De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1903 6 september pagina 4

6 september 1903 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1367 La croix da Piile a fait son geste sonverain, Et la terre a genoux vers elle s'est tournee. Zoo vindt men, al blarende, telkens weer van die krachtig-beeldende expressies,die meteen plotselinge hevigheid overtuigen dat, al heeft déze dichter geleefd onder invloeden als van Verlaine, Bandelaire en Mallarmé, h\j toch genoeg in zich zelf heeft om terwille van zjjn eigen talent gehoor i te worden. Doet hjj vooral in zjjn week-zangerige intonatie» aan Verlaine denken, wiens vrvjheden ten opzichte van de prozodie ook hjj zich veroorlooft, zich losmakend van de vastgestelde versvormen, herinnert h\j aan Bandelaire in zijn naar het ziekelijke, perverse neigende verheerlijking van »Luinre" met het indruk wekkende steeds een weinig gevarieerde refrein soms arbeidt hy als beeldend kunstenaar naar het klassieke model, en met waarlyk harmonische vormen r\jst de in woorden ge houwen schoonheid. Dan heeft het sonnet niet den vijftienden regel noodig waarmee hjj er enkele completeert, maar staat het streng in twee kwatrijnen en twee terzetten voor ons. Een volbloed Farnassien zon 't zich een eer rekenen zijn naam te zetten onder twee sonnetten als Cleopdtre, de schildering van de machtige Egyptische koningin, in wie de liefde ontwaakt. Haar kleeren rukt zy af in een over weldiging van verlangen : Et Ie Sphyni, immobüe am sdbles de Fennui; Sent un feu pénétrer son graait tacitnrne; Et Ie désert i mine u se a remuésous lui. Dit is wel iets heel anders dan 't kwijnend liefde-gemurmel in oude parken by maanlichtvyvers l Er is iets zeer grootsch, iets impozants in de behandeling van dergelijke onderwerpen, en ik sta voor de moeilijkheid om een keus te doen ter nadere overtuiging. Zoo laat h\j ons Helena zien, die 's avonds, na een bloedigen stryd voor Troje's muren, over hut slagveld gaat. En haar verblindende schoonheid is een uiterste vertroosting voor de stervenden, latgs wie zy heenschrydt in haar lang gewaad. ... les mourants, saignant et mutilés, Rampant vers ses picds nus sur Iturs coudes dans [F ombre, Touchent ses cheveux d'or et meurent consoles. H\j heeft een groote macht van zijn vizie in eenige verzen klaar voor ons te zetten, met plotseling n poëtisch-beeldenden trek ter voltooiing. Zoo in * Vitte morte" dit eerste couplet: Vague, perdue au fond des sables monotones, La ville d'autrefois, sans tours et sans remparts, Dort Ie sommeil dernier des vieilles Babvlones, Op zich zelf zijn deze regels schilderachtig genoeg, maar hy geeft als onderly'ning van dit alles, tevens als finishing touch, nog deze toevoeging: Sous Ie suaire blanc de ses marbres pars. Een meesterstuk van schildering is wel het sonnet L e V a s e. C'était un vase t run ge ; on y voyait courir, Pantelante sous la torche des Erynnies, ne foule mouvante en spires infinies... El Vargile vivante avait fair de sou/rir. Quelque ouvrier terrible avait du la pétrir Avec de la chair apve et des pleurs d'agonies; Des hydres s'y tordaient, et les Voix réunies Clamaient la doubléhorreur de naïtre et de mourir. Ivres, les Passions fracassaient des cymbales; L' Avarice et la Haine, ourdissant leurs cabales, Insultaient la Justice avec des bras sanglants. Et seul, un lis, lu pour les misericordes, Priait da'ns la lumière, et sur l'enfer des hordes Versait son ame triste et noble en parfums blanes. Men behoeft niet meer te vragen of dat het werk is van een dichter. Want hoe knap de schildering op zich zelf ook zij, daarom is 't hem niet alleen te doen. We moeten door de schildering heen de emotie voelen, en die overheerscht ten: slotte onze bewondering voor technisch slagen. Ik sprak boven al van Cleopdtre, van Helene, Samain heeft .nog andere historische of pseudo-historische momenten op dezelfde wy'ze in een sonnet belichaamd. En om hem ook in dien arbeid door een schoon exempel te doen kennen, schrijf ik ten slotte nog het volgende af. Fin d' E m p i r e. Dans l'atriura ou veille un César de porphyre, Arcadius les yeux peints, les cheveux frisés, Par un phèhe au corps de vierge se fait lire Un doux papyrus grec tout fleuri de baisers. C'est une idylle rose, oti Ie flot bleu soupire, Ou Part mièvre zézaie en vers adonisés; Et l'empereur, qu'un songe ambigu fait sourire, Respire un lis avec des gestes puisés. Cependast d'heure en heure entrent des capitaines; lis disent la terreur des bataüles lointaines; Maïs Ie maitre au front ceiut de roses u'eutend pas, Et seul, l'aïeul de marbre au dur profil morose A tresüailli dans l' ombre, en coutant la-bas Craquer sinistrement l'Empire grandiose. W. G. VAN NOUHDYS. Eet Eeuwige Licht, door PETEK ROSEGGEE. Bewerking van W. ZAALBERG. Tweede druk. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf. Hoeveel Hollanders hebben i eeds het Eeuwige Licht in het oorspronkelijke genoten! en toch is reeds een tweede druk van de Nederlandsche vertaling noodig geworden. Bewijs genoeg dat 't in den smaak valt van ons publiek en niet meer behoeft te worden aanbevolen. De beminnelijke Roomsch-Catholyke priester, zoo trouw aan zyn kerk, onderworpen aan zy'n geeetelyke overheid, zoo geloovig en toch met iets in hoofd en hart, dat boven de leer gaat is een alleraantrekkelykste figuur. HU is tege lijk diepzinnig en naïf, eenvoudig en verheven, sterk en zacht. Door zijn bisschop verbannen naar een woeste bergstreek, omdat hjj beneden in de kerkelijke wereld gevaarlijk had kunnen worden, blijft hij toch een gehoorzaam dienaar der kerk, en voor geen schatten der wereld had hy 't lampje, dat in zyn bedehuis voor het altaar brandt, laten uitgaan; hij bedient de sacramenten en draagt den priesterrok met eere, maar wat hem tot een priester maakt in den hoogsten zin des woords tot een redder van zielen, tot een kind van God, dat is niet de wijding der kerk, maar het Eeuwige Licht der liefde. Dit boek, dat zich niet als stichtelijk aan komt melden, is aangrijpend; 't doet een glim lach om de lippen dwalen en lokt een traan in 't oog; het maakt alle goede geesten in ons wakker. Ik hoop, dat van de vertaling een derde druk zal noodig zyn en verschijnen; maar dat de heer Zaalberg in dit geval de proeven nog eens goed zal nazien; hy' zal dan zelf wel de kleine abuizen vinden, die 't mij niet lust op te tellen. Hy weet bijv. toch ook wel, dat de Hollandsche lintworm by voorkeur in het menschelyk lichaam zetelt, terwy'l de Duitsche Limiwurm een draak is die niet in een wormgat" maar in een drakenhol woont; dat Semmelbrocken niet stukken zemelenbrood zyn, alleen voor muizen genietbaar, maar tarwebrood; dat nergens in ons vaderland kruiwagens schuit karren (Schubkarren) genoemd worden enz. Dergelyke kleinighedea" zyn in de druk proeven gemakkelyk te verbeteren. Jammer dat ze een prachtig boek en eene in menig opzicht verdienstelijke vertaling ontsieren. v. H. Geschiedenis der Spoorwegttdkingen" en de totstandkoming der Spoorwegwetten" in Nederland, 1903, door A. J. STILTING. Utrecht, J. L. Beyers. In deftigen, netten band van groot formaat en in eene lijvigheid van 240 blz., is van de hand van zekeren heer Stiltiug uitgekomen eene «Geschiedenis" van de spoorwegstaking in Januari en de algemeene werkstaking in April d.a., met alles wat daar tnsschen van regeeringswege en van publiëks- zy'de, is voor gevallen. Een «Geschiedenis". Maar erg hooge eisenen heeft deze schrijver zich niet gesteld. Indien men eene vry nauwkeurige en opeenvolgende revue van de gebeurtenissen die dit voorjaar ons land beroerden, geknipt uit de dagbladen en saamgevormd tot een boek, een «geschie denis" wil noemen, ja, dan geeft het boek wat het op den omslag belooft En dan kan men de enkele onnauwkeurigheden en feitelijke orjuiatheden, die in het boek voorkomen daar waar de schrijver heeft moeten samerlymen en compileeren, ook voor lief nemen. De heer De Klerk staat aangegeven al te hebben ge stemd tegen de strafwet. Neen, beste geschied schrijver, zóó ver had de heer De Klerk het nog niet gebracht! Maar dan is dit boek ook veel te duur voor den prys van / 1.75, want zulk een «geschie denis" kan men best voor drie kwartjes per exemplaar leveren. Maar deze «geschiedenis" pretendeert meer: de schry'ver verklaart in zyn voorwoord dat het de bedoeling van dit boek is, in het buiten land «billijker" oordeel over de gebeurtenissen te bevorderen. En daartoe verschijnt het werk zoowel in "'t Fransch als in 't Engelsen I En dan moet mij de opmerking uit de pen, dat de schryver erg. erg gemakkelyk zyn taak heeft opgevat. 0?er de oorzaak der eerste staking, over de organisatie en de verhouding van het personeel tot de directiën een halve bladzijde. Dan volgen niets dan de proclamatiën, van de spoorwegvereenigingea en van het Comitévan Verweer", de behandeling der spoorwegwetten in de Kamer, overdrukken van de Kamer-overzichten van De Telegraaf met de Memorie's van Toelichting en Verslag deopenbare behandeling in de Tweede Kamer, heele persoverzichten uit de dagbladen en dan besluit het boek met een woordelijke overname van het verslag in Het Volk van de beruchte nachtvergaderingen in het gebouw van den A. N. D. B , na de nederlaag. Dit laatate neemt alleen 62 bladzijden in beslag. Zoo zijn we dos ook deze «geschiedenis" alweer rijker. En wie misschien krantenknip sels uit die dagen heeft bewaard, die kan ze gereedelqk door dit boek vervangen. Maar om dit boek te presenteeren als zóó gewichtig, dat het in het buitenland het oor deel zou kannen wijzigen, naar welke richting dan ook dat komt me wel wat al te pre tentieus voor. Daartoe heeft de schrijver te weinig getracht, de zielkundige en maatschappelijke oorzaken van deze geweldige en noodlottige gebeurtenis te doorgronden, te weinig de gebeurtenissen verklaard, en al te veel... met de schaar gewerkt. 8. NIEUWE UITGAVEN. «Vademecum", practische 10 cents biblio theek, onder redactie van J. A. H. JOCKIN, No. 7. Nederlandsch Frantch Handelswoor denboek, door H L HEYKOOP. No. 8. Hand leiding voor het Schaakspel, door D. BLEYKMANS. No. 9 Bepalingen over koop en verkoop, door PH. A. VAN OLST. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf. Milicien of Rtseroiit, leiddraad met prac tische wenken, in het bijzonder voor ouders, wier zonen in de toekomst dienstplichtig zijn en den 16 jarigen leeftijd hebben bereikt, door G. POLVLIET. Schiedam, H. A. M. Roelants. «Het Nederlandsen Gasthuis voor behoeftige en minvermogende ooglyders", gevestigd te Utrecht. Vier en Veertigste Jaarlfyksch Verslag, over het jaar 1902. Utrecht, J. van Boekhoven. Graaf LEO TOLSTOÏ, De roman van eene jonge vrouw. Gouda, J. T. Swartsenburg. Kischineio en Zionisme, door E HILDESHEIM, arts. Groningen, H. L. v. d. Klei. Brieven over opvoeding, door J. KLEBFSTRA, directeur der Brinioschool te Hilversum. III. Hilversum, J. Reddingius. Post- desiderata, beschouwingen in verband met het aanstaand Post-congres te Rome; overgedrukt uit het «Tydschrift voor Posteryen en Telegraphie". Amersfoort, Firma A. H. VAN CLEEFF. Onberaden plannen, door mr. S. VAN HOUTEN. Haarlem, H. D. Tjeenk Willink & Zoon. Hemel en Dampkring, afl. 9. Amsterdam, Joh. G. Stemler Czn. THEE - E. BR AM DSM A. SUNLIGHT- SUNLIGHT-IISUNLIGHT-BUNLIGHTZEEP VERMINDERT DE BESTE l VANTHET WSATSCHGOED|[DER WASCHZEEPEN l ALS^GOU D KOLDÏI EU & COBBIERE, L, K1DWCH Groot Bedden magazijn. Telephoon No. 1752. Groote collectie Wiegen, Kinderledekanten, Luiermanden, Babytatelijes, Babybascnles etc. etc. Vraagt geïllustreerde catalogus OTO Artikelen, Kalverstraat 43, Meest vertrouwbare adres. "Vraag-1 Lievegocd's Mosterd. Meubelfabrikanten en Behanger*. SINGEL bij de Paleisstraat 259, Amsterdam. voorheen J».4Tffl «fi 8O. Telephoon No. 4616. P. SLUIS' Ochtendvoer ?voorr wordt thans het meest gebruikt. Volgens den hedendaagschen stand der ^_=__ wetenschap proefondervindelijk het beste er Sr?- i. - ? ?» goedkoopste kippenvoeder der wereld. Meei HamdeUmerk. eieren dan met eenige andere voedering. Geheeli roederkosten per kip hoogstens l cent per dag. Postwissel a ? 1.?5 Kilo franct thuis met brochure 40 pagina's en desverlangd opgave van naastbyzynd depot. P. SLUIS, N. Z. Voorburgwal 258, Amsterdam. Gevestigd sedert 1823. Bekroond met 142 medaüks VEEU's CACAO de meest-délicieuse drank. GUD-HOLLAhü5GHE BRANDEWIJN ? > ~p Jflteer] echt Indiër; voor fint var/ het ])r vtri] ffarrje/ Jfoo_j 4 tfarm lirtrfctK! Ij I. 'iinntn. B.il.un HhRTCVELT ZOON-LEIDEN. /1MMQ 1760 VERVANGT NATUURBOTER Biljartballen Ie qualiteit Ivoor met garantie; alsmede Lakens, Queuen, Pommeranzen en verdere Btljart-Artikelen, En-gros by' A. OVERES, 's-Hertogenbu&ch. Koopt oude ballen tegen hoogen prijs. Verzekering-Maatschappij HOLD4", Kantoor: KEIZERSGRACHT No. 290, Amsterdam. Goedgekeurd 6$ Kon. Besluit van 3 December 1895, No. 38. Sluit alle soorten Verzekeringen op bet Leven en van Lijfrenten, met of zonder ophouden van premie betaling ingeval van Invaliditeit. Werkkracht-Verzekering, al of niet in erband met Levensverzekeringen of Lijfrenten. Vraagt de nieuwe Prospectussen Volkomen gezond zich te gevoelen is een weelde, die inderdaad weinigen kennen. Vraag eens iemand die zich voor een wedstrijd ge traind heeft, welk een verrukkelijk gevoel dat is Welnu, die weelde is bijna uit sluitend te danken aan een eenvoudige normale voedingswijze. ledere sportman, die vroeger in zulk een periode nog brood gebruikte, neemt nu niets anders dan De importeurs voor Nederland en Koloniën de Nederlandsche Delicatessenhandel GEBRS. DAA.MEN, Eotterdam. WILLEM BIJLMER, Pétllcure, SI W G K L 159. Spreekuur iederen Werkdag van 2 tot 3 uur. DE JATUURVÏOLLEN ONDERGOEDEREN VAlJ JANSEN aTlL ANUS FRIEZENVEEN. Z\jn verkrijgbaar: te AMSTERDAM bij: G. TV. von Schmit & Zn., Leid schestr. 