&?': ? 10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND: No. 1370 Ten Blotte de blijde boodschap voor de aandeelho«ders van de Ned. Indische Tram dat de koers TUI 138 tot 145 vooruitsprong, ook de We»tland&che ging niet onbeduidend vooruit. Leestafel: Jaarverslag van de Babat-Djombang. Inrichting en werking van hypotheekbanken. Dissertatie van mr. H. G. F. Christmann. Baide uitgaven, speciaal de laatste, 'n lyrig boekdeel, in studie genomen. MMtHIMIIimUHHHMtHimtiMHUIMH Ofer. Honger on Gymnasiaal onflemrijs. « II. Inleiding. Tua res agitur. H<it zou al (e naïef zijn, te meenen, dat zij, die werden uitgenoodigd om d i regeering op onderwijsgebied voor te lichten van alle hoe goed ook gemeende, verstar dige en practiscie wenken nota zullen uemen. Niemand kan even wel verhinderen, dat zich om'rent varschilbnde punten een communis opinio vormt en gewichtige meeningeii vaii dit soort zullen de aandacht der hooge commissie wel niet ontgaan. Hit i i ook niet onwaarschijnlijk, dat zij bij kwesties van verreikende gevolgen wel degelijk de oóren zal openhouden voor opmerkingen van zulke mancei van ervaring of gesag, die zich uitsluitend door de gedachte aan de belangen van htt algcmsen laten leiden. Buiten den kring van hen, die direct of iniireet met 't onderwijs te maken hebber, staan anderen, die met meer of minder belangstelling den strijd der meeningen gadeslaan. O ik zij zullen willen weten, waarom 't eigenlijk gaat. Want otderwijs raakt ieders belang. Dan z:illen verscheidene mannen, die geroepea zijn of zul en worden om later aan regeeringsvoorstellen kracht van wet te verleenen, gaarne van ver schillende zijden goed ingelicht willen worden. De zaak is van zoo enorm belang voor de toe komst van ons land, dat niemand onverschillig mag txzlen. Ojz? quafhankelijkbaid berust voor een groot deel op onze iatellectueelübsteekenis en op 't besef, dat, zoo ergen^, in esn klein land elke partij veel moet opcff.-ren voor 't algemeen belang. Politieke of andere verdeeldheden zouden ons spoed'g in de tanden van anderen brangen. Geestelijke groot'ieid en eendracht, in het groote is onze beste verdedigingslii i>. Onze materieele welvaart gaat hiermee hand aan hand. Men mag strijden voor wjlke zaak men wil. als hder maar bedenkt, dat zijn zaak Biet dn eerige belangrijke is en niet do eerste in de «ogen van velen. Men doet misschien 't best om hoofdpunten koit te formuleeren en de iandacht vooreerst op die hooflpuuten te vestigen. Er zijn eerst nog universeele vraagpunten, die men onmogelijk kan voorbij gaan : Kunnen we op den duur al onze universiteiten in de vijf faculteiten wel zoo inric'iten, dat ze aan billijke ekcben voldoen? Of zijn onze fl ancieele en intellectueele krachten niet toereikeid om steeds overal met de eischen van de wetenschap en dm tijd mee te gaan F Hierop zal men bet antwoord gemakkelijk kunnen geven, p vraag I zal voorloop:g een »uon possumus" moeten volgen, op vraag II nog altijd »neen niet toere;k°nd." En hebben we eens een ex 'ra goede kracht uit het buitenland, dan verdwijnt die in den regel spoedig weer. Kunten we die' «iet krijgen, dan moeten we ons wel eens behelpea; hierdoor ontstaan scheve toestanden, die gevaarlijk worden. Of iemaad speelt voor duizendkunster. aar en slaat er zich jaren lang door. Dat vinden leeken kranig; wie als kenter achter de sc'ifirm°n kijkt schudt 't hoof J. Sic itur ad astra! Nu komen belangen van stad en provincie, van bijzondere personen en groepen in het spe). Door al deze belacgen wordt de salus publica of de eer der weteisc'^ap geschaad. Willen we gymnasia, die zonder voorbehoud de towschalen van wetenschappelijk onderwijs kun-.en genoemd warden en wair een corps van goede docenten df gelijk en mooi onderwijs geeft, waar harmoiii is tusschen bet leervak en de leernifthode, tusschen de leers'of en de eischen van de totkomrtige sludiëa d:r leeflirg;ti, harmoue ook tusschen de verschillende oaderdeelen enz. erz.? Z>o j» en wie zou niet gaarne willen, dat onze fynnasia zér goed zijn dan mo. t n we ons hger en ons univer sitair onderwijs d tarcp inrichten en rnet, zcoals nu, het meeste op 't toeval laten aankomen of op de wilskiaiht, hit plichtsgevoel en het initiatief van enkelen. QJS gymnasium, Dishar monisch en onmondig als het is, vraagt spoedige en goede hulp. De pïtient kan 't, nitt lang meer volhouden. Hij lijdt aan waterzuc'it en verval van krach'en, z:et er oogenscbijalijk vrij go?d uit, maar H doodziek. Is 'c ons ernst om het hooier en gymnasiaal onderwijs zoo te verhi ff n, dat wij ons tepe over volgende ges'aohteu kunden verantwoorden en niet. /<? veel bij het buitenland t-n achters*aan? Zuilen we cns hierin vooral laten leiden door de belangen van het alterneer, door ru;me en verstandige opvoedingsprincip s, dj eischen der wetenschap en van den tijd ? Zullen we ois willen tn du'ven plaatsen op eeu hoog s'andpunt, streven r air een groot ideaal, wakende over de b^laii^en van allen, vrijheid later.de om zonder schade voer 't geheel aan meer individueele ea plaatselijke belanden te ge;iioet te komei. ? Zoolang 't 01 zeker i?, of deze vragen raar omstand ghedtn tamelijk bevredigend kunnen worden op-elott en of mui afdoende maatre gelen zal kunnen en durven nemen moeten we ons van de toekomst van ons onderwijs geenV groote illusie inaktn en is het dwaas zich in de ouderdeelen te verd.epeu. Hit orderwijs of hever de fundamenten en de groote lijnen van het onderwijsgebouw, het, karakter, alles wat k recht en leven aan 'i geheel geeft, dit kan niet het werk van tnkeleu zijn. Het is 't werk eener gans-c'-.e ra'is, u '.t haar, door haar tn voor haar tot stand gekomen. Is d. t niet, het geval, dein k au men i.a korten tijd op nieuw beginner. Wij moeten bfstlfen, dat afin de reorganisatie, waar uoodig reforiiift'ie van ons oid-rwij* .i groote anoi.it me krac'it mo-jt mt-cw< rker>. A 'm de bekwaamst. u onder cis nnLe 't gtgt.ven zij u den strijd der imei.ii K i !c >«<kn ui tot. een goed eiude te votr;ii. A in il ? btaat.'C jmmi&sie de eer or;i de h',of.!rtS'.!i aten ie toe'sjii, !e weger, te beoordeeld: cu te vfrwcrp'iu c, f ts verwtrke!1. De g<r><e'". t: S ;-?? is v r.'-ii( Wuórde'ijt, als bet ia'er bluf k, d si t. ,T ; c' romehji;!; vcrg^sskgf a ho:.bcu p'aa s u;::/:td. Jl .', i;ag( siaeU zói eordre!-:?'. il.;* peik- va:; z?\i, ia' ''?: mij zr.l b'.ijvc:: be»'fr;<:ii ij. LVC i >{? -i ':T -', v., t r ,;; n-le. j:i c:i heb '.intikt. I1; r. f. i'. t, tij'! ':i\ 'J 'e geje'-'i-:i ik op volkomen onzijdig standpunt sta en dat dus geen consideraties van- allerlei aard bij de bespreking dezer zaak hinderlijk kunnen zijn. Het is mij alleen en uitsluitend te doen om de verhefüag en ('e verbetering van een voor naam deel van ons onderwijs. Ik dien geen. andere belangen. Opdat de boofjpunten in het oog springen heb ik deze ia stellingvorm als desiderata samengeva*, die ik bij gedeelten zal mededeelen. (Wordt vercolrjd). J. W. BECK. KIEÜWE UITGAVEH. Utt de verspreide geschriften van Allard Pierson. Tweede reeks. Den Haag, Martinns Nijhoff. l nchtirg en werking van Hypotheekbanken. Academisch proefschrift, door H. G. F. C RISTMANN. Amsterdam, Boek- en kucstdrukkerij voarh. P.oelofzen, Hübner en Van Santen, Van zeven meitjes, door FELICIE JEHU, met illustratiën van M. H. KRABBÉAlmelo, W. Hilarius WZ-i. Een kleine Wunderwereld. Afl. 7. Bjara, Hollandiadrukkerij. De molens te ZM Bommüen hunne eigenaars in vroeger tijd, uit een bundel papieren bewerkt door mr. Tn. TIIOOFT. GDrinchem, J.Noorduyn en Zoon. De eerwaarde vadirs sociaal-democraten, van de Orde van Z H Pieter Jelles de eerste, m dicht en ondicht bezongen door L. M HEBMANS. Amsterdam, L. de Bjer. Gezondheid en opvoeding, wenken voor het huwelijk, door prof. dr. GBOEG SIICKEB Leiden, A. H. Adriani. MAÜBICE MAETEELIKCK, Joyielle, vertaling van G. H. PKIEM Amsterdam, C. L. G. Veldt. Tten j vrtn arbeidswetgeving. Verzameling van aanhalingen uit de verslagen der arbeids inspectie (1890?1900) met betrekking tot vervanging van vrouwen, huisindustrie, algemeeae gevolgen enz. Met uitslag van eigen onderzoek omtrent dezelfde punten. R Jtterdam, W. Versluys. Algem'.en Verslag van den Rsad. van Admi nistratie aan de aandeelhouders in de maatschappy ter bevordering van landaanwinning op de vlakte van het Zwlsche Diep. Zwolle, de Erven J. J. Tij!. NLTSJLS Een herinnering. door H. G. De poeasa hal haar in'ree gedaan en haar eigenaardig stempel gedrukt op AtjèVs land schap en bevolking. De doodsche stilte, welke overdag in de kampongs en op de markten heerschte, gaf iets somberg aan de omgeving, ondanks het scherpe zonnelicht. Geen ploeger hoorde men zijn goedige buffels tot trekken aanmoedigen; -de ploeg was ergens onder het huis opgeborgen; de buffel lag in den modderkuil voor zyn stal; de plo?ger lustte in zg& woning uit vin de vermoeienissen der nachtelyke godsdienstoefeningen en slemppartyen. Vergeefs zou men op de markten zoeken naar vruchten te koop aanbiedende Atjèhsche vrou wen in haar typische kleederdracat; of naar kooplieden, die in hun stalietjes van alles en nog wat ten toon stellen, of naar jolige kinde ren, die spierraakt loopen te ravotten. Alleen een troepjs hongerige geiten zou men kunnen zien rondacharrelen onder de huisjes, zoekend naar een weggeworpen pisangschil. Maar als de zon haar dagtaak bijna volbracht heeft, wordt de benauwende stiKe verbroken. Dan verlaten de menschen hun woningen, trekken caar de meunasa (nachtoerlili/jf mor reizenden) om den zonsondergang af te wachten en gemeenschappelijk de aldaar toebereide kandj (bry) te nuttigen. Daarna keeren zy weer huiswaarts om zich verder te verzadigen. T^gen acht uur des avonds komen de mannen wederom in de ineuuasa bij elkaar om geza menlijk gebeden op te dreunen, gelyk het rituaal van den Islam voorschrijft. Vervolgens wordt uit den koran gereciteerd en ten slotte de ratéb gezongen, een soort godsdienstige zang, die de deelnemers zoodanig opwindt, dat enkelen hunner van verrukking by'na bedwel men. Deze luidruchtige godsdienstoefeningen wor den veelal begeleid door de muziek van handtroimnels (rajiana) en houten ringen (poelet), welker rhytinu», van l.vngzaam tot vlug aan groeiend, een eigenaardigen indruk maakt op Kuropeescbe ooren en door den fuselier met ter zyde stelling van a'len eerbied voor den Islam «pikt 'in pakt 'm" genoemd wordt. Niet alleen vcor de A'jshsche bevolking is da poeasa een bijzonderen tijd, maar ook voor kompeuni. Immers elk goed geloovig Mabomedaan is gehouden den vastentijd, of althans enkele dagen, in zijn kamjiong, en zijn familie door te brengen. Bekende hoofden van verzet en hunne aanhangers verlaten d«n bucne schuilplaatsen buiten het bereik orzer wapens en trachten bij bun gezin te komen. N.i;uuriijk ne men zij alle vocrzo gsmaatregelen om i,letiühan den der vervlook'e kaïihé's (nreemdun) te vallen, doch ook de kompeura» waakt en niet zelden gelukt het haar de hir.d te leggen op een djabat. te midden der feestvierend:;!!. Miar nog boter is het te wachten totdat de onvoor zichtige, moede \an het nachtwaker, z'cb in Zijn wor.ing wfagt om tot zonsopgang uit te rusfen. \Vil hij met den dageraad het huis verlaten om zich elJers te verbergen, zoo vindt hij s:ms den wig afgesneden door onzo b.ij >netten. Dan -blijft hem alleen over zich ge vangen te geven of. ... te sncuveljn. :?; * * Aan den boiiiiaeuluop va'.i een mooi, helder rivieitji! lag. DJ, dei! hoogen zuidelijken oever een nmié^LaiiMt! biva'-c, aangelegd in een lang werpig vierk.iLt. mee een der iango zy'len evenv.ijd'g jdV, lic: s'room en op slechts er.k;le meters lïtarvan \er."i<.d;'r.l. was h-:t tnvak oragever. do-^r t; n i,.ge-.. baiaboo-pag ;er, door vlochten met di.orjj^ «a-% woika ui) de korta ?;;den va, f.n,.jvc:':-G!L5i.>ii tot aan h«t wato:. Ingcric';: \>r,i -l a 5 bri..:a Ic'i, bu-od i'r-;;.'! jvinji'jdc \-;~ i_ L:i.;' 'r. i:n:;r iwijü;ij':!i i f-, o lai-felhMi. '. i.:^: 'i. scLi'ij tui,.;j:':: i.;'t M'oo!;'," l]ocn:j:::T: j :-. ii. a.j'ui^ Sti.Ui;.- ]?-?',. Tut u;(i ciersve:!;1!,,! 'i;,--. < ;?;:-.:?, b'-ii'; *'i>.\.', s a >~:ir:;-i i\~. \ itij/irJc ;j!, '. i..'iiv ..;,:--]i tüVili:^ ^.vc '-i-.ïo".C, en \Vr.AVa..; h- t l' ?.: '.'.'?- \CJ \jv\\-:: '.'.*. !i''i;}'\ ? \ >>:?.;,[??,< : " kooi: een vierkant van 3 M. zijde by 4 M. hoogte, van prikkeldraad vervaardigd en geheel doorzichtig"; alleen een dak beschermde tegen zon en regen. Deze kooi had het voor deel, dat men van buiten iedere beweging der gevangenen kon gadeslaan. Een lange bamboe-staak, waaraan de drie kleur wapperde of slap hing dit was geheel afhankelyk van den wind volmaakte de in richting van deze ben t ing kompani", gelijk de Atjèhers haar noemden en welke nog geen 500 dollar aan materiaal gekost had l Op ongeveer dertig schredan van den hoof 1ingang in den vorstelijken pagger l»g de Atjèhsche markt, waar in gewone tijden een levendige handel gedreven werd in vruchten, visch enz. Een ondernemend chinees had zich daar gevestigd en voorzag den troep van het Doodige om ménage te voeren. De nabijheid der markt had een tweeledig voordeel nl. n voor den vy'and en ,i voor de kompeuni. Onder de vermomming van eerzaam koopman kon de vijandelijke spion op zyn gemak de gewoonten der kaphé's bestuieeren en zijn vrindjes waarschuwen, telkecs als orze pa trouilles uitrukten. Aan den anderen kant konden onze gidsen, die zich natuurlijk niet alleen waagden in de kampongs, op de markt ongemerkt hunne verspieders ontmoeten en al dus berichten inwinnen. Het voordeel der At jèhsche spionnage boven de onze was, dat hun spionnen alles persoonlijk konden waarnemen, terwyl onze berichten uit de 2e of 3 3 hand kwaden en door die omstandigheid niet in juistheid wonnen. * # 4£ Het was omstreeks middernacht. Het fluive licht der ondergaande maan schaduwde on zekere vormen achter de voorwerpen. Als eea bedwelmende nevel lag liet orjbeschryiely'k weemoedige van den trop;scaen nacht over het landschap. De rivier, opgevuld met rots blokken, welke vroegere banjirs van boven hadden aangevoerd, vormde achter die steenklompen watervalletj ;s, dij zangerig ruischten in vreemde akkoorden vol onbegrijpelijk zoets. Mf-j^stueuze bambocstoelen bogen zich over het water, als luisterden zij naar de teere melodie van den stroomzang. Het geboomte in den kampong rees op m donkere onbewege lijke massa, liet was blaistil. Als eenige stoor nis drong af en toe het dof geluid d r trom mels door, welke in de verivyderde meunasa gebruikt werden door de mannen, d e den zarg begeleidden. Ia het bivak rustten de vermoeide krijgers. A leen de schildwachten bawogen zich langs den pagger, turend naar buiten, waar de duis ternis steeds toeneemt. Eensklaps vertoont zich aaa de weiter-face een licbt, dat slii gerend bewogen wordt ea snel naby komt. De post maakt zich tot schie ten gereed en r^ept den naderende aan, zoodra hij in het bereik der stam gekomen is. De wachtcom nandant is resds toegesneld, en verkent den llchtdrager, die blijkt een onzer spionnen te zijn. Bahoedziam wordt bet poort js geopend en sluipend treedt een Atjeher Uinnm, die na zijn obor (fakkel) uitgedoofd en zijn wapens aan de wacht te hebben af'gegever, naar den inmiddels wakker gemaakten otticier gebrac it wordt. De spion deelt meds, dat een bekende djahat zich in zijn kampong vertoond hetft en voor nemens is den nacht in zijn woia g door te brengen. Om zekeiheid te hebben of het be richt waarheid bevat of slechu een poging is geld te verdienen, wordt de A jeher verder uitgehoord. II,11 blijkt, dat de aanbrenger een p3rsoo:iii:ke vijand is vau den djahat, die ieia zeifj o.,langs een karbouw ontstolen hee!t. De mede.leeling krijgt daardoor veel schijn vai waarheid. Twee brigidos ort'angen last zich dadelijk gcret-d te taaien; ds spion zal als gi>ls die::si doen en eea kwar tier lattr waden de n;aréc;iaustées door de rivier om d-n overkant t« bereiken. liet doel van dezen nachtelijken toc'it de woning van den dj^hat w ongeveer tweo uur verwijderd, Maar het is stikdoi.ktr; boven dien moei een omweg gemaakt worden, ten eir.d'; de vermoedelijk u tgezelia wach'piiten te verschalken. Men mag dus geiust op ruim het dubbele van dien tijd iekeae:i en Dioet zich baas'cn om den vogel niet g>vloge:i t.; vindt n. Dwars d w een drassige sawah bewoonde j oorden, moeten zort:vui lig vermeien word-ju ni'ireheert de troop tut a-'iii (i. n voet \ar. hè'. gebergte, v, av ee??. pad L: een groo'er. boog kii)t toïacliter ('ei: geiVv-uiC^itn ka-jijiüi.y. l!-.'t is re;vls vier uur, a s- r.ien cu:.; du'steret; ;:a.:';>i n^rai.d \\,t.r zkli h'.-i i;; u-.".ar hè; !i.;^!ir;:-U: Jui '/.<: J ie .?/.//,?/?./?,?' l\."j'-j : l D . ^ ,;:J: K'uipenderwijze gaat hè' met horten en stooten voorwaarts. Oneindig lang duurt het, voordat da nog geen 350 M. diepe vlakte doorgetrokken en de kampongrand bereikt is, waar een oogenblik wordt halt gehouden om op adem te komen. Dan gaat het weer even behoedzaam voorwaarts naar het huis, dat weldra door n brigade omsingeld is. De andere brigade h Beft zich op het pad opgesteld, om iedere hulp van buiten te weren. Inmiddels is de gids met voorkennis van den officier in de duisternis verdwenen ; hij wil voor zijne kamponglitden niet weten, dat hy de kompeuni geleid heelt. Morgen zal hy zijn bloedgeld in het bivak ontvangen. Obors worden ontstoken en met eenige slagen tegen de stijlen van het huis de bewoners ge wekt. Het geluid dringt in de nachtstilte door tot de Atjehsche wachtposten, waar een zwaar seinschot valt, doch .... te laat. Da djahat wordt aangemaand ongewapend naar beneden te komen en wordt h?m levens behoud verzekerd, tenzij hy verzet pleegt Langzaam opent het deartje der woning zich; een hoofd kijkt met verwilderden blik naar buiten. Ziende, dat tegenstand hopeloos is, komt een uitdrukking van gelatenheid op het gezicht van den A jïher. Zonder n woord te zeggen, werpt hy den sibel ach ter zich in het huis, waar het wapen dof neervalt op den bamboe vloer; daar a daalt hij de enkele treden van den stijlen trap af en geeft zich gevangen. De handen worden hem op den rug batnengebonden en twee ma iéchaussé3 klewangs maken hem duidelijk, dat iedere poging tot vluchten onvermijdelijk den dood ten gevolge heeft. De woi ingmoetnutogdoorzoc'at worden,maar de officier wil daartoe liever den da?, die weldra zal aanbreken, afwachten. De (:roep krijgt bevel te rusten, doch zoodanig, dat ieder ge reed is tot handelen en de commandanl neemt plaats op de onderste trede van den ladder, met welbehagen genietend van de rust. Ver heugd, t,'at alles zonder noode'oos bloedver gieten is afg^loopsn, draait bij zich een sigaret. Eensklaps wordt de deur der A'jèhscbe woning met een ruk geopend ; haastige schre den doorloopen het kleii e voorgalerijtje en met een dof geluid valt een zwaar lichaam te midden der solda'en: h>:t is de vrojw van den gevangene, die haar man wreken wil Een j mg kind op den linkerarm dragendn, zwaait zij in ds rechterhard den geduchten s-ukin (-"abel). DJ sanval is zóó onverwacht, zóó plotseling, dat de maréchaustéj's zich ter nauwernood weren kunnen. lïeeds beeft een hunner een ti nke scbram in het gelaat. Kletterend vallen de foreche slagen der A'jèh che, opgevangen door karabijn of klewarg. G.-iipt haar, maar doodt haar niet," kli; kt het bsvel van den olrHer. Het geluid dier stem maïkt de ra;ende vrouv krank innig van woede. Haar schreiend kindj) o«r den pagger wegwerpend, wa:r het in de stiuïken neervalt, attakeert zij thars den ofriaer, die nauwlijks den tijd heeft z'n klewang te trekken oui de slagen te pareeren. Nu komen verscheidere soldaten, die zich in een anderen hoek van het trf ophielden en misschien voi onderstellen, dat een tweede A'jè:er uit de woning gesprongen is en hun makkers aanvalt en mengen zich in den striji. K^i hevig gelrang volgt. H't me:'Schenkiuffén b"we?g- zich flasr een der hoeken v^ii de omheining, waar bet gevecht wordt voortgezet, totdat de vrcu v valt: een vreesc-lyke h >uw heef; haar in rien hals getrt iïin. S'hokkend bewe?gt ziel het lichaam in den dooilstrij'l. Kin rïu ?e kraet. don' de gevan gene geslaakt, ,<?óó doordring;ad, zóó verwytend en vol drof.-tiieid, doet d; soldaten sidderen. Beschnaiirl en vol deernis btaan zij on de stervende vrouw. Ieders gemoeïis vol en de ontroering rnet [een woorden weer te geven. AIP d:n horizon vertoont zich het eerste morgenlicjf". K >n klagend kin lerstemmelj? verbreekt de s'iltö. volgend op het tooneal van dit af.-c'iuwel ij'?{« acvecht. en maant opnieuw a^n de ontzettyi'de werkelijkheid. Een am'i > ieesc!i onderofficier gait in do struiken b.iiten d v n pagg-r zoeken en komt terii.; ra31 e n k;ndje v tn nauvehjks anderhalf jn",r. dat sóhrei"iid een beb'oed stompje om hoog hou U: het rech'.erha'.dja is boven den. D.eri zeU'tc-n avo"d rapporteer.!-: de ofl'.cier in zij'1. j'Ui'f.üal: hij het opiic'jten van den kw.iric'iw'ilk'f1, X \.".v, karnpo: g V, weid een A j-h-r, :« \rouw (1:0 ,'e rust:;r;(ie tio \> gK-.vajie;d aaüvioi. dinvii'ir.k eüeen j-n;'; kiiiini-;'11 iii^.L'.hji. ;>e*'0],r, O .zcr/ijd- i\i hcht ucv.'undc " J,1.1!? ir.ur'.i'; hy f;.) ui.. l'::tc-rs. vsok-j zoo i-üii i i'.fi.'ir !n'-r,'re.-'t''.:ri:vc-.. i-ti nii-;n en re; r;r;\^'"; voi ."-'i' r:-,io .hie'dL'ii. Ik: ?ias d.. o;lo-. i-ie !"!?! (j.1, r- -j;-, in ai. '/.'i, v- r 'ch: i k:> i i';: (j;r.ieu\v i \.-. ,r :.c n oi'. M' ?', i;-i.'i::Itc k.'r, h'j ;;i;h 0111:i i i ki< ?? ;+..>; li -.-. ?i.-f.L^chO'l il.\'0"il li'-T titrillALLERLEI. Het tal ijl iet leyen m den fcüsteinar, Gswoonlijk is het voor een man of een i vrouw een harde strijd, op het tooneel, in | de concertzaal of in een operagebouw succes te behalen, zelfs na jaren van ijverige studie. Maar we kunnen in den laatsten tijd ook eenige voorbeelden opnoemen, dat kunstenaars louter door een of ander toeval beker,d zijn geworden, d. w. z. dat hun bizonder talent onontdekt bleef tot het toeval dit aan het licht bracht. In Napels, zoo verhaalt een buitenlandsch tijdschrift, heeft het muziekminnend publiek op het oogenblik den mond vol van het schoone gezang van den nieuwen tenor Signor Giorgini, die nog geen drie kwart jaar geleden als vischkooper in zyn levens onderhoud voorzag, Bij het uitventen zijner waren viel het een bekend muziekliefhebber, met name Ugolini, op welk een krachtige stem Giorgini had, en hij aarzelde niet dezen op den schat in zijn stem opmerkzaam te maken. Hy sloot zich daarop bij een troep rondreizende muzikanten aan en zocg op straat liederen, waarvoor hij door het luisterend publiek ruimschoots met giften beloond werd. Einde lijk hoorde de impresario van het San Carlo-theater de werkelyk prachtige stem; hij zorgde er nu voor, dat Georgiui eenige maanden ijverig studeerde en daarna liet by hem met »Li Bohème" van Paccini voor het eerst voor het publiek optreden G3oraini viel algemeen in den smaak en thans geniet de voorma'ige vischboer het voorrecht, een «primo tenore" te zijn. Mr. Harry Coates. de «zingende stratenmaker", die in de liatste twee jaar in Londen en in de provincies in verscheidene operazalen is opgetreden, dankt z\jn succes als zanger aan een ondernemend agent, die hem (p zekeren dag toen hy bezig was een straat op te breken. toevallig hoorde zingen. Da agent stoni zoo verrast over die s'em, dat de gedach e bij hem opkwam, den man in zyn werkpak voor het publiek in de operazaal als «zingende straten maker'' te laten optreden. Het Hen we van het idee, gepaard aan het feit, dat Coates zingt, als een waar kunstenaar, die zyn leven lang gestudeerd heefr, werkte zoo zeer op het pu bliek, dat het waagstuk groot succes had. Aangrijpend is de geschiedenis van een dame, die onlangs door den manager van een groote Londensch muziekgezelschap aan het pu bliek werd voorgesteld. Deze danie, die ten gevolge van een ernstige ziekte haars echtgenoots tot armoede verva'len was, zag zich genoodzaakt, als straatzangeres in haar onder houd te voorzien. Haar liefelijk geluid trok de aai dacht van de vrouw van den ma-cger, die toevallig passeerde. Zij liet de zangeres bij zich komen en toen zij haar treurige ge schied nis vernomen bad, bood zij hnar aan, haar eeiïige maanden te laten studeeren voor kosten van den manager, om later als zangeres in hun geztlscnap op te treden. De dame r.ain het edelo-.oedig voorstel dankbaar aan en toen de bepaalde ty l verstreken was en zy voor het eerst optrad in het publiek, oogstte zij zooveel by'va! in mat haar schoon gezang, dat haar weliloenster zich ruimschoots beloond zag. Mister Ryan, de «kampioen der pijpers" was voorheen krantOTibrenger. E'en als de meeste krarter jongens fïiot bij gaarne opzijn virgers, maar hij was niet als de anderen tevreden met alleen schelle toonen uit te Btooten, doch hij oefen Ie zich onder het loopsn vlijtig in bet leeren blazen van straatorgeldeurtj'is. Terwijl hy zich op d=?za wijze in zijn geboorteplaats L"yeester vermaakte, hoorde de eigeraar van een groot cafc-chantant in Londen hern toevallig langs de straat 11 aten en ontdekte in hen onmiddellijk een fraai pijperatalent. lig engageerde den jongen, liet hern voor het publiek spelen en overal ward Mister Ryan mat hijvalsbetuigingen gehuldigd. Zoo zal het ook weinigen bekend zijn, dat L i Fjller een groot ihel j van haar succes aan het blooie toeval te | da ken heeft, d»ar het dansen van deserpeni tine-dans toevaliigerwy'za in ianr brein is ! opaenomen. lenige jaren geleden girg zy raar Parijs en richtte daar een eigen theater op Dit werd echter een groote bron van zorgen voor baar en zij begon te twijfelen, of zij op den duur het- zou kunnen volhouden. Doch op zekeren dag ontving zij een geschenk uit Indiëen wel een buitengewoon prachtigen, zijden rok, die oogenschijnlijk door een Indi sche ('anserea was gedragen geworden. Lu: Fiiiler trok hem bij een harer voorstellingen eens aan en bij een burleske bewoog zij, zonder eenig bijoogmeik den rok heen en w-jer. Tot baar f:roote verbazing waren (lou volgenden dn» de couranten voi lof over deze «r-ieuwe'1 mai ier van rtanspn nn maakten zij hat publiek iiandafhiig c p dit h"erlijk kur.s-'^tuF van de HÏoni gavie de danseres. OamidüfHijk i a het Iczon dezer berichten, begaf do (w ii.Tiie kuULicnares zich naar laar kamer, detd een rok aap. pit,g voor den spiere! s'.c.an d.'.nst:" en aü'.gcs-pourd duor c!it toeval, oef';: du zï^ zich vlijtig i'i de moeielijke ?erj)8ri)!ie-dsrisen, die hasr ove-r de gehoele wereld beroemt: heb'jeu gemuakt.