles. Bovendien onderscheidde zij zich door
zich te kleeden volgens het stuk en niet volgens
de conventie; ook hierin raadpleegde zy de
natuur.
Rotternamsche tooneelisten uit de 18a eeuw,
Bor en Oorver o a., haar eens met Baron te Pary's
hebbende zien spelen, volgden haar voorbeeld,ook
dat, ten opzichte van kieeding. na Er ontstond
een groot e stry'd uit tusschen Punt en Oorver,
tusschen de voorstanders der declamatie en die
van het natuurlijk spel. Het laatste, te danken aan
navolging van Adrienne Lecouvreur en Baron
is tot en met het gezelschap Legras, Haspels
en Van Zuylen, de kracht, het kenmerk en de
roem geweest van Rotterdamsche tooneelisten.
Om terug te keeren tot Adrienne Lecouvreur.
Zy was eenig in het weergeven van geweldige
hartstochten, in natuur en waarheid,
vonrnaamheid en bevalligheid van spel.
Als zij acteert", schry'ft Le Mercure in
Maart 1730 waant min eene vorstin te
zien, die voor haar pleizier komedie speelt."
Een groot vermogen, ongeveer drie honderd
duizend livres, stelde haar in staat onbekrom
pen te leven en grootheden en beroemdheden
te ontvangen, op wier aanwezigheid zy prys
stelde.
Aan laffe vleiers werd haar thuis ontzegd.
Voltaire was een der meest welkome gasten
en zelfs lieden van adel, zoowel dames als
heeren, rekenden het zich tot eene on derschei
ding bij haar toegelaten te worden.
Door hare aangename vormen behoorde
Adrienne Lecouvreur tot de eerste actrices, die
in het gewore leven aanzien genoter, en maat
schappy' en tooneel een oogenblik want
blyvend kan het n iet zijn tot elkander brachten.
Vóór haar ty'd werd eene actrice beschouwd als
eene paria der maatschappij.
Van al Adrienna Lecouvreur's vrienden was
Maurits van Saksen de uitverkorene ; hem be
hoorde zy met hart en ziel. In de korte, maar
vreeselijke ziekte, waaraan zij stierf, riep ze
nog in haar verlatenheid, zich in het bed
keerende naar het borstbeeld van Maurits van
Saksen: Voüa m on amour, mon espoir et mon
dieu !"
Deze krijssman haeft haar leven en kunst
beheerscht. De jaloezie van de hertogin de
Bouillon, doodelyk verliefd op denzelfden min
naar, heeft haar veel leed berokkend. Abb
Bourret deelde haar mede, dat hij van de her
togin Bouillon gezonden was om haar te ver
giftigen ; hy toonde haar zelfs de pastilles. Dit
was de oorzaak, dat, toen zij een weinig later
stierf, van haar gezegd werd, dat zy zichzelf
vergiftigd had, om welke reden de
geestelykheid haar een graf weigerde, en aan de min
achting van het algemeen prijs gaf.
Voltaire, in wiens armen zij gestorven is,
rieo op het hooren hiervan, toornend, uit:
Sitót qu'cllc n'est plus. die est eriminelle!
K]l<: a charme lo monde, et vous l'on punis^ez
Eene lijkopening bewees echter, dat eene
hevige ingewandsontsteking de oorzaak van haar
dood is geweest. Toch wilde niemand het
gelooven. Algemeene minachting trof de doode.
? De overeenkomst in de richting der Kunst
van twee tooneelsoeelsters als Rachel en Adrienne
Lecouvreur, beiden verbonden aan het Huis
van Molière," het romantische leven van de
laatste, voldoende stof biedend voor roman en
drama, moesten vroeg of laat aantrekkely'k
blyken voor auteurs van talent, om hun kracht
te beproeven.
Legouvéeu Scribe hebben dit gepoogd, en
met gunstig gevolg. Het drama Adrienne Le
couvreur is voor Rachel een triomf geworden.
Ea voor hoe vele actrices na haar! De
grootste van alle dezer zal Rachel bly'ven.
Adrienne T^ecouvreur en de geschiedenis er om
heen, zal van al zijne tooneelwerken den naam
Legouvéwel het lang?t in herinnering houden.
J. H. RÖSSINO.
UJIMIumuMlllllMnlIlHIIIIMHIIIIII
Stadgenooten!
Eenige weken geleden werd door het Ge
nootschap »Liefdadigheid naar Vermogen" in
de dag Vladen Uwe medewerkh.g verzocht om
in het bezit te worden gesteld van eene som
van / 20 000?ten einde het in staat zou
zijn een 600 tal reeds in behandeling zijnde
gezinnen ook in dit jaar te hly'ven steunen.
Een bedrag van f 5000 kwam in, zoodat
nog f 15000.?ontbreken. Dit bedrag moet
het genoemd Genootschap ontvangen, wil het
zijn werk kunnen voortzetten!
Ondergeteekenden, die in de laatste 9 jaren
successievelyk de geldelijke verantwoording,
de boeken en de administratie van het Ge
nootschap hebben nagezien, en daardoor in
staat zijn geweest meer van naby' met de wijze
van werken van «Liefdadigheid naar Vermogen"
kennis te maken, richten thans het ernstig
verzoek tot hunne stadgenooteu. om door vele
en ruime bydragsn het genoemd Genootschap
aan het gevraagie, voor dadelijke behoefte,
onmisbare bedrag te helpen. Aan de U bekeude
adressen der Bestuurderen en aan het kantoor
Raatngraeht 4 zullen Uwe bydragen zeker in
dank wordan in ontvangst genomen.
L. M. Bonnibe. W. Boot, W. F. C.
Druyvesteyn, D. P. D. Fabius, B. L Grompertz, D.
Josephus Jitta, D. L de Léao Laguno, W. H.
K Mouthaan, Van Nierop, Mr. A. Polak, W.
Roëll, J. G N de Hoop Scheffer, H. J. L.
Schmedding, J. G Schölvinck, J. A. Sillem, P.
W. Sutorius, J. F. Wertheim, F. Th.
Weeterwoudt, W. J. M. Wasterwoudt, W. S. J. van
Waterschoot van der Gracht, Ijzerman.
A m s t. l April 1903.
NB. Volgens de laatste opgave werd tot
heden ontvangen / 8834 21.
Unique en Unity.
* Thans, nu het voorjaar in het land is en
daarmede begonnen het seizoen, waarin fiets
tochten georganiseerd worden, beginnen de
fabrikanten en importeurs reclame te maken
voor hunne fabrikaten en overstroomen het land
met reclame billetten en boekjes. Zoo ver
spreidt de firma A Drukker & Co. te Amster
dam een geïllustreerde prijscourant en een
aanplakbillet voor hunne merken rywielen
Unique en Unity. Vooral het fraaie aanplak
billet, geteekend door Van Caspel en ver
vaardigd op de Steendrukkery Senefelder, trekt
zner de BB"d«rht.
MASSIEF EIKEN.
140 X 80 ? 65.
Telefoon 3968.
MEUBEL-BAZAR
SINGEL 263 283,
bij de Paleisstraut.
Kantoor-Melen enz.
J. MEIJER l NK MEIJER.
Zunstsaal Panorama.
Panoramag-ebouw, Plantage.
TIJDELIJK
UITVERKOOP
van Oostersclie Tapijten.
V K UMIN D K K D K PRIJZKN.
Entree vrij. Zondags geopend.
DE PHOENIX
234 Spuistraat, Amsterdam.
Meubileeringen.
Geïll. prijscouranten en begrootingen gratis.
Levering onder volledige garantie franco
geplaatst door geheel Nederland.
FAIENCE
EN TEGEL
FABRIEK
? HOLLAND
l NAAML-VENN-CEV-TE
k UTRECHT
BHffrf'irraii i II--T-II.JJI
L BINNEN-!
INRICHTING TOT
MEUBELEELRING
EN- VERSIERING
SDER- WONING^
120-ROKIN-120