3; Bispinck Knndert, Kalverstr. 101, Rokin 90; Mag-aziju De Vlijt», W. A. Schade & Zn., Nieuwendrjk 237; Filiaal Palcis voor VoIksvIijt(W.-z.); Roeland de Wilde Pzn., Manufactiiren-Maga. ziju De Amstel", v. Woustr. 9a hoek Heraonylaan; A. Schró'der &Co., Leldschestr. 32-34; NaamloozeVennootsch.,,De Voorpost", Heerengracht 213, hoek Raad huisstraat; A. F. Herbermann, Koningsplein 20. te ROTTERDAM bij: J. J. Heijne, Groote Markt 13; 51. Baljon igchelmann, Noordblaak 59; A. Schröder & Co., Westnieuwiand 11. te DEN HAA« bij: A. Schrödcr&Co.,Groenmarkt5; Iserief & Co., Veenestraat 16-18; Vercenlgde Lfuneu* en Katoe». Industrie Twente", Piot Heinstraat 17. te UTRECHT fatf: G. H.'van der Sandt & Co. En verder in de voornaamste plaatsen verkrijgbaar. iW~ Waar geen verkooper is, levering rechtstreeksch. Geïllustreerde Prijscourant op aanvraag verkrijgbaar. IMlILIi'l'OXV KETELAAR, tfOFZ,E VER AXCIKB. KA I, VERSTRAAT 166, AMSTERDAM. SPECIALE INRICHTING voor het vervaardigen van volledige Uitzetten en Luiermanden. Op aanvraag worden prijsopgaven en modellen franco toegezonden. Eerste l^eveusverzekering-jflRatscliapptJ ZONDER GENEESKUNDIG ONDERZOEK. VOLTEEKEND Maatschappelgk Kapitaal / 500,000.?. Telephoon 3345. AWISTERDAW. Heerengracht 259. Commissarissen: Mr. A. LIND, Mr. A. FENTENER VAN VLI8SINGEN, H. A. L. BEUNS. Prof. Dr. K. F, WENCKEBACH, Dr. O. N. VAN DE POLL, W. R. ESSER. J. GAASTRA Bzn. Directeuren: C. H. J. SÜHINDLER, Dr. J. A. CARP. Wisk. Adv.: Dr. D. OELINGH. Ace.; B. MORET. Agenten Agenten gevraagd» ~~ gevraagA, JANTJE-HUILT" had langen tijd Ruzie met hardlijvigheid, Na 't eten was hij ziek, In zijn darmen was 't critiek. Zijn gestel was uiterst zwak, Nooit was hij op zijn gemak. Wat 'n leven, riep hij uit, Ik ga dood, ik trek er uit, Totdat JForce genezing bracht. Force deed goed aan JANTJE LACHT." F O R C E," door Heeren Doctoren aanbevolen om zijne enorme voedingswaarde en bijzondere lichtverteerbaarheid. Voor hen, die met hardlijvigheid te kampen hebben, is het eene ware uitkomst. Eene proefname van eene week is voldoende orn U hiervan te overtuigen. Alom winïtaar a 30 ceits per pot pal. Vraag aan Uw Boekhandelaar of aan de uitgevers DE ERVEN J. J TIJL te Zwolle proef-aflevering van: ?VVVBWV^M 4V% ? ? ? ? een zeer mo°i en bijzonder goedkoop tijd? 11 l III BH schrift met pakkenden en afwisseler den inhoud en ? HJ l l H^* l ? keur van ontspannings.arbeid Het Schoolblad. B I 1^ I l l V l l Dit tijdschrift heeft een toekomt. Al g HandehU. \S JU ~*J %Ji ?Lr Het is een tijdschrift om te verslinden. Opr H Ct. Elke maand verschijnt een afl met een kimst-bijlageenern slöjd-bljlage. Met l Juli is het 2e halfjaar bpgoniien Men kan zich van dien datum af abonneeren. De prijs per halfjaar is ? 1.3o. Van den eersten halven jaargang (6 afl) is nng een klein getal over. Voorden geringen prijs van f 150 krijgt men dus byna 200 groote bladzyden, meerendeels oorspronkelijke lectuur, met tal van oorspronkelijke illustraties; voorts 6 reproducties van beroemde schilderijen, op opzetcarton geplakt en 6 bylagen met oorspronkelüke i ontwerpen voor carton- en houtsnywerk.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl