Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1355
None «o pretty, terwftl de Franschen cich met
hun Amountte en Mijnonette ook al uitent
beleefd en vriendelijk toonen.
En nu dan eindelijk ik 't Menistenznsje heb
leeren kennen en haar heb mogen observeeren
lang en goed, nn moet eikend, dat het geen
onverdiende lof wan, dien men haar in al die
mooie namen heeft toegezwaaid, want het ia
een alleraardigst bloempje, zoo gracieus en
zoo keurig, zoo los en sierljjk, dat men met
de holde, haar in veler heeren landen gebracht,
wel moet instemmen.
Saxifraga umbrosa is haar deftige naam, de
Bchadowlievende St eer breek, en eigenaardig
past bjj haar die qualificatie, die herinnert aan
een zich bescheiden houden op den achter
grond. Want iets decoratief» heeft de plant
niet; voor den siertuin kan zy°niet aan veel
eischen voldoen; 't is en bljjft een kleine
bescheiden plantje, ook als men een groepje van
de wortelrozetten bijeen heeft, waar vroolyk
de bebloemde stengels hoog boven uitsteken.
Toch is er kleur genoeg in deze uit de
Pyreneeën afkomstige Saxifraga, maar niet
kleur in massa, in groote, in 't oog vallende
partgen als b;i Gladiolnssen en Canna's, by
Pyrethrnms, Zinnia'a en dergelijke veelge
vraagde tuinplanten. De kleuren z\jn hier fijn
verdeeld over het stervormige bloemetje, dat
in z\jn vyf uitgespreide bloemblaadjas op
witten grond veel belderroode stipjes draagt
en iets lager op elk blaadje een vrij groote
vlek. Van dichtbij is dat alles heel duidelijk
en goed te onderscheiden, en de fleurige roode
helmknoppen op de tien meeldraden verhoogen
nog den indruk.
Aan dat fijne van de teekening moet ons
waarschijnlijk de naam Menistenzusjes doen
denken. Justns van Effsn toch vertelt in zijn
18ie eenwschen Spectator een en ander over
de nederigheid der >Menniste Vrijsters" en
over hun kleeding met een fijne, kriebelige
versiering van >net geschilderde of ingewerkte
kleine bloemtj es en digt in elkander loopende
randjes of andere bijna onzichtbare figuurtjes",
en ook de naam van Schildersverdriet zal er
mogelijk verband mee honden. Zoo heel moeilijk
weer te geven lijkt het bloempje intusscken
niet; Hollandsche schilders zonden er zeker
geen bezwaar in zien, en 't komt dan ook al
uit, dat de naam Schildersverdriet eenvoudig
een vertaling is van den Franschen, Le désespoir
dei feintres.
Daarentegen is Porseleinbloempje weer heel
eigenaardig; die roode stipjes op het zachte
wit maken dien naam uitstekend passend, maar
de eer dien te hebben gekozen, moeten wij
afstaan aan onze oostelijke buren, die ons hun
naam Porzellanblümchen hebben overgedaan.
De lange stelen van de trossen bloempjes
zijn rijk voorzien en hebben een fijn en ge
distingeerd en toch gevuld voorkomen, door
dat wühier niet met een gewonen tros maar
met een gemengde bloeiwyze te doen hebben,
namelijk met een tros van kleine beschermen.
Elk bloempje op zijn vry lang steelij e heeft
een paar satellieten naast zich, die het in ont
wikkeling volgen, jonger zijn dus en als knopjes
in het aardige behaarde kolkje een allerliefst
effect maken.
Trouwens de ontwikkeling van n enkele
bloem geeft al heel veel interessants te zien.
Het rose atampertje, als een buikige flasch
middenin het bloempje geplaatst, buigt eerst
zijn twee stempels naar elkaar toe en lijkt dan
op een vogelsnaveltje. In dien tijd paradeeren
de meeldraden met hun al rijp stuifmeel in de
roode helmknoppen, want de bloem is
protandrieën, eerst is het stuifmeel rijp en later
pas het vrouwelijk orgaan, de stamper. Insecten,
aangelokt 'door 't honiggchjjfje onder in het
bloempje, halen weg wat hun belieft en brengen
dat in bloemen, waar de stempels reeds gereed
en kleverig zijn; zjj komen daarbij op de plaats
in 't bloempje, .waar de stamper met zijn dan
uitgespreide stempels staat.
Een interessant verschijnsel nu uit de
bestuivingsgeschiedenis van de Saxifraga's is dat
de meeldraden, successievelijk rijpend, telkens
als zy hun stuifmeel ter verzending gereed
hebben, zich naar den stamper buigen n voor
n, en dus noodzakelijk de bezoekende insecten
van hun pollen moeten meegeven. Eén dag
later buigt zoo'n meeldraad zich dan terug
naar buiten in de richting der uitgespreide
kroonblaadjes en verliest meestal zijn helmknop,
zoodat het witte in een punt toeloopende
staafje van den meeldraad duidelijk laat zien,
dat het stuifmeel weg is.
Voor welkome bezoekers ia deze
Steenbreeksoort dus juist als de andere Saxifraga's uit
stekend ingericht, en onwelkome gasten weet
het plantje danig goed op een afstand te
houden door de dichte massa kleine kleverige
roodgeknopte kliertjes, waarmee stengel,
bloemsteel en het kelkje dicht bezet zijn en die
kleine insecten zonden vasthouden.
De rozetten, waaruit de bebloemde stengels
oprijzen, bestaan uit lichtgetinte, min of meer
blanwgroene bladeren, eigenaardig stevig aan
voelend, niet door stijve nerven juist maar
door de eigenaardige consistentie van hot blad
weefsel, waardoor men aan de vetplanten
her! innerd wordt, al is het omgekeerd-eironde
blad dat in een platten langen bladstee] over
gaat, toch niet vleezig in den eigenlijken zin.
»Hoe langer hoe liever," die vriendelijke
betiteling hoort men ook wel voor Bitterzoet
en nog andere planten gebruiken. Dat een
nadere kennismaking met de «Steen breek, die
de schaduw bemint" ons haar intusschen steeda
liever doet krijgen, is een feit.
F. J. VAN UlLDBIKS.
NIEUWE UITGAVEN.
Het weekblad Lente, uitgave van den heer
H. J W. Becht, Amsterdam, zal met l Juli
a. s. in andere handen overgaan. De redactie
er van zal worden uitgebreid. De hoofdredactie
commissie zal bestaan uit: Margaretha
Meyboom (hoofdred.), 's- Gravenhage, Sarah de Beer
(Vrouwke) en Johan Tersteeg en voor een
nieuw op te nemen rubriek, »Academieleven
in binnen- en buitenland", redactie-comm.
Elizabeth C. van Dorp. Met de zorg voor uit
gave en administratie zal zich belasten
Geertrnida Römelingh te Groningen. De medewer
kers blijven aan het blad verbonden. De
financieele regeling tnsechen redactie, mede
werkers en administratie zal berusten op
coöperatieven grondslag.
Batavus! Waar zijn uwe Galjoenen ? Eene
vlootbeschonwing, door J. J. F. PBNNINK
Amsterdam, Van Mantgem & De Does.
Heilige banden. Roman van A. A. FOKKER.
Bussnm, G. A. J. van Dishoeck.
Onze bloemen in den tuin. De mooiste en
meest gebruikte tuinbloemen, afgebeeld en
beschreven door F. J. v. IDBIKS en dr. VITUS
BBUINSMA, met 160 gekleurde platen. Groningen,
P, Noordhoff
Het huwelijk eener Koningin.
0">rspronkelyke roman, door NKMO. Amersfoort, G. J.
Slothouwer.
