De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1903 11 oktober pagina 5

11 oktober 1903 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 1372 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD V OOR NEDERLAND. Voor Kunst, Wetenschap en Politiek leidt, sinds eeuwen, de weg der Amster dammers door de Kalverstraat. Dat was al kort na het afbreken der houten en het bouwen der steenen huizen. Kunstvrienden, kunstverzamelaars en kunstverkoopers, boekwinkels, wijnhui zen, chocoladehuizen en politieke koffie huizen treft men er vroeger en later aan, benevens logementen voor voorname vreemdelingen, en voor welgestelde provin cialen. Het logement De Keizerskroon" thans het groote meubelmagazijn van Pander heeft de treurige vermaard heid nagelaten, dat daar, in den jare 1657, de inboedel van Neerland's grootsten schilder, van Rembrandt Van Rijn, die failliet verklaard was, verkocht is. De kunst zat in die buurt in de lucht. Een eeuw later sloeg de kunst er, tegen over hetzelfde logement, De Keizers kroon" hare tenten op. Italiaansche kunstverkoopers, de Buffa's trokken er in. Het ging er hun goed. Hunne zaak eischte al spoedig uitbreiding, en drong henx naar ruimer verblijf om te zien. Dat vonden zij in eene huizinge in dezelfde Kalverstraat, hoek Gapersteeg. Toen zij er zich ingericht hadden, zonden zij hunne adreskaarten rond. De eenige er van bewaarde omschrijft hun geheelen handel. Het is een eigenaardig verschijnsel, dat de Italianen, rijk geworden in do nering, gedreven in de Kalverstraat, veel bijgedragen hebben tot het algemeen nut of welzijn, zoowel een Caramelli als een Lurasco. De Buffa's en de Tessaro's hebben hun welvaart meer bijzonder ten goede doen De Kunsthandel van Frans Buffa en Zonen, te Amsterdam. FRANS BUFFA & ZONEN. In de Kalverjlraat, Hoek Gaperfteeg, te Amjferdani, verkopen allerleye foorten van Engelfche, Franfche. Italiaanfche en Duitfche Kunst - Printen , van de beste Meesters; Geïllumineerde Printen voor den Optica - Spiegel; Landkaarten, beste Engelfche Verwen, Napelfche Vioolfnaaren, en verder alle foorten van Lyften en Glafen, in 't groot en klein. Alles tot een civielen prys. Frans Buffa. Meest bleven zij twee jaar weg, keerden dan weer met vollen buidel naar vrouw en kinderen of' naar de oudelui terug, bleven er geruimen tijd, om op nieuw den boer op te gaan, tot zij eindelijk, rijk gewerkt, zich voor goed i n hun geboorte dorpje Pieve-Tesino neernetten. Anderen bleven in de stad, waar zij welvarend waren geworden, en lieten er hunne verwanten over komen. Van een der leden der firma Daziaro te Petersburg en Moscou is het volgend verhaal bekend. De stichter de/er firma is als jongen van 10 jaar. bij de Gapersteeg. Frans was de man van het initiatief. Hij had twee zonen, Jan en Bastien, die bij hem werk/aam waren. Toen hij in 1820 weder naar *ijn geboorteland vertrok, was de solide grondslag gelegd Op de Heide, naar Anton Mauve. komen aan hun geboorteplaats in Zuid Tyrol, aan het dorpje Pieve-Tesino, op de grens van Italië. Dat dorpje: Pieve-Tesino is de baker mat van de meeste groote kunsthande laars, allen door toeval het geworden. Er leven in het dorpje een twaalftal oorspronkelijke familiën, aan welke alle anderen verwant zijn: De Avanzo's, de Buffa's, de Caramelli's, de Tessaro's, de Fietta's enz. De Avanzo's hebben een huis gehad te Luik, Brussel, Bergen en Gent en hebben dat nog te Keulen. In Antwerpen heeft men een Tessaro, in Brugge een Buffa; in Coblenz een Buffa; in Moscou een Buffa; in Peters burg en Moscou een Daziaro; in Moscou een Avanzo; in Petersburg een Tessaro, zich ook geneerend met vergulden van lijsten enz. Idylle, naar Willem Maris. Aan het einde der achttiende eeuw is dat geslacht van kunsthandelaars ont staan. Te Pieve-Tesino konden 's zomers de bewoners van den landbouw loven, doch 's winters viel het hun moeilijk aan den kost te komen. Daarom deden zij er van alles bij. Nu wilde het geval, dat aan het einde dor acht tiende eeuw, zes uur van daar, even over de Italiaansche grens, te Basano, de adel lijke familie Romandini eene drukkerij, voornamelijk van bijbelsche tafereelen en bidprentjes, had gevestigd. De/o/aak kon slechts bestaah door ruime verbreiding van wat gedrukt werd. Daar nu de in woners van Pieve-Tesino werk zochten, vonden zij dat te Basano. Met de prentjes en plaatjes, daar ge drukt, togen zij op reis. /ij kwamen het eerst in Neurenberg, kochten daar andere platen, reisden steeds verder, zich overal van nieuwe platen en prenten voorziende, /ij trokken tot iiiiar War schau, Londen, Parijs, Amsterdam enz. in dienst van /.i j n buurman te Pieve-Tesino, op reis ge gaan. Hij had nog een jongeren broer, die bij zijn moeder achter bleef. Hun vader had vóór jaren hun moeder en hen verlaten. Nooit had men later iets van hem gehoord. Toen Daziaro zelf' aan het hoofd van oen grooten kunsthandel stond en zeer welvarend en gelukkig getrouwd was met een meisje uit Beieren, zag hij, reizende van Parijs naar Warschau, op een der landwegen, een oud, haveloos man, geplaagd door jongens, bedelen. Daziaro kreeg medelijden met den man en beval den koetsier van hot postrijtuig stil te houden. Hij sprak met den man en vroeg waar hij vandaan was. Inliet Italiaanorb antwoordde deze: uit Pieve-Tcsiiid, en vertelde; hem zijn geschiedenis. Daziaro merkte, dat die man daar geheel verloopen voor hem staande, zijn eigen vader was, die zijne moe der, hem en zijn broer, toen zij hulp behoevende kinderen waren, onverzorgd had verlaten, om zich te venlierlijken met eene slechte vrouw. Daziaro, hoe ontsteld ook, hield zich goed en maakte zich niet bekend. Hij gaf zijn vader een groote som gehls en reisde verder. Diizinro heeft schatten uitgegeven om de welvaart van Pieve-Tesino te bevor deren. Op eene terugreis naar Petersburg stierf' hij. De geschiedenis van den Kunsthandel van Buffa hangt samen met die van de voornaamste kunsthandelaars uit de hoofd steden van Europa. De Buffifs zijn als alle dezen, in het laatst der achttiende eeuw, uit PieveTesino, te voet naar Amsterdam gekomen, op hun weg aan bewoners van buiten plaatsen en voorname inwoners der steden platen vcrkoopend. Te Amsterdam vestigden zij zich in eene kleine woning. Van daar uit reisden zij mot de platen 's zomers naar de kermissen, waar zij in een kraam hun kunst ten toon stelden, 's Win ters gingen zij naar ver schillende kunstliefheb bers in de steden. Tot 18-10 hebben do gebroeders Buffa gereisd. Sedert bleven zij hun handel uitsluitend te Amsterdam drijven. In l «OS hadden zij zich gesepareerd. Ken der gebroedej's had zich ge vestigd in het huis, grenzende aan het Wees huispleintje ; de ander, Frans Buffa, had zijn intrek genomen in een klein huisje, eo;i weinig' verder aan de overzijde. Kunst/a; Sebastiaan Bufl'a. schoon stond, herinneren. Zijn vader was, evenals de oude Buffa, platen ventemde uit hetzelfde plaatsje naar Nederland gekomen en had zich te Utrecht nedergezet. De vader stierf vroeg. De zoon, hoewel nauwelijks 17 of 18 jaar, bevorderde in Utrecht den kunsthandel krachtig. Te Amsterdam, zich met Beguin als opvolgers van FKAXS BUFFA en ZONEX gevestigd hebbende, breidde hij de zaak voortdurend uit. In de eerste helft der 19de eeuw behoorde die tot een der bloeiendste van Amster dam. Op dat tijdstip, om streeks 1850, maakte C. Springer een schilderij van een gedeelte der Kalver straat, in hetwelk de w inverrezen, waarachter zich een stemmige tentoonstellingzaal bevindt. Ook op de bovenverdieping zijn schilderijen, etsen en gravures uitgestald. In een kantoortje in het voorhuis hangen de portretten van stichter en opvolgers. Zeer eenvoudig is het uiterlijk van den ouden Buffa. De Buffa's verkochten gelijk reeds werd vermeld op hunne reizeji bid prentjes. Gevestigd te Amsterdam, boden zij in den allcreersten tijd gravures in den stijl van Rafaël te koop aan, ge graveerd door Morgen in Florence; gravures als de beroejnde Sixtijnsche Madonna, gegraveerd door Morland, vooral betrekking hebbende op het land leven; Fransche gravures met de voor stellingen van Napoléon, door Baron von Gros en Horace Verenet; en langzamer hand gravures uit de Duitsche en Hol landsche school. De firma Buffa begon zich ook, na het opnemen van Caramelli in de zaak, toe te leggen op het uitgeven van gere produceerde kunstwerken met of zonder tekst. Het uitgeven heeft de firma steeds uitgebreid en breidt dat nog eiken dag uit. Tot de meest bekende uitgavenjbehooren: Holland's heldendaden ter Zee", door Schotel; Neerlandsch-Indiën door v. d. Velde; West-Indien door Verduin; Hollandsche oudheden door v. d. Keilen; Hollandsche zoden, gebruiken en klee derdrachten door Braat van Ueberfeldt; . gezichten op eu uit Amsterdam; Hol landsche landschappen (lithographiën) Oud-Hollandsche kunst, als: de Nacht wacht, de Schuttersmaaltijd, de S taal meesters enz. (reproductie van Kaiser, broeder van den beroemden sterrekunKiiideren dei' Zee, naar Jos. Israels. voor den Kunsthandel: FUA.XS Bt'FFA FX ZOXKX. De zoons breidden den handel uit en namen er een Fr;insclmi;in van voel aan log in op, een pendulen-liandelaar, den heel' Boguin, om op te leiden. Toen /ij iu I8!!(i uit de zaak gingen, (leden zij die aan hem en aan den heer Caramelli over. Velen zullen zich nog uit Interen tijd dezen doft i gen, vriemlelijken, ouden heer, met zijn levendige oogen, klein van bouw, groot van[:hoof(l. waarbij het grijze haar kei van Buffa het hoofd motief is. De bijgaande reproductie doet een deel dier oude Kalverstraat herleven. Van het huis der firma Buffa, ziet men in het verlengde, (.i'dam, jn de richting van den Dam, allereerst den winkel van Lurasco, CaféFrangais, later het logement Adrian, thans hotel Amsterdam; en zoo voort gaande het Poolsche koffiehuis, den ouden sigarenwinkel van David en Gartman, sinds jaren o. a. zeer beklant door hoog geleerden en studenten, en nog wegdoczelende winkels in den schemer van den Dam. Echt Amsterdamsch is deze schilderij van Springer. Men legge die eens naast een Aschkarremuns- of Nachtwaehtsprent, uitgereikt met \ieuwjaar. Dan ziet men op beide hot otnormijdelijko hondje, twee hoeren, die elkaar aanspreken iu eenzelfde drukte. Eén poppetje op de schilderij van Springer is oorspronkelijk. De heer, die daar midden op de groote steenen staat, is do heer Piet van Ogtrop, vieoconsiil van Mexico. Sedert Springer die schilderij heeft geschilderd, is de Kalverstraat in het laatste kwart der voorgaande eeuw gansch anders geworden. Ook in de zaak van Frans Buffa en Zonen volgden de ver anderingen elkander snel op. In 18")8 stierf' Beguin en liet n zoon en twee dochters na. Deze zoon, Limhort golioetoi), oen groot vriend van den dichter Hofdijk, heeft ook door zijne metrische vertalingen van drama's, waarin Mevrouw Kleine -(iartman geschitterd heeft, naam weten te maken. Lunbort Beguin is niet oud geworden; in 1872 stierf hij. De heer Caramelli ??er wai'on twee Caramelli's, doch slechts n hunner, Al hort, de medeoprichter der Amster: (lainsche Omnibus-Maatschappij, was de man der negotie nam nu den heer Tossaro, die in den kunsthandel te Utrecht zijn opvolger en evenals Buffa en hij uit PieveTossino afkomstig was, als compagnon in de zaak oji. Voor weinige jaren is Caramelli overleden, de lieer Tessaro bleef nog eenige jaren in de zaak, en werd daarin opge volgd door den heer .1. Slagmnlder, die zich ge associeerd heeft met den heer P. ,1. Ziircher. Het kleine huis in de Kalverstraat, uaarin Buffa den kunsthandel vestigde, bestaat niet meer. liet is niet drie huizen uit do Kalver straat en aangrenzende steeg afgebroken. Op deze plaats is thans de bekende fraaie winkel dige); werken van het Rijksmuseum, goëtst door Unger; portretten van Rem brandt, geëtst door Arendscn, en de eerste werken van Joseph Israels. Israël s woonde in de dagen, toen hij nog niet de groote man wus, op de Rozongracht. Daar ziek geworden, ging hij voor zijne gezondheid naar Zandvoort. Daar werd hem de poëzie der zee en van het nederig visschersvolk geopenbaard. Hij schilderde er: Lf si/>Hpii>ine (r<nn»in; in het bezit van Mevr. de Wed. Bunge ; Li' Bfwtiu, kinderen die aan zee een wieg schoonmaken, door lithographie algemeen bekend. Dit schilderij stond hij voor H. 400 Molen, naar J. II. Weissenlirueh. af'; Engelschen kochten het later voor H. 12,000. Men kocht iu die dagen slechts bij uitzondering een Israels, gelijk laler niemand oog had voor schilderijen van Maris, tot ook zijn tijd kwam en zijne kunst tegen goud werd en wordt opge wogen. Onder de oudere uitgaven van Bntf'a komen nog voor: Uncle Tom's ('ahin door Roehussen, - -- gekleurde lithographieën door den/elfde. Tot de troffelijkste nieuwe uitgaven der firma Frans Buffa on Zonen behooren de etsen door Arendscn, naar Ilollnndschc schilderijen, die zich in particuliere verzamelingen bevinden. De tekst is van dr. Hofstede de Groot, het voorbeeldige klassieke bindwerk van Men.sing, do mooie letter- en plaatdruk van Roelofsen, Iliibner en Van Santen. Dit vorstelijk werk is opgedragen aan den hertog van Wostminster; etsen naar schilderijen in het Stedelijk Museum, met tekst H. L. Berckenhoff, enz. Voor drie jaar breidde de firma Fr;i;i-: Buffa en Zonen haar zaak opnieuw uit

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl