1362 DB AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. van den alom geren om meerden IHAGGI om te kruiden. ArAItlfl **" *roentel1' vleezél'' sauzen en soepen. Hierin eenig en onover TliiAHcl tTAArHanlirr ? wees vooral spaarzaam in 't gebruik, daar de oorspronkelijke . UllCl ol VUUI UCvllg ? emaak der gerechten «el verhoogd, doch niet verdrongen moet worden. 3. in tegenstelling met de vaste extracten. 4. GOeÜKOOP ' van af 30 cents per flacon. MAGrRI's onderscheidingen: 4 groote prjjzen, 25 gouden medailles, 4 eerediploma's, 4 eereprijzen, zesmaal buiten mededinging o.a. 1899 en 1900 Wereldtentoonstelling te Parijs. .<t IHIIIMIIIIMlII * Een zwijke instelling. Lang nog zal 't duren, eer we in den stryd tegen de tuberculose onze wapenen zullen kunnen neerleggen. Over de gansche linie dient de krijg gevoerd. Maar 't best zulien we slagen, indien we zoo veel mogelijk zorgen voor onze jeugd. Dan nog is meestal de ziekte alleen in kiem aanwezig, niet ver gevorderd, 't organisme beter in staat weerstand te bieden, als het maar in passende omgeving is over gebracht De prophylaxis, later zoo moeilijk toe te passen, de pogingen om te genezen, op later leeftijd meestal geen effect sorteerend, kunnen door de bank bij de jeugd met meer succes worden aangewend. Met het oog daarop is het goed, nota te nemen van wat een kenner schrijft over inrichting, doel en nut van een instituut te Basel. Reeds 18 jaar werkt gansch in stilte de ?Basler Kinderheilstatte in Langenbrnck", 't vorige jaar vergroot en verbeterd, 's Winters en 's zomers wordt hier getracht de talrijke ziekelijke, wegkwijnende menschen plantjes, de bloedarme, nerveuze, van zware ziekten her stellende of door tuberculose bedreig ie ki deren weer op te knappen, te doen aansterken, hun een normale ontwikkeling te ge ven Meestal zyn ze er gekomen op aanwijzing van den dokter of de school, wyl ze daarvoor te zwak en te ellendig waren, vaak wegens hoesten moesten worden verwijderd: 't onderzoek van de artsen deed ze dan gewoonlijk kennen als recruten van 't groote tuberculeuzenleger, dat veel talrijker is dan gewoonlijk wordt geloofd. Steeds meer wordt erkend de ervaring bleek ook hier de beste leermeesteres dat de kin deren van tuberculeuze of zwakke ouders, met teer gestel of door scnphulosp, hardnekkige katarrhe's, bloedarmoede en algemeene lichaams zwakte aanleg toonend voor tuberculose waarbij zich nog maar al te dikwijls voegt de noodlottige werking van slechte woningen, on voldoende voeding en niet-hygiënische levens wijze wanneer ze ter rechter tyd ondergaan een consequent doorgevoerde juiste behandeling (goede voeding naar den eisch van hun leef tijd, hygiënisch leven, verstandige harding en overvloedige lichaamsbeweging buiten, voldoend lange en goedgeleide luchtkuren) dat ze dan de meeste kans hebben niet alleen den algeheelen zwaktetoestand te boven te komen, maar later ook met succes de tnberculoze 't hoofd te kunnen bieden. Daarom zijn zulke prophylactisehe kinderkuren in den strijd tegen de tuberculose van meer belang en dragen ze meer vracht dan later bij 't uitbreken der ziekte de beste behandelingsmethoden (klimatische of medicamantense). In de >Basler Kinderheilstatte in Langenbruck" worden aan opene tuberculose lijdende kinderen, wegens besmettingsgevaar, niet opge nomen : hun is een plaatsje bereid in het naburige sanatorium «Erzenberg". Maar daar voor te meer wordt er naar gestreefd (en meestal wordt dit doel bereikt ook) het weer standsvermogen der verpleegden te versterken en daardoor de iuberculose te voorkomen. Opmerkelijk is het toch wel, dat in den winter, als heel de stad hoest en op eenigerlei wijze verkouden is, zoodat menig ouderpaar er tegen op ziet, de kinderen te laten uitgaan, .in Langenbruck de toch meestal zwakkely'ke en ziekelijke stadskinderen, hier verpleegd, een groot deel van den dag opgewekt en on vermoeid sleetje varen of klimop en mos (ter voorbereiding van het Kerstfeest) >in Hülle und Fülle" in 't bosch vergaren; en dat ze er daarbij gezond uitzien, niet hoesten, een oitstekenden eetlust krijgen en vooral ook de vroeger thuis versmade, hier overigens voor treffelijke melk heerlyk vinden en zoo nu en dan de koppen er mee laten vullen: de wangen ronden zich, de koonen blozen, elk gebrek verdwijnt. Op dezen teeren leeftijd, wanneer de kinderen maar lang genoeg in deze zuivere bergstreek kunnen verblijven, gaat de verbe tering van een naar aanleg ziekelijk gestel zooveel te lichter dan bij den volwassene: hoeveel ellende wordt er dun voorkomen ? Van de ongeveer 4500 kinderen, die in deze inrichting verto-id hebben, en die nu 'al lang geregelden arbeid hebben gevonden, danken zeker velen hun gezondheid aan de »Langenbrucker Kinderheilsiatte". Maar daar zy'n er óók velen, die haar meer danken dan lichamelijke gezondheid allén; vaak ook de vroeger geheel verwaar loosde opleiding tot orde, zindelijkheid, ge regeld werken en gehoorzaamheid, waarheids liefde, verdraagzaamheid, dankbaarheid en godsvrucht; en juist bij dezulken werkt de herinnering aan de edele genietingen en den welwillenden,meer idealen geest van deze instel ling en de daar ondervonden liefde heel hun verder leven op weldadige wyze na. 't Vorig jaar werd de inrichting vergroot: niet zoo zeer om een aanzienlijker aantal kinderen te kunnen opnemen, als wel om het geheel aan de eisenen, er aan te stellen, beter te laten voldoen. Ook is er nu voor hen, die er lang moeten blyven, gelegenheid geschapen, het onderwijs te ontvangen, dat voor hen past, van een gediplomeerde onderwijzeres. Nu óók is het mogelijk geworden, de kinderen naar hun leeftijd, geslacht, hygiënische en paedagogische behoeften in kleinere, van elkaar onafhankelijke familiên in te dealen, aan wier hoofd een zuster staat, waardoor een meer zorgvuldig en indi vidualiseerend toezicht kan worden verkregen. Thans zijn de vroeger wel eens gehoorde klachten over ruwen toon enz. door enkele ondeugden binnengebracht ook geheel ver stomd. Dit is ook in de hand gewerkt, door dien er tegenwoordig een beter vóór-onderzoek wordt ingesteld en schadelijke elementen worden geweerd of terstond verwijderd. Heerlijk is 't leven er: menigeen verlangt er op later leeftijd met hart en ziel naar terug. 't Is schier overbodig er aan toe te voegen, dat een ferm arts er aan is verbonden. Jammer genoeg de verpleegkosten zyn zóó laag gesteld (zelfs komen er velen om niet) ziet de penningmeester een deficit dit jaar van minstens 15000 fr. tegemoet. Men had er op gehoopt, door de verbetering van het vorige jaar, ook kinderen uit de hoogere star den ter verpleging er opgenomen te zien: maar dit is enkel by' uitzondering nog het geval. Toch vertwijfelt man er niet. Waar zóó onbaatzuchtige bedoelingen bij de oprichting voorlaten, wair zóó enkel dienende liefde in practyk wordt gebracht, daar moge een tijde lijke depressie kunnen voorkomen, ondergaan door financieelen nood kan zulk een instelling niet. Een geloof, dat bergen verzet, bezielt het bestuur. Moge het niet beschaamd worden om der kinderen, om der menschheid wille. P. Dranfczüclit ra imm en rcrwaarlooiiju yaii kinderen. Miss Frances Zinetti, «inspector under the Infant Life Pi'otection Act", heeft onlangs de aandacht gevestigd op dun pbysieken acateruitgang van de Eugelsche natie, als vooral blijkende uit dien van de arbeiders in de groote steden. Waarschijnlrjk de meest belangrijke factor in dezen om van praenatale oorzaken maar ni t te ppreken is de verwaarloozing van kindtren gedurende de paar eerste jaren van hun leven. Hierin begrepen zyu zorge loosheid van of verkeerde behandeling door de moeder; onkunde in huisaoudelyke zuken, speciaal koken en naaien; gebrek aart r BH.heul en zuivere lucht, en de neiging, de kleinen met kunstmatig voedsel groot te brengen. Maar een andere oorzaak en een, die in kracht steeds toeneemt vond ze in de drank zucht der vrouwen. Te wel bekend is net, dat deze kwaal niet enkel haar slachtoffers vraagt in de lagere klasse der bevolking. Zonder twijfel is ze weer een gevolg van onnatuurlijke levens omstandigheden overspanning, van allerlei aard. Drankzucht ouder vrouwen is toenemend: ter wyl 't sterftecijfer bij de mannen, op rekening van dezen factor te stellen, tusschen 1»81 en 1900 met 48 pCt. steeg, bedroeg deze ryzicg 73 pCt. b\j de vrouwen. Hut politieverslag van Manchester over 1902 toonde, dat 't meerendeel der geverbaliseerde dronken vrouwen was van 25 tot 50 jaar. Door een ervaring van zes jaar had ze geleerd, dac de meisjes, met wie na het verlaten der »workhou8e schools" 't moei lijkst om te springen was juist die waren, welke drankzuchtige bloed.erwanten hadden; terwijl 't als een regel zjnder uitzondering mocht gelden, at, wanneer za et>n »ooardedout" kind schamel gekleed vond, biapend ouder de meest-ongunstige omstandigheden of onvol doende gevoed, de pleegmoeder een drank zuchtige vrouw was. Ojk was ze vast overtuigd, dat veel minder jongelingen inet du politie in aanraking zouden Komen, hadden ze g«en dronken moeders. Opmerkelijk achtte ze de gerirge kindur6töifce onder de Joden in Mancaest r. De arme Joden mogen zeker geen zindelyk volk worden genoemd. Meer overbevolkt zyn hun huizen en vuiler dan diederEngelschen. En toch, hoezeer ze klaarblykeiyk de meeste wetten der bygiëue schenden, is hun kinder-stbrttecyter zooveel gunstiger dan dat van hun cürutelyke stadgeuooten. Oorzaak: de Joodsche vrouw geeft zich niet aan da drankzucht o /er. Zelden zag ze een dronken Jood. nooit of te uimiuer een beschonken Jodin, 't Pieit inlusschen voor de juistheid van blik van Miss Zanetti, dat ze er den nalruk op lei, hoe omgekeerd ariuoeda en eiiende vak weer de oorzaak zyn van 't misbruik maken van alcoholica. Onder de geneesmiddelen noemde ze o.m.: beter huisvesting met behulp van de verschillende otfiaieeleu lichamen, muiucipalisatie van traoiways en daarmee in verband maand verlaging van vervoerkosten, zoouat de »s>luois" verlaten en voor trisbche buitenwy Seii verruild wordea ; \óór alles echter: opvoeding, op radoneele manier, van onze men^jas. Haar letjre men hygiéi.e on huishoudkunde, voural koken. Drankgewoouten tieren welig op den bodem der ondervoeding: slecht-gevoede lichamen voelen zooveel eerde behoblie aan den prikkel, dien alcohol voor een wyle biedt; onmatigheid is er maar ai te vaak op den duur net gevulg van. PeraoütJyke ervarn g had baar doen begrijpen, hoeveel de Engelsche arbuidsvrouweu ia de kookkunst te Kort schieten. Ook wyde men oy de oplei ding der meisjes bijzondere zorg aan de behan deling der zuigelingen : nu nog komt het te dikwyls voor, dat de eerste practische les, die de moeder kry'gt, gegeven wordt mét en door de geboorte van naar oudste. Arbeid van gehuwde vrouwen (bron vaakj ook van te vroege huwe lijken met al hun funeste gevolgen) is al evenzeer tegen te gaan. P. Nationaal Bureau van Vrouwenarbeid Het Nationaal Bureau van Vrouwenarbeid deelt mede, dat het bureau gesloten zal zijn van 3?30 Augustus, zoodat gedurende Aug. geen nieuwe aanvragen kunnen wurden aan genomen, noch oude worden afgehandeld. tMIIIIIIIMIMIIIIIIIIIIIIIIIIItllmi Illllllll WflrmflHUHIflIfMIHM La belle Otéro. Ringen van de <vSegentes van Spanje. Sport Prinses Hairié-Ben Aïad. De spaansche danseres, wier naam weer eens in de bladen vermeld werd, tijdens het bezoek van Engeland's koning aac Parys, bezit een fabelachtige verzameling diamanten. La belle Otéro is een danseres van onnavolgbare gratie. Z\j heeft ook een mooie stem. ©nlangs oogstte zij nieuwe lauweren als tooneelspeelster. Toen zy het publiek overtuigd had, van haar vaar digheid in dansrr, en zirg^r, oordp»ld« zij het oogenblik gekomen, zich van een adderen kant te doen kennen, en wel als actrice. Deze inval is haar wonderwel gelukt, en zal haar misschien aanmoedigen met nog meer verrassingen voor het voetlicht te komen By de gala-voorstelling, ter eere van Eduard VII in het Maison de Molière gegeven, was de ondflugnndfl Spaansche n diamant-fonkeling ai. Toen gaf men haar te kennen, dat haar tegenwoordigheid or ge wenscht was. Men ver plichtte haar den schouvburg te verlaten. Christina van Spanje, moeder van den tegenwoordigen koning Alfonsus, is, door haar ernstige levensopvatting, tamelyk los van pracht en praal. Sieraden die haar echter in hooge mate bekoren, zyn ringen met zeldzame, waardevolle ataenen. Haar verzameling ringen is groot, en zóó gaarne tooit zühaar blanke handen, dat zij niet tegen de moeite opziet, driemaal daags, o t haar toiletten, ook haar ringen te ver wisselen. * * #? In E geland, h^t land der auto's, werd het aantal vrouwelijke chauffeurs zoo groot, dat men het tijdstip gekomen achtte, zich te ver ser igen in een club. In Londen, Piccadilly 110, in de vweenigin? van automobile-rydners gevestigd. Tot presidente werd de hertogin van Marlborough gekozen, Lïdy Cjcil S:otl Mimtagu furgeert als vice-presidente eri ' arjy Cantelupe houdt de beurs, zij is penningmeeateres. Praktisch en sierlyk schoeisel is voor dames wielrijdsters, een niet te minachten deel van haar uitrusting. Lage schoentjes mc,t platte hakken worden het meest gebruikt. Lichte en toch stevige rijglaartjes staan eleganter en zyn aan-te-be*elen voor tochten, waarop door sterke olling van het terrein, veel moet geloopen worden. Nu gekleurde wandelschoenen algemeen zy'n, wordt der modieuse wielrydster voorgeschreven zwart schoeisel te gebruiken. Als jong meisje gewend aan een slap leven van weelde, niets doen en beuzelarijen, heeft de Turksche prinses Haïrié-Ben Aïad, onder zware beproevingen, een geestkracht ontwik keld, die eerbied afdwingt. Zy' is een dochter van den schatryken Bey Ben Aiad uit Tunis. Gedurende lange jaren was deze Ben Aïad, turksch gezant te Parys, en zeer bevriend met Napoleon III Oadanks zyn grooten invloed te Cunstantinopel werd hy het slachtoffer van een komplot, moest vluchten, zy'n familieleden en al zy'n bezittingen in Tunis prijsgeven. Zy'n nage laten betrekkingen wenden pogingen aan, by' de Fransche regeering, nu Tunis Fransch domein gewordan is teruggave te verkrijgen van hun wettig eigendom. Mocht dit gebeuren, dan erft prinses Haïriévoor zich persoonlek, de kleinigheid van 10 millioen francs ! Op zeven tier-jarigen leeftyd trouwde prinses Haïriémet den toenmaligen Turkschen viceconsul Ali Nouri Bey, een Zweed van geboorte. Deze, did zyn diplomatieke loopbaan in Athene begon en achtereenvolgens warkzaam was in Servië, in den Kaukasus, in de Krim, werd later benoemd tot inspecteur van het te Constantinopel gevestigd internationaal pers-bureau. Zyn ambtsbezigheden brachten mee dat by dikwyls voor korteren of langeren tyd uit Constantinopel vertrok. Van die afwezigheid maakten zy'n vy'anden gebruik, om den eerzuchtigen, steeds in rang en aanzien stygenden vreemdeling, by' den Sultan in een kwaad daglicht te stellen. Die geloofde grif, dat AU Nouri Bey de hoofdleider was eener Jong Turks, hèparty. In zyn af wezigheid wBrd by bij verstek veroordeeld tot levenslange kerkerstraf, of zooals de Turksche torinule luidl, tot een kerkerstraf van 101 jaar. Zyn doodelyk ontstelde echigenoote bedacht zich niet lang. Toen het afschuwelijk vonnis haar bekend werd gemaakt, drong zy den Yiliiz binnen om daar persoonlijk bij den Sultan de onschuld van haar man te bepleiten. Zij werd echter niet tot den achtenlochtigen Talk toegelaten. Haar vrierden brachten haar aan het verstand dat ook haar leven «n dat van haar drie jeugdige kiiiduren in Turkije niet veilig was. Zy vluchtte 's nachts niet haar kinderen en ue trouwe dienstbode. Zy' be reikte Athene waar zy' haar echtgenoot terug vond. Na eenigen tyd in Londen te hebben doorgebracht, vertrok de heele familie naar Malmó, de geboortestad van Ali Nouri Bey. Van alle» beroofd, leven zij daar dood-een voudig en weert prinses Haïriézich in de huishouding als een kordaat, ijverig, burger vrouwtje. Zy' heeft leeren inzien en begrijpen welk een jammerlijke plaats de vrouw in Turky'e inneemt. Haar vurig streven is, lots verbetering te verkrijgen voor haar tot werke loosheid gedoemde, Turksche medeznsteren. Door Vrouwen-vereenigiEgen daartoe aan gezet, heeft prinses Haïriéhaar levenservaringen opgeschreven, en deelt die nu in 't publiek mede. In Stockholm en Kopenhagen is zy' reeds opgetreden. Zij beraamt een tournee door geheel Europa. Weenen komt het eerst aan de beurt. Dan volgt Berlijn. Prinses llaïri is geen enkele Europeesche taal voldoende machtig om persoonlijk haar lezing te houden. Een Duitsche dame die haar vergezelt, doet dit voor haar. Zy' verschy'nt op het podium, met een witten sluier over het gelaat. Zy'groet het publiek naar Oosterschen trant, door de rechterhand tegen het voorhoofd te drukken. Zy spreekt een kort, inleidend woord in het Turksch, dat onmiddelyk vertaald wordt Daarna leest de Duitsche dame en blijft prinses Haïriégesluierd zitten luisteren. Zy' draagt een cape van lichte kleur, doorwerkt met gouddraden en geborduurde motieven in veel kleurige zijde. Over het hoofd een witten, gebloeinden sluier, los over het energieke gezichtje met de donkere oogen, heenvallend. UIT DE NATUU XXIV. In Artis. De meeste menschen, die maar een enkelen keer naar Artis kunnen gaan, hebben alleen oog voor de dieren en dat is meer dan begrypely'k; toch zou ik alle bezoekers van onze mooie diergaarde, als ze ten minste niet ver wend zijn op het stuk van mooi geboomte willlen aanraden, let, al is het ter afwisseling, van tijd tot tyd ook eens op den tuin zeif. 't In waar, wat waterpartijen en budemverhelfingeu aangaat, die andere diergaarden sieren, daarmee is Artis i lecht bedacht, en er is geen kan s op verai dering; maar de boomen zijn 't bekeken dubbel waard. Zulke wilgen, eschdoorns en platanen als er in den voortuin groeien zult ge althans ii Amsterdam niet veel vinden, de bruine beuken over de zebra's en de eiken by de melkinrichting hebben in het polderland huns gelijke niet, ze zijn sterk van stam, wy'd vertakt, en wat veel zeggen wil voor een bodem als de Amsterdamsche: kern gezond. In 't Von delpark zult ge maar heel enkele groote esschen vinden, die niet door ziekte lijden, in Artis is elke esochenstam zoo gaaf als men maar wenscht. Dank zy een zorgvuldige oppassing zien de Artis boomen er over net algemeen best uit; door net wegzoeken van de ringelrupsen is er van het jaar naait geen geschonden blad. Dat de voist dit vjorjaar de booman zoo fel ge teisterd heelt, ia alleen nog aan enkele kastanjes te zien, alle atdere zijn er bjvenop gekomen. Ik weet niet wie den tuin aangelegd heeft, waar net moet een meester in zyn vak zy'n geweest, niet alleen dat de boomen op zich zelt, voor zoover ze geen deel uitmaakten van de oude Plantage, zoo geplant zyn, dat ze zich op hun voordeengst konden ontwikkelen, er zy'n