De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1903 23 augustus pagina 5

23 augustus 1903 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

i r- ' " . ' '? - < . .... .... ,...-. . - . . ? 8 DE AMSTERDAMMER WE E KBLADYOOR NEDERLAND. No. 1365 gend werken en hem afbrengen van zijne gebruikelijke, uit gebrek aan beter voort vloeiende keuze. Om een inderdaad prak tisch bruikbaar resultaat te verkrijgen was den mededingers een uitvoerig pro gramma van eischen opgemaakt volgens de inlichtingen bij arbeiders gewonnen voorgelegd. Tevens echter waren voorge schreven de prijzenovereenkomende met wat gewoonlijk door den Duitschen arbeider besteed wordt welke de ontwerpen hoogstens luutiiiuui kosten en was elke inzender gehouden een fabrikant op te geven, die zich bij kontrakt verbond om zijn ontwerp ook voor den opgegeven prijs te leyeren. Een praktisch resultaat kon aldus moeilijk uitblijven. x Wij willen het tableau hier overnemen. De woning moest uit drie vertrekken be staan: Keuken: (keukentafel, aanrecht of keukenkast, wandplanken, drie stoelen, pottenbank, wandklok, handdoekrek, bank met leuning, handdoek, lepelhanger) 160 M. Woonkamer: (uittrektafel, sofa of leuningstoel, kleer- en linnen kast of linnen- en boekenkast, spiegel, 5 stoelen, 2 platen in Instenj . 240 M. Slaapkamer: (tweepersoons-bed, lijst met bruidskrans, kleer kast, waschtafei met onderkast, 4 stoelen, kleerhanger, nachttafel, kindertafel, kinderbed of wieg) 210 M. Voorts wordt uitvoerig opgegeven aan welke eischen de meubelen elk voor zich moesten beantwoorden. Vergelijkt men dezen inventaris met de lijsten van inboedels uit ouden tijd bijv. met het drietal dat in De Kroniek van 11 April 11. ia afgedrukt dan levert dit een aardig punt van vergelijking voor den levensstandaard van toen en nu. Blijken zal o.a. hoe het arbeidersmeubilair boven opgesomd, op het stuk van komfort en gemak verre de meerdere is van den in De Kroniek geciteerden inboedel uit den broeden burgerstand der 17e eeuw. Aangelokt, zoowel door het eigenaardig belangrijke van de gestelde opgave als door de hooge uitgeloofde prijzen, kwamen op ae prijsvraag niet minder dan 122 antwoorden met circa 2000 teekeningen in. Hieruit werden bekroond met respec tievelijk den len tot den oen prijs men lette ook op de kwaliteit der inzenders de architect H. .E. Mieritz, (Berlijn); de beeld houwer A. Bauer en de architect K. Bauer, (Düsseldorf); de meubelfabriek Klippersburch en Cie, (Schalke i.W.); de architekt Hans Stehn, (Charlottenburg); de teeke naar Kohman, (Leipzig). Voorts werden, geheel of gedeeltelijk, nog 11 andere ont werpen aangekocht. De teekeniogen van dit zestiental ont werpen werden uitgegeven, vereenigd in het plaatwerk welks vol ledigen titel aan het hoofd van dit opstel, waartoe het aan leiding gaf, is overgenomen. De waarde van dit plaatwerk schuilt niet in »mooie" prenten, in de perspecti vische aanzichten der kamers, integendeel, deze zijn veeleer het zwakke punt, maar in de geometrische teekeningen der meu bels, die alle in aanzicht, doorsnede en plattegrond op een schaal van l a 10 zijn voorgesteld. Dat op een zoo groot getal teekeningen als hier voorgesteld ook misgre pen voorkomen, is niet meer dan menschelijk, maar over het algemeen kan het oordeel overde door de Jury keurraad,zeggen onze »Vlaamsche broeders," even eigenaardig als juist uitgekozen ontwerpen, zeer gunstig luiden. De meubels zijn meestal van goeden hoofdvorm; hoewel zeer een voudig, toch niet plomp of boersch; forsch doch niet lomp; eenigszins modern doch niet gezocht of pretentieus. Tot nadere toelichting van de afbeel dingen, die aan het plaatwerk ontleend zijn, mag hier in vertaling een uittreksel volgen van de memories, welke de inzendingen begeleidden. Deze brengen ons in kennis met de bedoelingen van de ontwerpers, die bijna alle hun streven naar eenvoudige, konstruktieve vormen op den voorsten voorgrond stellen. De Ie prijs, ingezonden onder het kernige motto «NehmetHolz vom Fichtenstamme", was door de volgende memorie vergezeld: »Algemeene opmerkingen: eenvoud en rustige behaaglijkheid in vorm en kleur ; degelijke, duurzame konstruktie; keuze en verwerking der houtsoorten uitsluitend op sterkte berekend ; verdeeling der meubels in de eerste plaats op het praktische en doelmatige. De hoeken en kanten der meubels zijn afgerond. Keuken- en slaap kamer meubels zijn watervast gelakt. Alle meubels staan vrij op pooten om bescha diging door de voeten te voorkomen en om het schoonmaken eronder mogelijk te maken. De vormen zoo eenvoudig moge lijk, doch tegemoetkomend aan de moderne opvattingen. «Keuken: Meubels van grenen hout, gevernist. De beslagen van ijzer, grijs geschilderd en gelakt of vertind. Bedoelde stemming van het vertrek: vriendelijk, licht en behaaglijk. «Slaapkamer: Meubels van Amerikaansch grenen, groen' of licht grijs ge lakt. Bestaat de woning alleen uit keuken en slaapkamer dan de laatste bruin ge houden. Beslagen van messing of verinkkeld ijzer. Wasch- en nachttafel met linoleum bedekt. Bedoelde stemming: licht, vriendelijk en hygiënisch. «Woonkamer; Meubels van Cottoowood, bruin ge bei ts t. Beslagen van messing. Sofa-bekleeding effen donker-groen. Hou ten leuningstoel of geschilderde rietenstoel. Eenvoudiger uitvoering in bruin gebeitst grenenhout. Bedoelde stemming: behaaglijkheid en warmte." Ook de andere ontwerpers hebben in overeenkomstigen vorm hun programma ontwikkeld, dat echter ongeveer op het zelfde neerkomt. Wat trouwens zouden zij anders of meer beoogen ? Van den 2en prijs zijn evenals van den 3en de keukenmeubels afgebeeld; deze zijn gedacht in pitch-pine, gevernist; van den 4en de slaapkamer van licht blauw gebeitst grenenhout met dof kope ren beslagen. Bij dit laatste ontwerp is, gelijk bij meerdere andere, getracht om door kleurige behandeling, bijv. beitsen in blauw, olijfgroen, rood, de afwisseling te bereiken, die gemeenlijk door losse lijsten en orna men ten wordt nagestreefd. Men kan lang twisten over de vraag in hoever schoonheid en doelmatigheid twee begrippen zijn, die elkander dekken en wat in geval van een botsing tusschen beider belangen moet voorgaan; maar n ding is zeker: in een geval als dit, kan schoonheid alleen allerminst tot een be vredigende oplossing leiden. »Moois'' althans wat men gemeenlijk daaronder verstaat bezitten de ont werpen natuurlijk niet. Hunne waarde schuilt voor een niet gering deel in de bruikbaarheid en degelijkheid. Zij maken den indruk te beantwoorden aan het doel en danken daaraan een zeker karakter. Ik herinner mij een «chambre d'un artisan," van een Fransen of Belgisch artist, welke door hare fijne meubeltjes eerder aan een salon wilde doen denken. En omgekeerd, wie zag niet «moderne" salons of woonkamers met meubilair dat door eigenaardige overdreven zwaarte en plompheid in een schuur of stal thuis be hoorde? Hier evenwel geene overdrijving, noch in de eene noch in de andere richting. Zij, die verleden jaar op de Duaseldorfsche tentoonstelling in de daar gebouwde arbeiderswoningen, de negen uitgevoerde ontwerpen zagen, zullen ongetwijfeld een even gunstigen totaal-indruk hebben ont vangen, als de bezichtiging van dit plaat werk achterlaat. verder banen inslaan, dan het gemeenlijk thans bewandelt. Het is zeker zaak dat het resultaat van bovenvermelde prijsvraag in zoo ruim mogelijken kring bekend wordt, opdat velen er hun voordeel mede kunnen doen. Daarbij valt niet uitsluitend aan de arbeiderswo ning te denken. Menig afgebeeld meubel stuk zou ook voor dienstbodenkamers, voor eenvoudige woon-, slaap of logeerI nul l l l l l Ie pr\js. Ontworpen door H. E. MIEBITZ (Beriit- -Wilmersdorf). Uitgevoerd door de flrma Krupp (Essen). 2a prijs. Ontworpen door R. en A. BAUER (Düsseldorf). Uitgevoerd door de Meubeltabriel Gebr. Bauer (Dttsseldorf), De aanschaffing van deze interieurs wordt aangemoedigd, indien wij wel zijn ingelicht, door het verstrekken van voor schotten. Op den duur zal het stoffelijk streven van het »Rheinische Verein," dat zijne zorgen voor den bouw der arbeidswoningen ook de inrichting uitbreidde, succes hebben. De arbeider zelf zal er mede gebaat worden direkt en indirekt; hij zal gevoelen dat in deze interieurs geene plaats is voor voddige bazar pronk stukken of boter- wat zeg ik ? - mar garine-premies. Hij zal zijn geld daaraan niet weggooien maar bovendien zal met den tijd allicht zijn artistiek oordeel zuivertrekken, bijv. in landhuizen, of eenvou dige burgerwoonhuizen, voor keuken- of kinderkamer volkomen op zijn plaats wezen. Het bovengenoemde plaatwerk zou ik dan ook in veler handen wenschen en vooral op de ambachtsscholen, die de centra mogen zijn van waaruit zich niet alleen handvaardigheid, maar ook degelijke kunstzin onder den arbeidersstand der toekomst verbreiden, ter kennis gebracht willen zien van de aankomende werklieden bij wijze van voorbeelden en ter opwekking. LELIMAN. i ............. m ....... > ...... minimi ..... i CHOCOLA T- V EEN LE PLUS DËLICIEUX CHOCOLAT POUR CROQUER. Amsterdam, Plantage. Antieke Meubelen, Porceleinen, Schil derijen, Perzische Tapijten. Vaste prijzen. Toegang vrij. DE PHOENIX. 234 Spuistraat, Amsterdam. Meubileeringen. Geïll. prijscouranten en begrootingen gratis. Levering onder volledige garantie franco geplaatst door geheel Nederland. L BINNEN-! INRICHTING TOT MEUBELEERING EN ? VERSIERING ^DER- WONING 12O ? ROKIN 12 Etsen van WILM STEELINK. Met Tekst van J. F. VAN SOMEREN, Bibliothecaris te Utrecht Gedrukt op zeer fraai papier, de tekst in rood kader met vele vignetten en bandteekeuingen, kost dit prachlwerk (groot folio form.) gebonden slechts - ?12.50.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl