Historisch Archief 1877-1940
No. 1365
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Voor
van den alom geren om meerden
pn IWAGGI
011 om te kruiden.
PïnotA AwAma **n «roenten, vleezen, ganzen en soepen. Hierin eenig en
onoverl, I IJllalC Al Uilld trofien.
Hltorct VAArHooliff' wees vooral spaarzaam in't gebruik, daar de oorspronkelijke
2. UIICI Dl VUUI UvCilg ? smaak der gerechten wel verhoogd, doch niet verdrongen
moet worden.
3. U6Dl&KK6lIjKSte ID 6DrQlK in tegenstelling met de vaste extracten.
4 GOBuKOOp ".
van ai 30 cents per flacon.
MAGai'a onderscheidingen: 4 groote p lijzen, 25 gouden medailles, 4 erediploma's, 4 eerepryzen, zesifiaal buiten nrededinging o.a. 1899 en 19CO Wereldtentoonstelling te Parijs.
lllflIUIIIIIIIMMIUHlHIMMmillMllllllltllllltllimillHIMHIMIIIUIIItllMIMIMMIIIIIinilllllllllllMIIIIIIIH
Nationale YrraweEraail ?an Merlani
i.
Hat besef, dat door samenwerking van allen.
die langs verschillende wegen naar eenzelfde
doel streven, versnippering van kracht kan
voorkomen worden, heeft aanleiding gegeven
tot de vorming van Vrouwenraden.
In een aantal landen zijn Nationale Vrou
wenraden opgericht, welke zich weder onderling
vereenigd hebben tot den «Internationalen
Vrouwenraad".
De hoofdgedachte bij het varman van deze
organisatie is geweest, de bestaande
vereenigirgen van vrouwen die ten doel hebben een
bijzondere groep sociale belangen te behartigen,
ongewijzigd in wezen te laten, doch ze ta
vereenigen in n lichaam, waarin ge iamenlyk
gewerkt kan worden tot wijziging van wetten,
reglementen, zeden en gebruiken, waarover
het allen eens zyn, of t>a uitvoerige bespreking
eens worden.
De Nationale Riad van Nederland (elk land
is viy in de regeling der Nationale Ziket)
wordt bestuurd door een algemeen bestuur,
beslaande uit n vertegenwoordigster van elk
der aangesloten vereenigingen, terwijl een
Dagelyksch bestuur van 5 personen, gekozen
door de aangesloten vereenigingen, uitvoering
geeft aan de genomen besluiten. Bovendien
verricht het Dag. bestuur alles wat bet kan,
om voeling te houden met vereer igirgen, die
?«eiken in het belat g der vrouw en het ver
zamelt zooveel mogelijk gegevens die dienen
kunnen tot het aangeven der richting waarin
in de naaste toekomst gewerkt moet worden.
Elk der Nat. Raden is door een zijner leden
in den Intern. Riad vertegenwoordigd. Hier
door wordt symbolisch uitgedrukt, dat de
vrouwen over de geheele wereld, in haren
gtryd tot verheffiig der vrouw, solidair zyn,
dat hare belangen n zyr. Praktisch wordt
het hierdoor mogelijk, den gai g van zaken en
den stand der vrouwenbeweging in andere
landen nauwkeurig na te gaan. Dat dit van
groot belang in, wordt duidelijk, wanneer men
bedenkt, dat de hervorming in de
verschiller.de landen niet in elk opzicht even ver
gevorderd is en men door den onderlingen
band de gelegenheid schept van elkaar te
leeren op welke wijze de gewenschte veran
deringen bet best tot stand worden gebracht.
Toans zyn, alphabetisch genoemd, aan den
Internationalen Raad aangesloten:
Arger.tuië, Carada, Denemarken Buitsch
land, Engeland, Frankrijk. Italië. Nederland,
Nieuw-Zeeland, Nieuw Zuid Wafes,, Noor
wegen. Oistemqk. Tosmania, Vereenigde Staten
van Noord-Amerika, Zweden, Zwitserland en
Victoria.
Het algemeen bestuur van den Internatio
nalen Riad komt elk jaar by'ee", om de
Internationale belangen te bespreken en om
de Internationale organisatie.
Ou de 5 jaren wordt een Internationaal
congres gebonden, waarheen de verschillende
nationale Raden spreeksters zenden om verslag
uit te brengen van de positie der vrouw op
sociaal, economisch en politiek gebied in de
verschillende landen. Op dat congres worden
nieuwe wegen opgespoord waarin de vrouw
een nuttigen en betaalden werkkring vindt,
waarmede zij in eigen onderhoud kan voorzien
en waarmede zy de maatschappij het best kan
dienen. Het eerstvolgend Internatiocaal Congres
zal te Berlyn gehouden worden in 1904.
Voor de kennis van hetgeen op sociaal ge
bied in ons lard door vrouwen wordt verricht
is van groot belang het verslag te lezen van
de vierde algemeene jaarvergadering van den
Nationalen Vrouwenraad van Nederland.
In dit verslag toch zyn de rapporten opgeno
men van een deel der aangesloten, vereenigingen.
De aangesloten vereenigingen zyn in IV
groepen verdeeld en elk jaar rapporteert n
dier groepen, benevens de in dat jaar nieuw
toegetreden vereenigingen. In 1903 was groep I
aan de beurt van rapporteeren.
Het zou zeer wenschelyk zyn dat dit verslag
(verkrijgbaar op aanvrage by de 1ste Sscretares
mevr. H. Cjp?Zeelt, Delft) in wijder kring
verspreid werd. Op het oogenblik staat daaraan
in den weg de pry's die nu nog ? l bedraagt.
Het is hoogst wenschelyk dat dit verslag
zooveel mogelyk verspreid wordt, en dus zal
er geprobeerd worden de pry's zoo laag mogelyk
te stellen in het vervolg.
In de elf vereenigingen wier rapporten in
de vierde algem. jaarverg. van den N. R.
warden voorgedragen, weerspiegelt zich al een
zeer groot geheelte van het moderne humani
tair streven. De Vegetar.ërsbond maakt pro
paganda voor eene wy'ze van voeding die,
naar haar inzicht der gezondheid des menschen
op den duur. naar lichaam en ziel, ten goede
zal komen. Veel wat wreed en wat onaesthetisch
is zal in verband daarmede te gelyker ty'd
kunnen verdwijnen.
Vegetarische restaurants zyn opgericht in
's Gravenhage, Rotterdam, Haarlem, Leiden,
Delft, Amsterdam en Utrecht. Als
tweemaandeUiksch tydschrift verschynt: De Vegetarische
Bode.
Eerigszins verwant in streven met dezen
Bond is de «Nederlandsche B jnd tot bestrijding
der Vivisectie". Ook hier wordt gehuldigd de
opvatting dat de normale groei van den
individneelen mensch, en daarmede die van de
maatschappij gebaat wordt door beperking
van machtsmisbruik, waarvan de mensch zich
schuldig maakt ten opzichte van hooggeorga
niseerde schepselen. In dit geval wordt deze
meening vastgeknoopt aan de verdediging van
de stelling dat vele zeer gruwelijke proeven
met vivisectie worden uitgevoerd waarvan de
inrichting zoodanig is dat zy weinig licht
werpen op de vraagstukken, waarvan de op
lossing voor de menschheid noodig is. Deze
Vereeniging verzamelt feiten en publiceert ze
met het dofel de publieke opinie te winnen
voor haar streven, de Regeering te bewegen
wettelijke maatregelen te nemen tot opheffing
van de vivisectie.
De «Nederlansche Vrouwenbond voor Geheel
onthouding werd in 1897 opgericht. Toen kwam
de vraag ter sprake : «Zal een speciale
vrouwenbond in uw behoeften voorzien ? Dsie vraag
werd ongeveer als volgt beantwoord: «Er zyn
«rog veel vrouwen, die in een gemengde ver
gadering zwygen, of zelfs niet aan het
open?bare leven deelnemen. Dzze, zullen door een
^vrouwenbond bereikt worden. Hieruit blijkt
«dat, op den duur, het streven van dezen moet
>zyn: zich overbodig te maken.
>Een tweede reden wat, dat er nog geen
^neutrale vereeniging bestond, die
giheel-ont?houding in haar vaandel had geschreven.
«Spoedig werd een speciale werkkring voor
«den vrouwenbond gevonden, n.l. Toynbeewerk
«in verband met drackbestryding en diarom
werd besloten als zelfstandige bond te blijven
bestaan.
Er zijn thans AfJeelingen te Amsterdam,
Utrecht en Kuilenburg. Zoodra blijkt dat een
plaats reeds n of meer afdeelingen van ge
mengde Vereenigingsn bezit, waarin door de
vrouwen werkelijk in de werkzaamheden wordt
deelgenomen, treedt de Vrouwenbond daar
niet op.
Is het ongetwijfeld wanschelyk dit de vrou
wen p >sitie kiezen in den stryd tegan den
alkohol, wenscbelyk is het evenzeer dat zij
zich een zelfstandig oordeel vormen over den
«tfieuw-Malthusiaanschen Bind."
Op heldere, wyze weerlegde mevrouw Rut
gers?Hoitsema in baar rapport de bezwaren
die tegen den Band worden uitgebracht en
de verdachtmakingen waaraan deze nog altyd
bloot staat.
Den economist1 h.sn en den medischen kant
liet zy onbesproken omdat deze voor 2 jaar,
in denzelflen kring, door Dr. Aleita Jacobs
waren behandeld
Schyot het oppervlakkig beschouwd over
bodig nog eens uit een te zetten wat deze
Bond heoogt, uit het rapport blykt in tegen
deel, dat het zeer noodig was nog eens duidelijk
aan te wijzen wat de Bond wil en wat de Bind
afkeurt.
Maer en meer wint de overtuiging veld dat
zal met kans op goeden uitslag de stryd tegen
de prostitutie ge/oerd worden; Ie de deel
neming van een zoo groot mogelyk aantal
geschaafde vrouwen onmisbaar is en 23 de
vraagstukken die er op betrekking hebben in
het openbaar besproken moeten worden.
De Ned. Vrouwenbond ter verhooging van
het zedelijk bewustzijn is ijverig op dii gebied
werkzaam. Afschaffing van de reglementeering
der prostitutie, sluiting van de bordeelen en
bemoei'ijking van den handel in blanke
slavinnen zy'a de praktische doeleinden welke
de Bond zich gesteld heeft G ilukkig bad de
verslaggeeftter, uit de' laatst verloopen 2jiren
verschillende heuchelyke feiten te vermelden.
In de Ap-ilvergidering van dan Sitionalen
Bond werd aangenomen het voorstel van dezen
Bind: «aan II M. de Koningin een adres van
adhaesie te zenden voor bet tot stand komen
van een rijkswet in zake het verbod van
bordeeler.''
In den sttyd tegen de reglementeering althans,
gaat voor onze Koloniën met
voorgenoemden Bjnd parallel de: Vereenigirg ter behar
tiging der zedelykfaeid in de Nederlacdsche
overzeesche bezittirgen". Dit blykt o a. uit
een adres aan bet afdeelirgsbestuur te Bitavia
aan den Gouverneur-Generaal waarin voor
komt: «ook de reglementeering der prostitutie
door de regeering achten wy ons verplicht te
bestryden enz." Bahalve de prostitutie in alle
vormen bestrijdt deze Vereeniging ook het
concubicaat, dal o.a. in de ka ternes voorkomt.
H. COP?ZERLT,
(Stut ro'pO. 1ste Stcretans
van den Nat. Vrouwenraad.
Enkele bijzonderheden uit
het een en dertigste jaarverslag der
Algemeene Nederlandsche
Vrouwenvereeniging ,,Tesselschade".
In het afgeloopen vereenigingsjaar is het
arbeidsveld van «Tesselschade" niet uitgebreid
wat betreft de takken van werkzaamheid, wel
echter wat betreft den omvang der vereeniging.
Vy'f nieuwe vestigingiplastsen, Harlingen,
Zwolle, H>ermor,d, Mappel en Sprang, met een
gesamenlyk ledental van 261 personen, werden
gesticht. De nieuw optredende bestuurderessen
voelen zich in den regel meest aangetrokken
tot de werkzaamheden, die de verter.iging in
later jaren ter hand nam of aanzienlijk uit
breidde, namely'k vakopleiding in tal van
vormen, waarby persoonlijke aanraking,
persoonlyke opwekking en voorlichting meer nog
dan de verstrekte fondsen en toelagen van
groote kracht waren. Voor de opleiding van
68 personen, werd / 4.209 besteed, in het
geheel ? 747 meer dan verleden jaar. Het
Centraal-bureau van voorlichting behandelde
meest aanvragen betn ff tf.de de opleiding voor
het examen kinderjuff ouw, voor
zui?elbereiding, voor kantoorbediende, voor klerk en
surnumerair by de posterijen, en de voor
waarden om lid te worden van de Nederland
sche Pansioensvereenigirg. De verhouding
tusschen het Centraal-bureau van voorlichting
en het Nationaal bureau van Vrouwenarbeid
is eene uiterst vriendschappelijke In alle
opzichten blykt het, dat de beide bureaux
niet alleen zeer goed naast elkander kunnen
bestaan, maar zelfs elkandar aanvullen en
helpen en elkander het werk verlichten. Het
Centraal-bemiddelingsbureau, dat kortelings
werd opgericht, kan nog op weinig resultaten
wy'zen, deels door gebrek aan wezenlijke vak
kennis by de plaatsing zoekenden, deels door
de nog niet voldoende geregelde samenwerking
met de plaatselijke bemiddelingsbureaux. De
proef zal worden voortgezet. Gesamenlyk
plaatsten de verschillende bemiddelingsbureaux
575 candidaten. Aan werkloon werd uitbetaald
netto ? 19.866. De totaalomzet aan goederen
bedroeg ? 39.551. Aan legaten en giften werd
ontvangen ? 1.853. Ean en twintig dames
genoten eend toelage uit het Zegera-Veeckens
fonds; aan zieke werks'ers werd ? 41250
geschonken. Het ledental bedraagt 5 325, ver
deeld over 30 af Jeelingen en 28
correspondei.tschappen. In de meeste groote steden heeft
de vereeniging thans hare plaatselijke
bemiddelingsbnreanx en voorlichtingsbureaux, die
eene groote werkzaamheid ontwikkelen. Hat
bureau te Amsterdam plaatste eenige zijner
beste candidaten in verschillende groote
inrichtingen: het Wilbelminsgasthnis, het
Binnengasthuis, het Bargerziekenhnis, het
Bastedelingenhnis, eenige krankzinnigenge
stichten enz. Voor Fransche en Zffitsersche
bonnes waren meer aanvragen dan candidaten.
0)k trad het bureau bemiddelend op by pen
sion en kamers verhuren. Het Hisgscbe bureau
is voornemens zich te wenden tot de hoofden
van handelsondernemingen, kantoren,
broodfabrieken, melkinrichtingen en groote magazij
nen, om inlichtingen te verkrijgen aangaande
vrijkomende plaatsen en de daartoe cestelde
vereischten. De opleidirg voor kinderjuffrouw
werd daar opgedragen aan de Hansscne Vak
school voor Meisjes In Januari 1903 begaf de
Presidente der Vereeniging zich met de direc
trice van het Haagsche bureau van voorlichting
op audiëntie hy den Directeur Generaal der
Posteryen en Telegraphie, om te vernemen,
of het staeds minder worden van het aantal
plaatsen, by dien U.k van dienst opengesteld
voor vrouwen, ook nanreer deze veel beter
cijfers behalen bvj de tximers dan de mannen,
aan zoodanige oorzaken moet worden toege
schreven, dat «Tisselscbade" zich voortaan
van opleiding tot dat vak moet onthouden; of
dat wellicht voor het vervolg betere vooruit
zichten te wachten zyn. De verzekering van
den Directeur-G inersal, dat by in principe
riet is tegen vrouwelijke ambteraren, alsmede
de verdere loop van het gesprek, geven hoop,
dat bovenbedoelde andiëntin zal ten goede
komen aan baar, die werschen werkzaam te
zyn bij de besproken vakker.
Da afleelirg Ritterdacn hetft eene afzon
derlijke reservekas voor opleiding; enverstiekt
daaruit ook rentelooze voorschotten; iets,
waarmede zoo menigeen te helpen is, die reeds
nu wat verdient, i f weldra zoover zal zy ',
doch eene vry groote som niet in eer,s kan
betalen; tflrwyl hetzelfIe geld trk«ns weer
anderen kan helpen. Het bureau stelde zich
per circulaire in betrekking met de hoofden
van eenige groote handelshuizen en verkreeg
spoedig daarop plaatsing voor verschillende
candidaten. Gegevens werden verzameld omtrent
het vak van scheikundige in fabrieken, waarvoor
in Duitschland enkele vrouwen zyn aangesteld.
0~k werd door bemiddeling van
denNitionalen Vrouwenraad aanraking verkregen met
vereenigingen in Duitscaland van gelijke
strekking als «Tesselschade" en wel ten behoeve
van eene aldaar wonende hulpbehoevende damp.
Het plan tot het verleehen van hulp in ge
stichten, weeshuizen en dergslyke door be
schaafde, ontwikkelde vrouwen is nog in t-tudie.
Da kleinere bfjeelingen arbeidden in geiyke
richting met meer cf minder succes. De meesten
klaagden, dat de zich aanmeldende meig '8 weinig
of niets kennen en tii-t doordrongen zyn van
het besef, dit men ook voor kiudetj tïrouw,
(waarvoor de meeste plaati-ing zochten) iets
moet hebben geleerd. Die in bet bezit waren
van een diploua warden gewoonlijk spoedig
en gemakkelijk geplaatit
Over het algemeen wordt de verkoop in de
dei 6 s merkbaar minder en zoekt de Vereeni
ging de kracht harer werkzaamheid meer en
meer elders. Ten vorigen jare werd dan ook
reeds besloten de Algemeene Bazar niet meer
jaarlyks te doen plaats hebben.
In het inleidend woord, waarmede da presi
dente, jonkvrouwa J. de Basch Kemper, de
jaarvergadering opende, herinnerde deze er
aan, dat Tusselschade is eene der oudste
vrouwenverenigingen in ons land en dat ieder
der leden heeft te zorgen, dat zy niet
veroudere, maar medega met haren tyd. Vroeger
stond Tesselschade alleen ; thans zyn er tal
van vrouwenvereenigingen opgericht; er is in
het sociale leven bijna geen onderdeel, of het
heeft ook in de vrouwenwereld zyne vertegen
woordiging. Onder die allen heeft Tesselschade
hare scherp omschreven taak, vastgelegd in
hare statuten ; en ernstig meent de voorzitster
te moeten waarschuwen tegen het gevaar van
door uitbreiding van werkkrirg het eigenlijke
doel ontrouw te worden. Zoo wordt wel eens
geklaagd, dat Ttsselschade alleen de beschaafde,
onvermogende vrouw bestaat Die betrekkelijk
enge omlysting schrikt heden ten dage velen
af om lid te worden. Ook de klasse der ar
beidersvrouwen, der fabriekarbeidsters heeft
ongetwijfeld recht op ons medegevoel maar
de statuten der vereeniging sluiten die uit;
en zoo lang er nog vrouwen uit den beschaafden
stand hulp noodig hebben in het verkoopen
van haren arbeid, in de opleiding tot eenigen
werkkring, in het vinden van eene betrekking,
zoolang heeft Tesselschade alle reden om zich
te bepalen tot den zelf gekozen kring van
hulp- en steunbehoevenden. Voor velen der
leden is het een zeer omvangrijke taak ge
worden om minder bevoorrechten te helpen
zoeken naar eenen weg om loonend werk te
vinden ; om zich op de hoogte te houden van
de nieuwe banen, welke zich daartoe openen.
De commissiën, waarin het hoofdbestuur is
vertegenwoordigd, zyn vele tegenwoordig. «Dit
alleen opkomen voor eigen werk", besloot de
spreekster, »lkn niemand ons ten kwade duiden;
maar aan ons dan ook de plicht om dit werk
steeds uit te breiden, belangrijker te maken
en onze verkregen plaats in de maatschappij
te handhaven. Niet in breedte, maar in het
ernstige en degelyke gehalte van ons werk zy
onze kracht".
Het hoofdbestuur is thans samengesteld uit
jonkvrouwe J. de Bosch Kamper, voorzitster,
en de dames Kluijver Honigh, C. D. Rueb,
de Leeuw?N u hou t van Veen, Boddaert
Schuurbacque Botye, E. Ladeboer, E. Baelde,
Jitta?Wenheim en G. J. Rsyers.
JOIIANNA W. A. NABEK.
totduaverre daartegen aanbevolen
maatregeItn, nog steeds zeer groot. Nog in het j sar
1901 kwamen op 168,219 geboorten 25,138
sterfgevallen voor van kinderen beneden den
leeftyd van een jaar, en stierven dus van de
honderd kinderen die geboren werden, in het
eente levensjaar orgeveer vijftien. Reeds meer
malen trok daze groote sterfte de aandacht
der vereeciging van Nederlandsche kinder
artsen, en leidde tot het besluit, om aan eer e
commissie op te dragen een boekja samen te
stellen, dat in kort bestek de toodz&kelykste
en meest doelmatige wenken voor de verple
ging van kinderen gedurende het eerste
levensjiar zou bevatten, die commissie bestond uit
de b. h. Dr. J de B uin te Amsterdam, Dr.
G. C van den Heide te Arnhem en G.
Scheltems, arts te Gionirger.
H <t eerste en belangrijkste deel van het
boel-je bardelt over de voeding van da zui
geling, en wel over de voedirg aan de borst,
de gemengde voeding, en de kunstmatige
voeding, Hat tweede deel behandelt in korte
trelken achtereen volgend : la. h 4 lichaams
gewicht, het weg-m ; 2j. de ontlasting; 3). de
kraam- oi kinderkamer; 4 >. de wieg; 5.i. de
re niging ; 6j. de kleeding ; 7o regel en orde ;
BJ. ds tenpsratuur van het kind; 9j. het
verblijf in de hirtenlncht ; 10j. het huilen ;
llo. f jpspener ; 12?. het tanden krygen;13>.
Ofichoon hst boetji slechts 20 pagina's
telt, is toch, z toals uit bovenstaande blykt,
de inhoul zeer verscheiden, en bestaat in
hoofdzaak uit een aantal koite wecken, die
by ondervinding bleker, doeltreffend te zyn,
ofschoon zeker ni«t ieder kinderarts allep, wat
bovengenoemde cumomsie in het boekja heeft
medegedeeld, zal willen onderschrijven. Over
btt gehtel echter kan er vau gezegd worden,
dat de commi^ie in baar doel om in kort
bestek en op duidelijke wyze nuttige wenken
te eeven, zeer goed is geslaagd.
II .ar arbeii zal er veel toe kunnen bydragen
om niet 'alleen de groote kindersterfte te doen
afnemen, maar ook de grondslagen te leggen,
waarop verder kan worden voortgebouwd, ten
einde kinderen, ook na het eerste leven* j iar,
gezond te doen blyven en voorspoedig te iloen
opgroeien.
O ja het boekji zooveel doenlyk in handen
van iedere moeder, baker en verpleegster te
brengen, is de pry's zeer laag en slechts op
10 certs gesteld, en het is, dunkt my, aan
geen rtde'yken twijfel onderhevig, dat de eerste
oplage spoedig zal zyn uitverkocht. De uit
ga /er, de heer A E van der Heide te Haarlem
zorgde vcor een net uiterlijk van het boekj >,
voor een heldere duidelijke druk en goed papier.
Amst., Aug. 19C3 Dr. V. v D. PLAATS.
lllflIlHIIIIIIIIIIHMHMIHII
De yerzoiró van oen zuigeling
(In, opdracht der Nederlandsche Vereeniging
van Paediatrie.)
De sterfte van kinderen in Nederlard in
hat eerste levensjaar is, niettegenstaande de
Jüili, barones ron L'iudon. Mortimer
en Durothy M.enpes Koninyin Draga s
laatste j"pon. Calté.
In het «Wiener Künstlerhaus" is een ten
toonstelling geopend, waar de copieën van
Helene (Eili) oarones von Lauden, naar fresco's
van Acdrea d'Agnolo del Sarto groote bewon
dering wekken. Deza hoog begaafde vrouw,
geboren den 20iten Januari van het jaar 1852,
zoekt allerminst naam te maken, en roem te
verkry^en, door het leveren van oorspronkelijk
werk, hoewel de talentvolle portretschilderes
hiertoe volkomen in slaat is. Zy doet meer.
Met ongekende piëteit werkt zy voor den
roem van een kunstenaar als Andrea del Sarto,
wiens heerlijk werk, muurschilderingen door
hem gemaakt, in het klooster dello Scalzo te
Floret.ce, dreigt verloren te gaan voor de
nakomelingschap. Onverstand, ruwe handen,
vocht, temperatuurwisseling en heillooze
kalkvlekken spanden samen om den geheelen cyclus
uit het leven van Johannes den Dcoper te ver
nietigen. Eif studii jaren van onverdroten arbeid
heeft Helene von Loudon reeds gewijd aan het
doel dat zy nastretft: het zich geheel
indenien en veieenzelvigen met de kunst van den
grooten meester del Sarto. Zy beeft gewerkt
en gestudeerd in Petersburg en in Parys,
gesni'ffjld in vele arcbi ven van Europa, musea
bezocht, en eindelyk, sedert een tiental jaren
zich gevestigd te l'.orence, om te voltooien
den reuzei arbeid, dien zy op zich heeft ge
nomen. Over baar werk, schryft de schilderes
het volgende: «Zeker, dit werk, dit kunst
historisch navorschen eischt gezondheid, tyd,
allerlei opofferingen en ontberingen. Maar,
wanneer een vrouw zich met liefde aan iets
wy'dt, dan houdt zy van de stilte, van het
brengen van opc ff uringen en draagt zy ont
bering. Daarom vult op dit kunstgebied veel te
doen. Roem moet men in deze richting niet
najagen, want het groote publiek en de
oningewyden, zullen nooit anders dan van «copieën"
spreken. Hut leveren van een goed portret, en
het maken van een mooi schilderstuk, is niet
onverdienstelijk, maar, de meesters der gouden
kunst deden dit oneiniig beter dan wij- Aan
een ziek, verwrongen tijdperk dat alles omver
wil halen, was bet nimmer gegeven in kunst
een eigen taal te doen hooren.
»0nze beste, moderne kunstenaars, zyn zy,
die rekening houden met détraditie der
echtmenschelyke behoefte aan maat, schoonheid
en voornaamheid. Zeer uitdrukkelijk wil ik er
nog eenmaal op wijzen, dat ik aan alle zoe
kende geweldtnaars myn volle sympathie
schenk, want, uit het woest geklots der bran
ding, zal in den Ijop der tijden een nieuwe
schoonheid geboren worden. Wy echter zullen
het niet meer beleven, daarvoor moet de
beschavirgs-evolntie nog in een geheel andere
richting komen."
* *
In Landen worden tentoongesteld de schil
derstukken van Mortimer Mecpes, herinnerin
gen aan den Delhi Durbar, gehouden ter eere
van de kroning van Eduard VII.
De schoonste versieringen en de treffendste
oogenblikken van den Durbar, zyn door den
schilder op 't doek gebracht. De Indische
pracht en kleuren-weelde zyn goed door hem
weergegeven. De schilder maakte de reis naar
Britsen-Indië, vergezeld van zyn talentvolle
dochter Dorotby, van wier hand reeds novellen
verschenen. Behalve haar eigen schrijf- bezit
zy het teekentalent van haar vader. Zy is een
specialiteit in het ontwerpen en teekenen van
sieraden ; zooals kettingen, armbanden, ringen,
ceintuur-gespen en oorknoppen. De juweliers
betwisten elkaar de primeurs van Dorotby
MeTipes' vaardigen en smaakvollen arbeid.
# *
Toen de bestelling te Parijs in de Rae de
al Paix aankwam, en de tappe vingers der
handige, Parysche naaisters aan't werk gingen,
om zich vlug van de opdracht te kwijten,
vermoedde niemand, dat het prachtige toilet
door Koningin Draga besteld, nooit onder haar
oogen zou korren. Daags na den gruwelyken
moord op de weerlooze vrouw, werd aan het
paleis te Belgrado het pak afgeleverd, bevat
tende Draga's laatst bestelde japon. Een robe
van ivoorkleurlge zyde, gegarneerd niet
Brnsselsche kant en goud-borduursel.
* *
*
De zangeres Calvé, die gedurende de laatste
>season" te | Londen veel opgang maakte, zei
tot een Ergelsche dame: «Jullie Eneelschep,
zyn goeie memchen, zeer vriendscbaphoudend,
ik zing graag voor jullie, maar rog veel liever
voor Amerikanen, want, die luiste) en met meer
aandacht, omdat de brave Ametikanen er altrjd
op uit zyn, iets te leeren. Jullie houdt er
akelige verkoudheden op na, koorts, en een
afscbuwely'k klimaat! Ik ben verzot op het
B.itish Museum. Er, EU moet ik zeker
eenen-ander uit my're kinderjaren opbiechten?
vroeg de gevierde car.tatiice, m«t een snoezig
kinderlyk glimlachje. Ik ben geboren te Avryron.
Myn vader was irgenieur, myn moeder een
Spaansche. Mijn eerste opvoeding geroot ik te
Montpellifr by de zusteis, in het klooster
du SactéCoeur. Daar zorg ik het Ave Maria
en daar ontdekte men myn aanleg voor den
zang. Vader verloor zyn geld. Toen ging ik
stadeerer, om geld te verdienen en myn familie
te steunen. In Pary's studeerde ik onder Puget,
Marchesi en mevrouw Risir.e Ltborde. Die
laatste ben ik het meest verschuldigd. In 't
Zuiden van Frankryk heb ik myn eigen nestja,
b-elemaal buiten. Aan zieken en armen breng
ik persoonlyk lekkere beetjes, en dan zing
ik voor ze... Ze houden meer vac hetgeen
ik uit myn mand ie voorschijn haal, dan van
myn gezang. Ean ouwe boerin zei eens tot
me: «Mensch, wat is het toch t aar, dat ja zoo
gilt l"
Cilvémoest by die herinnering nog zoo
hartelyk lachen, dat de tranen over haar wangen
rolden. «Kijk eens, een portret van jullie
Koningin. Zy is een snees. Zy gaf me dit
portret eigenhandig. En hier is jullie verruk
kelijke E;len Teny. Mooi portret, té? Draai
het eens om en lees, wat ze er op schreef."
Aan de achterzijde van de foto, had de
tooneelspeelster geschreven : «One lesson in
Englich I will give you. I love yoo, I love
you, I love yon. E'len Terry."|De schrandere,
zonnige, goedhartige zangeres zal het lege «el
van buiten kennen.
CAPRICE.
UIT DE NATUUR
XXVII. Epen in Zuid-Limburg.
Wy hebben, nu het weer wat beter geworden
i', een ware populatun flottante in ons dorpje;
eiken dag andere gezichten, jongelui meestal,
ook enkele herstellende oude dames of heeren.
Maar die zul.'en 't hier, vrees ik, niet geheel
naar hun smaak hebben gevonden, in ons huis
althans en vooral by de maaltijden, kon het
geducht roezemoezig zyn vanwege de vele
kinderen en by' slecht weer verging je soms
hooren en zien.
In tr. ffende tegenstelling met die drukte
binnenshuis is de volmaakte stilte in de straat,
vooral 's avonds. Het kleine dorpje Epen zelf
munt van naby gezien door niets uit boven
a'.le dergelyke dorpjes in Z.-Limburg; integen
deel, het mist eigenlyk alle speciale
bekoorly'kheden; de huizen zyn niet mooi en de
verspreiding is niet schilderachtig; ook At
ligging is niet zoo, dat men er in of vlak by
het dorp met genoegen naar kykt. Op een vyf
minuten afstand emt, als terk en huizen
gedeeltelyk verdwynen in 't geboomte, wanneer men
alnaar men gedaald of gestegen is, er bovenop
of er tegenop kykt, dan eerst kan het den blik
een poosje boeien. Maar 's avonds als de volle
maan het tescbynt, zooals eiken avond van de
afgeloopen week, liggen daar die twintig huizen
by de kerk innig mooi, wit en stil;
degroezelige histeen en de miskleurige leemkalk hebben
een bleeken zachten tint gekregen, de kleur
van de blauwe pleister, die de leem- en
rietwanden verbergen wil, is dan niet zoo schreeu
wend als in 't felle licht en de donkere
dakvormen komen scherp uit tegen de lichte luchr.
De vlakke dprpstraat, waarin ook de vier
huizen staan, die vreemdelingen opnemen, ligt
halverwege op de steile helling van een hoogen
heuvel en loapt van kerk tot school van noord
naar zuid; die weg daalt vóór de kerk en achten
de school vry snel en sterk, zoo dat in de
straat van de overige huizen zoo goed als niet s
te zien is. Dit geeft den indruk of het geheele
dorp maar uit een tiental huizen en een kei k
bestond, terwy'l er nog minstens evenveel in
de krommingen verborgen liggen.
Het gevolg van die vreemde ligging is, dat
de wegen uit het dorp naar drie zyden sterk
dalen, althans in 't begin, en naar n zyde,
den ^westkant, snel stygen; het eigenaardige,
het interessante daarvan is, dat al die toegangen
naar de diepe Geulvallei tin oosten, naar het
hooge bouwland, het hooge boscb. ten westen
smalle holle wegen zyn; daar kan net i'n
Limburgsche kar tusschen de braamstruiken
en de clematisslingers doorwringen; komt ge
zoo'n kar tegemoet, dan zult ge bf moeten
omkeeren of tegen den steilen berm in de
struiken moeten omhoog kruipen. Daarby, heb
ben de meeste van deze dalende ravijnen tevens
de functie van beek te vervullen, zoodat het
wandelen daar soms overgaat in een bevallig
huppelen van kei op kei. De breede karren
gaan op de diepere plekken, waar een ander