boomgroepen, die zoo losjes en natuurlek boven de lage struiken uitkomen, dat de wandelaar den indruk krijgt, van in een park te zy'n, veel grooter dan Artis in werkelijkheid is; andere boomgroepen vormen weer massieve compacta massa s van groen, d,e doen denken aan een groot boscti en die hier en daar heerlijke door kijkjes geven op bloemperken of volières vol kleurig gerogelte. Gesnoeid en geknoeid is er weinig, alleen de linden aan het zwanenpad zijn geleid en de beukjes van de hagen langs de fasanten zijn wat gefatsoeneerd, maar dat moest wel om den doortocht vry te houden. I)e meeste banken zyn op het voordeeligst geplaatst, de een om een stil afgezonderd en weg gedoken, zitje te krijgen, een ander om lief hebbers van lezen de schaduw van een spreading chestnut-tree" te doen genieten; de meeste om een vergezicht te geven op mooie boomgroepen, met heesters bezaaide grasvelden. Zoo de bank aan het pad tusschen de Ibisvolière en het mooie cactusperk. Dat is een heerlyk zitje daar in de schaduw van een kastanje, met een vry uitzicht op 't zomige veld met het mooie chocolade huisje, en over de rhododendrons heei; naar de achierzyde van he^ Aquarium, Links komt het forsche gevelwerk van hei Ethnographisch museum prachtig uit tusschen de booinkruinen. Rechts achter ons hebben we een ouden meidoorn, een merkwaardige boom met een gedraaiden stam zooals dat bij kastanjes vooral veel voorkomt; het verschijnsel is nog aityd niet afdoei.de verklaard. Links achter j onze bank Maat een jong boompje, dat l niemand op 't ecrete gezicht voor een cruci[ leer zou houden en toch behoort in-t tot die ! die boomengroep zoo rijk aan ornamentieke soorten. Het is een Ginko biloba, waarvan er in Arti» en Hortus en het Vondelpark nog enkele j te vinden zyn. De boom hoort thuis in Japan [ en wie Japansche kunst beoefent, herkent hem i dadelijk aan het eigenaardige blad. Hy wordt l in China en Japan vooral gekweekt om het mooie hout en de smakelijke oliehoudende be.-ser. O ik onze Taxus die na verwant is , met de Ginko, draagt bessen, maar dat is nog l een echte conifeer die zyn nsa dblad 's winters j overhoudt, wat de Japanees riet doet. l p den noek over het cactusperk is nog een i laatste treurig restant te zien van een Tamarisk, 1 die te dicht bij <en meidoorn boom groeit om 't er ooit weer bovenop te kuui.en halen. ! De cactussen zijn flink, daar heeft tuinman LIS etn plu.rapjfl voor veidiend. Ze bloeien of ze in Uuu vaderland svonden; er zy'n er met gele ! ruode en witte bloemen en ei/k Je hebben vruch', eea aardig gezicnt de dikke aj/pelijes aan die ty'd meer hebben om wat aan de moderne lief heb her y te doen, weinig hebben aan dit stukje met veel namen van boomen, die ze toch niet kennen, al komen ze nog al eens in Artis. Veel illustratie zou 't kunnen verhelpen, maar dat gaat hier niet. Wel kunnen we samen even het .heilige-veld" (zooals dit grasveld in Artis heet) rondloopen, dat is net zoo goed als een plaat of een kaart. Voor ons dus de schaduwbiedende paardekastacje, rechts en links geflankeerd door twee mooie gave esschen, met hun groote veerbladeren wuivende boomkruinen. Die nemen we links dan hebben we aan den zelfden arm eerst een bruine hazelaar, een flinke heester die in 't voorjaar ryk bloeit, maar waaraan ik nog nooit vrucht heb kunnen vinden. Nu den hoek omslaan bij de bruine beuk; rechts wat lage coniteeren meest taxus met naaldblad en thuya's met fijn houtloof. Dan. staan we voor een vreemden grootenf veelstammigen heester, met meidoornachtig blad. Ik voel altijd iets van spijt als ik in deze de knoppen zie zwellen want het is de dahlia onder ons bloemhout, n heksluiter. Als die'Hibiscus ons zijn weelde van paarse bloemen presenteert is het weldra met den zomer gedaan, 't Ia familie van de malve en de stokroos; dat merkt ieder die de bloemen wat van nabij beziet dadelijk De naam Hibiscus syriacus zegt wat van zy'n bloeitijd en van zy'n oorsprong, denk ik. Daar naast, een paar pas het gras in, weer een struikje met gevederd blad, als van een esch, dubbel geveerd zelfs, elke veer heeft een aantal zyveeren. 't Vreemde aan deze heester, een Aralia of Dimorphantus spinosa, zy'n de takken of stammen; die zijn zoo dik en stijf als wandel stokken en zitten vol fijne stekels; ze eindigen stomp en vooral 's winters staan die dikke bladerlooze stompen zoo vreemd in 't gras, als waren het overblijfselen van een doode, heester waarvan de kleinere twygen afgebroken zijn. Ook op het blad draagt de Dimorphantus dikwijls stekels. Een eindje verder achter het Spiiaeaboschje staat nog een exemplaar; wat ouder en forscher, dat al mooi rood begint te verkleuren. In by'na alle stadsparken komt deze heester tegenwoordig voor; hu kan, al bereikt hy' hier natuurlijk nooit de 20 meter van zyn Virginische soortgenooten, best tegen ons klimaat. Tegen het hek van den Hortus in 't plantsoen is er op het oogenblik een van een paar meter hoogte in bloei Een paar pas verder naar de bank onder de seringen, de bank die nooit onbezet is, en waarop, het mooie on vertaalbare lauschig" met volle recht zou willen toepassen, hebben we vollen ky'k op de prachtige alleenstaande boomen van het heilige- veld. Eerst naar links, een olm die zijn gelijke zoekt wat schoonheid van kroon betreft en waarin altijd zanglijsters, wilde tortels en groenvinken hun levenslust uiten; daarnaast een eik en rechts van de witgerande agave» waarop de vliegen van gert j es hem pied a terre hebben en het bonte bloemperk met herfstseringen, gele vrouwenschoentjes. Daarnaast rijst weer zoo'n kronkeltakkige eik omhoog, een dertig meter stellig; mét de groote bruine beuken de trots van Artis Boven de seringen van de stille bank s eken een viertal jonge boomen hun kroon van veer bladeren omhoog Da» lyken egschen, het zy'n hemelboomen, Aüanthnssen, op den rai d van elk blaadje van een veer vindt ge een knobbeltje dat een vocht afscheidt; zulke dingen heeten ia de botanie een klier; van daar de naam Ailanthua gladnulosa. En als het u nog niet verveelt en ge een derde boomsoort met geveerde bladeren van esschen wilt leeren onderscheiden kyk dan even naar boven, terwy'l ge een. k> pje drinkt onder het afdak met het gezicht op de bank, die als uitgangspunt voor onze korte wandeling heeft gediend. Naast een treurolm, die er uitziet of eens bij een storm zy'n takk<n omgezwiept waren en zoo zijn blijven staan, groeit een boom met pseudo efschenblad; zyn stam is als uit ijzer gegoten en met relief banden versierd, het is een Vleugelnoot, een Pterocarya. ? By het Berenpaieis aan den kant van de zwarte zwanen ataan twee nog ftüke, daar hangen aan een draad enkele vruchten tusschen de bladeren, lange dunne trossen van nootjes m"t vleugeltjes aan den rand. Op de Roz-ngrscht, de Weteringschans ook in Roti erdam en Utrecht staan zulk vlengelnoten, die vaak ^oor esschen gehouden worden langs de huizenrijen; Een boomblad met twee lessen. Blad, bessen en meddraadbloemen van Gingko btloba. CAPRICE, succulenten, die sapsparende planten. In ons j maar 't is nu al aan de winterknoppen, kaneell^atto IQ TI rli a iörlio ac\{\i/"rr>vtt VTMI rooi rtuai*KndïfV VWIIÏTI& Vtarid-ïna ta i»ï«vi Ant ^t~ ».-.,-..-. , ,,?V, -. . ;i?. natte landje is die voorzorg vry wel overbodig, ja lastig; daarom eischt de cultuur van een cactus zooveel zorg en vakkennis. Misschien zullen vele van myn lezers, die vroeger nooit plantkunde leerden en nu geen bruine handjes, te zien dat't geen esöchni/ijn : die hebben dikke zwarte knoppen. E. IlEniAN-S