Historisch Archief 1877-1940
No. 1372
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD V OOR NEDERLAND.
Voor Kunst, Wetenschap en Politiek
leidt, sinds eeuwen, de weg der Amster
dammers door de Kalverstraat. Dat
was al kort na het afbreken der
houten en het bouwen der steenen huizen.
Kunstvrienden, kunstverzamelaars en
kunstverkoopers, boekwinkels, wijnhui
zen, chocoladehuizen en politieke koffie
huizen treft men er vroeger en later aan,
benevens logementen voor voorname
vreemdelingen, en voor welgestelde provin
cialen. Het logement De Keizerskroon"
thans het groote meubelmagazijn van
Pander heeft de treurige vermaard
heid nagelaten, dat daar, in den jare 1657,
de inboedel van Neerland's grootsten
schilder, van Rembrandt Van Rijn, die
failliet verklaard was, verkocht is.
De kunst zat in die buurt in de lucht.
Een eeuw later sloeg de kunst er, tegen
over hetzelfde logement, De Keizers
kroon" hare tenten op. Italiaansche
kunstverkoopers, de Buffa's trokken er
in. Het ging er hun goed. Hunne zaak
eischte al spoedig uitbreiding, en drong
henx naar ruimer verblijf om te zien.
Dat vonden zij in eene huizinge in dezelfde
Kalverstraat, hoek Gapersteeg. Toen zij
er zich ingericht hadden, zonden zij hunne
adreskaarten rond. De eenige er van
bewaarde omschrijft hun geheelen handel.
Het is een eigenaardig verschijnsel,
dat de Italianen, rijk geworden in do
nering, gedreven in de Kalverstraat, veel
bijgedragen hebben tot het algemeen nut
of welzijn, zoowel een Caramelli als een
Lurasco.
De Buffa's en de Tessaro's hebben hun
welvaart meer bijzonder ten goede doen
De Kunsthandel van Frans Buffa en Zonen, te Amsterdam.
FRANS BUFFA & ZONEN.
In de Kalverjlraat, Hoek Gaperfteeg,
te Amjferdani,
verkopen allerleye foorten van Engelfche,
Franfche. Italiaanfche en Duitfche Kunst - Printen ,
van de beste Meesters; Geïllumineerde Printen
voor den Optica - Spiegel; Landkaarten, beste
Engelfche Verwen, Napelfche Vioolfnaaren, en
verder alle foorten van Lyften en Glafen, in
't groot en klein. Alles tot een civielen prys.
Frans Buffa.
Meest bleven zij twee jaar weg, keerden
dan weer met vollen buidel naar vrouw
en kinderen of' naar de oudelui terug,
bleven er geruimen tijd, om op nieuw den
boer op te gaan, tot zij eindelijk, rijk
gewerkt, zich voor goed i n hun geboorte
dorpje Pieve-Tesino
neernetten. Anderen bleven in
de stad, waar zij welvarend
waren geworden, en lieten
er hunne verwanten over
komen.
Van een der leden der
firma Daziaro te Petersburg
en Moscou is het volgend
verhaal bekend.
De stichter de/er firma
is als jongen van 10 jaar.
bij de Gapersteeg. Frans was de man
van het initiatief.
Hij had twee zonen, Jan en Bastien,
die bij hem werk/aam waren. Toen hij
in 1820 weder naar *ijn geboorteland
vertrok, was de solide grondslag gelegd
Op de Heide, naar Anton Mauve.
komen aan hun geboorteplaats in Zuid
Tyrol, aan het dorpje Pieve-Tesino, op
de grens van Italië.
Dat dorpje: Pieve-Tesino is de baker
mat van de meeste groote kunsthande
laars, allen door toeval het geworden.
Er leven in het dorpje een twaalftal
oorspronkelijke familiën, aan welke alle
anderen verwant zijn: De Avanzo's, de
Buffa's, de Caramelli's, de Tessaro's, de
Fietta's enz. De Avanzo's hebben een
huis gehad te Luik, Brussel, Bergen en
Gent en hebben dat nog te Keulen.
In Antwerpen heeft men een Tessaro,
in Brugge een Buffa; in Coblenz een
Buffa; in Moscou een Buffa; in Peters
burg en Moscou een Daziaro; in Moscou
een Avanzo; in Petersburg een Tessaro,
zich ook geneerend met vergulden van
lijsten enz.
Idylle, naar Willem Maris.
Aan het einde der achttiende eeuw
is dat geslacht van kunsthandelaars ont
staan.
Te Pieve-Tesino konden 's zomers de
bewoners van den landbouw loven, doch
's winters viel het hun moeilijk aan den
kost te komen.
Daarom deden zij er van alles bij. Nu
wilde het geval, dat aan het einde dor acht
tiende eeuw, zes uur van daar, even over
de Italiaansche grens, te Basano, de adel
lijke familie Romandini eene drukkerij,
voornamelijk van bijbelsche tafereelen en
bidprentjes, had gevestigd. De/o/aak kon
slechts bestaah door ruime verbreiding
van wat gedrukt werd. Daar nu de in
woners van Pieve-Tesino werk zochten,
vonden zij dat te Basano.
Met de prentjes en plaatjes, daar ge
drukt, togen zij op reis. /ij kwamen
het eerst in Neurenberg, kochten daar
andere platen, reisden steeds verder,
zich overal van nieuwe platen en prenten
voorziende, /ij trokken tot iiiiar War
schau, Londen, Parijs, Amsterdam enz.
in dienst van /.i j n buurman
te Pieve-Tesino, op reis ge
gaan. Hij had nog een
jongeren broer, die bij zijn
moeder achter bleef. Hun
vader had vóór jaren hun
moeder en hen verlaten.
Nooit had men later iets
van hem gehoord.
Toen Daziaro zelf' aan
het hoofd van oen grooten
kunsthandel stond en zeer welvarend
en gelukkig getrouwd was met een
meisje uit Beieren, zag hij, reizende
van Parijs naar Warschau, op een
der landwegen, een oud, haveloos man,
geplaagd door jongens, bedelen. Daziaro
kreeg medelijden met den man en beval
den koetsier van hot postrijtuig stil te
houden. Hij sprak met den man en vroeg
waar hij vandaan was. Inliet Italiaanorb
antwoordde deze: uit Pieve-Tcsiiid, en
vertelde; hem zijn geschiedenis.
Daziaro merkte, dat die man daar
geheel verloopen voor hem staande,
zijn eigen vader was, die zijne moe
der, hem en zijn broer, toen zij hulp
behoevende kinderen waren, onverzorgd
had verlaten, om zich te venlierlijken
met eene slechte vrouw. Daziaro, hoe
ontsteld ook, hield zich goed en maakte
zich niet bekend. Hij gaf zijn vader een
groote som gehls en reisde verder.
Diizinro heeft schatten uitgegeven om
de welvaart van Pieve-Tesino te bevor
deren. Op eene terugreis naar Petersburg
stierf' hij.
De geschiedenis van den Kunsthandel
van Buffa hangt samen met die van de
voornaamste kunsthandelaars uit de hoofd
steden van Europa.
De Buffifs zijn als alle dezen, in het
laatst der achttiende eeuw, uit
PieveTesino, te voet naar Amsterdam gekomen,
op hun weg aan bewoners van buiten
plaatsen en voorname inwoners der steden
platen vcrkoopend.
Te Amsterdam vestigden zij zich in
eene kleine woning. Van
daar uit reisden zij mot
de platen 's zomers naar
de kermissen, waar zij in
een kraam hun kunst ten
toon stelden, 's Win
ters gingen zij naar ver
schillende kunstliefheb
bers in de steden.
Tot 18-10 hebben do
gebroeders Buffa gereisd.
Sedert bleven zij hun
handel uitsluitend te
Amsterdam drijven. In
l «OS hadden zij zich
gesepareerd. Ken der
gebroedej's had zich ge
vestigd in het huis,
grenzende aan het Wees
huispleintje ; de ander,
Frans Buffa, had zijn
intrek genomen in een
klein huisje, eo;i weinig'
verder aan de overzijde. Kunst/a;
Sebastiaan Bufl'a.
schoon stond, herinneren. Zijn vader
was, evenals de oude Buffa, platen
ventemde uit hetzelfde plaatsje naar
Nederland gekomen en had zich te
Utrecht nedergezet. De vader stierf vroeg.
De zoon, hoewel nauwelijks 17 of 18
jaar, bevorderde in Utrecht
den kunsthandel krachtig.
Te Amsterdam, zich met
Beguin als opvolgers van
FKAXS BUFFA en ZONEX
gevestigd hebbende, breidde
hij de zaak voortdurend uit.
In de eerste helft der 19de
eeuw behoorde die tot een
der bloeiendste van Amster
dam. Op dat tijdstip, om
streeks 1850, maakte C.
Springer een schilderij van
een gedeelte der Kalver
straat, in hetwelk de w
inverrezen, waarachter zich een stemmige
tentoonstellingzaal bevindt. Ook op de
bovenverdieping zijn schilderijen, etsen
en gravures uitgestald.
In een kantoortje in het voorhuis
hangen de portretten van stichter en
opvolgers. Zeer eenvoudig is het uiterlijk
van den ouden Buffa.
De Buffa's verkochten gelijk reeds
werd vermeld op hunne reizeji bid
prentjes. Gevestigd te Amsterdam, boden
zij in den allcreersten tijd gravures in
den stijl van Rafaël te koop aan, ge
graveerd door Morgen in Florence;
gravures als de beroejnde Sixtijnsche
Madonna, gegraveerd door Morland,
vooral betrekking hebbende op het land
leven; Fransche gravures met de voor
stellingen van Napoléon, door Baron von
Gros en Horace Verenet; en langzamer
hand gravures uit de Duitsche en Hol
landsche school.
De firma Buffa begon zich ook, na het
opnemen van Caramelli in de zaak, toe
te leggen op het uitgeven van gere
produceerde kunstwerken met of zonder
tekst. Het uitgeven heeft de firma
steeds uitgebreid en breidt dat nog eiken
dag uit.
Tot de meest bekende
uitgavenjbehooren: Holland's heldendaden ter Zee",
door Schotel; Neerlandsch-Indiën door
v. d. Velde; West-Indien door Verduin;
Hollandsche oudheden door v. d. Keilen;
Hollandsche zoden, gebruiken en klee
derdrachten door Braat van Ueberfeldt;
. gezichten op eu uit Amsterdam; Hol
landsche landschappen (lithographiën)
Oud-Hollandsche kunst, als: de Nacht
wacht, de Schuttersmaaltijd, de S taal
meesters enz. (reproductie van Kaiser,
broeder van den beroemden
sterrekunKiiideren dei' Zee, naar Jos. Israels.
voor den Kunsthandel: FUA.XS Bt'FFA
FX ZOXKX.
De zoons breidden den handel uit en
namen er een Fr;insclmi;in van voel aan
log in op, een pendulen-liandelaar, den
heel' Boguin, om op te leiden. Toen /ij
iu I8!!(i uit de zaak gingen, (leden zij
die aan hem en aan den heer Caramelli
over.
Velen zullen zich nog uit Interen tijd
dezen doft i gen, vriemlelijken, ouden heer,
met zijn levendige oogen, klein van bouw,
groot van[:hoof(l. waarbij het grijze haar
kei van Buffa het hoofd
motief is.
De bijgaande reproductie
doet een deel dier oude
Kalverstraat herleven. Van
het huis der firma Buffa,
ziet men in het verlengde,
(.i'dam, jn de richting van den Dam,
allereerst den winkel van
Lurasco, CaféFrangais,
later het logement Adrian,
thans hotel Amsterdam; en zoo voort
gaande het Poolsche koffiehuis, den ouden
sigarenwinkel van David en Gartman,
sinds jaren o. a. zeer beklant door hoog
geleerden en studenten, en nog
wegdoczelende winkels in den schemer van den
Dam.
Echt Amsterdamsch is deze schilderij
van Springer. Men legge die eens naast
een Aschkarremuns- of Nachtwaehtsprent,
uitgereikt met \ieuwjaar. Dan ziet men
op beide hot otnormijdelijko hondje, twee
hoeren, die elkaar aanspreken iu eenzelfde
drukte. Eén poppetje op de schilderij
van Springer is oorspronkelijk. De heer,
die daar midden op de groote steenen
staat, is do heer Piet van Ogtrop,
vieoconsiil van Mexico.
Sedert Springer die schilderij heeft
geschilderd, is de Kalverstraat in het
laatste kwart der voorgaande eeuw gansch
anders geworden. Ook in de zaak van
Frans Buffa en Zonen volgden de ver
anderingen elkander snel op.
In 18")8 stierf' Beguin en liet n zoon
en twee dochters na. Deze zoon, Limhort
golioetoi), oen groot vriend van den dichter
Hofdijk, heeft ook door zijne metrische
vertalingen van drama's, waarin Mevrouw
Kleine -(iartman geschitterd heeft, naam
weten te maken. Lunbort Beguin is
niet oud geworden; in 1872 stierf hij.
De heer Caramelli ??er wai'on twee
Caramelli's, doch slechts n hunner,
Al hort, de medeoprichter der
Amster: (lainsche Omnibus-Maatschappij, was de
man der negotie nam nu den heer
Tossaro, die in den kunsthandel te Utrecht
zijn opvolger en evenals
Buffa en hij uit
PieveTossino afkomstig was,
als compagnon in de
zaak oji.
Voor weinige jaren is
Caramelli overleden, de
lieer Tessaro bleef nog
eenige jaren in de zaak,
en werd daarin opge
volgd door den heer .1.
Slagmnlder, die zich ge
associeerd heeft met den
heer P. ,1. Ziircher.
Het kleine huis in
de Kalverstraat, uaarin
Buffa den kunsthandel
vestigde, bestaat niet
meer. liet is niet drie
huizen uit do Kalver
straat en aangrenzende
steeg afgebroken. Op
deze plaats is thans de
bekende fraaie winkel
dige); werken van het Rijksmuseum,
goëtst door Unger; portretten van Rem
brandt, geëtst door Arendscn, en de eerste
werken van Joseph Israels.
Israël s woonde in de dagen, toen hij
nog niet de groote man wus, op de
Rozongracht. Daar ziek geworden, ging
hij voor zijne gezondheid naar Zandvoort.
Daar werd hem de poëzie der zee en van
het nederig visschersvolk geopenbaard.
Hij schilderde er: Lf si/>Hpii>ine (r<nn»in;
in het bezit van Mevr. de Wed. Bunge ;
Li' Bfwtiu, kinderen die aan zee een
wieg schoonmaken, door lithographie
algemeen bekend.
Dit schilderij stond hij voor H. 400
Molen, naar J. II. Weissenlirueh.
af'; Engelschen kochten het later voor
H. 12,000. Men kocht iu die dagen slechts
bij uitzondering een Israels, gelijk laler
niemand oog had voor schilderijen van
Maris, tot ook zijn tijd kwam en zijne
kunst tegen goud werd en wordt opge
wogen.
Onder de oudere uitgaven van Bntf'a
komen nog voor: Uncle Tom's ('ahin
door Roehussen, - -- gekleurde
lithographieën door den/elfde.
Tot de troffelijkste nieuwe uitgaven
der firma Frans Buffa on Zonen behooren
de etsen door Arendscn, naar
Ilollnndschc schilderijen, die zich in particuliere
verzamelingen bevinden. De tekst is van
dr. Hofstede de Groot, het voorbeeldige
klassieke bindwerk van Men.sing, do
mooie letter- en plaatdruk van Roelofsen,
Iliibner en Van Santen. Dit vorstelijk
werk is opgedragen aan den hertog van
Wostminster; etsen naar schilderijen
in het Stedelijk Museum, met tekst H. L.
Berckenhoff, enz.
Voor drie jaar breidde de firma Fr;i;i-:
Buffa en Zonen haar zaak opnieuw uit