DE AMJJTEBDAMMEB WEEKBLAD VOOB NEDERLAND. No. 1367 de »Groene" herhaaldelijk de aandacht heeft gevestigd. Dit doet ie wederom opnieuw. Wie neemt het initiatief? Wellicht die bankier? Vele honden zijn bereid. Nog blyder cijfers vind ik in de groep van de amerikaansche diversen. De Int. Landsyndicaten stegen van 146 tot 155%. Naar ik hoor is op het territoir, aan het Ned. Boorconsortinm door het Ind. Landsyndicaat in optie gegeven, op een diepte van ruim 1800 voet petroleum aangeboord. Deze bijzonder goede uitkomst zal leiden tot exploratie op groote schaal, vooral ook in de buurt van Fort Arthnr. Hierdoor worden de belangen van het Int. Landsyndicaat direct en indirect zeer bevorderd. De bevolking, de ny verheid de handel, het verkeer nemen in de streken van de- zoo bijzonder gelukkig gelegen Galfspoor in groote mate toe. En voor dat alles is land en licht onmisbaar. Een dezer dagen las ik in het blad Port Arthnr News o. m. dat ge durende de laatste zes maanden het scheep vaartverkeer zeer toenam. De maand Juli levert gedurende het bestaan van deze haven het hoogste cijfer. Port Arthnr's record for July snrpasses that of any other Gulf port. Dit is te meer opvallend omdat deze tijd de stilste is voor het scheepvaartverkeer in de zuide lijke havens. Thia being true what may be expected after the regular shipping season opens next mpnth. Het blad geeft de cyfers en .een uitvoerig overzicht van het scheepvaart verkeer in tabellarischen vorm. In diezelfde groep verbeterde de koers van de Mexico- syndicaten van 77 tot 82. Op deze stukken mag ook bij vernieuwing de aandacht van de kapitalisten gevestigd worden. Slechts weinig beduidend verbeterde in deze groep overigens de koers van de Maxwell, van de Steel en van the Nalional Bank of South Africa. , Ie verband met de opmerkingen en' mededeelingen van de vorige week kan ik ten opzichte van de petroleumpa pieren volstaan met de overlegging van de volgende koersvergelping. De Moeara Enim alleen ging wat achteruit en wel van 95 tot 90. Wellicht zullen morgen de productiecyfers; de voornaamste factor voor de taxatie der aandeelen, gepubli ceerd worden. Van de directie der Int. Rumeensche zy'n, meen ik, de leidende directie leden nog buitenslands. Volgens geruchten zou dat verblyf in verband staan met belangrijke onderhandelingen tot het sluiten van voordeelige contracten. Omtrent de waarschijnlijke slotdividend -uitkeering werd den vorigenkeer een en ander gezegd. De productie blijft zeer goed. Aug, Sept. 27 3 h. k h.k. Bibi Eybat c. v. a ...... 42% a 38 891/2 458 4Ö7J* 95 96 53 129 45% 37 90% 465 4641/2 90 96X 66 131 K Elzasser a. Int. Rumeensche Koninklijke a. » c. v. a. . Moeara Enim a. . obl. Moesi Ilir a. Perlak a. A. Rnssian Petr. & Liq Fnel c.v.pr. a. 99M 1091/2 Schibayeff c. v. a 66 70 V* » c. v. pref. .... 76% 84)4 .Shell" the Transp & Trad.Cy.c-v.a. 94 106 Sum. Palemb. a .... 62 M 61M Het Buikerpraatje van de vorige week vestigt wederom mijn aandacht op koloniale crediet en cultuurondernemingen waarvan ik nu weer hooger genoteerd vind de aandeelen Vorstenlanden die gestegen zy'n van 52 tot 56. De preferente dito's gingen van 129 tot 134M vooruit. De Koloniale Bank 5 pCt. obligatiën, verbeterden van 96% tot 98% en de aandeelen Barge van 41M tot 42%. Ook de Nederl. Handelmaatschappy-aandeelen gingen wat vooruit en be reikten den koers van 143K. Onder de my'nbouwpapieren vragen de aan deelen Soemalata mede te deelen dat de koers van 87 M tot 93y2 kon avanceeren. De belang rijke verbetering in de productie gedurende Mei en Juni zou voor Juli en Augustus niet te vermelden zy'n om slechts tijdelijke, tech nische redenen, 'k Hoop dat 't waar is. Onder de Europeesche diversen ontmoet ik verbetering van 48 tot 52 voor de aandeelen BanqneAnx.' de la Bourse, voor de aandeelen Wagons LUs van 123 Ji tot 125 en voor de lasfabrieken Ziegler van .9?i tot 93. Onder de staatsfondsen, waarvoor de onver wachte diacontoverhooging van d» Engelsche bank minder gunstig was, vind ik wai vastere koersen voor de Argentijnen, naar aanleiding van het gepubliceerde budget voor het volgende jaar. De betere zilverpry's kwam den Mexicanen en der Langstaarten papieren wat ten goede. Voor russische staatsfondsen zie ik wederom meer afgebrokkelde dan wat vastere koersen. Ook nu herhaal ik, want 'k weet, 't is noodig : vertrouwt uw geld niet aan n debiteur toe. Dat hebben ongetwijfeld vele aan Rusland ge daan. Nu proefondervinderlyk gebleken, solide Amerikanen nog goedkoop te verkrygen zy'n, is 't een geschikte ty'd het eerste voorschrift voor algemeen solide belegging in acht te nemen. Ten slotte, zy' den bezitters van de volgende stukken van de Z. A. S. M. aangeraden, deze by hun commissionair in te leveren. Door het Engelsche gouvernement worden deze stukken overgenomen. bet. p. st. 6 pc. aand. van f 1000 £ 145 16 8 4)*» » » »1000 » 12110.6 .obl. 1889» .1000 f1124. » » 1890» »1000 .1125. » » 1891» .1000 .1125. » » 1894» £ 100 £.112 » » 1899» .100 >» 112 De oproeping voor de 4 pc. 1897 is nog niet gedaan. De jonge dokter is by de djambische oorlogs troepen ingedeeld. Mevrouw mag niet volgen. Grootvader wordt verrast met de tijdelijke over komst van schoondochter en eerste kleinkind. Maar ze komen met de »Prinz Heinrich" van de Nord-Deutscher Lloyd. Dat was zeker 't voordeeligst en 't meest comfortabel. De agent vertelde dat sinds maanden het aantal passagiers zoo groot was dat geen enkele hut onbezet bleef. Kan de nederlandsche scheepvaart niet zorgen, dat zy' althans alle nederlandsche passagiers tot zich trekt 1 Kan 't zy'n ook vele moffrikaansche. De koersen der scheepvaartpapieren zy'n sinds langen ty'd al zwak genoeg. Amst., Marnixstr. 409. Bussum, »Bornoo". M m nniNiMMi i datum v. bet. l Dec. 1903. l » 1903. l Sept. 1903. 16Nov. 1903. 16 » 1903. l Sept. 1903. lOct. 1903. obligatiën van De XXe Eeuw. Sept.afl.: Jaeques Perk herdacht, I, door Albert Verwey, Middeleenwsche Renaissance, door G. Busken Hnet. Gedichten, door J. L. Walch. Kritiek over Honoréde Balzac, door L. v. Deyssel. Terug, door H. Bonma. Kamers, door H. Bonma. Verzen, door Marie S. Roetman. Keizer Marcus Aurelins tot zichzelven, door J. H. Leopold. De Twist, door P. H. Ritter Jr. Gekke Tinns, door P. H. Ritter J r. Muziek, door J. C. Hol. Aanteekeningen by' het lezen van Bosboom Toussant en Van Lennep, door L. van Deyssel. Elsevier's Maandschrift. Sept.afl.: Corn. Anthonie van Waning, door P. A. Haaxman Jr. Den Haag in «Buitenrust", door Johan Gram. Hollandsche musici in den vreemde, door dr. J. de Jong. Najaar, (gedicht), door Adolf Herckenrath. Novemberdag, (gedicht), door Else van Brabant. Koning Wind, drama in verzen, door Bernard Canter. Hannie, door Jeanne Haaxman. Papa, door Cornélie Noord wal. Van de redactie, door F. L. Supplement: »David en Saul", reproductie naar de schildery' van Jozef Israëls. De Nieuwe Tijd. No. 9: De sociale politiek van Leo XIII, door W. H. Vliegen. Domela Nieuwenhuis als geschiedschrijver, door P. A. Py'nappel. Een slotwoord, door E. Redelé. Orer waarde, door R. Kuyper. De Fransche vakvereenigingen, door H. Spiekman. Chineesche dubbelspelen, door S. Het geding Levy, contra het historisch materialisme, (Slot), door J. Saks. Ome Kunst, No. 9: W. Steenhoff, Van Goyen-tentoonstelling in Amsterdam. la. P. de Vooys, Jong Hollands Huis te Breda. Kunstberichten. Boeken en Tijdschriften. Europa. No. 9 : Te laat, door M. de Vries. De haan, van Knud Saxid. Onder de vage bonden, van Verga. Drie verloren schapen, van Elizabeth G. Jordan. De engel des doods, van Benei?enni. De honderd-en- eerste, door Annie Hamilton Donnell. Een Boekenpraatje, door Cenatos. Nederland. Sept.afl.: Proza ; De stille stad, door Henri Borel. Maria Stuart en hare dichters, door mr. M. G. L. van Loghem. Een halte, door W. F. Gouwe. De Twistappel, door Virginie Loveling. Kroniek. Poëzie : Illusie, door Taceo Storno. Meeuwen, van Elring. Het oude lied, door Luigi Romito. Vlaanderen. Sept.afl : Verzen, door Prosper van Langendonck. Muziek en poëzie, door Prosper van Langendonck. De oude visscher, door Gustaaf Vermeersch. Kroniek, Jong Neerlandsch proza, Frans Goenen Jr., door Emmanuel Bom. De Katholieke Gids. Afl. 9 : Ignatius Albertus de Vloo, door G. C. A. Juten. Het spiritisme, door A. Nuyens. Ty'dschriftentafel. Hoe de Pausen beminden, door P. M. Bots. Politiek overzicht. Tijdschrift voor toegepaste Scheikunde en Hygiëne, no. 12 : Salpeter, door dr. A. Verwey. De rook- en roetplaag, door J. v. d. Breggen. Bydrage tot de bacteriologische controle van zoogenaamde ziektekiemvry'e, gepasteuri seerde en hoog-gepasteuriseerde melk, door dr. H. G. Ringeling. Notulen van de Algemeene Vergadering der Nederlandse hèChemi sche Vereeniging, gehouden in het chemisch laboratorium der Rijksuniversiteit te Utrecht op Zaterdag 4 Juli 1903. Industrieele mededeelingen, personalia enz. Uitkomsten van het onderzoek van boter door den keurings dienst van voedingsmiddelen te Rotterdam en van melk, boter en karnemelk in het labora torium van den gemeentelijken gezondheids dienst te Amsterdam. Tijdschrift der Maatschappij van Nijverheid, No. 9: Brikettenfabricage, een loonend be drijf. Een studiereis in Amerika. Tentoonstellings-agenda. Tentoonstelling te Arnhem. De tentoonstelling te Luik. Nieuwe tentoonstelling te Dusseldorf. Ten toonstelling te St. Louis 1905. Nyverheidstentoonstellingen. Nieuwe leden. Handelin gen Alg. Vergadering. Uit de departementen. Nederl. Nijverheid. Uit buitenl. geschriften. EigenHaard, No. 36: Janneke, de Pionierster! door Louise B. B., XIII. De Koninklijke Maatschappij 'De Schelde" te Vlissingen, door Nautilus, met afb., (slot). Impressie, door Jeavne C. van Ley'den. Het Huis te By'weg in 1812, door S. Kalff, met portret en afb. I. Verscheidenheid. Feuilleton. Moderne Kunstwerken, afl. 9, bevattende 8 platen van J. Mendes da Costa. La Revue. Sept.afl.: Jean Finot, Francais et Anglais devant l'Anarchie enropéenne. Emile Faguet, Les Ennuyés. Dr. Cabatès, Les Infirmités du Génie. Manuel Ugarte, Influence de laLittératureFrarjaiseen Espagne. Dr. Daniel G. Brinton, Les Maladies des Peuples. Liard-Courtois, Parmi les Fore,»ts Francais, (II), (fin). W. E. H. Lecky, L'Alliance Anglo-Américaine. H. Faure, Madame de Straël et Ie Duc de Palmella (Lettres d'amour), (II), (fin.) Eugène de Roberty, L'Amour devant l'Esthétique. Comte de Larmandie, Un Essai de Résurrection. I. Collaborateurs de L» Revue, Mouvement scientifique .et littéraire en France. Innoud v*a- Uidscüriftea. Ome Eeuw. Afl. 9: Een onderkruiper van 's Compagnies negotie, door mr. N. P. v. d. Berg. Europa's beeldende kunst in haar opkomst, door prof. dr. A. E J Holwerda Geestelijke machten. De moderne theosophie, door prof. dr. P. D. Chantepie de la Sausaaye. Haar bekentenis, door Val borg IsaachsenDudok van Heel. Een beklimming van den Petit Dru, door Isabella F. Muller. IIIIIIIIIIIMIIIIIIHH'IHtillllllim UIT DE NATUUR XXIX. Montjoie in den Eifel. Wat in de stad Monijoie, dunkt my, de aandacht moet boeien van ieder, die graag teekent, dat zijn vooral de daken en de boven stukken van de gevels. Al is er wel degelijk een algemeene bouworde, een gebruikelijken trant op te merken in den bovenbouw der huizen, die zich vooral uit door het materiaal: hout, leien en kalksteen, en door een zacht ge bogen lijn,dicht bij den onderkant van de vooruit springende daklysten toch zult ge er maar heel weinig gely'ke of gelijkschijnende huizen vinden. Wel is het duidelijk, dat de bouwmeesters, elk voor zich strevende oorspronkelijk te zy'n binnen de grensen van 't algemeene plan, er steeds op bedacht waren, dat hun werk letter lijk van uit de hoogte beoordeeld zou worden. De gebouwen daarentegen, die op of tegen de hoogten staan, zijn berekend op den aankijk van beneden en die in de omgeving van het slot, zooals het Hospitaal, zijn weer in over eenstemming met dit gebouw en in een kasteelachtigen, rniddeleeuwschen bouwstijl opge trokken. Na al dit voor ons laaglandei's zoo verrassende en indrukwekkende van een stadje tusschen hooge bergen, zal het misschien vreemd klinken als ik zfg, dat ik herhaaldelijk aan ons; Amster dam herinnerd werd, beide keeren dat ik de straten ?an Montjoie doorwandelde met het doe! wat te teekenen, waarvan tusschen haakjes door tijdsgebrek, einbarras de choix en de bijzonder mooie ansichtf-karten en albums die overal te koop hangen, zoo goed als niets is gekomen. Werkelijk er is iets van Amsterdam in Montjoie, en wel van het oude mooie ry'ke Amsterdam der 17de eeuw. Verscheidene huizen lijken een gewijzigd model van onze mooiste gebouwen van de . Heeren- en Keizersgracht; die zelfde voorname, royale deuren en hooge vensters, de gebeeldhouwde frontispieces met de wapens van de patriciërs, die de burger paleizen lieten bouwen. Tot de geïsoleerde gekleurde ruiten toe zy'n present, maar al weer niet precies van dezelfde kleur. Viel in Amsterdam het warme paarsrood 't meest in den smaak, de ry'ke handelslui en fabriekseigenaren van 't Montjoie der 17e eeuw hielden meer van een zacht en diep zeegroen tintje. Ook de hooge stoepen, dubbele en enkele vindt ge terug by' de vijf of zes grootste en mooiste huizen; gebeeldhouwde deuren *y'n er vele, ook in de eenvoudige huizee, waarin garen en band of Montjoier toeten te koop zy'n. De achterzyde van de huizen der hoofdstraat heeft iets van de achterzyde van de Doelen straat van den Binnen-Amstel gezien; daar en hier serres of veranda's boven 't water uitge bouwd. Waarschijnlijk bewerkten dezelfde oor zaken : veel geld, een goede smaak, een eigen aard, weinig ruimte en lastig water, zulks in't-oog-vallend overeenkomstige gevolgen. Een groot verschil is er ook, dat toch nog haast weer een gelijkenis wordt. Er is in Montjoie zelf zoo goed als geen plaats voor boomen, de grond is er te hard voor, maar zoo gauw er maar hier of daar een vlak j e of een kuil of een spleet tusschen de steenen humus genoeg. kan bergen, dan borrelt uit die donkere hoekjes een macht van mooie wilde planten, van bloemen, van varens en mossen, die als spontane ornamenten de grauwe grillige kalkstukken en leisteenen, waaruit de muren zijn ineengezet, tot zulke heerlijk mooie wanden maken als geen menschenkunst zou kunnen doen. Benig mooi door zijn natuurlijk decoratief is een waterpoortje in de Roer, vlak naast de plek waar de Lauffenbach in die rivier valt; 't is niet meer dan .een gewelfde doorgang voor stroomend water, dat denk ik, onder de huizen door van de helling wordt afgevoerd. Dit poortje van grijsblauwen leisteen en gedeeltelijk van bleekrooden bak steen gemetseld, heeft tot versieringsmotief maar twee gewone planten gekozen, hemels blauwe klokjes en zeegroene varens; die klokjes, onze gewone nederlandsche boschklokjes, groeiden evenwel uit de spleten van de steenen in zulk een massa, zoo vol van kleur en in zulke mooie slingers en trossen, en de rotsvarens die in bossen tusschen de leisteenen kwamen uitkijken, tapisseerden er zulke prachtige fijne franje over heen, dat ik wel tienmaal een omweg gemaakt heb, alleen om maar altijd weer dat poortje nog eens en nog eens te zien. Ik dacht dat het aan my' lag en niet in 't brugje zelf zat, omdat ik veel van blauwe klokjes houd. Daarom heb ik op myn tweede uitstapje naar Montjoie de reisgenooten, zonder ze iets van mijn opinie over 't poortje te zeggen en zonder het op zettelijk aan te duiden, er voor gebracht; alle zonder onderscheid, er was maar n botanist by, stonden opgetogen, 't Was dan ook mooi. Wie Montjoie van alle kanten uit de hoogte beky'ken wil, heeft twee volle dagen noodig; wie er maar n heeft, moet van het station niet ADVEBTENTIEN. Volgens den hedendaagsehen stand der wetenschap is proefondervin delijk het beste middel voor de verzorging van mond en tanden. Alleen echt in onze Patentflacons. de weg snel. en een halsbrekend paadje voert nog sneller weer omlaag in een dal met een beekje vol kleine watervallen. Daar zy'n de oevers begroeid zijn met mooie, groote, blauwe berg-centaureas, met een zeldzame soort Judaspenning en andere belangwekkende planten, die 't een bloemenvriend altyd doen vergeten, dat het niet aangaat, of het eigenlijk onbe leefd is, te gaan botaniseeren, als hij met ge zelschap reis*-, dat geen ty'd heeft op details te letten. De rest van den dag, zoo werd ons door landgenooten verteld, er logeeren altyd Hollanders, wordt het best besteed aan een tocht naar Kalterherberg. \Vy wandelen langs de mooie chaussee de stad uit. De Roer bruist eerst links van ons; de hooge kalksteen rotsen rechts met hier en daar een huis dat er tegengeplakt schy'nt; een tuin op twintig meter boven uw hoofd aangelegd ; verderop een steengroeve vol gebroken leien en bloemen tot we aan deDrei Stege komen; daar nemen we 't laatste kiekje op de stad die alweer ten deele weggezakt is tusschen de heuvels, zoodat alleen de ruines en de torens er boven uitsteken. Enkele huizen op den rechteroever van de Roer zy'n van leien en hout getimmerd, 4 of 5 verdiepingen hoog; Ky'kje uit het venster van myn slaapkamer in Montjoie. dadelyk in de stad afdalen, maar den bequeineren Abstieg" nemen ; de weniger bequeme" zooals de wegwijzer zegt, voerc u als ge niet oppast hals over kop in 't dal van de Lauffen bach, waar de leelijke fabrieken staar;; en onder 't at hollen kwelt u voortdurend de fatale ge dachte dat ge bij een misstap dwars door de leien van een iabrieksdak in de diepte zult vallen of gespiest worden op dn i-piute schoor steen en die onder uw voeten omhoog steken. In plaats van hot bequeme" pad dadelijk tot in de stad te volgen zijn wij op de tweede reis halverwege hooger op geklommen naar den Kaiserblick en van daar afgedaald naar de Schlossruïne. Het uitzicht van ;kn Kaiserblick beloont de moeite van 't klimmen dubbel en dwars; we! is van daar niet de gebeele stad te overzien, maar naar rechts beeft men het indrukwekkende landschap stroomopwaarts, waar de hellingen van het nauwe dal met hoog spsrrebosch zijn begroeid. Het bezoek aan de ! ruïne kost een klein uur als men geduld heeft, j om het lange verhaal van den bewaker ten einde te laten komen. Zijn platduitsch is ander s we! aardig en 't opkrabbelen van de stikdonkere onderaardeche gangen lekker griezelig; handen on voeten komen er bij te pas Voor men in de stad koi^t is zoodoende al een goed dee! van het tweeda»g*ch reisplar afge werkt. Den tweeden dag in de vroegte kan dn tocht naar den H&llcr, een stuk ruïne aan de overzijde van het Sch'oss, vóór het ontbijt af gedaan worden; boven lar.gs de helling van de leien muren en terrassen wandelend, stijgt men haast onmerkbaar, achter de belvédère klimt deze lijken bijzonder veel op de moderne by'enkasten, waarop bij veel gewin, al naar behoefte aan woonruimte, telkens de eene verdieping op de andere wordt gestapeld. Er zijn drie mooie wegen, die naar Kalterkeberg voeren, wij kozen den middelsten, die vlak langs den rechteroever van de Roer langzaam klimt. Of de beide anderen mooier zy'n, weet ik niet, maar de er ze is al een heel interessante j en gemakkelijk te begaan. Links de Hoer, i eerst in de diepte; later woordelijk: rez-deI chausaee ; rechts begroeide rotsen, meest dichte sparrebosschen. waarvan de wortels hier en daar : boven onze hoofden kronkelden, talryke kleine watervallen ot raakte rotsstukken, waarlangs 't water naar beneden sijpelt over een laag van levermossen en goudveil De omhoog klimmende oude sparrebosschen ? met enkele reuüerstammen er tusschen, zijn [ donker als de nacht; waar een lichting ont, staan is en hier en daar gebroken of gevelde stammen liggen, blikkert een leien dakje van een houthakkershuisje in 't gedempte zonnelicht; prachtise decortarief studies zijn hier te maken voor Hans ut; d Gretchen. Een aardig kiekje zou 't gegeven hebben van ons gezelschap, hoe wy midden in de wild klotsende Roer, op steenen ais hunnebedden, ons twaalfuurtje zaten te gebruiken; de sceenen waren glibberig en het springen niet gemakkelijk, toch heeft er maar n van ons vijven een gedeeltelijk nat pak bij gehaald. Wat mij in de sparrebosschen op de rotsen ' langd de Koer bijzonder trof, is de bloementooi van den bemosten bodem: nianshooge vingerhoedskruiden, wilgerooejes, nog hoogere kruiskruidplanten en talrijke rose malva's die overal tusschen de fijne steenvarens opschoten, ontnamen aan deze bosschen en daarmee aan den weg het sombere en drukkende dat een sparrebosch meestal eigen is. Tot het hooge Reichenstein bly'ft de weg vol afwisseling in kleur en vorm, met uitzichten naar omhoog en omlaag. Verderop is het moois van een anderen, voor ons laaglanders meer gewonen aard, ik ken op de Velu we en in Zuid-Limburg wegen die mooier zy'n. Kalterherberg is een plaats als Dedemsvaart in myn jonge jaren, een slreekdorp, maar zonder water; niet eens alle twintig pas een huis; meestal van hout of riet met leem bestreken en versierd met gekleurde kruiswijs of in schuine ruiten geplaatste steun latten. Dat laatste halfuurtje was warm en lang, maar in 't hotel kregen we een lekker diner met soep, groente, vleesch, forellen en kruisbessen, alles voor l Mrk. 30. Met den trein spoorden wij van Kalterherberg direct naar Aken. Om 9 uur 's morgens waren we uit Epen gestapt, om 7 uur van den volgenden dag weer aan tafel. De heele mooie reis had ons ongeveer f 7 per persoon gekost; warm avondeten, logies en ontbijt in Montjoie, tot prentkaarten toe, meegerekend. Voor wie zy'n Harz, Schwarzwald en Zwitserland nog te goed heeft, is 't een goedkoope en nuttige inleiding. E. HEIMANS. IIIIIIIHIIIIIIIItltlllllllltlllllllltllllUllltMIHUIIinr^. Een Tram? Het ontslag Lindeman heeft aanleiding ge geven tot velerlei geschrijf omtrent de moeielyke questies: Ie. Binnen welke grenzen behoort een amb tenaar vry' te zy'n. 2e. Behoort iets, al of niet tot misdryf, waarvoor straf kan worden opgelegd, bepaald te worden alleen door de wet of hebben ook ministers, Staatkundige partyen, particuliere lichamen de bevoegdheid zonder vorm van proces eene beslissing te nemen. Nu is myn vraag: Heeft de Hollandsche Ijzeren Spoorweg Maatschapi ij het recht om aan alle ambtenaren en beambten, die in haar dienst zijn (zegge plm. 10000 man) op straffe van onverwijld ontslag te verbieden sociaal democraat te zijn of o}) eene eerlijke wijze daarvoor te propagandeeren ? Ieder beambte en ambtenaar moet tegenover den Chef van Dienst de belofte afleggen geen S.-Democraat te zy'n, alvorens een schriftelijke aanstelling wordt uitgereikt. Deze vraag, geheel afgescheiden van het feit dat ondanks de strenge onderdrukking de sociaal-democratie groeit en zonder overschatting thans de grootste helft van het spoorwegpersoneel omvat, be nevens een menigte strijdbare flinke mannen, die hoe at'keerig van het zoogenaamde straatsocialisme en het daarmee gepaard gaande schelden en schimpen, voor de ware, weten schappelijke S. D. met hart en ziel pal staan. Dat het beruchte verbod in ons oog een groote onrechtvaardigheid is, behoeft geen be toog. Immers waar wy vroeger alle strijdmiddelen bezaten om den strijd tusschen kapitaal en arbeid aan de zijde der laatste te kunnen voeren, teneinde de arbeiders op te heffen, de arbeidswaarde op te voeren en meerdere con cessies te veroveren, mochten wy van het standpunt der Maatschappij niet verlangen dat zij in onzen strijd zou meewerken, doch nu Z.B. onze Minister zoo goed is geweest ons de strijdmiddelen te ontnemen, nu eisenen wij met recht, dat hij ook onze machtige directie aan banden zal leggen en dat hy ons in staat zal stellen langs parlementairen weg onzen strijd te kunnen voortzetten, alzoo dat wy propaganda kunnen maken voor onze arbeidscandidaten. En nu nog een enkel woord over de enquête commissie voor het spoorwegpersoneel. Tot nog toe en voor zooverre geoordeeld kan worden is het spoorwegpersoneel vol lof over de commissie. Degenen, die van het ver hoor .terugkeeren brengen bijna zonder uit zondering den indruk mede, dat de heeren commissieleden de zaken ernstig behandelen. Mogen wy' dus van deze heeren het goede verwachten, de ondervinding zal leeren of zy' tegen onze machtige maatschappij met al haar ten dienste staande hulpmiddelen, als de ge makkelijke toegang tot adviseerende regeeringslichamen enz. enz. zullen blijken opgewassen te zijn. Wij hopen het beste, maar vreezen het tegendeel. Een H. S. M. Ambtenaar.