Handleiding bij de beoefening.van
Uitgrondof Vlaksnijwerk, door H. W. SLNDEBAM. Amster
dam, Sinderam & Co.
Antwoorden op de 900 opgaven ter oefening
in de trigonometrie, door A. J. VAN BKEEN.
Culemborg, Blom & Olivierse.
Dr. RICHABD BALTZBB, Trigonomelrie, bene
vens 9CO opgaven ter oefening, vertaald en
verzameld door A J. VAN BBBEN. Tweede ver
meerderde druk. Gulemborg, Blom en Olilierse.
F. DOMBLA EDWENHUIS Typen.
KarakterStudies. Amsterdam, S L. v. Looy.
Arbeids- reglementen, door mr. E.
VANBEBESTBIJN. Amersfoort, Valkhoff & Co.
THEE - E. BRANDSM A.
Tradamark
Ti-»dem«rls
AROMATISCHE GEURII GOEDKOOP
HET
ADRES
voor de
meubelering uwer
Slaapkamer
is
KOLDEWEIJ
en «ERE,
30 tgeidschestr.
AMSTERDAM.
VEEïlTs
' CACAO
de meest déliciense drank.
AMEUBLEMENTEN.
Gr E
Meubelfabrikanten en Behanger».
SINGEL bij de Paleisstraat 259, Amsterdam.
rttor/iren DAJIittH SO.
Telephoon No. 4646.
Yerzekering-Maatschappjj ..HOLDA'
Kantoor: KEIZERSGRACHT No. 290, Amsterdam.
Goedgekeurd bij Kon. Besluit van 3 December 1895, No. 38.
Slnit alle saorten Verzekeringen op net Leven en
van Hfrenten, met of zonder ophouden van premie
betaling ingeval van Invaliditeit.
Werkkracht-Verzekering, al of niet in verband met
Levensverzekeringen of Lijfrenten.
Vraagt de nieuwe Prospectussen
OUD-HÜUANDSGHE
Hf\RTEVCLT
ZOOM-LEIDEM
ANNO 1760
mimmm
E FRftNBCHE KRQON^
ten behoeve eener
School voor Huishoudkunde en Kookkunst
in de MAATSCHAPPIJ VAN WELDADIGHEID waar voor reeds 1000 pryzen,
waaronder zeer kostbare tentoongesteld worden. Op 11 nummers n prtjs.
Prys der Loten: l Lot ? l?, 11 Loten ?10?. Verkrijgbaar b\j het
COMITÉVOOB DE VJEBLOTING te Frederiksoord en by hen die zich met
den Verkoop belasten.
Door Geneesh. algemeen aanbevolen.
Met Eere-Diploma en Gond Bekroonde
PREAPARATEN VAN
il'
l
k
Ouina l arnrhf» de meest krachtige en versterkende KINA-WIJN
yUllla~l_al Ul/IIC tegen zwakte, zoowel bij kinderen als volwassenen,
gebrek aan eetlnst, slechte spijsvertering, zennwhoofdpijn, ter verster
king na ziekte of kraambed, koorts .en hare gevolgen.
QÜDTA-LAROCHE FERRUGIJfEUX in het byzonder tegen Bloedgebrek,
Bleekzncht, kwalen van Kritischen leeftijd enz. Verkrygbaar in flacons
k ? 1.90 en ? 1.?. _
Paran
-Val/aU
versterkend, aangenaam van smaak, voor
dagelyks gebruik, vooral voor kinderen, zwakken en
kllerachtlge gestellen zeer aan te bevelen. Als geneeskrachtige drank bij
Stoornissen der spijsverteringsorganen en diarrhée, ook voor zuigelingen
en kleine kinderen. Prys p. bus & 1A Kgr. ? 1.70, a V*. Kgr. ?0.90, l 1A Kgr. ?0.50.
Chemisch
zntrere
Speciaal voor Kindervoeding. In bussen k X
Kgr. ? 0.90, M Kgr. ? 0.50, % Kgr. ? 0.25.
Aefhma PinaraHan Het r<>°ken eener halve Cigarette is voldoende
ridlllllld Vsiyal Gllcll ter bestrijding van de hevigste aanvallen van
Asthma etc. In doosjes k ? 0.80 en ? 0.50.
TamarinHp RnnhnrK FRUIT, PURAGATIEF, tegen verstopping,
l dllldl IllUe DUIIUUIId Aambeien, Migraine, Congesties etc. vooral
ook als laxans voor kinderen, bewijze» de Tamarinde Bonbons van
KRAEPELIEN & HOLM belangrijke diensten, daar de vorm voor het kind
begeerlijk en de smaak aangenaam is. Prys per doosje ? 0.90 en ? 0.50.
algemeen erkend als het BESTE
huismiddel by Hoest, Verkoud
heid en Keelpijn, het is een slijinoplosseml en verzachtend
middel by uitnemendheid, uitsluitend in G fleschjes
verkrygbaar. Prys ?0.20 per fleschje.
De Preaparaten van KRAEPELIEN & HOLM te Zeist, zijn
allen voorzien van etiquetten,waarop de naam en handteekening en verkrijg
baar bij de meeste Apothekers en Drogisten.
KRAEPELIEN & HOLM, Hofleveranciers, Zeist.
Winkels: Spui 25, Van Woustraat 9
Depots te Amsterdam:
Von Zesenstraat 29, Ie Helmersstr. 201,
Van Baerlestraat 38, Joh. Verhulststr. 105,
Plantage Kerklaan 15, NassauksdeSOla,
Haarlemmerdijk 2'l, 2e Tuindwarsstr. 2. De
Clercqstraat 8, Ie Oosterparkstraat 238,
Weesperzijdft 74
i
UERVANGT NATUURBOTER
CHOCOLAT-VEEN
Artistiqüe"
Ie plus déiicieux chocolat
pour croquer.
DE
r\)ATUUR\dOLLEN
ONDERGOEDEREN
JANSEN &TILANUS
FRIEZENVEEN.
Zijn verkrijgbaar:
te AMSTERDAM bij:
O. \V. von Schmit & Zn.,
Leidsehestr. 3; Hispinck Kuudert,
Kalverstr. 101, Rokin 90; Magazijn
Ue Vlijt", W. A. Schade & Zn.,
Niouwendijk 237; Filiaal Paleis
voor Yolksvlijt(W.-z.); Roeland de
Wilde Pzn.,
Manufacturen-Magazijn I)e Amstel", v. Woustr. 9a
hoek Hemonylaan; A. Schröder
& Co., Leidschestr. 32-34;
Naamlooze Ycnnootsch.,,De Voorpost",
Hoeren gracht 213, hoek Raad
huisstraat; A. F. Herbermann,
Koningsplein 20.
te ROTTERDAM bij:
J. J. Heijne, Groote Markt 13;
M. iiljon Tijfclielmann,
Noordblaak 59; A. Schröiler & Co.,
Westnieuwland 11.
ie DEN HAAG bij:
A.Schröder&Co.,Groenmarkt5;
Iserief & Co., Veenestraat 16-18;
Verceuigde Linnen- en
KatoenIndustrie Twente", Piet
Heinstraat 17.
te UTRECHT bij:
G H.'van der Sandt & Co.
En verder in de voornaamste
plaatsen verkrijgbaar.
Waar geen verkooper is,
levering rechtstreeksch.
Geïllustreerde Prijscourant
op aanvraag verkrijgbaar.
OTO
Artikelen,
Kal ver straat 43,
Meest vertrouwbare adres.
PHILIPPOiVt KETELAAR,
KALVERSTRAAT 166, AMSTERDAM.
SPECIALE INRICHTING voor het vervaardigen van volledige
Uitzetten en Luiermanden.
Op aanvraag worden prijsopgaven en modellen franco toegezonden.
Eerste lievensverzekerlii£-i?lRatscliapp|j
ZONDER
GENEESKUNDIG ONDERZOEK.
VOLTEEKEND Maatschappelp Kapitaal / 500,000.?.
Telephoon 3345. AMSTERDAM. Heerengracht 25».
Commissarissen: Mr. A. LIND, Mr. A. FENTENER VAN
VLIftBLNGEN, H. A. L. BEUN8, Prof. Dr. K. F. WEKCKEBACH, Dr. (X
N. VAN DE POLL, W. R. E88ER. J. GAASTRA Bzn.
Directeuren j C. H. J. SCHINDLER, Dr. J. A. CARP.
Wlsk. Adv.i Dr. D. COELINGH. Ace.; B. MORET.
P. SLUIS' Ochtendvoer
?xrooa?
wordt thans het meest gebruikt.
Volgens den hedendaagschen stand der
wetenschap proefondervindelijk bet beste en
-- - goedkoopste kippenvoeder der wereld. Meer
eieren dan met eenige andere voedering. Geheel*
»oederkosten per kip hoogstens l cent per dag. Postwissel & ? 1.?5 Kilo franco
thuis met brochure 40 pagina's en desverlangd opgave van naastbyzrjnd depot.
P. SLUIS, N. Z. Voorburgwal 258, Amsterdam.
Gevestigd sedert 1823. Bekroond met U2 medaille».
De M-HoltaUe Maatschappij
en liii ttte,
Ie 's-Gravenhage9
HEERENGRACHT 12.
Goedgekeurd btj Koninklijke besluiten.
Maatschappelijk Kapitaal :
Eén Millioen gulden.
Commissarissen: Mr. H. BINNERTS,
A. M. V*.N EMBDEN, A. K. VAN DER
GARDEN, W. B. VAM LIEFLAND, Mr.
M. M. SCHIM v. D. LOEFF (Pres.),
Mr. A. S. MEEDEMA (Secr.), Dr. A. E.
TEN OEVER.
Directeur: Mr. TJ. SLEESWIJK.
Adjunct- Directeur: Mr. J. W. KONING.
Wiskundig Adviseur: Dr. A. v. ELDIK.
De Maatschappij sluit alle soorten Leveng-,Werkkracht- en Ziekteverzekeringen
Levensverzekering-Maatschappij
. \ « \ il i; ii".
Maatschappelijk Kapitaal:
BEN Jlll,ILlOi;\ GULDEN (volteekend)
DIRECTIE:
TH. LIEFRINCK, P. A. B O ONE.
I X 8 Im E «,' T E li R S l
H. N. STAKMAN, te 's-Gravenhage ; J. P. PUNT, te Breda; P. A. BOONE Jr.,
te Arnhem; C. v. D. BERG, te Zwolle; JAC. PUNT, te Groningen;
EUG. MEULENBERGH, te Sittard.
Uitgaven van de Boekhandel en Drukkerij
voorheen E J, BRILL te Leiden.
Alom verkrijgbaar.
Geïllustreerde
Gids voor Bennekom en Omstreïen
door H. WITTE.
Met 3 Wandelkaarten.
In linnen bandje. Prys ? 0.80.
HET GEULDAL
in en om Yalkenberg1.
Wandelgids voor Valkenherg's Omstreken
door H. WITTE.
3e geheel omgewerkte druk.
Met platte grond, Wandelkaart en talry'ke
illustratiën. Priis gebonden ? 1.25.
NOORWEGEN.
Eene geïllustreerde reisgids
door 13. SCHELTÊMA.
Prijs ? 1.75. In linnen band ? 2.?.
MENU'S.
KAARSENKAPJES.
LUÏE-POSTPAPIER.
GEBRs, SIMONS,
Kalverstraat 134 en
Heiligenweg 84.